Watchtower EKIBIKIRO KY'EBITABU EKIRI OKO ENTERNETE
Akaleberyo k'Omuteya
EKIBIKIRO KY'EBITABU EKIRI OKO ENTERNETE
Kinande
  • EBIBLIA
  • EBITABU
  • MIHINDANO
  • w22 Omwisi we 5 hipapuro 20-25
  • Amenge aw’eritusondola omo ngebe yetu

Sihali evideo yosi-yosi oko syo ulyasombola.

Muhakabya ebiteghendeka omuwulu w'erikimya evideo.

  • Amenge aw’eritusondola omo ngebe yetu
  • Akaleberyo KʼOmuteya Akakatulaghanaya Obwami bwa Yehova (Akerigha)—2022
  • Omutwe muke
  • AMALENGEKANIA AWATOLERE OKO SYOFRANGA
  • AMALENGEKANIA AWATOLERE OKO MUBÍRÍ W’EKINYA-MUBIRI
  • AMALENGEKANIA AWATOLERE OKW’ITW’IBENEBENE
Akaleberyo KʼOmuteya Akakatulaghanaya Obwami bwa Yehova (Akerigha)—2022
w22 Omwisi we 5 hipapuro 20-25

OMWATSI W’ERIGHA 22

Amenge aw’eritusondola omo ngebe yetu

“Yehova yukaha amenge.”​—EMI. 2:6.

OLWIMBO 89 Hulikirira, wowe, ubane miyisa

EBIKENDIKANIBWAKOa

1. Busanaki itwe bosi tulaghire oko menge awakalua oko Mungu? (Emisyo 4:7)

KYAMABYA ikyabirikuhikira erikola eriyisogha ry’omughaso munene, ahate eritika-tika mowasaba amenge kundi mowalangira ngoko ulaghire kugho. (Yak. 1:5) Omwami Solomono mwahandika ati: “Amenge ni mwatsi w’embere.” (Soma Emisyo 4:7.) Okw’ibugha ekwenene, Solomono syabya akakania oko misindo yosi-yosi y’amenge w’abandu. Abya akakania oko menge awakalua oko Mungu. (Emi. 2:6) Aliwe, kwenene amenge awakalua oko Mungu anganatuwatikya erilwa n’amaligho awo tukahindana nagho munabwire? Ko bine bitya, ngoko tukendilangira omo mwatsi ono.

2. Ni nzira nguma yahi eyangatuwatikya eribya b’amenge kwenene-kwenene?

2 Enzira nguma eyangatuwatikya eribya b’amenge kwenene-kwenene, ry’erigha n’erikolesya amakangirirya w’abalume babiri ababya basikibwe kutsibu busana n’amenge wabo. Ow’erimbere oyo tukendikaniako ni Solomono. EBiblia ikabugha yiti “oMungu mwaha Solomono y’amenge n’obowika binene kutsibu.” (1 Abam. 4:29) Ow’akabiri oyo tukendikaniako ni Yesu, oyo wabya n’amenge manene kulenga abandu bosi ababiribyaho. (Mat. 12:42) EBiblia moyabugha oko Yesu kw’embere yiti: “Ekirimu kya Yehova kyasyanyikalako, ekirimu ky’amenge n’eriminya.”​—Isa. 11:2.

3. Omo mwatsi ono tukendikania okuki?

3 OMungu mwaha Solomono na Yesu b’amenge manene kutsibu, kyo kyaleka ibatoka eriteka amahano awuwene awalebirye emyatsi y’omughaso okw’itwe bosi. Omo mwatsi ono tundikania okw’isatu ya kuyo: Eribya n’amalengekania awatolere oko syofranga, oko mubírí wetu w’ekinya-mubiri, n’okw’itw’ibenene.

