Is het raadzaam zelf te gaan bouwen?
BIJNA vanaf het moment dat hij werd geschapen, is de mens een bouwer geweest. De bijbel vertelt ons dat Kaïn, de oudste zoon van de eerste mens Adam, de bouwer was van een stad genaamd Henoch.—Gen. 4:17.
In het prille begin van de menselijke bouwgeschiedenis, nu bijna 6000 jaar geleden, hoefde men zich niet druk te maken over wetten en bepalingen betreffende wat, waar en hoe gebouwd moest worden. En in veel delen der aarde geldt dit nog, alhoewel het toch in het algemeen voor een particulier niet meer mogelijk is ergens een plekje uit te zoeken dat hem lijkt en daar een huis neer te zetten. Thans gelden in bijna alle steden en vele plattelandsgebieden bepaalde bouwvoorschriften.
Dat alles doet echter niets af aan het feit dat iets met uw eigen handen maken, een voldoeningschenkende ervaring is, een ervaring die u kunt beleven door zelf een huis te bouwen of door deel te nemen aan een gezamenlijk bouwproject, bijvoorbeeld de bouw van een Koninkrijkszaal (zoals een vergaderplaats van Jehovah’s Getuigen wordt genoemd). Laten we er eens van uitgaan dat u van plan bent uw eigen huis te bouwen; wat zijn dan enkele algemene beginselen die bij elk bouwproject in acht genomen moeten worden?
Denk na voordat u begint
Het is belangrijk te weten waarom u wilt bouwen. Als een gebouw niet in redelijke mate voldoet aan de bestemming waarvoor het is neergezet, hebt u alleen maar tijd en geld verspild. De meest voorkomende redenen om een nieuw huis te bouwen, zijn: gezinsuitbreiding, te lange afstanden van werk, school en vrienden, en het verlangen naar een betere woonomgeving.
Voordat u gaat bouwen, is het noodzakelijk eerst te overwegen welke beperkingen u door uw portemonnaie worden opgelegd. Kunt u het werkelijk financieel opbrengen een nieuw huis te bouwen? En hoe staat het met de belasting? Jezus Christus merkte eens op: „Wie van u bijvoorbeeld die een toren wil bouwen, gaat er niet eerst voor zitten om de kosten te berekenen, om te zien of hij genoeg heeft om hem te voltooien? Anders zou het kunnen gebeuren dat hij het fundament ervan legt, maar niet in staat is het werk te voleindigen, en dan zouden alle toeschouwers hem wellicht gaan bespotten en zeggen: ’Deze mens is begonnen te bouwen, maar kon het niet voleindigen.’” — Luk. 14:28-30.
Iets anders om te overwegen, is de vraag: Hebt u tijd om zelf een huis te bouwen? Hoewel de benodigde tijd van gebouw tot gebouw en van plaats tot plaats zal variëren, berekende een aannemer in Noord-Amerika dat een zelfbouwer erop kan rekenen dat hij aan zijn huis een heel jaar lang alle avonden en weekeinden en ook twee weken vakantie kwijt is. Kunt u zoveel tijd opbrengen?
Wat zijn bovendien uw bekwaamheden op het terrein van de bouwvak? Hebt u het geduld om overal bouwmaterialen te gaan bekijken en kopen? En voltooit u ook gewoonlijk een karwei waaraan u begint? Dat zijn allemaal factoren die vooruit het overwegen waard zijn.
Wat zijn de alternatieven voor het zelf bouwen van een woning? Een bestaande woning kopen en vernieuwen. Of huren, is dat niet nog beter? In de eerste plaats is het minder duur, en gewoonlijk hoeft u aan een huurhuis niet zo veel meer te doen. Het onderhoud en de belasting vallen ten laste van de eigenaar. Maar er zijn natuurlijk ook nadelen aan verbonden. De eigenaar zal de woning wellicht niet in goede conditie houden, en wanneer u verhuist, is er niets tastbaars meer over van al het geld dat u in de loop der tijd aan huur hebt betaald.
Hebt u eenmaal besloten een eigen huis te gaan bouwen, dan zult u een stuk grond moeten kopen, mocht u dat nog niet bezitten. Voordat u daartoe overgaat, is het echter goed eerst een aantal dingen te overwegen; in het bijgaande lijstje ziet u ze aangegeven. Neem voor het uitkiezen van een stuk grond voldoende tijd. Stel u ook, voordat u gaat bouwen, op de hoogte van de wettelijke voorschriften waaraan voldaan moet worden.
Voldoen aan de voorschriften
In Nederland kent men bestemmingsplannen en bouwverordeningen. Een bestemmingsplan bepaalt wat een gemeente in een bepaalde streek of in een bepaald stadsdeel voor bebouwing toestaat, terwijl daarin tevens „het bebouwingspercentage” staat aangegeven, dat wil zeggen hoeveel grond er is vereist voor een gebouw met een bepaalde inhoud en een bepaald oppervlak. Zo’n bestemmingsplan kan u beletten op een bepaald stuk grond het door u gewenst gebouw neer te zetten, maar wellicht is er vlakbij wel een terrein waarop de bouw ervan mogelijk is binnen het kader van het bestemmingsplan. Informeer hiernaar bij de afdeling Publieke Werken van uw gemeente; daarmee kunt u veel problemen voorkomen.
De bouwverordening is vooral van toepassing op de sterkte en veiligheid van het gebouw. Er is nauwelijks een stad ter wereld waar niet zo’n verordening met voorschriften wordt gehanteerd. De voorschriften zijn misschien ingewikkeld en moeilijk te begrijpen, maar negeer ze nooit en probeer ze niet te ontduiken. Integendeel, want ze zijn ontworpen om u te beschermen en er zeker van te zijn dat uw gebouw aan de minimumvereisten van sterkte en veiligheid voldoet. Bouwvoorschriften zijn gebaseerd op de praktijk en het gezonde verstand.
De voorschriften van de overheid kunnen er de oorzaak van zijn dat het voor u moeilijk en duur wordt op een bepaald stuk grond te bouwen. Door er daarom voor te zorgen dat u alle noodzakelijke vergunningen vóór de tijd in handen hebt, kunt u zich wat dat betreft kostbare vergissingen besparen.
In veel plaatsen is het vereist dat het ontwerp van uw gebouw of woning wordt verricht of onder toezicht staat van een erkende architect. Dien een schetsontwerp in bij Publieke Werken ter beoordeling, alvorens definitieve plannen uit te werken. Bepaalde bouwwerken vereisen trouwens altijd de hulp van een architect of ingenieur, of de wet dit nu vereist of niet. We denken hierbij aan gebouwen van openbare aard, waarbij het leven en welzijn van vele mensen is betrokken; het bouwkundig inzicht van een architect kan bij het ontwerp van zo’n gebouw toekomstige rampspoed, bij het uitbreken van een brand bijvoorbeeld, voorkomen. Natuurlijk verschillen architecten en ingenieurs in bekwaamheid en het is goed eerst uw licht op te steken en dan degene in de arm te nemen die de vereiste diploma’s en bekwaamheid heeft welke met uw verlangens overeenkomen.
Stel ook vast welk werk door erkende vaklieden gedaan moet worden. In veel gemeenschappen is het ongeoorloofd bepaalde werkzaamheden zoals elektriciteitswerk zelf te verrichten.
Uw eigen huis bouwen
De sleutel tot een succesvolle bouw is goede organisatietalenten en het op tijd beschikbaar hebben van bouwmaterialen. Ontwerp met dit in gedachten een realistisch tijdschema. U zult daardoor beter bepaalde limieten kunnen stellen waarop iets klaar moet komen en het zal u ook helpen de bestelling van materiaal te organiseren. Persoonlijke bekendheid met leveranciers van bouwmaterialen is gewenst, aangezien zij u kunnen adviseren bij de keuze van uw materiaal.
Het is erg belangrijk uw project te beginnen met een volledig gespecificeerd bouwplan. (Vergelijk 1 Kronieken 28:11-19.) Volg uw plannen nauwkeurig en maak aantekening van afwijkingen. Aan het eind van het project wenst de afdeling van bouw- en woningtoezicht in bepaalde gemeentes inzage in de gewijzigde plannen om te zien hoe het werk in werkelijkheid is uitgevoerd.
Regel van tevoren de komst van vaklui die u met bepaalde werkzaamheden moeten helpen die u niet zelf kunt verrichten. Wanneer u tot het laatste moment wacht hen te vragen, kunnen ze misschien geen gaatje vinden om te komen. Dit geldt vooral voor vaklieden als loodgieters en elektriciens.
Een juiste afhandeling van alle werkzaamheden is ook uitermate belangrijk. U zult het wat dat betreft wellicht handig vinden een notitieboekje bij u te dragen waarin staat aangegeven welke zaken nog aandacht behoeven. Zorg ervoor dat alles prompte aandacht krijgt, anders zullen de problemen zich ophopen en een bron van grote ontmoediging kunnen gaan vormen. Houd uw lijst „bij de tijd” en streep door wat u reeds hebt afgehandeld.
Streef ernaar het enthousiasme hoog te houden. Dat lijkt aanvankelijk misschien geen probleem, maar naarmate de bouw vordert, wordt dat steeds moeilijker. Door u echter aan uw schema te houden, zult u verlies van enthousiasme kunnen voorkomen.
