Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w13 12/15 lau 27-31
  • Fehagai mo e Mate he Hoa Haau

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Fehagai mo e Mate he Hoa Haau
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2013
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • KO E MAMAHI NE TUGA E NAKAI FAI FAKAOTIAGA
  • TAHA E AHO HE TAHA E MAGAAHO
  • AMAAMANAKIAGA HE LIU TU MAI KO E PUNAAGA MAFANATIA
  • KAKANO MA E AMAAMANAKIAGA
  • Maeke Fefe e Falu ke Lagomatai?
    Ka Mate a Ia ne Ofania e Koe
  • ‘Tagi Foki Fakalataha mo Lautolu kua Tagi’
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova (Fakaako)—2017
  • Lagomatai ‘he Atua ne Foaki e Fakauka mo e Mafanatia’
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2007
  • Fakamafana Mai ‘e Atua he Tau Fakamafanaaga Oti’
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1995
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2013
w13 12/15 lau 27-31

Fehagai mo e Mate he Hoa Haau

KUA maaliali e Tohi Tapu: Ko e taane ke “fakaalofa atu ke he hana hoana, tuga e fakaalofa a ia kia ia ni.” Kua lata he hoana ke “fakalilifu a ia ke he hana tane.” Igatia a laua mo e matagahua ke taute ko e “tino taha.” (Efeso 5:33; Kene. 2:23, 24) Fai magaaho ai, ko e fepipikiaki he hoa ki a laua ni kua malolō lahi, tuga e fakaalofa ha laua ki a laua ni. Liga fakatatai ai e koe ke he tau vaka he ua e akau ne tutupu fetataaki ai. Ko e tau logonaaga he taane mo e hoana ne fiafia e fakamauaga kua haitia mo e fili fakalataha.

Ka e kua ka mate e taane po ke hoana? Ti ko e pipiaga mauokafua ia he moui kua mavehevehe ai. Ko e takape taane po ke takape fifine ne moui agaia ne puke he loto mamahi, fakaagitau, ti liga ita po ke tokihala foki. He 58 e tau he mau ha Daniella, ne iloa e ia e tokologa ne mamate e tau hoa.a Ka e mole e mate he taane haana, ne pehē a ia: “Nakai maama e au e mena nei ne tupu he mogo fakamua. Kua nakai fakaai ke iloa e koe e mena ia ato tupu ai ki a koe.”

KO E MAMAHI NE TUGA E NAKAI FAI FAKAOTIAGA

Falu tagata kumikumi ne taofi kua nakai fai tupetupe ne mua atu he mate e hoa fakahele. Tokologa ne maanu kua talia ke he mena ia. Leva tuai e mate he taane ha Millie. He fakamaama e moui haana ko e takape, pehē a ia, “Tuga na kulikuli e moui haaku.” Kua hagaao a ia ke he tuaga he logonaaga haana, ne tupu ha ko e mate e hoa haana ne 25 e tau he mau.

Fa mahani a Susan ke logona hifo ko e tau takape ne maanu ke he tau tau loga he mate e taane ne fakakite e molea he maanu lahi mahaki. Ti mate e taane haana ne 38 e tau he mau. Molea tuai e 20 e tau he mole, ka e pehē a ia, “Manamanatu au ki a ia he tau aho oti.” Fa mokulu agaia e tau hihina mata ha kua misi lahi mahaki e ia e taane haana.

Fakakite he Tohi Tapu ko e mamahi he mate e hoa kua maanu mo e uka ke galo. He mate a Sara, ko e taane haana ko Aperahamo ne “fina atu foki . . . ke tagi tatuki ha ko Sara, mo e tagi kia ia.” (Kene. 23:1, 2) Pete ni he tua ke he liu tu mai, ne logona e Aperahamo e mamahi lahi mahaki he mate e fakahele haana. (Hepe. 11:17-19) He mole e mate ha Rahela ko e hoana fakahele ha Iakopo, ne nakai nimo mafiti e ia a Rahela. Ne tutala mafanatia a ia hagaao ki a Rahela ke he tau tama taane haana.​​—Kene. 44:27; 48:7.