AMALENGEKANIA AWATOLERE OKO SYOFRANGA

4. Solomono na Yesu babya basighene bati oko mwatsi w’eribya n’ebindu by’ekinya-mubiri?

4 Solomono abya muteke kutsibu kandi abya ikere omo nyumba eyighambire n’eyabyamo ebindu ebyuwene. (1 Abam. 10:7, 14, 15) Yesu iye, abya n’ebindu bike kandi syabya awite enyumba yiwe-yiwe. (Mat. 8:20) Aliwe, abalume babiri abo babya n’amalengekania awatolere oko bindu by’ekinya-mubiri kusangwa Yehova Mungu yo waha ababiri bosi b’amenge wabo.

5. Solomono abya n’amalengekania wahi awatolere oko syofranga?

5 Solomono mwabugha ati esyofranga ni “buteya.” (Omug. 7:12) Twamayira oko syofranga twanganabana ebyo tulaghireko n’ebindu bilebe ebyo twanzire. Aliwe, nomo anabya muteke kutsibu, Solomono mwaminya ngoko hane ebindu by’omughaso munene kutsibu kulenga esyofranga. Ng’Eky’erileberyako, mwahandika ati: “Lyowene eriyisoga erina ryowene kwilaba ebindu bingyi.” (Emi. 22:1) Kandi Solomono mwabugha ati abandu abanzire esyofranga kangyi-kangyi sibalitsemera ebyo bawiteko. (Omug. 5:10, 12) Kandi mwabugha ati siritolere itwalengekania tuti esyofranga wo mwatsi w’omugaso munene kutsibu, kundi nomo twangayira oko syofranga singahi syanganabulirana ndambi ni ndambi.​—Emi. 23:4, 5.

Amalengekania wetu oko bindu by’ekinya-mubiri anabirileka ikyatukalako erihira oBwami bw’embere omw’ibyaho lyetu? (Lebaya esyonungu 6-7)d

6. Yesu abya n’amalengekania wahi awatolere oko bindu by’ekinya-mubiri? (Matayo 6:31-33)

6 Yesu abya n’amalengekania awatolere oko bindu by’ekinya-mubiri. Inyakatsemera erirya n’eripulya. (Luka 19:2, 6, 7) Kiro kighuma mwakokotya ebinyu ebyuwene kutsibu, ekyo kyo kyabya kitiko-tiko kiwe ky’erimbere. (Yoa. 2:10, 11) N’ekiro ahola, abya ambite olukimba lw’obughuli bunene. (Yoa. 19:23, 24) Aliwe Yesu mwatalighira ebindu by’ekinya-mubiri bibye kindu ky’omughaso munene kutsibu omo ngebe yiwe. Mwabwira abigha biwe ati: ‘Sihali omundu oyo wangatoka erikolera abakama babiri . . . Simwangatoka erikolera oMungu n’ebindu.’ (Mat. 6:24) Yesu mwatukangirirya ati twamabihira erisondya oBwami ly’embere, Yehova iniakasyatuha ebyo tulaghireko.​—Soma Matayo 6:31-33.

7. Mughala wetu mughuma mwabana endundi y’ati busana n’eribya n’amalengekania awatolere oko syofranga?

7 Abaghala n’abali betu bangyi babiribana endundi kundi mobakolesya amahano wa Yehova aw’amenge awalebirye esyofranga. Tulebaye eky’erileberyako ky’omughala wetu musimbi oyukahulawamo Daniel. Akabugha ati: “Omughulu nabya musuko, monayisogha nyiti erikolera Yehova wakendisyabya mwatsi w’omughaso munene kutsibu omo ngebe yaghe.” Kundi abya n’engebe yolobire, Daniel mwatoka erikolesya endambi yiwe n’obutoki bwiwe omo mibírí mingyi y’ekiteokrasi. Akatasyabugha ati: “Nanganabugha erilua oko mutima ngoko sindinatayikubya b’omo busana n’eriyisogha ryaghe. Kwenene, ko nalihira erisondekania esyofranga mo kindu ky’omughaso munene kutsibu omo ngebe yaghe nanganabwene esyofranga nyingyi. Aliwe sinangabere n’abira abuwene abo nyiri nabo lino. Ko nalihira esyofranga sy’embere sinangabere n’obutseme obo nyiri nabo lino kundi ngayikasa erikolera Yehova yo kutsibu. Yehova abirimba obutseme bungyi kulenga obo esyofranga syanganyiletere.” Kwenene, tukabana endundi omw’ihira amalengekania wetu w’okw’ikolera Yehova butsira oko syofranga.

