Loto Fakaaue ke he Matagahua Kehe Ue Atu ha Iesu he Finagalo he Atua

“Ko au nai ko e puhala, mo e kupu moli, mo e moui; nakai hau taha ke he Matua, ka noa mo au.”—IOANE 14:6.

1, 2. Ko e ha kua lata ia tautolu ke fiafia he kumikumi ke he matagahua kehe ue atu ha Iesu he finagalo he Atua?

MAI he tau vahā loga, kua tokologa ne lali ke mua atu ke he falu ne agaagai ia lautolu, ka e gahoa ni ne kautū. Ti gahoa foki e tau tagata kua tonuhia ke talahau e kehe ue atu ha lautolu ke he falu puhala kua aoga. Ka kua kehe ue atu a Iesu Keriso, ko e Tama he Atua, ke he tau puhala loga.

² Ko e ha kua lata ia tautolu ke fiafia ke he matagahua kehe ue atu ha Iesu? Ha kua putoia ai e fakafetuiaga ha tautolu mo e ha tautolu a Matua he lagi, ko Iehova! Ne pehē a Iesu: “Ko au nai ko e puhala, mo e kupu moli, mo e moui; nakai hau taha ke he Matua, ka noa mo au.” (Ioane 14:6; 17:3) Kia kumikumi a tautolu ke he falu puhala ne kehe ue atu ai a Iesu. He taute pihia ka atihake e loto fakaaue ha tautolu ma e matagahua haana he finagalo he Atua.

Ko e “Tama Fuataha”

3, 4. (a) Ko e ha ne talahau e tautolu kua kehe ue atu a Iesu he matagahua haana ko e Tama fuataha? (e) Kua kehe ue atu fēfē e matagahua ha Iesu ke he tufugatiaaga?

³ Nakai ni ko e “Tama he Atua” a Iesu. Kua hagaao pihia a Satani ki a Iesu he magaaho ne kamatamata a ia. (Mata. 4:3, 6) Kua tonuhia ke ui a Iesu ko e “Tama fuataha he Atua.” (Ioane 3:16, 18) Kua fakamaama e kupu Heleni ne fakaliliu “fuataha” ke kakano “ko ia tokotaha ni hokoia,” po ke “kehe ue atu.” Kua teau e tau miliona he tau tama fakaagaaga ha Iehova. Ko e kakano fe mogoia ne eke a Iesu ke “tokotaha ni hokoia”?

⁴ Kua kehe ue atu a Iesu ha kua tufuga hokoia he Matua haana a ia. Ko ia ko e Tama uluaki. Mooli ai, ko ia ko e “uluaki he tau mena oti kana kua eke.” (Kolo. 1:15) Ko ia ko e “kamataaga he tau mena ne eke he Atua.” (Fakakite. 3:14) Ko e matagahua he Tama fuataha ke he tufugatiaaga kua kehe ue atu foki. Nakai ko ia e Tufuga, po ke Kamataaga, he tufugatiaaga. Ka e fakaaoga e Iehova a ia mo hukui, po ke puhala, ke tufugatia e tau mena oti kana. (Totou Ioane 1:3.) Ne tohia he aposetolo ko Paulo: “Ka e ha ha ia tautolu e Atua tokotaha ni ko e Matua, kua tupu mai ia ia e tau mena oti, ko tautolu foki kua eke mana; mo e Iki ne tokotaha ko Iesu Keriso, ko ia ne eke e tau mena oti, ko tautolu foki kua eke e ia.”—1 Kori. 8:6.

5. Fakamaama fēfē he tau Tohiaga Tapu e kehe ue atu ha Iesu?

⁵ Pete ia, kua loga lahi e puhala ne kehe ue atu ai a Iesu. Ne tuku age he tau Tohiaga Tapu ki a ia e tau mataulu po ke tau kotofaaga loga ne fakamaama e matagahua kehe ue atu haana he finagalo he Atua. Kia kumikumi atu mogonei a tautolu ke he lima foki e mataulu ne hagaao ki a Iesu he tau Tohiaga Tapu Heleni Kerisiano.a

Ko e “Loko”

