Ko e Heigoa e Loto Omaoma Mahani Atua ke Moua Ia Tautolu
“Kia omaoma ai a mutolu ke he Atua.”—IAKOPO 4:7.
1. Ko e heigoa kua maeke ke talahau hagaao ke he faga Atua ne tapuaki a tautolu ki ai?
KUA mitaki lahi ha e Atua ko Iehova! Kua nakai tatai taha ki a ia, nakai ha ha i ai a taha kua tuga a ia, nakai maeke ke fakatatai ki a taha, kua kehe lahi ke he tau puhala loga! Ko ia e Mua ue Atu, ko e Pule he Lagi mo e Lalolagi Katoatoa kua toka ai e tau pule malolo moli oti kana ia ia. Mai i tukulagi ki tukulagi a ia mo e kua mua atu e lilifu ue atu ti kua nakai maeke ha tagata ke kitia mata a ia mo e tumau e moui. (Esoto 33:20; Roma 16:26) Kua nakai oti hana malolo mo e pulotu, kua mitaki katoatoa ue atu e fakafiliaga tonu, ko e fakatinoaga he fakaalofa. Ko ia e Tufuga ha tautolu, ha tautolu a Iki Fakafili, ha tautolu a Taute Matafakatufono, mo e ha tautolu a Patuiki. Ko e tau mena fakaalofa mitaki oti mo e tau mena mitaki katoatoa oti ne foaki mai kua moua mai ia ia.—Salamo 100:3; Isaia 33:22; Iakopo 1:17.
2. Ko e heigoa kua putoia ke he loto omaoma mahani atua?
2 Ha kua kitia e tau mena moli oti nei, kua nakai fai huhu fakateaga ne hagaao ke he mena ne fakalago ki a tautolu ke mahani loto omaoma atu ki a ia. Ka e putoia fefe a tautolu he mena nei? Kua ha ha i ai e numela he tau mena. Ha kua nakai maeke a tautolu ke kitia e Atua ko Iehova, kua putoia ai e loto omaoma ki a ia ka fakateliga ke he leo he loto logona hifo fakaako he tagata, he gahua fakalataha mo e fakatokatokaaga lalolagi he Atua, he mailoga e tau pule malolo i tua, mo e fakalilifu ke he pule he ulu magafaoa i loto he magafaoa.
Taofi e Loto Logona Hifo Mitaki
3. Ke taofi mau e loto logona hifo mitaki, ko e heigoa e tau faga puipuiaga kua lata a tautolu ke omaoma ki ai?
3 Ke taofi mau e loto logona hifo mitaki, kua lata a tautolu ke omaoma ke he mena ne nakai maeke a taha ke fakahala a koe—ko e mena ia, ke he tau matafakatufono po ke tau mahani kua nakai maeke e tau tagata ke taute fakahala. Ke fakatai ki ai, ko e tau matafakatufono hogofulu he tohi Tekaloko, ne tuhi atu ke fetoko ke he mahani velevelemena, ko e mena kua nakai maeke e ha pule malolo he tagata ke taute ha fakahala. Ka e taha e mena, ko e fakamoliaga a nei ko e moua mai he lagi e Tekaloko, he nakai fai matakau ekepule mai he tagata kua taute e matafakatufono kua nakai maeke ke taute e fakahala puipui kaeke kua holifono he taha. Mai he matafakatufono nei, kua age he Atua ko Iehova ke he tau Isaraela takitaha e matagahua ke leoleo ne ia a ia—kaeke kua fai loto logona hifo mitaki a ia. (Esoto 20:17) Ke tuga e mena ia, mai he tau gahua he tino kua maeke ke utakehe mai ia taha e tufaaga he Kautu he Atua, ko e “ita tafua” mo e “mahekeheke”—ko e tau mena kua totoko ke he tau poakiaga ne kua nakai maeke ha iki fakafili he tagata ke omoi. (Kalatia 5:19-21) Ka e ke taofi e loto logona hifo mitaki kua lata a tautolu ke kalo kehe mai he tau mena nei.