Ko e heigoa e fakaakoaga kua lata ia tautolu ke ako mai he tau fakafifitakiaga nei he Tohi Tapu? Ko e tau takape fifine mo e tau takape taane ne fa logona hifo e mamahi he mate ke loga e tau tau. Kua lata ia tautolu ke onoono ke he tau hihina mata mo e tau magaaho momoko ha lautolu, nakai ko e lolelole, ka ko e fua he maanu ha kua mate e fakahele ha lautolu. Liga leva lahi e manako ha lautolu ke he fakaalofa mo e lalagoaga ha tautolu he mogo fakamui.

TAHA E AHO HE TAHA E MAGAAHO

Kua nakai mukamuka e moui he takape fifine po ke takape taane he liu ke nofo tokotaha. He mole e tau tau loga he mau, fa iloa he taane e puhala ke fakamafana e hoana haana mo e fakamalagaki e logonaaga haana ka fakaatukehe po ke okaoka a ia. Ka mate a ia, ko e punaaga he fakaalofa mo e mafanatia haana kua mate foki. Mena taha ia, fai magaaho ti iloa he hoana e puhala ke taute e taane haana ke logona e haohao mitaki mo e fiafia. Ko e aamo mafanatia mo e tau kupu fakatotoka haana, ko e mataala haana ne fakakite ke he tau manako mo e tau logonaaga he taane haana kua nakai tatai ke he ha mena foki. Ka mate e hoana, ne liga logona he taane e gatigati he moui haana. Ti ko e falu ne maanu ke he tau hoa ha lautolu kua fakauaua mo e matakutaku ke he ha lautolu a vahā anoiha. Ko e heigoa e matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ka lagomatai a lautolu ke moua e haohao mitaki mo e mafola?

Maeke e Atua ke lagomatai a koe he taha e aho he taha e magaaho ke fakauka he mate e fakahele haau

“Aua neke fakaatukehe a mutolu ke he aho a pogipogi; ha ko e mena fakaatukehe e aho a pogipogi ke he hana tau mena. Lata ke he aho hana kelea ni.” (Mata. 6:34) Ko e tau kupu ia ha Iesu ne hagaao pauaki ke he tau manako fakatino he moui, ka e lagomatai ai e tokologa ke fakauka ke he tuaga he mate e fakahele. Fai mahina he mole e mate e hoana ha Charles ko e takape taane a ia, ne tohi: “Ko e malolō he misi lahi mahaki e au a Monique kua lahi agaia, ti falu mogo kua tuga ni e holo ki mua e kelea. Ka e mailoga e au ko e aga fa mahani anei ti ko e fai magaaho he mole ka fakahiku ke fakatote hifo e falu mamahi.”

Ē, kua lata ia Charles ke fakauka ke he “fai magaaho he mole.” Maeke fēfē a ia ke fehagai mo e mena nei? Pehē a ia, “Mo e lagomatai ha Iehova ne hagaaki au ke he taha e aho he taha e magaaho.” Ne nakai molea e maanu ha Charles. Nakai galo mafiti e mamahi haana mo e nakai pehia foki a ia he mena ia. Ka mate e hoa haau, eketaha ke fehagai mo e galo haau taha e aho he taha e magaaho. Nakai iloa e koe e aoga po ke fakamalolōaga ka tamai he aho foou.

Kaeke ko e takape fifine po ke takape taane a koe, ko e kakano lahi ne fakatupu a koe ke matematekelea he vevehe kehe mai he hoa haau he moui ko e mate ha ko e nakai mitaki katoatoa. Nakai ko e vala he finagalo fakamua ha Iehova e mate. Ka ko e vala he “tau gahua he tiapolo.” (1 Ioa. 3:8; Roma 6:23) Fakaaoga e Satani e mate mo e matakutaku ke eke mo fakatupa mo e nakai fai amaamanakiaga ma e tau tagata tokologa. (Hepe. 2:14, 15) Kua fiafia a Satani ka fakaatukehe e tagata he moua e fiafia mo e makona mooli, ke he lalolagi foou foki he Atua. Ko e mamahi lahi mahaki he hoa ne moui agaia ne logona hifo e galo he hoa haana ne mate ko e fua he agahala ha Atamu mo e tau lagatau ha Satani. (Roma 5:12) To fakafoou katoatoa e Iehova e lekua ne fakatupu e Satani mo e to fakakaumahala e puhala favale haana ko e mate. Ko lautolu ne fakatokanoa mai he matakutaku ne fakaaoga e Satani, kua putoia e tokologa ne galo e tau hoa ke he mate, ka lauia foki a koe.