6. Ko e ha a Iesu ne latatonu ke ui ko e “Loko”?

⁶ Totou Ioane 1:14. Ko e ha ne ui a Iesu ko e “Loko,” po ke Kupu? Ne fakakite he mataulu nei e gahua ne taute e ia he magaaho ne eke ai falu mena momoui iloilo. Ne fakaaoga e Iehova e Tama haana ke fakahoko e tau vala tala mo e tau fakaakoaga ke he falu tama fakaagaaga, tuga ne fakaaoga he Atua e Tama ia ke tamai e ogo Haana ke he tau tagata he lalolagi. Kua mooli ko Iesu e Loko, po ke Gutu Vagahau he Atua, kua fakakite ai he mena ne talahau e Iesu ke he tau Iutaia ne fanogonogo ki a ia: “Ko e haku a tau kupu, nakai ko e haku, ka ko e hana ne fakafano mai au. Ka manako taha ke eke hana finagalo, ti iloa ai e ia e tau kupu, po ke mai he Atua, po ke vagahau noa ni e au.” (Ioane 7:16, 17) Ne matutaki atu a Iesu ke fakaaoga e mataulu “Ko e Loko he Atua” pihia foki he mole e liu hake a ia ke he lilifu he lagi.—Fakakite. 19:11, 13, 16.

7. Fifitaki fēfē e tautolu e loto fakatokolalo ne fakakite e Iesu he matagahua haana ko e “Loko”?

⁷ Kia manamanatu la ke he tau kakano he mataulu nei. Pete kua mua atu e pulotu ha Iesu ke he tau mena momoui oti ha Iehova, ne nakai falanaki a ia ke he pulotu haana. Ne vagahau e ia e tau mena ne fakaako age he Matua haana. Ti hagaaki tumau a ia ki a Iehova ka e nakai ki a ia ni. (Ioane 12:50) Ko e fakataiaga homo ue atu ha ia ma tautolu ke fifitaki! Kua foaki foki ki a tautolu e lilifu ue atu ke “ta mai e tala ke he tau mena mitaki.” (Roma 10:15) He mailoga e fakafifitakiaga he loto fakatokolalo ha Iesu kua lata ke omoi a tautolu ke nakai vagahau e tau manatu ni ha tautolu. He magaaho ka fakamatala e ogo he fakamouiaga i loto he tau Tohiaga Tapu, kua nakai manako a tautolu ke “mua [e] manatu ke he mena kua tohi.”—1 Kori. 4:6.

Ko e “Amene”

8, 9. (a) Ko e heigoa e kakano he kupu “amene,” ti ko e ha ne ui a Iesu ko e “Amene”? (e) Fakamooli fēfē e Iesu e matagahua haana ko e “Amene”?

⁸ Totou Fakakiteaga 3:14. Ko e ha ne ui a Iesu ko e “Amene”? Ko e kupu ne liliu “amene” ko e fakaliliuaga he kupu Heperu ko e kakano “ti pihia ni,” po ke “moolioli.” Ko e matapatu kupu he faka-Heperu ne tamai i ai kua kakano “ke tua fakamooli” po ke “fakamooli.” Kua fakaaoga foki e kupu nei ke fakamaama e fakamooli ha Iehova. (Teu. 7:9; Isaia 49:7) Ti ko e puhala fe ne kehe ue atu ai a Iesu he magaaho ne hagaao ki a ia ko e “Amene”? Mailoga e puhala ne tali e 2 Korinito 1:19, 20: ‘Ko e tama he Atua, ko Iesu Keriso, ne fakamatala kia mutolu, nakai ko e Ē mo e Nakai a ia, ka ko e Ē kua Ē ia kia ia. Ha ko e tau kupu oti ne talahau he Atua, kua Ē ia kia ia, ko e Amene foki kia ia, kia tupu ai e fakahekeaga ke he Atua.’

⁹ Ko Iesu “e Amene” he tau maveheaga faka-Atua oti kana. Ko e puhala moui nakai agahala haana he lalolagi, putoia e moui haana ne poa ke he mate, ne fakamooli mo e maeke ai ke fakakatoatoa e tau maveheaga oti ha Iehova ko e Atua. He tumau ke tua fakamooli, ne fakakite foki e Iesu kua pikopiko e mena ne talahau e Satani, he fakamau ke he tohi a Iopu, ko e mativa, matematekelea, po ke kamatamata, to fakatikai he tau fekafekau he Atua a Ia. (Iopu 1:6-12; 2:2-7) Mai he tau mena momoui oti kana he Atua, ko e Tama uluaki ni kua maeke ke foaki e tali kua moolioli ke he tukupau ia. Lafi ki ai, ne fakakite e Iesu e fakamooliaga mitaki lahi he lalago e faahi he Matua haana ke he matakupu lahi he tonuhia ha Iehova he pule katoatoa ke he lagi mo e lalolagi.