AMALENGEKANIA AWATOLERE OKO MUBÍRÍ W’EKINYA-MUBIRI

8. Tukaminya tuti ngoko Solomono abya n’amalengekania awatolere oko mubírí? (Omugambuli 5:18, 19)

8 Solomono mwabugha ati erikola omubírí n’omuhwa lyanganaletera omundu y’obutseme bunene. Mwahula omubírí oyo mo ‘lusunzo lw’oMungu.’ (Soma Omugambuli 5:18, 19.) Mwahandika ati: “Omw’ikola ryosi muli endundi.” (Emi. 14:23) Solomono abya inianasi ngoko ebinywa ebyo byabya by’ekwenene. Abya mundu oyukakola omubírí n’omuhwa! Mwayihimbira amanyumba, mwayiherera amalima w’ebinyu, mwayilimira amalima n’erihera mugho mw’emiti y’emisindo yosi y’ebighuma kandi mwayitakulira ebitsinga by’amaghetsi, kandi mwahimba n’emiyi. (1 Abam. 9:19; Omug. 2:4-6) Oyo abya mubírí munene kutsibu, n’ahate eritika-tika mwamuletera obutseme. Aliwe Solomono abya asi ngoko eribya n’obutseme bw’ekwenene abya atolere erikola bingyi okw’aho. Kandi mwakola bingyi omo mubírí wa Yehova. Ng’Eky’erileberyako, mwimanira obuhimbe bw’ehekalu eyighambire ey’eriramiryamo Yehova​—obuhimbe obwabugha emyaka irinda! (1 Abam. 6:38; 9:1) Solomono abere abikola emyatsi mbiriri-mbiri mingyi, mwaminya ngoko omwatsi w’omughaso munene owo omundu angakola ry’erikolera Yehova. Mwahandika ati: ‘Enduli y’omwatsi oyu yeyi, ebyosi byabiryowibwa, gubahe oMungu utegaye ebihano biwe.’​—Omug. 12:13.

9. Yesu mwayira ati atoke eritendiyira omubírí wiwe w’ekinya-mubiri mo mwatsi w’omughaso munene okw’iye?

9 Yesu abya mundu oyukakola omubírí n’omuhwa. Iniakine mulwana, mwakola omubírí w’obusapate. (Mar. 6:3) Ahate eritika-tika ababuti biwe ibakamusima kundi inyakabawatikaya omughulu babya bakayikasa kutsibu erisulubirira ekihanda kyabo kinene. Yesu abya ahika-hikene. Kandi angakolire omubírí owahika-hikene, neryo abandu bangyi sibangabulire eritsemera ebindu ebyo abya akakokotya! Alinga Yesu mwatsemera omubírí wiwe oyo wo kutsibu. Aliwe, nomo anabya mundu oyukakola kutsibu, inyakayikasa eribana endambi y’erikolera Yehova. (Yoa. 7:15) Enyuma, inyabiribya mutuliri w’engulu mbuya w’omughulu wosi, mwahana abahulikiriri biwe ati: “Simukolere ebyalya ebikahonda, nikwa mukolere ebyalya ebikabyaho erihika oko ngebe y’erikota.” (Yoa. 6:27) N’omo Makangirirya wiwe w’oko Kitwa, Yesu mwabugha ati: “Muyibikire ebindu elubula.”​—Mat. 6:20.

Esyopitsa: 1. John anemukola omubiri omo biro biwe omo kiro. 2. Tom haghuma n’omusyakulu w’endeko banemusomera mwali wetu y’Amasako awakasikaya mutima eka wiwe.