Ma lautolu ka fakaliu tu mai ke he moui he lalolagi nei, to ha ha i ai mooli e tau hikiaga loga ke he tau fakafetuiaga he tau tagata. Manamanatu ke he tau matua, tau matua tupuna, mo e falu tupuna ka liliu tutū mai ke he moui mo e mitaki katoatoa fakahaga he fakalataha mo e tau fanau mo e tau mokopuna ha lautolu. Ko e tau lauiaaga he fuakau to galo kehe. Liga to fakaako kia e atuhau fuata ke kehe e onoonoaga ha lautolu ke he tau tupuna ha lautolu mai he puhala ne onoono a lautolu ki ai mogonei? Ti talitonu kia a tautolu ko e tau hikiaga pihia to eke mo vala ke fakaholo ki mua e magafaoa tagata?

Loga e tau hūhū ka manamanatu ki ai hagaao ki a lautolu ka fakaliu tu mai, tuga a lautolu kua tokoua po ke loga atu e hoa kua mamate. Ne hūhū e tau Satukaio hagaao ke he fifine ne mate e taane fakamua, ke uaaki, mo e falu foki he tau taane. (Luka 20:27-33) Ko e heigoa e fakafetuiaga ka moua e lautolu ia he liu tu mai? Nakai iloa mooli e tautolu, ti nakai aoga ke tali manatu po ke tupetupe hagaao ke he tau mena ia. He magaaho nei, kua lata ia tautolu ke falanaki ke he Atua. Taha e mena ne iloa tonu ai, ko e ha mena ka taute e Iehova anoiha to mitaki, ko e mena ke amaamanaki atu ki ai, ka e nakai matakutaku.

AMAAMANAKIAGA HE LIU TU MAI KO E PUNAAGA MAFANATIA

Taha he tau fakaakoaga maaliali lahi mahaki he Kupu he Atua ko e amaamanakiaga ka liliu tu mai e tau fakahele ne mamate ke he moui. Ko e tau fakamauaga he Tohi Tapu ke he tau liu tu mai kua fakamooli ko lautolu ha he tau tuagamau fakamanatu ka logona ai ke he leo ha Iesu mo e o mai ai. (Ioane 5:28) Ko e tau tagata ne momoui he magahala ia to fiafia he feleveia mo lautolu ne tokanoa mai he mate. Ke he taha faahi, nakai logona hifo e tautolu e fiafia ka logona e lautolu ka liliu tutū mai.

He liliu tutū mai e tau tagata, to puke e lalolagi ke he fiafia nakaila tuga ia fakamua. Totou piliona e tau tagata ne mamate to liu tutū mai a lautolu mo e fakalataha mo lautolu ne momoui. (Mare. 5:39-42; Fakakite. 20:13) He manamanatu fakahokulo ke he mana nei anoiha, kua lata ke fakamafana a lautolu oti ne galo e tau fakahele ke he mate.

Fai kakano nakai ke momoko ha tagata he magaaho ka hoko e liliu tutū mai ke he moui ne homo ue atu? Tali he Tohi Tapu nakai. Hagaao ki a Isaia 25:8, “to fakaoti tukulagi e [Iehova] e mate.” Kua putoia ai e utakehe katoatoa he lauiaaga kelea he mate, ha kua matutaki e perofetaaga ke talahau: “To holoholo kehe foki he Iki ko Iehova e tau hihina mata mai he tau mata oti.” Ka momoko a koe mogonei ha kua mate e hoa mau haau, to foaki atu he liu tu mai e kakano ke fiafia a koe.

