Kua Lata Nakai a Koe ke Fekafekau?

“Ka ko e Atua kua maeke ai e mautolu.”​—2 KORINITO 3:5.

1. Nakai fai ataaga e fakapotopotoaga ma e tau faga tagata fefe?

KO E Atua ko Iehova mo Iesu Keriso ko e faoa gahua. Ne pehe a Iesu: “Kua gahua haku a Matua kua hoko mai ni ke he aho nei, ha ne gahua foki au.” (Ioane 5:17) Nakai fiafia e Atua ke he tau tagata kua nakai talia ke gahua; poke nakai toka hana fiafia ki a lautolu kua kumi kavega, ke maeke ai ke moua e malolo ki luga he falu. Nakai fai mena ata he fakapotopotoaga, ma e tau tagata teva, poke, ma e tau foliaga lotokai.​—Mataio 20:25-27; 2 Tesalonia 3:10.

2. Ko e ha he magaaho nei, kua lahi mahaki e manako ma e tau tagata tane ke hahamo e kavega he fakapotopotoaga Kerisiano?

² Kua ‘loga lahi e tau mena ke taute ke he gahua he Iki’ ma e tau Fakamoli ha Iehova, ka e mahomo atu he magaaho nei, ha kua tokologa e tau tagata hane tafe mai ke he “mouga” he tapuakiaga moli. (1 Korinito 15:58; Isaia 2:2-4) Kua lahi mahaki e manako ma e tau tagata tane kua lata fakaagaga ke hahamo e tau kavega he fakapotopotoaga. Nakai fakaholo he foliaga lotokai, kua fakatokoluga he tau tagata tane pihia, a Iehova, nakai ni ki a lautolu. (Fakatai 8:13) Kua iloa e lautolu ko e lagomatai he Atua a lautolu ke lata ma e tau matagahua he fakapotopotoaga, tuga ‘he taute e ia e tau fekafekau ke lata ma e maveheaga fou.’​—2 Korinito 3:4-6.

3. He fakaveaga, ko e heigoa e tau kavega he tau momotua mo e tau fekafekau lagomatai?

³ He vaha nei, tuga ne ha ha he tau Kerisiano fakamua, ne kotofa he agaga tapu e tau tagata tane, mo e puhala mai he fakatokatokaaga he fakapotopotoaga ha Iehova, ke eke mo tau fekafekau momotua mo e tau fekafekau lagomatai. (Gahua 20:28; Filipi 1:1; Tito 1:5) Kua leveki fakaagaga he tau momotua e fuifui he Atua, ne foaki age e takitakiaga kua puipui. Kua lagomatai atu ki a lautolu he tau fekafekau lagomatai, ko lautolu ia ne nakai hokotia ke he matagahua he levekiaga fakaagaga. (1 Peteru 5:2; fakatatai mo e Gahua 6:1-6.) Tuga e Tama he Atua, ne hau ke fekafekau, kua manako e tau tagata he tau kotofaaga ia, ke fekafekau ke he ha lautolu a tau faoa he tua. (Mareko 10:45) Kaeke ko e tagata tane Kerisiano a koe, ha ha i ai nakai ia koe e agaga ia?

Tau Mena Kua Lata ne Ha Ha i ai Fa Mahani

4. Ko e i fe, ke moua mai e tautolu e tohiaga he tau mena kua lata ma lautolu ne kotofa ma e tau kavega he fakapotopotoaga.

⁴ Mua atu ke he tau tutuaga mitaki ma lautolu kua foaki age e kavega he fakapotopotoaga kua fakatoka mai he aposetolo ko Paulo ia 1 Timoteo 3:1-10, 12, 13 mo e Tito 1:5-9. Ka manamanatu a tautolu ke he tau mena nei kua lata, kua hagaao atu ki a laua tokoua e tau momotua mo e tau fekafekau lagomatai, kua lata ia tautolu ke nakai onoono ki ai tuga, ke he tau tutuaga he lalolagi. Ka e, tuga he fakamau mai i tuai he senetenari fakamua, mo e kua lata ke he tau tagata ha Iehova. Moli, kua nakai mamafa e tau mena nei ke he mitaki katoatoa, ke lata ma e tutuaga nei, a pokua nakai fai tagata kua lata ai ke pihia. (1 Ioane 1:8) Kaeke, ko koe e taha tagata tane Kerisiano, pete ni ko e fai, poke nakai fai matagahua he fakapotopotoaga he magaaho nei, ko e ha, kua nakai kikite ke he hau a tutuaga kua lata.

