“Kia Pihia Foki a Mutolu ke Tapu ke he Tau Mahani Oti ha Mutolu”
“Tuga ne tapu a ia kua ui kia mutolu, kia pihia foki a mutolu ke tapu ke he tau mahani oti ha mutolu; Ha kua tohi Kia tapu a mutolu, ha ko au nai kua tapu ni au.”—1 PETERU 1:15, 16.
1. Ko e ha ne fakamalolo e Peteru e tau Kerisiano ke tapu?
KO E ha ne age ai he aposetolo ko Peteru e fakatonuaga i luga? Ha kua kitia e ia e lata he tau Kerisiano takitaha ke puipui hana a tau manatu mo e tau gahua ke maeke ke taofi a lautolu ke fakatatai mo e fakatapuaga a Iehova. Ti, kua fakamua e ia e tau kupu i luga he talahau: “Kia pipi hake e tau tokupu he tau loto ha mutolu, kia nonofo fakalatalata, kia amaamanaki mo e loto katoatoa. . . . Kia tuga e fanau omaoma, aua neke fakatai e mutolu a mutolu ke he tau manako lahi tuai ha mutolu ke goagoa ai a mutolu.”—1 Peteru 1:13, 14.
2. Ko e ha e tau manako ha tautolu ne nakai tapu ai to ako e tautolu e kupu moli?
2 Ko e tau manako fakamua ha tautolu kua nakai tapu. Ko e ha? Kakano kua tokologa ia tautolu kua muitua ke he puhala gahuahua fakalalolagi ato talia e tautolu e kupu moli he Kerisiano. Ne iloa e Peteru e mena nei he magaaho ne tohi fakamaama e ia: “Ko e mena fakahiku ke he tau aho kua mole atu he mouiaga nai he eke ai e tautolu e manako he tau motu kehe, ne mahani ai a tautolu ke he tau mahani matahavala, mo e tau manako lahi, mo e inu lahi ke he uaina, mo e tau tafeaufi, mo e tau inuaga he kava, mo e hufeilo ke he tau tupua ke holifono ai.” Moli, nakai talahau ai e Peteru e tau gahua nakai tapu ne kehe lahi he lalolagi he vaha fou nei ha tautolu, ha kua nakai talahaua ai ke he magahala ia.—1 Peteru 4:3, 4.
3, 4. (a) Maeke fefe a tautolu ke fehola kehe mai he tau manako hehe? (e) Kua lata kia e tau Kerisiano ke nakai fai logonaaga? Fakamaama.
3 Mailoga nakai e koe ko e tau manako nei ko e tau mena haia ne tataki ke he tino, ke he tau lotomatalaaga, mo e ke he tau logonaaga? Ka fakaata e tautolu e tau mena nei ke maluia ia tautolu, to mukamuka lahi e tau manatu mo e tau gahua ha tautolu ke nakai tapu. Kua fakatata he mena nei e lata he manamanatuaga iloilo ke takitaki ha tautolu a tau gahua. Ne talahau ai e Paulo ke he puhala nei: “Hanai, ko e tau matakainaga na e, kua ole atu au kia mutolu ha ko e fakaalofa hofihofi noa he Atua, kia tuku atu e mutolu ha mutolu a tau tino ke he Atua, ko e poa moui, mo e tapu, ke talia mo e fiafia, ko e fekafekauaga haia kua lata kia mutolu ke eke.”—Roma 12:1, 2.
4 Ke uta ke he Atua e poa tapu, kua lata ke fakaata e tautolu e manamanatuaga iloilo ke takitaki ai, ka e nakai ko e tau logonaaga. Kua tokologa lahi ne mokulu ke he mahani kelea kakano he fakaata e lautolu e tau logonaaga ha lautolu ke takitaki ha lautolu a tau mahani! Nakai kakano e mena ia ko e tau logonaaga ha tautolu kua eke ke fufu; neke kua, maeke fefe a tautolu ke fakakite e olioli ke he fekafekauaga a Iehova? Pete ia, kaeke ke manako a tautolu ke moua e tau fua he agaga, nakai ko e tau gahua he tino, ti kua lata ia tautolu ke taute e tau manamanatuaga ke he puhala manamanatu a Keriso.—Kalatia 5:22, 23; Filipi 2:5.