Nakai fai tagata ne maama katoatoa e tau mena oti ka taute he Atua he lalolagi foou. Pehē a Iehova: “Tuga ne mua he tokoluga e lagi ke he lalolagi, kua mua he tokoluga pihia haku a mahani ke he mahani ha mutolu, mo e haku tau manatu kua mua ke he tau manatu ha mutolu.” (Isaia 55:9) Ko e maveheaga ha Iesu hagaao ke he liu tu mai anoiha kua foaki ki a tautolu e magaaho ke falanaki ki a Iehova, tuga a Aperahamo. Ko e mena aoga lahi ma e tau Kerisiano takitaha mogonei ke taute e tau mena ne ole he Atua ki a tautolu ati ‘aoga ke moua e mouiaga ia’ fakalataha mo lautolu ka fakaliu tu mai.​​—Luka 20:35.

KAKANO MA E AMAAMANAKIAGA

Ua tupetupe ka e feaki e amaamanakiaga. Mai he onoonoaga he tagata, kua nakai mitaki e vahā anoiha. Ka e fai amaamanakiaga mitaki ne tuku mai e Iehova ki a tautolu. Nakai iloa tonu e tautolu e puhala ka fakamakona e Iehova e tau manako oti kana ha tautolu, ka e lata ia tautolu ke nakai fakauaua to taute pihia e ia. Ko e aposetolo ko Paulo ne tohi: “Ko e amaamanaki kua kitia, nakai ko e amaamanaki haia; ha kua amaamanaki agaia fefe e taha ke he mena kua kitia tuai? Kaeke kua amaamanaki a tautolu ke he mena kua nakai kitia, kua fakatalitali a tautolu ki ai mo e fakauka.” (Roma 8:24, 25) Ko e amaamanakiaga malolō ke he tau maveheaga he Atua ka lagomatai a koe ke fakauka. Mai he fakauka, to moua e koe e vahā homo ue atu anoiha ka “foaki mai ai e [Iehova] kia koe e tau mena kua manako ki ai hāu a loto.” To fakamakona e ia e “manako he tau mena momoui oti.”​​—Sala. 37:4; 145:16; Luka 21:19.

Falanaki ke he maveheaga ha Iehova he vahā anoiha ne puke he fiafia

Tata ke he magaaho ke mate a Iesu, ne tupetupe e tau aposetolo haana. Ne fakamafana e Iesu a lautolu aki e tau kupu nei: “Aua neke fakaatukehe ha mutolu a tau loto; kia tua a mutolu ke he Atua, ati tua mai a foki kia au.” Ne tala age a ia ki a lautolu: “Nakai toka e au a mutolu ko e tau tagata kua mamate e tau matua; to hau au kia mutolu.” (Ioane 14:1-4, 18, 27) Kua foaki he tau kupu haana ke he tau tutaki fakauku haana he tau tau loga e fakavēaga ma e amaamanakiaga mo e fakauka. Ko lautolu ne manako lahi ke kitia e tau fakahele ha lautolu he liu tu mai kua nakai fai kakano foki ke fakaatukehe. Ko Iehova mo e Tama haana to nakai toka a lautolu ke maanu. Kua mauokafua mooli a koe ke he mena ia!

a Hiki e tau higoa.

Fakamafana a Lautolu ne Maanu he Mole e Mate he Hoa

Fai magaaho he mole e mate he Kerisiano ne mau, tokologa ne liga o mai ke he kaina he hoa ne moui ke fakamafana mo e lagomatai ke he tau puhala kehekehe. Ma e fakatai, ko e takape fifine to liga loto fakaaue ke he levekiaga he magafaoa mo e tau kapitiga. Ka ko e mamahi haana he galo e hoa ka maulu fakatekiteki, mo e to manako a ia ke fai magaaho ke moua e fakamafanaaga mo e lalagoaga. Pehē e Tohi Tapu: “Kua fakaalofa e kapitiga ke he tau aho oti kana; kua fanau foki e matakainaga ke lata ai mo e aho matematekelea.”​​—Fakatai 17:17.

