Zonder baan — Wat zijn de oplossingen?

„Er zullen harde klappen vallen. Veel bedrijven zitten aan de grond, maar willen het nog niet toegeven.” — Amerikaanse financier.

VELEN hebben de harde realiteit al ervaren van deze bittere voorspelling die tegen het eind van 1990 werd gedaan. In sommige bedrijven vroegen werknemers die het nog hadden „overleefd” zich af of zij de volgenden zouden zijn die de laan uit gestuurd zouden worden.

Wat zou u doen als u vandaag uw baan kwijtraakte? Het is verstandig erop voorbereid te zijn. Zoals in het vorige artikel werd uiteengezet, heeft het verlies van een baan niet alleen financiële maar ook emotionele gevolgen. Daarom is er meer bij betrokken dan eenvoudig de rekeningen betalen. Hier volgen enkele richtlijnen die anderen hebben geholpen financieel en emotioneel op de been te blijven toen zij met het verlies van hun baan geconfronteerd werden.

1. Raak niet in paniek

Toen Dominick zijn baan verloor, moest hij zijn huis teruggeven aan de bank en met zijn gezin bij zijn moeder intrekken. Hij geeft de raad kalm te blijven, ongeacht hoe penibel de situatie mag lijken. „Baan of geen baan, het leven gaat door”, zegt hij. „Ik moest echt leren dat het niet afgelopen was met ons allemaal.” Haal u niet allerlei schrikbeelden in het hoofd maar werk kalm aan praktische oplossingen.

2. Denk positief

Jim en Donna hebben samen vier deeltijdbanen. Zij verdienen echter minder dan Jim in zijn vroegere volledige baan in zijn eentje verdiende. Ondanks dat hebben zij het aanvaard als een leerzame ervaring voor hun vijf kinderen. Donna verklaarde: „Zonder de problemen zouden zij in materieel opzicht beter af zijn geweest. Maar zij zouden de valkuilen hebben gemist die je leren hoe te leven.”

3. Stel u open voor nieuwe soorten werk

Zelfs mensen met een witte-boordenbaan kunnen besluiten van beroep te veranderen en opnieuw te beginnen met ander werk. „Mensen kijken pas naar alternatieven als zij wel moeten”, zei Laura, die haar administratieve baan verloor. „In de jaren ’90”, zo merkte zij op, „moeten mensen leren flexibeler te zijn.” Pogingen om het soort werk te krijgen waaraan u gewend bent — of hetzelfde salaris — zullen uw kansen op het vinden van werk wellicht alleen maar verkleinen. Dit zou tenminste gedeeltelijk verklaren waarom het kantoorpersoneel vaak meer tijd kost om werk te vinden dan handarbeiders. Stel u dus open voor de mogelijkheid van andere soorten werk. Velen hebben succes gehad met het aanbieden van diensten aan anderen, schoonmaakwerk bijvoorbeeld.

4. Leef naar uw inkomen — niet naar dat van anderen

Een krachtig instrument in de reclamewereld is het scheppen van een „behoefte” die voorheen niet bestond. Vaak wordt u het gevoel aangepraat dat iedereen (behalve u) op de hoogte is van die behoefte en erin voorziet. ’Dit is de stijl die iedereen draagt [behalve u].’ ’De film waar iedereen over praat [waarom hebt u die dan niet gezien?].’ ’De auto waar iedereen in rijdt [wanneer gaat u die kopen?].’

De manier waarop wij geld bezien en het besteden, kan aan soortgelijke overredende invloeden onderhevig zijn. Een vriend maakt een dure reis. Plotseling bent u aan vakantie toe. Een andere vriend koopt een nieuwe wagen. Plotseling lijkt uw auto oud, niet goed genoeg. Als u afgunstig wordt op wat ieder ander doet, zult u alleen maar geld gaan uitgeven dat u niet hebt en dingen kopen die u niet echt nodig hebt. Vermijd zulke zinloze vergelijkingen.

Jim, de eerder genoemde ontslagen werknemer, merkte op: „Mensen storten in als zij de levensstijl niet kunnen aanhouden die zij denken nodig te hebben. Je hoeft je alleen maar te bekommeren om voedsel en onderdak. De rest doet er werkelijk niet toe.” Het is zoals de bijbel aanraadt in 1 Timotheüs 6:8: ’Wees tevreden met voedsel, kleding en onderdak.’

5. Wees voorzichtig met krediet

Een creditcard kan handig zijn, maar kan ook uw grootste handicap zijn. Sommigen gebruiken de creditcard als een kruk om op te leunen, om volkomen de vraag te kunnen negeren of zij zich iets wel kunnen veroorloven. De card wordt een pijnstillend middel dat u geld laat uitgeven zonder dat u de gevolgen van het geldverlies voelt of erover nadenkt.

De afgelopen jaren heeft in veel landen een ware creditcard-rage toegeslagen. Wat zijn de gevolgen? Een Koreaanse vertegenwoordiger in computers die een nieuwe auto kocht met een creditcard, vatte het als volgt samen: „Als het tijd is om mijn krediet af te lossen, voel ik me altijd verschrikkelijk. Het is net of ik dat geld weggegeven heb.” In Japan is bijna de helft van al degenen die bij financiële adviesbureaus aankloppen in de 20. De 140 miljoen creditcards in dat land worden grotendeels verantwoordelijk geacht voor de enorme schulden van jonge mensen.

Wees dus voorzichtig met een creditcard. Maak er gebruik van maar zorg dat ze niet u gebruikt. Laat ze u niet verblinden voor uw ware financiële situatie. Dat zal de stress door het verlies van uw baan alleen maar groter maken.

6. Houd het gezin bijeen

In een enquête onder 86.000 mensen zei meer dan een derde dat geld het grootste probleem was in hun huwelijk. Uit een ander onderzoek bleek dat de meeste ruzies door geld ontstonden. „Een verschil van opvatting over geld kan de verhoudingen zwaar belasten”, zei financieel adviseur Grace Weinstein.

Zelfs een ogenschijnlijk hecht echtpaar kan zeer uiteenlopende opvattingen over geld en de besteding ervan hebben. De een kan een fanatiek spaarder zijn terwijl de ander een gat in de hand heeft.

Als meningsverschillen over geld niet uitgepraat worden, kunnen ze in gezinsruzies ontaarden. „Plannen zijn tot mislukking gedoemd waar geen vertrouwelijk gesprek is”, zegt de bijbel in Spreuken 15:22. En probeer onder het bespreken van financiële zaken het standpunt van uw huwelijkspartner te begrijpen en eraan tegemoet te komen.

7. Behoud uw gevoel van eigenwaarde

Grace Weinstein merkte op: „Voor de man of vrouw die niet langer een inkomen verdient, is er het emotionele probleem van de achteruitgang in aanzien en de geringere onafhankelijkheid, wat allebei tot een verlies van het gevoel van eigenwaarde leidt.”

Trek niet snel de conclusie dat u bent ontslagen omdat u als werknemer niet werd gewaardeerd. De 29-jarige Rani werd net drie weken nadat zij de hoogst mogelijke opslag in haar loonklasse bij haar jaarlijkse beoordeling had ontvangen, ontslagen. Hoewel eerlijkheid en betrouwbaarheid kunnen voorkomen dat iemand wordt ontslagen, is dat niet altijd het geval. Men hoeft een ontslag dus niet op te vatten als een persoonlijke krenking in zijn waarde. Het kan ook gewaardeerde, betrouwbare werknemers treffen.

8. Stel een budget op

Velen schrikken terug voor het idee van een budget. Zij hebben het gevoel dat het neerkomt op een belemmering, iets wat hen beperkt in het kopen van het noodzakelijke. Dat is niet zo. Een budget is een middel om u te helpen uw doel te bereiken, niet om u aan banden te leggen. Het is eenvoudig een controlesysteem, een uitgewerkt plan dat u zegt waar uw geld blijft en hoe u ervoor kunt zorgen dat het wordt besteed zoals u wilt.

Verbazingwekkend genoeg hebben velen er geen idee van waar zij hun geld aan uitgeven. In plaats daarvan vallen zij ten prooi aan impulsaankopen en klagen dan: „Waar is het allemaal gebleven?” De noodzaak zo’n bestedingspatroon te vermijden, is vooral belangrijk in financieel moeilijke tijden. De bijbel geeft in Spreuken 21:5 de wijze raad: „Maak zorgvuldig plannen en u zult overvloed hebben; als u te snel handelt, zult u nooit genoeg hebben.” — Today’s English Version.

Volg deze raad op door uw uitgaven te noteren. Schrijf een hele maand alles wat u uitgeeft op en verdeel uw uitgaven in categorieën. Houd ook bij hoeveel geld er binnenkomt. Als u constateert dat er meer wegvloeit dan binnenkomt, moet u uw uitgaven bekijken om de oorzaak van het probleem te vinden. Weet u eenmaal wat u uitgeeft en waaraan u het besteedt, dan kunt u uw financiën onder controle krijgen.

Houd uw budget flexibel. De eerste paar maanden zullen er fouten worden ontdekt en sommige uitgaven kunnen vergeten zijn. Breng wijzigingen en correcties aan totdat het budget bij uw behoeften aansluit. Op die manier zal een goed budget u ten dienste staan, niet u de baas zijn.a

De bovenstaande richtlijnen kunnen iemand helpen een periode van werkloosheid door te komen. Maar om afdoende te zijn, moeten deze punten evenwichtig samengaan met een juiste taxatie van de belangrijkheid van geld. Hoe belangrijk is geld in feite? Zijn er dingen die nog belangrijker zijn dan geld, zelfs als iemand zijn baan kwijt is? Die vragen zullen wij in het volgende artikel beschouwen.

[Voetnoot]

[Kader op blz. 8]

Hoe een budget op te stellen:

1. Bereken hoeveel geld er binnenkomt.

2. Noteer een hele maand uw uitgaven om vast te stellen waaraan u uw geld uitgeeft.

3. Stel een budget op waarbij u uitgaat van de eerste twee stappen. Bepaal hoeveel voor elke categorie gereserveerd moet worden.

4. Breng naarmate dat nodig blijkt wijzigingen in uw budget aan.

[Illustratie op blz. 7]

Echtparen moeten meningsverschillen over geld uitpraten opdat het geen gezinsruzies worden