“To Fakalataha Au mo Mutolu”
“To tafepoi tafeliuaki foki e tau tagata tokologa, to tupu lahi ai foki e [“iloilo mooli,” NW].”—TANI. 12:4.
TO TALI FĒFĒ E KOE?
He vahā foou nei, fakailoa fēfē e “iloilo mooli”?
Eke fēfē a lautolu kua taofi ke he kupu mooli mo “tau tagata tokologa”?
Ke he tau puhala fe kua “tupu lahi” e iloilo mooli?
1, 2. (a) Iloa fēfē e tautolu ko Iesu kua fakalataha mo e tau tagata haana mogonei mo e to fakalataha mo lautolu anoiha? (e) Hagaao ke he Tanielu 12:4, ko e heigoa ka fua mai he fakaako fakamitaki e tau Tohiaga Tapu?
MANAMANATU ko koe he Parataiso. He tau pogipogi takitaha, kua ala a koe mo e logonaaga kua okioki mo e makai ke kamata e aho haau. Nakai fai kafo po ke mamahi a koe. Ko e tau matulituli kua moua e koe he taha vahā kua galo tuai. Ko e tau logonaaga oti haau—kitia, logona, hohogi, aamo, mo e kamata—kua gahuahua mitaki lahi. Ko e malolō haau kua lahi mahaki, ko e gahua haau kua fiafia, ko e tau kapitiga haau kua tokologa, ti galo oti e tau tupetupe haau. Ko e tau monuina ia ka olioli e koe i lalo he Kautu he Atua. Ko Keriso Iesu, ko e Patuiki ne fakauku, to fakamonuina haana tau tagata mo e fakaako a lautolu ke he iloilo ha Iehova.
2 To fakalataha a Iehova mo e tau fekafekau fakamooli haana he taute e lautolu e gahua fakaako he lalolagi anoiha. Ko e Atua mo e haana Tama kua fakalataha mo lautolu ne fakamooli ke he loga he tau tau. Ato fina atu ke he lagi, ne fakamafana e Iesu e tau tutaki fakamooli haana to fakalataha a ia mo lautolu. (Totou Mataio 28:19, 20.) Ke fakamalolō e tua ha tautolu ke he talahauaga nei, kia kumikumi a tautolu ke he taha e alaga kupu he perofetaaga omoomoi faka-Atua ne tohia i Papelonia i tuai ne molea e 2,500 tau he mole. Hagaao ke he “vaha ke fakahiku ai” ne nonofo ai a tautolu mogonei, ne tohi he perofeta ko Tanielu: “To tafepoi tafeliuaki foki e tau tagata tokologa, to tupu lahi ai foki e iloilo mooli.” (Tani. 12:4) He kitia fakametafoa mo e tataiaga he tau mena nei ke he vahā ha tautolu, ko e vepi Heperu nai ne fakaliliu “tafeliuaki” kua fakamaama e manatu he kumikumi fakamitaki. Ko e tau monuina homo ue atu mooli e tafeliuaki pihia! Ko lautolu ne fakaako fakamitaki e tau Tohiaga Tapu to fakamonuina aki e iloilo mooli, po ke hakotika he Kupu he Atua. Kua fakakite foki he perofetaaga to tokologa ka taofi ke he “iloilo mooli.” Mua atu, ko e iloilo pihia to lahi mahaki. To tufatufa fakalaulahi mo e moua tumau ai. He kumikumi e tautolu e perofetaaga nei ne kua fakamooli, to kitia e tautolu ko Iesu kua fakalataha mo e tau tutaki haana he vahā nei ti ko Iehova kua maeke katoatoa ke fakamooli e tau mena oti ne mavehe e ia.
ILOA LAHI E “ILOILO MOOLI”
3. Ko e heigoa ne tupu ke he “iloilo mooli” he mole e mamate he tau aposetolo?
3 He mole e mamate he tau aposetolo, ko e tau tagata tiaki taofiaga ne talahau tuai mai he faka-Kerisiano mooli ne fakatū ti holofa tuga e afi. (Gahua 20:28-30; 2 Tesa. 2:1-3) He tau senetenari fakamui, ko e “iloilo mooli” ne tote lahi, nakai ni ki a lautolu ne ailoa e Tohi Tapu ka e pihia foki ki a lautolu ne talahau ko e tau Kerisiano. Pete he talahau na talitonu ke he tau Tohiaga Tapu, ko e tau takitaki he Kerisitenitome ne fakaako e tau pikopiko fakalotu—ko e “tau kupu he tau temoni” ne nakai fakalilifu e Atua. (1 Timo. 4:1) Kua taofi e tau tagata tokologa ke he goagoa fakaagaaga. Ko e tau fakaakoaga tiaki taofiaga ne putoia e fakaakoaga fakavai ko e Atua ko e Tolu Taha, kua nakai mate e tino, mo e ko e falu tino kua fakakikiveka tukulagi he afi tote.
4. Kamata fēfē e matakau he tau Kerisiano he atu tau 1870 ke kumikumi e “iloilo mooli”?
4 Ka e, he atu tau 1870—kavi ke he fā e hogofulu tau ato kamata e “tau aho fakamui”—ko e matakau tote he tau Kerisiano fakamooli i Pennsylvania, U.S.A., ne fakapotopoto auloa ke fakaako fakamakutu e Tohi Tapu mo e kumikumi ke he “iloilo mooli.” (2 Timo. 3:1) Ne fakahigoa e lautolu a lautolu ko e tau Tagata Fakaako Tohi Tapu. Ko lautolu nei ne nakai ko e “tau tagata iloilo mo e loto matala” ne hagaao a Iesu to ufiufi ai e iloilo. (Mata. 11:25) Ko e tau tagata fakatokolalo a lautolu ne manako mooli ke taute e finagalo he Atua. He fakamatafeiga mo e liogi, ne totou, fakatutala, mo e manamanatu fakahokulo a lautolu ke he tau Tohiaga Tapu. Ne fakatatai foki e lautolu e tau vala he Tohi Tapu mo e hakahaka e tau tohiaga he falu ne taute e tau kumikumi pihia. Ati mailoga he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu nei ne kua halahū e kupu mooli ke he loga e tau senetenari.
5. Ko e heigoa e foliaga he tau fufuta he tau tuleke ne fakahigoa The Old Theology?
5 Pete he fiafia e tau Tagata Fakaako Tohi Tapu hagaao ke he tau mena ne fakaako e lautolu, ne nakai fakaatā e lautolu e iloilo moua foou ha lautolu ke fakatokoluga aki a lautolu; po ke nakai matalahi a lautolu he fakailoa e mena foou. (1 Kori. 8:1) Ka kua lomi e lautolu e tau fufuta he tau tuleke ne fakahigoa The Old Theology. Ko e foliaga ke fakamahani e tau tagata totou ke he tau kupu mooli faka-Tohi Tapu ne haia he Tohi Tapu. Ko e tau tuleke fakamua ia ne foaki “foki e totouaga ke lagomatai ke he fakaakoaga Tohi Tapu, mo e onoonoaga ke tiaki e tau aga tuai oti ne fakavai he tau tagata mo e omai kehe katoatoa he fakaakoaga fakalotu tuai he ha tautolu a Iki mo e tau aposetolo.”—The Old Theology, Nu. 1, Aperila 1889, lau. 32.
6, 7. (a) Ko e heigoa e tau kupu mooli ne kua lagomatai a tautolu ke maama tali mai he atu tau 1870? (e) Ko e heigoa e tau kupu mooli kua loto fakaaue pauaki a koe he fakaako?
6 Ko e tau kupu mooli mua ue atu ne fakakite tali mai he kamataaga tote ne molea e 100 tau kua mole!a Ko e tau kupu mooli nei ne nakai ahumate, ka ko e tau manatu iloilo ke taufetoko he tau tagata fakaako fakalotu. Ko e tau kupu mooli kua fulufuluola mo e fakaohooho kua foaki e kakano ke he tau momoui ha tautolu mo e fakapuke a tautolu aki e fiafia mo e amaamanakiaga. Ne lagomatai ai a tautolu ke iloa a Iehova—haana aga fakaalofa mo e haana tau finagalo. Kua fakamahino foki ai e matagahua ha Iesu, fakamaama e kakano ne moui mo e mate a ia, mo e fakakite e mena ne taute e ia mogonei. Kua fakakite he tau kupu mooli uho nei e kakano ne fakaatā he Atua e mahani kelea, kakano ne mamate a tautolu, puhala ke liogi a tautolu, mo e puhala ke fiafia mooli a tautolu.