10. Maeke fēfē ia tautolu ke fifitaki a Iesu he matagahua kehe ue atu haana ko e “Amene”?

¹⁰ Maeke fēfē ia tautolu ke fifitaki a Iesu he matagahua kehe ue atu haana ko e “Amene”? He tumau ke tua fakamooli ki a Iehova mo e lalago haana a pule katoatoa ke he lagi mo e lalolagi. He taute pihia, to tali atu fakamooli a tautolu ke he ole ia ne fakamau he Tau Fakatai 27:11: “Haku tama na e, kia iloilo ai a koe, kia fiafia ai haku loto; kia fai kupu au ke tali age kia ia kua fakafiu mai kia au.”

“Ko e Hulalo he Maveheaga Fou”

11, 12. Kehe ue atu fēfē e matagahua ha Iesu ko e Hulalo?

¹¹ Totou 1 Timoteo 2:5, 6. Ko Iesu ko e ‘hulalo tokotaha he Atua mo e tau tagata.’ Ko ia ko e “hulalo he maveheaga fou.” (Hepe. 9:15; 12:24) Ka kua totoku foki a Mose ko e hulalo—ko e hulalo he maveheaga he Fakatufono. (Kala. 3:19) Ti kehe ue atu fēfē mogoia e matagahua ha Iesu ko e Hulalo?

¹² Ko e kupu he vagahau fakamua ne fakaliliu “hulalo” ko e kupu matafakatufono. Kua hagaao ki a Iesu ko e Hulalo matafakatufono (po ke, taha kakano, ko e loea) he maveheaga foou ne fakatū e motu foou, ko e “Isaraela he Atua.” (Kala. 6:16) Ha ha he motu nei e tau Kerisiano ne fakauku he agaaga, ko lautolu ko e “tau patuiki mo e tau ekepoa” he lagi. (1 Pete. 2:9; Esoto 19:6) Ko e maveheaga he Fakatufono, mo e ko Mose e hulalo, kua nakai maeke ke fakatū e motu pihia.

13. Ko e heigoa ne putoia ke he matagahua ha Iesu ko e Hulalo?

¹³ Ko e heigoa ne putoia ke he matagahua ha Iesu ko e Hulalo? Ne fakagahuahua e Iehova e uho he toto ha Iesu ki a lautolu ne tamai ki loto he maveheaga foou. Ke he puhala nei, ne foaki e Iehova e tonuhia ki a lautolu ke he tututonu. (Roma 3:24; Hepe. 9:15) Ti maeke he Atua ke uta a lautolu ke he maveheaga foou mo e amaamanakiaga ke eke mo tau patuiki mo e tau ekepoa he lagi! Ha ko e Hulalo ha lautolu, ne lagomatai e Iesu a lautolu ke tumau e tuaga meā ki mua he Atua.—Hepe. 2:16.

14. Ko e ha kua lata he tau Kerisiano oti, pete ko e heigoa ne amaamanakiaga ha lautolu, ke loto fakaaue mooli ke he matagahua ha Iesu ko e Hulalo?

¹⁴ Ka e kua a lautolu ne nakai haia he maveheaga foou, ko lautolu ne amaamanaki ke moui tukulagi he lalolagi, nakai ke he lagi? Pete he nakai ko lautolu ne fakalataha ke he maveheaga foou, ka ko lautolu ne aoga mai i ai. Kua moua e lautolu e fakamagaloaga he tau hala ha lautolu ti kua talahaua tututonu ko e tau kapitiga he Atua. (Iako. 2:23; 1 Ioa. 2:1, 2) Pete ko e amaamanakiaga ha tautolu ke he lagi po ke lalolagi, kua igatia a tautolu oti mo e fai kakano mitaki ke loto fakaaue ke he matagahua ha Iesu ko e Hulalo he maveheaga foou.