5. Ko e heigoa e kakano, ke eke ke nakai fai hokotaki fakakelea?

⁵ Nakai fai hokotaki kelea; mitaki e tau talahauaga mai he tau tagata i tua; nakai fai tokutoku kelea. (1 Timoteo 3:2, 7, 8, 10; Tito 1:6, 7) He magaaho ne kotofa mo e, he magaaho hane fekafekau ai, kua lata e tau fekafekau lagomatai mo e tau momotua ke nakai fai hokotaki kelea, ko e pehe a ia, ko e ata mo e tukumale kelea mo e akonakiaga ke he hokotakiaga tonu ma e mahani, poke fakaakoaga hehe. Ko e tau hokotai fakavai ne taute he tau “matakainaga pikopiko” poke falu, kua nakai eke e tagata tane ke talahaua kelea ai. Ke uta kehe e tagata tane he fekafekauaga, kua nakai lata, ha ko e hokotaki goagoa, mo e kua lata ke fakamoli, ke tatai mo e tau puhala he Tohi Tapu. (2 Korinito 11:26; 1 Timoteo 5:19) Ko ia ne kotofa he fakapotopotoaga, “kua lata foki ke talahaua mitaki a ia e lautolu i tua, neke ekefakakelea a ia mo e veli ke he hele he tiapolo.” Kaeke kua taute he tagata tane a falu agahala kua kelea lahi fakamua, kua maeke ke kotofa na ia, kaeke kua fakanimo e puhala kelea ne moui a ia mo e taute e ia e higoa mitaki maana.

6. Ko e heigoa e kakano, he tane, hoana taha?

⁶ Tane he hoana tokotaha. (1 Timoteo 3:2, 12; Tito 1:6) Kua nakai pehe e mena nei, ko e tau tagata kua fai hoana ni hokoia kua maeke ke eke mo tau fekafekau lagomatai mo e tau momotua. Kaeke kua fai hoana, kua lata ni e tagata tane ke taha e hoana ne moui agaia, mo e fakamoli a ia ki a ia. (Heperu 13:4) Ke nakai tuga e tau tagata nakai ko e tau Kerisiano he senetenari fakamua, kua nakai lata a ia ke hoana loga.a

7. (a) Ko e tau tau kia he moui, he tagata tane ka eke ai a ia mo taha motua? (e) Ko e heigoa kua putoia ke he mahani mitaki he pule ki luga he loto kaina?

⁷ Kua mitaki e mahani he pule ke he hana loto kaina, mo e omaoma e tau fanau. (1 Timoteo 3:4, 5, 12; Tito 1:6) Manamanatu falu, liga kua lata ke nakai tote hifo he 30 e tau tau he moui he tau momotua, ka e nakai fakatoka he Tohi Tapu e kaupaaga he tau tau. Ka e kua lata e tagata ke mahani tuga e tagata tane motua fakaagaga. Kua lata e tau fekafekau lagomatai, mo e tau momotua, ke loga e tau tau he moui ke maeke ke fai fanau. Kaeke kua fai hoana, kua nakai lata e tagata tane ia, kaeke kua taute e ia e puhala he mahani fakaatua ke he taha mena, ka e, pule kelea he loto kaina. Kua lata a ia he fita e moua e taui fakalilifu, ha ko e pule ke he hana loto kaina, ke tuga e tau puhala he Tohi Tapu, mo e hana foliaga ke kautu fakaagaga mo lautolu takitokotaha he magafaoa. He fuafuaaga ne fa mahani, ko e motua ne pehe ko e matua tane, kua lata hana tau fanau ikiiki ke mahani mitaki mo e “kua tua.” Ka pehe kua hagahaga atu e holoaga ke tukulele atu ke he Atua, poke kua fita a lautolu he papatiso ke Fakamoli ha Iehova. Ko e tagata tane ne nakai maeke ke ati hake e tua he hana tau fanau, kua nakai maeke ke taute foki ke he falu.