Moui Tapu, Palepale Tapu
5. Ko e ha kua manamanatu ai a Peteru ma e lata ke he fakatapuaga?
5 Ko e ha ne manamanatu lahi a Peteru ke lata mo e fakatapuaga Kerisiano? Ha kua iloa lahi e ia e palepale tapu ne kua fita e totogi ke fakahaoaki e tau tagata omaoma. Ne tohi e ia: “Kua iloa e mutolu nakai lukutoto a mutolu ke he mena ke popo, ko e ario po ke auro, mai he mahani nakai aoga ha mutolu ne tuku mai he tau matua ha mutolu; Ka ko e toto uho a Keriso, tuga ne toto he punua mamoe kua nakai fai ila, ti nakai fai kelea.” (1 Peteru 1:18, 19) E, ko e Punaaga he fakatapuaga, ko e Atua ko Iehova, kua fakafano mai hana Tama fuataha, “ko Ia Ne Tapu,” ke he lalolagi ke totogi e lukutoto ke fakaata aki e tau tagata ke ha i ai e fakafetuiaga mitaki mo e Atua.—Ioane 3:16; 6:69, NW; Esoto 28:36; Mataio 20:28.
6. (a) Ko e ha ne nakai mukamuka ai ma tautolu ke tutuli e mahani tapu? (e) Ko e heigoa ke lagomatai a tautolu ke taofi e ha tautolu a mahani ke tapu?
6 Pete ia, kua lata ia tautolu ke mailoga kua nakai mukamuka ke tumau ke he moui tapu ka e hane ha ha he lotouho he lalolagi kiva ha Satani. Ne fakatutu e ia e tau matahele ma e tau Kerisiano moli, ne fa e lali ke hao mai he hana a fakatokatokaaga he tau mena. (Efeso 6:12; 1 Timoteo 6:9, 10) Ko e tau pehiaga he gahua tupe, totokoaga he magafaoa, he eke fakakelea he aoga, mo e he pehiaga he tau kapitiga atutaha kua taute e malolo fakaagaga ne aoga lahi ma e tagata ke tumau e fakatapuaga. Kua pehi mai he mena ia e matagahua aoga lahi he ha tautolu a fakaakoaga fakatagata mo e o atu tumau ha tautolu ke he tau feleveiaaga Kerisiano. Kua fakatonu e Paulo a Timoteo: “Kia eke e koe mo fakafifitaki hau e tau kupu tonu, ne fanogonogo ai a koe kia au mo e tua mo e fakaalofa ha ia Keriso Iesu.” (2 Timoteo 1:13) Kua logona e tautolu e tau kupu foaki mafanatia ia ke he ha tautolu a Fale he Kautu mo e ke he fakaakoaga ha tautolu fakatagata ke he Tohi Tapu. Kua maeke ke lagomatai mai he tau mena ia ki a tautolu ke tapu ke he ha tautolu a tau mahani ke lata mo e tau aho takitaha ke he tau tutuaga kehekehe loga.
Mahani Tapu i Loto he Magafaoa
7. Maeke fefe he fakatapuaga ke lauia ha tautolu a moui fakamagafaoa?
7 He magaaho ne fatiaki e Peteru e Levitika 11:44, ne fakaaoga e ia e kupu Heleni haʹgi·os, ne kua kakano “ne vevehe kehe mai he agahala mo e ko e mena ia kua fakatapu ai ke he Atua, fakatapuina.” (An Expository Dictionary of New Testament Words, mai ia W. E. Vine) Lauia fefe e mena nei ki a tautolu ke he ha tautolu a moui magafaoa Kerisiano? Kua lata moli ke kakano ko e moui magafaoa ha tautolu kua lata ke fakave ke he fakaalofa, ha ko e “Atua ko e fakaalofa.” (1 Ioane 4:8) Ko e fakaalofa poa ne ia a ia ko e lolo ne fakakikila e tau fakafetuiaga he vahaloto he tane mo e hoana mo e vahaloto he tau matua mo e fanau.—1 Korinito 13:4-8; Efeso 5:28, 29, 33; 6:4; Kolose 3:18, 21.
8, 9. (a) Ko e heigoa falu tuaga ne fa tupu ke he kaina Kerisiano? (e) Ko e heigoa e fakatonuaga mitaki kua tuku mai he Tohi Tapu ke he mena nei?
