Negatieve emoties — Hoe kunnen ze bedwongen worden?
DE EERSTE stap om negatieve emoties te beheersen, is het identificeren van de negatieve gedachten.
Stap nummer twee: Werk aan het corrigeren van de negatieve gedachten. Als u bijvoorbeeld dacht: ’Ik doe nooit iets goed’, vervang dat dan door: ’Ik ben net als ieder ander; ik doe veel dingen goed, maar ik maak ook mijn portie fouten.’
Verwacht niet dat u zich onmiddellijk na het aanbrengen van deze correctie beter voelt (hoewel dat mogelijk is) en laat de kwestie met al haar voors en tegens niet constant door uw hoofd malen. Constateer het feit gewoon en ga over tot de volgende stap.
Als derde stap moet u eraan werken de nare gedachte uit uw geest te bannen. Probeer ze net zo krachtig en vastberaden van u af te zetten als u zou doen bij de gedachte aan het begaan van een ernstige misdaad. Hoewel u daarin misschien met een krachtige geestelijke inspanning zult slagen, is een reusachtige hulp erbij de vierde stap: Verdiep u in iets anders, iets opbouwends.
Dit is van wezenlijk belang, omdat uw negatieve gedachten herhaaldelijk zullen proberen opnieuw uw geest binnen te dringen. Maar u hebt dit voordeel: U kunt u slechts volledig op één ding tegelijk concentreren. U kunt dit tegenover uzelf bewijzen door te proberen twee onderwerpen tegelijk uw volledige concentratie te schenken. Als uw geest reeds volledig in beslag wordt genomen door iets anders, zullen uw negatieve gedachten moeilijk terug kunnen komen.
De manier waarop negatieve gedachten vervangen kunnen worden door positieve, wordt geïllustreerd door dr. Maxwell Maltz, die verklaart: „Als uw platenspeler muziek laat horen die u niet aanstaat, probeert u niet het apparaat tot iets beters te dwingen. . . . U verwisselt gewoon de plaat die wordt afgespeeld en het komt vanzelf goed met de muziek. Pas dezelfde techniek toe in verband met de ’muziek’ die uit uw eigen innerlijke apparaat komt.”
Ja, negatieve gedachten zijn vaak te sterk om ze eenvoudig van u af te zetten. Ze moeten uitgebannen worden door ze te vervangen. Zet een andere „plaat” op, een positieve. Schakel over naar een ander, opbouwend „kanaal”, een ander „station”, en laat u daardoor in beslag nemen.
Het zal moeilijk zijn
De bovenstaande vier stappen zijn gemakkelijk uit te leggen, maar wat moeilijk kan het zijn ze in praktijk te brengen! Wees daarom niet verbaasd als het bedwingen van negatieve gedachten en emoties u in het begin moeilijk afgaat. Ga ervan uit dat het moeilijk is, maar weet dat het mettertijd gemakkelijker wordt.
Neem het voorbeeld eens van Cindy, een lerares die werd grootgebracht door een alcoholische moeder. Jarenlang ging Cindy gebukt onder gevoelens van schuld en onzekerheid. Toen besloot zij het probleem aan te pakken. Wat deed zij?
Cindy legt uit: „Eerst ging ik aan de slag om de specifieke gedachten die mijn negatieve gevoelens veroorzaakten te identificeren. Iedere keer dat deze gedachten bij me opkwamen, overdacht ik ze, verstandelijk en objectief. Dan riep ik een stroom van positieve gedachten op. Ik dwong mijn geest stil te staan bij mijn leerlingen en de manier waarop ik hen kon helpen. Geleidelijk werd het gemakkelijker en ik merkte dat ik mijn gevoelens beter kon beheersen.”
Toch vraagt u zich misschien af . . .
Waarom is het zo moeilijk?
Zijn slechte gewoonten, zoals te veel eten of roken, gemakkelijk af te leren? Beslist niet! Ze worden alleen overwonnen als daar een tijdlang bewust en vastberaden moeite voor gedaan wordt. Voor velen is negatief denken een gewoonte, een gewoonte die net als andere slechte gewoonten moeilijk af te leren is.
Als negatief denken voor u een gewoonte is, zult u om het af te leren waarschijnlijk net zo vastberaden moeten zijn als iemand die op dieet gaat of iemand die besluit met roken te stoppen.
Het gaat erom dat u het niet opgeeft door te besluiten neerslachtig te blijven omdat het gemakkelijker is. Blijf tegen negatief denken vechten, zelfs als het een kwestie is van maandenlang vallen en opstaan en misschien terugvallen. Houd vol alsof u aan het trainen bent voor een atletiekwedstrijd. Houd de resultaten op lange termijn voor ogen in plaats van onmiddellijke voldoening.
Zijn ze totaal uit te bannen?
Zijn negatieve emoties totaal uit te bannen? Nu, als u verwacht thans het volmaakte geluk te bereiken, zult u frustraties en teleurstellingen ervaren. Het geluk is in deze tijd betrekkelijk en onvolkomen. Maar dat is toch nog veel beter dan gevangen te zitten in een leven van aanhoudende en verzwakkende negatieve emoties.
Wil dit zeggen dat negatieve emoties nooit bedwongen zullen worden? Dat zeker niet. De bijbel zet reëel uiteen dat deze onvolmaakte toestand nog enige tijd zal voortduren, maar dat er een bestemde tijd is waarop er voor altijd een eind aan zal komen. Dat zal spoedig gebeuren, wanneer Gods koninkrijk, zijn hemelse regering in handen van Jezus Christus, alle gezag op aarde overneemt en een begin maakt met het verheffen van de mensheid tot menselijke volmaaktheid. Jezus noemde dit proces „de herschepping [of: „regeneratie”, vtn.]”. — Mattheüs 19:28; zie ook Psalm 37:29; Mattheüs 6:9, 10; Openbaring 21:3-5.
Voorlopig echter zult u gelukkiger zijn als u de beperkingen die de menselijke onvolmaaktheid ons oplegt, accepteert. In plaats van tot uitersten te gaan bij het streven naar volmaakte geestelijke gezondheid, zult u vrij zijn om u met andere belangrijke dingen bezig te houden. En u zult een veel grotere mate van vrede des geestes en geluk putten uit de wetenschap dat de uiteindelijke oplossing voor negatieve emoties in de bekwame handen van de Almachtige God ligt.
Zijn de hier gegeven suggesties louter hypothetisch? Werken ze echt? Beslist, zoals uit de volgende persoonlijke ervaringen blijkt.
[Inzet op blz. 6]
U kunt negatieve gedachten vervangen door positieve
[Inzet op blz. 6]
Geef het niet op door te besluiten neerslachtig te blijven omdat het gemakkelijker is
[Illustratie op blz. 7]
Net als afvallen vergt het leren beheersen van onze emoties tijd en volharding