8. To maeke e tagata tane he magafaoa ke eke mo e motua, ko e heigoa kua lata ia ia ke ako ke taute?

⁸ Ato maeke e tagata tane fai magafaoa ke eke mo motua, kua maeke ke foaki atu e levekiaga fakaagaga ke he fakapotopotoaga, kua lata a ia ke ako ke takitaki e magafaoa hana. ‘Kaeke kua nakai iloa he taha tagata ke pule ki luga he hana magafaoa, to maeke fefe ia ia ke leveki e fakapotopotoaga he Atua?’ (1 Timoteo 3:5) Moli, liga ko e tagata tane ne totoko e hoana kua nakai tali tonu. (Mataio 10:36; Luka 12:52) Poke taha mai he hana a tau fanau kua taute e taha agahala kelea lahi, ka e taute mena mitaki fakaagaga e falu. Ka e pete na ia, kaeke kua taute oti he tagata tane e tau mena ne amaamanaki ke taute, mo e mua atu foki kaeke kua kautu fakaagaga a ia mo e falu he hana loto kaina, ko e taha mai he hana magafaoa ne tiaki hana takitakiaga, kua nakai pehe kua lata foki ke uta kehe e kotofaaga he fekafekau lagomatai poke motua ia.

9. Kua lata e motua poke fekafekau lagomatai, ke fakaeneene ke fakagahuahua e heigoa, ka hagaao atu ke he tau vai kava kehekehe?

⁹ Nakai ko e tagata taufetoko he konahia poke inu lahi he tau uaina. (1 Timoteo 3:3, 8; Tito 1:7) Ko e fekafekau lagomatai, poke motua, kua nakai lata ke inu lahi e tau vai he tau kava kehekehe. Ka matutaki tumau mo lautolu, kua maeke ke moua e fua, ke nakai maeke ke mataofi e tau manatu mo e tau logonaaga, ti takitaki atu ke he taufetoko mo e tau latau. Kua nakai lata a ia ke ‘inu lahi ke he uaina’ poke higoa talahaua ha ko e tagata inu kava tumau poke inu lahi. (Fakatai 23:20, 21, 29-35) Kua kelea ha, ka pilo e ahi atu fakaleveki mamoe ke he inu kava lahi. Kaeke kua fa inu e matakainaga, kua lata a ia ke nakai taute pihia he magaaho ka gahua folafola a ia he tau feleveiaaga, ke he fekafekauaga, poke a falu fekafekauaga tapu.​—Levitika 10:8-11; Esekielu 44:21.

10. Ko e ha e tau tagata ne loto lahi ke he tupe, mo lautolu ne lotokai he fakavai ke moua mena, kua nakai lata ke eke mo tau momotua poke tau fekafekau lagomatai?

¹⁰ Nakai ko e tagata loto lahi ke he tupe poke lotokai ke he tau mena moua he fakavai. (1 Timoteo 3:3, 8; Tito 1:7) Kua hagahaga kelea fakaagaga e tau tagata ne loto lahi ke he tupe, mo e “mo lautolu kua velevele mena” ha kua to nakai moua e Kautu he Atua. Ti kua, nakai lata e tau tagata tane pihia ke eke mo tau momotua poke tau fekafekau lagomatai. (1 Korinito 6:9, 10; 1 Timoteo 6:9, 10) Ko e kupu Heleni ne fakaaoga “laugutu kelea” kua matapatu ni ke kakano ke “fakama” mo e ko e kupu ne liliu “moua” kua kakano ke he tau muka he tau fakafuaaga koloa kehekehe poke tau mena toto mitaki ke moua mena. (Filipi 1:21; 3:4-8) E, moli, ko e tagata tane ne fakakite e mahani, to fakavai e ia e tau “mamoe” he Atua kua nakai lata ma e tau kavega he fakapotopotoaga. (Esekielu 34:7-10; Gahua 20:33-35; Iuta 16) Kua lata ke fakaeneene ka tuku atu taha, he kitia he magaaho ne iloa ai e tautolu ko e liga to kotofa e tagata tane ia, ke leveki e tau tupe mo e to kamatamata ai ke kaiha e falu tupe.​—Ioane 12:4-6.