Lata ke fakafeleveia fēfē e koe e tagata ne maanu? Foaki he Tohi Tapu e takitakiaga nei: “Kia loto fakalataha a mutolu oti, kia feofanaki, kia fakaalofa ke he tau matakainaga, kia hofihofi noa e fakaalofa.” (1 Pete. 3:8) Fai magaaho he mole e mate, kua liga nakai malolō mitaki e Kerisiano ne maanu. Ti pete ne manatu mitaki, ko e tau talahauaga tuga e “Fēfē a koe?” po ke “Mitaki nakai e tau logonaaga haau?” ne liga nakai lata lahi. Ko ia ne maanu ne liga manatu, ‘Nakai iloa e koe e logonaaga haaku’ po ke, ‘Mitaki fēfē au he mogo tonu nei?’ Ka e liga lagomatai lahi ke talahau taha mena atihake mooli, tuga “Fiafia ha ia haaku he kitia a koe,” po ke “Fakamalolō ha ia ki a au he kitia a koe ke he fakapotopotoaga.”

Maeke a koe ke uiina e tagata maanu ke he kai mukamuka po ke ō hui. Ko Marcos ko e takape taane ne mafanatia mai he tau kapitiga ne ahiahi atu ki a ia. Ko e heigoa ne tutala a lautolu ki ai? Ne talahau e ia: “Nakai lahi ke he tau lekua haaku ka e hagaao ke he ha mena ne atihake.” Ko e takape fifine ne higoa ko Nina ne pehē: “Ko e tau kapitiga mitaki haaku ne fa talahau e tau kupu hako he magaaho hako. Falu mogo ne nakai talahau e lautolu ha mena​​—ko e nonofo noa ni a lautolu mo au.”

Ka manako a lautolu ne maanu ke tutala hagaao ke he matematekelea, kia fanogonogo fakamakai mo e fakauka. Ua hūhū e tau hūhū fia iloa mena. Ua fakafili. Nakai lata ke foaki e fakatonuaga ke he puhala kua lata he tagata maanu ke fakakite e momoko po ke fiha e leva he momoko. Ua mamahi e loto ka manako a ia ke nofo tokotaha. Maeke a koe ke liu atu he taha mogo kehe. Fakatumau ke fakakite e fakaalofa.​​—Ioane 13:34, 35.

Fai Hūhū Nakai a Koe ke he Vahā Anoiha?

Ko e aga fa mahani ke manamanatu ke he fakamooliaga he tau maveheaga ha Iehova. Manamanatu tumau a Aperahamo ke he maveheaga he Atua ke foaki age e tama ma haana. Kua fakamalolō e Iehova a ia ke fakauka. Ko e tagata fakamooli ia ne nakai hogohogo manava.​​—Kene. 15:2-5; Hepe. 6:10-15.

He mole e logona e tala ke he mate ha Iosefa, ne momoko lahi mahaki a Iakopo ke he tama haana. Ka e nakai leva, ne galo e ia e amaamanakiaga ke kitia a Iosefa he moui. Ka e, fakatoka e Iehova e monuina ma Iakopo ne mahani fakamooli, ko e mena ne nakai amaamanaki a ia ki ai. Nakai leva, ne liu a Iakopo feleveia mo Iosefa, ti ha ha ia ia e fiafia he feleveia foki mo e tau mokopuna haana. Ne fakailoa e Iakopo: “Piko na au nakai kitia foki e au e mata hau, kitiala, kua fakakite mai he Atua kia au hau a fanau.”​​—Kene. 37:33-35; 48:11.

Ko e heigoa e tau fakaakoaga ka fakaako e tautolu mai he tau tala nei? Fakamua, falanaki kua nakai fai mena ke taofi e Atua Malolō Ue Atu mai he fakamooli e finagalo haana. Uaaki, ka liogi mo e gahua fakatatau a tautolu mo e finagalo ha Iehova, to leveki e ia a tautolu mogonei mo e to fakamakona katoatoa e ia e tau manako ha tautolu anoiha. Ne tohi e Paulo: “Ha ha ia ia kua maeke ke eke e tau mena oti kua mua ke he tau mena ke ole atu, po ke manamanatu ai a tautolu, ke lata mo e malolo kua gahua lahi ai a ia ki loto ia tautolu. Kia ha ha ia ia e fakahekeaga ke he ekalesia ha ko Keriso Iesu ke he tau hau oti kana, tukulagi tukumuitea. Amene.”​​—Efeso 3:20, 21.

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa