-
Tau Matua, Ko e Heigoa ne Fakaako he Fakafifitakiaga ha Mutolu?Ko e Kolo Toko—1999 | Iulai 1
-
-
Tau Matua, Ko e Heigoa ne Fakaako he Fakafifitakiaga ha Mutolu?
“Kia fifitaki a mutolu ke he Atua tuga e tau fanau fakahelehele. Kia mahani a mutolu mo e fakaalofa.”—EFESO 5:1, 2.
1. Ko e puhala fe ne foaki e Iehova e tau takitakiaga ma e hoa tagata fakamua?
KO IEHOVA ko e Kamataaga he fakaholoaga he magafaoa. Kua lata ai he tau magafaoa takitaha ke foaki e moui ha lautolu ki a ia kakano na fakatu e ia e magafaoa ke fakamua aki mo e age e malolo fakatupu ke he hoa tagata fakamua. (Efeso 3:14, 15) Ne foaki e ia ki a Atamu mo Eva e tau matapatu fakaakoaga ke he tau matagahua ha laua mo e fakaata foki ke fakaaoga e manamanatuaga ha laua ke taute e tau mena nei. (Kenese 1:28-30; 2:15-22) He mole e hala ha Atamu mo Eva, ne au atu e uka he tau tutuaga ne fehagai e tau magafaoa ki ai. Pete ia, ne foaki fakaalofa e Iehova e tau takitakiaga ka lagomatai aki e tau fekafekau hana ke fehagai mo e tau tutuaga pihia.
2. (a) Ko e kakano fe ne liu fakamalolo e Iehova e fakatonuaga tohia mo e fakaakoaga poaki gutu? (e) Ko e heigoa e huhu ne kua lata he tau matua ke huhu hifo ki a lautolu ni?
2 Ko e Faiaoga Homo Ue Atu ha tautolu, kua mua atu e mena ne taute e Iehova he foaki mai ni e tau hatakiaga tohia ke he mena kua lata ia tautolu ke taute mo e ke kalo kehe mai ai. He tau vaha i tuai ne lafi e ia e fakaakoaga tohia mo e fakaakoaga poaki gutu he puhala he tau ekepoa mo e tau perofeta mo e puhala he tau ulu magafaoa. Ko hai ne hane fakaaoga e ia ke foaki e fakaakoaga poaki gutu pihia he vaha ha tautolu? Ko e tau motua mo e tau matua Kerisiano. Kaeke ko e matua a koe, kua taute nakai e koe hau a vala ke fakaako e magafaoa hau ke he tau puhala a Iehova?—Tau Fakatai 6:20-23.
3. Ko e heigoa kua lata he tau ulu he magafaoa ke ako mai ia Iehova ke he fakaakoaga lauia mitaki?
3 Kua lata ke foaki fefe e fakaakoaga pihia ke he magafaoa? Ne fakatoka mai e Iehova e puhala. Ne tohi fakamaaliali mai e ia e mena mitaki mo e mena kelea, mo e fakaaoga lahi e ia e puhala fatiaki. (Esoto 20:4, 5; Teutaronome 4:23, 24; 5:8, 9; 6:14, 15; Iosua 24:19, 20) Ne fakaaoga e ia e tau huhu fakalagalaga manatu. (Iopu 38:4, 8, 31) He kakano mai he tau fakataiaga mo e tau fakafifitakiaga tutupu moli he moui, ne fakalagalaga e ia ha tautolu a tau manamanatu mo e fakahakohako ha tautolu a tau loto. (Kenese 15:5; Tanielu 3:1-29) Ma tau matua, he magaaho ne fakaako e mutolu ha mutolu a fanau, lali nakai a mutolu ke fifitaki e puhala ia?
4. Ko e heigoa kua ako e tautolu mai ia Iehova ke he foaki he akonakiaga, mo e ko e ha ne aoga ai e akonakiaga?
4 Nukua taofi mau a Iehova ke he mena hako, ka e maama e ia e lauiaaga he nakai mitaki katoatoa. Ti fakamua to fakahala e ia, ne fakaako mo e foaki lagaloga e ia e tau hatakiaga mo e tau fakamanatuaga ke he tau tagata nakai mitaki katoatoa. (Kenese 19:15, 16; Ieremia 7:23-26) He magaaho ka akonaki a ia, kua taute e ia ke he mena kua lata, nakai ke mua atu. (Salamo 103:10, 11; Isaia 28:26-29) Kaeke ko e puhala a ia ke fehagai mo e ha tautolu a fanau, kua fakamoli he naia kua iloa e tautolu a Iehova, mo e to mukamuka ia lautolu ke o mai ke iloa foki a ia.—Ieremia 22:16; 1 Ioane 4:8.
5. Ko e heigoa kua ako he tau matua mai ia Iehova hagaao ke he fanogonogo?
5 Ka e mitaki lahi, kua fanogonogo a Iehova ko e Matua fakaalofa he lagi. Kua nakai fakahoko noa e ia e tau poakiaga. Ne fakamafana e ia a tautolu ke fakatokanoa e tau loto ha tautolu ki a ia. (Salamo 62:8) Ti ka nakai hakotika e tau kupu ne talahau e tautolu, kua nakai akonaki mai a ia tuga e pakulagi i luga he lagi. Ne fakaako fakaeneene e ia a tautolu. Ati lau tonu ha ia e fakatonuaga he aposetolo ko Paulo: “Kia fifitaki a mutolu ke he Atua tuga e tau fanau fakahelehele”! (Efeso 4:31–5:1) Ko e fakafifitakiaga mitaki ha ia ne fakatoka e Iehova ma e tau matua he lali a lautolu ke fakaako ha lalu fanau! Ko e fakafifitakiaga aia ne hokotia ke he tau loto ha tautolu mo e taute a tautolu ke o he hana puhala he moui.
Ko e Fakaohoohoaga ne Fakagahua he Fakafifitakiaga
6. Maeke fefe e aga mo e fakafifitakiaga he tau matua ke lauia ha lalu fanau?
6 Ke lafi ke he fakaakoaga poaki gutu, kua ha ha he fakafifitakiaga e fakaohoohoaga hokulo ke he fanau ikiiki. Pete he manako po ke nakai manako e tau matua ki ai, to fifitaki ni he lalu a fanau a lautolu. Liga to fiafia e tau matua—po kua ofo a lautolu he falu mogo—he magaaho ka logona e lautolu e fanau ha lautolu ne talahau e tau mena ne talahau ni e lautolu. Ka fakatata he tau mahani po ke aga he tau matua e hokulo he fakaaue ma e tau mena fakaagaga, to fakaohooho mitaki e mena nei ke he fanau.—Tau Fakatai 20:7.
7. Ko e heigoa e fakafifitakiaga fakamatua ne fakatoka e Iefeta ma e hana tama fifine, mo e ko e heigoa e fakahikuaga?
7 Ko e lauia he fakafifitakiaga fakamatua kua fakamaama fakamitaki i loto he Tohi Tapu. Ko Iefeta, ne fakaaoga e Iehova ke takitaki a Isaraela ke kautu ke he tau Amoni, ko e matua tane foki. Ko e fakamauaga he hana tali ke he patuiki a Amoni ne fakakite kua liga fa totou e Iefeta e fakamauaga tala tuai he tau fakafehagaiaga a Iehova mo Isaraela. Maeke ia ia ke fatiaki hololoa e tau fakamauaga tuai ia, mo e fakakite e ia e tua malolo ki a Iehova. Nakai fakauaua, kua lagomatai he hana fakafifitakiaga e tama fifine hana ke feaki e tua mo e agaga foaki ne ia a ia, kua fakakite ai he talia a ia ke fekafekau tukulagi e moui katoa hana ko e fifine tokotaha ki a Iehova.—Tau Fakafili 11:14-27, 34-40; fakatatai Iosua 1:8.
8. (a) Ko e heigoa e aga mitaki ne fakakite he tau matua ha Samuela? (e) Aoga fefe e mena ia ki a Samuela?
8 Ko Samuela ko e fakafifitakiaga mitaki lahi he vaha tama mo e tua fakamoli ke he Atua ko e perofeta ke he moui katoa hana. Manako nakai a koe ke taute pihia foki e fanau hau? Kia ono makutu atu ke he fakafifitakiaga ne fakatoka he tau matua a Samuela, ko Elekana mo Hana. Pete kua nakai mitaki katoatoa e kaina ha lautolu, ne o hake tumau a lautolu ki Sailo ke tapuaki, ke he kavi ne toka ai e faituga tapu. (1 Samuela 1:3-8, 21) Kia mailoga e hokulo he liogi ha Hana. (1 Samuela 1:9-13) Kikite la ke he tau manatu ha laua hagaao ke he aoga ke fakamoli ha maveheaga ne taute ke he Atua. (1 Samuela 1:22-28) Ko e fakafifitakiaga mitaki ha laua kua lagomatai moli ki a Samuela ke feaki e tau fua ne fahia a ia ke tutuli e puhala hako—pete ni ko e tau tagata ne takai ia ia ne talahau ke fekafekau ki a Iehova kua nakai fakalilifu ke he tau puhala he Atua. Fai magaaho, ne kotofa age e Iehova ki a Samuela e matagahua mo perofeta Hana.—1 Samuela 2:11, 12; 3:1-21.
