Tumau ke he Tokanoaaga ne Foaki he Atua!
“Ko e hanai, kia tumau a mutolu ke he tokanoaaga ne fakatoka noa mai ai e Keriso a tautolu, ka e aua neke liu foki taofi a mutolu he akau hahamo he fakatupa.”—KALATIA 5:1.
1, 2. Fakagalo fefe e tokanoaaga ne foaki mai he Atua?
TOKANOA e tau tagata a Iehova. Ka e nakai kumi e lautolu ke tu tokotaha mai he Atua, ha ko e kakano he mena ia ko e liliaga ki a Satani. Ne takiofa e lautolu e fakafetuiaga tata lahi ha lautolu mo Iehova mo e olioli ke he tokanoaaga ne foaki age ki a lautolu.
2 Ko e tau mamatua fakamua ha tautolu, Atamu mo Eva, fakagalo e tokanoaaga ne foaki he Atua ha ko e hala ti fakatupa ke he hala, mate, mo e Tiapolo. (Kenese 3:1-19; Roma 5:12) A ko e tuku tukua he Tiapolo e lalolagi katoa ke he puhala he hala ke he moumouaga! Ka ko lautolu ne tumau ke he tokanoaaga ne foaki he Atua ka o fano ai he puhala ke he moui tukulagi.—Mataio 7:13, 14; 1 Ioane 5:19.
Tokanoaaga Mai he Liliaga
3. Ko e heigoa e amaamanakiaga ne tuku mai he Atua he kaina i Etena?
3 Ne amaamanaki a Iehova ke tokanoa mai e tau tagata ne fakalilifu hana a higoa mai he liliaga ki a Satani, hala mo e mate. Ne tuku mai e amaamanakiaga ia ke he magaaho ne tala age he Atua ke he gata ne fakaaoga e Satani i Etena: “Mo e to tuku e au e faitaua ke he vahaloto hau mo e fifine, mo e vahaloto he hau a tega mo e hana a tega. To fakaunoko e ia a koe i loto he ulu mo e to fakaunoko e koe a ia i loto he muihui.” (Kenese 3:14, 15, NW) Ko Iesu Keriso, ko e Tega mai he fakapotopotoaga a Iehova he lagi, ne mamahi he fakaunoko e muihui he magaaho ne mate ai a ia he akau fakatautau, ka e foaki mai he Atua e poa lukutoto ke tokanoa mai e tau tagata he hala mo e mate. (Mataio 20:28; Ioane 3:16) To hoko ai e magaaho, ke fakaunoko e Iesu a Satani ki loto he ulu, ko e gata mai tuai.—Fakakiteaga 12:9.
4. Ko e heigoa e tokanoaaga ne olioli ki ai a Aperahamo, mo e ko e heigoa ne mavehe e Iehova ki a ia?
4 Ke he falu 2,000 tau he mole e maveheaga ne foaki i Etena, ko e “kapitiga he Atua” ko Aperahamo ne omaoma ke he Atua mo e toka e maaga ko Uro ka e finatu ke he taha motu. (Iakopo 2:23; Heperu 11:8) Ne moua e ia e tokanoaaga ne foaki he Atua ti nakai moui fakatupa ke he lalolagi ha Satani he tau lotu pikopiko, tau fakatufono nakai fakamoli, mo e tau koloa fakafua mo e fakatau lotokai. Ke he perofetaaga faka-Etena, ne lafi atu he Atua e tau maveheaga ma e tau magafaoa oti mo e tau motu oti ke moua e fakamonuinaaga ma lautolu mai ia Aperahamo mo e hana a Tega. (Kenese 12:3; 22:17, 18) Ne tokanoa mai a Aperahamo he fakahala kakano he “tua foki a ia kia Iehova, ti talahaua tututonu ai a ia.” (Kenese 15:6) Ke he vaha nei, ko e fakafetuiaga tata pihia mo Iehova ke moua e tokanoaaga ne foaki he Atua mai he fakahala mo e fakatupa ke he lalolagi ne pule a Satani ki ai.
Maama Lahi e Tala Fakatai
5. Ko e heigoa ne matutaki mo e fanauaga ha Isaako?
5 Ke maeke ia Aperahamo ke fai tega, ko e hoana tufua hana, ko Sara, ne foaki hana a fekafekau fifine ki a ia, ko Hakara, ke fai tama ma hana. Mai ia ia, ne matua tane a Aperahamo ki a Isamaeli, ka e nakai fifili he Atua a ia ko e Tega he maveheaga. Ka ko e mena ne tupu, ke he magaaho ne 100 e tau tau ha Aperahamo mo e 90 ha Sara, ne maeke ia Iehova ke fakafaitama a laua, ne fakahigoa ko Isaako. Ke he magaaho ne ekefakakelea e Isamaeli a Isaako, ne fakafano kehe a Hakara mo e hana a tama, ti toka e tama tane a Aperahamo mai he fifine tokanoa ko Sara ko e tega nakai fai mena ke tauhele ai ha Aperahamo. Ke tuga ni a Aperahamo, ne tua foki a Isaako mo e olioli ke he tokanoaaga ne foaki he Atua.—Kenese 16:1-16; 21:1-21; 25:5-11.
6, 7. Ko e heigoa he tau akoako pikopiko ne fakaako ke he falu Kerisiano i Kalatia, ka ko e heigoa ha Paulo ne fakamaama?
6 Ko e mena tutupu oti nei ne fakatino fakamaama ke he tau tagata fakaalofa ke he tokanoaaga ne foaki he Atua. Ne mailoga e mena nei ke he tohi ha Paulo ne tohi ke he tau fakapotopotoaga i Kalatia ke he magahala fakalata ke he 50 ke he 52 V.N. Ke he magahala ia ne kua fita he fifili he kau fakatufono e nakai lata he tau Kerisiano ke peritome. Ka ko e tau akoako pikopiko ne kua fita he fakaako e falu Kalataia ko e mena aoga lahi a ia ke he Kerisiano.
7 Ne tala age a Paulo ke he tau tagata Kalatia: Talahaua tututonu e tagata ha ko e tua ki a Keriso, ka e nakai ha ko e tua ke he Fakatufono faka-Mose. (Kalatia 1:1–3:14) Ne nakai utakehe he Fakatufono e malolo he maveheaga ne matutaki mo Aperahamo ka e fakakite mai e tau holifono mo e eke ia mo faiaoga ke takitaki atu ki a Keriso. (Kalatia 3:15-25) Ha ko e hana a mate, ne fakatoka e Iesu a lautolu i lalo hifo he Fakatufono, ti maeke ai a lautolu mo tau fanau he Atua. Ti ko e mena ia, ko e liliu ki tua ke he fakamanatuaga he tau aho, tau mahina, tau vaha mo e tau tau kua kakano ia ko e liliu ke he fakatupa. (Kalatia 4:1-20) Ti tohi mogoia a Paulo:
8, 9. (a) Ke he hau a tau kupu, fakamaama fakaku e tau mena ha Paulo ne vagahau he Kalatia 4:21-26. (e) Ke he tala fakatai nei, ko hai mo e ko e heigoa ne fakatino mai ia Aperahamo mo Sara, mo e ko hai e Tega he maveheaga?
