“Ko e Fua he Agaga” kua Fakaheke e Atua
“Kua fakaheke ai ke he haku a Matua ke he mena nai, ka fua loga mai a mutolu.”—IOANE 15:8.
1, 2. (a) Ko e heigoa e tau magaaho kua moua e tautolu ke fakamalolō e falu? (e) Ko e heigoa e mena fakaalofa mai ia Iehova kua fakaholo ki mua e iloaaga ha tautolu ke fekafekau ki a ia?
MANAMANATU ke he ua e tuaga: Kua mailoga he fifine Kerisiano e matakainaga fifine fuata ne tuga kua tupetupe a ia. Ti taute e ia e tau fakatokaaga ke gahua mo e matakainaga fifine fuata he fonua. He tutala a laua he mole e tau fale takitaha ne gahua e laua, kua kamata e matakainaga fifine fuata ke talahau e mena ne fakalekua aki a ia. He liogi ai he taha vala he aho ia, ne fakaaue e fifine fuata ki a Iehova ha ko e logonaaga fakaalofa he matakainaga fifine motua; ko e mena tonu ia ni ne manako a ia ki ai. He taha matakavi foki, ko e hoa ne nakaila leva e liliu mai he fakamatala he motu kehe. He fakalatahaaga, ne talahau fiafia e laua e tau mena tutupu, kua fanogonogo fakatekiteki e matakainaga taane fuata. Fai tau he mole, he tauteute a ia ke fina atu ke he kotofaaga haana he motu kehe, ne manatu e ia e hoa ia mo e fakatutalaaga ne taute a ia ke manako ke eke mo misionare.
2 Liga kua fakamanatu he tau tuaga ia ki a koe e tagata ne fai mena mitaki ne taute ke he moui haau po ke tagata ne lauia e moui ha ko koe. Mooli, lavea e taha e fakatutalaaga ke hiki e moui he tagata, ka e he tau aho takitaha, kua moua e tautolu e tau magaaho ke atihake mo e fakamalolō e falu. Manamanatu la kua fai mena ka fakaholo ki mua e tau maamaaga mo e tau aga haau he taute ai ke aoga lahi ke he tau matakainaga haau mo e aoga lahi ke he Atua. To nakai kia mua ue atu e mena ia? Na foaki mooli e Iehova ki a tautolu e mena fakaalofa pihia—ko e agaaga tapu haana. (Luka 11:13) He gahuahua e agaaga tapu he Atua he tau momoui ha tautolu, kua fakatupu ia tautolu e tau mahani fulufuluola kua fakaholo ki mua e tau puhala oti he fekafekauaga ha tautolu ke he Atua. Ko e mena fakaalofa homo ue atu mooli!—Totou Kalatia 5:22, 23.
3. (a) Maeke fēfē he feakiaga ha tautolu ke he ‘fua he agaga’ ke fakaheke e Atua? (e) Ko e heigoa e tau hūhū ka fakatutala a tautolu ki ai?
3 Ko e tau mahani ne fakatupu he agaaga tapu ko e fakakiteaga he aga mooli he Punaaga he agaaga ia ko Iehova ko e Atua. (Kolo. 3:9, 10) Ne fakakite e Iesu e kakano lahi atu kua lata e tau Kerisiano ke eketaha ke fifitaki e Atua he mogo ne tala age a ia ke he tau tutaki haana: “Kua fakaheke ai ke he haku a Matua ke he mena nai, ka fua loga mai a mutolu.”a (Ioane 15:8) He feaki e tautolu e ‘fua he agaga,’ ko e fakahikuaga kua kitia maali ke he puhala kua vagahau mo e gahua a tautolu; ti tamai he mena nei e fakahekeaga ke he ha tautolu a Atua. (Mata. 5:16) Ke he tau puhala fe kua kehe e fua he agaaga mai he tau aga he lalolagi a Satani? Maeke fēfē a tautolu ke feaki e fua he agaaga? Ko e ha kua liga uka ia tautolu ke taute pihia? To onoono a tautolu ke he tau hūhū nei he fakatutala ke he tau mahani tolu fakamua he fua he agaaga—ko e fakaalofa, fiafia, mo e mafola.