8 Liga manatu a tautolu ko e fakakite he fakaalofa pihia to hau noa ke he magafaoa Kerisiano. Ka e, kua eke ai ke talahau ko e fakaalofa kua nakai hokotia ke he fakaohoohoaga ne kua lata he falu a tau kaina Kerisiano. Kua liga ke kitia pihia ai ke he Fale he Kautu, ka e mukamuka ha a ia he fakatapuaga ha tautolu ka liga tote lahi ke he tuaga fakakaina. Ti kua liga nimo mafiti e tautolu ko e hoana ko e matakainaga fifine Kerisiano agaia ni ha tautolu po ke ko e tane ko e matakainaga tane agaia (mo e liga ko e fekafekau lagomatai po ke motua) ne kua kitia ai ke fakalilifu he Fale he Kautu. Ti kua ita ai, mo e tau taufetoko vevela ka tutupu mai. Ko e tuaga tu ua ka maeke foki ke totolo mai ke he ha tautolu a tau momoui. Kua nakai eke ai e fakafetuiaga he tane mo e hoana ke tuga e Keriso ka e ko e tagata tane mo e fifine ni ne fetotokoaki. Kua nimo e laua kua lata ke tapu e takeleaga he kaina. Liga ke kamata a laua ke vagahau tuga e tau tagata he lalolagi. Ko e mukamuka ha ia he talahauaga kelea mo e teteki ka hau he gutu!—Tau Fakatai 12:18; fakatatai Gahua 15:37-39.
9 Pete ia, kua fakatonu mai e Paulo: “Aua neke hopo mai ha kupu kelea [faka-Heleni, loʹgos sa·prosʹ, “vagahau kelea,” ko e mena ia kua nakai tapu] he tau gutu ha mutolu, ka ko e tau kupu mitaki ke ati hake ke he mena ke aoga ai, kia tupu ai e mitaki kia lautolu kua fanogonogo ki ai.” Mo e hagaao e mena ia ke he tau tagata fanogonogo oti he kaina, fakalataha mo e fanau.—Efeso 4:29; Iakopo 3:8-10.
10. Maeke fefe he fakatonuaga he fakatapuaga ke hagaao ke he tau fanau?
10 Ko e hatakiaga nei foki ke he fakatapuaga kua hagaao tatai ke he fanau he magafaoa Kerisiano. Ko e mukamuka ha ia ma lautolu ke o mai ki kaina he aoga mo e kamata ke fifitaki e vagahau totoko mo e nakai fakalilifu he tau kapitiga atutaha fakalalolagi ha lautolu! Fanau, kia nakai tataki atu ke he tau aga ne fakakite he tau tama tane koakoavale ne ekefakakelea e perofeta a Iehova mo e ko lautolu ne ha ha i ai e tau gutu kelea mo e amuamu kua tatai ke he vaha nei. (2 Tau Patuiki 2:23, 24) Ko e vagahau hau kua lata ke nakai fai kelea mai he vagahau goagoa he tau tagata ne lahi e teva po ke fakateaga ke fakaaoga e tau kupu kua lilifu. Ko e tau Kerisiano, ko e vagahau ha tautolu kua lata ke tapu, fulufuluola, ati hake, totonu mo e “fakamasima ke he masima.” Kua lata ke fakakehe a tautolu mai he falu a tagata.—Kolose 3:8-10; 4:6.
Fakatapuaga mo e Ha Tautolu a Tau Tagata he Magafaoa Nakai Tua
11. Ko e ha e tapu kua nakai kakano ai ke fia tututonu lahi?
11 Hane fa e lali mo e manamanatu a tautolu ke taute e fakatapuaga, kua nakai lata ia tautolu ke eke ke mua mo e fia tututonu lahi, mua atu he magaaho ka fehagai mo e tau tagata nakai tua he magafaoa. Ko e ha tautolu a mahani totonu Kerisiano kua lata ke eke ke lagomatai a lautolu ke kitia kua kehe a tautolu ke he puhala mitaki, ti iloa ai foki e tautolu e puhala ke fakakite e fakaalofa mo e fakaalofa hofihofi noa, tuga ne taute he Samaria mitaki he fakataiaga a Iesu.—Luka 10:30-37.
12. Maeke fefe he tau tane mo e tau hoana Kerisiano ke taute e kupu moli ke tataki aki ha lautolu a tau hoa?
12 Kua pehi e Peteru e aoga he aga mitaki ke he ha tautolu a tau tagata he magafaoa ne nakai tua he magaaho ne tohi e ia ke he tau hoana Kerisiano: “Kia pihia a mutolu ko e tau fifine, kia omaoma ke he tau tane ha mutolu ni, kaeke foki kua faliuliu falu ke he kupu, kia moua a lautolu he mahani mitaki he tau hoana ha lautolu, ka e nakai vagahau. Ka kitekite age a lautolu kia mutolu kua nonofo fakatekiteki mo e matakutaku.” Ko e hoana Kerisiano (po ke pihia foki ke he tane) kua maeke ke taute e kupu moli ke kitia mitaki ke he hoa nakai tua kaeke kua nofo fakatekiteki, manamanatu, mo e fakalilifu hana a mahani. Kua kakano e mena nei kua lata ke ha ha ai e molulu ke he fakaholoaga fakateokarasi ke nakai maeke e hoa nakai tua ke fakaheu po ke tiaki.a—1 Peteru 3:1, 2.