8 “Kia talahau mai a kia au, ko mutolu kua fia nonofo ke he fakatufono, kua nakai kia fanogonogo a mutolu ke he fakatufono? Ha kua tohi, ha ha ia Aperahamo e na tama, ne tokoua la, ko e taha [ko Isamaeli] ne fanau mai he fifine fakatupa [ko Hakara], ka ko e taha [ko Isaako] he patu fifine he kaina [ko Sara]. Ka ko e tama he fifine fakatupa, ne fanau a ia kua lata mo e tino; ka ko e tama he patu fifine he kaina, ne fanau a ia ha ko e kupu ne talahaua. Ko e tau mena fakatai e tau mena ia ha ko e na fifine ia ko e na maveheaga ua ia; ko e taha ni [ko e Fakatufono he maveheaga] mai he mouga ko Sinai [ne fakaulu he Atua e maveheaga ia mo e fanau Isaraela], kua fanau mai e tama ke eke mo tupa, ko Hakara haia; [Ko e taha maveheaga ne taute mo Aperahamo hagaao ia ke he hana a Tega.] Ha ko Hakara ko e mouga ko Sinai haia i Arapi; kua lata ia mo Ierusalema ke he vaha nai, kua fakatupa a ia katoa mo e hana fanau [ko lautolu ne tutupu mai ia Aperahamo, Isaako, mo Iakopo]; Ha ko Ierusalema i luga, kua toka noa a ia, ko ia ko e matua fifine ha tautolu oti kana.”—Kalatia 4:21-26.
9 Ko e tala fakatai nei ne hukui e Aperahamo a Iehova. Ko e “patu fifine he kaina,” ko Sara, fakatino ia ke he “fifine” he Atua, po ke fakapotopotoaga tapu he lalolagi oti. Ne fanau mai a Keriso, ko e Tega he fifine fakatai ia mo e mai ia Aperahamo Mua ue Atu. (Kalatia 3:16) Ke fakakite ke he tau tagata e puhala ke ataina mai he tapuakiaga nakai mea, hala, mo Satani, ne fakaako e Iesu e mena moli mo e fakakite e lotu pikopiko, ka ko Ierusalema mo e hana fanau ne nonofo agaia he liliaga he lotu kakano ni he nakai talia e lautolu a ia. (Mataio 23:37, 38) Ko e tau tutaki Iutaia ha Iesu ne tokanoa mai he Fakatufono, ne fakakite mai ha lautolu a liliaga ke he nakai mitaki katoatoa, hala, mo e mate. Ne tokanoa moli e tau tagata oti ne talia a Iesu ko Ia ne tamai he “fifine” he Atua ke eke ia mo Patuiki faka-Mesia mo e Tokanoaaga “ke fakamatala ai e tokanoaaga ke he kau mahala”!—Isaia 61:1, 2; Luka 4:18, 19.
O Kehe he Kavega Fakatupa
10, 11. Ko e kavega fakatupa fe ne fakatokanoa mai e Keriso hana a tau tutaki, mo e ko e heigoa e fakataiaga ne tatai mo e vaha nei?
10 Ki a lautolu ia ko e Tega ha Aperahamo fakalataha mo e Keriso, ko e Mua ue Atu ko Isaako, ne pehe a Paulo: “Ha ko Ierusalema i luga, kua toka noa a ia, ko ia ko e matua fifine ha tautolu oti kana. . . . Ka ko tautolu ko e tau matakainaga na e, ko e tau fanau he talahauaga a tautolu, tuga a Isaako; Ka e tuga e vaha ia, ne favale a ia ne fanau mai kua lata mo e tino [ko Isamaeli] kia ia ne fanau mai kua lata mo e Agaga [ko Isaako], kua pihia foki ke he vaha nai. . . . Hanai, ko e tau matakainaga na e, nakai ko e fanau he fifine he fakatupa a tautolu, ka ko e fanau he patu fifine he kaina. Ko e hanai, kia tumau a mutolu ke he tokanoaaga [mai he fakatufono] ne fakatoka noa mai ai e Keriso a tautolu, ka e aua neke liu foki taofi a mutolu he akau hahamo he fakatupa.”—Kalatia 4:26–5:1.
11 Ko e ha tutaki oti ha Iesu ka hahamo ia ke he fakatupa kaeke ke omaoma a lautolu ke he Fakatufono. Ko e lotu pikopiko a e mogonei ne hahamo he fakatupa, ti tatai a Kerisitenitome mo Ierusalema i tuai mo e hana a tau fanau. Ka ko lautolu ne fakauku e tau fanau a Ierusalema i luga, ko e fakatokatokaaga tokanoa he Atua he lagi. Ko lautolu mo e tau tagata ne tua mo e amaamanakiaga ke he lalolagi ne nakai fai vala mai he lalolagi nei mo e nakai he liliaga ki a Satani. (Ioane 14:30; 15:19; 17:14, 16) Fakatokanoa he kupu moli mo e poa ha Iesu, kia tumau a tautolu ke he ha tautolu a tokanoaaga ne foaki he Atua.