Fakaalofa ne Fakavē ke he Matapatu Fakaakoaga ne Mua Atu
4. Ko e fakaalofa fēfē ne fakaako e Iesu ke he tau tutaki haana ke taute?
4 Ko e fakaalofa ne fakatupu he agaaga tapu ne fakamailoga e kehe mai he fakaalofa kua mahani mau he lalolagi. Pihia fēfē? Ne fakavē ke he matapatu fakaakoaga tokoluga atu. Ne fakamaama e Iesu e kehekehe nei he Lauga he Mouga. (Totou Mataio 5:43-48.) Ne mailoga foki e ia to muitua he tau tagata agahala e fakaholoaga he manako ke taute e falu tuga ne taute he falu ki a lautolu. Ko e “fakaalofa” pihia kua nakai putoia e poa mooli ka ko e kakano he feutaaki he tau mena ne manako. Ka manako a tautolu ke ‘eke ai a tautolu mo fanau he Matua ha tautolu ha he lagi,’ kua lata ia tautolu ke kehe. He nakai taute e falu tuga ne taute e lautolu ki a tautolu, kua onoono mo e taute e tautolu e falu tuga ne onoono mo e taute e Iehova a lautolu. Ka e maeke fēfē ke fakaalofa ke he tau fī ha tautolu tuga ne poaki e Iesu?
5. Maeke fēfē a tautolu ke fakakite e fakaalofa ki a lautolu kua favale ki a tautolu?
5 Manamanatu ke he taha fakataiaga he Tohi Tapu. He fakamatala i Filipi, ko Paulo mo Sila ne tapaki, tafolo fakakelea, mo e tolo ke he fale puipui mo e fakamau e tau hui ha laua ke he akau. He tupu e mena ia, kua liga taute fakakelea foki he leoleo he fale puipui a laua. He amanaki a laua ti fakatoka mafiti mai ha ko e tō he mafuike, kua manako nakai a laua ke taui atu ke he tagata ia? Nakai. Ko e manako mooli ha laua ma e moui haana—ko e fakaalofa foaki noa ha laua—ne fakalagalaga a laua ke gahua fakamafiti ke lata mo ia he hafagi e puhala ma e leoleo he fale puipui mo e magafaoa katoa haana ke eke mo tau tagata kua tua. (Gahua 16:19-34) Tokologa e matakainaga ha tautolu he vahā nei ne muitua pihia ke he puhala he “fakamonuina atu kia lautolu kua favale mai.”—Roma 12:14.
6. Tau puhala fe ka fakakite e tautolu e fakaalofa foaki noa ma e tau matakainaga ha tautolu? (Kikite e puha he lau 21.)
6 Ko e fakaalofa ha tautolu ma e tau matakainaga Kerisiano kua lahi atu. “Lata foki kia tautolu ke tuku atu e tau moui ha tautolu ke hukui aki e tau matakainaga.” (Totou 1 Ioane 3:16-18.) Ka e mua atu, maeke ia tautolu ke fakakite e fakaalofa ke he tau puhala ikiiki. Ma e fakatai, ka talahau po ke taute e tautolu e mena kua fakaita e matakainaga, maeke ia tautolu ke fakakite e fakaalofa he fakailoilo ke taute e mafola. (Mata. 5:23, 24) Ka e kua ka fakaita he falu a tautolu? Kua ‘mautali ke fakamagalo,’ po ke hihiga a tautolu falu mogo ke fakafualoto? (Sala. 86:5) Ko e fakaalofa lahi ne fakatupu he agaaga tapu ka lagomatai a tautolu ke ufiufi e tau hehē ikiiki, fakamagalo noa e falu ‘tuga ne fakamagalo noa mai a Iehova’ ki a tautolu.—Kolo. 3:13, 14; 1 Pete. 4:8.
7, 8. (a) Matutaki fēfē e fakaalofa ma e tau tagata mo e fakaalofa ke he Atua? (e) Maeke fēfē ia tautolu ke fakahokulo ha tautolu a fakaalofa ki a Iehova? (Kikite e fakatai i lalo.)