“Ekepoa ne Mua”

15. Kehe fēfē e matagahua ha Iesu ko e Ekepoa ne Mua mai he falu tagata taane ne eke mo tau ekepoa ne mua?

¹⁵ Kua tokologa e tagata taane ne eke mo tau ekepoa ne mua he vahā i tuai, ka ko e matagahua ha Iesu ko e Ekepoa ne Mua kua kehe ue atu mooli. Puhala fe? Ne fakamaama e Paulo: “Ko ia kua nakai lata ki ai ke he tau aho oti, tuga ne tau ekepoa ne mua, ke eke poa tamate, fakamua mo e tau hala hana, ka oti ti eke ai mo e tau hala he tau tagata; ha kua eke lagataha e ia e mena ia he eke e ia a ia mo poa. Ha kua fakatu he fakatufono e tau tagata ha i ai e lolelole ke eke mo tau ekepoa ne mua; ka ko e kupu he omonuo kua fakamui ke he fakatufono, kua fakatu e ia e Tama kua fakakatoatoa ai tukulagi.”—Hepe. 7:27, 28.b

16. Ko e ha ne kehe ue atu mooli e poa ha Iesu?

¹⁶ Ko e tagata mitaki katoatoa a Iesu, ne tatai tonu mo Atamu ato hala a ia. (1 Kori. 15:45) Ha kua pihia, ko Iesu ni hokoia e tagata ne kua lata ke foaki e poa mitaki katoatoa—ko e poa ne nakai lata ke liu taute foki. I lalo he Fakatufono faka-Mose, ne taute e tau poa he tau aho takitaha. Ka ko e tau poa mo e tau fekau oti pihia he tau ekepoa ko e ata ni hokoia ke he mena ka taute e Iesu. (Hepe. 8:5; 10:1) Ti ko e lauiaaga mitaki mo e mau katoatoa he poa, ne kehe ue atu ai e matagahua ha Iesu ko e Ekepoa ne Mua.

17. Ko e ha kua lata ia tautolu ke loto fakaaue ke he matagahua ha Iesu ko e ha tautolu a Ekepoa ne Mua, ti taute fēfē e tautolu?

¹⁷ Kua lata a tautolu mo e tau matagahua ha Iesu ko e Ekepoa ne Mua ke lagomatai a tautolu ke moua e tuaga hako mo e Atua. Ti ko e homo ue atu ha ia e Ekepoa ne Mua ha tautolu! “Kua nakai ha ia tautolu e ekepoa ne mua kua nakai maeke ke mamahi fakaalofa fakalataha mo tautolu ke he tau mena kua lolelole ai a tautolu,” he tohi e Paulo, “ka kua kamatamata a ia ke he tau mena oti kana tuga a tautolu, ka e nakai fai hala a ia.” (Hepe. 4:15) Mooli ai, he loto fakaaue ke he mena nei ka omoi a tautolu ke ‘nakai omaoma a tautolu kua momoui kia tautolu ni, ka ko ia ne matulei ma tautolu.’—2 Kori. 5:14, 15; Luka 9:23.

Ko e “Tega” ne Talahau Tuai

18. Ko e heigoa e perofetaaga ne talahau he mole e hala a Atamu, ti ko e heigoa ne fakakite fakamui hagaao ke he perofetaaga nei?

¹⁸ He vahā i tuai i Etena, he magaaho ne tuga kua galo e tau mena oti he tagata—ko e tuaga meā mo e Atua, moui tukulagi, fiafia, mo e Parataiso—ne talahau tuai e Iehova ko e Atua hagaao ke he Laveakiaga. Ne hagaao ki a ia nei ko e [“tega,” NW]. (Kene. 3:15) Ne eke ai e Tega nakai iloa nei mo matakupu he tau perofetaaga loga he Tohi Tapu ke he tau vahā i tuai. To eke a ia mo huli a Aperahamo, Isaako, mo Iakopo. To tupu mai foki a ia he ohi he Patuiki ko Tavita.—Kene. 21:12; 22:16-18; 28:14; 2 Samu. 7:12-16.

19, 20. (a) Ko hai e Tega ne mavehe mai? (e) Ko e ha kua pehē ai nakai ni ko Iesu hokoia e tega ne talahau tuai?

¹⁹ Ko hai e Tega nei ne mavehe mai? Kua moua e tali ke he hūhū nei ia Kalatia 3:16. (Totou.c) Ka e he vala fakahiku he veveheaga nei, ne matutaki atu e aposetolo ko Paulo ke talahau ke he tau Kerisiano fakauku: “Kaeke foki ko e ha Keriso a mutolu, ti ko e moli, ko e [“tega,” NW] a Aperahamo a mutolu, mo e tau hakeaga foki kua lata mo e mena ne talahaua.” (Kala. 3:29) Puhala fe ne eke e Keriso ko e Tega ne mavehe mai, ha kua fai foki ne putoia ki ai?