9. (a) Ko e heigoa e tau fakaohoohoaga he kaina ne kitia mitaki ia Timoteo? (e) Ko e tagata fefe a Timoteo he mogo fakahiku?
9 Manako nakai a koe ke eke e tama hau ke tuga a Timoteo, ko ia he vaha fuata tote ko e faihoani ke he aposetolo ko Paulo? Nakai ko e matua tane talitonu ha Timoteo, ka ko e matua fifine mo e tupuna fifine hana ne fakatoka e fakafifitakiaga mitaki he loto fakaaue ma e tau mena fakaagaga. Kua fakatoka moli he mena nei e fakaveaga mitaki ma e moui ha Timoteo ko e Kerisiano. Kua tala mai ki a tautolu ko e matua fifine hana, ko Eunike, mo e tupuna fifine hana ko Loi kua “tua fakamoli.” Ko e tau momoui Kerisiano ha laua kua nakai fakatupua; kua moui moli a laua ke lautatai atu ke he mena ne talitonu e laua, mo e fakaako e laua e fuata ko Timoteo ke taute pihia foki. Ne fakakite moli e Timoteo e tokaga hana mo e kua fakaalofa moli a ia ke he levekiaga he falu.—2 Timoteo 1:5; Filipi 2:20-22.
10. (a) Ko e heigoa e tau fakafifitakiaga i fafo he kaina ka liga lauia ai e fanau ha tautolu? (e) Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ka kitia e tau fakaohoohoaga nei ke he tau tala mo e aga he fanau ha tautolu?
10 Ko e tau fakafifitakiaga ne lauia ki ai e fanau ha tautolu kua nakai mai oti he kaina. Kua ha ha ai e fanau ne o auloa mo lautolu he aoga, tau faiaoga ne gahua ke fakahakohako e tau loto he tau tama ikiiki, tau tagata ne manako lahi ke fakatatai e tau tagata oti ke he tau aga fa mahani ne hokulo lahi he matakau po ke he maaga, tau tagata sipoti mahuiga ne kua fakahakehake e tau mena ne moua, mo e tau tagata gahua papiliki ne fakakite e tau manatu he tau nusi. Kua totou miliona foki e fanau ne fakatapakupaku ke he favale muitui he felakutaki. Kua lata kia a tautolu ke ofo ka kitia e tau fakaohoohoaga nei ke he tau tala po ke aga he fanau ha tautolu? Fefe mogoia a tautolu ka pihia a lautolu? To fakamafola kia he akonaki vevela po ke he tau kupu mamafa e lekua ia? He nakai akonaki mafiti e fanau ha tautolu, nakai kia mitaki ke huhu hifo ki a tautolu ni, ‘Fai mena nakai he puhala ne fehagai a Iehova mo tautolu ka liga lagomatai ke fifili e puhala ke fehagai mo e tuaga nei?’—Fakatatai Roma 2:4.
11. He magaaho ka hehe e tau matua, kua lauia fefe e aga he fanau ha lautolu?
11 Moli, kua nakai maeke he tau matua nakai mitaki katoatoa ke fehagai tumau ke he tau tutuaga ke he puhala kua mitaki. To taute foki e lautolu e hehe. He magaaho ka mailoga he fanau e mena nei, to uta kehe kia e fakalilifu ha lautolu ma e tau matua? Liga to pihia, mua atu ka lali e tau matua ke fakamole noa e tau hehe ha laua he talahau vale ha laua a pule. Ka e to liga kehe lahi e mena ka tupu kaeke ko e tau matua loto fakatokolalo mo e talahau fakamoli e tau hehe ha laua. Ha kua pihia, maeke ia laua ke fakatoka e fakafifitakiaga uho ma e fanau ha laua, ne kua lata ke fakaako ke taute pihia foki.—Iakopo 4:6.
Tau Mena ka Ako ha ko e Fakafifitakiaga ha Tautolu
12, 13. (a) Ko e heigoa kua lata he fanau ke ako hagaao ke he fakaalofa, mo e maeke fefe e mena nei ke fakaako ke lauia mitaki? (e) Ko e ha ne aoga ai ke fakaako e fanau hagaao ke he fakaalofa?
12 Kua loga e tau lesoni uho ke fakaako mo e lauia mitaki kaeke ke lafiua e hatakiaga poaki gutu mo e fakafifitakiaga mitaki. Mailoga la e falu.
13 Fakakite e fakaalofa nakai fulukovi: Taha he tau lesoni aoga lahi ke liu fakamalolo ha ko e fakafifitakiaga ko e kakano he fakaalofa. “Kua fakaalofa a tautolu, ha ko e mena ne fakamua mai hana [Atua] fakaalofa kia tautolu.” (1 Ioane 4:19) Ko ia ko e Punaaga mo e fakafifitakiaga mua ue atu he fakaalofa. Ko e matapatu fakaalofa nei, a·gaʹpe, kua totoku ke molea e laga 100 i loto he Tohi Tapu. Ko e fua aia ne fakakite aki e tau Kerisiano moli. (Ioane 13:35) Ko e fakaalofa pihia kua fakakite ke he Atua mo Iesu Keriso ti kua fefakakiteaki foki he tau tagata—pihia foki ke he tau tagata ne nakai hagahaga a tautolu ki ai. (Mataio 5:44, 45; 1 Ioane 5:3) Kua lata e fakaalofa nei ke hokulo ke he tau loto ha tautolu mo e ke kitia moli he ha tautolu a tau momoui fakamua to fakaako fakamitaki age ke he fanau ha tautolu. Na mua atu e gahua ke he tau kupu. He magafaoa, kua lata he fanau ke fioia mo e logona e fakaalofa mo e tau fua ne fakafetui ki ai, tuga e manako lahi. Ka noa mo e tau mena nei, to fakatuai mogoia e tupu he tama ke he fahi tino, manamanatuaga, mo e logonaaga. Kua lata foki he fanau ke kitia e puhala ne fakakite e fakaalofa mo e manako lahi ke he katofia Kerisiano i fafo he magafaoa.—Roma 12:10; 1 Peteru 3:8.
14. (a) Maeke fefe ke fakaako e fanau ke taute e gahua mitaki ka ta mai e fiafia? (e) Maeke fefe ke taute e mena nei he magafaoa hau?
14 Fakaako e puhala gahua: Ko e gahua ko e vala ne mua a ia he moui. Ke logona e aoga fakatagata, kua lata ni ke fakaako ke taute e tau gahua mitaki. (Fakamatalaaga 2:24; 2 Tesalonia 3:10) Kaeke ke fekau e tama ke taute e gahua ne tote lahi e fakaakoaga hana ki ai ti fahi a ia he nakai taute fakamitaki e gahua, liga ni to nakai iloa e ia ke taute e gahua mitaki. Ka e he magaaho ka ako ai he fanau, he gahua auloa mo e tau matua mo e kua navanava age ke he mena kua lata, liga ni to iloa e lautolu ke taute e gahua ne ta mai e fiafia. Kaeke ke lafiua e fakafifitakiaga mo e fakamaamaaga he tau matua, liga to ako he fanau nakai ni ke taute e gahua ka e ke fehagai ke he tau mena vihi, ke taute e matagahua ke oti, mo e ke lotomatala mo e ke taute e tau fifiliaga. Ha ko e fakatokaaga nei ka lagomatai a lautolu ke mailoga na gahua foki a Iehova, kua mitaki e tau gahua hana, mo e fifitaki e Iesu e tau gahua he hana Matua. (Kenese 1:31; Tau Fakatai 8:27-31; Ioane 5:17) Kaeke ke gahua faama po ke fai pisinisi e magafaoa, lata he falu he magafaoa ke gahua auloa. Po kua maeke he matua fifine ke fakaako e tama tane po ke fifine hana ke kaitunu mo e fakamea ka oti e kai. Ko e matua tane ne gahua mamao mai he kaina kua lata ke fakatokatoka ke taute taha matagahua pauaki i kaina mo e hana fanau. Ko e aoga lahi ha ia mogoia he magaaho ka tokaloto he tau matua ke nakai ni taute e tau matagahua ke oti ka e mautauteute e fanau ma e moui!
