Is abortus het antwoord?
IS ABORTUS het antwoord? Waarschijnlijk is dit een vraag die u al vaker hebt gehoord, of misschien zelf wel eens hebt gesteld. Het is een vraag die vaak rijst in verband met een verscheidenheid van problemen, en die men dan ook in de volgende specifiekere vragen zou kunnen splitsen: Is legalisering of wettiging van abortus de beste manier om de wereldbevolkingsexplosie een halt toe te roepen? Zullen de misstanden die er thans op het gebied van abortus bestaan en die het leven eisen van talloze vrouwen die hun heil bij onwettige aborteurs zoeken, daardoor verdwijnen? En is legale abortus de manier om persoonlijke problemen in verband met een ongewenste zwangerschap op te lossen?
De wetten en de zienswijzen met betrekking tot abortus verschillen sterk van plaats tot plaats. In de Arabische moslimlanden is abortus vrijwel overal een onwettige, illegale praktijk. In Nigeria is abortus verboden, tenzij de doktoren verklaren dat het leven van de vrouw op het spel staat. In West-Duitsland deed op 25 februari 1975 het constitutionele hof een uitspraak tegen abortus. Maar volgens een beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof op 22 januari 1973 heeft een vrouw gedurende de eerste periode van haar zwangerschap wel het wettelijke recht een abortus te laten uitvoeren. En in Japan kunnen vrouwen bijna op verzoek tot en met de zevende maand van hun zwangerschap een wettige abortus verricht krijgen. En zo verschilt de wetgeving van land tot land aanzienlijk, ook in die landen waar abortus is toegestaan. De Nederlandse wetgeving verleent aan artsen de bevoegdheid om op medische gronden abortus uit te voeren; maar in de praktijk worden om heel wat meer redenen abortussen verricht.
Een antwoord op het bevolkingsprobleem?
Zoals u waarschijnlijk weet, hebben reeds miljoenen vrouwen wettig of onwettig een abortus ondergaan. De Afdeling Bevolking van de Verenigde Naties bericht dat „abortus momenteel waarschijnlijk de meest gebruikte enkelvoudige methode van geboortenregeling in de wereld is”. Moet men hieruit opmaken dat het ook een geschikt antwoord is op de bevolkingsproblemen waarmee de mens kampt?
Een zeer vrijzinnige abortuswet werd in 1948 in Japan aangenomen. Wat is daarvan het resultaat geweest? Een sterke beteugeling van de bevolkingsgroei, dat wel. Maar ook een situatie die na een kwart eeuw „gemakkelijke abortus”, aan professor T. S. Ueno van de Nihon-universiteit in Tokio de woorden ontlokte: „Abortus is een levenswijze geworden. Het morele leven is ontredderd. Dit is een tijdperk van vrije seks, en het leven van de ongeborene wordt niet gerespecteerd.”
Ja, abortus heeft geholpen de bevolkingsgroei in te dammen. Maar terzelfder tijd blijkt dit middel ook een moreel afbrekende werking te hebben gehad. Het heeft stellig geen diep respect voor het menselijk leven gekweekt. Is abortus derhalve een wenselijk antwoord op het bevolkingsprobleem? Zeggen de rede en de logica niet Nee?
Een antwoord op wantoestanden
Niettemin zult u, wanneer u een vrouw kent die door een onwettige abortusingreep lichamelijk letsel heeft opgelopen, zich toch gaan afvragen of er met wettiging van abortus op sommige plaatsen niet aan gevaarlijke wantoestanden een eind gemaakt zou kunnen worden. Wat was bijvoorbeeld het effect toen in 1973 het Amerikaanse Hooggerechtshof voorheen onwettige abortusingrepen wettig verklaarde? Volgens Dr. Chr. Tietze, eerste raadsman van de Bevolkingsraad, nam het aantal vrouwen dat aan een abortusingreep stierf, sterk af, van 300 per jaar in de jaren ’60 tot 47 in 1973. Toch kwam er geen volledig eind aan abortus-sterfgevallen. Er bleven dat jaar volgens Dr. Tietze illegale abortussen verricht worden, en deze leidden tot 25 van die 47 sterfgevallen.
India is een ander voorbeeld. Naar schatting 5.000.000 vrouwen laten zich daar jaarlijks wettig of onwettig aborteren. In 1971 ontvingen Indiase vrouwen het wettelijke recht om op verzoek in een ziekenhuis een abortus te laten verrichten. Maar aangezien 80 percent van hen buiten de steden woont, waar ziekenhuisfaciliteiten voorhanden zijn, blijven hun abortussen vaak hachelijke operaties, die zelfs niet eens door artsen worden uitgevoerd.
Heeft de legalisering van abortus dus een eind aan wantoestanden gemaakt? Nee; nog in miljoenen gevallen bestaat er ernstig gevaar.
Een veilig antwoord op persoonlijke problemen?
Voor een vrouw echter die ongewild zwanger is geworden, zullen wereldbevolkingsproblemen of zelfs de gevaren van een illegale abortus wellicht weinig belangrijk lijken. Misschien is ze ongehuwd en voelt ze zich emotioneel niet opgewassen tegen het opvoeden en grootbrengen van een uit overspel geboren kind. Is voor haar abortus het antwoord?
Het is duidelijk dat zij diverse factoren moet overwegen. Omdat zij bijvoorbeeld, ook onder vermoedelijk veilige omstandigheden bij de uitvoering van een wettige abortus, het gevaar van gezondheidsverlies of zelfs verlies van leven onder de ogen moet blijven zien. De deskundige meningen daarover lopen natuurlijk uiteen, maar volgens professor T. S. Ueno zijn wettige abortussen niet in elk opzicht „bijzonder veel veiliger” dan onwettige. Naar zijn mening brengt de snelle overgang van de zwangere naar de niet-zwangere staat het sympathische zenuwstelsel van de vrouw uit het evenwicht. Als andere slechte gevolgen noemde hij: uitputting, slapeloosheid, hoofdpijn, duizelingen, krampen, zenuwpijnen, psychosomatische kwalen, buitenbaarmoederlijke zwangerschappen, latere miskramen en steriliteit.
Zelfs wanneer een vrouw naar een abortuskliniek toestapt, zal zij waarschijnlijk van de gevaren op de hoogte worden gebracht. Er kan infectie of inwendige bloeding optreden. Er kan haar worden verteld dat sommige vrouwen aan de ingreep zijn gestorven. Ook een wettige abortus is derhalve geen veilig antwoord op iemands persoonlijke problemen.
Smartelijke reacties
Smartelijke emotionele reacties op de ingreep dienen evenmin over het hoofd te worden gezien. Vaak zijn ze het lot van vrouwen die een abortus hebben ondergaan. Beslist tot nadenken stemmend is wat dat betreft de volgende ervaring van een tweeëntwintigjarige ongehuwde studente. Kennelijk had ze helemaal niet op een onplezierige emotionele reactie na de ingreep in de abortuskliniek gerekend. Toch voelde ze zich tijdens het wachten al steeds angstiger worden. En toen kwam de werkelijke ingreep. „De dokter stormde binnen — met onbewogen gelaat, zonder iets te zeggen, zonder blijk van enige emotie”, vertelde zij later. „Hij groette niet eens en keek geen moment naar mijn gezicht.” De operatie werd verricht — ze was nog pijnlijk ook. En ten slotte was het dan voorbij.
„Daarna barstte ik in snikken uit”, zo geeft de jonge vrouw toe. „En ik dacht nog wel dat ik uiterst kalm zou blijven.” En over haar tocht naar huis vertelde zij gedeeltelijk: „Als om mijzelf ten slotte te reinigen van een drie uur lange ervaring die ik nooit had mogen meemaken, boog ik mij uit het busraam en braakte.”
Maar de reactie kan nog ernstiger zijn. Diepe geestelijke wonden zijn soms het langdurige gevolg van een abortus. Wat dat betreft kan een abortus ook ernstige gevolgen hebben voor het verplegend personeel. Eén dokter bijvoorbeeld verrichtte bij een 21-jarige vrouw een abortus in ongeveer de achttiende week van haar zwangerschap, met injecties van een vloeistof bedoeld om de foetus te doen stikken. Acht uur daarna kwam een foetus te voorschijn die spierbewegingen maakte en een actieve hartslag bezat. Pas na zevenentwintig minuten stierf de vrucht. „De verpleegstaf was erg in de war van dit incident”, aldus de arts.