7 Maeke fēfē ia tautolu ke feaki e fakaalofa foaki noa ma e tau matakainaga ha tautolu? He fakahokulo ha tautolu a fakaalofa ke he Atua. (Efeso 5:1, 2; 1 Ioa. 4:9-11, 20, 21) Ko e tau magaaho fakatagata ne fakaaoga e tautolu mo Iehova he totou e Tohi Tapu, manamanatu fakahokulo, mo e liogi kua fakatupu olaola e tau loto ha tautolu mo e feaki e fakaalofa ha tautolu ma e ha tautolu a Matua he lagi. Ka e lata ia tautolu ke fakatoka taha magaaho ke fakatata ke he Atua.
8 Ke fakatai: Manamanatu kua maeke ke totou e Kupu he Atua, manamanatu fakahokulo ki ai, mo e liogi ki a Iehova he tulā pauaki ni he tau aho takitaha. To nakai kia mataala fakakikili a koe ke nakai fai mena ke fakatauhele e magaaho ia ne fakatoka pauaki ko e magaaho fakatagata haau mo Iehova? Mooli, nakai fai tagata kua taofi a tautolu ke ua liogi ke he Atua, ti laulahi ia tautolu kua maeke ke totou e Tohi Tapu he ha mogo kua manako a tautolu. Ka e, liga lata ia tautolu ke mataala ke toka kehe e tau matagahua loga he tau aho takitaha mai he fakatauhele e magaaho fakatagata ha tautolu mo e Atua. Kua fakatoka fakalahi kia e koe e magaaho he tau aho takitaha ke fakatata ki a Iehova?
“Fiafia Mai he Agaga Tapu”
9. Ko e heigoa e aga he fiafia ne fakatupu he agaaga tapu?
9 Ko e aga talahaua he fua he agaaga ko e malolō i ai. Ko e fiafia e vala ke uaaki ka fakatutala a tautolu ki ai, kua fakamaama e mauokafua nei. Ko e fiafia kua tuga e akau maō kua maeke ke tupu olaola foki he takatakaiaga kelea. He lalolagi katoa, tokologa e fekafekau he Atua ne ‘talia e kupu mo e matematekelea lahi, mo e fiafia mai he agaga tapu.’ (1 Tesa. 1:6) Ne fehagai e falu ke he tau mena uka mo e mativa. Ka e, fakamalolō e Iehova a lautolu he puhala he agaaga haana ke “fakauka katoatoa, mo e fakamanavalahi katoa mo e fiafia.” (Kolo. 1:11) Ko e heigoa e punaaga he fiafia nei?
10. Ko e heigoa e punaaga he fiafia ha tautolu?
10 Nakai tuga e “koloa nakai tumau” he lalolagi a Satani, ko e tau koloa fakaagaaga kua moua e tautolu mai ia Iehova kua aoga tukulagi. (1 Timo. 6:17; Mata. 6:19, 20) Kua fakatoka e ia i mua ha tautolu e amaamanakiaga fiafia he vahā anoiha ne nakai fai fakaotiaga. Moua e tautolu e fiafia he fakalataha mo e tau matakainaga Kerisiano he lalolagi katoa. Mua atu ai, kua moua e fiafia ha tautolu he fakafetuiaga ha tautolu mo e Atua. Logona hifo a tautolu tuga a Tavita, pete he fakaohooho ke moui tuga e tagata paea fano, ne fakaheke ki a Iehova ke he lologo, he pehē: “Ha kua mua e mitaki he hāu a fakaalofa ke he moui; to fakaheke atu au kia koe ke he haku a tau laugutu. Ko e mena ia ke fakaaue atu ai au kia koe ka kua moui au.” (Sala. 63:3, 4) Pete he moua e tautolu e tau mena uka, ko e fakaheke fiafia ke he Atua kua pukeina he tau loto ha tautolu.
11. Ko e ha kua aoga ke fekafekau a tautolu ki a Iehova mo e fiafia?
11 Ne tomatoma he aposetolo ko Paulo e tau Kerisiano: “Kia fiafia a mutolu ke he Iki, aua neke noa; to liu foki tala atu e au, kia fiafia a mutolu.” (Filipi 4:4) Ko e ha ne aoga ma e tau Kerisiano ke taute e fekafekauaga ha lautolu ki a Iehova mo e fiafia? Ha ko e matakupu ne fakatupu e Satani kua matutaki mo e pule katoatoa a Iehova. Pehē a Satani kua nakai fai tagata ne fekafekau ke he Atua mai he loto makai. (Iopu 1:9-11) Ka fekafekau a tautolu ki a Iehova ha ko e matagahua ka e nakai fiafia, to nakai katoatoa e poa fakaheke ha tautolu. Ko e mena ia kua eketaha a tautolu ke muitua e tomatoma he salamo: “Kia fekafekau a mutolu kia Iehova mo e fiafia; ati o mai a ki mua hana mo e kalaga fiafia.” (Sala. 100:2) Ko e gahua ne taute mai he loto fiafia mo e makai kua fakaheke e Atua.
12, 13. Ko e heigoa ka taute e tautolu ke totoko e tau logonaaga kelea?
12 Ka e maeke foki e tau fekafekau fakamooli a Iehova he falu magaaho ke loto lolelole mo e taufetului ke fakatumau e onoonoaga mitaki. (Filipi 2:25-30) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu he tau mogo pihia? Pehē e Efeso 5:18, 19: “Kia puke a mutolu ke he [a]gaga; kia fevagahauaki a mutolu ke he tau salamo, mo e tau lologo, mo e tau ulutapu he [a]gaga, kia fakaheke mo e lologo atu ke he Iki [Iehova] ke he tau loto ha mutolu.” Maeke fēfē a tautolu ke fakagahua e fakatonuaga ia?
13 Ka lauia he tau logonaaga kelea, maeke ia tautolu ke olelalo ki a Iehova he liogi mo e lali ke manamanatu fakahokulo ke he tau mena atihake. (Totou Filipi 4:6-9.) Moua he falu ko e gūgū fakaeneene ke he tau lologo he Kautu ne tapaki kua malagaki e tau agaaga ha lautolu mo e lagomatai a lautolu ke liu fakahako e tau manatu ha lautolu. Ko e matakainaga taane ne fehagai mo e kamatamata ne fa logona hifo e ia e hogohogo manava mo e loto lolelole ne manatu: “Lafi ke he liogi tumau mai he loto, kua ako manatu e au e falu lologo he Kautu. Kua tamai e mafola ke he loto haaku ke lologo e tau fakahekeaga fulufuluola nai ki a Iehova he uhu fakaleolahi po ke fakaeneene ni ki a au. Pihia foki, na fakatoka mai e tohi Fakatata Atu ki a Iehova kavi ke he magaaho ia. Ne totou lagaua e au he tau hake. Kua tuga e magalolo ne fakatotoka e loto haaku. Iloa e au na fakamonuina e Iehova e tau laliaga haaku.”
Ko e “Pipiaga he Mafola”
14. Ko e heigoa e vala aoga lahi he mafola ne fakatupu he agaaga tapu?
14 He ha tautolu a tau fonoaga he tau atu motu, ko e tau matakainaga ne uiina ki ai mai he tau feakiaga kehekehe ne mafanatia ke he feoakiaga Kerisiano. Ko e tau fakalatahaaga pihia ko e kitiaaga he mafola ne olioli he tau tagata he Atua he vahā nei—ha tautolu a fakalatahaaga he lalolagi katoa. Kua fa ofomate e tau tagata kitekite ka kitia e lautolu e tau tagata kua amanaki a lautolu ke eke mo faitaua ke he taha mo e taha hane “lalilali atu . . . ke toto mau e loto fakalataha ha he [a]gaga ke he pipiaga he mafola.” (Efeso 4:3) Ko e fakalatahaaga nei kua kehe mooli ati maeke he tokologa ke kautū mai ai.
15, 16. (a) Ko e heigoa e feakiaga ha Peteru, ti fakatupu fēfē he mena ia e uka ki a ia? (e) Lagomatai fēfē e Iehova a Peteru ke hiki e aga haana?
15 He fakalataha e tau tagata he tau feakiaga kehekehe kua uka lahi. Ke lagomatai a tautolu ke moua e maamaaga ke he mena kua lata ke kautū ai ke moua e fakalatahaaga pihia, kia tutala la tautolu ke he fakataiaga he senetenari fakamua, ko e aposetolo ko Peteru. Ko e aga haana ke he tau Tagata Motu Kehe ne nakai peritome ka mailoga ke he tau kupu haana: “Kua iloa ni e mutolu kua tapu ke he tagata Iutaia ke fakalataha po ke fakatata ke he tagata kehe; ka kua fakakite mai he Atua kia au, aua neke totoku atu e au ha tagata kua fakalialia po ke kelea.” (Gahua 10:24-29; 11:1-3) He fakavē ke he onoonoaga mahani mau he mogoia, ne kitia ai na tupu hake a Peteru ke talitonu kua manako e Fakatufono ki a ia ke fakaalofa ni ke he tau tagata Iutaia. Ne liga kua mitaki lahi mahaki ki a ia ke onoono ke he tau Tagata Motu Kehe ko e tau fī ke vihiatia.b
16 Manamanatu la ke he fuafuakelea ne liga logona e Peteru he hū atu a ia ke he kaina ha Konelio. Maeke kia he tagata ne ha ha i ai e tau manatu kelea he mogo fakamua ke he tau Tagata Motu Kehe ke “tutaki fakalataha” mo lautolu he “pipiaga he mafola”? (Efeso 4:3, 16) E, fai aho fakamua, ne hafagi he agaaga he Atua e loto ha Peteru, he fakamalolō a ia ke kamata ke hiki e aga haana mo e kautū mai he fili tagata haana. Ke he fakakiteaga, ne fakahako age e Iehova ki a ia ko e onoonoaga he Atua ke he tau tagata kua nakai fifili ke he lanu po ke motu. (Gahua 10:10-15) Ati tala age e Peteru ki a Konelio: “Ko e moli, kua iloa e au nakai fakamailoga tagata e Atua. Ka ko e tau tagata he tau motu oti kana ne matakutaku kia ia mo e mahani tututonu, kua talia ai e ia.” (Gahua 10:34, 35) Ne hiki a Peteru ti fakalataha mooli a ia mo e “tau matakainaga.”—1 Pete. 2:17.
17. Kehe fēfē e fakalatahaaga ne olioli he tau tagata he Atua?
17 Ko e mena ne tupu ki a Peteru kua lagomatai a tautolu ke loto fakaaue ke he hikiaga ue atu ne gahuahua ke he tau tagata he Atua he vahā nei. (Totou Isaia 2:3, 4.) Totou miliona e tagata “mai he tau motu oti, mo e tau faoa, mo e tau tagata kehekehe, mo e tau vagahau kehekehe” ne hikihiki e tau manamanatuaga ha lautolu ke fakatatai ke he “finagalo he Atua, ko e mena mitaki, kia talia foki mo e fiafia, ti kua katoatoa.” (Fakakite. 7:9; Roma 12:2) Tokologa ia lautolu nei he taha magahala ne fakaohooho he tau vihiatia, tau faitaua, mo e feveheveheaki he lalolagi a Satani. Ka e mai he fakaako e Kupu he Atua mo e lagomatai he agaaga tapu, ne fakaako a lautolu ke “kumi fakamakutu . . . e tau mena ke tupu ai e mafola.” (Roma 14:19) Ko e fua he fakalatahaaga kua fakaheke e Atua.
18, 19. (a) Maeke fēfē ia tautolu takitokotaha ke lafi ke he mafola mo e fakalatahaaga he fakapotopotoaga? (e) Ko e heigoa ka fakatutala a tautolu ki ai he vala tala ka mui mai?
18 Maeke fēfē ia tautolu takitokotaha ke lafi ke he mafola mo e fakalatahaaga ne moua he tau tagata he Atua? Loga e fakapotopotoaga ne putoia ai foki a lautolu ne hiki mai he falu motu kehe. Liga kehe e tau aga fakamotu he falu po ke liga nakai iloa mitaki e vagahau ha tautolu. Hokotia atu nakai a tautolu ki a lautolu? Ko e puhala anei ne fakamalolō he Kupu he Atua. He tohi ke he fakapotopotoaga i Roma, ne putoia e tau matakainaga ne tua i Iutaia mo e tau Tagata Motu Kehe, ne talahau e Paulo: “Kia fetaliaki a mutolu ko e taha kia taha, tuga foki a Keriso ne talia e ia a tautolu, kia hoko ai e fakahekeaga ke he Atua.” (Roma 15:7) Fai tagata nakai he fakapotopotoaga ha mutolu kua lata ia koe ke iloa mitaki?
19 Ko e heigoa foki ka taute e tautolu ke fakaatā e agaaga tapu ke gahuahua he tau momoui ha tautolu? Ko e vala tala ka mui mai ka onoono ke he hūhū nei he fakatutala a tautolu ke he tau vala ne toe he fua he agaaga.
[Tau Matahui Tala]
a Ko e fua ne tutala a Iesu ki ai kua putoia e ‘fua he agaga’ mo e ‘fua he tau laugutu’ ne foaki he tau Kerisiano ke he Atua he puhala he gahua fakamatala he Kautu.—Hepe. 13:15.
b Pehē e Levitika 19:18: “Aua neke taui atu e koe, ti ua taofi e koe hau a ita ke he tau tagata he hau a motu, ka e fakaalofa atu a koe ke he tagata kua katofia mo koe kia tuga na koe kia koe.” Ne manatu e tau takitaki lotu Iutaia ko e “tau tagata he hau a motu” mo e “tagata kua katofia mo koe” kua hagaao ni ke he tau Iutaia. Kua manako e Fakatufono ke he tau Isaraela ke vevehe kehe mai he falu motu. Pete ia, ne nakai talia e manatu ne fakatolomaki he tau takitaki lotu he senetenari fakamua, ko lautolu oti ne nakai ko e tau Iutaia ko e tau fī ti lata ke vihiatia oti a lautolu.
To Tali Fēfē e Koe?
• Maeke fēfē ia tautolu ke fakakite e fakaalofa foaki noa ma e tau matakainaga ha tautolu?
• Ko e ha kua aoga ke taute ha tautolu a fekafekauaga ke he Atua mo e fiafia?
• Maeke fēfē ia tautolu ke lafi ke he mafola mo e fakalatahaaga he fakapotopotoaga?
[Puha he lau 21]
“Ko e Tau Kerisiano Mooli Anei”
Ko e tohi Between Resistance and Martyrdom—Jehovah’s Witnesses in the Third Reich ne talahau e tau manatu he fuata pagotā Iutaia, ne fakamaama e ia e feleveia fakamua haana mo e Tau Fakamoli a Iehova he mole e hoko atu a ia ke he kemuaga pagotā Neuengamme:
“He nakai leva e omai a mautolu ko e tau Iutaia mai i Dachau ke he matakavi he kemuaga pagotā, kua kamata e falu Iutaia ke fufū e tau mena oti ha lautolu ke nakai foaki e lautolu ha mena ki a mautolu. . . . I fafo [he kemuaga pagotā], kua felagomataiaki a mautolu. I hinai, he tuaga he moui mo e mate, ko e manamanatuaga fakamua he tau tagata oti ko e fakahao ni a ia, ka e nimo e falu. Ka e manamanatu la ke he mena ne taute he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu. He mogoia, ne gahua malolō a lautolu, he fakafoou falu paipa vai. Kua makalili e matagi ti kua tutū a lautolu he aho katoa he vai aisa makalili. Nakai fai tagata ne maama e kakano ne maeke ia lautolu ke fakauka ke he mena nei. Pehē a lautolu kua foaki e Iehova ki a lautolu e malolō. Kua manako lahi mahaki a lautolu ke he mena kai, tuga ni a mautolu, ha kua hoge a lautolu. Ka ko e heigoa la ha lautolu ne taute? Ne oko e lautolu e tau falaoa oti ne moua e lautolu, ti uta e hafa ma lautolu, mo e taha hafa ne age e lautolu ke he tau matakainaga Kerisiano ha lautolu ne o mai laia i Dachau. Ti fakafeleveia a lautolu ki ai mo e figita ki a lautolu. Ato kai a lautolu, ne liogi a lautolu. He magaaho fakamui, ne makona mo e fiafia a lautolu oti. Ne pehē a lautolu kua nakai liu a lautolu hoge. Kitia e mutolu, ko e magaaho a ia ne manatu au: Ko e tau Kerisiano mooli anei.”
[Tau Fakatino he lau 19]
Fakatoka kehe nakai e koe taha magaaho he tau aho takitaha ke fakatata ki a Iehova?