Het is leuker om mee te doen

MODERNE gemakken en veranderde werktijden verschaffen meer mensen vrije tijd dan ooit tevoren. Toch zijn er heel velen die niet ten volle van deze tijd genieten. Geldt dit ook voor u? Beleeft u plezier aan uw vrije tijd? Of voelt u zich aan het eind van een periode van ontspanning leeg en onbevredigd?

Waarom zou u uw ontspanningsactiviteiten niet eens onder de loep nemen? Besteedt u het grootste deel van uw vrije tijd aan het kijken naar de televisie, het bezoeken van bioscopen en het bijwonen van sportevenementen of concerten? Is dat de beste manier om het meeste plezier van uw vrije tijd te hebben?

Kunt u zich nog een keer herinneren dat u een actieve deelnemer aan de een of andere ontspanningsactiviteit was? Misschien was het tijdens een spelletje buiten met vrienden of op een zangavondje. Hoe voelde u zich toen het voorbij was? Praatte u er enthousiast over hoe leuk het allemaal was geweest? Hoogstwaarschijnlijk staat die ervaring nog levendig in uw geheugen gegrift.

Dit wil natuurlijk niet zeggen dat u als toeschouwer geen plezier zou kunnen hebben. Maar het is ontegenzeglijk leuker om mee te doen.

De voordelen van het meedoen

Meedoen kost meer inspanning dan passief toekijken. Maar er zijn heel wat redenen aan te voeren waarom meedoen beslist de moeite waard is. Het werpt heel wat goede vruchten af.

Denk bijvoorbeeld nog eens aan dat spelletje dat u toen buiten met uw vrienden speelde. Herinnert u zich nog hoe u voortdurend waakzaam moest zijn, ja, soms zelfs razendsnel moest handelen? Uw ogen, oren, hersenen, stem — uw hele lichaam was bij de actie betrokken. En was het geen genoegen te voelen dat u behoorlijk tegen het spel was opgewassen? O ja, misschien werden er wel een paar blunders gemaakt, maar die vergrootten alleen maar het plezier. Als u alleen maar naar dat spelletje had gekeken, waren slechts uw ogen en oren actief geweest. Maar door deel te nemen moest u veel meer zintuigen inschakelen. Het hielp u oplettend te blijven.

En vergeet ook de heilzame lichaamsbeweging niet, die u aldus ontving. Het lichaam heeft dat nodig. Dr. S. C. Colman, een chiropracticus in Brooklyn, maakte eens een opmerking over de schade die mensen zichzelf toebrengen door al hun vrije tijd voor de televisie door te brengen. Hij zei dat de mensen die in het verleden aan ’spectatoritis’ leden, in elk geval nog als lichaamsbeweging in en uit het stadion of de bioscoop moesten lopen. Maar hoe staat het er met ons heden ten dage voor? „Na het avondeten leggen te veel onder ons geen grotere afstand meer af dan naar de dichtstbijzijnde divan of leunstoel. Daar zitten we te zitten, te kijken en te eten! Ten slotte, als onze ogen branden, onze spieren stijf zijn en onze rug is doorgezakt, slepen wij ons naar bed. . . . De meeste mensen hebben meer gezonde beweging en minder tv-ontspanning nodig. Dit geldt voor zowel kinderen als volwassenen.”

Meedoen werpt echter op nog geheel andere wijze goede vruchten af. Het wederzijdse genoegen versterkt de vriendschapsband. Ook vergroot deelneming het respect voor de vaardigheid van anderen. Wanneer u als amateur iets doet, zult u veel meer waardering hebben voor de bekwaamheid van degenen die zich erin hebben gespecialiseerd. En wanneer u als toeschouwer de bedreven verrichtingen van deze mensen gadeslaat, zult u er veel meer plezier aan beleven.

Gezonde activiteiten

Er zijn heel wat spelen waaraan men kan deelnemen, zoals bowling, golf, basketball, volleybal, voetbal, tennis en andere sporten. Natuurlijk zal niemand zo’n sport of spel uitzoeken of zo spelen dat het waarschijnlijk is dat hij zichzelf of anderen zal verwonden. En christenen moeten erop letten niet de verdeeldheid-brengende geest van wedijver aan te wakkeren (Gal. 5:26). Als men in gedachten houdt dat het maar een spel is en dat iedereen plezier wil hebben, zal dat helpen de juiste kijk erop te behouden.

Een andere activiteit waaraan u een werkzaam aandeel kunt hebben, is trekken en kamperen. Al vele gezinnen en groepen vrienden hebben ontdekt dat dit een heilzame vrijetijdsbesteding is. Het plannen en organiseren van de tocht, het bijeenverzamelen van de noodzakelijke uitrusting en proviand, het opslaan van de tenten, het maken van een vuur om op te koken — het draagt allemaal bij tot het genoegen dat men ervaart wanneer men buiten is. Alle betrokkenen worden dichter bij elkaar gebracht. Zo genoot tijdens een zomer een klein groepje ook een paar dagen van deze activiteit door een tocht te maken langs een trekkerspad in het noordoosten van de Verenigde Staten. Zij hadden zoveel plezier dat, daarna, hun trekkerservaringen het onderwerp van heel wat gesprekken zijn geweest.

Ook muziek stelt iemand in de gelegenheid mee te doen. Als u bijvoorbeeld een muziekinstrument bespeelt, kunt u met andere musici samen spelen. Of u kunt zorgen voor de muzikale begeleiding tijdens een zangavondje. Maar zelfs als u geen instrument kunt bespelen, hebt u toch de beschikking over een stem die u als de gelegenheid zich daartoe voordoet, kunt gebruiken om samen met anderen te zingen. Dit kan toch zó verfrissend zijn!