Twangalola embere yo tuti eribya n’amalengekania awatolere oko mubírí w’ekinya-mubiri n’oko mibírí y’ekiteokrasi? (Lebaya esyonungu 10-11)e

10. Twamabya ituli bakoli babuya, ni mwatsi owakalire wahi w’angatuhikira?

10 Twamabikolesya amahano wa Yehova aw’amenge, itukendibya n’amalengekania awatolere oko mubírí wetu w’ekinya-mubiri. Itwe Bakristo tukakangiriribawa erikola n’omuhwa “omubírí . . . , owene.” (Efe. 4:28) Kangyi-kangyi abakulu betu b’omubírí bakalangira ngoko tuli b’ekwenene omughulu tukakola n’omuhwa kandi banganasima enzira yetu y’erikolamo omubírí. Ekyo kyanganaleka itwabya tukalabya endambi nene y’oko mubírí kundi twanzire abakulu betu b’omubírí ibabya n’amalengekania awuwene oko Bimiri ba Yehova. Aliwe, twamabikola tutya, itwanganabula endambi eyitosire ey’erilabya haghuma n’ekihanda kyetu n’ey’erikolera Yehova. Litolere itwakola esyombinduka​—imo twatoka eribya n’endambi nene y’erikola emyatsi y’omughaso munene.

11. Mughala wetu mughuma mwighaki okw’ibya n’amalengekania awatolere oko mubírí w’ekinya-mubiri?

11 Mughala wetu mulwana oyukahulawa mo William mw’ighira oko ky’erileberyako kya mughala wetu oyo wabya mukulu wiwe w’omubírí ngoko ni ky’omughaso munene eribya n’amalengekania awatolere oko mubírí w’ekinya-mubiri. William akabugha ati: “[Mughala wetu oyu] ni ky’eriberyako kikulu ky’omundu oyuwite amalengekania awatolere oko mubírí w’ekinya-mubiri. Ni mukoli w’omuhwa kandi awite erina eryuwene oko bakiliya biwe kundi akakola omubírí wo ndeke. Aliwe omusibo akabya ahwa, akimanaya omubírí wiwe neryo inyakolesya endambi n’akaghala kiwe busana n’ekihanda kiwe na Yehova. Kandi ngababwira, ni mughuma w’oko bandu abo niasi abali n’obutseme bunene!”b

AMALENGEKANIA AWATOLERE OKW’ITW’IBENEBENE

12. Solomono mwakangania ati ngoko abya n’amalengekania awatolere okw’iyuwenene, aliwe mwaherya w’ati?

12 Inyakine muramya mutaleghula wa Yehova, Solomono abya n’amalengekania awatolere okw’iyuwenene. Inyakine mulwana, mwaminya ngoko hane emyatsi eyo ate angatoka erikola, neryo mwasaba Yehova y’obusondoli. (1 Abam. 3:7-9) Kandi oko nzuko y’obutabali bwiwe, Solomono mwalangira ngoko eribya mundu w’emiyiheko ni kitegho. Mwahandika ati: “Eriyanza likatsuka erihera, n’ekirimu ky’eriyipipa kikatsuka eriwa.” (Emi. 16:18) Eky’obulighe, enyuma okw’aho Solomono mwataluka erikwama erihano riwe. Oko mughulu mulebe omo butabali bwiwe, emiyiheko moyaleka iniatsuka eritendikwama emighambo y’oMungu. Ng’Eky’erileberyako, omughuma w’oko mighambo inyakabugha ati omwami Muebrania “siasyeyikanyiraya abakali omutima wuwe akasyahinduka.” (Ebi. 17:17) Solomono mwaketa omughambo oyo n’eribya n’abakali 700 n’abaraghane 300, abangyi ba kubo ini bapakani! (1 Abam. 11:1-3) Alinga Solomono mwalengekania ati ekyo sikyendimuletera obwaghali bosi-bosi. Aliwe enyuma sy’ebiro, Solomono mwahikirwa n’ebitsibu busana n’eritendyowa Yehova.​—1 Abam. 11:9-13.

13. Twangighaki twamalengekania buli oko malengekania wa Yesu w’eriyikehya?

13 Yesu mwalola embere eribya n’amalengekania awatolere okw’iyuwenene n’eriyikehya. Embere ase oko kihugho, mwakola emyatsi mingyi eyuwene omo mubírí wa Yehova. OMungu “mwahangyika ebindu byosi omo byala bya Kristo ebiri omo lubula n’ebiri oko kihugho.” (Kol. 1:16) Omughulu abatisibawa, kilangirikire ngoko Yesu mwibuka ndeke emyatsi eyo akola omughulu abya na Tata wiwe. (Mat. 3:16; Yoa. 17:5) Aliwe eryibuka emyatsi eyo mulitaletera Yesu y’emiyiheko. Omo mwanya w’ekyo, mokitamuhikira erikola emyatsi y’omo nzira eyangakangenie ng’akayilangira mo mubuya kulenga abandi. Mwabwira abigha biwe ati mwatasa oko kihugho, “erikolerwa, nikwa asa erikola n’eriha engebe yiwe mo bughuli busana n’abandu bangyi.” (Mat. 20:28) Kandi mwabugha ati syangayitswa erikola ekindu kyosi-kyosi. (Yoa. 5:19) Abya inyakayikehaya kutsibu! Yesu mwatusighira eky’erileberyako eky’uwene ky’erikwama.

14. Oko mwatsi owalebirye eribya n’amalengekania awatolere okw’itw’ibenebene, twangighira oko Yesu koki?

14 Yesu mwakangirirya abigha biwe eribya n’amalengekania awatolere okw’ibibenene. Kiro kighuma, Yesu mwabwirabo ati: “Esyonzwiri sy’oko mitwe yenyu siganzirwe syosi.” (Mat. 10:30) Erisako eri rikatusubaya mutima, kutsibu-tsibu twamabya itukasonda eribya n’amalengekania w’eriyilangira nga situli na mughaso. Ekyo ni bughambu Tata wetu w’elubula atutsomene kutsibu​—kandi tuli b’obughuli omo meso wiwe. Yehova amabitulighira erimuramya kandi amabilangira ngoko tutolere eribyaho kera na kera omo kihugho kiwe kihya-kihya, siritolere itwalengekania tuti akayiteba.

Esyopitsa: 1. John anemuyihamba efoto oko mutoka wiwe w’ebeyi kali. 2. Tom anemuyihamba efoto haghuma n’abira biwe bakawatikya erikokotya Ekisenge ky’Emihindano Minene-Minene.

Eribya n’amalengekania awatatolere okw’itw’ibenebene lyanganaleka itwaherya emiyisa yahi? (Lebaya enungu 15)f

15. (a) Akaleberyo k’Omuteya kakatusaba eribya n’amalengekania wahi awatolere okw’itw’ibenebene? (b) Ngoko kiri oko kayani 24, twamabiyilengekaniako kutsibu, ni miyisa yahi eyo tukaheraya?

15 Hamabilaba emyaka 15, Akaleberyo k’Omuteya mokabugha kati litolere itwabya n’amalengekania awatolere okw’itw’ibenebene: “Kwenene, situtolere eriyilengekaniako kutsibu erihika oko kika ky’eribya n’emiyiheko. Aliwe kandi siritolere itwayighonera kutsibu erihika oko kika itwayowa muhanda. Omo mwanya w’ekyo, litolere itwayikasa eribya n’amalengekania awatolere okw’itw’ibenebene, ekyo ni bughambu itwaminya obutoki bwetu n’obulema bwetu. Mwali wetu Mukristo akakanganaya ekyo omw’ibugha ati: ‘Sinyiri mundu mubi kutsibu; aliwe kandi sinyiri mubuya kutsibu. Ng’oghundi mundu wosi-wosi nyiwite obutoki n’obulema.’”c Twanganalangira ndeke-ndeke ekikaleka eribya n’amalengekania awatolere okw’itw’ibenebene iniabya mwatsi mubuya.