15. Ke he tau puhala fe kua lata ke fakaako e tau lesoni ke he tua? Fakamaama.
15 Fakatumau e tua he fehagai mo e matematekelea: Ko e tua foki e vala aoga lahi he tau momoui ha tautolu. He magaaho ka tutala ke he tua he fakaakoaga fakamagafaoa, liga ako he fanau ke fakakakano e kupu ia. Liga to mataala foki a lautolu ke he tau mena kitia ne fakatupu e tua ke he tau loto ha lautolu. Ka e he magaaho ne kitia e lautolu e tau matua ha lautolu ne fakakite e tua nakai maueue he fehagai mo e tau kamatamata mamafa, liga to tuleva e lauiaaga ke he moui katoa. Ko e tagata fakaako Tohi Tapu i Panama kua fakalilika he tane hana ke vega kehe mai he fale ha laua ka nakai oti e fekafekau hana ki a Iehova. Pete ni ia, ne o hui tumau a ia mo e fanau ikiiki hana ne tokofa ke he 16 e kilomita oti ti heke e pasi ke 30 foki e kilomita ke he Fale he Kautu ne tatatata mai. Ha kua fakamalolo he fakafifitakiaga ia, ne tepu ke 20 mai he magafaoa hana ne kuku foki e puhala he kupu moli.
Fakatoka e Fakafifitakiaga Totou Tohi Tapu ke he Tau Aho Takitaha
16. Ko e ha kua tomatoma mai ke totou Tohi Tapu fakamagafaoa ke he tau aho oti?
16 Taha he tau aga fa mahani uho lahi ne kua lata he ha magafaoa ni ke feaki—ko e aga fa mahani ka aoga ma e tau matua ti eke mo fakafifitakiaga ma e fanau ke fifitaki ki ai—ko e totou tumau he Tohi Tapu. Ka maeke ai, kia totou e Tohi Tapu he tau aho oti. Nakai ko e lahi he mena ne totou ne aoga. Ko e mena ne aoga lahi ko e fakatumau mo e puhala ne kua totou ai. Ke lata ma e fanau, liga hukui e totou Tohi Tapu aki e fanogonogo ke he tau kasete he My Book of Bible Stories. He totou mai he Kupu he Atua he tau aho oti ka lagomatai a tautolu ke tuku fakamua tumau e tau manatu he Atua. Mo e kaeke kua nakai totou hokoia ni he tagata tokotaha e Tohi Tapu ka e he magafaoa, to lagomatai he mena nei e kaina katoa ke o he tau puhala a Iehova. Ko e gahua nei ni ne fakamafana mai he tau Fonoaga “Moui he Puhala he Atua” he taute tala fakatai Families—Make Daily Bible Reading Your Way of Life!—Salamo 1:1-3.
17. Maeke fefe he totou Tohi Tapu fakamagafaoa mo e ako manatu e tau matapatu kupu Tohi Tapu ke lagomatai he fakagahuahua e fakatonuaga he Efeso 6:4?
17 Ke totou fakamagafaoa e Tohi Tapu kua lautatai mo e tau kupu he aposetolo ko Paulo he hana tohi mai he agaga ke he tau Kerisiano i Efeso, kua pehe: “Ko e tau matua tane, aua neke fakahogohogomanava ke he fanau ha mutolu, ka kia leveki ai ke he tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki.” (Efeso 6:4) Ko e heigoa e kakano he mena ia? Ko e kakano he “tau kupu fakamafana” ke “tuku ki loto e manamanatu”; ti kua fakamafana ke he tau matua tane Kerisiano ke tuku e manamanatuaga ha Iehova ko e Atua i loto he fanau ha lautolu—ke lagomatai e fanau ke iloa e tau manatu he Atua. He fakamalolo e fanau ke ako manatu e tau matapatu kupu Tohi Tapu alito ka lagomatai a lautolu ke moua e mena ia. Ko e foliaga hanei ke takitaki he tau manatu a Iehova e tau manamanatuaga he fanau ke maeke he tau manako mo e mahani ha lautolu ke fakaata fakahaga e tau tutuaga mahani Atua pete he haia e tau matua mo e fanau po ke nakai. Ko e Tohi Tapu e fakaveaga ma e tau manamanatuaga pihia.—Teutaronome 6:6, 7.
18. He magaaho ka totou e Tohi Tapu, ko e heigoa kua lata ke (a) maama mitaki ai? (e) moua e aoga mai he tau fakatonuaga ne toka ai? (i) talia e mena fakakite mai hagaao ke he finagalo a Iehova? (o) moua e aoga mai he mena ne talahau hagaao ke he tau aga mo e tau gahua he tau tagata?
18 Kua tonu ni, kaeke ke lauia e tau momoui ha tautolu ke he Tohi Tapu, kua lata ia tautolu ke maama e mena ne talahau mai. Ke he tokologa, liga kua lata ke totou lagaloga e tau vala i loto. Ke moua e maamaaga katoa he falu talahauaga, liga lata ia tautolu ke kumikumi e tau kupu i loto he tohi fakamaama kupu po ke he Insight on the Scriptures. Kaeke kua toka he tau kupu he Tohi Tapu e fakatonuaga po ke poakiaga, kia fai magaaho ke tutala hagaao ke he tau tutuaga he vaha ha tautolu ne kua tatai ki ai. Ti liga huhu hifo a koe, ‘Maeke fefe he fakagahuahua e fakatonuaga nei ke aoga ki a tautolu?’ (Isaia 48:17, 18) Kaeke kua hagaao e tau kupu he Tohi Tapu ke he falu vala he finagalo a Iehova, kia huhu, ‘Lauia fefe e tau momoui ha tautolu ha ko e mena nei?’ Liga totou e koe e fakamauaga ne tala mai hagaao ke he tau aga mo e tau gahua he tau tagata. Ko e heigoa e tau peehiaga he moui ne kua fakafita a lautolu ki ai? Fakafehagai fefe a lautolu mo e tau mena nei? Aoga fefe a tautolu mai he fakafifitakiaga ha lautolu? Kia fakaata tumau taha magaaho ke tutala ke he tau kakano he fakamauaga ke he tau momoui ha tautolu he vaha nei.—Roma 15:4; 1 Korinito 10:11.
19. Ha kua fifitaki ke he Atua, ko e heigoa ka foaki e tautolu ma e fanau ha tautolu?
19 Ko e puhala mitaki haia ke peehi e tau manatu he Atua ke he tau manamanatuaga mo e loto ha tautolu! Kua lagomatai moli ai a tautolu ke “fifitaki . . . ke he Atua, tuga e tau fanau fakahelehele.” (Efeso 5:1) Mo e to foaki e tautolu e fakafifitakiaga ne kua lata moli ke fifitaki he fanau ha tautolu.
Manatu Nakai e Koe?
◻ Aoga fefe e tau matua he fakafifitakiaga a Iehova?
◻ Ko e ha kua lata ke lafiua e fakaakoaga poaki gutu ke he fanau mo e fakafifitakiaga mitaki he tau matua?
◻ Ko e heigoa falu he tau lesoni ne kua mitaki ni ke fakaako he fakafifitakiaga fakamatua?
◻ Maeke fefe ia tautolu ke aoga katoa mai he totou Tohi Tapu fakamagafaoa?
-
-
Fakatumau ke Fakaako e Kupu he Atua ko e MagafaoaKo e Kolo Toko—1999 | Iulai 1
-
-
Fakatumau ke Fakaako e Kupu he Atua ko e Magafaoa
“Nakai ko e tau mena kai hokoia ke moui ai ha tagata, ka ko e tau kupu oti ne to mai he fofoga he Atua.”—MATAIO 4:4.
1. Ko e heigoa ne talahau he Tohi Tapu hagaao ke he matagahua he tau ulu magafaoa ke fakaako e fanau ha lautolu ke he tau puhala a Iehova?
KUA fakamanatu tumau e Iehova e tau ulu magafaoa ke he matagahua ha lautolu ke fakaako e fanau ha lautolu. Ko e fakaakoaga pihia ka tauteute aki e fanau ma e moui he mogonei mo e ke tauteute foki a lautolu ma e moui i mua. Ko e agelu ne hukui e Atua, ne fakakite ki a Aperahamo e matagahua hana ke fakaako hana kaina ke “taofi e lautolu ke he puhala a Iehova.” (Kenese 18:19) Kua foaki ke he tau matua Isaraela ke fakamaama ke he fanau ha lautolu e puhala ne laveaki he Atua a Isaraela mai Aikupito mo e puhala ne foaki e ia ki a lautolu e Fakatufono hana he Mouga ko Sinai, i Horepa. (Esoto 13:8, 9; Teutaronome 4:9, 10; 11:18-21) Kua tomatoma ke he tau ulu magafaoa Kerisiano ke feaki hake e fanau ha lautolu “ke he tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki.” (Efeso 6:4) Pihia foki ka taha ni e matua ne fekafekau ki a Iehova, kua lata ia ia ke fakamakutu ke fakaako e fanau ke he tau puhala a Iehova.—2 Timoteo 1:5; 3:14, 15.
2. Kua lata kia ke fai fakaakoaga fakamagafaoa pete ni kua nakai fai tama he kaina? Fakamaama.
2 Nakai pehe e naia kua hokoia ni e fakaakoaga fakamagafaoa ke he Kupu he Atua ma e kaina ne fai tama. Ka taute he tane mo e hoana e fakaakoaga fakamagafaoa pete ni he nakai fai tama he kaina, kua fakakite he mena nei e mailoga mitaki ma e tau mena fakaagaga.—Efeso 5:25, 26.
