Vrouwen — Worden zij thans met respect behandeld?
VANWAAR die vraag, zullen sommige verbaasde mannen misschien denken. Maar als wij de behandeling van vrouwen in de loop van de geschiedenis en in de hele tegenwoordige wereld beschouwen, krijgen wij via enkele simpele vragen toch wel een idee hoe het antwoord moet luiden.
Wie zijn in menselijke relaties voornamelijk de slachtoffers en wie de onderdrukkers geweest? Wie vooral hebben er in het huwelijk van langs gekregen? Jongens of meisjes? Wie zijn in tijd van oorlog en van vrede verkracht? Wie vooral zijn het slachtoffer van seksuele kindermishandeling geweest? Mannen of vrouwen? Wie zijn vaak krachtens door mannen uitgevaardigde verordeningen veroordeeld tot een tweederangs burgerschap? Wie is het stemrecht ontzegd? Wie hebben beperkte onderwijsmogelijkheden gehad? Mannen of vrouwen?
Er zouden nog heel wat meer vragen te stellen zijn, maar de feiten spreken voor zich. In haar boek May You Be the Mother of a Hundred Sons schrijft Elisabeth Bumiller op basis van haar ervaringen in India: „De ’typische’ Indiase vrouw, die ongeveer 75 procent van de vierhonderd miljoen vrouwen en meisjes in India vertegenwoordigt, woont in een dorp. . . . Zij kan lezen noch schrijven, hoewel zij het zou willen, en is zelden verder dan dertig kilometer van haar geboorteplaats geweest.” Deze ongelijkheid van onderwijs is niet alleen in India maar overal ter wereld een probleem.
In Japan, zoals in veel andere landen, is nog steeds sprake van ongelijkheid. Volgens The Asahi Yearbook voor 1991 volgen 1.460.000 mannelijke studenten een vier jaar durende universitaire opleiding, tegenover 600.000 vrouwelijke studenten. Het lijdt geen twijfel dat overal ter wereld vrouwen kunnen getuigen van hun inferieure mogelijkheden op onderwijsgebied. ’Onderwijs is voor jongens’, is de houding waarvoor zij zich geplaatst hebben gezien.
In haar recente boek Backlash — The Undeclared War Against American Women stelt Susan Faludi een paar rake vragen over de status van vrouwen in de Verenigde Staten. „Als Amerikaanse vrouwen zo gelijk zijn, waarom maken zij dan twee derde van alle arme volwassenen uit? . . . Waarom is de waarschijnlijkheid dat zij slecht gehuisvest zijn en geen ziekteverzekering krijgen nog steeds veel groter dan die bij mannen en is de kans dat zij geen pensioen zullen trekken tweemaal zo groot?”
Het zijn in overgrote meerderheid vrouwen geweest die het meest geleden hebben. Zij zijn het voornaamste mikpunt geweest van vernederingen, beledigingen, seksuele overlast en gebrek aan respect van de zijde van mannen. Deze slechte behandeling is geenszins beperkt tot zogenoemde ontwikkelingslanden. Een gerechtelijke commissie van de Amerikaanse Senaat heeft onlangs een rapport opgesteld over tegen vrouwen gericht geweld. Daarin werden enkele schokkende feiten onthuld. „Elke 6 minuten wordt er een vrouw verkracht; elke 15 seconden wordt er een vrouw geslagen. . . . Geen vrouw is gevrijwaard voor een geweldmisdrijf in dit land. Van de Amerikaanse vrouwen die nu leven, zullen drie van de vier het slachtoffer van minstens één geweldmisdrijf worden.” In één jaar tijd werden drie tot vier miljoen vrouwen door hun man mishandeld. Het was deze jammerlijke situatie die heeft geleid tot de invoering van de ’Geweld tegen Vrouwen-Wet’ van 1990. — Senaatsrapport The Violence Against Women Act of 1990.
Laten wij nu enkele van de situaties beschouwen waarin vrouwen overal ter wereld gebrek aan respect hebben moeten verduren van de zijde van mannen. Vervolgens zullen wij in de laatste twee artikelen van deze reeks bespreken hoe in alle rangen en standen door mannen en vrouwen wederzijds respect getoond kan worden.