Geeft u meer uit dan u verdient?

Door Ontwaakt!-correspondent in Canada

„Men moet zijn jas snijden naar de stof.” — Oud Engels gezegde

„ZONDER budget is het leven één grote ellende”, verklaart Mike.

„Zonder financiële planning zou iedere persoon en elk bedrijf zich al heel gauw in een grote chaos bevinden”, verklaart Claude.

’Maar ik vind het maar niets om door een budget beperkt te worden’, zegt u misschien. ’Het woord „budget” staat me al niet aan!’ Wel, noem het financiële planning, zoals Claude. Of noem het, zoals anderen, geldbeheer. Hoe u het ook noemt, als u bent zoals de meeste mensen, moet u ’de tering naar de nering zetten’, of zoals een oud Engels gezegde luidt, ’zijn jas snijden naar de stof’. U hebt een budget nodig.

Persoonlijke faillissementen komen steeds vaker voor. Stijgende prijzen, inflatie, een hoge rentevoet te zamen met nog andere factoren maken het u niet gemakkelijk al uw uitgaven te bekostigen. Overigens kan het idee van een week- of maandbudget in minder ontwikkelde landen een droom schijnen. Miljoenen zijn al blij als zij de volgende dag weer halen.

Hoe uw omstandigheden ook mogen zijn, om te kunnen zorgen voor voedsel, kleding, onderdak, verwarming, medische verzorging, vervoer, schoolopleiding en amusement, dient het beschikbare geld — opdat het juist wordt verdeeld — op een of andere manier te worden beheerd. Dat pleit voor een budget.

’Maar waarom heb ik nu een budget nodig als ik het tot dusver zonder zo iets heb kunnen stellen?’ vraagt u misschien. Eenvoudig gezegd: Het komt omdat de koopkracht van het geld in uw land gestadig aan het afnemen is. En waarom is dat zo?

De financiële situatie van de wereld voorspelt voor ons, gewone burgers, niets goeds. Een schuldenlast van honderden miljarden dollars dreigt financiële schokken te veroorzaken in de economie van landen in Afrika, Midden- en Zuid-Amerika en Oost-Europa.

Dit wereldschuldenprobleem heeft niet alleen een remmende werking op de economische groei van de lenende landen, maar ook op die van de landen die het geld hebben uitgeleend. Aangezien het monetaire stelsel van vrijwel de hele wereld diep in de moeilijkheden steekt, slinkt de koopkracht van onze eigen munt. Ongeacht waar wij leven, kan de roep worden gehoord: ’Wij moeten eraan wennen naar ons inkomen te leven en niet naar onze fantasieën.’ Een persoonlijk budget kan u helpen dit te doen.

Mike en Claude, Canadese beleggingsadviseurs, hebben zich door de jaren heen goede geldbeheerders betoond. Zij zijn er sterke voorstanders van dat iemand terdege weet waar zijn geld aan besteed wordt.

Hoe u een budget opstelt

’Zal een budget mij meer geld opleveren?’ zult u willen weten. „Neen, maar het zal u helpen te ontdekken waar het geld u door de vingers is geglipt, en dat zal u helpen het te beheren en een zo verstandig mogelijk gebruik te maken van wat u kunt besteden”, antwoordt Claude.

’Maar als ik nu een iets groter inkomen had, zou ik prima kunnen rondkomen en zou ik het zonder budget kunnen stellen’, beweren sommigen. Toch is dat niet realistisch. „’s Werelds grootste ondernemingen, waar miljoenen binnenkomen, moeten een budget opstellen”, merkt Mike op. Trouwens, een Gallup-enquête bracht aan het licht dat ongeacht het inkomen, mensen van alle inkomensgroepen hetzelfde idee hebben — zij hebben net een klein beetje meer nodig om de eindjes aan elkaar te knopen! Waarom? Omdat de meeste mensen meer uitgeven dan zij hebben.

Bekijk het eens van deze kant: Zou u aan een lange autotocht beginnen zonder van tevoren een route uit te stippelen? Zou u beginnen aan het maken van een kledingstuk zonder te weten of u genoeg van het benodigde materiaal hebt om het te kunnen afmaken? Om met succes te voltooien waaraan men is begonnen, is enig overleg, enige planning nodig. Jezus Christus zei lang geleden: „Als iemand van u een toren wil bouwen, zal hij er dan niet eerst voor gaan zitten om een begroting te maken of hij wel genoeg bezit om hem te voltooien?” — Lukas 14:28, Willibrordvertaling.