13. Maeke fefe he tau motua mo e tau fekafekau lagomatai ke lagomatai ke he falu a magaaho ke he tau tane nakai tua ke fakaaue ke he kupu moli?
13 Ko e tau motua mo e tau fekafekau lagomatai kua maeke ke lagomatai ke he falu magaaho he fakamahani ai ke iloa e tane nakai tua he fakalatahaaga. He puhala nei kua liga ke kitia e ia ko e Tau Fakamoli ko e tau tagata nakai fai mena kelea, fakalatalata ke he tau fiafiaaga kehekehe loga, putoia ai foki e falu a mena ne nakai mai he Tohi Tapu. Ke he taha e mena tupu, ne fiafia e motua ke he feua futi ika he tane. Kua lahi ai ke maeke ke taute e fekapitigaaki. Kua eke ai e tane ia he mogo fakamui ke eke mo matakainaga tane papatiso. Ke he taha mena tupu foki, ko e tane nakai tua kua fiafia lahi ke he tau canary. Kua nakai mahala e tau motua. Ko e taha ia laua ne kumikumi ke he matapatu tala ti ko e taha magaaho ka liu a ia ke feleveia mo e tagata tane, to hafagi e ia e fakatutala ke he matapatu tala he manu fao he tane ia! Ha kua tapu ai, ko e mena ia, nakai kakano ke mao niniva po ke taha ni e onoonoaga he manatu.—1 Korinito 9:20-23.
Maeke Fefe a Tautolu ke Tapu he Fakapotopotoaga?
14. (a) Ko e heigoa e taha puhala a Satani ne fakalolelole aki e fakapotopotoaga? (e) Maeke fefe ia tautolu ke fehola kehe mai he matahele a Satani?
14 Ko Satani ko e Tiapolo ko e fatipiko, ha ko e higoa Heleni ma e Tiapolo, di·aʹbo·los, kua kakano ko e “feutaaki tala” po ke “fatipiko.” Ko e pikopiko ko e taha he hana a tau matafeua, mo e kua lali a ia ke fakaaoga ai ke he fakapotopotoaga. Ko e puhala fiafia hana ko e uta tala. Kua fakaata kia e tautolu a tautolu ke eke mo tau fakavaia hana ke he mahani nakai tapu nei? Maeke fefe he mena ia? Ha kua manatu ki ai, he liu fatiaki ai, po ke fanogonogo ki ai. Kua talahau he fakatai pulotu: “Ko e tagata mahani keukeu, kua fakatupu ai e ia e taufetoko; mo ia kua feutaaki tala kua vevehe kehekehe ai e tau kapitiga.” (Tau Fakatai 16:28) Ko e heigoa e tuluiaga ke he uta tala mo e pikopiko? Kua lata ia tautolu ke manatu ko e ha tautolu a vagahau ke tumau ke ati hake mo e fakave ke he fakaalofa. Kaeke kua kumi a tautolu ke he mahani tonu-mitaki ka e nakai ko e tau mahani kelea manamanatu noa ke he ha tautolu a tau matakainaga, to mitaki mo e fakaagaga tumau e fakatutalaaga ha tautolu. Manatu na mukamuka lahi e tuhituhi. Ti ko e tagata ne uta tala ki a koe hagaao ke he falu kua liga uta tala foki ke he falu hagaao ki a koe!—1 Timoteo 5:13; Tito 2:3.
