Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w11 10/1 lau 10-12
  • Taute Fakalilifu e Hoa Haau

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Taute Fakalilifu e Hoa Haau
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2011
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • Ka Fai Mena e Hoa Haau ke Talahau
  • Ka Fai Mena a Koe ke Talahau
  • Talia e Tau Kehekeheaga he Hoa Haau
  • Onoono ke he Atua ke Fiafia e Fakamauaga
    Maeke e Magafaoa Haau ke Fiafia
  • Mahani Fakamooli ko e Taha ke he Taha
    Maeke e Magafaoa Haau ke Fiafia
  • Fakamafola e Tau Lekua
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2008
  • Puhala ke Fehagai mo e Tau Lekua
    Maeke e Magafaoa Haau ke Fiafia
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2011
w11 10/1 lau 10-12

Tau Kei ke Fiafia e Magafaoa

Taute Fakalilifu e Hoa Haau

Ko Willa ne pehē: “Ka ita a Rachel, ne leva e tagi haana. Ka nonofo hifo a maua ke tutala, ne hogohogo manava a ia po ke ai mahalo ke tutala ki a au. Ai fai mena ne tuga ke gahua. Ne logona hifo e au e mahala.”

Ko Rachel ne pehē: “Ka hau a Will ki kaina, ko au fa e tagi. Ne lali au ke fakamaama ki a ia e kakano ne momoko au, ka e hehele mai ne ia au. Tala mai a ia ki a au ko e mena tote, ti lata ia au ke fakanimo ai. Ne fakaau atu he mena ia e momoko haaku.”

PIHIA nakai e logonaaga haau ke tuga ha Will mo Rachel? Manako tokoua a laua ke fetutalaaki, ka e fa hogohogo manava a laua. Ko e ha?

Kehekehe e tau puhala ne tutala e tau tagata taane mo e tau fifine, ti nakai tatai e tau manako ha laua. Liga manako e fifine ke atāina ke talahau tumau e tau logonaaga haana. Ka e tokologa e tagata taane ne lali ke taofi e mafola he taute fakaave e tau matalekua mo e kalo mai he tau matakupu vihi. Maeke fēfē a koe mogoia ke fakamatuuta e tau kehekeheaga nei mo e tutala ke he taane po ke hoana haau? He taute fakalilifu e hoa haau.

Ko e tagata fakalilifu kua ofania e falu tagata ti lali ke maama e tau logonaaga ha lautolu. Tali mai he vahā tote, liga fakaako a koe ke fakalilifu e tau tagata ne mua hake e pule po ke lahi e mena ne iloa ka fakatatai ke he haau. Ka e i loto he fakamauaga, ko e mena uka ke fakakite e fakalilifu ke he tagata kua tatai e tuaga mo koe​—ko e hoa haau. “Iloa e au to fanogonogo fakamakai mo e maama a Phil ke he tagata kehe ka tutala ki a ia,” he talahau e Linda, ne kua valu e tau he mau ai. “Manako au ki a ia ke fakaalofa hofihofi pihia foki ki a au.” Liga kua fanogonogo fakamakai mo e vagahau fakalilifu a koe ke he tau kapitiga mo e pihia foki ke he tau tagata kehe. Ka kua taute pihia foki nakai e koe ke he hoa haau?

Ko e nakai fakalilifu kua fakatupu e fekehekeheaki he kaina ti takitaki atu ke he taufetoko hukia. Pehē e pule pulotu: “Kua mitaki e mena kai tote kua magomago [potu falaoa], kua kai ai mo e nofo fakatekiteki; ka e kelea e fale kua puke he tau manu tamate, kua eke ai mo e taufetoko.” (Tau Fakatai 17:1) Kua talahau e Tohi Tapu ke he taane ke taute fakalilifu e hoana haana. (1 Peteru 3:7) Ko e hoana foki kua lata ke fakalilifu hokulo ke he haana taane.​—Efeso 5:33.

Maeke fēfē ia koe ke matuuta fakalilifu? Manamanatu ke he falu fakatonuaga aoga i loto he Tohi Tapu.

Ka Fai Mena e Hoa Haau ke Talahau

Ko e Paleko:

Tokologa e tagata ne fiafia ke tutala ka e nakai makai a lautolu ke fanogonogo. Ko koe nakai taha ia lautolu? Fakamaama he Tohi Tapu na goagoa e tagata “kua tali atu ke he kupu, ka e nakaila fanogonogo a ia ki ai.” (Tau Fakatai 18:13) Ato vagahau a koe, fanogonogo. Ko e ha? “Fiafia au ka nakai lali e taane haaku ke fakahako e matalekua haaku he mogoia ni,” he talahau e Kara, ne kua 26 e tau he mau. “Nakai lata a ia ke talia po ke lali ke iloa e kakano ne tupu e lekua. Manako ni au ki a ia ke fanogonogo ki a au mo e mailoga mooli e tau logonaaga haaku.”

