FAKAAKOAGA 39
Onoonoaga he Atua ke he Toto
Aoga lahi e toto. Ka nakai fai toto ti nakai momoui a tautolu. Ha ko e Atua e Tufuga, tonuhia a ia ke talahau e puhala ke fakaaoga ai e toto. Ko e heigoa ne talahau e ia hagaao ke he toto? Maeke nakai ke kai po ke huki he fagai toto? Ti maeke fēfē a koe ke taute e tau fifiliaga mitaki ke he tuaga nei?
1. Ko e heigoa e onoonoaga ha Iehova ke he toto?
Tala age e Iehova ke he tau tagata ne tapuaki ki a ia he vahā Tohi Tapu: “Ko e moui he tau mena oti, ko e ha lautolu a toto haia.” (Levitika 17:14) Ki a Iehova, kua hukui he toto e moui. Ha ko e moui ko e mena fakaalofa tapu mai he Atua, kua tapu foki e toto.
2. Puhala fe ne nakai fakaatā he Atua ke fakaaoga aki e toto?
Poaki e Iehova ke he tau tagata ne tapuaki ki a ia ato hoko e vahā Kerisiano ke aua neke kai e toto. (Totou Kenese 9:4 mo e Levitika 17:10.) Fatiaki e ia e poakiaga nei he magaaho ne hataki he kau fakatufono e tau Kerisiano ke “fakamamao . . . mo e toto.”—Totou Gahua 15:28, 29.
Ko e heigoa e kakano ke fakamamao mo e toto? Ka tala atu e ekekafo ki a koe ke fakamamao mo e kava, to nakai inu e koe. Ka e to kai nakai e koe e tau mena kai ne fai kava i loto po ke huki e kava ke he tau hokohoko haau? Nakai. Pihia foki, ko e poakiaga he Atua ke fakamamao mo e toto ne kakano kua nakai lata a tautolu ke inu e toto po ke kai e vala manu ne nakai fakatafe e toto. Nakai kai foki e tautolu ha mena kai kua lafi aki e toto.
Ka e kua e fakaaoga fakaekekafo he toto? Falu puhala ne maaliali kua moumou e fakatufono he Atua. Putoia he tau mena nei e fagai toto he fakaaoga e toto katoa po ke tau vala lalahi he toto—ko e red cells, white cells, platelets, mo e plasma. Falu puhala fakaekekafo kua nakai kitia maali ko e moumou e fakatufono he Atua po ke nakai. Ma e fakatai, falu puhala ne fakaaoga ai e tau vala ikiiki mai he taha he tau vala lalahi he toto. Falu puhala ne fakaaoga ni he toto he tagata. Ka manamanatu ke he tau puhala nei, igatia a tautolu mo e fifiliaga ke taute.a—Kalatia 6:5.
KUMIKUMI FAKAHOKULO
Kumikumi e puhala ke taute e tau fifiliaga fakaekekafo ke he fakaaoga he toto.
3. Taute e tau fifiliaga fakaekekafo ne fakafiafia a Iehova
Maeke fēfē a koe ke taute e tau fifiliaga fakaekekafo ne felauaki mo e onoonoaga he Atua? Tā e VITIŌ, ti tutala ke he aoga he taute e tau lakaaga nā.
Liogi ke moua e iloilo.—Iakopo 1:5.
Kumikumi e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu mo e puhala ke fakagahua ai.—Tau Fakatai 13:16.
Kumikumi ke he tau puhala ne taute he matakavi haau.
Fakamailoga e tau puhala ne nakai talia e koe.
Lali ke taute e fifiliaga ke nakai fakatauhele e loto manamanatu haau.—Gahua 24:16.b
Mailoga kua nakai fai tagata—nakai ko e hoa haau, motua, po ke faiaoga Tohi Tapu haau—kua lata ke tala atu e fifiliaga ma e tuaga fakatagata haau.—Roma 14:12.
Tohi hifo e fifiliaga haau.