Tumau ke he Tokanoaaga ne Foaki he Atua
12. Hae fe e puhala ne o ai a lautolu ne tua, mo e ko e heigoa he magaaho nei ka fakatutala ki ai?
12 Miliona he magaaho nei ne olioli ke he tokanoaaga moli ko e Tau Fakamoli a Iehova. Ha ne fa e taute e tau aoga Tohi Tapu mo e falu a miliona, tokologa ne “kotofa ke he moui tukulagi.” Ke he magaaho ne eke ai mo tau tagata he tua, to fifili e lautolu e tokanoaaga ne foaki he Atua he taute e papatisoaga. (Gahua 13:48; 18:8) Ka ko e heigoa e tau lakaaga to taute e papatisoaga he Kerisiano?
13. Ko e heigoa e matutakiaga he loto matala mo e papatisoaga?
13 Ato hoko e papatisoaga, kua lata he tagata ke moua e lotomatala moli he tau Tohiaga Tapu. (Efeso 4:13) Ko e mena haia ne tala age a Iesu ke he hana a tau tutaki: “Kia o atu a mutolu ke eke e tau motu oti kana mo tutaki, ti papatiso atu a lautolu ke he higoa he Matua, mo e Tama, mo e Agaga Tapu; Ti fakaako atu a mutolu kia lautolu kia omaoma ke he tau mena oti ne tala atu e au kia mutolu.”—Mataio 28:19, 20.
14. Ha kua papatiso ke he higoa he Matua, Tama mo e agaga tapu, ko e heigoa e loto matala kua lata ai?
14 Ko e kakano he papatiso ke he higoa he Matua ko e mailoga e tuaga a Iehova mo e pule he Atua, Tufugatia, mo e Pule ke he Lalolagi Katoatoa. (Kenese 17:1; 2 Tau Patuiki 19:15; Fakakiteaga 4:11) Ko e papatiso ke he higoa he Tama ko e kakano ko e mailoga he gahua mo e pule he mena moui fakaagaga kua fakatokoluga, ko e Patuiki faka-Mesia, mo e ko ia ne foaki mai he Atua e “lukutoto.” (1 Timoteo 2:5, 6; Tanielu 7:13, 14; Filipi 2:9-11) Ko e tagata ne papatiso ke he higoa he agaga tapu ne mailoga e ia ko e malolo he Atua ne fakagahua e Iehova ke he tufugatiaaga mo e omoi aki e tau tagata ne tohia e Tohi Tapu, mo e falu a puhala foki. (Kenese 1:2; 2 Peteru 1:21) Ko e moli, loga atu foki e mena ke fakaako ke he Atua, Keriso, mo e agaga tapu.
15. Ko e ha e tagata ke fakagahuahua e tua to hoko e papatisoaga?
15 Fakamua to hoko e papatisoaga, kua lata he tagata ke fakagahuahua e tua ne fakave aki e loto matala moli. “Ka nakai tua, ti nakai maeke ke fakafiafia kia [Iehova].” (Heperu 11:6) Ko e tagata ne fakagahuahua e tua ke he Atua, Keriso, mo e amaamanaki he lagi to manako ke eke mo taha he Tau Fakamoli a Iehova, felauaki e moui mo e Kupu he Atua mo e fai kakano e gahua fakalataha ke fakamatala e tala mitaki. To vagahau e ia e lilifu he patuiki a Iehova.—Salamo 145:10-13; Mataio 24:14.