11. Ko e ha kua nakai lata ke tuku atu e “tagata kito liliu fou,” ma e kavega he fakapotopotoaga?

¹¹ Nakai ko e tagata kito liliu fou; kua kamatamata ko e lata nakai. (1 Timoteo 3:6, 10) Kua nakai la fai magaaho e tagata papatiso fou ke fakakite ko e, to fakamoli ke leveki e matagahua ne kotofa ki ai a ia. Liga kua nakai loto fakaalofa a ia ki a lautolu ne matematekelea, poke pulotu kua lata ke lagomatai e taha tagata tapuaki, mo e liga ke fakavihia atu ke he falu. Fakamua ato tuku atu a taha, ke eke mo fekafekau lagomatai, mo e mua atu foki kaeke ke eke mo motua, ki a pehe nei, kua lata e tagata tane ke “kumikumi hana a aoga ko e lata nakai” (NW) mo e lata ke foaki atu e fakamoliaga he hana fifiliaga mitaki mo e maeke ke falanaki ki ai. Kua nakai fai magaaho ne toka pauaki ke he kamatamataaga nei, mo e ko e kehe e holoaga he tupuaga fakaagaga he tau tagata takitokotaha. Ka e, kua lata e tau momotua ke nakai tuku atu fakaave e tagata tane fou “neke fakatokoluga hana loto, ti veli ai a ia ke he fakahala kua tuku ki luga he tiapolo.” Ki a toka fakamua e tagata tane, ke fakakite e loto holoilalo ne tuga ha Keriso.​—Filipi 2:5-8.

Hulu e Maama Lahi ke he tau Fekafekau Lagomatai

12. Ko e tau mena ke lata ai ne tohia ma e tau fekafekau lagomatai, ko lautolu ni kia hokoia ka fakatatai atu ki ai?

¹² Falu mena kua lata ma e tau fekafekau lagomatai ne kua tohia. Kae, kaeke kua nakai moua foki ke he tau momotua e tau mena kua lata pihia, kua nakai lata a lautolu ke fekafekau. Ha ko e tagata tane Kerisiano, kua lata nakai a koe ke he tau mena nei?

13. Ko e heigoa e kakano ke nakai fakateaga?

¹³ Nakai fakateaga. (1 Timoteo 3:8) Ko e tagata tane kua lata ke fekafekau ke he matagahua he fekafekau lagomatai kua nakai lata a ia ke taute fakamama e kavega ia. Kua lata a ia ke taute e ia e mahani fakalilifu ke moua e lilifu. He falu magaaho kua lata e taufeki, kua nakai lata a ia kaeke kua taute tumau e tau puhala fakagoagoa.

14. (a) Ko e heigoa e kakano he nakai gutu-ua? (e) Ke toka ai e loto manamanatu mea ki a koe, kua ui ke he heigoa?

¹⁴ Nakai gutu-ua; fai manamanatuaga mea. (1 Timoteo 3:8, 9) Ko e tau fekafekau lagomatai (mo e tau momotua) kua lata ke vagahau moli, nakai uta tala poke fakavai. Ha kua nakai lata a lautolu ke gutu-ua, kua nakai lata a lautolu ke talahau fakavai taha mena ke he taha tagata, ka e talaage e mena kehe ke he taha tagata. (Fakatai 3:32; Iakopo 3:17) Kua lata foki e tau tagata nei, ke toko hake fakamalolo e kupu moli kua fakakite, “kua taofi e lautolu e kupu galo ke he tua mo e loto manamanatu hifo kua mea.” Ki mua he Atua, ko e loto manamanatu he tagata pihia, kua lata ke talahau e fakamoli ko e mahani hakohako a ia mo e nakai taute ha mena kelea fufu poke tau mena taute fakatapilo. (Roma 9:1; 2 Korinito 1:12; 4:2; 7:1) Kua nakai lata ha tagata ke fekafekau ke he fuifui he Atua ka e to tapiki fakamua a ia ke he kupu moli mo e tau puhala fakamahani atua.

Ono Fakalahi ke he tau Mena ke Lata ai e tau Momotua

15. Ko e ha hai, e tuaga kua lata ke kumikumi ki ai he magaaho nei, mo e ko e heigoa kua putoia lahi ke he tau mena nei?

¹⁵ Ko e falu a mena ne lata kua lata ni ke he tau momotua, mo e lahi ni ke taute mo e ha lautolu a tau gahua leveki mamoe mo e tau faiaoga. Ha ko e tagata tane Kerisiano, kua feleveia nakai a koe mo e tau mena nei?

