Hiki he Tohi Tapu e Tau Momoui

Ko e heigoa ne omoi e tagata Rastafari ke hifi e ulu loloa (dreadlocks) haana ti kautū mai he haana fili tagata ke he tau tagata tea? Ko e heigoa ati maeke e fuata taane favale ne oko tupe ma e tau tagata sela tulaki ke hiki e puhala moui haana? Manamanatu ke he tau mena ne talahau he tau tagata takitaha nei.

“Ne kautū mai foki au he aga fili tagata.”—HAFENI NGHAMA

TAU HE MOUI: 34

MOTU NE FANAU AI: SAMIPIA

MOUI FAKAMUA: TAGATA RASTAFARI

MOUI HAAKU KUA MOLE: Ne fanau au he kemuaga he tau tagata fehola i Samipia. Ne hola e matua fifine haaku i Namipia he vahā felakutaki ti matutaki mo e South West Africa People’s Organization (SWAPO). Ne tau e fakatokatokaaga nei ke he fakatufono a Aferika Toga ne pule ki Namipia he magahala ia.

Ne nofo au he tau kemuaga loga he tau tagata fehola he tau tau 15 fakamua haaku he moui. Ko e tau fuata he tau kemuaga SWAPO kua fakamahani ke eke mo tau tagata ke fakatū e matakau atāina. Ne hufia a mautolu ke he tau mena fakapolitika ti fakaako ke vihiatia e tau tagata tea.

He 11 e tau haaku, ne manako au ke iloa ko e Kerisiano he tapu he kemuaga ne lafi e tau Katolika Roma, tau Lufalani, tau Akilikana, mo e falu foki. Ne fakalolelole he akoako ne tutala au ki ai ke ua taute e lakaaga nei. Ti tali mai he magaaho ia, ne talitonu au kua nakai fai Atua. Ka e 15 e tau he moui, ko e fiafia haaku ke he leo kofe reggae mo e manako haaku ke fakaoti falu puhala nakai fakafili tonu ne fakamatematekelea e tau Aferika uli ne takitaki au ke matutaki ke he matakau Rastafari. Ne fakaloloa e au e ulu haaku, ti ula mariuana, oti e kai vala manu, mo e lalago e atāina ma e tau tagata uli. Pete ia, ne nakai hiki e au e puhala moui feuaki haaku po ke oti e kitekite he tau ata kifaga favale. Mo e matutaki au ke vagahau pilo.

PUHALA NE HIKI HE TOHI TAPU E MOUI HAAKU: He 1995, kavi ke he 20 e tau haaku, ne kamata au ke manamanatu fakahokulo hagaao ke he puhala kua lata ke takitaki aki e moui haaku. Ne fakaako e au e tau tohi Rastafari oti ka moua e au. Hagaao falu tohi ia ke he Tohi Tapu, ka e nakai maama ia au e tau fakakakanoaga i ai. Ti fifili au ke totou e Tohi Tapu.

Fakamui, ne mai he kapitiga Rastafari ki a au e tohi fakaako Tohi Tapu ne lolomi he Tau Fakamoli a Iehova. Ne fakaako tokotaha e au e tohi nei fakalataha mo e Tohi Tapu. Fakamui, ne feleveia au mo e Tau Fakamoli a Iehova ti matutaki ke fakaako e Tohi Tapu mo lautolu.

He lali fakamakamaka, ne oti e ula mo e inu kava lahi haaku. (2 Korinito 7:1) Ne fakameā e au e tino haaku, hifi e ulu loloa haaku, nakai liu kitekite ke he ata telefua mo e tau ata kifaga favale, ti oti e vagahau pilo. (Efeso 5:3, 4) Fakahiku, ne kautū foki au mai he aga fili tagata ke he tau tagata tea. (Gahua 10:34, 35) He taute e tau hikiaga nei kua putoia e tiaki he tau leo kofe ne fakahakehake e fakamailoga tagata ti tiaki e lafiaga mo e tau kapitiga fakamua haaku, ne lali ke fakaohooho au ke liu ke he puhala moui tuai haaku.

He mole e taute e tau hikiaga ia, ne kumi e au e Fale he Kautu he Tau Fakamoli a Iehova ti ole ke matutaki ke he lotu ia. Ne taute e fakaako Tohi Tapu mo au. He fifili au ke papatiso mo taha he Tau Fakamoli a Iehova, ne nakai fiafia e magafaoa haaku. Ne talamai he matua fifine haaku ki a au ke fifili ha lotu “Kerisiano” ka e nakai ko e Tau Fakamoli a Iehova. Taha he tau agikolo haaku, ko e tagata mahuiga he fakatufono, ne tuhituhi fakakelea tumau au ha ko e fifiliaga haaku ke fakalataha mo e Tau Fakamoli.

Pete ia, he fakaako ke he puhala ne fehagai a Iesu mo e tau tagata ti fakagahua e fakatonuaga haana ne lagomatai au ke fahia ke he tau totokoaga mo e tau vaiga. He fakatatai e au e tau mena ne fakaako he Tau Fakamoli mo e tau mena ne talahau he Tohi Tapu, ne mauokafua au kua moua tuai e au e lotu mooli. Ma e fakatai, ne muitua a lautolu ke he poaki he Tohi Tapu ke fakamatala ke he falu. (Mataio 28:19, 20; Gahua 15:14) Ti nakai putoia a lautolu ke he tau politika.—Salamo 146:3, 4; Ioane 15:17, 18.

PUHALA NE AOGA KI A AU: He iloa ke moui fakatatau ke he tau tuaga he Tohi Tapu kua lagomatai au ke he tau puhala aoga. Ma e fakatai, he fakaoti e ula mariuana ne lagomatai au ke ua moumou e tau tupe loga he tau mahina takitaha. Kua nakai liu au ke fakanimoia e manamanatuaga, ti kua mitaki fakahaga e malolō he tino mo e manamanatuaga haaku.

Kua fai takitakiaga mo e amanakiaga e moui haaku mogonei, ne manako lahi au ki ai tali mai he vahā fuata haaku. Mua atu e aoga, logona hifo e au mogonei kua maeke ia au ke fakatata atu ke he Atua.—Iakopo 4:8.

“Ne iloa e au ke taofi e ita haaku.”—MARTINO PEDRETTI

TAU HE MOUI: 43

MOTU NE FANAU AI: AUSETALIA

MOUI FAKAMUA: SELA TULAKI

MOUI HAAKU KUA MOLE: Na hiki tumau e magafaoa haaku he tupu hake au. Ne nofo au he tau taone ikiiki, he taone lahi, mo e fai magaaho ne nofo he fale lotu ma e tau tagata he motu he maaga tua. Ne ha ha ia au e falu manatu mitaki he tau magaaho ia mo e tau kasini mo e tau agikolo haaku—he hī ika, takafaga, talaga e tau boomerang, mo e talai falu mena foki.

Ko e tagata hūmomi e matua taane haaku ti kamata a ia ke fakaako au ke tau moto he vahā tote lahi haaku. Ati eke e favale mo puhala moui haaku. He tau tau fuata mui haaku, ne lahi e magaaho haaku ne inu kava he tau fale kava. Ne fakalagalaga tau au mo e tau kapitiga haaku. Fakaaoga e mautolu e tau titipi mo e tau pate sofopolo ke tau atu ke he 20 po ke tau tagata tokologa.

Moua e au e tau tupe he sela tulaki mo e tau koloa ne kaihā he tau tagata gahua uaafo. Ne oko foki e au e tau tupe ma e tau tagata sela tulaki ti fakamatakutaku e tau tagata ke totogi ai, he fakaaoga e tau fana mo e pisitolo. Ko e manako haaku ke kelipopo tagata. Ko e foliaga haaku ke Kelipopo neke kelipopo au.

PUHALA NE HIKI HE TOHI TAPU E MOUI HAAKU: Na logona e au e Tau Fakamoli a Iehova he tupu hake au. He 20 tumā e tau haaku, ne manatu e au na hūhū au ke he matua fifine haaku ko e iloa nakai e ia ko fe a lautolu. Ua e aho he mole, ne nokonoko he Fakamoli ne higoa ko Dixon e gutuhala haaku. He mole e fai magaaho he tutala a maua, ne uiina e ia au ke he feleveiaaga he Tau Fakamoli a Iehova. Ne fano au ke he feleveiaaga ia ti kua matutaki agaia mogonei ke he tau feleveiaaga ia ke molea e 20 e tau tau. Ko e tau hūhū oti haaku, ne maeke he Tau Fakamoli ke tali mai ki a au he Tohi Tapu.

Ne fiafia au he iloa na leveki e Iehova e tau tagata takitokotaha, pihia foki a lautolu ne nakai mahani Atua. (2 Peteru 3:9) Mailoga e au ko e Matua fakaalofa a ia ka leveki au, pete ka nakai fai tagata ke leveki au. Ne fakatotoka foki au he iloa to fakamagalo e ia e tau agahala haaku ka hiki e tau puhala haaku. Ko e tau kupu Tohi Tapu ia Efeso 4:22-24 ne lauia lahi ki a au. Ne fakamalolō he tau kupu ia au ke ‘tuku kehe e tagata tuai’ mo e ke ‘tapulu ke he tagata fou kua eke ke lata mo e Atua.’

Ne loa e magaaho ato hiki e puhala moui haaku. Ti loga e faahitapu ne nakai aamo e au e tau tulaki, ka e he matahiku faahitapu, ka fakalataha au mo e tau kapitiga haaku, ne mahala au. Ne mailoga e au kua lata au ke hiki mamao he tau kapitiga haaku ka manako au ke fakameā e moui haaku, ti fifili au ke hiki ke he taha faahi motu. Manako falu kapitiga ke ō mo au he fenoga haaku, ti talia e au. He fenoga, ne kamata a lautolu ke ula mariuana ti mai falu ki a au. Tala age au ki a lautolu kua tiaki tuai e au e tau aga ia, ti mavehe a mautolu he tuutaaga he faahi motu. Ne iloa e au he magaaho fakamui ne nakai leva ti kaihā he tau kapitiga haaku e pege he fakaaoga e fana.

PUHALA NE AOGA KI A AU: He oti agataha e lafi haaku mo e tau kapitiga ia, ne mukamuka lahi ia au ke taute e tau hikiaga kua lata he moui haaku. He 1989, ne papatiso au mo Fakamoli. He mole e papatiso haaku, ne matutaki oti mai haaku mahakitaga, matua fifine, mo e matua taane mo au ke fekafekau ki a Iehova.

Kua fai hoana au mogonei ke 17 e tau ti tokotolu e tama fulufuluola. Ne iloa e au ke taofi e ita haaku, pihia foki ka fakaita au. Ti iloa foki au ke fakaalofa ke he tau tagata mai he ‘tau faoa, tau tagata kehekehe, mo e tau vagahau’ oti. (Fakakiteaga 7:9) Logona hifo e au e mooli he tau kupu ha Iesu ke he tuaga haaku. Ne pehē a ia: “Kaeke ke tumau fakaoti a mutolu ke he haku a kupu, ko e tau tutaki moli haku a mutolu. To iloa foki e mutolu e mena moli, ko e mena moli foki ke toka noa ai a mutolu.”—Ioane 8:31, 32.

[Blurb he lau 17]

He taute e tau hikiaga nei kua putoia e tiaki he tau leo kofe ne fakahakehake e fakamailoga tagata

[Blurb he lau 18]

Fakalagalaga tau au mo e tau kapitiga haaku. Fakaaoga e mautolu e tau titipi mo e tau pate sofopolo ke tau atu ke he 20 po ke tau tagata tokologa