OMWATSI W’ERIGHA 7
OLWIMBO 15 Pipa Akambere ka Yehova
Erighanyira lya Yehova rikakuwatikaya liti?
“Kusangwa iwe uwite obughanyiri bw’ekwenene.”—ESY. 130:4.
ENZUMWA NGULU
Omwatsi ono akendikania oko eby’erileberyako ebiri omo Biblia ebikakanganaya ngoko Yehova akatughanyira ry’ekwenene. Omwatsi ono akendituwatikya eritasyabya n’erisima rinene busana n’erighanyira lya Yehova.
1. Omughulu omundu akabugha ati, “namakughanyira,” busanaki kikakala eriminya ng’akasonda eribugha atiki?
“NAMAKUGHANYIRA.” Ebinywa ebi byanganasikya mutima, kutsibu-tsibu wamabiminya ngoko ulyabugha kutse ulyakola omwatsi owalyahitanaya omundu! Aliwe omundu oyo akabya abibugha ati, “namakughanyira,” oko kwenene akasonda eribugha atiki? Omundu oyo anganabya inyakasonda eribugha ati mukine bira. Kutse anganabya inakasonda eribugha ati syakyanzire erikania oko mwatsi oyo, aliwe obwira bwenyu sibukiri ngoko bwabya. Abandu bakamaanisaya emyatsi mbiriri-mbiriri omughulu bakabugha bati, “namakughanyira!”
2. Erighanyira lya Yehova likakanibawako liti omo Masako? (Ulebaye n’ebinywa by’eyikwa.)
2 Ngoko Yehova akatughanyira itwe bandu abatahika-hikene lisighene kutsibu ngoko abandu bakaghanyirana. Sihali omundu oyo akaghanyira nga Yehova. Omuhandiki w’esyonyimbo mwabugha oko Yehova ati: “Kusangwa iwe uwite obughanyiri bw’ekwenene, neryo iwatoka eryubahwa.”a (Esy. 130:4) Inga, erighanyira lya Yehova ry’erighanyira ry’ekwenene. Iye musa yukatubwira erighanyira nga ni bugha ambuki. Omo milondo milebe w’omo Masako w’Ekiebrania, abahandiki b’eBiblia mubakolesya ekinywa ky’Ekiebrania ekyo batebatakolesya bakakangania ngoko abandu bakaghanyirana.
3. Erighanyira lya Yehova lisighene liti n’elyetu? (Isaya 55:6, 7)
3 Yehova akabya abighanyira omundu y’amalolo wiwe, akazimagho olosi. Neryo itwanganalola embere eribya n’obwira obuwene haghuma naye. Tukasima Yehova yo kutsibu kundi akatughanyira olosi, kandi kangyi-kangyi.—Soma Isaya 55:6, 7.
4. Yehova akatuwatikaya ati eriminya erighanyira ry’ekwenene nga ni bugha ambuki?
4 Erighanyira lya Yehova lyamabya ilisighene n’erighanyira lyetu itwe tutahika-hikene, neryo twangatoka tuti eriminya erighanyira ry’ekwenene nga ni bugha ambuki? Yehova akakolesaya ebinywa by’ekisosekanio ebyuwene ebikatuwatikaya eriminya ngoko akatughanyira. Omo mwatsi ono tukendikania oko binywa bilebe bya kubyo. Bikenditukangania ngoko tukabya twayisubako Yehova akaghusa amalolo wetu w’ehali n’eritulighira eritasyabya bira biwe. Tukatsopolya ebinywa by’ekisosekanio ebyo, tukendyanza kutsibu Tata wetu w’olukogho n’erikangania erisima rinene okw’iye, kundi akaghanyira omo syonzira nyingyi.
YEHOVA AKAGHUSA HALI AMALOLO WETU
5. Bikabya biti omughulu Yehova akaghanyira amalolo wetu?
5 Kangyi-kangyi, omo Biblia, amalolo akasosekanibawa n’omuheke owalitohire. Omwami Daudi mwakania oko malolo wiwe omo binywa bino: “Amalolo waghe abiribya manene oko mutwe waghe; ng’omusiko owalitohire, ni manene sinangatoka erihekagho.” (Esy. 38:4) Aliwe, Yehova akaghanyira amalolo w’abandu abakayisubako. (Esy. 25:18; 32:5) Ekinywa ky’Ekiebrania ekikabindulawamo “erighanyira,” kangyi-kangyi kikamaanisaya “erisumba” kutse “eriheka.” Twanganasosekania Yehova n’omulume w’amaka oyukalusaya omuheke w’amalolo oko bitigho byetu n’eritwalagho hali okw’itwe.
