Fakamafana a Lautolu ne Fakaagitau
“Kua oi fakalataha mo e mamahi fanau fakalataha e tau mena oti ne eke kua hoko ni ke he vaha nai.” (Roma 8:22) Ne lahi mahaki e matematekelea he tagata he magaaho ne tohia ai e mena ia he tau tau kua molea e 1,900 i tuai. Ne fakaagitau e tokologa. Ka e pete ni ia, ne ole fakamakamaka atu ke he tau Kerisiano: “Fakamafana a lautolu kua manava tote.”—1 Tesalonia 5:14.
He vaha nei, kua lahi mahaki ue atu foki e fakaatukehe he tagata, mo e kua loga lahi mai e tau tagata tali mai ne fakaagitau. Ka e kua lata kia he mena ia ke fakaofo aki a tautolu? Nakai pihia, ha kua fakakite mai he Tohi Tapu e tau mena nei ko e “tau aho fakamui” mo e kua ui a lautolu ko e “tau aho uka.” (2 Timoteo 3:1-5) Ne talahau tuai e Iesu Keriso ke he vaha he tau aho fakamui, to “ita lahi e tau motu” mo e “he eke ke mamate fua e tau tagata he matakutaku mo e talifaki ke he tau mena ka hohoko mai ke he tau nonofoaga tagata he lalolagi.”—Luka 21:7-11, 25-27, NW; Mataio 24:3-14.
He magaaho ka leva lahi e tupetupe he tau tagata, matakutaku, momoko, po ke falu he tau mena kelea pihia he logonaaga he loto, ne fa mahani mau a lautolu ke eke ke fakaagitau. Liga ko e tupu e fakaagitau po ke momoko lahi ue atu he mate e taha fakahelehele, he tau veveheaga mau, galo e gahua, po ke gagao kelea lahi. Kua eke foki e tau tagata ke fakaagitau he magaaho ka tupu ke he logonaaga he tau loto ha lautolu kua nakai aoga ke he taha, he magaaho kua logona he tau loto ha lautolu ko e kaumahala a lautolu mo e kua fakatokolalo e koe e tau tagata oti. Kua liga malipilipi e tau loto he tau tagata oti ha ko e tutuaga fakapehia lahi, ka e he magaaho ka tupu ke he logonaaga he tagata e manatu kua nakai fai amaamanakiaga mo e kua nakai maeke ke kitia ha puhala ke hola mai he tutuaga kelea ia, ti liga to tupu mai e fakaagitau kelea lahi ue atu.
Ne fa mahani e tau tagata i tuai ke moua e tau logonaaga pihia. Ne matematekelea a Iopu he gagao mo e tau malaia fakatagata. Ne logona he loto hana kua tiaki he Atua a ia, ti talahau ai a ia ko e vihiatia lahi ke he moui. (Iopu 10:1; 29:2, 4, 5) Ne fakaagitau a Iakopo he mate hana tama tane, ne nakai talia ke fakamafana atu a taha ki a ia mo e fia loto ke mate. (Kenese 37:33-35) He hukia e loto ha ko e agahala kelea lahi, ne tagi aue e Patuiki ko Tavita: “He aho katoa ne fanofano au mo e momoko. Kua ligoia ai au.”—Salamo 38:6, 8, NW; 2 Korinito 7:5, 6.
He vaha nei, kua tokologa ne fakaagitau he loga e tau mena ne taute e lautolu, he lali ke mumui ke he fakaholoaga he moui ma e aho kua molea lahi he ha lautolu a manamanatuaga, logonaaga he loto, mo e tau malolo he tino. Kua kitia moli ko e fakapehiaaga, ka fakalataha mo e tau manatu mo e tau logonaaga kelea, ti kua maeke ai ke lauia e tino mo e fakalagalaga e tau vai fiofio i loto he uho ulu ke nakai lagotatai, ti kua tupu ai e fakaagitau.—Fakatatai Fakatai 14:30.
Lagomatai kua Lata mo Lautolu
Ko Epaferoti ko e Kerisiano he senetenari fakamua i Filipi, kua eke ai ke “fakaatukehe foki a ia he logona [he tau kapitiga hana] kua gagao a ia.” He mole atu he fakafano he hana tau kapitiga a Epaferoti ki Roma ke uta e tau mena ke he aposetolo ko Paulo ne gagao a ia, ti kua liga logona he loto hana kua fakatokolalo e ia hana tau kapitiga mo e manamanatu a lautolu ko e kaumahala a ia. (Filipi 2:25-27; 4:18) Kua lagomatai fefe he aposetolo ko Paulo?
Ne fakafano e ia a Epaferoti ki kaina mo e tohi ke he tau kapitiga Filipi kua pehe: “Kia talia e mutolu a [Epaferoti] ke he Iki mo e fiafia oti ni; kia fakahelehele foki e mutolu a lautolu kua pihia.” (Filipi 2:28-30) He vagahau fakamatalahi moli a Paulo hagaao ki a ia, mo e fakafeleveia fakamitaki he tau Filipi a ia mo e mafanatia mo e fakaalofa, kua liga fakafiafia moli ni a Epaferoti mo e lagomatai ke galo kehe e fakaagitau hana.