7 Maeke ia tautolu mogonei ke maama e kakano he tau perofetaaga ne “puipui” agaia ke he tau tau loga ka e mogonei kua fakamooli tuai he vahā he fakaotiaga. (Tani. 12:9) Putoia he tau mena nei e mena ia ne haia he tau Tohiaga Tapu katoa, mua atu ke he tau Evagelia mo e tohi ha Fakakiteaga. Kua lagomatai foki e Iehova a tautolu ke maama e tau mena tutupu kua nakai maeke ke kitia mata e tautolu—ko e fakapatuiki ha Iesu, ko e tauaga he lagi, mo e liti hifo ha Satani ke he lalolagi. (Fakakite. 12:7-12) Kua foaki foki he Atua ki a tautolu e maamaaga ke he kakano kua maeke a tautolu ke kitia—tau felakutaki, tau mafuike, tau tatalu, kūkū he tau mena kai, ti pihia mo e tau tagata nakai mahani Atua ne lafi ke he “tau aho fakamui to hohoko mai ai e tau aho uka.”—2 Timo. 3:1-5; Luka 21:10, 11.
8. Ko hai kua lata ke foaki e tautolu e fakahekeaga ke he tau mena kua kitia mo e logona e tautolu?
8 Kua mukamuka ki a tautolu ke iloa e mena ne tala age e Iesu ke he haana tau tutaki: “Uhoaki e tau mata ha lautolu kua kitia he tau mena kua kitia e mutolu; Ha ko e mena ke tala atu e au kia mutolu, tokologa e tau perofeta mo e tau patuiki ne fia mamata ke he tau mena nai kua kitia e mutolu, ka e nakai kitia e lautolu; ne fia fanogonogo foki ke he tau mena nai kua fanogonogo ai a mutolu, ka e nakai fanogonogo ai a lautolu.” (Luka 10:23, 24) Fakaheke e tautolu a Iehova ko e Atua he omoomoi a tautolu ke kitia mo e logona e tau mena ia. Ti loto fakaaue mooli a tautolu ke he ‘lagomatai,’ ko e agaaga tapu he Atua, kua fakafano mai ke takitaki e tau tutaki ha Iesu “ke he tau kupu moli oti”! (Totou Ioane 16:7, 13.) Kia tokiofa tumau e tautolu e “iloilo mooli” mo e tala age fakamakai ai ke he falu!
TAOFI HE “TOKOLOGA” E “ILOILO MOOLI”
9. Ko e heigoa e fakailoaaga ne fakatoka atu ia Aperila 1881 ke he fufuta he mekasini nei?
9 Ia Aperila 1881, nakaila katoa e ua tau he mole e fufuta fakamua he Watch Tower ne lomi, kua fakailoa mai he mekasini nei e ole ma e 1,000 tagata fakamatala. Kua totou he vala tala: “Ko lautolu kua ha ha i ai kua lata ia lautolu ke foaki katoatoa taha hafa po ke lahi e magaaho ha lautolu ke he gahua he Iki, ha ha ia mautolu e fakaholoaga ke fakailoa . . . , pehē ai: Ke o atu a mutolu ke he tau taone lalahi po ke ikiiki, uta ni ke he lotomatala ha mutolu, ko e tau Tagata Foafoa po ke tau Evagelia, ne foli ke kumi e tau matakavi oti ne ha ha i ai e tau Kerisiano fakamakutu, tokologa ia lautolu ka moua e mutolu e makai ma e Atua, ka e nakai ke he iloilo; ki a lautolu nei kua kumi ke fakailoa e tau monuina he lilifu he ha Mautolu a Matua, mo e fulufuluola he Haana kupu.”
10. Tali fēfē e tau tagata ke he fakailoaaga ma e tau tagata fakamatala mau?
10 Ko e fakailoaaga ia ne fakakite kua mailoga he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu ko e gahua kua latatonu he tau Kerisiano mooli ke fakamatala e tala mitaki. Ka ko e fakailoaaga ma e tau tagata fakamatala mau toko 1,000 ne loto fiafia, ha kua totou teau ni ne o atu ke he tau feleveiaaga he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu he magahala ia. Ka e mole e totou he tuleke po ke mekasini, tokologa e tagata ne mailoga e lahi he kupu mooli mo e talia fiafia ke he fakailoaaga. Ma e fakatai, he mole e totou e fufuta he Watch Tower mo e tohi tote ne lomi fakailoa he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu he 1882, ko e tagata totou mai London i Igilani ne tohi: “Fakamolemole fakaako au ke he puhala mo e mena ke fakamatala ke fakakatoatoa e gahua tapu ne manako e Atua ke taute.”