“Muwaghanyira” (Esy. 32:5)
6. Yehova akaghusa amalolo wetu w’ehali kungahi?
6 EBiblia ikakolesaya ebindi binywa by’ekisosekanio ebikakanganaya ngoko Yehova akaghusa amalolo wetu w’ehali. Esyonyimbo 103:12 sikatubwira siti: “Ngoko eyo eryuba rikabuka ni hali oko eyo eryuba rikalengera, kw’anabirihira atya ebibi byetu byo hali okw’itwe.” Eyo eryuba likasira ni hali kutsibu n’eyo likalengera. Emyanya ibiri eyo siyangahindana n’ahake. Ekyo ni bugha ambu, Yehova akaghusa amalolo wetu w’ehali kutsibu, eyo tutetwangalengekania. Ekyo kikaleka itwikirirya kundu ngoko Yehova akatughanyira olosi!
“Ngoko eyo eryuba rikabuka ni hali oko eyo eryuba rikalengera” (Esy. 103:12)
7. EBiblia ikabughaki oko ebyo Yehova akakola busana n’amalolo wetu? (Mika 7:18, 19)
7 Yehova akabya abighusa amalolo wetu w’ehali, akanalola embere erilengekania kugho? Iyehe. Akakania oko Yehova, omwami Hezekia mwahandika ati: “Wabirigusa ebibi byage byosi enyuma syʼomugongo wawe.” (Isa. 38:9, 17) Ekyo ni bugha ambu, Yehova akaghusa amalolo w’abandu abakayisubako kandi syangatasyalengekania kugho n’ahake. Ebinywa ebyo byanganatasyabindulwa bitya: “Wabirileka [amalolo waghe] inyabya nga mwatabya.” EBiblia ikakolesaya ebinywa ebiri ng’ebyo omo Mika 7:18, 19. (Soma.) Emilondo eyo yikakanganaya ngoko Yehova akaghusa ebibi byetu byosi omo mitobero y’engetse. Kera, omundu inyamabitogherya ekindu kilebe ky’omo ngetse isikyangatasyasungika n’ahake.
“Wabirigusa ebibi byage byosi enyuma syʼomugongo wawe” (Isa. 38:17)
“Wasyagusa ebibi byabo byosi omo mitobero yʼengetsi” (Mika 7:19)
8. Erihika hano twamabighaki?
8 EBiblia ikatubwira ndeke-ndeke ngoko omughulu Yehova akatughanyira akatulusayako omuheke w’amalolo wetu, neryo situtolere eribya tukayihirako omusango. Kwenene, ngoko Daudi abugha, “abo oMungu abirighanyira obubi bwabo n’eribirirwa amalolo wabo, batsemire. Omundu oyo Yehova ateghanzira erilolo atsemire.” (Rom. 4:7, 8) Eryo ry’erighanyira ry’ekwenene!
YEHOVA AKABUGHAHO AMALOLO WETU
9. Ni binywa byahi by’ekisosekanio ebyo Yehova akakolesaya erikangania ngoko akatughanyira kutsibu?
9 Erilabira embanulo, Yehova akabughaho amalolo w’abandu abakayisubako. Tulangire Yehova ng’akakola ekyo ky’ati. EBiblia ikatukanganaya ngoko Yehova akeraya amalolo w’omukola nabi. (Esy. 51:7; Isa. 4:4; Yer. 33:8) Okw’ebikaluira omo mwatsi oyo, Yehova iyuwene-wene, akabugha ati: “Nomo ebibi byenyu byangabya ngʼengula, byasyabya byeru ngʼenzururu. Nomo byangabya ngʼomunyama, byasyabya ngʼobweya bwʼesyombuli.” (Isa. 1:18) Kikakala kutsibu erilusya ekitingu ky’erangyi y’omusasi omo lukimba. Ebinywa bya Yehova ebyo bikaleka itwikirirya ngoko Yehova akeraya amalolo wetu, neryo isyangasyalangirika n’ahake.
“Nomo ebibi byenyu byangabya ngʼengula, byasyabya byeru ngʼenzururu” (Isa. 1:18)
10. Ni bindi binywa byahi by’ekisosekanio ebikakanganaya ngoko Yehova akaghanyira kutsibu?
10 Ngoko tulyalangira omo mwatsi owalaba, amalolo ali ng’amadeni. (Mat. 6:12, ebinywa by’eyikwa; Luka 11:4) Neryo oko buli rilolo eryo tukakola, tukabya nga tunemw’ongerya oko deni yetu. Twabiribyamo edeni yiwe nene kutsibu! Aliwe, Yehova akabya abitughanyira, kikabya ng’amatubughira edeni eyo tulimo. Syalitasyatusaba erilihira amalolo agho abirighanyira. Ngoko omundu akatsema abibuyirwa edeni, netu kutya tukatsema kutsibu omughulu Yehova akatughanyira!