16. (a) Ko e heigoa kua lata ke moua ke mahani fakalatalata ke he tau aga fakatagata? (e) Maeke fefe he motua ke tumau e mahani fakauka?

¹⁶ Fakalatalata e tau aga fakatagata; mahani fakauka. (1 Timoteo 3:2; Tito 1:8) Kua lata e motua ke nakai inu lahi, nakai fakatupa ke he tau aga fakatagata ne kelea. He tau magaaho ka fakafehagaiaki a ia mo e tau kamatamata, to lagomatai he Atua a ia ke tumau e hagahaga mitaki, kaeke kua liogi a ia ke tuga ne taute he salamo: “Kua fakalahi e matematekelea he haku loto; kia uta kehe e koe au mai he tau mena ne mamahi ai.” (Salamo 25:17) Kua lata foki e tagata leveki, ke liogi ma e agaga he Atua mo e fakakite ai e tau fua, ne fakalataha ki ai e mahani fakauka. (Luka 11:13; Kalatia 5:22, 23) Ka taofi e tau manamanatu, vagahau, mo e tau mena ke taute, kua maeke ke lagomatai e motua ke kalo kehe mai he tau mena kehe lahi, ka fakaako atu fakaagaga a ia ke he fakapotopotoaga.

17. Ko e heigoa kua putoia ke mitaki e tau fifiliaga he manamanatuaga?

¹⁷ Mitaki e tau fifiliaga he loto manamanatu. (1 Timoteo 3:2) Kua lata e motua ke hako e fifili he tau manamanatu, ke loto mataala, mo e fakaeneene hana puhala taute mena. Kua lata a ia ke fai takitakiaga mo e loto manamanatu ke he puhala vagahau mo e tau mena ka taute. Ko e hana loto manamanatu holoilalo ne fakamatapatu mai he pulotu mahani fakaatua mo e he tau fakaakoaga he mitaki he Kupu he Atua, he kua lata ai a ia ke eke mo e tagata ne ako fakamakutu ki ai.​—Roma 12:3; Tito 2:1.

18. Ka eke ke maopoopo ai, kua lata ke moua mai e heigoa he motua?

¹⁸ Maopoopo. (1 Timoteo 3:2, NW) Ko e kupu Heleni ne fakaaoga he mena nei, ne fakaliliu, “kua gali” he 1 Timoteo 2:9. Ti kua lata e motua ke mea mo e gali mitaki e fakataiaga he moui. Tuga a nei, kua lata a ia ke hoko fakamua tumau. Kua kitia ke he tau Kerisiano he senetenari fakamua, kua nakai fakalahi ke pehi ke he fakamauaga tohi, mo e ko e tagata leveki he vaha nei kua nakai lata, ke iloilo lahi ke he fakamauaga tupe, poke gahua ofisa. Ha kua liga ko e tau fekafekau lagomatai ka leveki e tau mena kua lata ki ai. Ka e kua maeke he tau kupu Heleni, ke he “maopoopo,” ke fakakite e mahani mitaki, mo e kua moli nakai, kua nakai lata e tagata tane ne mahani fakahanoa poke nakai maopoopo, ke eke mo motua.​—1 Tesalonia 5:14; 2 Tesalonia 3:6-12; Tito 1:10.

19. Ha kua fakamokoi a ia, ko e heigoa ka taute he motua?

¹⁹ Fakamokoi. (1 Timoteo 3:2, NW; Tito 1:8) Ko e ‘muitua ke he puhala fulumokoi’ e motua. (Roma 12:13; Heperu 13:2) Ko e kupu Heleni ma e “fakamokoi” kua fakakakano moli ke “fakaalofa ke he tau tagata kehe.” Ti kua, fiafia e motua fakamokoi, ke feleveia mo lautolu ne omai fou ke he tau feleveiaga, tatai e fakakiteaga he hana fiafia ke he tau tagata mativa mo e tau tagata ne muhu koloa. Kua mahani fakamokoi a ia ki a lautolu ne feofano he gahua faka-Kerisiano mo e fakafano a lautolu ke he ha lautolu puhula ke tuga e mahani kua “lata mo e Atua.” (3 Ioane 5-8) E moli, ko e mua atu he fakakite he motua e mahani fakamokoi ke he tau tagata tali tonu, ne kua hagaao ke he tau mena kua lata ke he tau manako ha lautolu mo e kua maeke he hana tutuaga ne taute.​—Iakopo 2:14-17.