11, 12. (a) Ko e heigoa e foliaga ne moua e tautolu kua tatai mo e tau tagata foafoa? (e) Fakatū fēfē he tau tagata foafoa e “tau vahega,” po ke tau fakapotopotoaga?
11 He 1885, kavi ke he 300 e tau Tagata Fakaako Tohi Tapu ne fakalataha ke he gahua foafoa. Ko lautolu ia e tau fekafekau gahua mau ne foli pihia tuga a tautolu he vahā nei—ko e taute tutaki ha Iesu Keriso. Ka ko e tau puhala ha lautolu kua kehe mai he ha tautolu. He vahā nei, kua fakaako mooli a tautolu ke he Tohi Tapu mo e taha e tagata he magaaho, he foaki ki a ia e fakatonuaga. Ti uiina e tautolu e tagata fakaako Tohi Tapu ke fakalataha mo e fakapotopotoaga ne fitā e fakatū. He tau aho fakamua ia, ko e tau tagata foafoa ne tufatufa e tau tohi ti fakapotopoto ai a lautolu ne fiafia ke fakaako auloa e tau Tohiaga Tapu. He nakai fakaako tokotaha ai, ne fakatū e lautolu e “tau vahega,” po ke tau fakapotopotoaga.
12 He 1907, tuga anei, taha e matakau he tau tagata foafoa ne o atu ke he taha taone pauaki ke kumi a lautolu ne fitā he fai lagaki he Millennial Dawn (ne higoa foki Studies in the Scriptures). Ko e Watch Tower ne talahau: “Ko [lautolu ne fiafia] nei ne fakapotopoto ke he feleveiaaga tote he taha he tau kaina ha lautolu. Ne tutala e Tagata Foafoa ki a lautolu ke he Divine Plan of the Ages he Aho Tapu katoa, ti he Aho Tapu hake ne tomatoma e ia e tau feleveiaaga tumau ha lautolu.” He 1911, ne hikihiki he tau matakainaga taane e fakaholoaga. Toko lima valu e fekafekau fakamatala pauaki ne faifano ne taute e tau fakamatalaaga ke he tau tagata ke he tau Faahi Kaufakalataha katoa mo Kanatā. Ko e tau matakainaga taane nei ne moua e tau higoa mo e tau kaina he tau tagata fiafia ne fakalataha ke he tau fakamatalaaga mo e fakatokatoka a lautolu ke fakapotopoto auloa he tau kaina nofo tagata ke fakatū e “tau vahega” foou. He 1914, ha ha i ai 1,200 e fakapotopotoaga he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu he lalolagi katoa.
13. Ko e heigoa kua nava a koe hagaao ke he lahi he “iloilo mooli” he vahā nei?
13 He vahā nei, ha ha i ai kavi ke he 109,400 e fakapotopotoaga he lalolagi katoa, ti ko e falu he tau matakainaga taane mo e fifine ne 895,800 kua eke mo tau paionia. Teitei valu e miliona he tau tagata mogonei ne talia e “iloilo mooli,” he fakagahua ai ke he tau momoui ha lautolu. (Totou Isaia 60:22.)b Nava pauaki ke he mena nei, ha kua talahau tuai e Iesu ko e tau tutaki haana to ‘vihiatia he tau tagata oti’ ha ko e higoa haana. Ne lafi e ia ko e tau tutaki haana to favale ki ai, tuku he fale puipui, mo e tamate foki. (Luka 21:12-17) Pete ne totoko ha Satani, haana tau temoni, mo lautolu ne totoko, ko e tau tagata ha Iehova kua fiafia e kautūaga lahi mahaki he fakamooli e poakiaga ha lautolu ke taute tutaki. He vahā nei, kua fakamatala a lautolu ke he “lalolagi oti,” mai he tau uhovao vevela lahi mahaki ke he makalili lahi mahaki, he tau mouga, he tau tutakale, he tau taone, mo e faahi tua he tau maaga. (Mata. 24:14) Nakai maeke e mena nei ke taute ka nakai fai lalagoaga faka-Atua.
‘TO TUPU LAHI AI E ILOILO MOOLI’
14. Kua iloa lahi fēfē e “iloilo mooli” ke he kupu ne lolomi?
14 Kua lahi mahaki e “iloilo mooli” ne puhala he tokologa kua fakapuloa e tala mitaki. Lahi mahaki foki ai he puhala he tau kupu kua tohia. Ia Iulai 1879, ko e tau Tagata Fakaako Tohi Tapu ne lomi e fufuta fakamua he mekasini nei, ne fakakite e mataulu Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Ko e fufuta ia ne lomi he faahi gahua he lalolagi, ne lomi ai 6,000 e lagaki faka-Peritania hokoia. Ko Charles Taze Russell ne uafulu ma fitu e tau he moui ne fifili ke eke mo etitoa, mo e tokolima foki he tau Tagata Fakaako Tohi Tapu momotua ne fekafekau ko e tau tagata tufatufa tumau. Ti Ko e Kolo Toko kua taute fakailoa mogonei ke 195 e vagahau. Ko e mekasini nei kua kaputia lahi e tufatufaaga ke he lalolagi, mo e tufatufaaga he tau lagaki he tau fufuta takitaha ne 42,182,000. Ko e mekasini Awake! e hoa mo e tufatufaaga he 41,042,000 he 84 e vagahau. Lafi ki ai, kavi ke he 100 miliona e tau tohi mo e tau Tohi Tapu kua lolomi he tau tau takitaha.
15. Fakatupe fēfē e gahua lolomi ha tautolu?
15 Ko e gahua makimaki nei kua fakatupe he puhala he tau tupe foaki noa. (Totou Mataio 10:8.) Kua ofoofogia pauaki e mena ia ki a lautolu he tau faahi gahua lolomi ne maama e totogi he tau matini, laupepa, vaitohi, mo e falu koloa foki. Ko e matakainaga taane ne putoia ke he fakatauaga ke he lalolagi katoa ne pehē: “Ko e tau tagata pisinisi ne ahiahi mai ke he tau matini lomi ha tautolu kua ofoofogia ke he holo ki mua he tau koloa fakaaoga, tau fale gahua kua maeke ke gahuahua ha ko e tau tupe foaki noa. Kua nava foki a lautolu ke he tau tagata gahua ha tautolu he Peteli ha kua fuata mo e fiafia lahi.”
TO PUKE E LALOLAGI KE HE ILOILO HE ATUA
16. Ko e heigoa e kakano he fakailoa e “iloilo mooli”?
16 Fai kakano mitaki ati tupu lahi e “iloilo mooli.” Ko e finagalo he Atua ke “fakamomoui e tau tagata oti kana, mo e hokotia a lautolu he maama [mooli] ke he kupu moli.” (1 Timo. 2:3, 4) Manako a Iehova ke he tau tagata ke iloa e kupu mooli ke maeke a lautolu ke tapuaki fakamitaki ki a ia mo e moua e fakamonuinaaga haana. He fakailoa e “iloilo mooli,” ne fakapotopoto e Iehova e tau Kerisiano fakauku fakamooli ne toe. Mai he “tau motu oti, mo e tau faoa, mo e tau tagata kehekehe, mo e tau vagahau kehekehe,” kua fakapotopoto foki e ia e “moto tagata tokologa,” kua amaamanaki ke momoui tukulagi ke he lalolagi.—Fakakite. 7:9.
17. Ko e heigoa kua hagaaki ki ai e fakalaulahi he tapuakiaga mooli?
17 Ko e fakalaulahi he tapuakiaga mooli ne 130 e tau he mole ne hagaaki atu ke he fakaotiaga mua ue atu, ko e Atua mo e haana a Patuiki fifili ko Iesu Keriso, kua fakalataha mo e tau fekafekau ha Iehova he lalolagi—kua takitaki, puipui, fakatokatoka, mo e fakaako a lautolu. Ko e tupu foki ha lautolu kua fakakatoatoa e tau maveheaga ha Iehova ka fakamooli anoiha. “To puke e lalolagi ke he maama kia Iehova, tuga ne toka kua ūfia ke he puke tahi.” (Isaia 11:9) Ko e tau monuina mooli ka logona he tau tagata he magaaho ia!
[Tau Matahui Tala]
a To aoga ki a koe e kitekite he tau ata DVD Jehovah’s Witnesses—Faith in Action, Part 1: Out of Darkness mo e Jehovah’s Witnesses—Faith in Action, Part 2: Let the Light Shine.
b Kikite Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind II, lau 320.
[Fakatino he lau 6]
Tau Tagata Fakaako Tohi Tapu fakamua ko e tau tagata fakatokolalo ne manako mooli ke taute e finagalo he Atua
[Fakatino he lau 7]
Uho ki a Iehova e tau laliaga haau he folafola e “iloilo mooli” he Atua