16. Ko e heigoa e tokihala, mo e matutaki fefe ke he papatisoaga Kerisiano?
16 Tokihala e taha mena kua lata to taute e papatisoaga. Ko e kakano he tokihala ko e “hiki e manatu he tagata hagaao ke he tau mena taute i tuai (po ke amaamanaki ki ai) po ke mahani kakano he nakai fiafia po ke nakai makona,” po ke “nakai fiafia e logonaaga, agahala, po ke liutua ke he tau mena ne taute fakamua po ke nakai taute.” Ko e tau Iutaia he senetenari fakamua ne tokihala mai he tau hala ha lautolu ki a Iesu Keriso. (Gahua 3:11-26) Ko e falu tagata ne tua i Korinito ne tokihala mai he faivao, tapuaki ke he tau tupua, feuaki, mahani ke momohe e tagata tane mo e tagata tane, kaiha, lotokai, konahia, tau amuamu, mo e velevelemena. Ko e fua, kua maeke ia lautolu ke “koukou” fakamea he toto ha Iesu, ne “fakatapu” ha kua tuku kehe mo fekafekau ki a Iehova, mo e “talahaua tututonu” ke he higoa ha Iesu Keriso mo e agaga he Atua. (1 Korinito 6:9-11) Ti ko e tokihala ko e lakaaga ke he manamanatuaga mitaki mo e tokanoaaga ne foaki he Atua mai he malaia he agahala.—1 Peteru 3:21.
17. Ko e heigoa e kakano he liliuina, ti ko e heigoa hana kua lata ne amaamanaki ke papatiso?
17 Kua lata ke liliuina foki e tagata to maeke ke papatiso ke eke mo taha mai he Tau Fakamoli a Iehova. Ko e liliuina he tagata tokihala ne taute he mole atu he tiaki e ia hana puhala hepe mo e fakamakamaka ke taute e mena kua tonu. Ko e kupu Heperu mo e Heleni ne hagaao ia ke he liliuina ko e kakano ke “fuluhi ki tua, fuluhi viko, po ke liu ki tua.” Ka fakaaoga ke he kakano mitaki fakaagaga. Ko e hagaao e mena nei ke he liu ke he Atua mai he puhala hepe. (1 Tau Patuiki 8:33, 34) Kua lata foki he liliuina ke taute “e tau mahani ke lata mo e tokihala,” ke taute e tautolu e tau poakiaga he Atua, tiaki e tau lotu pikopiko, mo e fakahagaao ha tautolu a tau loto mo e nakai fai liu tua kia Iehova ke fekafekau kia ia tokotaha. (Gahua 26:20; Teutaronome 30:2, 8, 10; 1 Samuela 7:3) Kua lata he mena nei ke taute “e loto fou, mo e agaga fou,” ke hiki e tau manamanatuaga, tuaga, mo e foliaga he moui. (Esekielu 18:31) Ne fua mai e tagata fou ke he tau aga fakaatua ke hukui aki e tau mahani nakai fakaatua. (Kolose 3:5-14) E, maeke he tokihala moli ke “mafokifoki” e tagata.—Gahua 3:19.