Kua nakai fakauaua tuai, kua mua atu e tomatomaaga mitaki he Tohi Tapu ke “fakamafana a lautolu kua manava tote.” Ne talahau he taha fifine ne matematekelea ke he fakaagitau “kua lata a koe ke iloa kua fakaalofa e falu ki a koe ha ko koe ni.” “Kua lata ia koe ke logona e taha tagata kua pehe, ‘maama e au; to mitaki a koe.’”
Ko e tagata ne fakaagitau kua mahani mau ke lata ke taute mua e taha mena, he kumi e taha tagata loto fakaalofa kua maeke a ia ke tutala ki ai. Kua lata a ia nei ke eke mo tagata fanogonogo fakamitaki mo e fakatekiteki lahi. Kua lata a ia ke kalo mai he lauga ke he tagata fakaagitau po ke fai kupu fakafili, tuga anei, ‘Kua nakai lata a koe ke manatu pihia’ po ke ‘Ko e manamanatu hehe a ia.’ Kua lolelole lahi e logonaaga he tagata fakaagitau, ke he tau kupu fetoko pihia ti holo ki mua e kelea e loto hana ki a ia ni.
To liga manamanatu a ia ne fakaagitau kua nakai aoga a ia. (Iona 4:3) Ka e, kua lata e tagata ke manatu ko e mena kua mua atu e moli, ko e manatu fefe e Atua ki a ia. Ne nakai mailoga he tau tagata a Iesu Keriso ‘ti nakai manatu a ia,’ ka e nakai hiki he mena nei e alito aoga moli ke he Atua. (Isaia 53:3) Kia iloa moli, ke tuga ni he fakaalofa e Atua ke he Tama fakahele hana, ne fakaalofa foki a ia ki a koe.—Ioane 3:16.
Ne fakaalofa a Iesu ki a lautolu ne fakaatukehe mo e lali ke lagomatai a lautolu ke kitia ha lautolu a aoga lahi takitokotaha. (Mataio 9:36; 11:28-30; 14:14) Ne fakamaama e ia ko e mena uho foki ke he Atua e tau mena tote, tuga e tau miti muikau. Ne pehe a ia “nakai nimo foki taha a lautolu ki mua he Atua.” Kua mua atu e uho he tagata ne lali ke taute hana finagalo! Ki a lautolu nei ne pehe a Iesu: “Ka kua oti kana he totou ha mutolu a tau lauulu.”—Luka 12:6, 7.
Moli, kua liga to uka ke he tagata ne fakaagitau lahi ue atu, ne lofia a ia ke he hana tau lolelole mo e tau mena temotemoai, ke tali tonu ko e mena uho lahi ke he Atua a ia. To liga manamanatu a ia kua nakai lata a ia ke moua e fakaalofa mo e levekiaga he Atua. “Kaeke kua fakahala mai he tau loto ha tautolu kia tautolu,” kua talahau tonu mai he Kupu he Atua. Ka ko e fakaveaga he fifiliaga ka ia? Nakai, nakai pihia. Kua iloa he Atua to liga manamanatu goagoa e tau tagata agahala mo e fakahala ne lautolu a lautolu ni. Ti kua fakamafana mai hana Kupu ki a lautolu: “Kua mua e Atua ke he tau loto ha tautolu, kua fioia foki e ia e tau mena oti kana.”—1 Ioane 3:19, 20.
E, kua mua atu e tau mena ne kitia he Matua fakaalofa ha tautolu he lagi mai he tau agahala ha tautolu mo e tau mena hehe ne taute. Kua iloa e ia ko e nakai kelea lahi e tau tutuaga, tau puhala he moui katoa ha tautolu, kakano he tau omoiaga he tau loto mo e tau mena ne loto a tautolu ki ai. Kua iloa e ia ko e agahala e tufaaga ha tautolu, gagao, mo e mate, ti kua lahi mahaki e tau kaupaaga he pihia. Ha mena kua logona e tautolu e loto momoko mo e hogohogomanava ki a tautolu ni, ti ko e fakamoliaga na ia, kua nakai loto a tautolu ke agahala mo e kua nakai molea ke kelea lahi e mena ne taute. Kua pehe mai e Tohi Tapu ko tautolu “nukua mahala” ke fetoko ke he mena ne fioia a tautolu ki ai. Ti fakaalofa hofihofi mai e Atua ke he ha tautolu a tutuaga matematekelea, mo e fakaalofa a ia he manamanatu ke he tau lolelole ha tautolu.—Roma 5:12; 8:20.