20. Ko e heigoa e tau puhala kua lata ke taute he motua ato maeke ai ke fakaako?

²⁰ Kua lata ke fakaako. (1 Timoteo 3:2) Ko e iloilo fakafaiaoga agaga he motua, kua nakai moua mai, ha ko e loto matala poke pulotu fakalalolagi. (1 Korinito 2:1-5, 13) Ko e moua ai ha kua “taofi mau ke he kupu moli tuga ne fakaako ai a ia, kia maeke ia ia ke fakamafana atu ke he tau kupu ke momoui ai, mo e akonaki atu foki kia lautolu kua liuliu mai.” (Tito 1:9; fakatatai mo e Gahua 20:18-21, 26, 27.) Kua lata a ia ke maeke ke ‘fakaako atu mo e mahani molu, a lautolu ne nakai loto fiafia.’ (2 Timoteo 2:23-26) Pete ni, kaeke ko e motua nakai ne mitaki lahi e puhala fakamatala lauga ke he fakapotopotoaga, kua lata a ia ke eke ko e tagata ako fakamitaki ke he Kupu he Atua, ti kua tonu ni hana a iloilo ke fakaako mo e fakatonu atu ki a lautolu ne tali tonu, ne fakaako foki ke he Tohi Tapu. (2 Korinito 11:6) Ti kua lata ia ia ke foaki atu e tau “kupu moli” ke lagomatai e tau magafaoa mo e tau tagata takitokotaha ke tutuli e tau momoui mahani fakaatua.​—Tito 2:1-10.

21. (a) Ko e ha kua maeke ai ke pehe, nakai ko e fahi tagata e motua? (e) Ko e heigoa e kakano, he loto molu? (i) Ka nakai fia totoko kua kakano ke he heigoa?

²¹ Nakai ko e tagata ne fia fetotokoaki, ka e loto molu, nakai aga vale. (1 Timoteo 3:3; Tito 1:7) Ka pehe ke eke ke loto mafola, kua nakai fahi he motua e tau tagata, ke he tino poke fakamatakutaku atu a lautolu, ha ko e taute e vagahau eke fakakelea poke fakahukia. (Fakatatai mo e 2 Korinito 11:20.) (Kua fakakite he talahauaga fakamua ne pehe “kua nakai vale he inu lahi,” ko e kalo kehe a ia he fakaaoga fakahanoa he tau kava kehekehe, ne famahani ke takitaki atu ke he tau latau.) Ka “nakai fa taufetoko” (poke, “omaoma”), nakai ke pule lahi mo e uka ke fakafiafia, kua nakai eke a ia ke fakapuloa ke lahi e tau mena ikiiki. (1 Korinito 9:12; Filipi 4:5; 1 Peteru 2:18) Ha kua nakai fia totoko e motua, poke mahani taufetoko, kua kalo kehe a ia ke he taufetoko mo e kua “nakai ita vave.”​—Tito 3:2; Iakopo 1:19, 20.

22. Kua fakakite ke he heigoa e mena moli, kua nakai lata e motua ke fakatokoluga?

²² Nakai fakatokoluga. (Tito 1:7) Ke he mena moli, kua kakano e mena nei ke “nakai ke he mena ne loto na koe ki ai.” (Fakatatai 2 Peteru 2:10.) Kua nakai lata e motua ke fakatokoluga ka e kua lata ke onoono mo e loto fakatokolalo ke he hana iloilo. Nakai ke manamanatu ko e mitaki lahi hana tauteaga ke he falu, kua kau fakalataha a ia mo e falu ke he tau kavega mo e kua uho ki a ia, e fakatutalaaga mo e falu.​—Numera 11:26-29; Fakatai 11:14; Roma 12:3, 16.

23. (a) To fakamama fefe e koe e kakano he “tagata ne loto ke he mitaki”? (e) Ka tututonu, ko e heigoa e kakano?