He taha faahi, kua fakauaua e falu tagata taane mo e falu fifine ke fakakite e tau manatu ha lautolu ti maimainā ka fakaohooho he tau hoa ha lautolu ke tutala hagaao ke he tau logonaaga ha lautolu. Ko Lorrie, ne nakaila leva ia e fai taane, ne kitia na leva lahi to talahau he taane haana e tau logonaaga haana. “Lata ni au ke fakauka,” he talahau e ia, “mo e fakatali ki a ia ke tutala mai.”

Ko e Tali:

Ka lata a koe mo e hoa haau ke tutala ke he taha mena ne liga fekehekeheaki, tahake mai e manatu he magaaho ka fakatotoka mo e okioki tokoua a mua. Ka e kua ka fakauaua e hoa haau ke tutala atu? Mailoga “ko e tau fatuakiloto he tagata, ko e vai hokulo haia; ka ko e tagata loto manamanatu, to utu mai ai e ia.” (Tau Fakatai 20:5) Ka futi hake fakamafiti e koe e pakete he vaikeli hokulo, to lahi e vai haau ka maligi. Pihia foki, ka fehagai maō a koe mo e hoa haau, maeke he hoa haau ke totoko ti liga galo e magaaho ke utu mai a ia. Kaeke ke talahau totonu mo e fakalilifu e tau hūhū, ti fakauka ka nakai fakakite fakamafiti he hoa haau e tau logonaaga haana ke he puhala ne manako a koe ki ai.

Ka vagahau e hoa haau, “alumaki ke fanogonogo, kia fakatuai ke vagahau atu, kia fakatuai ke he ita.” (Iakopo 1:19) Ko e tagata fanogonogo mitaki kua nakai fanogonogo hokoia a ia mo e tau teliga ka e pihia foki mo e loto. Ka vagahau e hoa haau, lali ke maama e tau logonaaga haana. To mailoga he hoa haau e tuaga haau he fakalilifu​—po ke nakai fakalilifu​—ke he puhala haau ne fanogonogo.

Ne fakaako e Iesu a tautolu ke he puhala ke fanogonogo. Ma e fakatai, magaaho ne fina atu e tagata gagao ki a ia ma e lagomatai, ne nakai fakamaulu e Iesu e lekua he magaaho ia ni. Fakamua, ne fanogonogo a ia ke he ole he tagata. Ti fakaatā e ia e mena ne logona e ia ke lauia hokulo a ia. Fakahiku, ne fakamaulu e ia e tagata. (Mareko 1:40-42) Ka vagahau e hoa haau, muitua foki e puhala taha ia. Manatu, liga kumi a ia he fakaalofa hofihofi mooli, nakai ke he tali mafiti. Ti fanogonogo fakamitaki. Fakaatā e tau logonaaga haau ke lauia. Ti ko e mogo laia ka tali e koe e tau manako he hoa haau. He taute pihia, to fakakite e koe kua fakalilifu e koe e hoa haau.

LALI PEHĒ: He taha magaaho ka kamata e hoa haau ke vagahau ki a koe, totoko e manako ke tali fakamafiti. Fakatali ato oti e tutala he hoa haau ti maama e koe e mena ne talahau. Fakamui, tutala ke he hoa haau ti hūhū, “Logona hifo nakai e koe kua fanogonogo mooli au ki a koe?”

Ka Fai Mena a Koe ke Talahau

Ko e Paleko:

“Kua tuga na mitaki e tau ata fakafekī he televisoni ke tutala fakakelea hagaao ke he hoa he taha mo e ke vagahau fakakelea mo e fakafiufiu,” he talahau e Linda, ne totoku fakamua. Tutupu hake e falu he tau kaina ko e puhala aga mau e vagahau nakai fakalilifu. He mau a lautolu ka lalahi hake, ne uka ia lautolu ke kalo mai he puhala nei he tau magafaoa ni ha lautolu. Ko Ivy ne nofo i Kanatā, ne pehē: “Na feaki hake au he takatakaiaga ko e aga mau e fakafiufiu, tui kaā, mo e tau amuamu.”

Ko e Tali:

Ka tutala a koe ke he falu hagaao ke he hoa haau, talahau e “tau kupu mitaki ke ati hake ke he mena ke aoga ai, kia tupu ai e mitaki kia lautolu kua fanogonogo ki ai.” (Efeso 4:29) Tala fakamitaki hagaao ke he hoa haau he puhala ne tala age e koe ke he falu hagaao ki a ia.

