Kia Eke mo Tau Tagata Totou Fiafia he Tohi a Fakakiteaga
“Uhoaki a ia kua totou, katoa mo lautolu kua fanogonogo ke he tau kupu he perofetaaga nai, mo e omaoma ke he tau mena kua tohi ai.”—FAKAKITEAGA 1:3.
1. Ko e heigoa e tuaga ne ha ha ai e aposetolo ko Ioane he magaaho ne tohia e ia e Fakakiteaga, mo e ko e heigoa e kakano ne tohia ai e tau fakakiteaga nei?
“KO AU ko Ioane . . . ne ha i ai au ke he motu kua higoa ko Patamo ha ko e kupu he Atua, mo e talahauaga kia Iesu Keriso.” (Fakakiteaga 1:9) Ko e tau tutuaga haia ne tohia he aposetolo ko Ioane e tohi Apakalifa, po ke Fakakiteaga. Kua talahau ne fakapaea a ia ki Patamo he magahala he Pule Atu Motu Roma ko Domitian (81-96 V.N.), ne fakamalolo e tapuaki pule atu motu ti eke mo tagata favale ke he tau Kerisiano. He ha ha ai i Patamo, ne moua e Ioane e tau fakakiteaga loga ne tohia hifo e ia. Ne tohi ai e ia, nakai ke fakamatakutaku aki e tau Kerisiano fakamua atu, ka ke fakamalolo, fakamafana, mo e fakalagalaga aki a lautolu ha ko e tau kamatamata hane fehagai mo e ha i mua ia lautolu.—Gahua 28:22; Fakakiteaga 1:4; 2:3, 9, 10, 13.
2. Ko e ha e tuaga ne ha ha ai a Ioane mo e hana tau katofia Kerisiano kua lata ke iloa he tau Kerisiano ne momoui he vaha nei?
2 Ko e tau tutuaga ne tohia ai e tohi Tohi Tapu nei kua kakano lahi ke he tau Kerisiano ne momoui he vaha nei. Kua fehagai a Ioane mo e favale ha kua fakamoli a ia ki a Iehova mo e Hana Tama, ko Keriso Iesu. Ko ia mo e hana tau katofia Kerisiano kua nonofo he takaiaga favale kakano, he lali ke eke mo tau tagata lilifu, kua nakai maeke a lautolu ke tapuaki ke he pule atu motu. (Luka 4:8) Ke he falu motu, kua fehagai e tau Kerisia*no moli he vaha nei mo e tau tutuaga pihia, he fofo he Fakatufono e tonuhia he kakano he “hako fakalotu.” Ko e mafanatia ha ia, mogoia, e tau kupu ne moua he kamataaga he tohi a Fakakiteaga: “Uhoaki a ia kua totou, katoa mo lautolu kua fanogonogo ke he tau kupu he perofetaaga nai, mo e omaoma ke he tau mena kua tohi ai; ka kua tata mai e vaha.” (Fakakiteaga 1:3) E, ko e tau tagata totou ne fanogonogo ti omaoma ke he Fakakiteaga ka moua e fiafia moli mo e tau monuina loga.
3. Ko hai e Punaaga he Fakakiteaga ne tuku age ki a Ioane?
3 Ko hai e Punaaga tokoluga ue atu he Fakakiteaga, ti ko e puhala fe ne fakaaoga ke ta mai aki? Ne talamai he tau kupu hafagi ki a tautolu: “Ko e fakakiteaga a Iesu Keriso, ne tuku atu e Atua kia ia ke fakakite mai ke he hana tau fekafekau e tau mena kua lata ke hohoko vave mai; ne fekau mai foki e ia hana agelu ke fakailoa mai ai ke he hana fekafekau ko Ioane.” (Fakakiteaga 1:1) Ke tuku fakalapalapa, ko e Punaaga moli he Fakakiteaga ko Iehova ko e Atua, ne age ai ki a Iesu, mo e, kakano he agelu, ne matutaki age e Iesu ki a Ioane. Ne fakakite he kumikumi fakatote atu foki, kua fakaaoga e Iesu e agaga tapu ke foaki e tau matafekau ke he fakapotopotoaga mo e tuku age ki a Ioane e tau fakakiteaga.—Fakakiteaga 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22; 4:2; 17:3; 21:10; fakatatai Gahua 2:33.