18. Ko e ha ne taute e tukuleleaga ke he Atua aki e liogi, mo e ko e heigoa e aoga he lakaaga nei?
18 Kua lata foki ke fakamua e tukuleleaga ke he Atua ke he liogi to taute e papatisoaga. (Fakatatai Luka 3:21, 22.) Ko e kakano he tukuleleaga ko e fakatoka kehe ke lata mo e amaamanakiaga tapu. Ne aoga lahi e lakaaga nei ke lata ia tautolu ke talahau ke he Atua ke he liogi e ha tautolu a fifiliaga ke foaki ki a ia tokotaha e fakatapuaga mo e fekafekau tukulagi ki a ia. (Teutaronome 5:8, 9; 1 Nofoaga he Tau Patuiki 29:10-13) Ko e moli, ko e ha tautolu a tukuleleaga nakai ke he gahua ka ko e ke he Atua. Kua fakamahino e matakupu nei ke he tanuaga he pelesiteni fakamua he Kaufakalatahaaga Kolo Toko, ko Charles Taze Russell. Ke he magaaho ia he tau 1916, ko e tohi kupu—toka tupe, W. E. Van Amburgh ne pehe: “Ko e gahua lahi ke he lalolagi oti nei nakai ko e gahua he tagata tokotaha. Kua to taha e lahi a ia ke pihia. Ko e gahua he Atua a ia mo e nakai fai hiki. Ne fakaaoga he Atua tokologa e tau fekafekau he vaha fakamua ti nakai fai fakauaua ke fakaaoga foki e Ia e tokologa ke he vaha i mua. Nakai ko e fakatapuaga ha tautolu ke he tagata, po ke gahua he tagata, ka ko e ke taute e finagalo he Atua ka fakakite mai e Ia ki a tautolu ke he Hana Kupu mo e takitakiaga leveki mai. Tumau agaia ne takitaki he Atua.” Ko e heigoa foki kua lata ke taute hagaao ke he fakatapuaga ke he Atua?
19. (a) Fakakite fefe he tau tagata takitokotaha e fakamoliaga he tukuleleaga ki a Iehova? (e) Ko e heigoa e fakataiaga he papatisoaga ke he vai?
19 Kua fakakite mai he fakamoliaga ke he tau tagata e tukuleleaga ke he Atua ka papatiso e tagata. Ko e mena fakatai e papatisoaga ke mailoga he tagata ne taute e tanumia ke he vai kua tukulele atu mo e nakai fai fakauaua ki a Iehova ko e Atua puhala ia Iesu Keriso. (Fakatatai Mataio 16:24.) Ka tanumia e tagata ne papatiso ke he vai mo e liu fakatu hake, kua mate, ko e mena fakatai a ia ke he moui fakamua hana ti liu tu hake ke he moui fou, ke taute e finagalo he Atua mo e nakai fai fakauaua. (Fakatatai Roma 6:4-6.) Ke he magaaho ne papatiso ai a Iesu, ne foaki e ia a ia ke he hana Matua he lagi mo e nakai fai fakauaua. (Mataio 3:13-17) Mo e liu fatiaki tumau mai he tau Tohiaga Tapu ko lautolu ne tua kua lata ke papatiso. (Gahua 8:13; Gahua16:27-34; Gahua18:8) Ke eke ia mo Fakamoli a Iehova he vaha nei, kua lata ni he tagata ke tua mo e fakagahuahua fakamoli e tua ti papatiso.—Fakatatai Gahua 8:26-39.
Tumau!
20. Ko e heigoa e falu fakafifitakiaga he Tohi Tapu ke fakamoli aki e fakamonuinaaga ha tautolu ka tumau ke he tokanoaaga ne foaki mai he Atua ha ko e Tau Fakamoli papatiso a Iehova?
20 Kaeke kua tumau a koe ke he tokanoaaga ne foaki he Atua ti eke ia mo Fakamoli a Iehova kua papatiso, to fakamonuina e ia a koe tuga he fakamonuina e ia e tau fekafekau hana ke he vaha fakamua. Tuga a nei, fakamonuina e Iehova e tau momotua ko Aperahamo mo Sara aki e tama matakutaku ke he Atua, ko Isaako. Ko e tua ne fifili he perofeta ko Mose ke matematekelea fakalataha mo e tau tagata he Atua, “ka e nakai ko e fiafia ke he hala kua mole vave. Ne manatu a ia ko e ekefakakelea [ko e fakatai he vaha tuai] ha ko Keriso [po ke ko Ia ne Fakauku he Atua], ko e koloa haia kua mua ke he tau tanakiaga koloa a Aikupito.” (Heperu 11:24-26) Ne ha ha ia Mose e fakamonuinaaga he fakaaoga e Iehova ke takitaki e tau Isaraela mai he liliaga i Aikupito. Ko e taha mena foki, ha kua fekafekau fakamoli a ia ke he Atua, to liu tu mai a ia mo e to fekafekau ko e taha mai he tau “iki ke he lalolagi oti” ki lalo hifo ia Mose Mua ue Atu, ko Iesu Keriso.—Salamo 45:16; Teutaronome 18:17-19.