²³ Ko e tagata ne loto ke he mitaki; tututonu. (Tito 1:8) Ke eke ke lata mo motua, kua lata e tagata tane ke ofania e mitaki mo e tututonu. Ko e tagata ne ofania e mitaki, kua ofania ai e tau mena ne mitaki ke he tau mata ha Iehova, kua taute e tau mena totonu mo e taute e tau mena aoga ke lagomatai, mo e fakakite e fakaaue ke he tau mahani mitaki ne taute he falu. (Luka 6:35; fakatatai mo e Gahua 9:36, 39; 1 Timoteo 5:9, 10.) Ko e kakano he tututonu, ke liliuina ke he tau fakatufono mo e tau puhala he Atua. Mai he falu a mena, ko e tagata tane pihia, kua nakai mahani fili tagata mo e taute mena tututonu tumau, mahani mea, mo e toka e tau mena mea ke he loto. (Luka 1:6; Filipi 4:8, 9; Iakopo 2:1-9) Ha kua kehe e mahani mitaki ke he mahani tututonu, he molea atu ke he tau mena kua lata he fifiliaga tonu, ko e tagata ne ofania e mahani mitaki kua molea e taute mena hana ma e falu mai, he tau mena kua lata ai.​—Mataio 20:4, 13-15; Roma 5:7.

24. Ka mahani fakamoli kua ui ai ko e heigoa?

²⁴ Fakamoli. (Tito 1:8) Ko e tagata kua lata ke eke mo motua kua taute tumau e fakamoli hana ke he Atua mo e tapiki ke he fakatufono he atua, pete ni kua loga mo e loga e tau kamatamata ke he hana fakamoli. Kua taute e ia e tau mena ne amaamanaki e Atua ke taute e ia, mo e kua lafi atu ke he tau mena ia e fekafekau fakamoli he tagata ne fakapuloa e Kautu.​—Mataio 24:14; Luka 1:74, 75; Gahua 5:29; 1 Tesalonia 2:10.

Ke Fefakatatai atu ke he tau Mena kua Lata

25. Ko e tau tuaga kua fakatutala ki ai, kua lata ki a hai, mo e maeke fefe he tau tuaga pihia ke lata ke moua?

²⁵ Loga mai he tau mena kua lata ne tutala ki ai, kua putoia ke he tau mena kua lata ke he tau Fakamoli oti ha Iehova mo e kua maeke ke moua mai he fakamonuina he Atua, ke he hau a tau kumi tokotaha, tau lali fakamalolo, tau fakalatahaaga mitaki, mo e liogi. Liga ko e malolo e taha ke he falu mena kua lata, ka e nakai ke he falu a mena. Ka e kua lata ke mitaki e tutuaga he tau fekafekau lagomatai mo e tau momotua ke fakatatai atu ke he tau mena oti kua lata ke he ha lautolu a matakau monuina.

26. Ko e ha kua fakaata he tau tagata tane Kerisiano a lautolu, ke moua e tau kavega he fakapotopotoaga?

²⁶ Kua lata e tau Fakamoli oti ha Iehova ke manako ke taute e tau mena oti kua maeke ki ai, he fekafekauaga he Atua. Ko e agaga nei ne omoi e tau tagata tane Kerisiano ke taute a lautolu ni ke moua e tau kavega he fakapotopotoaga. Ko e tagata tane, kua tukulele mo e papatiso nakai a koe? Kaeke ke pihia, ki a foli atu mo e fakamalolo ke taute e tau mena kua lata ke fekafekau.

[Tau Matahui Tala]

To Tali Fefe a Koe?

◻ Ko e ha kua manako lahi he magaaho nei, ke he tau tagata tane kua papatiso ke talia e kavega he fakapotopotoaga?

◻ Ko e heigoa a falu mena ne lata he tau fekafekau lagomatai ke fakatatai atu ki ai?

◻ Ko e heigoa a falu mena kua lata he tau momotua ke fefakatatai atu ki ai?

◻ Ko e ha kua lata he motua ke iloa ke pule fakamitaki fefe ke he hana loto kaina?

◻ Ko e heigoa ne omoi, e tau tagata tane Kerisiano ke taute e lautolu a lautolu, ke moua e tau matagahua fakapotopotoaga?

[Fakatino he lau 28, 29]

Kua lata e tau momotua mo e tau fekafekau lagomatai ke hagaao e pule ha lautolu ke he loto kaina ke tuga e tau puhala he Tohi Tapu