4. Ko e heigoa e puhala ne fakaaoga e Iehova he vaha nei ke takitaki hana tau tagata he lalolagi?
4 Hane fakaaoga agaia e Iehova hana Tama, ko e “ulu he ekalesia,” ke fakaako e tau fekafekau hana he lalolagi. (Efeso 5:23; Isaia 54:13; Ioane 6:45) Kua fakaaoga foki e Iehova hana agaga ke fakaako aki e tau tagata hana. (Ioane 15:26; 1 Korinito 2:10) Mo e tuga ni he fakaaoga e Iesu hana “fekafekau ko Ioane” ke matutaki e tau mena kai fakamalolo fakaagaga ke he tau fakapotopotoaga he senetenari ke fakamua aki, ti pihia he vaha nei ne fakaaoga e ia e “fekafekau fakamoli mo e loto matala,” ne fafati e “tau matakainaga” fakauku hana he lalolagi, ke foaki ke he hana tau fekafekau mo e ha lautolu a tau taupilia e “tau mena kai ke he tau magaaho.” (Mataio 24:45-47; 25:40) Kua fiafia a lautolu ne mailoga e Punaaga he “tau mena mitaki” ne moua e tautolu he puhala he tau mena kai fakaagaga mo e he puhala hane fakaaoga e Ia.—Iakopo 1:17.
Tau Fakapotopotoaga Takitaki he Keriso
5. (a) Kua fakatatai e tau fakapotopotoaga Kerisiano mo e ha lautolu a tau leveki ki a hai? (e) Pete ni ko e nakai mitaki katoatoa he tagata, ko e heigoa ka lafi ke he fiafia ha tautolu?
5 He hafagiaga he tau veveheaga he Fakakiteaga, kua fakataitai e tau fakapotopotoaga Kerisiano ke he tau fakatuaga lamepa. Ha lautolu a tau leveki kua fakatai atu ke he tau agelu (tau utafekau) mo e ke he tau fetu. (Fakakiteaga 1:20)a He vagahau hagaao ni ki a i a, ne tala age e Keriso ki a Ioane ke tohia: “Ko e tau mena nai kua talahau mai e ia kua toto e tau fetu ne fitu ke he lima matau hana, ko ia kua faifano ke he vaha loto he tau tuāga lamepa auro ne fitu.” (Fakakiteaga 2:1) Ko e tau matafekau fitu ne fakafano ke he tau fakapotopotoaga fitu i Asia kua fakakite ko e senetenari ke fakamua aki V.N., kua ha ha he tau fakapotopotoaga mo e ha lalu tau motua e tau manatu malolo mo e tau manatu lolelole ha lautolu. Kua pihia foki he vaha nei. To fiafia lahi ai a tautolu kaeke ke nakai fakagalo e tautolu e manatu ko e Keriso, ko e Ulu ha tautolu, kua haia he tau fakapotopotoaga. Iloa tonu e ia e tau matagahua i loto. Ko e tau leveki kua tuga “he lima matau hana,” kakano, i lalo he hana pule mo e takitakiaga mo e kua fai tali ki a ia ke he puhala ne leveki e lautolu e tau fakapotopotoaga.—Gahua 20:28; Heperu 13:17.
6. Fakakite he heigoa nakai ni ko e tau leveki hokoia ka fai tali ke he Keriso?
6 Ka e to fakavaia ni e tautolu a tautolu kaeke ke manatu a tautolu ko e tau leveki ni hokoia ka fai tali ke he Keriso ha ko e ha lautolu a tau gahua. I loto he taha matafekau hana, ne pehe e Keriso: “To iloa foki he tau ekalesia oti, ko au ni kua kumi ke he tau manako mo e tau loto; to ta atu foki e au kia mutolu takitokotaha ke lata mo e ha lautolu a tau gahua.” (Fakakiteaga 2:23) He magaaho taha ia ni ko e hataki mo e fakamafanaaga ainei—ko e hataki kua iloa e Keriso e tau manatu hokulo ha tautolu, ko e fakamafanaaga ha kua fakamoli mai ki a tautolu kua mataala e Keriso ke he tau gahua ha tautolu mo e to fakamonuina a tautolu kaeke ke taute e tautolu e mena ne fahia ki ai a tautolu.—Mareko 14:6-9; Luka 21:3, 4.