21. Ko e heigoa e tau fakafifitakiaga fakamalolo ne foaki mai hagaao ke he tau fifine mahani atua he vaha i tuai?
21 Ko e tau Kerisiano tukulele he vaha nei to maeke foki ke fakamalolo, ka manamanatu ke he tau fifine ne kua tokanoa mo e olioli lahi moli. Fakalataha mo lautolu ia a Ruta ko e fifine Moapi, ne logona hifo e loto momoko he takape mo e olioli he tokanoaaga ne foaki he Atua mai he lotu pikopiko. Ne toka e ia hana a tau tagata mo e hana a tau atua, ka e pikimau mo e hana matua fugavai takape, ko Naomi. “Ha ko e mena ke fano a koe ki ai, to fano ai ni au,” he ui e Ruta, “mo e ko e mena ke nofo ai a koe to nofo ai au, to eke e motu hau mo motu haku, to eke e Atua hau mo Atua haku.” (Ruta 1:16) Ha ko e hoana a Poasa a ia, kua eke a Ruta mo matua fifine he matua tane tupuna ha Tavita ko Opeta. (Ruta 4:13-17) A ko e foaki tukua e Iehova ke he fifine tokolalo nakai ko e Isaraela nei e “palepale lahi” ha kua eke a ia mo tupuna ke tupu mai a Iesu ko e Mesia. (Ruta 2:12) To olioli lahi a Ruta ke he magaaho ka liu tu mai a ia ti iloa e ia e fakamonuina ia hana! Ko e olioli taha ia ni ka puke e tau loto ka liu tu mai e fakataka he vaha fakamua ko Raava, ne tokanoa mai he mahani feuaki mo e tapuakiaga pikopiko, tuga foki ni a Patesepa ne hepe ti tokihala, ha ko e mena to iloa foki e lautolu e fakaataaga he Atua ki a lautolu ke eke mo tau tupuna ke tupu mai a Iesu Keriso.—Mataio 1:1-6, 16.
22. Ko e heigoa ka manamanatu ki ai ke he vala tala ne toe?
22 Ka manamanatu ki a lautolu ne talia e tokanoaaga ne foaki he Atua to matutaki atu tumau ki mua. Tuga a nei, kua fakalataha e numela ha lautolu ke he tau tagata tane mo e tau fifine ne tua ne talahau mai he Heperu veveheaga 11. Ne mamahi ke he tau matematekelea mo e tau ekefakakelea, “mo e nakai lata e lalolagi ke nonofo ai a lautolu.” Ke lafi atu ke he numela ha lautolu e tau tutaki fakamoli ha Iesu he senetenari fakamua mo e falu foki ne tua tali mai he vaha ia, fakalataha foki mo e tau miliona he vaha nei ne fekafekau ki a Iehova ko e hana a Tau Fakamoli. Ko e mena nei ka kitia e tautolu ke he vala tala ne toe, kaeke kua tumau a koe mo lautolu ke he tokanoaaga ne foaki he Atua, ti ha ha ia koe loga e tau kakano ke olioli.
To Tali Fefe e Koe?
◻ Ko e heigoa e amaamanakiaga ne tuku mai he Atua ke he magaaho ne galo ai e tokanoaaga ne foaki he Atua?
◻ Ko e heigoa e “kavega he fakatupa” ne tokanoa mai e Keriso hana a tau tutaki?
◻ Ko e heigoa e tau lakaaga fakamua to papatiso mo taha mai he Tau Fakamoli a Iehova?
◻ Ko e heigoa e tau fakafifitakiaga mai he tau Tohiaga Tapu ke fakamoli to fakamonuina a tautolu ka tumau ke he tokanoaaga ne foaki he Atua?
[Fakatino he lau 11]
Iloa nakai e koe e tau lakaaga fakamua to hoko e papatiso mo taha mai he Tau Fakamoli a Iehova?