Ga ervoor zitten en ga rekenen

Er tijd voor nemen om een budget op te stellen hoeft niet onplezierig te zijn. Beschouw het, net zoals Mike, als iets positiefs: „Een bestedingsplan.” Een budget is uw ’routekaart’ aan de hand waarvan het inkomen wordt verdeeld. Daarmee zult u te weten komen (1) waar uw zuurverdiende geld nu heen gaat, (2) waaraan het niet besteed hoeft te worden en (3) waar een deel wellicht wel heen zou moeten gaan. U zult ontdekken dat zo’n verstandig beheer van uw geld u echt niet van uw levensvreugde berooft. Integendeel, zoals Mike het zegt: „Geluk en tevredenheid kan het gezin ten deel vallen dat zonder financiële zorgen is.” Beschouw uzelf dus niet als een vrek — bezie uzelf als een beheerder van gezinsgelden!

U bent ervoor gaan zitten, maar hoe begint u nu? Bereken in de eerste plaats uw gemiddelde maandelijkse inkomen. (De meesten hebben bemerkt dat zij hun situatie het gemakkelijkst per maand kunnen bekijken.) Voor dit getal moet u alle inkomsten in uw gezin optellen: salarissen, renten, belastingteruggaven en andere inkomstenbronnen. Trek wel alle bedragen af waarmee deze inkomsten ten behoeve van belasting en andere doeleinden verminderd worden. Als een deel van de inkomsten in de vorm van een weekloon binnenkomt, vermenigvuldig dit dan met vier en een derde. Dat geeft dan bij benadering het maandelijkse bedrag. Tel nu alles bij elkaar op. Dit is wat u iedere maand kunt uitgeven — en meer niet!

Tel vervolgens al uw regelmatig terugkomende rekeningen op: rente- of hypotheekbetalingen, gas en licht, telefoon, enzovoort. Aangezien het merendeel van deze rekeningen maandelijks terugkomt, ziet u waarom het nuttig is uw inkomen op maandelijkse basis te berekenen. Denk eraan dingen mee te rekenen zoals voedsel, dranken, kranten en andere zaken waarvoor u waarschijnlijk elke week contant moet betalen. Hebt u nu alle dingen opgeteld? Hoe staat het met de gemiddelde uitgaven voor kleding? uitstapjes en vakanties? ontspanning? reparaties en onderhoud van het huis? stomerijkosten? Dit zijn posten die vaak over het hoofd worden gezien.

Sommige rekeningen komen één keer per jaar, zoals belasting en verzekeringspremies. Deel deze door twaalf om er een maandelijks bedrag van te maken. Welk totaal aan maandelijkse kosten hebt u nu?

Waarom waardevol voor u?

U bent nu zover dat u het bedrag van uw maandelijkse inkomen kunt vergelijken met dat van uw onkosten. Wat ziet u? Als u genoeg hebt om uw rekeningen te betalen is het prima. Maar laat uw budgettering op dit moment nog niet varen! Immers, het getuigt van wijsheid om niet alleen het benodigde geld voor maandelijkse uitgaven apart te houden, maar ook wat opzij te leggen voor onvoorziene kosten die in de loop van het jaar zullen komen. Dingen zullen verslijten of stukgaan. U dient hier wijselijk rekening mee te houden.

’Akkoord. Maar als ik nu bemerk dat mijn inkomen mijn uitgaven niet dekt?’ vraagt u. Houd in gedachte dat de torenbouwer met het berekenen van de kosten beoogde antwoord te krijgen op de vraag of hij het zich kon veroorloven. Een budget helpt u dus in te zien wat u zich kunt veroorloven. Leer tevreden te zijn met de noodzakelijke dingen. De bijbel helpt ons zo te redeneren door te verklaren: „Wat hebben wij in de wereld gebracht? Niets! Wat kunnen wij uit de wereld meenemen? Niets! Nu dan, als wij voedsel en kleding hebben, moet dat genoeg zijn voor ons” (1 Timótheüs 6:7, 8, Today’s English Version). Toegegeven, dingen zoals voedsel en kleding kan men niet terzijde stellen, maar vermoedelijk kunnen kosten voor amusement, sport of onnodige luxeartikelen wel verminderd worden.

Maar laten wij de andere uitgaven eens bekijken. Hoeveel geld besteedt u aan alcoholische dranken? Dat „vaste borreluurtje ’s avonds kost u wellicht ƒ 1500 per jaar”. Anderen zien hun loonstrookjes in rook opgaan: Iemand die twee pakjes sigaretten per dag rookt, besteedt jaarlijks misschien ƒ 2200 aan sigaretten. Sommigen hebben zich aangewend één keer per week in een restaurant te gaan eten, maar dat kan voor sommige gezinnen een aanzienlijke hap uit het weekloon zijn. Hetzelfde vlees of dezelfde visspecialiteit zou men voor veel minder kunnen kopen om er thuis van te genieten — met extra besparingen op benzine, fooien en parkeerkosten. Zou u jaarlijks ƒ 7500 extra kunnen gebruiken? Dat is wat er alleen al op deze terreinen kan worden bespaard. Het ligt voor de hand dat er andere manieren zijn om uitgaven te beperken. Sommige daarvan staan op de bijgaande lijst vermeld.