15. Ko e heigoa e tau mahani tuga he Keriso ka lagomatai ke fakatumau e tau tagata oti he fakapotopotoaga ke tapu?
15 Ke maeke e fakapotopotoaga ke tapu tumau, kua lata ia tautolu oti ke ha ha ai e loto manamanatu ha Keriso, ti iloa e tautolu ko e hana a mahani mua ue atu ko e fakaalofa. Ti, kua fakatonu ai e Paulo e tau Kolose ke fakaalofa hohofi tuga a Keriso: “Haia ni, kia fakatapulu a mutolu ke he fakaalofa hohofi noa, mo e mahani totonu, mo e loto holoilalo, mo e mahani molu, mo e fakauka, ke lata mo lautolu kua fifili he Atua, ko e tau tagata tapu mo e ofania . . . mo e fefakamagaloaki. . . . Ka e ha i luga he tau mena oti ia e fakaalofa ko e pipi haia ke fakamaopoopo ai.” Ti lafi e ia: “Kia pule foki e mafola mai he [“Keriso,” NW] ke he tau loto ha mutolu.” Moli fakalataha mo e hana a agaga fakamagalo, maeke ia tautolu ke tumau ke he kaufakalataha mo e fakatapuaga he fakapotopotoaga.—Kolose 3:12-15.
Kitia Nakai e Fakatapuaga ha Tautolu ke he ha Tautolu a Katofiaaga?
16. Kua lata he ha e tapuakiaga tapu ha tautolu ke eke ai mo tapuakiaga fiafia?
16 Ka e kua ha tautolu a tau katofia? Fefe e kitekiteaga ha lautolu ki a tautolu? Fakakikila nakai e tautolu e olioli he kupu moli, po ke taute e tautolu ke tuga ko e kavega? Kaeke ke tapu a tautolu tuga ne tapu a Iehova, ti kua lata ke fakamoli ke he ha tautolu a vagahau mo e ke he ha tautolu a mahani. Kua lata ke mahino ai ko e tapuakiaga tapu ha tautolu ko e tapuakiaga fiafia. Ko e ha e mena ia? Kakano ko e Atua ha tautolu ko Iehova ko e Atua fiafia, kua manako ke he tau tagata tapuaki hana ke olioli. Ti, kua talahau mai he salamo hagaao ke he tau tagata a Iehova he tau vaha i tuai: “Uhoaki e motu kua eke a Iehova mo Atua ha lautolu.” Fakatata nakai e tautolu e fiafia ia? Fakakite foki nakai he tau fanau ha tautolu e makonaaga he fakalataha ai ke he tau tagata a Iehova ke he Fale he Kautu mo e ke he tau toloaga?—Salamo 89:15, 16; 144:15e.
17. Ko e heigoa ha tautolu ke taute ke he puhala aoga ke fakakite e fakatapuaga ne lagotatai?
17 Maeke foki ia tautolu ke fakakite ha tautolu a fakatapuaga ne lagotatai ha ko e ha tautolu a agaga he felagomataiaki mo e mahani totonu fakatuuta kaina. Ke he falu a magaaho kua lata ma e tau katofia ke kau auloa, liga ke fakamea e tau tuuta kaina po ke, ke he falu motu, ke lagomatai ke fakatolomaki e tau puhala tu mo e tau hala mafiti. Hagaao ke he mena nei, ko e ha tautolu a fakatapuaga kua maeke ke fakamoli foki ke he puhala ne leveki aki ha tautolu a tau katene, tau lotopa, po ke falu mena foki. Kaeke ke fakatafola viko e tautolu e tau veve po ke nakai leveki e lotopa ke pihia foki mo e tau peleo afi malona ma e tau tagata oti ke kitia, kua maeke nakai a tautolu ke pehe kua taute e tautolu e fakalilifu ke he tau katofia ha tautolu?—Fakakiteaga 11:18.
Fakatapuaga he Gahuaaga mo e he Aoga
18. (a) Ko e heigoa e tuaga uka ma e tau Kerisiano he vaha nei? (e) Maeke fefe a tautolu ke kehe mai he lalolagi?
18 Ne tohi ai he aposetolo ko Paulo ke he tau Kerisiano he maaga nakai tapu i Korinito: “Ne tohi atu e au kia mutolu ke he haku a tohi, ua feoaki a mutolu mo e tau feuaki. Ka e nakai pihia fakaoti mo e tau feuaki he lalolagi nai, katoa mo e tau velevelemena, mo e tau fofo mena, mo e tau hufeilo ke he tau tupua; kane mai ke pihia po kua lata ai ia mutolu he o kehe ai he lalolagi nai.” (1 Korinito 5:9, 10) Ko e tuaga uka lahi a nei ma e tau Kerisiano, kua fio ai fakalataha ke he tau aho takitaha mo e tau tagata mahani feuaki po ke nakai fai fakaveaga ke he mahani. Ko e kamatamata a nei ne mua he fakamoli, mua atu ke he tau aga fakamotu ne fakaohooho mo e fakaata e mahani fakatane mo e fifine, mahani kelea, mo e nakai mahani fakamoli. He tuaga nei nakai fahia a tautolu ke fakatokolalo e tau tutuaga ha tautolu ke eke ai ke “mitaki” ki a lautolu ne viko takai ia tautolu. Ka e, ko e totonu ha tautolu ka e kehe he mahani Kerisiano kua lata ke taute a tautolu ke tu maaliali ke he tau tagata manamanatu, ki a lautolu ne mailoga e ha lautolu a manako fakaagaga mo e ko hai ni fa e kumi ma e taha mena kua laukauka.—Mataio 5:3; 1 Peteru 3:16, 17.