4. Ke taofi mau e loto logona hifo mitaki, ko e heigoa e tau mahani Tohi Tapu kua lata a tautolu ke uta fakalataha e moui e ki ai?
4 E, kua lata e tau momoui ha tautolu ke tatai mo e tau mahani he Tohi Tapu. Ko e tau mahani pihia kua maeke ke lalafi katoa ki loto he tau poakiaga ua ne talahau fakahako e Iesu Keriso ke tali aki e huhu ko e heigoa e poakiaga ne mua atu e lahi mahaki he tau poakiaga a Mose. “Kua lata a koe ke fakaalofa ki a Iehova hau a Atua mo e hau a loto katoa mo e hau a solu katoa mo e hau loto manamanatu katoa. . . . Kua lata a koe ke fakaalofa ke he tuutakaina hau tuga a koe ki a koe ni.” (Mataio 22:36-40, NW) Ke fakatai ke he heigoa e mena ne putoia i loto he mena ke ua aki he poakiaga nei ne fakamau mai he tau kupu a Iesu ia Mataio 7:12: “Ko e tau mena oti kua loto a mutolu ki ai, ke eke he tau tagata kia mutolu; ati eke ā e mutolu e tau mena ia kia lautolu; ha ko e fakatufono haia, mo e tau perofeta.”
5. Kua maeke fefe a tautolu ke taofi mau e fakafetuiaga mitaki mo e Atua ko Iehova?
5 Kua lata a tautolu ke taute e tau mena hako ne iloa e tautolu mo e taofi mau ke nakai taute e tau mena hehe ne iloa e tautolu, ko e tau mena ka kitia he falu tagata po ke nakai. Kua pihia foki e mena nei, pete ni kua liga nakai maeke a tautolu ke hao mai po ke nakai taute e tau mena kua lata a tautolu ke taute po ke taute e tau mena kua nakai lata a tautolu ke taute. Ko e kakano he mena ia kua lata ke taofi mau e fakafetuiaga mo e ha tautolu a Matua he lagi he toka loto e hatakiaga ne talahau he aposetolo ko Paulo ia Heperu 4:13: “Nakai fakai foki ha mena taha kua galo ki mua hana, ka kua toka noa mo e maliali e tau mena oti kana ke he na fofoga hana ke talahau ki ai e tautolu e tau mahani ha tautolu.” Ka eketaha tumau ke taute e mena hako, to lagomatai a tautolu ke tau atu ke he tau lagatau he Tiapolo, ke totoko ke he omoomoiaga he lalolagi, mo e ke latau ke he aga pauaki he tagata ke mahani fulukovi.—Fakatatai Efeso 6:11.
Loto Omaoma ke he Fakatokatokaaga he Atua
6. Ko e heigoa e tau puhala he matutakiaga ne fakaaoga e Iehova he tau vaha fakamua ato hoko mai e vaha Kerisiano?
6 Kua nakai toka noa he Atua ko Iehova a tautolu ke fifili ni he tagata takitokotaha ko e to fakaaoga fefe e tau mahani Tohi Tapu ke he tau momoui ha tautolu. Tali mai he kamataaga he fakamauaga tuai he tau tagata, ne fakaaoga he Atua e tau tagata mo puhala he matutakiaga. Ti ko e uta kupu he Atua a Atamu ki a Eva. Kua age ki a Atamu e poakiaga ke he fua lakau fakatapu ato tufugatia a Eva, ti kua liga ne fakailoa e Atamu ki a Eva e finagalo he Atua ki a ia. (Kenese 2:16-23) Ko Noa e perofeta he Atua ke he hana magafaoa mo e ke he lalolagi fakamua ato hoko e fakapuke. (Kenese 6:13; 2 Peteru 2:5) Ko Aperahamo e uta kupu he Atua ke he magafaoa hana. (Kenese 18:19) Ko Mose e perofeta he Atua mo e puhala he matutakiaga ke he motu ko Isaraela. (Esoto 3:15, 16; 19:3, 7) He mole atu a ia, ti hoko hifo ki a Ioane Papatiso, kua tokologa e tau perofeta, tau ekepoa, mo e tau patuiki ne fakaaoga he Atua ke matutaki atu hana finagalo ke he hana tau tagata.
7, 8. (a) Fakalataha mo e hauaga he Mesia, ko hai ne fakaaoga mo uta kupu he Atua? (e) Ko e heigoa e mena kua lata mo e loto omaoma mahani atua ke he Tau Fakamoli a Iehova he vaha nei?
7 Fakalataha mo e hauaga he Mesia, ko Iesu Keriso, ne fakaaoga he Atua a ia mo e hana tau aposetolo tata mo e tau tutaki mo fekafekau Hana ko e tau tagata uta kupu. He magaaho fakamui, eke e tau tutaki fakamoli ne fakauku ha Iesu Keriso ke fekafekau tuga e “tupa fakamoli mo e lotomatala” ke matutaki atu ke he tau tagata a Iehova, ke fakaaoga fefe e tau mahani he Tohi Tapu i loto he tau momoui ha lautolu. Ko e kakano he mahani loto omaoma mahani atua ko e mailogaaga he kanavaakau ne fakaaoga he Atua ko Iehova.—Mataio 24:45-47, NW; Efeso 4:11-14.
8 Kua fakakite mai he tau mena moli he vaha nei “ko e tupa fakamoli mo e lotomatala” ne feoaki fakalataha mo e Tau Fakamoli a Iehova mo e hukui ai he Kau Fakatufono e Tau Fakamoli nei. Kua kotofa he kau ia e tau leveki ke he tau matagahua kehekehe—ke tuga e tau momotua mo e tau hukui faifano—ke takitaki e gahua he tau matakavi tata ne nonofo ai. Kua ui mai ai e loto omaoma mahani atua ke he Tau Fakamoli takitaha ke loto omaoma ke he tau leveki nei he taofi mau e mena ia Heperu 13:17: “Kia omaoma a mutolu ke he tau takitaki ha mutolu, mo e fifitaki a mutolu ki ai; nukua leoleo a lautolu ke he tau agaga ha mutolu, to tala atu foki e lautolu e tala ki ai, kia eke ai e lautolu mo e fiafia, ka e aua neke eke mo e fakaatukehe; ha ko e mena nakai aoga ia kia mutolu.”
Talia e Akonakiaga
9. Kua mahani mau e loto omaoma mahani atua ke putoia e heigoa?
9 Kua fa mahani e loto omaoma mahani atua ke lata ke talia e akonakiaga mai ia lautolu ne fekafekau ko e tau leveki. Kaeke kua nakai taute tumau ne tautolu ki a tautolu e tau akonakiaga kua lata, kua liga lata a tautolu ke fakatonutonu mo e akonaki e lautolu kua mahani ke iloa mena mo e kua fai pule malolo ke taute pihia, tuga ha tautolu a tau momotua he fakapotopotoaga. Ke talia e akonakiaga pihia ko e puhala naia he mahani pulotu.—Fakatai 12:15; 19:20.
10. Ko e heigoa kua lago ki a lautolu ne taute e tau akonakiaga?
10 Kua kitia maali, kua lata a lautolu ni ko e tau momotua ne taute e tau akonakiaga ke eke mo tau fifitakiaga he loto omaoma mahani atua. Fefe? Hagaao ki a Kalatia 6:1, kua nakai lata ni a lautolu ke mahani mitaki hokoia ke he puhala fakatonutonu ka e kua lata ke eke mo tau fifitakiaga mitaki: “Ko e tau matakainaga na e, kaeke ke moua he tagata he taha holifono ko mutolu kua mahani fakalata ke he Agaga, kia liuaki mai e mutolu a ia kua pihia mo e loto he mahani molu, kia fakaeneene a koe neke kamatamata foki a koe.” Ke he falu kupu, kua lata e fakatonuaga he motua ke tatai mo e fifitakiaga he mahani hana. Kua felauaki e tau mena pihia mo e akonakiaga ne tuku ia 2 Timoteo 2:24, 25 mo e ia Tito 1:9. E, kua lata a lautolu ne taute e akonakiaga po ke fakahakoaga ke fakaeneene lahi ke nakai mahani vale. Kua lata a lautolu ke mahani molu tumau, totonu, mo e nakai maueue ke fakatokoluga e tau mahani he Kupu he Atua. Kua lata a lautolu ke eke mo tau tagata fanogonogo nakai fakamailoga tuai, ti kua hauhau ma lautolu ne pehia he tau kavega mamafa.—Fakatatai Mataio 11:28-30.
Loto Omaoma ke he Tau Pule Malolo ne Mua
11. Ko e heigoa kua lata ai e tau Kerisiano ke taute hagaao ke he ha lautolu a fakafetuiaga ke he tau pule malolo i tua?
11 Ko e loto omaoma mahani atua kua ui mai foki ki a tautolu ke omaoma ke he tau pule malolo i tua. Ne fakatonu mai ki a tautolu ia Roma 13:1 (NW): “Kia lata e tau solu oti ke loto omaoma ke he tau pule malolo ne mua, ha kua nakai moua ha pule malolo ka nakai mai he Atua; ko e tau pule malolo kua ha ha i ai ainei ne tutu he toka he Atua ke he tau tutuaga kua lata ha lautolu.” Kua ui mai e tau kupu nei kua lata a tautolu, mai he falu mena ke omaoma ke he tau matafakatufono he puhala tu mo e fakamakutu ke totogi e tau tukuhau mo e tau mena totogi fakalilifu, ke tuga ne tohia hifo e Paulo ia Roma 13:7.
12. Ke he kakano fe kua nakai katoatoa e loto omaoma ha tautolu ki a Kaisara?
12 Pete ni ia kua maaliali ha kua lata e omaoma oti kana pihia ki a Kaisara ko e mena nakai lata ke katoatoa moli. Kua lata tumau a tautolu ke toka he tau loto e mahani ne talahau e Iesu Keriso, tuga ne fakamau ia Mataio 22:21: “Hanai, ko e tau mena a Kaisara, kia uta a e mutolu kia Kaisara; ka ko e tau mena he Atua, kia uta a ke he Atua.” Ko e matahui tala ia Roma 13:1 i loto he Oxford NIV [New International Version] Scofield Study Bible ne pehe: “Kua nakai kakano e mena nei kua lata a ia ke omaoma ke he tau poakiaga kua nakai mahani mitaki po ke totoko ke he tau mena Kerisiano. Ke he tau mena pihia kua lago ki a ia ke mua e omaoma ke he Atua mai ke he tau tagata (Gahua 5:29; cp. Tani. 3:16-18; 6:10ff).”
Loto Omaoma Mahani Atua i Loto he Magafaoa
13. Ke he loto omaoma mahani atua i loto he magafaoa, ko e heigoa kua lata ia lautolu ke taute?
13 I loto he magafaoa, ko e tane mo e matua tane kua eke mo ulu. Ke he mena nei kua lata e tau hoana ke fakateliga ke he fakatonuaga ne moua mai ia Efeso 5:22, 23: “Ko mutolu na, ko e tau fifine kia takitokotaha mo e omaoma ke he tau tane ha mutolu tuga e omaoma ke he Iki. Ha ko e tane, ko e ulu he hoana haia, tuga a Keriso, ko e ulu he ekalesia haia, ko ia foki ko e fakamoui he tino.”a Ka ko e tau fanau, kua nakai taute ne lautolu ha lautolu a tau matafakatufono ka e kaitalofa a lautolu ke loto omaoma mahani atua ke he matua tane mo e matua fifine, tuga ne fakamaama e Paulo ia Efeso 6:1-3: “Ko mutolu na, ko e tau fanau, kia omaoma ke he tau matua ha mutolu ke he Iki, ha ko e mena tonu ni haia. Kia fakalilifu a koe ke he hau a matua tane, mo e hau a matua fifine, (ha ko e fakatufono fakamua haia ha ha i ai e talahauaga;) Kia mitaki ai a koe, kia fakatuleva e tau aho hau ke nofo ai a koe ki luga he kelekele.”
14. Ko e heigoa kua lata ai mo e loto omaoma mahani atua ia lautolu ko e tau ulu he magafaoa?
14 Kua moli, kua eke ia ke mukamuka e tau hoana mo e tau fanau ke taute e loto omaoma mahani atua pihia ka fakakite ne lautolu ko e tau tane mo e tau mamatua tane a lautolu ko e loto omaoma mahani atua. Ne taute e lautolu e mena nei he fakagahuahua ha lautolu a tuaga ulu ke taofi mau e tau mahani he Tohi Tapu, ke tuga e tau mena ne moua ia Efeso 5:28, 29 mo e 6:4: “Kua lata pihia foki ke he tau tane ke fakaalofa age ke he tau hoana ha lautolu, tuga e tau tino ha lautolu. Ko ia kua fakaalofa ke he hana hoana, kua fakaalofa a ia kia ia ni. Ha kua nakai fakai taha ke fakavihia hana a tino, ka kua fagai mo e leveki ai e ia, pihia foki e Iki mo e ekalesia.” “Ko mutolu foki, ko e tau mamatua tane, aua neke fakahogohogomanava ke he fanau ha mutolu, ka kia leveki ai ke he tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki.”
Tau Lagomataiaga ke he Fakakiteaga he Loto Omaoma Mahani Atua
15. Ko e heigoa e fua he agaaga ka lagomatai aki a tautolu ke fakakite e loto omaoma mahani atua?
15 Ko e heigoa ka lagomatai aki a tautolu ke fakakite e loto omaoma mahani atua i loto he tau fahi kehekehe nai? Ke fakamua aki, kua ha i ai e fakaalofa nakai fulukovi—fakaalofa ke he Atua ko Iehova mo lautolu ne tuku e ia ki luga ia tautolu. Ne talahau mai ki a tautolu ia 1 Ioane 5:3: “Ha ko e fakaalofa ke he Atua hanai, kia omaoma a tautolu ke he tau poaki hana; nakai mamafa foki hana tau poaki.” Kua taute e Iesu e matakupu taha ia Ioane 14:15: “Kaeke ke fakaalofa mai a mutolu kia au, kia omaoma mai a mutolu ke he haku a tau poaki.” Kua moli lahi, ko e fakaalofa—ko e fua mua tua he agaga—ka lagomatai a tautolu ke loto fakaaue ke he tau mena oti ne taute e Iehova ki a tautolu mo e to lagomatai foki a tautolu ke fakagahuahua e loto omaoma mahani atua.—Kalatia 5:22.
16. To lagomatai fefe he matakutaku mahani atua ke fakakite e loto omaoma mahani atua?
16 Ke ua aki, kua ha ai e matakutaku mahani atua. To lagomatai he matakutaku neke nakai fakafiafia e tautolu e Atua ko Iehova, ko e kakano he mena ia “ko e fakavihia ke he mahani kelea haia.” (Fakatai 8:13) Kua nakai fai huhu, to taofi mau ke aua matakutaku neke nakai fakafiafia e tautolu a Iehova he fakahui he matakutaku ke he tagata. To lagomatai foki a tautolu ke omaoma ke he tau fakaakoaga he Atua pete ni ko e heigoa mo e heigoa e tau mena uka kua lata ke fakakaumahala. Ko e taha mena foki, to taofi mau a tautolu mai he neke fakalolelole ke he tau kamatamata po ke tau hagahaga manamanatu ke taute mena hehe. Kua fakakite he tau Tohiaga Tapu ko e matakutaku a Aperahamo ki a Iehova ati maeke ai ke lali ke foaki hake hana tama tane fakahelehele ko Isaako mo poa, mo e matakutaku a Iosefa neke nakai fakafiafia a Iehova ati maeke ai ke kautu lahi mai he totoko ke he tau mahani fakaloiloi feuaki he hoana a Potifara.—Kenese 22:12; 39:9.
17. Ko e heigoa e gahua he tua ke fakagahuahua e loto omaoma mahani atua ha tautolu?
17 Ko e lagomatai ke tolu aki ko e tua ke he Atua ko Iehova. To lagomatai he tua a tautolu ke fakateliga ke he fakatonuaga ne foaki mai ia Fakatai 3:5, 6: “Kua tua a koe kia Iehova mo e hāu a loto katoa; ka e aua neke falanaki a koe ke he hāu a pulotu. Kia manatu e koe a ia ke he hāu a tau puhala oti, ti fakahakohako ai e ia hāu a tau puhala.” Kua mua atu e lagomatai he tua ki a tautolu ka tuga kua nakai tonu e matematekelea a tautolu po ke logona e tautolu kua fili pauaki ki a tautolu ha ko e lanu ha tautolu po ke motu ne tupu mai ai po ke kakano ha ko e falu fekeheaki fakatagata. Kua liga logona foki he falu kua hehe he tiaki a lautolu he tau magaaho ke tuku atu e higoa ke eke mo fekafekau motua po ke fekafekau lagomatai. Kaeke kua tua a tautolu, to fakatalitali a tautolu ki a Iehova ke fakahako e tau mena ke he hana magaaho ni. Ka e he mogonai kia fakateliga a tautolu ke fakagahua e fakamanavalahi ke fakauka.—Tagi Aue 3:26.
18. Ko e heigoa e lagomataiaga ke fa aki ke he fakakiteaga he loto omaoma mahani atua ha tautolu?
18 Ko e lagomataiaga ke fa aki e loto fakatokolalo. Kua nakai uka e tagata loto fakatokolalo ke fakakite e loto omaoma mahani atua, kakano ‘he loto fakatokolalo kua mua ue atu e tau faoa oti ia ia.’ Kua manako e tagata loto fakatokolalo ke taute e ia ni e mahani ‘ko e tote ue atu a ia ia lautolu oti.’ (Filipi 2:2-4; Luka 9:48) Ka e vihiatia he tagata loto fakatokoluga ke eke e loto omaoma mo e fa hogohogomanava ke he mena ia. Ha kua fita he pehe kua fia manako e tagata pihia ke fakaveli he fakahekeaga mai ke fakahao he gugu.
19. Ko e heigoa e fifitakiaga mitaki ke he loto fakatokolalo ne foaki mai he taha pelesiteni fakamua he Kaufakalatahaaga Kolo Toko?
19 Ne moua mai e fifitakiaga mitaki ke he loto fakatokolalo mo e loto omaoma mahani atua ia Joseph Rutherford, ko e pelesiteni ke ua aki he Kaufakalatahaaga Tohi Tapu mo e Pepa Lotu he Kolo Toko. He magaaho ne pa e Hitler e gahua he Tau Fakamoli a Iehova i Sihamani, ne tohi e tau matakainaga ki a ia ke ole ko e heigoa kua lata ke taute e lautolu ha ko e paaga ke he tau feleveiaaga ha lautolu mo e gahua fakamatala ha lautolu. Ne talahau e ia e mena nei ke he magafaoa Peteli mo e talahau fakahako ko e nakai iloa e ia ko e heigoa ke tala age ke he tau matakainaga Sihamani, mua atu ke he onoonoaga ke he tau fakahala ne putoia ke he mena ia. Ne pehe a ia kaeke kua iloa he taha tagata ko e heigoa ke tala age ki a lautolu kua fiafia lahi a ia ke logona e mena ia. Ko e loto fakatokolalo lahi ha!b