Ook het bezoeken van vergaderingen kan veel plezieriger zijn en veel meer nut afwerpen als u gebruik maakt van de gelegenheid die de toehoorders wordt geboden om mee te doen door commentaar te geven of vragen te beantwoorden. Door uw deelneming wordt de vergadering voor uzelf en andere aanwezigen veel interessanter.

Het komt natuurlijk ook voor dat u in uw vrije tijd alleen bent. Zijn er dan ook activiteiten waaraan u persoonlijk kunt deelnemen?

Meedoen als u alleen bent

Creatieve activiteiten die alleen gedaan kunnen worden, kunnen heel stimulerend zijn. Daarbij kan men denken aan schilderen, houtsnijden, het vervaardigen van meubelstukken voor de woning of het maken van kleding. Zulke activiteiten kunnen zo onderhoudend zijn dat u zich erop zult betrappen dat u er reikhalzend naar uitziet om er weer mee verder te gaan. Er zijn doe-het-zelf-bouwpakketten in de handel voor het maken van meubels, elektronische apparaten, olieverfschilderijen, speelgoed, voorwerpen van leer en andere kunstnijverheidsprodukten. Als u een beetje handig bent, zijn deze voorwerpen niet moeilijk te maken of in elkaar te zetten.

Een aantrekkelijk voordeel van zulke bouwpakketten is dat ze geld besparen, aangezien ze gewoonlijk goedkoper zijn dan een kant-en-klaar produkt. Ook zult u, als u zelfgemaakte voorwerpen als geschenk geeft, veel meer waardering oogsten omdat het door uzelf werd gemaakt. Een dergelijk geschenk geeft de ontvanger veel meer van uzelf en zal hem veel langer aan u doen denken dan met een gekocht cadeau het geval zou zijn geweest.

Als u ervan houdt naar platen met klassieke muziek te luisteren en muziek kunt lezen, bestaat er een manier waardoor u nog meer in het luisteren kunt opgaan en waarschijnlijk ook uw luistergenot kunt vergroten. Hoe? Door de uitvoering aan de hand van een gedrukte partituur te volgen. De partituur richt uw geest op de verschillende instrumenten die worden bespeeld. Ze kan ook uw fantasie stimuleren, zodat u de instrumenten en misschien zelfs de bewegingen van de spelers in uw verbeelding ziet.

Als u geen ervaring hebt in het lezen van muziekschrift, kunt u beginnen met het volgen van muziek alleen voor piano; daarna kunt u overstappen op zang, trio’s, kwartetten en ten slotte een volledig orkest, misschien zelfs een opera. Veel bibliotheken hebben kleine partituren en leerboeken over partituurlezen.

Er bestaan ook grammofoonplaten met muziek waarop één instrument ontbreekt. Als u het desbetreffende instrument goed kunt bespelen, kunt u de weggelaten muziek spelen, terwijl de plaat voor de begeleidende muziek zorgt. Deze platen zijn verkrijgbaar voor piano, viool, fluit, klarinet en andere instrumenten.

Er zijn dus heel wat dingen die men als men alleen is, kan doen om meer plezier te hebben van de vrije tijd die men heeft. Maar als men bij bepaalde gelegenheden alleen maar toeschouwer kan zijn, hoe kan men daar dan meer voldoening uit putten?

De rol van toeschouwer met plezier vervullen

Ten eerste is het belangrijk in te zien bij welke gelegenheden er van ons alleen maar wordt verwacht dat wij toeschouwer zijn. Als u bijvoorbeeld op een gezellige bijeenkomst bent en de gastheer iemand heeft uitgenodigd iets te doen om de gasten te onderhouden, is dat beslist een gelegenheid om toe te kijken en te luisteren. Misschien heeft hij wel een gitaarspeler of een pianist gevraagd iets te spelen. Hoe misplaatst zou het dan zijn als men zou trachten in het middelpunt van de belangstelling te komen staan of anderen zou aansporen mee te doen. Dit is een gelegenheid om de rol van toeschouwer te vervullen.

Hetzelfde is van toepassing op het bezoek aan een vergadering waar een openbare lezing wordt gehouden. Men zal niet proberen ’mee te doen’ behalve wanneer de spreker om medewerking van de zaal verzoekt door vragen te stellen die beantwoord moeten worden. Het kan ook zijn dat er een demonstratie of een ander tafereel op het podium wordt getoond. Om er het meeste van op te steken, moet men luisteren en kijken. — Pred. 3:1, 7.

Als men een sportgebeurtenis of concert bijwoont, dwingen de omstandigheden iemand er natuurlijk wel toe een toeschouwer te zijn. En, afhankelijk van wat er wordt geboden, zal men zich wel of niet amuseren. Met het oog echter op de algemene morele achteruitgang, vooral in de amusementswereld, moet men wat zijn ontspanningsgewoonten betreft zeer selectief zijn.

Dit geldt bijvoorbeeld ook voor televisieshows en films. Men kijkt misschien graag naar een leerzame film of naar een televisieprogramma over de wijsheid die in de schepping te vinden is, of misschien wel naar een goede geschiedkundige film of eenvoudig wat lichte ontspanning. Maar in deze tijd wordt in veel toneelstukken en films immoraliteit als iets aanvaardbaars voorgesteld, goedgepraat en zelfs verheerlijkt. Het is dus belangrijk selectief te zijn willen wij van ons kijken genoegen en plezier beleven.

Wilt u echter volledig van uw vrije tijd genieten, wees dan niet altijd een toeschouwer. Want, onthoud: het is leuker om mee te doen.