Nog iets over de veiligheid. Zorg ervoor dat u uzelf en anderen voldoende verzekerd hebt, mocht er een ongeval plaatsvinden. Nodig is ook de aanwezigheid van blusmateriaal — leer hoe u ermee om moet gaan — en de aanwezigheid van E.H.B.O.-materiaal, en stel vooraf een plan op hoe er gehandeld dient te worden in een bepaalde noodsituatie.
Het bouwen van een Koninkrijkszaal
Momenteel zult u wellicht niet in de gelegenheid zijn uw eigen huis te bouwen. Maar indien u een van Jehovah’s christelijke getuigen bent, zult u op een goede dag misschien wel mee kunnen helpen aan de bouw van een Koninkrijkszaal. Met meer dan 40.000 gemeenten over de gehele wereld, plus nog de vele die daar voortdurend bijkomen, bestaat er een constante behoefte aan meer van deze vergaderplaatsen. In Spanje heeft nu meer dan twee derde van de meer dan 600 gemeenten zijn eigen zaal, en in het naburige Portugal wordt een zelfde ijver aan de dag gelegd om eigen zalen te verkrijgen.
Is het raadzaam dat een gemeente een nieuwe Koninkrijkszaal gaat bouwen? Dat is iets wat door leden van de gemeente zal moeten worden beslist. Zij dienen de behoeften te beschouwen. Is de bestaande zaal bijvoorbeeld te vol? Als er sprake is van een aanzienlijke groei, moet er iets gedaan worden voordat de situatie kritiek wordt. Het is echter ook erg belangrijk dat aandacht geschonken wordt aan de mogelijkheden die de gemeente bezit om zo’n bouwproject te volbrengen. Een gemeente dient net als een gezin dat de bouw van een nieuw huis overweegt, niet opgezadeld te worden met buitensporige schulden. En natuurlijk hoeft niet elke gemeente zijn eigen Koninkrijkszaal te bezitten. Vaak is het mogelijk dat enkele gemeenten gezamenlijk een vergaderzaal bouwen of verwerven, die voor één gemeente niet op te brengen zou zijn. En voor sommige gemeenten is huren het praktische alternatief voor het bouwen van een zaal.
Er zijn dus heel wat factoren te overwegen wanneer het gaat om de bouw van een Koninkrijkszaal. Is het beter een zaal te huren, te kopen of te bouwen? Overweeg die vraag zorgvuldig en neem dan een beslissing.
[Kader op blz. 22]
CHECKLIJST VOOR BEOORDELING GROND
DE GROND
Omvang (groot genoeg of te groot?)
Vorm (moeilijk alles te benutten?)
Gesteldheid van de grond (wat voor fundering?)
Water (overstromingsgevaar?)
Buren (zijn ze gesteld op uw aanwezigheid?)
OPENBARE VOORZIENINGEN
Beschikbaarheid (riolering, water, gas, elektriciteit, telefoon)
Vuilophaaldienst
Politie- en brandweerbescherming
Geregelde postbestelling
Zijn scholen dichtbij? Goede scholen?
OMGEVING
Kwaliteit van het leven (in opgaande lijn, in neergaande lijn, stabiel)
Omgevingsfactoren (snelverkeerswegen, fabrieken)
LIGGING
In de buurt van winkels, parken, gemeente, werk?
Met openbaar vervoer te bereiken?
BEPERKINGEN
Kunt u de grond volledig in eigendom krijgen?
(raadpleeg notaris)
Bevat de akte beperkende bepalingen?
Gelden er beperkende bouwverordeningen? (rooilijn, omvang)
Geldt er recht van overpad en vrij zicht?
FINANCIËN
Kunt u de prijs van de grond opbrengen?
Zult u een lening moeten sluiten?
Zijn er nog bijkomende kosten?
(speciale aanslagen, onbetaalde belasting)
Wat zal de belasting worden?
goed
redelijk
slecht
[Kader op blz. 23]
BOUWVERORDENING
voorschriften i.v.m. bestemmingsplan
afbakening bouwzones
hoe gebouwen mogen worden gebruikt
percentage grond dat bebouwd mag worden (bebouwingspercentage)
maximum omvang gebouw
maximum hoogte
afstand van weg en buren
parkeerbepalingen
minimum omvang bouwgrond
Kan worden toegepast om „karakter van omgeving” te wijzigen of te behouden
bouwvoorschriften
brandveiligheid
nooduitgangen
ontwerp voor openbaar gebruik
hechtheid van gebouw
voldoende verlichting en ventilatie
sanitaire voorzieningen
aanwezigheid blusmateriaal
veiligheid tijdens de bouw
Voornaamste bedoeling is bescherming van levens en welzijn van de gebruikers van het gebouw