Iinkhombiso Zencwajana Ethi IPilo NomSebenzi WobuKrestu IHlelo LomHlangano WeBandla
MATJHI 6-12
AMAGUGU ASELIZWINI LAKAZIMU | JOROMIYA 1-4
“Nginawe Kobana [Ngikusindise]”
(Joromiya 1:6) Mina ngathi: “Maye mina! [Jehova] Somandla, qala, angikabi ukwazi ukukhuluma tjhatjhalazi. Ngisesemsana.”
Hlala Uphaphamile NjengoJeremiya
4 Kungenzeka uJeremiya bekaneemnyaka epheze ibe ma-25 ubudala nekamukela isabelo esivela kuJehova sokuba mlindi. (Jer. 1:1, 2) Kodwana bekazizwa amsana, angakufanelekeli ukukhuluma nabadala besitjhaba, amadoda asele akhulile ngeemnyaka begodu aneenkhundla eziphezulu. (Jer. 1:6) Bekufuze arhuwelele iimlayezo ehlabako nezahlulelo ezithusako khulu khulu kubapristi, abaporofidi bamala, ababusi nalabo egade benza ‘ngendlela ethandwako’ begodu bathoma ‘ukukghodlhelela ukungathembeki.’ (Jer. 6:13; 8:5, 6) Itempeli eliphazimulako leKosi uSolomoni, ebeliyindawo yokukhulekela kweqiniso iimnyaka epheze ibe makhulu amane, belizokutjhatjalaliswa. EJerusalema nakwaJuda bekuzokusala kunganalitho, nabahlali bakhona bebazokuthunjwa. Kuyakhanya bona umlayezo uJeremiya ebekathunywe bona awudlulise bewurhabekile!
(Joromiya 1:7-10) Kodwana [uJehova] wathi kimi: “Ungeze wathi, ‘Ngisesemsana’, ngombana komunye nomunye engikuthuma kuye, kufanele uye begodu nanyana yini engikuyala ngayo, kufuze uyitjho. 8 Ungabesabi ngombana nginawe kobana ngikwenyele.” Kutjho [uJehova]. 9 Khonapho [uJehova] welula isandla sakhe, bona sikghwathe umlomami bewathi kimi: “Yizwa, ngibeke amezwami emlonyenakho. 10 Yelela, namhlanjesi ngikubeka phezu kwezizwe nemibuso kobana usiphule bewubhuruze, utjhabalalise bewugirize, wakhe bewutjale.”
(Joromiya 1:17-19) “Thekeleza! Sikima, ubatjele koke engikuyala ngakho. Ungabesabi, nakungasinjalo ngizakwenza ubesabe. 18 Namhlanjesi ngikwenze waba lidorobho elinemithangala, isika yesimbi kanye nemithangala yekoporo kobana ujamelane nenarha yoke. Iye, ujamelane namakhosi wakwaJuda, iinkhulu zakhona, abaphristi bakhona kanye nabantu benarha leyo. 19 Bazakulwa nawe kodwana angeze bakuhlule ngombana nginawe kobana ngikwenyele.” Kutjho [uJehova].
w05-ZU 12/15 23 ¶18
Wena Ulalela Bani—UNkulunkulu Noma Abantu?
18 UNkulunkulu watshela umprofethi uJeremiya: “Nginawe ukuba ngikukhulule.” (Jeremiya 1:8) UJehova angasikhulula kanjani namuhla lapho sishushiswa? Angase avuse umahluleli onomqondo ovulekile njengoGamaliyeli. Noma angase enze ukuba kungazelelwe isikhundla sesikhulu esithile esikhohlakele noma esiphikisayo sithathwe esinye esinomqondo ovuleke kakhudlwana. Nokho, ngezinye izikhathi uJehova angase akuvumele ukushushiswa kwabantu bakhe kuqhubeke. (2 Thimothewu 3:12) Uma uNkulunkulu evuma ukuba sishushiswe, ngaso sonke isikhathi uyosinika amandla okulukhuthazelela lolo shushiso. (1 Korinte 10:13) Kungakhathaliseki ukuthi yini uNkulunkulu ayivumelayo, asingabazi ukuthi siyoba yini isiphetho: Labo abalwa nabantu bakaNkulunkulu balwa noNkulunkulu, futhi abalwa noNkulunkulu ngeke banqobe.
jr-ZU 88 ¶14-15
“Ngiyosuthisa Umphefumulo Okhathele”
INGABE UZOYIQABULA IMIPHEFUMULO EKHATHELE?
14 Kuhle siqaphele indlela uJeremiya akhuthazwa ngayo nendlela akhuthaza ngayo abanye ‘ababeyimiphefumulo ekhathele.’ (Jer. 31:25) Wathola isikhuthazo kuJehova ngokuyinhloko. Cabanga nje ukuthi wawuyokhuthazeka kanjani lapho uzwa uJehova ethi kuwe: “Kodwa mina, bheka ngikwenzé namuhla waba ngumuzi onezivikelo eziqinile . . . Ngokuqinisekile bazolwa nawe, kodwa ngeke bakunqobe, ngoba ‘mina nginawe,’ kusho uJehova, ‘ukuba ngikukhulule.’” (Jer. 1:18, 19) Yingakho uJeremiya athi uJehova ‘ungamandla akhe nesiphephelo sakhe, indawo yakhe yokubalekela ngosuku lokucindezeleka.’—Jer. 16:19.
15 Kuyaphawuleka ukuthi uJehova wathi kuJeremiya: “Mina nginawe.” Uyabona yini ukuthi yini ongayenza lapho umuntu omaziyo edinga isikhuthazo? Kuhle ukubona ukuthi umfowethu noma udade ongumKristu noma mhlawumbe isihlobo sidinga isikhuthazo; kodwa kuhle kakhulu ukwenza okuthile okuwusizo ngakho. Ezikhathini eziningi, okuphumelela kakhulu ukwenza lokho uNkulunkulu akwenza kuJeremiya—ukuchitha isikhathi naye. Ngemva kwesikhashana, mkhuthaze, kodwa ungakhulumi undendende. Amazwi ambalwa, uma ekhethwe kahle, cishe ayofeza okukhulu ukuze amqinise futhi amakhe. Akudingeki ube igagu. Yisho amazwi alula abonisa isithakazelo, ukukhathalela nothando lobuKristu. Amazwi anjalo angafeza lukhulu.—Funda izAga 25:11.