En toen in Southampton (Engeland) het aantal abortussen toenam, verlieten enkele jonge verpleegsters hun betrekking. Het feit dat de foetussen reeds tekenen van leven vertoonden, was er bij hen vooral de oorzaak van dat zij zich onplezierig voelden. „Ze komen vol idealen in het beroep, met het verlangen levens te redden”, aldus het commentaar van een hoofdverpleegster. „En dan kan het een schokkende ervaring zijn zichzelf ineens geplaatst te zien in een situatie waarbij zij er feitelijk aan meewerken leven te vernietigen.”
Wanneer het leven begint
Maar gaat het wel werkelijk om vernietiging van leven? Een vertwijfelde en misschien zelfs wanhopige ongehuwde moeder zal niet op die manier over abortus denken. Niettemin vestigde een voormalige felle voorstander van de ingreep, Dr. B. N. Nathanson, de aandacht op wat hij „de uiteindelijke en kwellende waarheid noemde”. En wat was dat? „Wij nemen leven weg.”
De kritieke vraag is: Wanneer begint het leven? Dr. Nathanson gaf hierop als commentaar: „Wij weten dat er menselijk leven aanwezig is vanaf het prilste begin van de zwangerschap.” Een andere arts, F. P. Bolles, schreef in een ingezonden brief aan de Denver Post: „Het is veel gemakkelijker iemand naar de bijstand te sturen, dan hem van onze eigen tafel te laten meeëten; het is gemakkelijker een vrouw abortus aan te bieden dan in tijd van nood voor haar te zorgen . . . Abortus is geen wettelijke, biologische of economische kwestie. Het is niet de Staat tegenover het individu, maar veeleer het individu tegenover God. Ik zou krachtig willen suggereren Hem en Zijn gedachten in overweging te nemen als u beslist over de waarde van het leven van uw naaste (geboren of ongeboren, gewenst of niet gewenst, gaaf of verminkt) en uw eigen leven.”
Wel, wat geeft Gods Woord, de bijbel, dan te kennen? Daarin wordt aangetoond dat Jehovah God hoge achting heeft voor het menselijk leven, vanaf het prilste begin ervan. Zijn wet aan het oude Israël luidde: „En ingeval mannen met elkaar vechten en zij werkelijk een zwangere vrouw letsel toebrengen en haar kinderen inderdaad te voorschijn komen maar er geen noodlottig ongeval geschiedt, dient er zonder mankeren schadevergoeding van hem te worden geëist, naar hetgeen de eigenaar van de vrouw hem mocht opleggen; en hij moet die door tussenkomst van de rechters geven. Maar geschiedt er een noodlottig ongeval, dan moet gij geven ziel voor ziel.” — Ex. 21:22-25.
Het is veelbetekenend dat noch uit deze tekst noch uit andere schriftplaatsen valt op te maken dat de leeftijd van het embryo of de foetus een factor bij een abortusbeslissing zou moeten vormen. Als Jehovah een dergelijk onderscheid niet maakt, is het ongepast wanneer mensen dat wel zouden trachten te doen.
Het is belangrijk te beseffen dat het leven niet bij de geboorte, maar bij de bevruchting wordt doorgegeven. Het is op dat moment dat, aldus de Encyclopædia Britannica, „de levensgeschiedenis van het individu als een onderscheiden en biologische eenheid begint”. Jehovah heeft stellig achting voor het menselijke leven in de baarmoeder, want de goddelijk geïnspireerde psalmist David zei over hem: „Uw ogen zagen zelfs het embryo van mij. En in uw boek waren alle delen ervan beschreven, met betrekking tot de dagen dat ze werden gevormd en nog niet één onder ze er was.” — Ps. 139:16.
Interessant is dan de wijze waarop David vervolgt: „Dus hoe kostbaar zijn mij uw gedachten! O God, hoeveel bedraagt de grootse som ervan wel niet!” (Ps. 139:17) Ja, David had een duidelijk verlangen zich te gedragen overeenkomstig de wil van zijn God, die zich zo om het menselijke leven bekommerde. Hebt u dat verlangen ook?
Zo ja, dan zult u waarschijnlijk ook terecht hebben geconcludeerd dat het uitvoeren van abortus een zonde is tegen de Almachtige God, dat het een misdrijf is in zijn ogen. Vanzelf is het dan ook niet het goddelijke antwoord op de problemen die verband houden met een buitenechtelijke zwangerschap. Het antwoord daarop is, vermijding van gedrag dat tot een dergelijke zwangerschap kan leiden. Tot de „werken van het vlees” die door God worden afgekeurd, behoren „hoererij, onreinheid, een losbandig gedrag”. Tot de vrucht van Gods geest daarentegen behoort „zelfbeheersing”. Het is niet te moeilijk de „werken van het vlees” te vermijden of na te laten. De apostel Paulus merkte op: ’Zij die Christus Jezus toebehoren, hebben het vlees met zijn hartstochten en begeerten aan de paal gehangen.’ — Gal. 5:19-24.
Maar indien een ongehuwde vrouw reeds een handelwijze heeft gevolgd die tot zwangerschap heeft geleid, wat dan? Abortus is niet het antwoord als zij nu in overeenstemming met de Heilige Schrift wil handelen. Sommige meisjes verhuizen misschien naar een andere omgeving, bang om nagewezen te worden, maar zijn zij daar werkelijk beter af, ver weg van al degenen die zij ooit hebben gekend en die hen wellicht op verschillende manieren behulpzaam hadden kunnen zijn? En adoptie, is dat een wenselijke oplossing? Zeker niet wanneer men bedenkt dat het een daad is die men later wellicht diep betreurt, omdat het ingaat tegen elke moederlijke genegenheid. In deze „laatste dagen” hebben veel mensen „geen natuurlijke genegenheid” meer (2 Tim. 3:1-3). Maar een ongehuwde moeder doet er goed aan haar moederlijke gevoelens niet te onderdrukken. Een permanent schuldgevoel kan haar blijven kwellen als zij in gebreke blijft te zorgen voor het kind dat zij ter wereld heeft gebracht. Natuurlijk vereist het moed van haar zijde een kind te krijgen en dan zelf te behouden. Toch geniet dat de voorkeur als de meest wenselijke gedragslijn indien zij haar leven in overeenstemming wil brengen met Gods Woord en ook de bijbelse waarheid aan haar kind wil onderwijzen.
En een onverwachte zwangerschap binnen het huwelijk, hoe valt dat te bezien? Moet men dan abortus overwegen? Hoeveel beter is het niet de zienswijze te ontwikkelen die door de geïnspireerde psalmist als volgt onder woorden werd gebracht: „Ziet!” verklaarde koning Salomo van het Israël uit de oudheid, „Zonen zijn een erfdeel van Jehovah; de vrucht van de buik is een beloning” (Ps. 127:3). Ja, de bevalling en het ouderschap brengen hun angsten en zorgen mee, maar niet de psychische pijn en schuldgevoelens die zo vaak op een abortus volgen. Passend zijn wat dit betreft de woorden van Jezus Christus: „Wanneer een vrouw gaat baren, is zij bedroefd omdat haar uur is gekomen; maar wanneer zij het jonge kind ter wereld heeft gebracht, denkt zij niet meer aan de verdrukking, uit vreugde dat er een mens ter wereld is gekomen.” — Joh. 16:21.
Neen, abortus is niet het juiste antwoord. Voor personen die intiem seksueel contact zoeken, is een huwelijk dat. Waar geluk kan worden verworven wanneer zij die in de huwelijksband zijn verenigd, hun leven instellen op het behagen van Jehovah God, degene bij wie het menselijke leven, liefde en huwelijk hun oorsprong vinden.
[Diagram op blz. 20]
(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)
ABORTUSSEN
V.S. ÉÉN MILJOEN PER JAAR
JAPAN ÉÉN MILJOEN VIJFHONDERDDUIZEND PER JAAR