3. Ko e ha kua aoga ke fakatumau e fakaakoaga fakamagafaoa?
3 Ke moua e aoga lahi, kua lata ke foaki tumau e fakaakoaga, ke tatai mo e lesoni ne fakaako aki e Iehova a Isaraela he tutakale: “Nakai ko e tau mena kai hokoia ke moui ai e tagata, ka ko e tau mena oti ne fakato mai he fofoga he Atua ke moui ai e tagata.” (Teutaronome 8:3) Tuku ni ke he tau tutuaga he magafaoa, kua taute e falu kaina ke fakaako fakafahitapu; falu liga fakakuku e tau lesoni he fakaakoaga he tau aho takitaha. Ko e ha fakatokaaga ni ne fifili e koe, kia nakai toka e fakaakoaga ke hoko puleheu. ‘Kia fakaaoga e tau aho’ ma e magaaho ia. Ke taute e fakamoleaga ma e magaaho pihia ko e tuga e fakaputu tupe lahi. Ko e tau momoui ha lautolu he magafaoa hau kua hagahaga kelea lahi.—Efeso 5:15-17; Filipi 3:16.
Tau Foliaga ke Tokaloto
4, 5. (a) He puhala ia Mose, ko e heigoa ne fakatoka e Iehova ma e tau matua ke eke mo foliaga aoga he fakaakoaga he fanau ha lautolu? (e) Ko e heigoa ne putoia e mena ia ki ai he vaha nei?
4 He magaaho ka takitaki e koe e fakaakoaga fakamagafaoa, to lahi mahaki e mitaki ka moua kaeke kua maaliali ki a koe e tau foliaga. Mailoga la falu puhala.
5 He tau fakaakoaga takitaha, kia lali ke feaki hake e fakaalofa ma Iehova ko e Atua. He fakapotopoto a Isaraela ke he kelekele tatai a Moapi, ato huhu atu a lautolu ke he Motu he Maveheaga, ne hataki e Mose a lautolu ke mataala ke he mena ka fakakite e Iesu he mogo fakamui ko e ‘poaki he fakatufono kua lahi.’ Ko e heigoa a ia? “Kia fakaalofa a koe kia Iehova hau a Atua mo e hau a loto katoa, mo e hau a agaga katoa, mo e hau a malolo katoa.” (Mataio 22:36, 37; Teutaronome 6:5) Ne ole a Mose ke he tau Isaraela ke peehi e mena nei ke he tau loto ha lautolu mo e ke fakaako age ke he ha lautolu a fanau. Kua lata ai ke liu fatiaki age, fakatonu age e tau kakano ke fakaalofa ki a Iehova, ke fehagai mo e tau aga mo e mahani ka fakaalaia aki e fakakiteaga he fakaalofa pihia, mo e fakatata e fakaalofa ma Iehova he tau momoui ha lautolu. Kua lata foki kia e fanau ha tautolu mo e fakaakoaga pihia? E! Mo e kua lata foki a lautolu ke ‘peritome e tau loto,’ pehe a ia, ke uta kehe oti e tau mena ka fakalavelave aki e fakaalofa ha lautolu ma e Atua. (Teutaronome 10:12, 16; Ieremia 4:4) Liga haia he tau fakalavelaveaga pihia e manako ma e tau mena he lalolagi mo e ma e tau magaaho ke fakatupa ke he tau gahua i ai. (1 Ioane 2:15, 16) Ko e fakaalofa ki a Iehova kua lata ke fakaaoga, ke omoi a tautolu ke taute e tau mena ne talia he Matua ha tautolu he lagi. (1 Ioane 5:3) Ma e fakaakoaga fakamagafaoa hau ke tuleva e aoga, kua lata e tau fakaholoaga oti ke takitaki ke he puhala ka fakamalolo e fakaalofa nei.
6. (a) Ko e heigoa kua lata ke foaki e iloilo tonu? (e) Peehi fefe he tau Tohiaga Tapu e aoga he iloilo tonu?
6 Kia fakaako e iloilo tonu he tau poakiaga he Atua. Ko e heigoa kua putoia ki ai? Kua putoia lahi atu ke he totou mai ni e tali he mekasini po ke tohi. Kua fa mahani e tau fakatutalaaga ke iloa moli kua maama maaliali tuai e tau kupu alito mo e tau matapatu manatu. Ko e iloilo tonu kua aoga lahi ke tui e tagata fou, ke mailoga e tau mena aoga moli he magaaho ka fehagai mo e tau mena vihi he moui, mo e, taute e tau mena ne fiafia moli e Atua.—Filipi 1:9-11; Kolose 1:9, 10; 3:10.
7. (a) Ko e fakaaoga he tau huhu fe ka liga lagomatai e magafaoa ke taute e tau fakagahuaaga he valatala ne fakaako? (e) Peehi fefe he tau Tohiaga Tapu e uho he foliaga pihia?
7 Lagomatai ke fakagahua e tau mena ne fakaako. Mo e foliaga nei i mua, he magahala he tau fakaakoaga fakamagafaoa takitaha, kia huhu: ‘To lauia fefe e fakaakoaga nei ke he tau momoui ha tautolu? Kua lata kia ke hiki mai he mena hane taute e tautolu he mogonei? Ko e ha kua lata ia tautolu ke taute e tau hikihikiaga?’ (Tau Fakatai 2:10-15; 9:10; Isaia 48:17, 18) He foaki e tau magaaho kua lata ke he fakagahuaaga he tau mena fakaako ka eke mo vala aoga he tupu fakaagaga ha lautolu he magafaoa.
Fakaaoga Fakapulotu e Tau Kanavaakau Fakaako
8. Ko e heigoa e tau kanavaakau ma e fakaakoaga Tohi Tapu ne foaki mai he vahega fekafekau?
8 Kua foaki mai he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” e tau kanavaakau loga ke fakaaoga ma e fakaakoaga. Ko e mekasini Kolo Toko, ke fakaaoga mo e Tohi Tapu, kua moua ai ke he 131 e vagahau. Kua ha ha ai e tau tohi ma e fakaakoaga he Tohi Tapu ke he 153 e vagahau, tau porosua ke he 284, tau autiokasete ke he 61, tau vitiokasete ke he 41, mo e tau polokalama komopiuta ma e kumikumiaga faka-Tohi Tapu ke he 9 e vagahau!—Mataio 24:45-47.
9. Liga fakagahuahua fefe e tautolu e fakatonuaga he tau kupu Tohi Tapu ne fakakite i loto he paratafa nei he magaaho ka fakaako fakamagafaoa e Kolo Toko?
9 Tokologa e kaina ne fakaaoga e magahala he fakaakoaga fakamagafaoa ke tauteute ma e Fakaakoaga Kolo Toko he fakapotopotoaga. Kua lagomatai ha e mena ia! Kua toka he Ko e Kolo Toko e tau mena kai fakaagaga uho ne foaki mai ke feaki hake aki e tau tagata ha Iehova he lalolagi katoa. He magaaho ka fakaako fakamagafaoa e koe e Kolo Toko, kua nakai kuenaia ke totou e tau paratafa mo e tali e tau huhu ne tohia i loto. Kia fakamakamaka ke moua e maama. Kia fakaata taha magaaho ke kumi e tau kupu Tohi Tapu ne fakakite i loto. Uiina a lautolu he magafaoa ke tali ke fakatatai atu ke he mena ne tohi he paratafa ne fakaako ki ai. Kia putoia ki ai e loto.—Tau Fakatai 4:7, 23; Gahua 17:11.
10. Ko e heigoa kua lata ke taute ke fakalataha e fanau he fakaakoaga mo e ke eke ai mo magaaho fiafia ma lautolu?
10 Kaeke kua fai fanau he kaina hau, ko e heigoa kua lata ia koe ke taute ke nakai fakaholo noa e fakaakoaga he magafaoa ka e ke feaki hake, alaala, mo e magaaho fiafia? Kia lali ke putoia takitokotaha ke he mena kua lata ke mau e fiafia ke he manatu ne fakaako. Ka maeke, kia igatia e tama mo e hana Tohi Tapu mo e mekasini ke fakaako. Ke fifitaki ke he mafanatia ne fakakite e Iesu, liga fakanofo fakatata he matua e tama tote ki a ia mo e fakamalaga atu ke he tama. (Fakatatai Mareko 10:13-16.) Liga fekau he ulu magafaoa e tama tote ke fakamaama e fakatino i loto he vala tala ne fakaako ki ai. Liga kotofa tuai e tama tote ke totou taha kupu Tohi Tapu. Mo e kotofa ki a ia ne lahilahi hake ke talahau e magaaho ka lata ke fakagahuahua e manatu he fakaakoaga.
11. Ko e heigoa falu kanavaakau fakaako ne kua foaki mai, mo e moua i fe a lautolu nei, mo e maeke fefe a lautolu ke fakaaoga fakamitaki he hagaao atu ke he fakaakoaga fakamagafaoa?
11 Pete ni kua liga fakaaoga e koe e Kolo Toko mo fakaveaga ma e hau a tutalaaga, kia nakai nimo falu kanavaakau fakaako ne moua ke he tau vagahau loga. Kaeke kua manako ke fai fakailoaaga po ke fakamaamaaga foki he tau kupu he Tohi Tapu, liga to ha ha ai he Insight on the Scriptures. Liga moua falu tali ke he tau huhu he o atu ke he Watch Tower Publications Index po ke he fakaaoga e polokalama kumikumi he komopiuta ne mai he Sosaiete. Ke fakaako ke fakaaoga e tau kanavaakau nei, ka fai he vagahau hau, kua eke mo vala uho he fakaakoaga fakamagafaoa. Mo e foliaga ke fakalagalaga e fiafia he tau fuata ikiiki, liga lata foki ia koe ke toka taha magaaho he fakaakoaga ha mutolu ke kitekite e tama vala he taha vitio he Sosaiete po ke fanogonogo ke he taute tala fakatai he autokasete ti fakatutala ki ai. He fakaaoga mitaki e tau kanavaakau fakaako nei ka lagomatai e fakaakoaga fakamagafaoa hau ke alaala mo e aoga ke he magafaoa katoa.
Mataala ke he Manako he Magafaoa Hau
12. Taute fefe he fakaakoaga fakamagafaoa ke fehagai mo e tau manako kua lata he magafaoa?
12 Liga kua fa fakaako he magafaoa hau e lesoni he Ko e Kolo Toko ma e fahitapu. Ka kia mataala a koe ke he tau tuaga kehekehe he magafaoa. Ane mai ke nakai gahua tupe e matua fifine, liga maeke ia ia ke lagomatai e mena nei he fakamole taha magaaho mo e fanau he tau aho oti ka liliu mai a lautolu he aoga. Maeke falu lekua ke taute he mogoia; falu kua liga lata ke fai magaaho. Ka ha ha ai e tau manako lahi he magafaoa, kia nakai fakaheu a lautolu. (Tau Fakatai 27:12) Liga putoia e mena nei nakai ke he tau lekua hokoia he aoga ka e ke he falu a mena foki. Kia fifili fakamitaki ai e tohi, mo e fakailoa fakamua ke he magafaoa e tohi ka fakaako ki ai.
13. Ko e ha kua liga aoga ai e tutalaaga fakamagafaoa ke fehagai mo e mativa?
13 Mo fakataiaga, ko e lahi e fahi he lalolagi kua ha ha ke he mativa; ti he tau matakavi loga, liga kua latatonu ke tutala hagaao ke he puhala ke fehagai ki ai. To eke kia e viko takai he fakaakoaga fakamagafaoa ke he tau tutuaga moli he moui mo e tau matapatu fakatufono he Tohi Tapu ke lagomatai hau a kaina?—Tau Fakatai 21:5; Fakamatalaaga 9:11; Heperu 13:5, 6, 18.
14. Ko e tau tutuaga fefe ka taute e tutalaaga fakamagafaoa ke he onoonoaga a Iehova ke he holifono, felakutaki, mo e tuuho faka-Kerisiano ke lata tonu he mogo nei?
14 Taha mena kua lata ke tala ki ai ko e holifono. Kua lata ia tautolu oti ke peehi mauokafua e onoonoaga a Iehova ke he tau manamanatu mo e tau loto ha tautolu. (Kenese 6:13; Salamo 11:5) Kua lata he fakaakoaga fakamagafaoa ke foaki taha magaaho ke tutala ke he puhala ke fakafehagai mo e tau tama matahavala he aoga, ke fakaako kia ke tau karate, mo e puhala ke fifili e fakafiafiaaga tino kua lata. Ko e tau totokoaga holifono kua fa mahani ki ai mogonei; kua teitei ke hufia e tau motu oti he felatauaki, tau taufetului fakapolitika mo e fakamatakau, po ke he tau felakutaki he tau kege. Ko e fua, liga lata he magafaoa hau ke tutala ke fakatumau e mahani Kerisiano pete kua agaagai he tau latauaga.—Isaia 2:2-4; Ioane 17:16.
15. Kua lata ke tala age fefe e fakaakoaga hagaao ke he mahani fakatane mo e fifine ke he fanau?
15 He lalahi hake e fanau, kua lata a lautolu ke fai fakaakoaga hagaao ke he mahani fakatane mo e fifine mo e ke he fakamauaga, ne kua lata mo e tau tau ha lautolu. He falu aga fakamotu, ne nakai tutala e laulahi he tau matua hagaao ke he mahani fakatane mo e fifine mo e fanau ha lautolu. Ko e fanau ne nakai kiki ke he vala ia ka liga moua e tau manatu keukeu mai he falu tama, ti matematekelea e mena ka tupu. Nakai kia kua mua atu e mitaki ke fifitaki a Iehova, ne foaki e hatakiaga hakotika ka e lilifu ke he valatala nei i loto he Tohi Tapu? To lagomatai he fakatonuaga mahani Atua e fanau ha tautolu ke taofi mau e lilifu fakatagata mo e fakalilifu atu foki ke he falu nakai tatai mo ia. (Tau Fakatai 5:18-20; Kolose 3:5; 1 Tesalonia 4:3-8) Pete ni kua fita he tutala a koe ke he tau valatala nei, kia nakai fakauaua ke liu taute pihia foki. Ka mafuta hake e tau tutuaga fou, kua lata ke liu fatiaki.
16. (a) He tau kaina kehekehe, magaaho fe ka taute e fakaakoaga fakamagafaoa? (e) Fehagai fefe a koe mo e tau fakalavelaveaga ke maeke ke taute tumau e fakaakoaga fakamagafaoa?
16 Ko e magaaho fe ka taute ai e fakaakoaga fakamagafaoa? He fakatatai ke he tau magafaoa Peteli he lalolagi katoa, tokologa e kaina ne setulu e magaaho ha lautolu ke fakaako he afiafi Gofua. Ka kua kehe ma e falu. I Atenetina, ko e magafaoa 11, ne ha ha ai 9 e fanau, ne uuhu aala tumau he hola lima he tau pogipogi oti ke taute e fakaakoaga fakamagafaoa ha lautolu. He kehekehe e tau setulu gahua, kua nakai fai magaaho foki. Nakai ko e mena mukamuka, ka kua peehi ai ke he tau manamanatuaga mo e tau loto he fanau e aoga he fakaakoaga fakamagafaoa. I Filipaina taha e motua ne fakatumau e fakaakoaga fakamagafaoa mo e hana hoana mo e fanau tokotolu ha laua he lalahi fakahaga hake a lautolu. He tau aho he fahitapu ne taute fakaigatia he tau matua e fakaakoaga fakatagata mo e fanau, ke igatia a lautolu ke taute e kupu moli ma e tagata ni. He Tau Fahi Kaufakalataha, taha e matakainaga fifine ne nakai ko e Fakamoli e tane, ne fakatauo mo e fanau ke moua e pasi aoga he tau pogipogi takitaha. He fakatali ke he pasi, ne fakaaoga e lautolu hogofulu e minuti ke totou auloa mo e tutala ke he valatala fakaako he Tohi Tapu, oti ti liogi fakaku e matua fifine ato huhu atu e fanau ki loto he pasi. He Repapiliki Fakatemokarasi a Konogo, kua gahua lahi e fifine ne tiaki he tane nakai talitonu e magafaoa, ke fakaako ha kua temotemoai e fakaakoaga hana. Ko e tama tane lahi hana kua lagomatai he aahi e magafaoa he tau fahitapu takitaha ke takitaki e fakaakoaga mo e hana matua fifine mo e lafu tehina hana. Ne fakatoka he matua fifine e fakafifitakiaga mitaki ke nava ha ko e makutu hana he tauteute tuai. Ha ha ai kia falu tuaga ne kua uka ai e fakaakoaga fakamagafaoa ke fakatumau he kaina hau? Kia nakai mahala ki ai. Kia kumi fakamakutu e fakamonuina a Iehova ke moua e fakaakoaga Tohi Tapu tumau.—Mareko 11:23, 24.
Palepale he Fakauka
17. (a) Ke fakatumau e fakaakoaga fakamagafaoa, ko e heigoa kua lata? (e) Ko e mena tupu fe ne fakakite e uho he fakaakoaga fakamagafaoa ke he tau puhala a Iehova?