19. (a) Ko e heigoa e tau kamatamata ne ha ha he fanau ha mutolu he aoga? (e) Ko e heigoa he tau mamatua ke taute ke lagomatai ha lautolu a tau fanau mo e ha lautolu a mahani tapu?
19 Tatai ai, kua ha ha i ai loga he tau kamatamata ne fehagai mo e tau fanau ha tautolu he aoga. Fa o atu nakai a mutolu ko e tau mamatua ke ahi atu ke he aoga ne o e fanau ha mutolu? Iloa nakai e koe ko e faga mahani fefe ne ha ha i ai? Fai fakafetuiaga nakai a koe mo e tau faiaoga? Ko e ha e tau huhu nei kua aoga ai? Kakano ko e loga he tau matakavi taone he lalolagi, kua eke ai e tau aoga mo tau uluvao he favaleaga, tau tulaki, mo e mahani fakatane mo e fifine. Maeke fefe e tau fanau hau ke tumau ke he ha lautolu a fakamoli mo e ha lautolu a mahani tapu kaeke ke nakai moua e lautolu e lagomatai mafanatia katoatoa mai he ha lautolu a tau mamatua? Kua tonu a Paulo he fakatonu e tau mamatua: “Ko mutolu e tau matua tane, aua neke fakalagalaga e tau fanau ha mutolu, neke fakalolelole e tau loto ha lautolu.” (Kolose 3:21) Ko e taha puhala ke fakahogohogo aki e tau fanau ko e kaumahala ke maama e tau mena vihi mo e tau kamatamata ha lautolu ke he tau aho takitaha. Ko e tauteuteaga ma e tau kamatamataaga he aoga kua kamata ke he takeleaga fakaagaga he kaina Kerisiano.—Teutaronome 6:6-9; Tau Fakatai 22:6.
20. Ko e ha e fakatapuaga kua lata lahi ma tautolu oti?
20 He fakaotiaga, ko e ha ne kua lata tonu ai e fakatapuaga ma tautolu oti? Ha kua gahua ai ke eke mo puipuiaga ke he tau puhala halahu he lalolagi mo e manamanatuaga a Satani. Ko e fakamonuinaaga he mogonei mo e ke he vaha mai i mua. Kua lagomatai ke fakamau a tautolu ke he moui ka ha ha i ai e moui moli ke he lalolagi fou he tututonu. Kua lagomatai a tautolu ke eke mo tau Kerisiano lagotatai, ataina ke vagahau ki ai, fakamatutaki—nakai ko e tau tagata loto mao. Fakamukamuka ai, kua taute a tautolu ke tuga e Keriso.—1 Timoteo 6:19.
[Matahui Tala]
a Ma e fakalaulahiaga he vala tala ke he tau fakafetuiaga kua mitaki mo e tau hoa nakai tua, kikite The Watchtower Aokuso 15, 1990, “Ua Tiaki Hau a Hoa!” tau lau tohi 20-2 mo e Novema 1, 1988, tau lau tohi 24-5, tau paratafa 20-2.
Manatu Nakai e Koe?
◻ Ko e ha ne kitia ai e Peteru e lata ma e fakatonuaga ke he tau Kerisiano ke he fakatapuaga?
◻ Ko e ha ne nakai mukamuka ai ke tumau ke he moui tapu?
◻ Ko e heigoa kua maeke ia tautolu oti ke taute ke fakatolomaki e fakatapuaga he magafaoa?
◻ Ma e fakapotopotoaga ke tumau e tapu, ko e heigoa e mahani nakai tapu kua lata ia tautolu ke kalo kehe mai?
◻ Maeke fefe ia tautolu ke tumau e tapu ke he gahuaaga mo e ke he aoga?
[Tau Fakatino he lau 26, 27]
Ha ko e Tau Fakamoli a Iehova, kua lata ke olioli a tautolu he fekafekau ke he Atua mo e he falu matagahua foki