16. Busanaki Yehova akatuha obusondoli bw’amenge?

16 Erilabira eKinywa kiwe Yehova akatuha obusondoli bw’amenge. Atwanzire, kandi anzire itwabya n’obutseme. (Isa. 48:17, 18) Eriyisogha ry’amenge​—eriyisogha erikaletera obutseme bunene, ry’erihira ebikatsemesaya Yehova by’embere omo ngebe yetu. Twamakola tutya, itukendiyihighula oko maligho mangyi awakahikira abakahwereraya amalengekania wabo w’oko syofranga, oko mubírí w’ekinya-mubiri, kutse okw’ibibenebene. Ngambe obuli mughuma w’okw’itwe iniayisogha eribya w’amenge n’eritsemesya omutima wa Yehova!​—Emi. 23:15.

AMAHANO WA SOLOMONO NA YESU AWASONDOLAWA N’EKIRIMU KIBUYIRIRE ANGATW’IGHISYAKI . . .

  • oko syofranga?

  • oko mubírí w’ekinya-mubiri?

  • n’okw’itw’ibenebene?

OLWIMBO 94 Erisima busana n’eKinywa ky’oMungu

a Solomono na Yesu babya n’amenge manene kutsibu. Yehova Mungu yo wabaha amenge awo babya nagho. Omo mwatsi ono tukendilangira ebyo twangigha omo mahano wa Solomono n’awa Yesu awasondolawa n’ekirimu kibuyirire ky’oMungu awalebirye eribya n’amalengekania awatolere oko syofranga, oko mubírí wetu w’ekinya-mubiri, n’okw’itw’ibenebene. Kandi tukendilangira ngoko abaghala n’abali betu babiribana endundi omw’ikolesya n’amenge amahano w’omo Biblia omo myatsi eyo.

b Ulebaye omwatsi “Namna ya Kufurahia Kazi Yako” omo Munara wa Mulinzi w’ekiro 1 Omwisi 2, 2015.

c Ulebaye omwatsi “Biblia Inaweza Kukusaidia Upate Furaha ya Kweli” omo Mnara wa Mlinzi w’ekiro 1 Omwisi 8, 2005.

d ERIKANIA OKO SYOPITSA: John na Tom ni baghala betu babiri balwana abali omo ndeko nguma. John akalabaya endambi nene akasugha omutoka wiwe. Tom akakolesaya omutoka wiwe eriheka abandi eriya omo mubírí w’eritulira n’oko mihindano y’endeko.

e ERIKANIA OKO SYOPITSA: John akine oko mubírí kw’enyuma w’esyondambi esihamulirwe. Syanzire erikosera omukulu wiwe w’omubírí. Neryo obuli ndambi eyo omukulu wiwe w’omubírí akamusaba erikola enyuma w’esyondambi esihamulirwe, John akaligha. Omo righolo righumerera, Tom, omughombe muwatikya, anemukwamanisya omusyakulu w’endeko eriyabana abaghala n’abali betu. Embere, Tom mwabwira omukulu wiwe w’omubírí ngoko akakolesaya esyondambi nyilebe sy’erigholo sy’oko buli yenga erikolera Yehova kandi ngoko syangakola omubírí w’oko ndambi esyo.

f ERIKANIA OKO SYOPITSA: John akayilengekanayako kutsibu. Tom, akahira emyatsi y’obunya-kirimu y’embere omw’ibyaho riwe. Busana n’ekyo, amayira abira bangyi bahya-bahya akawatikya okw’ikokotya buhya-buhya eKisenge ky’Emihindano Minene-Minene.

    Ebichapo bye Kinande (1999-2025)
    Ulwako
    Ingira
    • Kinande
    • Ghaba
    • Ebyo wanzire
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Eby'erighenderako eby'erikolesya
    • Eribika esiri
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ingira
    Ghaba