4. Kumi he Tau Fakamoli a Iehova e levekiaga fakaekekafo ne mua e mitaki
Kua maeke ke muitua ke he fakatufono he Atua hagaao ke he toto mo e moua e levekiaga fakaekekafo ne nakai fakaaoga e toto. Tā e VITIŌ.
Totou Tito 3:2, ti tutala ke he hūhū nei:
Ko e ha kua lata a tautolu ke fakakite e kaufakalataha mo e mahani molū ka fehagai mo e tau ekekafo?
Nakai talia |
Fifili he Kerisiano |
|---|---|
A. Blood plasma |
Tau vala ikiiki mai he plasma |
E. White cells |
Tau vala ikiiki mai he white cells |
I. Platelets |
Tau vala ikiiki mai he platelets |
O. Red cells |
Tau vala ikiiki mai he red cells |
5. Ka putoia e tau vala ikiiki he toto
Fā e vala katoa he toto—ko e red cells, white cells, platelets, mo e plasma. Ko e tau vala nei kua igatia mo e tau valavala ne fakahigoa ko e tau vala ikiiki he toto (blood fractions).c Falu vala ikiiki kua fakaaoga he tau vai fakaekekafo ke tului e tau gagao po ke lagomatai ke taofi ke ua tafe e toto.
Ka hoko ke he tau vala ikiiki he toto, igatia e Kerisiano mo e taute e fifiliaga ni haana ne fakavē ke he loto manamanatu kua fakaako he Tohi Tapu. Falu ne liga fifili ke nakai talia e lagomatai fakaekekafo po ke tau puhala ne putoia e tau vala ikiiki he toto. Falu ne liga logona hifo kua fakaatā he loto manamanatu ha lautolu ke talia e tau vala ikiiki he toto.
He taute e tau fifiliaga haau, manamanatu ke he hūhū nei:
Fakamaama fēfē e au ke he ekekafo e kakano ne nakai talia po ke talia e au ke fakaaoga e falu vala ikiiki he toto?
KA HŪHŪ TAHA TAGATA: “Ko e heigoa e kelea he talia e fagai toto?”
Fēfē e manatu haau?
MANATU KATOA
Manako a Iehova ke ua fakaaoga fakahehē e tautolu e toto.
Liu Fakamanatu
Ko e ha ne tapu e toto ki a Iehova?
Iloa fēfē e tautolu ko e poaki he Atua ke fakamamao mo e toto kua hagaao ke he fagai toto?
Maeke fēfē a koe ke taute e tau fifiliaga mitaki ke he fakaaoga fakaekekafo he toto?
KUMI FOKI
Ko e heigoa kua lata a koe ke manamanatu ki ai hagaao ke he tau puhala fakaekekafo ne putoia e toto ni haau?
“Tau Hūhū Mai he Tau Tagata Totou” (Ko e Kolo Toko, Novema 1, 2000)
Ko e heigoa haau kua lata ke manamanatu ki ai ka fifili ke talia e tau vala ikiiki he toto?
Ko e heigoa ati talitonu e toketā kua tonu e onoono ha Iehova ke he toto?
“Talia e Au e Onoonoaga he Atua ke he Toto” (Ala!, Tesemo 8, 2003)
Fakaako ke he puhala kua lagomatai he tau motua ne fekafekau he tau Hospital Liaison Committee e tau matakainaga ha lautolu.
a Kikite e Fakaakoaga 35, “Puhala ke Taute e Tau Fifiliaga Mitaki.”
b Kikite e matakupu 5, “Ka Putoia e Tau Vala Ikiiki he Toto,” mo e Tala he Matahiku 3, “Tau Puhala Fakaekekafo ne Putoia e Toto.”
c Falu ekekafo ne onoono ke he fā e vala katoa he toto ko e tau vala ikiiki. Ko e mena ia, liga lata a koe ke fakamaama e fifiliaga fakatagata haau ke nakai talia e fagai toto he toto katoa po ke red cells, white cells, platelets, po ke plasma.