“Utughanyire amadeni wetu” (Mat. 6:12, ebinywa by’eyikwa.)
11. EBiblia ikasonda eribugha yitiki omughulu ikabugha yiti amalolo wetu akasangulawa? (Emibiiri 3:19)
11 Yehova syalitubughira lisa amadeni kutse amalolo wetu, aliwe kandi akasangulagho olosi. (Soma Emibiiri 3:19.) Erituwatikya eriminya ekyo kyo ndeke, tubughe tuti ulimo edeni y’omundu eyo mwahandikirana oko karatasi. Neryo inyimya akaratasi ako n’erikwararya omo mighanzo y’esyofranga esyo ulimo. Nomo amabikwararya musyo, aliwe omundu inyanganalangira emighanzo y’esyofranga esyo ulimo. Eryowa ndeke ebinywa ebyo, litolere itwibuka ngoko obwino obwabya bukakolesibwa kera bakahandika, ibukasangulawa bweghu-bweghu omo maghetse. Omundu inianganimya akakimba akatsapire n’erisangula ebyosi ebihandikire. Neryo omughulu edeni “y’abirisangulwa,” isiyangatasyalangirika. Abandu isibangatoka erilangira ebyabya bihandikire. Ikikabya edeni eyo nga muyitabya. Tukasima kutsibu kundi Yehova akabya abighanyira amalolo wetu, kikabya nga situlitwatakolagho n’ahake!—Esy. 51:9.
“Amalolo wenyu atoke erisangulwa” (Emib. 3:19)
12. Ebinywa by’ekisosekanio by’ekitu ekilitohire bikatwighisayaki?
12 Yehova akakolesaya ebindi binywa by’ekisosekanio erikangania ngoko akaghanyira olosi amalolo wetu. Akabugha ati: ‘Nabirisangula ebibi byawe ngʼekitu kinene, nʼamalolo wawe ngʼekitu ekilitohire.’ (Isa. 44:22) Omughulu Yehova akatughanyira kikabya ng’amimya amalolo wetu n’eribisagho omo kitu kinene ky’embula, neryo isitwangatoka erilangiragho n’ahake, naye isyangasyalangiragho.
“Nabirisangula ebibi byawe ngʼekitu kinene” (Isa. 44:22)
13. Omughulu Yehova akaghanyira amalolo wetu, tukayowa tuti?
13 Ebinywa byosi by’ekisosekanio ebyo twamabikaniako byamatwighisyaki? Yehova akabya abighanyira amalolo wetu, silitolere eribya tukayowa nga tukineko omusango omo ngebe yetu yosi. Erilabira omusasi wa Yesu Kristo amadeni wetu wosi akabya inyabirilihwa. Omughulu Yehova akaghanyira erilolo, kikabya nga situlitwatakola erilolo eryo n’ahake. Yehova kw’akatughanyira atya omughulu tukayisubako.
YEHOVA AKATASYASUBAYA OBWIRA HAGHUMA NETU
Erighanyira eryo Tata wetu w’elubula akatukanganaya likatuha akanya k’eribya n’obwira obuwene haghuma naye (Ulebaye enungu 14)
14. Busanaki twanganayiketera erighanyira lya Yehova? (Ulebaye esyopitsa.)
14 Yehova akabya abitughanyira, twanganayiketera ngoko abiritasyabya mwira wetu. Kundi Yehova akatughanyira olosi, ngambe isitwabya tukalola embere eriyihirako omusango. Silitolere itwasagha tuti alinga Yehova akinatuhiteneko kandi akasonda enzira eyo akendituswiyiramo. Syangakola ekyo n’ahake. Omughulu Yehova akabugha ati abiritughanyira, busanaki litolere itwaligha? Omuminyereri Yeremia, mwabugha oko Yehova ati: “Nasyabuyira amalolo wabo, nʼebibi byabo sindiendisyaswibukabyo.” (Yer. 31:34) Paulo mwakania oko binywa ebyo omughulu abugha ati: “Sinendisyasyibuka amalolo wabo.” (Ebr. 8:12) Aliwe oko kwenene, Paulo mwasonda eribugha atiki?
“N’ebibi byabo sindiendisyaswibukabyo” (Yer. 31:34)
15. Yehova eribugha ati syakibukire amalolo wetu, ekyo ni bugha ambuki?
15 Omo Biblia, ehosi eyo ekinywa “eryibuka” kikabanika, mughulu wosi sikirisonda erikania oko mundu oyukibuka omwatsi mulebe owalaba kera. Aliwe, kyanganasonda erikania oko mundu oyukakola omwatsi mulebe. Omughuma w’oko bakola nabi oywabya ahanikirwe oko muti hakuhi na Yesu mwamusaba ati: “Yesu unyibuke omughulu ukendisyasa omo Bwami bwaghu.” (Luka 23:42, 43) Omulume oyo abya akasaba Yesu amukolere omwatsi mulebe oko mughulu oyo. Ebyo Yesu asubiraya mubyakangania ngoko akendisyamukolera mwatsi mulebe, ni bugha ambu, akendisyamulubukya. Neryo, omughulu Yehova akatubwira ati syakibukire amalolo wetu, akasonda eribugha ati syendisyatukolera omwatsi ow’erituswiyira omo biro ebikasa busana n’amalolo agho abirighanyira.
16. EBiblia ikakanaya yiti oko bwiranda obukasira omw’ighanyirwa ry’ekwenene?
16 Yehova akabya abitughanyira tukayowa bwiranda. EBiblia ikakolesaya ekindi kinywa ky’ekisosekanio erituwatikya eryowa ekyo kyo ndeke. EBiblia ikabugha yiti kundi situhika-hikene, tuli “bakobe b’erilolo.” Aliwe, Yehova akabya abitughanyira tukabya ng’abakobe ababirilusibwa “omo bukobe bw’erilolo.” (Rom. 6:17, 18; Erib. 1:5) Omughulu tukaminya ngoko Yehova abiritughanyira tukatsema kutsibu ng’omukobe oyw’amabya bwiranda.
‘Mwabirilusibwa omo bukobe bw’erilolo’ (Rom. 6:18)
17. Erighanyirwa likaleka itwalama tuti? (Isaya 53:5)
17 Soma Isaya 53:5. EBiblia ikabugha yiti kundi tuli bakoli ba malolo, tuli ng’abandu abakwire obukoni obukalire. Busana n’embanulo, eyo Yehova ateka erilabira Omughala wiwe, tuli ng’abandu abo Yehova abirilamya omo nzira y’ekisosekanio. (1 Pet. 2:24) Omughulu tukakola erilolo tukatsandaya obwira bwetu haghuma na Yehova. Aliwe busana n’embanulo, Yehova anganatughanyira kandi itwatasyabya n’obwira obuwene haghuma naye. Ngoko omundu akatsema busana n’erilamibwa oko bukoni obukalire, netu kutya tukatsema busana n’erilamibwa bunya-kirimu n’eritasyaliwa na Yehova busana n’obughanyiri bwiwe.
“Nʼomo mibibu yiwe tukalamibawa” (Isa. 53:5)
YEHOVA AKABYA ABITUGHANYIRA TUKABANA NDUNDI YAHI?
18. Ni myatsi yahi eyo twamabigha oko binywa bilebe by’ekisosekanio ebiri omo Biblia ebilebirye erighanyira lya Yehova? (Ulebaye n’akasanduku “Yehova akatughanyira ati?”)
18 Ni myatsi yahi eyo twamabigha oko binywa bilebe by’ekisosekanio ebiri omo Biblia ebilebirye erighanyira lya Yehova? Omughulu Yehova akaghanyira amalolo wetu, kikabya nga situlitwatakola amalolo ayo n’ahake kandi twanganayiketera ngoko syendisyatuswiyira busana n’amalolo ayo. Kwesi, twanganabya n’obwira obuwene haghuma na Tata wetu w’elubula. Yehova syalitughanyira kundi tutolere erighanyirwa, aliwe akatughanyira kundi atwanzire kandi ni mubuya.—Rom. 3:24.
19. (a) Litolere itwasima busana n’omwatsi wahi? (Abanya Roma 4:8) (b) Tukendikania okuki omo mwatsi owakwamire?
19 Soma Abanya Roma 4:8. Tukasima Yehova yo kutsibu kundi awite “obughanyiri bw’ekwenene!” (Esy. 130:4) Aliwe, twamabyanza tuti tughanyirawe, tutolere erikola oghundi mwatsi w’omughaso. Langira ebyo Yesu abugha: “Mwamatendighanyira abandi b’amakosa wabo, Tata wenyu w’elubula naye isyendibaghanyira amakosa wenyu.” (Mat. 6:14, 15) Kwesi, ni ky’omughaso erikwama eky’erileberyako kya Yehova omw’ibya tukaghanyira abandi. Omwatsi owakwamire akendituwatikya erikola ekyo.
OLWIMBO 46 Tukakuha ewasingya, Yehova
a Amasako w’erimbere-mbere w’Ekiebrania akakolesaya ekinywa ekikakanganaya ngoko obughanyiri bw’ekwenene ni bughuma, n’omo hanganabya emihanda mingyi y’obughanyiri. Esyombindula nyingyi sy’eBiblia sisirikanganaya ekyo omo Esyonyimbo 130:4.