Ne fakamafana mai “kua fakaalofa hohofi mo e fakaalofa noa mai a Iehova.” “Tuga ne vaha mamao e fahi uta mo lalo, kua fakamamao pihia e ia ia tautolu ha tautolu a tau holifono. Ha kua fioia e ia e mena ne eke aki a tautolu; kua manatu e ia ko e kelekele ni a tautolu nai.” (Salamo 103:8, 12, 14) Kua moli, ko Iehova ko e “Atua foki hana e tau fakamafanaaga oti, Ko ia kua fakamafana mai a mautolu ke he ha mautolu a tau matematekelea oti.”—2 Korinito 1:3, 4.
Ko e lagomatai kua lata lahi mo ia ne fakaagitau kua moua mai he fakatata lahi ke he ha lautolu a Atua fakaalofa hofihofi noa mo e talia hana uiina ke ‘tuku atu ki a ia e tau mena ne fakaatukehe a mutolu ki ai.’ Kua maeke moli a ia ke “fakamafana ai e tau loto ha lautolu ne loto malipilipi.” (Salamo 55:22; Isaia 57:15) Ti kua fakamalolo mai e Kupu he Atua ke liogi, he pehe: “Kia tuku atu kia ia e tau mena oti kua fakaatukehe ai a mutolu, ha ko e mena kua manatu e ia a mutolu.” (1 Peteru 5:7) E, kakano ha ko e liogi mo e olelalo fakalahi kua maeke e tau tagata ke fakatata atu ke he Atua mo e moua e olioli ke he “mafola he Atua ne fakamitaki lahi e tau manamanatu oti.”—Filipi 4:6, 7, NW; Salamo 16:8, 9.
Kua maeke foki he tau hikihikiaga aoga he puhala he moui ke lagomatai a ia ke kautu mai he loto fakaagitau. Kua aoga lahi oti e faofao tino, kai e tau mena kai mitaki, moua e matagi mea, mo e moua e okioki kua lata, mo e kalo mai he kitekite tivi lahi. Ne lagomatai he taha fifine a lautolu ne fakaagitau he omoi a lautolu ke o hui fakamafiti. He magaaho ka pehe e fifine ne fakaagitau: “Nakai manako au ke fano ke o hui,” ne tali fakaeneene atu e fifine ka e fakatumau: “E, fano a koe.” Ne hokotaki mai e fifine: ‘Ne ono e kilomita ne o hui a maua. He magaaho ne liliu mai a maua, ne mategugu lahi a ia, ka e logona he loto hana e mitaki. Kua nakai tali tonu a koe kua lagomatai lahi e faofao fakamakamaka ato lali a koe ke taute e mena ia.’
Ka e pete ni ia, he falu magaaho kua nakai maeke ke kautu katoatoa mai he fakaagitau, ti pihia foki he magaaho ne taute e tau mena oti, mo e tau levekiaga fakaekekafo foki. “Ne taute e au e tau mena oti,” he talahau he taha fifine, “ka e tumau ni e fakaagitau.” Ke tuga e mena ia, kua fa mahani he magaaho nei ke nakai fakaai ke fakamaulu e tau mata pouli, tau teliga tuli, po ke tau kulikuli. Ka e, kua maeke ia lautolu ne fakaagitau ke moua e fakamafanatia mo e amaamanaki ka totou tumau e kupu he Atua, kua foaki mai e tau amaamanaki ke uta kehe fakaoti mai he tau tagata oti kana e tau gagao.—Roma 12:12; 15:4.
Magaaho ka Nakai Liu Foki Taha ke Fakaagitau
He magaaho ne fakamaama e Iesu e tau mena kelea lahi ka hohoko mai ke he lalolagi he tau aho fakamui, ne lafi mai a ia: “Ka e he kamata e tau mena nei ke tutupu, kia mamatike hake a mutolu mo e haga hake ha mutolu a tau ulu, ha kua tata mai ha mutolu a laveakiaga.” (Luka 21:28, NW) Kua tutala a Iesu hagaao ke he laveakiaga ke he lalolagi tututonu fou he Atua, ko e mena ka “toka noa ai e tau mena ne eke mai he tupaaga ke he mena popo vave kia hoko atu ai ke he tokanoaaga ha ha he monuina he fanau he Atua.”—Roma 8:21.
To hauhau mitaki ha, ma e tau tagata ke tokanoa mai he tau mena mamafa i tuai mo e ke ala hake he tau aho takitaha mo e maagi lahi e tau loto, kua fiafia lahi ke taute e tau gahua he aho! To nakai fakalavelave he ha aolu malumalu he fakaagitau e ha tagata. Ko e maveheaga moli ke he tau tagata, ko e “to holoholo kehe he Atua e tau hihina mata oti mai he tau mata ha lautolu; ti nakai tuai fai mate, po ke fakatutuku, po ke tagi, ti nakai tuai fai matematekelea; ha kua mole atu e tau mena fakamua.”—Fakakiteaga 21:3, 4.
Ane mai kua kehe e mena ne fakakite, ne moua mai e tau fatiaga kupu Tohi Tapu oti kana he Tohi Tapu Niue. Ko e NW ne fakakite, ne muitua ke he fatiaga kupu, kua taute mai e liliuaga he New World Translation of the Holy Scriptures, vagahau Peritania.