²⁰ Ne totou miliona ne talahau ke tupu mai ia Aperahamo, ti eke foki falu ke tuga e tau perofeta. Kua peehi lahi he falu lotu e aoga he talahau kua tutupu mai e tau perofeta ha lautolu ia Aperahamo. Ka kua eke kia a lautolu oti nei ko e Tega ne mavehe mai? Nakai. Tuga ne fakakite he aposetolo ko Paulo he omoomoi he agaaga, ne nakai maeke e tau ohi oti ha Aperahamo ke talahau ko lautolu ko e Tega ne mavehe mai. Ko e fanau he falu tama ha Aperahamo kua nakai fakaaoga ke fakamonuina e tau tagata. To hau ni e tega he fakamonuinaaga puhala ia Isaako ni hokoia. (Hepe. 11:18) Ti taha ne tagata ne tupu mai ia Aperahamo ne fakamau he Tohi Tapu, ko Iesu Keriso, ko e vala fakamua he tega ne talahau tuai.d Ko lautolu oti ne eke fakamui mo vala ke uaaki he tega a Aperahamo kua eke pihia ha ko lautolu “ko e tau tagata a Keriso.” E, ko e matagahua ha Iesu he fakamooli e perofetaaga nei kua kehe ue atu mooli.

21. Ko e heigoa ne nava lahi ai a koe hagaao ke he puhala ne fakamooli e Iesu e matagahua kehe ue atu haana he finagalo a Iehova?

²¹ Ko e heigoa kua ako e tautolu mai he fakatutalaaga kū nei ke he matagahua kehe ue atu ha Iesu he finagalo a Iehova? Tali mai he magaaho ne tufuga a ia, kua kehe ue atu mo e uho pauaki mooli e Tama fuataha he Atua. Ka ko e Tama kehe ue atu nei he Atua ne eke ko Iesu kua fekafekau fakatokolalo tumau he fakatatau mo e finagalo he haana Matua, ti nakai kumi e ia e fakahekeaga ma haana ni. (Ioane 5:41; 8:50) Ko e fakafifitakiaga mitaki lahi ha ia ma tautolu he vahā nei! Ke tuga a Iesu, kia foli a tautolu ke ‘eke e tau mena oti kana ke fakaheke ai ke he Atua.’—1 Kori. 10:31.

[Tau Matahui Tala]

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa ne ako e koe hagaao ke he matagahua kehe ue atu ha Iesu mai he tau mataulu po ke tau kotofaaga haana? (Kikite e puha.)

• Maeke fēfē ia koe ke muitua e fakafifitakiaga he Tama kehe ue atu ha Iehova?

[Puha/Fakatino he lau 15]

Falu Mataulu ne Fakakite e Matagahua Kehe Ue Atu ha Iesu he Finagalo he Atua

◼ Ko e Tama Fuataha. (Ioane 1:3) Ko Iesu tokotaha maka ne tufuga hokoia he Matua haana.

◼ Ko e Loko. (Ioane 1:14) Fakaaoga e Iehova e Tama haana mo Gutu Vagahau ke fakahoko e tau vala tala mo e tau fakaakoaga ke he falu mena momoui.

◼ Ko e Amene. (Fakakite. 3:14) Ko e puhala moui nakai agahala ha Iesu he lalolagi, putoia e moui haana ne poa ke he mate, ne fakamooli mo e maeke ai ke fakakatoatoa e tau maveheaga ha Iehova ko e Atua.

◼ Ko e Hulalo he Mavehega Foou. (1 Timo. 2:5, 6) Ha ko e Hulalo matafakatufono, ko Iesu ati fakatū ai e motu foou, ko e “Isaraela he Atua,” ne ha ha ai e tau Kerisiano ka eke mo “tau ekepoa” he lagi.—Kala. 6:16; 1 Pete. 2:9.

◼ Ko e Ekepoa ne Mua. (Hepe. 7:27, 28) Ko Iesu ni hokoia e tagata ne kua lata ke foaki e poa mitaki katoatoa, ko e poa ne nakai lata ke liu taute foki. Kua maeke ia ia ke fakameā e tau agahala ha tautolu mo e fakatokanoa a tautolu mai he tau lauiaaga he mate.

◼ Ko e Tega ne Mavehe Mai. (Kene. 3:15, NW) Taha ni e tagata, ko Iesu Keriso, ko e vala fakamua he tega ne talahau tuai. Ko lautolu oti ne eke fakamui mo vala ke uaaki he tega a Aperahamo “ko e tau tagata a Keriso.”—Kala. 3:29.