Kansi ‘mwaphunzila chisinsi’ chonkhala okhutila na vinthu vamuli navo?

1. Kansi kunkhala okhutila kutanthauza chinji, ndipo kutanthauzalini chinji?

KANSI mwewo nimwe munthu wokhutila? Munthu wokhutila onkhala na ntendele wa muntima komasoti osangalala na vinthu vali navo panthawe yamene iyo. Yove okhumudwalini chifukwa chakuti aliye vinthu viyakine. Koma olo kuti nise okhutila na mwavilili vinthu pamoyo wasu palipano, ni kuphoniyalini kuganizila vinthu viyakine vatingakwanishe kuchita pamoyo wasu. Mwachisanzo, vunkhala luweme keno Mkhilisitu oyeja-yeja kuti akochita vinyinji potumikila Yehova. (Alo. 12:1; 1 Tim. 3:1) Olo ni tetyo, yove opitilija kunkhala wosangalala olo kuti akaliyelondela utumiki wakufuna.

2. Kansi tingakumane na mavuto otyani keno tukhutilalini?

² Keno tukhutilalini na vinthu vatili navo tingakumane na mavuto akulu ngako. Ŵanthu osakhutila, okata ntchito kwa maawazi anyinji kuti afwane vinthu vakufuna olo kuti ni vosafunika ngako. Nivomvwisha chisoni kuti Akhilisitu ayakine oiŵa ndalama komasoti vinthu viyakine chifukwa chosakhutila. Payakine ove oliuja kuti ‘ni vutolini kutola chinthu chamene ichi’ ‘nachisakila kwa nthawe itali ngako chinthu chamene ichi’ ‘nikatola ndalama yamene iyi nizajoshelepo.’ Koma kuiŵa kwa ntundu uliwonse kunyozesha zina ya Yehova. (Miy. 30:9) Ayakine okhumudwa ngako akalekapasiwa utumiki wakufuna ndipo oleka kutumikila Yehova. (Agal. 6:9) Kansi ni chinji chingachitishe kuti ntumiki wolipeleka wa Yehova ayambe kuganiza mwanjila yamene iyi? Vamene ivi vingachitike keno yove waleka kukhutila na vinthu vali navo.

3. Kansi ni mfundo yotyani ya choondi yatingaphunzile pa lemba ya Afilipi 4:11, 12?

³ Tonse tingakwanishe kunkhala okhutila. Ntumwi Paulo elemba kuti “naphunzila kunkhala wokhutila na vanili navo osaganizila mwavilili [vinthu] pa moyo wangu.” (Ŵelengani Afilipi 4:11, 12.) Yove elemba mawu amene aŵa panthawe yenze kudjeli. Olo kuti venze tetyo, yove aliyeleke kunkhala wosangalala. Yove ‘ephunzila chisinsi’ chonkhala wokhutila. Keno tuvutika kunkhala okhutila, mawu ŵechilaŵila Paulo komasoti vinthu vechikumana navo vingatiyavye kuziŵa kuti tingakwanishe kuphunzila nkhalidwe yamene iyi, viliye kanthu kuti vinthu vili tyani pa moyo wasu. Sewo tuvyalikalini tili kale na ntima wokhutila. Koma mmalo mwake, tufunikila kuphunzila kunkhala okhutila. Ndaŵa yanji? Munkhani ino, tikambilane minkhalidwe yamene ingatiyavye kuziŵa chisinsi chonkhala okhutila.

PHUNZILANI KUNKHALA OTEMBEJA CHIFUKWA CHA VINTHU VAMULI NAVO

4. Kansi kunkhala na ntima wotembeja kungatiyavye tyani kunkhala okhutila? (1 Atesalonika 5:18)

⁴ Munthu wamene ali na ntima wotembeja onkhala wokhutila. (Ŵelengani 1 Atesalonika 5:18.) Mwachisanzo, keno tutembeja vinthu vatili navo tingoganizilalini ngako vinthu vatiliye pa moyo wasu. Keno tutembeja utumiki uliwonse watuchita palipano, tingouchita na ntima wonse mmalo moganizila ngako utumiki uyakine ŵatufuna. Ni chifukwa chake Baibolo yutilimbikisa kuti tikotembeja Yehova mmapemphelo ŵasu! Kunkhala na ntima wotembeja kutiyavya kunkhala na “ntendele wa Mulungu wamene ŵanthu angakwanishelini kuumvwisha.”—Afil. 4:6, 7.

5. Kansi ndaŵa yanji Aisilaeli enzefunikila kunkhala otembeja? (Onanisoti chithunzi.)

⁵ Ganizilani vechitikila Aisilaeli. Moweleja-weleja, ove enzedandaulila Yehova chifukwa chakuti enzefuna vakulya venze navo ku Iguputo. (Num. 11:4-6) Ni chendi kuti moyo wa muchipululu wenze wovuta. Koma kansi sembe ni chinji cheŵayavya kuti akokhutila? Ove enzefunikila kutembeja vinthu venze navo komasoti venze eŵachitila kale Yehova. Penze ku Iguputo, enzechitiliwa vinthu mwankhanza chifukwa chakuti enze akapolo. Koma Yehova eŵamasula pokatishila ntchito milili 10. Aisilaeli penzefuma ku ukapolo, ‘esenga Aiguputo’ kuti aŵapase siliva, golide komasoti vovwala. (Eks. 12:35, 36) Aisilaeli pechifuma ku Iguputo nofwika mmbali mwa Nyanja Isweta, Yehova egaŵa manzi amene awo modabwisa. Ndipo pa nthawe yenzeyenda muchipululu, Mulungu enzeŵapasa mana nsiku iliyonse. Kansi vuto ya Aisilaeli yenze yotyani? Aisilaeli enze ŵanthu osakhutila. Ni chendi kuti ove enzeve vakulya viyakine venzefuna, koma ove enzetembejalini vinthu venze navo kale.

6. Kansi ni njila ziyakine zotyani zatingawoneshele kuti nise otembeja?

⁶ Lomba mungachite tyani kuti munkhale na ntima wotembeja? Choyamba, mukofwana nthawe nsiku iliyonse kuti muganizile vinthu viweme vamuli navo. (Mlr. 3:22, 23) Chachiŵili, mukotembeja ŵanthu akakuchitilani viweme. Ndipo kupambana vonse, mukotembeja ngako Yehova nsiku iliyonse. (Sal. 75:1) Chachitatu, mukokatijana ngako na ŵanthu amene ali na ntima wotembeja. Keno ayasu aliye ntima wotembeja komasoti okonda kudandaula, nase tizankhale osatembeja. Koma keno ali na ntima wotembeja, nase tingatoleleko nkhalidwe yamene iyo. (Deut. 1:26-28; 2 Tim. 3:1, 2, 5) Keno tutembeja vinthu vatili navo, tingakhumudwelini ngako chifukwa cha mavuto ŵatukumana nawo komasoti chifukwa cha vinthu vatiliye.

7. Kansi ni chinji chiyavya Aci kunkhala na ntima wokhutila, ndipo vokonkhapo vake venze votyani?

⁷ Ganizilani vechitikila Aci wamene onkhala ku Indonesia. Yove enena kuti: “Pa nthawe ya mulili wa COVID-19, neyamba kuyelekezela mwevenzele vinthu pa moyo wangu na mwavenzele vinthu pa moyo wa Akhilisitu ayakine. Monga vokonkhapo vake, neyamba ntima wosakhutila.” (Agal. 6:4) Kansi ni chinji chemuyavya kuti achinje kaganizidwe kake? Yove enena kuti: “Neyamba kuganizila mwenzenidalisila Yehova nsiku iliyonse komasoti vinthu viweme venzechitika pamoyo wangu chifukwa chonkhala mu gulu ya Mulungu. Pavuli pake nipemphela kwa Yehova nomutembeja. Monga vokonkhapo vake, newo niyamba kunkhala munthu wokhutila.” Keno musangalalalini chifukwa cha mwavilili vinthu pamoyo wanu, mungachite luweme kukonkheja chisanzo cha Aci ndipo muzankhale munthu wotembeja.

MUKONKHALA OLICHEFYA

8. Kansi ni chinji chechitikila Baluki?

⁸ Baluki wamene enze mulembi wa mneneli Yelemiya, ewonesha ntima wosakhutila pa nthawe iyakine. Mulungu enze emupasa utumiki wovuta ngako, chifukwa enzefunikila kuyavya Yelemiya popeleka uthenga wamphamvu kuli ntundu wa Aisilaeli amene enze osatembeja. Baluki enze eleka kuwona vinthu mwanjila iweme. Kupitila muli Yelemiya, Yehova euja Baluki kuti: “Wewo usakila-sakila vinthu vikulu. Leka kusakila-sakila vinthu vamene ivo.” (Yer. 45:3-5) Mmawu ayakine, tingenene kuti Yehova euja Baluki kuti: “Ukokhutila na vinthu vauli navo.” Baluki emvwila vechimuuja Yehova ndipo Mulungu epitilija kukondwela naye.

9. Mokatijana na lemba ya 1 Akolinto 4:6, 7, kansi kulichefya kungatiyavye kuziŵa chinji? (Onanisoti chithunzi.)

⁹ Nthawe ziyakine Mkhilisitu angayambe kuliwona kuti niwoyenelela kupasiwa utumiki uyakine wakufuna. Yove angayambe kuliwona tetyo chifukwa chakuti ali na maluso osiyana-siyana, okata ntchito molimbikila komasoti chifukwa chakuti watumikila Yehova kwa vyaka vinyinji. Koma olo ni tetyo, utumiki wakufuna yove ungapelekewe kuli ŵanthu ayakine. Kansi ni chinji changafunikile kuchita? Angafunikile kuganizila ngako mawu ŵechilemba Paulo pa lemba ya 1 Akolinto 4:6, 7. (Ŵelengani.) Mwayi uliwonse wautumiki komasoti maluso ŵatili nawo, vufumila kwa Yehova. Yehova otipasalini mphaso zamene izi chifukwa chakuti nise apadela ngako kupambana ŵanthu ayakine. Mmalo mwake, Yehova otipasa mphaso zamene izi chifukwa cha kuwama ntima kwake kukulu.—Alo. 12:3, 6; Aife. 2:8, 9.

10. Kansi tingachite tyani kuti tikonkhala olichefya?

¹⁰ Sewo tingankhale olichefya keno tuganizila ngako chisanzo cha Yesu. Ganizilani vechitika usiku uyakine Yesu pechisambika vipazi va atumwi ŵake. Ntumwi Yohani elemba kuti: ‘Yesu enzeziŵa kuti Atata epeleka vinthu vonse mmanja mwake komasoti kuti ewela kufumila kwa Mulungu komasoti kuti enzekuya kwa Mulungu . . . esambika vipazi va ophunzila amene awo.’ (Yoh. 13:3-5) Yesu sembe eganiza kuti ophunzila ŵake niye ofunikila kumusambika vipazi. Pa moyo wake wonse, yove enzefunalini vinthu vapalulu ngako olo moyo wosasoŵa kalikonse. (Luk. 9:58) Yesu enze wolichefya komasoti enzekhutila na vinthu venze navo. Yove etisiila chisanzo chiweme ngako.—Yoh. 13:15.

11. Kansi kulichefya kwemuyavya tyani Dennis kunkhala wokhutila?

¹¹ Nkwasu muyakine zina yake Dennis wamene onkhala ku Netherlands, enzeyeja-yeja kukonkheja kulichefya kwa Yesu, koma kuchita vamene ivi nikupepulini. Yove enena kuti: “Nikawona kuti munthu muyakine wapasiwa utumiki wanufuna newo nukhumudwa ngako chifukwa nuwona kuti newo niye nufunikila kulondela utumiki wamene uyo. Vamene ivi vikachitika nuganizila nkhani ya kulichefya. Pa JW Library^® nelembapo malemba ayakine onena za kulichefya kuti nikoŵafwana mosavuta komasoti nikoŵawelenga. Neselushasoti nkhani ziyakine zokhuza kulichefya pa foni yangu ndipo nuziŵelenga kaŵili-kaŵili.a Naphunzila kuti chilichonse chanuchita potumikila Yehova, chufunikila kulemekeza Mulungu osati newo. Yehova mowama ntima olola kuti aliyense wa sewo achite vonse vangakwanishe popitisha pasogolo ntchito yake.” Mukayamba kusangalala chifukwa chakuti mwapasiwa utumiki wemwenzefuna, mukonkhala wolichefya ngako. Vamene ivi vingatang’ishe ushamwali wanu na Yehova komasoti vizakuyavyeni kunkhala wokhutila na utumiki wamuchita palipano.—Yako. 4:6, 8.

MUKOGANIZILA VINTHU VAWATILONJEZA YEHOVA

12. Kansi ni chiyembekezo chotyani chakusogolo chamene chingatiyavye kunkhala okhutila? (Yesaya 65:21-25)

¹² Tusangalala ngako tikaganizila chiyembekezo chiweme chawatilonjeza Yehova. Mu buku ya Yesaya, Yehova otiuja kuti oziŵa luweme mavuto ŵatukumana nawo. Koma otilonjezasoti kuti azasilije mavuto onse amene awo. (Ŵelengani Yesaya 65:21-25.) Tizankhale na ng’anda zotetezeka komasoti ziweme. Tikokata ntchito zopindulisha ndipo tikokulya vakulya vopasa thanzi komasoti viweme. Sewo komasoti ŵana ŵasu tizakumanelini soti na ngozi. (Yes. 32:17, 18; Eze. 34:25) Tingankhale osimikija kuti malonjezo onse ŵatuyembekezela kusogolo azakwanilishiwe.

13. Kansi ni pa vochitika votyani patufunikila kuganizila ngako vinthu vatuyembekezela kusogolo?

¹³ Ndaŵa yanji tufunikila kuganizila ngako vinthu vatuyembekezela kusogolo? Chifukwa chakuti tili mu “masiku osilija” ndipo tonse tili mu “nthawe yapadela komasoti yovuta.” (2 Tim. 3:1) Nsiku iliyonse Yehova otiyavya kupilila mavuto potipasa malangizo, mphamvu komasoti potiyavya. (Sal. 145:14) Komasoti chiyembekezo chasu chutiyavya ngako tikakumana na mavuto. Payakine muvutika kuti musamalile banja yanu. Kansi vamene ivi vutanthauza kuti mavuto ŵanu azasilelini? Ni tetyolini! Yehova olonjeza kuti akokupasani vinthu vamufunikila palipano komasoti azakupaseni vinthu vinyinji mu Paladaiso. (Sal. 9:18; 72:12-14) Payakine mwewo mulwala matenda yakine onkhalisha, muyesewa, olo muli na matenda ayakine akulu ngako. Koma kansi munkhale mukumana na mavuto akulu tetyo mpaka kale-kale? Ni tetyolini. Mu chalo chawatilonjeza Mulungu muzankhale muliye matenda komasoti imfwa. (Chiv. 21:3, 4) Chiyembekezo chamene ichi chutiyavya kuti osati tikokhumudwa chifukwa cha vinthu vutichitikila. Tingankhale okhutila olo kuti tuchitiliwa vinthu viliye chilungamo, munthu watukonda akamwalila, keno tulwala olo keno tukumana na mavuto ayakine aliwonse. Ndaŵa yanji? Chifukwa olo kuti tikumane na mavuto otyani palipano, tuziŵa kuti “mavuto ŵatukumana nawo ni osankhalisha” komasoti kuti kwalombapano mavuto onse asililetu.—2 Ako. 4:17, 18.

14. Kansi tingatang’ishe tyani chiyembekezo chasu?

¹⁴ Pakuti vinthu vatuyembekezela kusogolo vutiyavya kunkhala okhutila, kansi tingachite tyani kuti tikoviganizila ngako? Monga ni mwavunkhalila kuli munthu wamene ofunikila kuvwala magilasi kuti akwanishe kuwona luweme vinthu vamene vili kutali, nasesoti tufunikila kuliyelekezela kuti tili mu Paladaiso. Vamene ivi vingatang’ishe ngako chiyembekezo chasu. Mwachisanzo, tikankhala na nkhaŵa chifukwa chakuti tuvutika kufwana ndalama, tingachite luweme kuganizila mwaukuti uzankhalile moyo panthawe yamene tizafunikilelini soti ndalama komasoti wamba ukezesila. Tikakhumudwa chifukwa chakuti tulondelalini utumiki watufuna, tingachite luweme kuganizila mwatikuti tizasangalalile na moyo mu chalo cha nyowani. Vinthu vatuyembekezela kusogolo nivofunika ngako kupambana utumiki uliwonse watingalondele palipano. (1 Tim. 6:19) Keno tuganizila ngako vinthu vatiliye palipano, vingativute kuganizila ngako madaliso ŵatuyembekezela kusogolo. Koma pakapita nthawe, tingayambe kusangalala ngako na vinthu vawatilonjeza Yehova.

15. Kansi tingaphunzile chinji kufumila pa vinthu vechilaŵila Christa?

¹⁵ Tingaphunzilesoti chinthu chiyakine tikaganizila vechitikila Christa mwanakazi wa Dennis watatomola poyamba. Yove enena kuti: “Nulwala matenda amene aliye mankhwala ndipo nuyenda na njinga ya ŵanthu olelama komasoti nthawe zinyinji nunkhala yone. Nuvutika na matenda amene aŵa nsiku iliyonse. Kwalombapano adokota eniuja kuti vuwoneka monga nipolelini. Koma newo nuziŵa kuti ove ‘iziŵalini vinthu vanuyembekezela kusogolo.’ Newo nuganizila ngako vinthu vanuyembekezela ndipo nili na ntendele wa mmaganizo. Masiku ŵano, nufunikila kupilila mavuto anyinji amuli achi chalo, koma muchalo chanyowani nizasangalale ngako na moyo uweme!”

“ONSE AMENE OMUYOPA OSOŴALINI KANTHU”

16. Ndaŵa yanji mfumu Davite elemba kuti ŵanthu amene oyopa Yehova “osoŵalini kanthu”?

¹⁶ Olo ntumiki wa Yehova wamene okhutila na vinthu vali navo angakumane mphela na mavuto. Ganizilani vinthu vechitikila Mfumu Davite wamene ekumana na mavuto osiyana-siyana. Ŵana ŵake atatu echifwa, ŵanthu ayakine emuyopejela vinthu viipa, azishamwali ŵake emulaŵilila vinthu vawenye komasoti Mfumu Sauli yenzemusakila-sakila kwa vyaka vinyinji kuti imupaye. Koma olo ni tetyo, yove enena kuti: “Onse amene omuyopa [Yehova] osoŵalini kanthu.” (Sal. 34:9, 10) Ndaŵa yanji yove elaŵila vamene ivi? Chifukwa olo kuti Yehova otitetezalini ku mavuto ayakine, sewo tuziŵa kuti angatitanelini chinthu chilichonse chiweme chatufunikila. (Sal. 145:16) Komasoti tuziŵa kuti Yehova akotisamalila olo kuti tukumana na mavuto. Ndipo tingakwanishe kunkhala okhutila.

17. Ndaŵa yanji mwasimikija ntima kuphunzila chisinsi chakunkhala okhutila?

¹⁷ Yehova ofuna kuti tikokhutila na vinthu vinthu vatili navo. (Sal. 131:1, 2) Tetyo, yeja-yejani kuphunzila chisinsi chonkhala okhutila. Keno muyeja-yeja kuti munkhale na ntima wotembeja, oganiza luweme, olichefya komasoti kuganizila ngako vinthu vatuyembekezela, muzankhale monga munena kuti: “Eye, nine wokhutila.”—Sal. 16:5, 6.