7. Taofi fefe he tau Kerisiano i Filatelefaia e ‘kupu ha Iesu ke fakauka’?
7 Ko e matafekau he Keriso ke he fakapotopotoaga he maaga ko Litia i Filatelefaia kua nakai tokai ha akonakiaga, ka kua taute ai e maveheaga ne kua lata ke mailoga lahi e tautolu. “Kua taofi e koe e kupu he haku a fakauka, ko e mena ia ke taofi ai foki e au a koe ke he magaaho kamatamata ko e hoko mai ne fai ke he lalolagi oti, ke kamatamata ai a lautolu kua nonofo ke he lalolagi.” (Fakakiteaga 3:10) Ko e faka-Heleni ma e “taofi e . . . kupu he haku a fakauka” kua maeke foki ke kakano “ke taofi e mena ne talahau e au ke he fakauka.” Talahau he kupu 8 ko e tau Kerisiano i Filatelefaia kua nakai ni omaoma hokoia ke he tau poakiaga he Keriso ka kua mumuitua ke he hana fakatonuaga ke fakauka fakamoli na lautolu ni ko lautolu.—Mataio 10:22; Luka 21:19.
8. (a) Ko e heigoa e maveheaga ha Iesu ke he tau Kerisiano Filatelefaia? (e) Ko hai he vaha nei kua lauia he “magaaho kamatamata”?
8 Lafi age a Iesu to puipui e ia a lautolu mai he “magaaho kamatamata.” Ko e kakano he mena ia ke he tau Kerisiano he vaha ia, kua nakai iloa e tautolu. Pete ni kua ha ha ai e motuhia fakaku ke he favaleaga he mole e mate ha Domitian he 96 V.N., ne kamata e taha faga favale fou i lalo ha Trajan (98-117 V.N.), ti kua fakaau atu e tau kamatamata. Ka ko e “magaaho kamatamata” mahaki to tupu he “aho he Iki” he magahala he “vaha he fakahiku,” ne ha ha ai a tautolu he mogonei. (Fakakiteaga 1:10; Tanielu 12:4) Ne hohoko e tau Kerisiano fakauku he agaga, he taha magaaho pauaki ke he kamatamata he magahala ia ni mo e he mole agataha e Felakutaki I he Lalolagi. Ka kua haia agaia e “magaaho kamatamata.” Kua lauia ai e “lalolagi oti,” putoia ai e totou miliona ne fafati e moto tagata tokologa, ne amaamanaki ke hao mai he matematekelea lahi. (Fakakiteaga 3:10; 7:9, 14) To fiafia a tautolu kaeke a tautolu ke ‘taofi e mena ne talahau e Iesu ke he fakauka’ ko e: “Ko ia ke tumau ato hoko ke he fakaotiaga, to fakamoui na ia.”—Mataio 24:13.
Omaoma Fiafia ke he Pule Katoatoa ha Iehova
9, 10. (a) Ko e tau puhala fe kua lata e fakakiteaga ke he nofoaiki ha Iehova ke lauia a tautolu? (e) Maeke fefe e totou ha tautolu he Fakakiteaga ke lafi ke he fiafia ha tautolu?
9 Ko e fakakiteaga he nofoaiki ha Iehova mo e hana lotopa he lagi ne tala mai he tau veveheaga 4 mo e 5 he Fakakiteaga kua lata ke fakaofoofogia aki a tautolu. Kia nava ai a tautolu ke he tau talahauaga loto mafanatia he fakahekeaga ne talahau he tau mena momoui malolo he lagi he olioli fakamakai a lautolu ke he pule katoatoa tututonu ha Iehova. (Fakakiteaga 4:8-11) Kia logona ai e tau leo ha tautolu mo lautolu ne talahau: “Kia ha ha ia ia kua nofo ke he nofoaiki, katoa mo e Punua mamoe e fakamonu, mo e lilifu, mo e fakahekeaga, mo e malolo tukulagi tukumuitea.”—Fakakiteaga 5:13.
10 Ke he puhala aoga, kua lata ke olioli fakamakai a tautolu ke he finagalo ha Iehova ke he tau mena oti. Ne tohia he aposetolo ko Paulo: “Ko e tau mena oti foki kua eke e mutolu ke he kupu, po ke gahua, kia eke e tau mena oti ke he higoa he Iki ko Iesu, mo e fakaaue ke he Atua e Matua ha ko ia.” (Kolose 3:17) Ko e ha tautolu a totou ke he Fakakiteaga to taute a tautolu ke fiafia moli kaeke ke mailoga e tautolu mai he tau matapoko he tau manamanatuaga mo e tau loto ha tautolu e pule katoatoa ha Iehova mo e mailoga hana finagalo ke he tau puhala oti he tau momoui ha tautolu.
11, 12. (a) To lulululu mo e fakaotioti fefe e fakatokaaga ha Satani he lalolagi? (e) Hagaao ke he Fakakiteaga veveheaga 7, ko hai ka “maeke ke tu” he magaaho ia?
11 Ke olioli fakamakai ke he pule katoatoa ha Iehova ko e fakaveaga haia he fiafia fakatagata mo e ke he tau mena loga. Nakai leva to lulululu he mafuike fakatai mahaki foili e fakatokaaga he lalolagi ha Satani ke he matapatuaga mo e moumou ai. To nakai fai huaga ma e tau tagata ne nakai mahalo ke omaoma ke he Kautu fakatufono he Keriso he lagi, ne hukui e pule tokotaha maka he Atua. Ne talahau he perofetaaga: “Ko e tau patuiki foki he lalolagi, mo e tau iki, mo e tau maukoloa, mo e tau iki he tau kau, mo e tau toa, mo e tau tupa oti, mo e tau tagata toka noa oti, kua fakamumuli a lautolu ke he tau ana mo e tau kaumaka he tau mouga. Kua pehe age foki a lautolu ke he tau mouga mo e tau kau maka, Mafuluhi mai a ki luga ia mautolu, mo ūfi aki a mautolu mai he fofoga hana kua nofo ke he nofoaiki, mo e ita he Punua mamoe. Ha kua hoko mai e aho lahi he hana ita, ko hai foki kua maeke ke tu atu?”—Fakakiteaga 6:12, 15-17.
12 Hagaao ke he huhu ia, he veveheaga ne mui mai, ne fakakite he aposetolo ko Ioane a lautolu ne fafati e moto tagata tokologa, ne o mai mai he matematekelea lahi, ke “tutu . . . ki mua he nofoaiki, ki mua foki he Punua mamoe.” (Fakakiteaga 7:9, 14, 15) Ko e ha lautolu a tutu ki mua he nofoaiki he Atua kua fakakite e mailoga e lautolu e nofoaiki ia mo e omaoma katoatoa ke he pule katoatoa ha Iehova. Kua talia ai e tutuaga ha lautolu.
13. (a) Ko e heigoa ne tapuaki he laulahi he tau tagata he lalolagi, mo e ko e heigoa ne fakatino he fakamailoga he tau matale mo e tau lima ha lautolu? (e) Ti ko e ha kua lata ai ke fakauka?