Rhubhulula Ngezinto ZakaZimu Eziligugu
(Joromiya 2:13) “Mbala abantu bami benze izinto ezimbi ezimbili: Bangihlubukile mina, iye, mina mthombo wokuphila, bazembela imiphathamanzi, imiphathamanzi esasambileko engeze yamumatha amanzi!
(Joromiya 2:18) Alo, uzakuzuzani endleleni eya eGibhide, kobana uyokusela amanzi weTjhirhori na? Uzakuzuzani endleleni eya e-Asiriya kobana uyokusela amanzi eYufrathe na?
w07-ZU 3/15 9 ¶8
Amaphuzu Avelele Encwadi KaJeremiya
2:13, 18. Ama-Israyeli angathembekile enza izinto ezimbili ezimbi. Ashiya uJehova, umthombo ongashi wesibusiso, isiqondiso nesivikelo. Futhi azimbela imithombo yawo engokomfanekiso ngokufuna ukwenza imifela-ndawonye neGibhithe ne-Asiriya. Namuhla, ukushiya uNkulunkulu weqiniso sikhethe amafilosofi nemibono yabantu nezombusazwe zezwe kuwukushiya ‘umthombo wamanzi aphilayo’ sizigubhele “imithombo eqhekekile.”
(Joromiya 4:10) Yeke mina ngathi: “Maye [Jehova]Somandla, ukhohlise kokukhohlisa isizwesi kanye neJerusalema ngokuthi bazakuba nokuthula khisibe isabula isihlezi emphinjeni.”
w07-ZU 3/15 9 ¶4
Amaphuzu Avelele Encwadi KaJeremiya
4:10; 15:18—UJehova wabakhohlisa ngamuphi umqondo abantu bakhe abahlubukayo? Ngosuku lukaJeremiya, kwakunabaprofethi ‘ababeprofetha amanga.’ (Jeremiya 5:31; 20:6; 23:16, 17, 25-28, 32) UJehova akazange abavimbe ukuba bangayimemezeli imiyalezo edukisayo.
Ukufundwa KweBhayibheli
(Joromiya 4:1-10) [UJehova] waphendula wathi: “Nange kunendlela oyithathako, wena Israyeli, akube ngebuyela kimi. Nanisusa iinyenyiso zenu emehlwenami, ningabe nisehla nenyuka, 2 khona-ke nizakufunga ngeqiniso, ngobuqotho nangokulunga nanithi, ‘Sifunga [uJehova] ophilako.’ Nje-ke iinkoro zakwa-Israyeli zizakufuna iimbusiso nedumo lazo kimi mina [Jehova]. 3 “Mbala, nakhu okutjhiwo [nguJehova] kibo boke abantu bakwaJuda nebeJerusalema: “Zikghemeleni ihlabathi engakalinywa, ningatjali hlangana nameva. 4 Zisokeni kube [kuJehova], nisuse amajwabu weenhliziyo zenu nina bantu bakwaJuda nebeJerusalema! Nakungasinjalo itukuthelwami izakuqubuka ngebanga lobumbi enibenzileko bese itjhise njengomlilo kungabi nomcimi.” 5 Bikani kwaJuda, nimemezele eJerusalema nithi: “Vuthelani ipalapala enarheni! Rhuwelelani nithi, ‘Yenibuthane ndawonye! Asibalekeleni emadorobheni anemithangala!’ 6 Phakamiselani iphawu eZiyoni! Phephiselani ipahlenu eJerusalema, ningariyadi! Qalani, [uJehova] sele azokuletha ihlekelele evela ngetlhagwini, ngitjho nokurhayilwa okukhulu.” 7 Ibhubezi liphumile ngedzabeni lalo, umbhubhisi wezizwe ufudukile. Utjhiye indawakhe kobana enze inarhakho ibe libhudu, wena Juda. Amadorobhakho azakuba marubhi atlhoge abahlali. 8 Yeke, yembathani iinzilo, nilile nirhahlawule nithi: Maye, ilaka elivuthako [lakaJehova] alikasuki phezu kwethu. 9 [UJehova] uZimu wathi: “Mhlokho, ikosi kanye neenkhulu izakuphela amandla, abaphristi bakhene, abaphorofidi bakakamale.” 10 Yeke mina ngathi: “Maye [Jehova] Somandla, ukhohlise kokukhohlisa isizwesi kanye neJerusalema ngokuthi bazakuba nokuthula khisibe isabula isihlezi emphinjeni.”
MATJHI 13-19
AMAGUGU ASELIZWINI LAKAZIMU | JOROMIYA 5-7
“Balisa Ukwenza Intando KaZimu”
(Joromiya 6:13-15) “Mbala, kusukela kabancani ukuya kabakhulu babo, boke banehliziyo ede ngenzuzo; ukusukela ebaphorofidini ukuya ebaphristini, boke benza ikohliso. 14 Bahlenga inceba labantu bami ngokulithatha lula, bathi ‘Kunokuthula! Kunokuthula!’ khisibe akunakuthula do. 15 Bayaqobeka ngombana benza izinto ezinyenyisako! Nanyana kunjalo abananhloni nakanye, abakwazi ngitjho nokutjhalazela lokhu. Yeke, bazakuwa hlangana nabawileko, bazakuguqiswa lokha nangisebenza ngabo.” Kutjho [uJehova].
w88-ZU 4/1 11-12 ¶7-8
UJeremiya—Umprofethi Ongathandeki Wezahlulelo ZikaNkulunkulu
7 UJehova waxwayisa: “Bayakulwa nawe, kepha abayikukwahlula.” (Jeremiya 1:19) Manje, kungani amaJuda nababusi bawo babeyofuna ukulwa nalomprofethi? Ngoba isigijimi sakhe sasihlasela ukunganaki kwabo nendlela yabo yokukhulekela eyayingeyokugcina umthetho nje. UJeremiya akazange agwegwese: “Bheka, izwi likaNkulunkulu seliyihlazo kubo, abathokozi ngalo. Ngokuba kusukela kwabancane babo kuya kwabakhulu babo bayaphanga impango bonke, nabaprofethi nabapristi bonke [labo kanye okwakumelwe babe abavikeli bezindinganiso zokuziphatha okuhle nezingokomoya] baqamba amanga.”—Jeremiya 6:10, 13.
8 Yiqiniso, babehola isizwe ekwenzeni imihlatshelo. Babegcina icala nje mayelana nokukhulekela kweqiniso, izinhliziyo zabo zazingekho kukho. Ukugcina isiko kwakusho okukhulu kakhulu kubo kunokuziphatha okufanele. Ngesikhathi esifanayo, abaholi benkolo bamaJuda babekhohlisa isizwe ukuze sibe nomuzwa wokuthi silondekile, bethi, “Ngukuthula, ngukuthula” lapho kungekho ukuthula. (Jeremiya 6:14; 8:11) Yebo, babekhohlisa abantu ukuba bacabange ukuthi babenokuthula noNkulunkulu. Babenomuzwa wokuthi akukho okwakumelwe bakhathazeke ngakho, ngoba babengabantu abasindisiwe bakaJehova, ababenomuzi ongcwele nethempeli lawo. Kodwa ingabe leyo indlela uJehova ayebheka ngayo isimo?
(Joromiya 7:1-7) [UJehova] wakhuluma noJoromiya wamtjela bona 2 ajame esangweni lethempeli [lakaJehova] amemezele umlayezo lo lapho athi: “Yizwani ilizwi [lakaJehova] noke nina bantu bakwaJuda abangena emasangweni la kobana nimlotjhe. 3 Nakhu okutjhiwo [nguJehova] uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi, ‘Lokha nanilungisa iindlela nezenzo zenu, khona-ke ngizanenza nihlale enarheni le.’ 4 Ningathembeli emazwini adurhisako athi: “Nanti-ke ithempeli [lakaJehova]! Nanti-ke ithempeli [lakaJehova]! Nanti-ke ithempeli [lakaJehova]! 5 “Nakube ngambala nilungisa iindlela nezenzo zenu bese niphathana ngokulunga 6 okutjho ukungagandeleli isikhonzi, intandani nomhlolokazi, ukungaphalazi iingazi ezinganamlandu enarheni le begodu nokungadlhemadlhemi ngemva kwabosingazimu benizilimaze, 7 khona-ke ngizanivumela kobana nihlale enarheni le, iye inarha engayinikela aboyihlo isiphelani.
w88-ZU 4/1 12 ¶9-10
UJeremiya—Umprofethi Ongathandeki Wezahlulelo ZikaNkulunkulu
9 UJehova wayala uJeremiya ukuba ame obala ngasesangweni lethempeli futhi anikeze isigijimi saKhe kubakhulekeli ababengena lapho. Kwakumelwe abatshele ukuthi: “Ningethembi emazwini amanga, lapho kuthiwa: Nanti ithempeli likaJehova, ithempeli likaJehova, ithempeli likaJehova. . . . Bhekani, niyethemba emazwini amanga angenakusiza.” AmaJuda ayehamba ngokubona hhayi ngokukholwa, njengoba ayeqhosha ngethempeli lawo. Ayesewakhohliwe kakade amazwi kaJehova okuxwayisa: “Izulu liyisihlalo sami sobukhosi, umhlaba uyisenabelo sezinyawo zami, iphi leyondlu ebeniyakungakhela yona?” UJehova, iNkosi enguMbusi yalendawo enkulu, ngokuqinisekile wayengavalelekile phakathi kwethempeli lawo, kungakhathaliseki ukuthi lalikhazimula kanjani!—Jeremiya 7:1-8; Isaya 66:1.
10 UJeremiya waqhubeka namazwi akhe ahlabayo okusola obala: “Niyakweba yini, nibulale, niphinge, nifunge amanga, nimshisele uBali impepho, nilandele abanye onkulunkulu eningabazanga, . . . nithi: Sophuliwe—nize nenze zonke lezizinengiso, na?” AmaJuda, ‘njengabantu’ bakaNkulunkulu ‘abakhethiwe,’ ayecabanga ukuthi wayezovumela ukuziphatha kwanoma yiluphi uhlobo kuphela nje uma eletha imihlatshelo yawo ethempelini. Nokho, uma ayemcabangela njengoyise onozwela otetemisa umntwana ototoswayo okuwukuphela kwakhe, khona ayelinde amathonsi abanzi.—Jeremiya 7:9, 10; Eksodusi 19:5, 6.
(Joromiya 7:8-15) Kodwana qalani, nithembela emazwini adurhisako nangasizi litho. 9 “Nicabanga bona nizakweba benibulale, nihlobonge benifunge ngekohliso, nitjhisele uBhali itjhwalo benidlhemadlheme ngemva kwabosingazimu ebeningabazi erhalawumbenim 10 bese nizokujama phambi kwami ethempelini elibizwa ngami nithi, ‘Siphephile!’ khisibe niragela phambili ngokwenza iinyenyiswezi na? 11 Ithempeli elibizwa ngameli, nicabanga bona sele lilirholo labadlelezeli” na? Kodwana yazini bona ngihlala nginiqalile!” Kutjho [uJehova]. 12 “Ningaya khona nje endawenami ebegade iseTjhilo lapha nganzinzisa khona ibizo lami kokuthoma, niyokubona lokho engakwenza kiyo ngebanga lobukhohlakali babantu bami u-Israyeli. 13 “Nje-ke, isigwebo [sakaJehova] sithi: Ngebanga lokobana nenze zoke izintwezi begodu ngakhuluma nani imini yoke, kodwana azange nilalele; nganibiza kodwana azange nisabele; 14 yeke engakwenza eTjhilo ngizakwenza phezu kwethempeli elibizwa ngami, iye, ithempeli enithembele kilo, naphezu kwenarha engayinikela nina naboyihlo. 15 Ngizaniqotjha ebukhoneni bami njengombana ngaqotjha boke abafowenu,” iye, zoke iinzukulwana zakwa-Efrayimu.
jr-ZU 21 ¶12
Ukukhonza “Engxenyeni Yokugcina Yezinsuku”
12 Ekuqaleni kokubusa kukaJehoyakimi, uJehova watshela uJeremiya ukuba aye ethempelini ayodalula ububi babantu baseJudiya. Babebheka ithempeli likaJehova njengeliyinto ezobavikela. Kepha uma babengakuyeki “ukweba, ukubulala nokuphinga nokufunga amanga nokushunqisela uBhali umusi womhlatshelo nokulandela abanye onkulunkulu,” uJehova wayeyolishiya ithempeli lakhe. Wayengeke abayeke nabazenzisi ababekhulekela kulo, njengoba nje alishiya netabernakele eShilo ngezinsuku zomPristi Omkhulu u-Eli. Izwe lakwaJuda ‘laliyoba indawo ebhuqiwe nje kuphela.’ (Jer. 7:1-15, 34; 26:1-6) Cabanga ngesibindi uJeremiya ayesidinga ukuze amemezele leso sigijimi! Cishe wasimemezela obala kubantu abayizicukuthwane nabanegama. Abanye abafowethu nodadewethu namuhla nabo baye baba nomuzwa wokuthi badinga isibindi ukuze bahlanganyele emsebenzini wasemgwaqweni noma ukuze bashumayeze izigwili nezicukuthwane. Nokho, nakhu esingaqiniseka ngakho: UNkulunkulu uyosisekela nakanjani njengoba nje asekela uJeremiya.—Heb. 10:39; 13:6.
Rhubhulula Ngezinto ZakaZimu Eziligugu
(Joromiya 6:16) Nakhu okutjhiwo [nguJehova]: “Ngathi, ‘Jamani epambanandlela niqale, buzani ngeendlela zekadeni ukufunyana bonyana ngiyiphi elungileko, nikhambe kiyo, nifumanele imiphefumulwenu ukuphumula.’ Kodwana abantwaba bathi, ‘Abe asizokhamba endleleni yakhona leyo.’
w05-ZU 11/1 23 ¶11
Ingabe Uzohamba NoNkulunkulu?
11 Ingabe siyalivumela ngempela iZwi likaNkulunkulu ukuba lisiqondise ezicini zonke? Kuyazuzisa ukuhlaba ikhefu ngezinye izikhathi sizihlole ngokwethembeka. Cabanga ngevesi eliyosisiza ukuba senze kanjalo: “Yilokhu uJehova akushilo: ‘Yimani ezindleleni, nibone, nibuze ngemendo yakudala, ukuthi iphi manje indlela enhle; nihambe ngayo, nitholele imiphefumulo yenu impumuzo.’” (Jeremiya 6:16) La mazwi angase asikhumbuze umhambi omi empambana-mgwaqo ukuze abuze. Ngomqondo ongokomoya, abantu bakaJehova abavukelayo kwa-Israyeli kwakudingeka benze okufanayo. Kwakudingeka bathole indlela ebuyela ‘emendweni yakudala.’ Leyo “ndlela enhle” kwakuyindlela okhokho babo abathembekile ababehambe ngayo, indlela isizwe esase sinhlanhlathile kuyo ngobuwula. Ngokudabukisayo, u-Israyeli akazange asamukele lesi sikhumbuzo sothando esivela kuJehova. Lona leli vesi liyaqhubeka: “Kodwa babelokhu bethi: ‘Ngeke sihambe.’” Nokho, ezikhathini zanamuhla abantu bakaNkulunkulu baye basabela ngendlela ehlukile basilalela iseluleko.
(Joromiya 6:22, 23) Nakhu okutjhiwo [nguJehova]: “Qalani, kuza abantu bavela ngenarheni yetlhagwini, iye, kuqubuka isizwe esikhulu emajukujukwini wephasi. 23 Sihlome ngomsebe nangomkhonto, sinesihluku begodu asinasirhawu. Sizwakala inga lilwandle elibhodlako nasikhwele phezu kweenjomani zaso, siza njengamadoda ahlelekele ipi kobana sikusahlele, wena ndodakazi yeZiyoni.”
w88-ZU 4/1 13 ¶15
UJeremiya—Umprofethi Ongathandeki Wezahlulelo ZikaNkulunkulu
UJuda Uyakhokha
15 Cishe ngo-632 B.C.E., iAsiriya lase liwele kumaKaledi namaMede, futhi iGibithe lancishiswa laba umbuso omncane ngaseningizimu yakwaJuda. Usongo lwangempela kwaJuda lwaluyokuza ngomzila wokuhlasela ngasenyakatho. Ngakho, kwakumelwe uJeremiya anikeze amaJuda akubo izindaba ezimbi! “Bheka, kuvela abantu ezweni elisenyakatho . . . banonya, abanamusa, . . . behlelelwe ukulwa nawe-ndodakazi yaseSiyoni.” Umbuso wezwe owawuthola amandla ngalesosikhathi kwakuyiBabiloni. Lona wawuzokuba ithuluzi likaJehova lokujezisa uJuda ongenalukholo.—Jeremiya 6:22, 23; 25:8, 9.
Ukufundwa KweBhayibheli
(Joromiya 5:26-6:5) Phakathi kwabantu bami kuneenkhohlakali: Zibadalele njengabantu abacuphe iinyoni, zibeka isifu, zibambe abantu. 27 Njengesiqwebu esigcwele iinyoni, zinjalo neenkumba zazo zigcwele ipahla yekohliso. Ngebangelo ziphenduke iinkhulu neenjinga. 28 Iye, zinonile, zinemikhaba, ziyaphumelela! Ngezenzo zazo ezimbi sezidlulelele! Azisakhuphi iingwebo: Indaba yeentandani nomlandu wabachakileko azisawuyeleli.” 29 [UJehova] uthi: “Alo, kumele ngingabahlunguphazi ngalokhu na? Ngingazibuyiseleli phezu kwesizwe esinjengalesi na? 30 Kunento erarako nethusako eyenzekako enarheni: 31 Abaphorofidi baphorofida ngehloso yamanga, abaphristi babusa ngegunya labo; nje-ke abantu bami bathanda khona lokho. Alo-ke, yini okhunye enizokwenza emva kwalokhu na?”
6 Nina bantu bakwaBhenjamini, balekani phakathi kweJerusalema! Vuthelani ipalapala eTekhowa! Yenzani itshwayo lentuthu liphakame ngehla kweBhethe-Hakeremuli Nasi ihlekelele iphayiza ivela ngetlhagwini, ngitjho nokurhayilwa okukhulu! 2 Indodakazi yeZiyoni kimi beyifana namadlelo amahle. 3 Kodwana abelusi nemihlambabo bazakuza kiyo, bahlome amatendabo phezu kwayo mazombe; ngiloyo naloyo adlise isabelo sakhe kiyo. 4 Bathi: “Zilungiseleleni ukulwa neJerusalema! Phakamani, sisahleleni emini ekulu! Heyi! Imini ithoma ukujika nemithunzi yentambama iba mide. 5 Yeke phakamani, asisahleleni ebusuku, sirhayile imibhotjhongwayo!”
MATJHI 20-26
AMAGUGU ASELIZWINI LAKAZIMU | JOROMIYA 8-11
“Abantu Bangaphumelela Kwaphela Ngesinqophiso SakaJehova”
(Joromiya 10:2-5) Nakhu okutjhiwo [nguJehova]: “Ningafundi iindlela zabezizwe namkha nibe nevalo ngeenkhanyisi ezisemkayini, njengombana bezizwe banevalo ngazo. 3 Ngambala imikhuba yezizwe ililize lakolize: Zigawula isigodo ngehlathini, usosino asibaze ngezenjana. 4 Zisikghabisa ngesiliva negolide, zisikokodele ngenondo nangeenkhonkhwani kobana singapewuki. 5 Abosingazimu bafana nesethuso: Abakhulumi, bayathwalwa ngombana abakwazi ukukhamba! Ningabesabi ngombana abanangozi begodu akunabuhle ababenzako.”
(Joromiya 10:14, 15) Woke umuntu usidlhayela begodu akanalwazi; woke umncibilikisi uhlaziswa bosingazimu bakhe. Iinthombembunjwa zakhe zimamala, azinamphefumulo ngaphakathi kwazo. 15 Zililize lakolize, ziziinkohliso; isikhathi sokugwetjwa kwazo nasifikako, zizakubhubha.
it-1 555
Ikomukomu (Cucumber)
Iinsika, iingodo namkha ezinye izinto bezihlonywa emasimini khona zizakuthusa iinlwana, uJoromiya wafanisa izinto ezingaphilikwezo ‘okuziinthuso esimini’ yekomukomu neenthombe ebezilotjhwa ziintjhaba.—Jor 10:5.
(Joromiya 10:6, 7) “Akakho onjengawe, [Jehova]; umkhulu begodu nebizo lakho limamandla. 7 Ngubani ongakwesabiko, wena Kosi yezizwe na? Lokhu kukufanele. Hlangana nabo boke abazenza iinhlakaniphi ezizweni nakiyo yoke imibuswabo, akakho noyedwa onjengawe.”
(Joromiya 10:10-13) Kodwana [uJehova] unguZimu wamambala; unguZimu ophilako, iKosi yanini nanini. Lokha nathukutheleko, iphasi liyadengezela; izizwe azikwazi ukubhesela ilaka lakhe. 11 Ngabosingazimabo umuntu kufuze athi: “Abosingazimu azange badale izulu nephasi, ngalokho bazokubhubha ephasinapha nangaphasi komthunzi welanga.” 12 UZimu wenze iphasi ngamandlakhe, wasekela ilizwe ngokuhlakanipha kwakhe, wendlala amazulu ngelwazi lakhe. 13 Lokha nakhupha ilizwi lakhe, kuhlokoma amanzi emazulwini; wenza amafu amhlophe aphume epelazwe. Uthumela imibani ekhambisana nezulu, aphephethe ummoya eenlulwini zakhe.
w04-ZU 10/1 11 ¶10
Obani Abakhazimulisa UNkulunkulu Namuhla?
10 Kungakhathaliseki ukuthi ubuka amazulu phezulu noma ugqolozela indalo ekhona la emhlabeni, bucacile ubufakazi bokuthi uMdali ukhona. (Jeremiya 10:12) Kufanele sivumelane ngokuphelele nezidalwa zasezulwini ezimemeza zithi: “Uyakufanelekela, Jehova, yebo Nkulunkulu wethu, ukwamukela inkazimulo nodumo namandla, ngoba wadala zonke izinto.” (IsAmbulo 4:11) Noma kunjalo, ososayensi abaningi bayehluleka ukubona lobu bufakazi ‘ngamehlo enhliziyo yabo’ yize ingase ibamangalise imiklamo yezinto abazibona ngamehlo abo enyama. (Efesu 1:18) Singakufanekisa kanje: Ukuncoma ubuhle nomklamo wendalo bese uphika ukuthi ukhona uMklami Omkhulu akunangqondo njengokuncoma umdwebo omuhle kakhulu ngesikhathi esifanayo uphike ukuthi ukhona umdwebi owathatha indwangu engenalutho wayenza umdwebo wobuciko. Akumangazi ukuthi labo abangafuni ukukholelwa kuNkulunkulu kuthiwa “abanazaba”!
(Joromiya 10:21-23) Mbala abelusid badlhayele ngombana abasabuzi [nakuJehova]. Ngalokho abaphumeleli nezimvu zabo ziphadlhalele zoke.” 22 Lalelani! Kunombiko sele usifikele! Kuza umdumo omkhulu ngetlhagwini! Uzakutjhiya amadorobho wakwaJuda alibhudu abe madzaba weempungutjha. 23 [Jehova], ngilemuke bona umuntu akaziphileli; akusisemuntwini ukuzikhambela nokunqophisa amagadangwakhe.
Kghani UZimu Ukudanisile?
Ubujamo obudanisako obusephasini namhlanjesi bubufakazi obukhanyako ukuthi ukubusa komuntu kubhalelwe ngokupheleleko. Akusiborhulumende bephasi kwaphela ababhalelwe kuletha ukuthula, ivikeleko, nethabo kodwana benze nokuthi kusale kancani ukuthi iphaseli lonakale ukonakala. Lokhu kukhambisana neqiniso elisisekelo elitjhiwo eBhayibhelini: “Ngilemuke bona umuntu akaziphileli; akusisemuntwini ukuzikhambela nokunqophisa amagadangwakhe.” (Joromiya 10:23) Yindlela kaZimu yokubusa kwaphela engasilethela ukuthula unomphela, ithabo nengomuso elihle ebantwini, ngombana lokho kumnqopho kaZimu.—Isaya 45:18.
Rhubhulula Ngezinto ZakaZimu Eziligugu
(Joromiya 9:24) kodwana ozigqajako akazigqaje ngokobana uyangilemuka begodu uyangazi bona [nginguJehova] owenza ukwethembeka, ubulungiswa kanye nokulunga ephasini. Iye, ngikho lokho okungijabulisako.” Kutjho [uJehova].
Hlala UTjhidele KuJehova
16 Ukuzikhakhazisa eentweni ezifaneleko kungaba kuhle. Ngokwesibonelo, kufuze sihlale sizikhakhazisa ngokuba boFakazi bakaJehova. (Jer. 9:24) Isilinganiso esifaneleko sokuzihlonipha sisisiza bona senze iinqunto ezihle begodu sibalekele ukwehlisa imithethokambiso yokuziphatha kwethu. Kodwana ukuqala isikhundla sethu nofana imibonwethu njengephakeme khulu kungasitjhidisela kude noJehova.—Rha. 138:6; Rom. 12:3.
(Joromiya 11:10) Baphendukele ezonweni zaboyise abala ukulalela amezwami. Badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu kobana babalotjhe. Iye, ikumba yakwa-Israyeli neyakwaJuda zephule isivumelwano engasenza naboyise.
w07-ZU 3/15 9 ¶2
Amaphuzu Avelele Encwadi KaJeremiya
3:11-22; 11:10-12, 17—Kungani uJeremiya amemezela nangombuso wasenyakatho wezizwe eziyishumi, ngisho noma iSamariya lase libhujisiwe ngo-740 B.C.E.? Lokhu kwakungenxa yokuthi ukubhujiswa kweJerusalema ngo-607 B.C.E. kwakuwukubonakaliswa kokukhishwa kwesahlulelo sikaJehova kuso sonke isizwe sakwa-Israyeli, hhayi isizwe sakwaJuda kuphela. (Hezekeli 9:9, 10) Ngaphezu kwalokho, ngemva kokuba umbuso wezizwe eziyishumi usuwile waqhubeka umelelwa iJerusalema, ngoba izigijimi zabaprofethi bakaNkulunkulu zaqhubeka zihlanganisa nama-Israyeli.
Ukufundwa KweBhayibheli
(Joromiya 11:6-16) [UJehova] wangiyala bonyana ngimemezele woke amezwi la emadorobheni wakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema ngithi: “Lalelani amezwi wesivumelwanesi beniwalandele. 7 Mbala, ngabayelelisa bengabayelelisa aboyihlomkhulu lokha nangibakhupha eGibhide, iye, ngabayelelisa imini yoke ngathi, ‘Lalelani amezwami!’ Ngabayelelisa bekube namhlanjesi, 8 kodwana azange bangilalele bebangitjheje. Iye, omunye nomunye walandela ubulikhuni behliziyokazakhe ekhohlakeleko. Yeke, ngabehlisela woke amanikelela wesivumelwano ebengibayale ngaso kobana basilandele kodwana bangasigcina.” 9 Godu [uJehova] wathi kimi: “Kunobukhwebetjhana hlangana nabantu bakwaJuda nabahlali beJerusalema: 10 Baphendukele ezonweni zaboyise abala ukulalela amezwami. Badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu kobana babalotjhe. Iye, ikumba yakwa-Israyeli neyakwaJuda zephule isivumelwano engasenza naboyise. 11 Ngalokho nakhu okutjhiwo [nguJehova], ‘Qalani, sele ngizobehlisela ihlekelele abangeze baphunyurha kiyo. Nanyana bangalila kimi, angizobalalela. 12 Amadorobho wakwaJuda nabahlali beJerusalema bazakhamba bayokulilela abosingazimu ababatjhisela itjhwalo, kodwana angeze babasize nakancani lokha ihlekelele nayibafikelako. 13 Nina bantu bakwaJuda ninabosingazimu abanengi njengamadorobhenu begodu nakhele usingazimu onyenyisako ama-aldari amanengi njengeendledlana zeJerusalema kobana nitjhisele uBhali loyo itjhwalo.’ 14 “Ngalokho wena Joromiya, ungabathandazeli abantwaba, ungabalileli namkha ubakhulumele ngombana angeze bengilalele lokha nabangibiza ngebanga lehlekelelabo. 15 “Wenzani wena Juda, othandiweko wami ngekumbenami nawuluka amano akhohlakeleko na? Ubunengi benyama yomhlabelo bungagegedisa ihlekelele ukuze ngemva kwalokho uthabe ekukhohlakaleni kwakho na? 16 Mina [Jehova] khengakubiza bona umumuthi wama-oliva ohlaza noneenthelo ezihle neziqalekako. Kodwana ngomdumo wokuhlokoma kwesiqubuthu, ngizawuthungela ngomlilo amagatjawo atjhwabe.
MATJHI 27–APRELI 2
AMAGUGU ASELIZWINI LAKAZIMU | JOROMIYA 12-16
“Ama-Israyeli Akhohlwa UJehova”
(Joromiya 13:1-5) Nakhu okwatjhiwo [nguJehova] kimi: “Khamba ufese uthenge umkhungo wokuthekeleza welineni uwubophe edinini lakho, ungawenyi.” 2 Yeke ngawuthenga umkhungo lowo njengombana bekuyale [uJehova], ngawubopha edinini lami. 3 Ilizwi [lakaJehova] leza kimi kwesibili, lathi: 4 “Thatha umkhungo owuthengileko lowo owubophe edinini bese uya emlanjaneni wePerathi’ ufese uwufihle lapho empharwini wamadwala.” 5 Yeke ngakhamba ngayowufihla ePerathi njengombana [uJehova] angiyalile.
jr-ZU 51 ¶17
Qapha Inhliziyo Ekhohlisayo
17 Isabelo sikaJeremiya sasihilela nokulalela isiqondiso sikaNkulunkulu. Ukube wawunguJeremiya, wawuyozilalela yini iziqondiso ezinjalo? UJehova wake watshela uJeremiya ukuba athathe ibhande lelineni aligqoke. Ngemva kwalokho uNkulunkulu wamyala ukuba aye e-Ewufrathe. Bheka ibalazwe, uzobona ukuthi leli banga lalingamakhilomitha angaba ngu-500. Uma efika khona, uJeremiya kwakufanele alifihle emfantwini wedwala abese ehamba yonke leyo ndlela abuyele eJerusalema. Kamuva uNkulunkulu wathi akaphindele emuva ayolilanda lelo bhande. (Funda uJeremiya 13:1-9.) Kumelwe ukuba uJeremiya wahamba ibanga elingaba amakhilomitha angu-1 900 sekukonke. Abagxeki beBhayibheli abakholwa neze ukuthi wayengahamba ibanga elide kangaka, ehamba izinyanga. (Ezra 7:9) Noma kunjalo, yilokho uNkulunkulu akusho futhi yilokho uJeremiya akwenza.
(Joromiya 13:6, 7) Ngemva kwamalanga amanengi [uJehova] wathi kimi: “Khamba khona nje uye ePerathi uyokuthatha umkhungo, lapha ngakuyala bona uwufihle khona.” 7 Nje-ke ngaya ePerathi ngafese ngarhubha umkhungo, ngawukhupha lapha bengiwufihle khona. Qala besele uvithikile ungasenamsebenzi.
jr-ZU 52 ¶18
Qapha Inhliziyo Ekhohlisayo
18 Mbone ngeso lengqondo lo mprofethi eqombola izintaba zaseJudiya aze ayonqamula ehlane elingase-Ewufrathe, kuye ngokuthi ukhetha ukuhamba ngakuphi. Uyofihla ibhande lelineni njalo belu! Kumelwe ukuba omakhelwane bakhe babezibuza ukuthi kazi uyephi njengoba ayehambe isikhathi eside. Wabuya engasaligqokile ibhande lelineni. UNkulunkulu wayesethi makaphinde ahambe lonke lelo banga elide ayolanda lelo bhande, manje elase libolile futhi ‘lingasafanelekele lutho.’ Cabanga ukuthi kwakungaba lula kanjani ngaye ukuba athi: ‘Ngeke ngilunge. Kuzongisiza ngani lokhu.’ Kodwa ngenxa yokuthi wayebunjwe uNkulunkulu, akashongo kanjalo. Kunokuba akhononde, wenza njengoba ayethunyiwe!
(Joromiya 13:8-11) Yeke ilizwi [lakaJehova] lafika kimi, 9 lathi: “Nakhu okutjhiwo [nguJehova], ‘Ngaleyondlela ngizakutjhabalalisa ubuphaziphazi bakwaJuda, ngitjho nobuphaziphazi obukhulu beJerusalema. 10 Abantu abakhohlakelekwaba, ababhala ukulalela amezwami, balandela ukukhunyalala kweenhliziyo zabo bese badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu kobana babalotjhe bebabakhothamele, bazakufana nomkhungo lo, iye bangabi namsebenzi! 11 Njengombana umkhungo wokuthekeleza ubotjhwa edinini lomuntu, ngokunjalo ngabopha yoke ikumba yakwa-Israyeli neyakwaJuda kimi, kobana babe babantu bami, idumo lami, ukulongwa kanye nephazimulo yami. Kodwana azange balalele.’” Kutjho u[Jehova].
jr-ZU 52 ¶19-20
Qapha Inhliziyo Ekhohlisayo
19 Kwaba ngemva kohambo lwesibili lapho uNkulunkulu akuchaza khona konke lokhu. Lokho uJeremiya akwenza kwamenza walungela ukumemezela isigijimi esinamandla: “Lesi sizwe esibi esenqaba ukulalela amazwi ami, esihamba enkanini yenhliziyo yaso futhi esiqhubeka silandela abanye onkulunkulu ukuze sibakhonze futhi sibakhothamele, naso siyoba njengaleli bhande elingasafanelekele lutho.” (Jer. 13:10) Yeka indlela ehlaba umxhwele uJehova afundisa ngayo abantu bakhe! Ukulalela kukaJeremiya uJehova ngokusuka enhliziyweni, entweni eyayibonakala iwubala, kwafeza indima ebalulekile emizamweni yaKhe yokufinyelela izinhliziyo zabantu.—Jer. 13:11.
20 AmaKristu namuhla awacelwa ukuba ahambe amakhilomitha amaningi ukuze uNkulunkulu awafundise isifundo esithile. Nokho, kungenzeka yini ukuthi inkambo yobuKristu oyilandelayo ingenza omakhelwane noma abantu obajwayele badideke noma baze bakugxeke? Kungase kube yinto ephathelene nokugqoka nokuzilungisa kwakho, uhlobo lwemfundo oyikhethayo, umsebenzi okhetha ukuwenza, noma ngisho umbono wakho ngophuzo oludakayo. Ingabe uyozimisela ukulandela isiqondiso sikaNkulunkulu njengoJeremiya? Izinqumo ozenza ngenxa yokuvumela inhliziyo yakho ukuba ibunjwe uNkulunkulu zingase ziholele ekubeni unikeze ubufakazi obuhle. Noma kungabanga njalo, ukulalela isiqondiso sikaJehova esiseZwini lakhe nokwamukela isiyalo esisinikezwa isigaba senceku ethembekile kuhloselwe ukuba kukusize phakade. Kunokuba ulawulwe inhliziyo ekhohlisayo, ungaba njengoJeremiya. Ngakho-ke, zimisele ukuvumela uNkulunkulu akubumbe; mvumele akwenze ube isitsha esinodumo azosisebenzisa njalo.
it-1 1121 ¶2
Inyonga
UJehova wafanisa u-Israyeli noJuda nomkhungo namkha ibhande elisedinini lakhe, bekaseduze khulu neentjhabezi, kobana zimphazimulise bezithandeke kuye. (Jor 13:11) Ngesiphorofido uJesu Krestu uvezwa njengobusa ngokulunga ambethe umkhungo wokulunga nokuthembeka edinini namkha enyongenakhe. Lokhu kungadlulisa umkhumbulo wokobana indlela uJesu Krestu asebenzisa amandlakhe ayitjhugutjhuguluki, ilungile begodu ithembekile. Njengomkhungo osekela okuthileko, ukuziphatha kwakhe ngokulunga kuyamqinisa njengoMahluleli okhethwe nguJehova.—Isa 11:1, 5.
Rhubhulula Ngezinto ZakaZimu Eziligugu
(Joromiya 12:1, 2) [Jehova], ngiyazi bona angeze ngakusola ngombana wena ulungile. Nokho ngizokhuluma nawe ngeengwebo: Kubayini iindlela zeenkhohlakali ziphumelela? Kubayini boke abangathembekiko baphila ngokuzigedla na? 2 Ubatjalile, nje-ke bayadzimelela; bayatlhurha bathele iinthelo. Uhlala usemlonyenabo kodwana ukude neenhliziyo zabo.
(Joromiya 12:14) Nakhu okutjhiwo [nguJehova]: “Kibo boke abomakhelwana abakhohlakeleko abathinta ilifa engilinikele abantu bami u-Israyeli ngithi, ‘Qalani, ngizobaruthula eenarheni zabo, kodwana ngisuse ikumba kaJuda hlangana nabo.’
jr-ZU 118 ¶11
Ingabe Ubuza Nsuku Zonke Ukuthi, “Uphi UJehova?”
11 UJeremiya wayekhathazeka lapho ebona ababi bephumelela. (Funda uJeremiya 12:1, 3.) Nakuba ayengakungabazi nhlobo ukulunga kukaJehova, wafuna impendulo ‘yesikhalo’ sakhe. Ukungagunci kwakhe kwenza kwacaca ukuthi wayenobuhlobo obuqinile noNkulunkulu, njengalobo bengane noyise emthandayo. Wayemane engasiqondi isizathu sokuba amaJuda amaningi aphumelele nakuba emabi. Ingabe uJeremiya wayithola impendulo egculisayo? UJehova wamqinisekisa ngokuthi wayezobasiphula ababi. (Jer. 12:14) Njengoba uJeremiya abona isiphetho sezinto ayezikhulekela kuNkulunkulu, kumelwe ukuba ukubethemba kwakhe ubulungisa baphezulu kwajula. Ngenxa yalokho, kumelwe ukuba uJeremiya wakhuleka njalo kuNkulunkulu, eveza imizwa yakhe kuYise.
(Joromiya 15:17) Azange ngihlale hlangana nabarhubutjhekileko, azange ngizijabulise nabo. Bengizihlalela ngedwa ngebanga lesandla sakho ngombana bewungihlohle ngamezwi wokunikelela.
w04-ZU 5/1 12 ¶16
Yiba Nesibindi NjengoJeremiya
Masiqaphele Ukuthi Sizihlanganisa Nobani
16 UJeremiya ubika enye into eyamsiza waba nesibindi. Wathi: “Angizange ngihlale phansi eqenjini elisondelene lalabo abantelayo futhi ngiqale ukwethaba. Ngenxa yesandla sakho ngihlalé ngedwa, ngoba ungigcwalisé ngamazwi okulahla.” (Jeremiya 15:17) UJeremiya wayekhetha ukuba yedwa kunokuba onakaliswe abangane ababi. Nanamuhla sizibheka ngendlela efanayo izinto. Asisikhohlwa isixwayiso somphostoli uPawulu esithi “ukuzihlanganisa nababi konakalisa imikhuba emihle,” ngisho nemikhuba emihle osekuyiminyaka eminingi sinayo.—1 Korinte 15:33
Ukufundwa KweBhayibheli
(Joromiya 13:15-27) Yizwani nilalelisise, ningacanasi ngombana [uJehova] ukhulumile. 16 Nikelani [uJehova] uZimenu idumo ngaphambi kobana alethe ubumnyama, iye, ngaphambi kobana nizithareje emibundwini ebumnyameni. Nizakulinda umkhanyo, odwana uzawenza ube lithunzi elesabekako iye, ubumnyama obumabhombo. 17 Kodwana naningalaleliko, umphefumulwami uzokulilela ngemsitheleni ngebanga lokuziphakamisa kwenu, amehlwami azakurhahlawula, awuluke iinyembezi, ngombana umhlambi [kaJehova] uzabe uthunjiwe. 18 Yithi ekosini nakunina lekosi: “Hlalani phasiphasi ngombana iinhlohlo zenu zephazimulo zethuliwe eenhloko zenu. 19 Amadorobho wangesewula anikelwe esitheni, akakho ongawahlenga. Woke uJuda usiwe ekuthunjweni, iye, uthunjwe ngokupheleleko.” 20 [UJehova] uthi: “Wena Jerusalema, phakamisa amehlwakho ubone labo abavela ngetlhagwini. Uphi umhlambi owaphiwa wona, iye, umhlambakho omuhle na? 21 Uzakuthini isitha nasibeka phezu kwakho abakhozi bakho kobana babe makhosana iye, abantu wena ngokwakho obafundisileko na? Awuzukuphathwa ziinhlabi njengomfazi obelethako na? 22 Ngambala uzazibuza uthi, ‘Kubayini ngehlelwe ngilokhu na?’ Kungebanga lezonokazi zakho kobana ugutjululwe iinthimba, uhlukunyezwe iinkhondo. 23 UmKutjhe angazitjhugulula umbala nengwe amabala na? Nakunjalo, nani ningakghona ukwenza okuhle, nina enithuweleleko ekwenzeni okumbi. 24 “Ngizanihlakaza njengamawunguwungu aphetjhulwa mumoya werhalawumba. 25 Lokhu yifumbe yakho, Jerusalema, isabelo engikulinganisele sona ngombana ungikhohliwe wathembela kibozinyana bamanga.” Kutjho [uJehova]. 26 “Ngimi okugubulule iinthimba zakho ukuze ububhunubhunu bakho bube semtarini: 27 iinkanuko zakho zokuhlobonga nokurhuwelela kwakho njengengwadla, iye, ubungwadla bakho obulihlazo phezu kwemibundu yemmangweni. Ngibone izenzo zakho ezinyenyisako! Uzazizwa wena Jerusalema! Kuzabe kube nini ulokhu usilaphele na?”