Tau Lagomataiaga he Fakakite e Loto Omaoma Mahani Atua
20. Ko e heigoa e tau monuina ne fua mai he fakakite e loto omaoma mahani atua?
20 Kua liga lata ke huhu, Ko e heigoa e tau lagomatai ne moua he fakakite e loto omaoma mahani atua? Kua loga lahi moli. Ne hao mai a tautolu he tau mena fakaatukehe mo e tau mena fakahogohogomanava ne kua moua e lautolu ne taute mena tutokotaha. Ne moua e tautolu e fakafetuiaga mitaki mo e Atua ko Iehova. Kua ha ha ia tautolu e feoaki fakalataha mo e tau matakainaga Kerisiano ha tautolu. Ke lafi ki ai, ha kua taute ni e tautolu e tau mahani kua lata mo e matafakatufono, ti kua kalo kehe ai a tautolu mai he tau mena vihi kua nakai fai aoga mo e mai he tau pule malolo i tua. Kua moua foki e tautolu e moui loto olioli he magafaoa he tau tane mo e tau hoana, pihia foki ke he tau mamatua mo e tau fanau. Ko e taha mena foki, ha kua fakatumau ke loto omaoma mahani atua, kua taute e tautolu e tau mena kua felauaki mo e fakatonuaga ne foaki mai ia Fakatai 27:11: “Haku tama na e, kia iloilo ai a koe, kia fiafia ai haku loto; kia fai kupu au ke tali age kia ia kua fakafiu mai kia au.”
[Tau Matahui Tala]
a Ne fakaheke he fekafekau foafoa e mahani fakalilifu mo e lagomatai fakaalofa he hana hoana ke he tagata foafoa nofo tokotaha. Ne manamanatu e tagata foafoa nofo tokotaha kua lata hana kapitiga ke talahau foki falu mena hagaao ke he falu mahani he hoana hana. Ka e he tau tau fakamui, he magaaho ne fai hoana e tagata foafoa nofo tokotaha, ne iloa ai e ia ko e ha kua aoga lahi e lagomatai fakaalofa he hoana ke he fiafia he fakamauaga.
b He mole atu e liogi fakalahi mo e kumikumi ke he kupu he Atua, ne kitia maaliali e Joseph Rutherford e tali kua lata a ia ke age ke he tau matakainaga i Sihamani. Nakai ko e mena hana ke tala age ki a lautolu ko e heigoa e mena kua lata a lautolu ke taute. Kua ha ha ia lautolu e Kupu he Atua kua talahau fakamahino ki a lautolu ko e heigoa kua lata a lautolu ke taute hagaao ke he feleveiaaga auloa mo e gahua fakamoli. Ti gahua fakapuhala galo e tau matakainaga Sihamani ka e taofi mau ke omaoma ke he poakiaga a Iehova ke feleveia auloa mo e ke tuku atu e fakamoliaga ke he hana higoa mo e Kautu.
Tau Huhu Fakamanatu
◻ Ko hai e tau tagata tane ne fakaaoga he Atua mo puhala he matutakiaga, mo e ko e heigoa kua kaitalofa he hana tau fekafekau mai ia lautolu?
◻ Ko e heigoa e tau fakafetuiaga kehekehe ne hagaao ki ai e loto omaoma mahani atua?
◻ Ko e heigoa e tau fua kua lata ke lagomatai a tautolu ke fakakite e loto omaoma mahani atua?
◻ Ko e heigoa e tau monuina ne fua mai he loto omaoma he mahani atua?
[Fakatino he lau 29]
Ne fakaaoga he Atua e fakatokatokaaga he faituga i Ierusalema ke matutaki atu hana a finagalo ke he hana tau tagata
[Tau Fakatino he lau 31]
Tau fahi kua maeke a tautolu ke fakakite e loto omaoma he mahani atua