13 Ke he taha fahi, ne fakakite he veheveheaga 13 a lautolu ne toe he lalolagi kua tapuaki ke he fakatokaaga fakapolitika ha Satani ne fakatino he manu favale. Ne moua e lautolu e fakamailoga he “tau matale” po ke he “tau lima” ha lautolu, ke fakakite aki e lago katoatoa ha lautolu ke he fakatokaaga ia. (Fakakiteaga 13:1-8, 16, 17) Ti, lafi mai e veveheaga 14: “Kaeke kua hufeilo e taha ke he manu favale mo e hana fakatino, mo e talia e fakamailoga ke he hana matale po ke hana lima, ti inu ni a ia ke he uaina he ita he Atua kua liligi nakai fiofio ke he kapiniu he hana ita . . . Ko e mena haia ha i ai e fakauka he tau tagata tapu; ko e mena haia ha i ai a lautolu kua taofi e tau poaki he Atua mo e tua kia Iesu.” (Fakakiteaga14:9, 10, 12) He holo atu ki mua e tau magaaho, to mailoga lahi foki e huhu: Lago a koe ki a hai? Ko Iehova mo e hana pule katoatoa po ke fakatokaaga fakapolitika nakai mahani Atua ne fakatino he manu favale? Kia fiafia a lautolu ne kalo mai he moua e fakamailoga he manu favale mo e fakauka fakamoli he omaoma ke he pule katoatoa ha Iehova.
14, 15. Ko e heigoa e matafekau ne fakalutukia ke he fakamaamaaga he Fakakiteaga ki a Amaketo, mo e heigoa e kakano ma tautolu?
14 Ko e tau pule he “lalolagi oti kana” hane feokaaki, he amanaki ke fakafehagai mo Iehova ke he matakupu he pule katoatoa. To hoko e fakahikuaga ia Amaketo, ko e “tau ke he aho lahi he Atua mana.” (Fakakiteaga 16:14, 16) Ati kitia ai e fakalutukia kehe lahi he lotouho tonu he fakamaamaaga he mogo ne fakalataha e tau pule he lalolagi ke tau mo Iehova. Ne agataha atu a Iesu ke he fakakiteaga ke talahau: “(Kitiala, kua fina atu au po ke tagata kaiha; uhoaki a ia kua mataala, mo e leveki hana tau tapulu, neke fai fano a ia mo e nakai felevehi, ti kitia ai e lautolu hana a mā.)” (Fakakiteaga 16:15) Liga kua hagaao e mena nei ke he tau leoleo Levi he faituga ne aaki kehe e tau tapulu ha lautolu mo e fakama ke he toloaga tagata kaeke kua moua a lautolu hane momohe he magahala he gahua leoleo ha lautolu.
15 Kua nakai taumaleku e hatakiaga nei: Kaeke ke manako a tautolu ke hao mai i Amaketo, kua lata a tautolu ke mataala fakaagaga tumau mo e tui tumau e tau tapulu fakatai ne fakakite a tautolu ko e Tau Fakamoli ne tua fakamoli ha Iehova ko e Atua. To fiafia a tautolu kaeke ke kalo a tautolu he fakatalofe fakaagaga mo e fakatumau ke nakai okioki, he fakamakutu ke fakamatala e “vagahau mitaki tukulagi” he Kautu he Atua ne kua fita he fakatu.—Fakakiteaga 14:6.
‘Fiafia a Ia Kua Omaoma ke he Tau Kupu Nai’
16. Ko e ha kua fiafia pauaki e tau veveheaga fakahikuhiku he Fakakiteaga?
16 To olioli la e tau tagata totou he tohi he Fakakiteaga ka totou e lautolu e tau veveheaga fakahikuhiku ne fakamaama e amaamanakiaga lilifu ue atu ha tautolu—ko e lagi mo e lalolagi fou, tau mena ia, ko e Kautu fakatufono tututonu he lagi ka pule ke he kaufakalatahaaga fakamea fou he tagata, ke he fakahekeaga ha ‘Iehova ko e Atua Mua Ue Atu.’ (Fakakiteaga 21:22) He fakahiku ai e tau fakakiteaga homo ue atu, ne pehe e utafekau agelu ki a Ioane: “Ko e tau kupu na kua fakamoli mo e moli; ko e Iki foki ko e Atua he tau perofeta tapu kua fakafano mai e ia hana agelu ke fakakite ke he hana tau fekafekau e tau mena kua lata ke hohoko vave mai. Kitiala, to fina atu vave au; uhoaki a ia kua omaoma ke he tau kupu he perofetaaga he tohi nai.”—Fakakiteaga 22:6, 7.