Wel, wat kunt u met de verzamelde getallen doen? Er zijn verscheidene nuttige methoden voor het beheren van geld. Welke u gebruikt, zal afhangen van uw omstandigheden en van wat u praktisch vindt.

Enkele praktische methoden

De geldenveloppenmethode: Bij dit eenvoudige systeem neemt u een envelop voor elke afzonderlijke post van uw budget: „Huur”, „Voedsel”, „Benzine”, „Verwarming”, enzovoort. Het geld dat nodig is om de bewuste kosten te dekken, doet u in de juiste envelop. Als dus bepaalde inkomsten wekelijks binnenkomen maar de betalingen maandelijks, of zelfs jaarlijks, gedaan moeten worden, blijft u wekelijks geld wegleggen totdat u het benodigde bedrag bijeenhebt als de tijd aanbreekt dat de rekeningen komen. In juli legt u dus al wat geld opzij voor de stookkosten van de komende winter. Dat neemt beslist heel wat ongerustheid over het betalen van rekeningen weg. En onthoud: Weersta de verleiding om uit een envelop te „lenen”!

De overschrijvingsmethode: In de grond der zaak komt deze methode overeen met de enveloppenmethode. U zet alleen uw gezinsinkomen op een bank- of girorekening, zodat de bank de rol van de „enveloppen” overneemt. Het uitschrijven van de giro’s of cheques als de rekeningen komen, komt in de plaats van het uit de enveloppen halen van het geld. De extra voordelen van deze overschrijvingsmethode zijn: (a) U ontvangt misschien wat rente voor de tijd dat uw geld op de bank staat, wat tevens een hulp kan zijn om waardeverlies als gevolg van inflatie te compenseren, (b) het is veiliger dan grote hoeveelheden contant geld in huis te bewaren en (c) de verleiding om te „lenen” voor andere dan de bestemde doeleinden is kleiner.

Waarom maakt u het opstellen van een budget niet tot een gezinsaangelegenheid? Wanneer u ervoor gaat zitten om de onkosten te berekenen, kan dat de kinderen iets leren over de waarde van geld en gaan zij enigszins beseffen hoeveel er aan hun opvoeding wordt besteed. Dat zal hen helpen er bewuster op te letten lichten niet onnodig aan te laten, hun kleding te verzorgen, geen voedsel te verspillen — dingen waarop tegenwoordig in de meeste huishoudens moet worden gelet.

Wees vooral niet ontmoedigd als uw eerste budget niet goed functioneert of al snel achterhaald is. Zoals elk schema moet ook een budget worden bijgewerkt of aan veranderingen worden aangepast omdat omstandigheden zich nu eenmaal wijzigen. Breng de nodige veranderingen aan. Door ervaring zal het steeds beter lukken. Een beschouwing van de bladzijde hiernaast kan nuttig voor u zijn.

Zoals stond samengevat in het boek Money Management (Geldbeheer): „De eindjes aan elkaar knopen draait niet om meer verdienen of minder uitgeven; het is eenvoudig een kwestie van het van tevoren met elkaar in overeenstemming brengen van inkomsten en uitgaven, zodat het leven aangenamer kan zijn.” Ja, het gaat erom ’de jas te snijden naar de stof’ die beschikbaar is.

[Inzet op blz. 24]

Wij moeten eraan wennen naar ons inkomen te leven en niet naar onze fantasieën

[Inzet op blz. 25]

Een budget helpt u in te zien wat u zich kunt veroorloven. Leer tevreden te zijn met de noodzakelijke dingen

[Kader op blz. 27]

KUNT U OP DEZE TERREINEN KOSTEN BESPAREN?

Het kan zijn dat sommige van de volgende suggesties niet van toepassing zijn op uw huis en uw omstandigheden. Wij zijn er echter van overtuigd dat dit met vele wel het geval is. Wij raden lezers aan te bekijken hoe zij onkosten kunnen beperken door de suggesties te gebruiken die op hun situatie van toepassing zijn en door soortgelijke beginselen toe te passen op terreinen die hier wellicht niet zijn besproken.

IN HUIS

Badkamer:

◻ Neemt u een douche in plaats van een ligbad?

◻ Beperkt u de tijd onder de douche?

Meubilair: Koopt u nieuwe meubels of:

◻ Gaat u na wat opnieuw stofferen en lakken kost?

BOODSCHAPPEN/VOEDSEL

Kleding en schoeisel:

◻ Wacht u op de uitverkoop?

◻ Kunt u verstelwerk doen, vermaken, voeringen of ritssluitingen vervangen?

◻ Let u op aanbiedingen van tweedehands huishoudelijke artikelen of speelgoed?

◻ Hoe staat het met plaatselijke veilingen waar men huisraad aanbiedt?

Kruidenierswaren en diversen:

◻ Koopt u verse levensmiddelen in het seizoen en conserveert u ze of vriest u ze in?

◻ Zou u vaker eenpansmaaltijden kunnen maken en zo goedkope aanbiedingen benutten?

◻ Koopt u grotere hoeveelheden in tegen een voordelige prijs?

◻ Vergelijkt u de prijzen in verscheidene winkels?

◻ Is het goedkoper om zelf uw brood en cake te bakken?

◻ Zou u zelf groenten kunnen verbouwen (in uw eigen achtertuin, een volkstuintje, of op andere plaatsen)?

◻ Houdt u de neiging in bedwang te veel te eten of dure lekkernijen te kopen?

VERVOER

◻ Is het openbaar vervoer minder duur dan benzine-, reparatie-, belasting- en verzekeringskosten van een auto?

◻ Kost het goed onderhouden van uw huidige auto minder dan het kopen van een nieuwe?

◻ Bedenkt u van tevoren hoe u boodschappen, ziekenbezoeken, het ophalen van kinderen, enzovoort, kunt combineren om minder te hoeven rijden?

◻ Koopt u olie, antivries en ruitensproeiervloeistof in grotere en daarom goedkopere hoeveelheden en houdt u het peil zelf bij?

◻ Houdt u de banden op de juiste spanning om zo zuinig mogelijk te rijden?

◻ Vermijdt u onnodig stationair lopen van de motor, veelvuldig stoppen en optrekken en overmatig stadsgebruik?

◻ Gaat u zo mogelijk lopen of fietsen voor boodschappen in de buurt?

◻ Laat u in de winter de motor niet te lang warmdraaien?

◻ Maakt u gebruik van door banken verleende service om automatisch regelmatig terugkerende betalingen van uw rekening af te schrijven, waardoor u onnodige bezoeken aan de bank of postzegels kunt uitsparen?

ENERGIEKOSTEN

Airconditioning:

◻ Werkelijk nodig in uw klimaat?

◻ Zijn ventilatoren aan het plafond niet goedkoper?

◻ Alleen aangezet wanneer werkelijk nodig?

◻ Wordt er onnodig geld verspild doordat de temperatuur in de zomer koeler wordt dan in de winter?

Was- en vaatwasmachine:

◻ Alleen gebruikt als de machine vol is?

◻ Hangt u kleding te drogen in plaats van de droger te gebruiken?

◻ Meet u de hoeveelheid waspoeder af die u gebruikt?

Verwarmingssysteem:

◻ Houdt u de temperatuur laag?

◻ Zet u de thermostaten ’s nachts lager?

◻ Sluit u ’s winters de gordijnen aan de schaduwkant van het huis; opent u ze aan de zonkant? Doet u dat in de zomer andersom?

Verlichting:

◻ Worden lichten uitgedaan indien ze niet nodig zijn?

◻ Zijn lampen van geringere sterkte mogelijk? Kan met minder lampen worden volstaan?

Fornuis of oven:

◻ Zijn de menu’s zo samengesteld dat verscheidene maaltijden tegelijkertijd kunnen worden bereid waardoor oven of branders optimaal worden benut?

◻ Worden restjes goed opgeborgen om opnieuw tot een maaltijd of een deel daarvan te worden verwerkt?

Telefoon:

◻ Telefoneert u alleen wanneer het noodzakelijk is en beperkt u de duur van de gesprekken?

◻ Voert u noodzakelijke interlokale gesprekken tijdens uren met een lager tarief?

Televisie:

◻ Is de tv uit wanneer er niemand kijkt?

◻ Beperkt u het kijken tot bewust gekozen programma’s?

Apparaten:

◻ Blijven radio’s en ventilatoren niet onnodig aanstaan?

◻ Zou u de meeste reparaties in huis zelf kunnen verrichten?

◻ Staat de geiser of boiler op de laagst mogelijke veilige temperatuur? Schakelt u hem uit of hebt u er een tijdklok op?

TEN SLOTTE

◻ Overweegt u zorgvuldig de werkelijke noodzaak van aankopen en laat u zich niet te snel verleiden door „koopjes” die u niet nodig hebt?

[Illustratie op blz. 23]

„Men moet zijn jas snijden naar de stof.” Dat wil zeggen, de grootte en vorm van de jas worden bepaald door de hoeveelheid stof die beschikbaar is. Blijf dus binnen de grenzen van uw mogelijkheden