17 Kua tonu ke fakatokatoka. Kua lata ke fakauka. Ka ko e tau fua ka hau he fakaakoaga fakamagafaoa tumau kua aoga lahi. (Tau Fakatai 22:6; 3 Ioane 4) Ko Franz mo Hilda, i Sihamani, ne feaki e magafaoa ne 11 e fanau. He tau tau ne mole, ne talahau he tama fifine ha laua ko Magdalena: “Ko e mena ne mua ki a au he mogonei kua nakai fai aho ne mole noa a mautolu mo e tau fakaakoaga fakaagaga.” He malikiti e agaga papale fakamotu i lalo ia Adolf Hitler, ne fakaaoga he matua tane ha Magdalena e Tohi Tapu ke mautali e magafaoa hana ma e tau kamatamata ne iloa e ia ka hohoko mai. Fai magaaho, ne uta kehe e fanau ikiiki ke he aoga akonaki; falu he magafaoa kua tuku he tau fale pouli mo e tau kemu pagota. Falu kua tamate. Ko e tua ha lautolu oti kua mauokafua—nakai ni he magahala ia he favale velagia ka e pihia foki, ma lautolu ne hao, he magahala he tau tau ne mui mai.
18. Kua palepale fefe e tau gahua he tau matua tokotaha?
18 Tokologa e tau matua tokotaha, mo lautolu foki ne nakai fakalataha auloa mai e tau hoa ke he tua, kua foaki e fakaakoaga tumau pihia he Tohi Tapu ke he fanau ha lautolu. Ko e matua fifine tokotaha, ko e takape, i Initia ne gahua lahi ke peehi e fakaalofa ma Iehova he tau fanau tokoua hana. Ka kua malipilipi e loto hana he magaaho ne oti e fakalatahaaga he tama tane hana mo e tau tagata ha Iehova. Ne olelalo a ia ki a Iehova ke fakamagalo a ia ma e tau hepehepe he fakaakoaga hana ke he tama. Ka kua nakai nimo moli he tama e tau mena ne ako e ia. He molea e hogofulu tau, ne liu mai a ia, mitaki e tupuaga fakaagaga, fakahiku mo motua he fakapotopotoaga. Mogonei ko ia mo e hoana hana hane gahua ko e tau paionia fekafekau mau. Kua oue tulou ha e tau matua ia he omaoma ke he fakatonuaga mai ia Iehova mo e hana fakatokatokaaga ke foaki tumau e fakaakoaga he Tohi Tapu i loto he magafaoa! Kua fakagahuahua nakai e koe e fakatonuaga ia he kaina hau?
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
◻ Ko e ha kua aoga ai ke fakatumau e fakaakoaga fakamagafaoa?
◻ Ko e ha kua lata ke fai foliaga he tau fakaakoaga fakamagafaoa takitaha?
◻ Ko e heigoa e tau kanavaakau fakaako ka moua e tautolu?
◻ Maeke fefe e fakaakoaga ke fakaaoga ke he tau manako fakamagafaoa?
[Fakatino he lau 25]
To fakamaama he tau foliaga tonu e fakaakoaga fakamagafaoa hau
-
-
Tau Magafaoa, Kia Fakaheke e Atua ko e Vala he Fakapotopotoaga HanaKo e Kolo Toko—1999 | Iulai 1
-
-
Tau Magafaoa, Kia Fakaheke e Atua ko e Vala he Fakapotopotoaga Hana
“To fakamonu au kia Iehova ki mua he fakapotopotoaga.”—SALAMO 26:12.
1. Ko e heigoa e vala ne mua he tapuakiaga moli he lafi atu ke he fakaakoaga mo e liogi he kaina?
KO E tapuaki ki a Iehova kua nakai putoia hokoia e liogi mo e fakaakoaga he Tohi Tapu he kaina ka ko e gahua foki ko e vala he fakapotopotoaga he Atua. Ko Isaraela he vaha i tuai kua poaki ke “fakapotopoto ai . . . e motu, ko e tau tane, mo e tau fifine, mo e tau tama ikiiki,” ke ako e matafakatufono he Atua ti o he puhala hana. (Teutaronome 31:12; Iosua 8:35) Ko e tau momotua katoa mo e ‘tau fuata mo e tau tamāfine’ kua fakamalolo ke fakaheke auloa e higoa a Iehova. (Salamo 148:12, 13) Kua pihia foki e tau fakaholoaga he fakapotopotoaga Kerisiano. He tau Fale he Kautu he lalolagi katoa, ko e tau tagata tane, tau fifine, mo e fanau kua putoia noa ke he tau fakaholoaga ne fakalataha ki ai e toloaga, mo e tokologa ne lahi e fiafia he fai vala i ai.—Heperu 10:23-25.
2. (a) Ko e ha ne eke ai e tauteuteaga mo mena aoga lahi he lagomatai e tau tama ikiiki ke fiafia ke he tau feleveiaaga? (e) Ha hai e fifitakiaga ne mua ue atu?
2 Moli, ke lagomatai e tau tama ikiiki ke fai fakatokaaga mau he gahua fakapotopotoaga kua nakai mukamuka foki ni. Kaeke kua nakai fiafia falu fanau ne fakatauo e tau matua ke he tau feleveiaaga, ko e heigoa mogoia e lekua? Moli, tokologa e fanau ne ku e magaaho fanogonogo ti kua mukamuka ke fiu. Kua lata he tauteute tuai ke lagomatai e mena nei. Ka nakai tauteute tuai, kua nakai maeke e fanau ke fai vala he tau feleveiaaga ke he puhala aoga. (Tau Fakatai 15:23) Ka nakai tauteute tuai, to uka ia lautolu ke tupu fakaagaga ko e mena ka ta mai e fiafia moli. (1 Timoteo 4:12, 15) Ko e heigoa kua lata ke taute? Fakamua, lata he tau matua ke huhu hifo ki a lautolu ni kua tauteute tuai nakai a lautolu ma e tau feleveiaaga. Ko e fakafifitakiaga ha lautolu ko e fakaohoohoaga malolo lahi. (Luka 6:40) Ko e fakatokatoka fakamitaki he fakaakoaga fakamagafaoa kua eke foki mo vala aoga lahi.
Feaki Hake e Loto
3. He magahala he fakaakoaga fakamagafaoa, ko e ha kua lata ke fakamakamaka ke taute e tau laliaga ke ati hake e tau loto, ti ko e heigoa ne kua lata mo e mena nei?
3 Ko e fakaakoaga fakamagafaoa ko e magaaho nakai ke fakapuke hokoia e tau ulu aki e iloilo ka ke feaki hake e tau loto. Kua lata ai ke mataala ke he tau mena vihi ne fehagai mo lautolu he magafaoa mo e ke fefakaalofaaki. Ko Iehova ko e ‘kamatamata he loto.’—1 Nofoaga he Tau Patuiki 29:17.
4. (a) Ko e heigoa e kakano ke “nakai fai manamanatu”? (e) Ko e heigoa ne putoia he ‘moua e iloilo’?
4 Ko e heigoa ne kitia e Iehova he magaaho ne kamatamata e ia e tau loto he fanau ha tautolu? Tokologa ia lautolu ka talahau kua fakaalofa a lautolu ke he Atua, mo e ko e mena ke nava a ia. Ka ko ia ne fuata po kua fakaako laia hagaao ki a Iehova kua fakakaupa e mena iloa ke he tau puhala a Iehova. Ha kua nakai la mahani lahi a ia, liga “kua nakai fai manamanatu” a ia, tuga ne fakakite he Tohi Tapu. Liga kua nakai kelea oti e tau manatu hana, ka kua fai magaaho ke ta mai e loto ke he tuaga ka fakafiafia moli e Atua. Kua putoia e mena nei ke ta mai e tau manatu, tau manako, tau manako lahi, tau manamanatuaga, mo e tau foliaga he moui ke fakalautatai mo e mena ne talia he Atua, ke hoko atu ke he mena kua fahia ma e tau tagata nakai mitaki katoatoa. Ka taute he taha tagata e fakahakohakoaga pihia ke he tagata i loto ke he puhala mahani Atua, “kua moua e ia e iloilo.”—Tau Fakatai 9:4; 19:8.
5, 6. Maeke fefe he tau matua ke lagomatai e fanau ha lautolu ke ‘moua e iloilo’?
5 Maeke nakai e tau matua ke lagomatai e fanau ha lautolu ke ‘moua e iloilo’? Moli, nakai fakai he taha tagata ke fakamitaki e loto he taha tagata. Kua igatia a tautolu ke ataina ke fifili, mo e falanaki lahi ni ke he mena ne fakaata e tautolu a tautolu ke manamanatu ki ai. Ka e, ka fakalataha mo e manamanatuaga, kua fa mahani e tau matua ke futia e tama ha lautolu, iloa ai e loto mo e lagomatai ki ai. Fakaaoga e tau huhu tuga anei ‘Fefe e manatu hau ke he mena nei?’ mo e ‘Ko e heigoa ne manako moli a koe ke taute?’ Ti, fanogonogo fakaeneene. Aua neke fakafuafua. (Tau Fakatai 20:5) Ko e logonaaga he mahani totonu, maama, mo e fakaalofa kua aoga ka manako a koe ke hokotia ke he loto.
6 Ke fakamalolo e tau manatu mitaki, lata ke fakatutala tumau ke he tau fua he agaga—ke he tau fakahagaaoaga oti i ai—mo e gahua auloa ko e magafaoa ke fakagahuahua ai. (Kalatia 5:22, 23) Kia feaki hake e fakaalofa ma Iehova mo Iesu Keriso mo e nakai talahau noa kua lata a tautolu ke fakaalofa ki a laua, ka kia tutala ko e ha ne fakaalofa a tautolu ki a laua mo e puhala kua maeke ia tautolu ke fakatata e fakaalofa ia. (2 Korinito 5:14, 15) Kia fakamalolo e manako ke taute e mena hako he manamanatu ke he tau fua ka tupu mai ai. Feaki hake e manako ke fakaheu e tau manatu, vagahau, mo e mahani hepe he tutala ke he tau mena kelea ka tutupu mai he tau mena ia. (Amosa 5:15; 3 Ioane 11) Fakakite e puhala kua maeke he tau manatu, vagahau, mo e mahani—mitaki po ke kelea—ke lauia e fakafetuiaga he tagata mo Iehova.
7. Ko e heigoa kua lata ke lagomatai e fanau ke fehagai mo e tau mena vihi mo e ke taute e tau fifiliaga ka fakatumau a lautolu ke fakatata ki a Iehova?
7 Ka fai lekua mogoia e tama po ke manako ke taute e fifiliaga aoga, liga huhu a tautolu ki a ia: ‘Fefe e onoonoaga a Iehova ke he mena nei he fakalata e koe? Ko e heigoa e iloaaga hau ki a Iehova ati talahau e koe e tala ia? Kua liogi nakai a koe ki a ia hagaao ki ai?’ Kamata tuai ai, kia lagomatai e fanau hau ke feaki hake e fakaholoaga he moui ne kua fakatumau ke iloa tonu e finagalo he Atua ti taute ai. He tatatata lahi e fakafetuiaga fakatagata ha lautolu mo Iehova, to kitia e lautolu e fiafia he o fano he tau puhala hana. (Salamo 119:34, 35) To feaki hake he mena nei ia lautolu e fakaaue ma e monuina he fakalataha mo e fakapotopotoaga he Atua moli.
Tauteute Tuai ma e Tau Feleveiaaga he Fakapotopotoaga
8. (a) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke lafi ke he fakaakoaga fakamagafaoa e tau mena oti ne lata ke fehagai ki ai? (e) Fefe e aoga he fakaakoaga nei?
8 Ha ha ai loga e tama lekua ne kua lata ke fakatutala he magaaho fakaako fakamagafaoa. Maeke fefe ia koe ke fehagai ke he tau mena oti ia? Kua nakai fakai ke taute e tau mena oti he magaaho taha. Ti liga lagomatai ki a koe ke tohi hifo. (Tau Fakatai 21:5) Kia fai magaaho ti liu mogoia fakaati mo e mailoga e tau mena kua latatonu ke taute. Fakamakutukutu atu ke he holo ki mua ha lautolu takitokotaha he magafaoa. Ko e fakaholoaga nei ma e fakaakoaga fakamagafaoa ko e vala ne mua he fakaakoaga faka-Kerisiano, ke mautali a tautolu ma e moui he mogonei mo e tauteute a tautolu ma e moui tukulagi ka hoko mai.—1 Timoteo 4:8.
9. Ko e heigoa e tau foliaga hagaao ke he tauteute tuai ma e feleveiaaga ka liga gahua fakahaga a tautolu ki ai he magahala he fakaakoaga fakamagafaoa ha tautolu?
9 Putoia nakai e tauteuteaga ma e tau feleveiaaga he fakapotopotoaga he fakaakoaga fakamagafaoa ha mutolu? Ha ha ai loga e tau mena taute ka fakatutala a mutolu ki ai he fakaako auloa a mutolu. Ko e falu mena nei ka liga hokotia la e taute ki ai he tau fahitapu, tau mahina, po ke he tau tau. Onoono la ke he tau foliaga nei; (1) kia igatia mai he magafaoa mo e mautali ke tali he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga; (2) kia igatia ke lali ke tali ke he tau kupu hana ni; (3) fakalataha foki e tau kupu Tohi Tapu he tau tali; mo e (4) kumikumi ke he mena ne fakaako ki ai mo e manamanatu ke he puhala ka fakagahuahua ai. Ko e tau mena nei ka lagomatai e tau tagata takitokotaha ke taute e kupu moli ma hana ni.—Salamo 25:4, 5.
10. (a) Maeke fefe a tautolu ke mataala ke he tau feleveiaaga takitaha ha tautolu he fakapotopotoaga? (e) Ko e ha kua aoga lahi e mena nei?
10 Pete kua fakave mau e fakaakoaga fakamagafaoa ha mutolu ke he fakaholoaga he Kolo Toko he fahitapu, aua neke nimo e aoga he tauteute tuai takitokotaha po ke he magafaoa ma e Fakaakoaga Tohi he Fakapotopotoaga, he Aoga Fekafekau Fakateokarasi, mo e he Feleveiaaga Fekafekau. Kua aoga foki e tau vala nei he polokalama ke fakaako a tautolu ke o he puhala a Iehova. Liga maeke ia koe he falu magaaho ke tauteute tuai ma e tau feleveiaaga ko e matakau he magafaoa. Ha ko e ha mutolu a gahua auloa, to tolomaki e puhala fakaako. Ko e fua, to lahi e mitaki ka moua mai he tau feleveiaaga ia. Ke he falu mena foki, kia tutala ke he tau fua mitaki he tauteute tumau ma e tau feleveiaaga nei mo e ke he aoga he fakatoka e magaaho tonu ma e mena ia.—Efeso 5:15-17.
11, 12. Maeke fefe e tauteuteaga ma e lologo he fakapotopotoaga ke lagomatai a tautolu, mo e liga taute fefe e mena nei?
11 He Fonoaga “Puhala Moui he Atua,” kua fakamafana mai ki a tautolu ke tauteute tuai ma e taha vala he tau feleveiaaga ha tautolu—ko e lologo. Kua taute pihia nakai e koe? Ke taute pihia ka lagomatai a tautolu ke fakamau e kupu moli he Tohi Tapu he tau manamanatuaga mo e loto ha tautolu mo e fakatolomaki e fiafia ha tautolu ke he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga.
12 Ko e tauteute tuai ne putoia ai e totou mo e fakatutala ke he kakano he tau kupu he falu lologo ne setulu ka lagomatai a tautolu ke lologo mai he loto. I Isaraela he vaha i tuai, kua fakaaoga lahi e tau kanavaakau leo kofe he tapuakiaga. (1 Nofoaga he Tau Patuiki 25:1; Salamo 28:7) Fai tagata nakai he magafaoa hau ne ta taha kanavaakau leo kofe? Ko e ha he ta e kanavaakau ia ka tauteute tuai taha he tau lologo he Kautu ma e fahitapu, oti ti uhu e lologo ko e magafaoa. Taha puhala foki ke fakaaoga e tau lologo ne tapaki. He falu motu ne fulufuluola e tau leo lologo he tau matakainaga ha tautolu ka e nakai fai kanavaakau leo kofe. He o a lautolu he tau puhala tu po ke gahua he fonua, ne fa fiafia a lautolu ke uhu e tau lologo ne setulu ma e tau feleveiaaga he fakapotopotoaga he fahitapu ia.—Efeso 5:19.
Tauteute Tuai Fakamagafaoa ma e Fekafekauaga he Fonua
13, 14. Ko e ha ne uho lahi ai e tau fakatutalaaga fakamagafaoa ne tauteute e tau loto ha tautolu ke omaoma ma e fekafekauaga he fonua?
13 Ke fakamatala ke he falu hagaao ki a Iehova mo e hana finagalo ko e vala ne mua he tau momoui ha tautolu. (Isaia 43:10-12; Mataio 24:14) Pete he fuata po ke motua, kua olioli a tautolu ke he gahua nei mo e lahi e mena ka moua ane mai ka tauteute tuai a tautolu. Ka e maeke fefe a tautolu ke taute e mena nei he magafaoa?
14 Tatai mo e tau mena oti ne putoia ke he tapuakiaga ha tautolu, kua aoga lahi ke tauteute e tau loto ha tautolu ke omaoma. Kua lata ia tautolu ke tutala nakai ni ke he mena ka taute e tautolu ka e pihia foki ke he kakano ka taute ai e tautolu. He vaha he Patuiki ko Iehosafata, kua foaki ke he tau tagata e fakatufono faka-Atua, ka e tala mai e Tohi Tapu ki a tautolu ne “nakaila taute ai he motu ha lautolu a tau loto ke omaoma.” Ne toka ai e lautolu ha lalu tau loto ke mukamuka ke kamatamata, ko e mena ka uta kehe mai a lautolu he tapuakiaga moli. (2 Nofoaga he Tau Patuiki 20:33; 21:11) Ko e foliaga ha tautolu, nakai ni ke hokotaki e tau matahola he fekafekauaga he fonua, nakai ke tufa noa foki he tau tohi. Ko e fekafekauaga ha tautolu kua lata mo fakakiteaga he fakaalofa ha tautolu ma Iehova mo e he fakaalofa ha tautolu ma e tau tagata ne kua lata ke fifili e moui. (Heperu 13:15) Ko e gahua ne kua eke a tautolu mo ‘tau ekegahua fakalataha mo e Atua.’ (1 Korinito 3:9) Ko e monuina ha ia! He fakalataha a tautolu ke he fekafekauaga, kua kaufakalataha a tautolu mo e tau agelu tapu. (Fakakiteaga 14:6, 7) Ko e magaaho mitaki ni a ia ke ati hake e loto fakaaue he tau fakatutalaaga fakamagafaoa, pete he fakaakoaga fakafahitapu ha tautolu po ke he magaaho ka tutala ke he matapatu kupu kua lata he Examining the Scriptures Daily!
15. Mogo fe ka tauteute tuai a tautolu ma e fekafekauaga he fonua ko e magafaoa?
15 Kua fakaaoga nakai e koe taha magaaho he fakaakoaga fakamagafaoa hau ke lagomatai falu he kaina ke tauteute tuai ma e fekafekauaga he fonua he fahitapu? Ko e taute pihia ka moua e aoga lahi. (2 Timoteo 2:15) Kua maeke he mena ia ke foaki e kakano mitaki mo e fakatolomaki e fekafekau ha lautolu. He falu magaaho, liga fakato e koe taha fakaakoaga fakamagafaoa ma e tauteuteaga pihia. Ka ke taute mau, liga fehagai a koe mo e falu fahi he fekafekauaga he fonua he tutala fakaku he fakaotiaga he fakaakoaga fakamagafaoa po ke he falu mogo he fahitapu.
16. Tutala ke he tau mena uho takitaha he tau lakaaga ne tohi he paratafa.
16 Liga lata e tau fakaakoaga he magafaoa ke mataala ke he tau lakaaga nei, tuga na ne mui mai: (1) Tauteute fakamua e fakafeleveiaaga ne kua fakafita ki ai fakalataha mo e kupu ke totou mai he Tohi Tapu ka lata mo e magaaho. (2) Kia mailoga kua igatia mo e kato gahua he fonua, Tohi Tapu, tama pepa tote, polo pene po ke penetala, tau tuleke, mo e falu tohi foki kua nakai kiva. Ko e kato he fekafekauaga kua nakai lata ke tau uka, ka ke maopoopo. (3) Tutala ke he matakavi mo e ke taute fefe e fakamatalaaga he magaaho noa. Kia muitua ke he tau lakaaga takitaha he fakaakoaga nei mo e fai magaaho ke gahua auloa he fekafekauaga he fonua. Kia foaki e tau lagomataiaga, ka e aua neke fakatonu ke he tau mena loga.
17, 18. (a) Ko e puhala fe ka tauteute tuai ai ko e magafaoa ka lagomatai ke fua loga e fekafekauaga he fonua ha tautolu? (e) Ko e heigoa e vala he tauteute tuai nei ka taute he tau fahitapu takitaha?
17 Ko e vala lahi he gahua ne kotofa e Iesu ke he hana tau tutaki ko e taute tutaki. (Mataio 28:19, 20) Ke taute tutaki kua mua atu he fakamatala. Kua lata ke fakaako. Maeke fefe he fakaakoaga fakamagafaoa hau ke lagomatai a koe ke lauia mitaki e mena nei?
18 Ko e magafaoa, fakatutala ko hai kua lata ke liliu aahi atu ki ai. Falu ia lautolu ne talia e tau tohi; falu ne fanogonogo noa. Kua feleveia mo lautolu he gahua he taha fale ke he taha fale po ke he fakamatalaaga he magaaho noa he makete po ke he aoga. Kia toka e Kupu he Atua ke takitaki a koe. (Salamo 25:9; Esekielu 9:4) Fifili ko hai ka manako ia mutolu takitokotaha ke liliu ahi he fahitapu ia ni. Ko e heigoa ka tutala ki ai? Maeke he fakatutalaaga fakamagafaoa ke lagomatai takitokotaha ke tauteute tuai. Tohi hifo e tau kupu Tohi Tapu kua lata ke tutala mo lautolu ne fiafia mai pihia foki mo e tau manatu mai he porosua Ko e Heigoa e Manako he Atua ma Tautolu? po ke tohi Iloilo ne Takitaki Atu ke he Moui Tukulagi. Aua neke to lahi e tutala ke he taha ni e tagata. Toka mo e tagata he fale e huhu ka maeke ke tali he taha mogo. Lata ke eke mo vala he fakaholoaga fakamagafaoa he fahi tapu ke fakatoka ko e tagata fe ka liu taha ke aahi, ko e mogo fe ka aahi a lautolu, mo e ko e heigoa e foliaga hana. He taute pehenei ka lagomatai e magafaoa katoa ke fua loga e fekafekauaga he fonua.
Fakatumau ke Fakaako a Lautolu ke he Puhala a Iehova
19. Kaeke ke fakatumau a lautolu he magafaoa ke o he puhala a Iehova, ko e heigoa kua lata ia lautolu ke iloa, mo e ko e heigoa ne lafi ke he mena nei?
19 Ke eke mo ulu he magafaoa he lalolagi kelea nei ko e mena uka. Kua lali a Satani mo e hana tau temoni ke moumou e moui fakaagaga he tau fekafekau ha Iehova. (1 Peteru 5:8) Taha mena foki, kua ha ha ai he vaha nei loga e tau peehiaga ki a mutolu e tau matua, mua atu ki a mutolu e tau matua tokotaha. Kua uka lahi ke moua taha magaaho ke taute e tau mena oti ne manako a koe ke taute. Ka kua aoga lahi ai, pete ni ka fakagahuahua e koe taha ni e lagomataiaga he magaaho, mo e fakatolomaki fakahaga e polokalama he fakaakoaga fakamagafaoa hau. He kitia a lautolu ne tata lahi mai ki a koe kua o fakamoli he puhala a Iehova ko e palepale loto mafanatia haia. Ke tomafola he o he puhala a Iehova, kua lata ia lautolu he magafaoa ke moua e fiafia he o ke he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga mo e he fakalataha ke he fekafekauaga he fonua. Ke moli e mena ia, kua lata ke tauteute tuai—ko e tauteute tuai ne ati hake e loto mo e mautali a tautolu takitokotaha ke moua e fakalatahaaga fai kakano.
20. Ko e heigoa ka lagomatai e tau matua loga ke iloa e puhala fiafia ne fakakite he 3 Ioane 4?
20 Hagaao ki a lautolu ne lagomatai fakaagaga e ia, ne tohi he aposetolo ko Ioane: “Nakai fai fiafia au ke mua ke he mena nai, ka fanogonogo au, kua mahani e fanau haku kua lata mo e kupu moli.” (3 Ioane 4) Ko e tau fakaakoaga fakamagafaoa ne takitaki mo e iloa moli e foliaga he loto mo e tau ulu magafaoa ne fehagai ke he puhala totonu mo e lagomatai e tau manako takitokotaha ha lautolu he magafaoa kua maeke ke lahi e mena ka taute ke lagomatai e magafaoa ke fakalataha ke he fiafia ia. He feaki e loto fakaaue ma e puhala moui he Atua, hane lagomatai he tau matua ha lautolu a magafaoa ke olioli e moui mitaki ue atu.—Salamo 19:7-11.
Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?
◻ Ko e ha ne aoga lahi e tauteute tuai ma e fanau ha tautolu?
◻ Maeke fefe he tau matua ke lagomatai ha lautolu a fanau ke ‘moua e iloilo’?
◻ Maeke fefe he fakaakoaga fakamagafaoa ke lagomatai a tautolu he tauteute tuai ma e tau feleveiaaga oti?
◻ Maeke fefe he tauteute tuai auloa ko e magafaoa ma e fekafekauaga he fonua ke lagomatai a tautolu ke lauia mitaki?
[Fakatino he lau 30]
Liga putoia ke he fakaakoaga fakamagafaoa foki hau e tauteute tuai ma e tau feleveiaaga he fakapotopotoaga
[Fakatino he lau 31]
Ke tauteute tuai e tau lologo he tau feleveiaaga ka aoga
-
-
To Fakafeleveia Nakai e Koe e Tagata Ahiahi?Ko e Kolo Toko—1999 | Iulai 1
-
-
To Fakafeleveia Nakai e Koe e Tagata Ahiahi?
He pihia foki he lalolagi matematekelea nei, kua maeke ia koe ke moua e fiafia lahi mai he iloilo moli he Tohi Tapu he Atua, hana Kautu, mo e hana finagalo homo ue atu ma e tau tagata oti. Kaeke kua manako a koe ke fakafeleveia mo e falu foki a fakamaamaaga po ke manako ke fai tagata ke ahi atu ke taute e fakaakoaga Tohi Tapu nakai fai totogi mo koe, fakamolemole tohi atu ke he Watch Tower, P.O. Box 142, Manurewa, New Zealand, po ke ke he kaina kua lata he lau tohi 2.
-