17. (a) Ko e heigoa e fakamoliaga ne foaki mai he Fakakiteaga 22:6? (e) Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke mataala ke kalo kehe mai ai?
17 Ko e tau tagata totou fiafia he Fakakiteaga to manatu ko e tau kupu pehenei kua kitia he kamataaga he “tohi.” (Fakakiteaga 1:1, 3) Kua fakamoli he tau kupu nei ki a tautolu ko e “tau mena” ne perofeta he tohi fakahiku nei he Tohi Tapu to “hohoko vave mai.” Kua nonofo a tautolu he magaaho hokulo lahi he tau mena tutupu ne talahau tuai he Fakakiteaga ka nakai leva to mafiti e tutupu takitaha mai. Ti, ko e ha mauokafua ke he fakatokaaga ha Satani kua nakai lata ke fakatalofe aki a tautolu. Ko e tau tagata totou fakamakutu to manatu e tau hatakiaga ne foaki he tau matafekau ke he tau fakapotopotoaga Asia ne fitu mo e kalo kehe he tau matahele he velevelemena, tapuaki tupua, mahani feuaki, mafanafana, mo e fakavahega lotu he tau tagata tiaki taofiaga.
18, 19. (a) Ko e ha kua lata a Iesu ke hau, mo e ko e heigoa e amaamanakiaga ne fakamaama e Ioane kua mailoga auloa e tautolu? (e) Ko e heigoa e finagalo ka “hau” ai a Iehova?
18 I loto he tohi he Fakakiteaga, ne lagaloga e fakapuloa e Iesu: “Kitiala, to fina atu vave au.” (Fakakiteaga 2:16; 3:11; 22:7, 20a) To hau a ia ke fakafili a Papelonia Lahi, ko e fakatokaaga fakapolitika ha Satani, mo e ke he tau tagata oti kana ne nakai mahalo ke omaoma ke he pule katoatoa ha Iehova, ne hane fakakite he mogonei he Kautu faka-Mesia. Kua lafi auloa ai e tau leo ha tautolu mo e he aposetolo ko Ioane, ne talahau: “Amene. Haia ni, ko e Iki na e ma Iesu, kia haele mai a koe.”—Fakakiteaga 22:20e.
19 Ne talahau mai ni e Iehova: “Kitiala, to fina atu vave au; ha ha ia au foki haku a taui ke taui atu takitokotaha fakalata ke he hana mahani ne eke e ia.” (Fakakiteaga 22:12) He fakatalitali ke he palepale lilifu he moui nakai fai fakaotiaga ko e vala he “lagi fou” po ke he “lalolagi fou” ne mavehe, kia fakalataha fakamakai a tautolu ke fakahoko e uiina ke he tau tagata loto fakamoli oti: “Ati hau ā; kia pehe atu foki a ia kua fanogonogo, Ati hau ā; ko ia foki kua fia inu kia hau a ia, katoa foki mo ia kua manako ki ai, kia uta noa e ia e vai he moui.” (Fakakiteaga 22:17) Kia eke foki a lautolu mo tau tagata totou fiafia he tohi omoi agaga mo e lauia mitaki he Fakakiteaga!
[Matahui Tala]
a Kikite Revelation—Its Grand Climax At Hand!, tau lau tohi 28-9, 136 (matahui tala).
Tau Matakupu Fakamanatu
◻ Ko e heigoa e puhala ne fakaaoga e Iehova ke tohia e Fakakiteaga, mo e heigoa ne ako e tautolu mai he mena nei?
◻ Ko e ha kua lata ia tautolu ke fiafia ke totou e tau matafekau ne foaki ke he tau fakapotopotoaga fitu i Asia?
◻ Maeke fefe a tautolu ke puipui he magahala he “magaaho kamatamata”?
◻ Ko e heigoa e fiafia ka moua e tautolu ane mai ke oma e tautolu e tau kupu he tohi ne tokai he Fakakiteaga?
[Fakatino he lau 25]
Fiafia a lautolu ne mailoga e Punaaga he vagahau mitaki
[Fakatino he lau 26]
Fiafia e tagata ne mataala tumau