Pihia foki ka haia a mua tokoua ni, kalo mai he tala fakafiufiu mo e tau amuamu. I Isaraela i tuai, ne ita lahi a Mekala ke he taane haana ko e Patuiki ko Tavita. Ne tala fakafiufiu a ia ti pehē kua ‘tuga ne tagata matahavala’ po ke goagoa. Ne hukia a Tavita he tau kupu haana, ka kua nakai fakafiafia foki e Atua. (2 Samuela 6:20-23) Ko e fakaakoaga? Ka vagahau a koe ke he hoa haau, fifili fakamitaki e tau kupu haau. (Kolose 4:6) Ko Phil ne kua valu e tau he mau, ne talahau ko ia mo e hoana haana kua fa taufetoko agaia. Mailoga e ia he falu magaaho, ko e tau mena ne talahau e ia kua fakaauatu e kelea he tuaga. “Kua mailoga tuai e au ko e ‘mua’ he taufetoko ko e mui mooli a ia. Iloa e au kua mua e fiafia mo e aoga ke atihake e fakafetuiaga ha maua.”

Ko e fifine takape motua he tau vahā i tuai ne fakamafana ke he tau figona haana ke “moua e [la]ua takitokotaha e okiokihaga ke he kaina he hana tane.” (Ruta 1:9) Ka fefakalilifuaki e taane mo e hoana ki a laua, kua taute e laua e kaina ha laua ko e “okiokihaga.”

LALI PEHĒ: Mo e hoa haau, fakatoka e magaaho ke fakatutala ke he tau manatu i lalo he vala mataulu nei. Hūhū ke he hoa haau: “Ka tutala au hagaao ki a koe he toloaga tagata, logona hifo nakai e koe e matalahi po ke fakateaga? Ko e heigoa e tau hikiaga ka taute e au ke holo ki mua?” Fanogonogo mooli he talahau he hoa haau e tau logonaaga haana. Lali ke fakagahua e tau manatu ne logona e mua.

Talia e Tau Kehekeheaga he Hoa Haau

Ko e Paleko:

Falu hoa mau foou ne hehē e iloaaga ke he talahauaga he Tohi Tapu ko e “tino taha” ke kakano kua lata ni e hoa ke taha e manatu po ke aga. (Mataio 19:5) Ka kua mailoga mafiti e laua ko e manamanatuaga pihia kua nakai mooli. Magaaho kua mau a laua, fa takitaki atu e tau kehekeheaga ha laua ke he tau taufetoko. Pehē a Linda: “Taha e kehekeheaga lahi mahaki ha maua ha kua nakai tupetupe lahi a Phil tuga a au. Falu magaaho ne maeke a ia ke okioki ka e tupetupe au, ti fakahiku mogoia au ke ita ha kua tuga na ai manamanatu lahi a ia ke he taha mena ke tuga a au.”

Ko e Tali:

Fetaliaaki e mua a mua, ti fakalilifu e mena kua kehe ai e hoa haau. Ke fakatai: Na kehe e puhala ne gahuahua ai e tau mata haau mai he tau teliga; ka kua kaufakalataha ai e tau mena ua ia ke maeke ia mua ke o atu ke he taha faahi he puhalatū mo e haohao mitaki. Ko Adrienne ne kua teitei tolu e hogofulu tau ne mau ai, ne pehē: “Ka nakai moumou he tau manatu ha maua e Kupu he Atua, ne fakaatā e au mo e taane haaku a maua ke kehekehe e tau manatu. Ko e mena mau a maua, ka e nakai tatai tonu.”

Ka kehe e manatu he hoa haau po ke kehe e tali ke he haau, kia nakai hagaaki hokoia ke he tau manako haau ni. Manamanatu ke he tau logonaaga he hoa haau. (Filipi 2:4) Ko e taane ha Adrienne ko Kyle, ne pehē: “Ne nakai maama po ke talia tumau au ke he tau manatu he hoana haaku. Ka e fakamanatu e au ki a au, na mua atu e ofania e au a ia ke he ofania e au e manatu haaku. Ka fiafia a ia, ti fiafia mooli foki au.”

LALI PEHĒ: Tohi hifo e tau puhala kua mua hake e manatu po ke puhala taute mena he hoa haau ke he haau. (Filipi 2:3)

Ko e fakalilifu ko e taha matapatu ke he fakamauaga fiafia mo e tumau. “Tamai he fakalilifu e fiafia mo e haohao mitaki ke he fakamauaga,” he talahau e Linda. “Kua aoga lahi mooli ke feaki ai.”

a Hiki tuai e tau higoa.

HŪHŪ KI A KOE NI . . .

  • Fakatupu fēfē he tau kehekeheaga he hoa haaku e magafaoa ha maua?

  • Mitaki he ha ke fakatokatoka atu ke he tau manako he hoa haaku ka nakai lauia e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu?

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa