LAIBULALE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAIBULALE YA PA INTANETI
Chinsenga (Mozambique)
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MISONKHANO
  • w24 November map. 2-7
  • Vamungachite polimbana na vinthu viliye chilungamo

Pambali yamwasankha paliye vidiyo.

Sole, palipaphoniyeka peyenzezenguluka vidiyo

  • Vamungachite polimbana na vinthu viliye chilungamo
  • Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2024
  • Tumitu
  • Nkhani Volingana
  • MUKOSAMALA NA MWAMUCHITILA VINTHU KENO ŴANTHU ALIYE KUCHITILENI CHILUNGAMO
  • KONKHEJANI MWENZECHITILA YESU AKACHITILIWA VINTHU VILIYE CHILUNGAMO
  • “SIILANI MALO UKALI WA MULUNGU”
  • “PITILIJANI KUGONJESA CHIIPA POCHITA CHIWEME”
  • Kansi mufunikila kuchita tyani keno mwewo olo ŵanthu ayakine ochitiliwa vinthu viliye chilungamo?
    Nsanja ya Mulonda Yulengeza Ufumu Wa Yehova (Yophunzila)—2025
  • Vosankha Vamene Vuwonesha kuti Tudalila Yehova
    Utumiki komasoti moyo wasu wa chikhilisitu—Kabuku kamisonkhano—2023
  • Mukowonesha kuti nimwe olichefya keno muziŵalini vinthu viyakine
    Nsanja ya Mulonda Yulengeza Ufumu Wa Yehova (Yophunzila)—2025
  • Mukokumbukila kuti Yehova ni “Mulungu wamoyo”
    Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2024
Onani soti viyake voyangijilika
Nsanja ya Mulonda (Yophunzila)—2024
w24 November map. 2-7

NKHANI YOPHUNZILA N.° 44

NYIMBO N.° 33 Tulila Yehova nkhaŵa zako

Vamungachite polimbana na vinthu viliye chilungamo

“Osalola kuti chiipa chikugonjeseni, koma pitilijani kugonjesa chiipa pochita chiweme.”—ALO. 12:21.

CHOLINGA CHANKHANI

Munkhani ino tiwone vamungachite keno ŵanthu ayakine akuchitilani vinthu viliye chilungamo nopeŵa kukulisha nkhani.

1-2. Kansi nivinthu votyani viliye chilungamo vangatichitile ŵanthu ayakine?

YESU elaŵila fanizo iyakine yunena za mwanakazi wosauka wamene enzeluta kuli wotonga nkhani moweleja-weleja pomusenga kuti amuchitile chilungamo. Kuli ophunzila a Yesu, sembe viliyeŵavute kumvwisha mwenzemvwila mwanakazi wamene uyo chifukwa ŵanthu anyinji munthawe yawo enzechitiliwa vinthu viliye chilungamo. (Luk. 18:1-5) Fanizo yamene iyo niyoyavyasoti masiku ŵano, chifukwa nase tuchitiliwa vinthu viliye chilungamo nthawe na nthawe.

2 Ŵanthu anyinji muli chino chalo ali na sankho, aliye chifundo komasoti ali na dyela. Chifukwa cha vamene ivi, sewo tuziŵa kuti nthawe iliyonse tingachitiliwe vinthu viliye chilungamo. (Mlal. 5:8) Koma tingakhumudwe ngako keno mkwasu olo kalongosi niye watichitila vinthu mosawama ntima. N’chendi kuti enekwasu na akalongosi ni osiyana na ŵanthu oshusha komasoti amene otitamanisha, ndipo ofunalini kutichitila vinthu viliye chilungamo. Ove ni ŵanthu tyala aliye ungwilo. Tingaphunzile vinyinji tikaganizila vechichita Yesu komasoti ŵanthu ayakine amene echitiliwa vinthu viliye chilungamo na adani ŵawo. Keno sewo tuwonesha kuleza ntima kuli ŵanthu oshusha amene otichitila vinthu viliye chilungamo niye kuti tufunikilasoti kuŵalezela ntima ngako Akhilisitu ayasu! Kansi Yehova akumvwa tyani keno tachitiliwa vinthu viipa na Akhilisitu ayasu olo ŵanthu amene omutumikila lini? Kansi yove vumukhuza?

3. Kansi Yehova vumukhuza keno sewo tuchitililiwa vinthu viliye chilungamo, ndipo ndaŵa yanji?

3 Yehova ofuna kuti sewo tikochitiliwa vinthu viweme ndipo yove owona keno ŵanthu ayakine otichitila vinthu viipa. “Yehova okonda chilungamo.” (Sal. 37:28) Yesu etisimikijila kuti Yehova “azawonesheshe kuti chilungamo chachitika . . . mokulumija” pa nthawe yake. (Luk. 18:7, 8) Komasoti kwalombapano, Yehova azafumyepo mavuto ŵasu onse ndipo azalolelini kuti tipitilije kutamana na kusoŵa chilungamo.—Sal. 72:1, 2.

4. Kansi Yehova otipasa thandizo yotyani masiku ŵano?

4 Patuyembekezela kuti nthawe yamene iyi ifwike yove otiyavya kuziŵa vatingachite polimbana na vinthu viliye chilungamo. (2 Pet. 3:13) Mwachisanzo, Mulungu otiphunzisa kuziŵa mwatingachitile vinthu keno ayakine atichitila vinthu viipa kuti tipewe mavuto anyinji. Kupitila muli Mwana wake, Yehova etipasa chisanzo chiweme chatingakonkheje polimbana na vinthu viliye chilungamo. Komasoti yove otipasa malangizo aweme amene angatiyavye keno ŵanthu otichitila vinthu viliye chilungamo.

MUKOSAMALA NA MWAMUCHITILA VINTHU KENO ŴANTHU ALIYE KUCHITILENI CHILUNGAMO

5. Ndaŵa yanji tufunika kunkhala osamala na vatuchita tikachitiliwa vinthu viliye chilungamo?

5 Nthawe ziyakine tingakhumudwe ngako keno ŵanthu aliye tichitile vinthu mwachilungamo. (Mlal. 7:7) Atumiki ayakine okhulupilika monga Yobu na Habakuku, elimvwasoti chimozi-mozi. (Yobu 6:2, 3; Hab. 1:1-3) Olo kuti kukhumudwa ni kwachibadwa, tufunikila kunkhala osamala na mwatuchitila vinthu kuti tipewe kuchita chinthu chiipa.

6. Kansi chisanzo cha Abisalomu chutiphunzisa chinji? (Onanisoti chithunzi.)

6 Sewo olo munthu watukonda akachitiliwa vinthu viliye chilungamo nthawe ziyakine tingafune kuti tiwejele. Koma olo n’tetyo, kuchita vinthu mwanjila yamene iyi nthawe ziyakine kungalete mavuto akulu ngako. Ganizilani chisanzo cha Abisalomu mwana wa Mfumu Davide. Yove ekalipa mopitilila malile msaza wake Aminoni pechimbwitila mulongosi wake Tamala. Mokatijana na chilamulo cha Mose, Aminoni enzefunikila kupaiwa chifukwa cha vinthu vechichita. (Lev. 20:17) Olo kuti Abisalomu enze na vifukwa vomvwika vakuti akalipe, yove enzeve udindo wosamalila yeka nkhani yamene iyo.—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.

Tamala olila ndipo wakezula malaya ŵake chifukwa cha chisoni. Abisalomu omuŵelekesha kuti ankhale chelele.

Mulongosi wake Tamala pechimbwitiliwa, Abisalomu aliye kwanishe kulamulila ukali wake (Onani ndime 6.)


7. Kansi wamasalimo echita tyani pechiwona vinthu viliye chilungamo?

7 Keno ŵanthu amene ochita vinthu viipa opasiwalini chilango, tingayambe kukaikila kuti kuchita vinthu viweme kuli na pindu iliyonse. Ganizilani za wamasalimo wamene enzewona kuti ŵanthu aipa vinthu vuŵayendela luweme koma olungama enzetamana. Yove enena kuti: “Ivi niye vakuchita ŵanthu aipa, ove onkhala mosanyang’anyika nthawe zonse.” (Sal. 73:12) Yove ekhumudwa ngako chifukwa cha vinthu viliye chilungamo venzewona komasoti maganizo aipa ŵenze nawo akuti kutumikila Yehova nikosayavya. Yove enena kuti: “Peniyeja-yeja kuti nimvwishe vamene ivi, venze voŵaŵa kuli newo.” (Sal. 73:14, 16) Yove enena yeka kuti: “Koma newo mendo ŵangu echingosala patontho kuti asokele, mendo ŵangu echingosala patontho kuti ateleleke.” (Sal. 73:2) Vinthu volingana na vamene ivi niye vechitikila mkwasu muyakine wamene tangomutomola kuti Alberto.

8. Kansi vinthu viliye chilungamo vemukhuza tyani mkwasu muyakine?

8 Alberto enzemuimba mulandu wakuti waiŵa ndalama za mpingo. Vamene ivi vechitisha kuti aluze maudindo ŵake ndipo ŵanthu anyinji mumpingo eleka kumulemekeza pechiziŵa za nkhani yamene iyi. Pokumbukila yove enena kuti: “Nkhani yamene iyi yeniŵaŵa ngako muntima komasoti nekhumudwa.” Yove elola kuti maganizo ŵake ofokesha awononge ushamwali wake na Yehova komasoti enze eleka kusonkhana kwa vyaka vokwanila 5. Nkhani yamene iyi yuwonesha vingachitike keno tingaleke kulamulila ukali wasu ayakine akatichitila vinthu viipa.

KONKHEJANI MWENZECHITILA YESU AKACHITILIWA VINTHU VILIYE CHILUNGAMO

9. Kansi Yesu epilila vinthu votyani viliye chilungamo? (Onanisoti chithunzi.)

9 Yesu etisiila chisanzo chiweme ngako chamene chuwonesha vatingachite kuti tipilile keno tuchitiliwa vinthu viliye chilungamo. Ganizilani vinthu viliye chilungamo vechichitiliwa na ŵanthu am’banja mwake komasoti ŵanthu ayakine. Achibale ŵake amene enzemukhulupililalini, eyamba kunena kuti wasiluka, asogoleli achipembezo enzemunena kuti okatishila ntchito viŵanda ndipo masodja Achiloma emunyoza, emuniyata, ndipo posilijila pake emupaya. (Mko. 3:21, 22; 14: 55; 15:16-20, 35-37) Koma olo n’tetyo, Yesu ekwanisha kupilila vinthu vonse vamene ivo komasoti viyakine vinyinji paliye kuwejela. Kansi tingaphunzile chinji kufumila pachisanzo chake?

Chithunzi: Yesu ochitiliwa vinthu viipa viliye chilungamo. 1. Yove wavwala chisote chaminga ndipo ofuma milopa. 2. Achibale ŵake osakhulupilila omushusha. 3. Asogoleli achipembezo omuukila mwaukali. 4. Yove wapona palinyamule chimuti chotamanilapo ndipo nsodja wachi Loma omukakamija.

Yesu etisiila chisanzo chiweme ngako pankhani ya vatingachite ŵanthu ayakine akatichitila vinthu viliye chilungamo (Onani ndime 9-10.)


10. Kansi Yesu echita tyani polimbana na vinthu viliye chilungamo? (1 Petulo 2:21-23)

10 Ŵelengani 1 Petulo 2:21-23.a Yesu etisiila chisanzo chiweme ngako chatingakonkheje keno ŵanthu otichitila vinthu viliye chilungamo. Yove enzeziŵa nthawe yangankhale chelele komasoti nthawe yangalaŵile. (Mat. 26:62-64) Yove aliye peleke yankho pachinthu chilichonse chawenye chenzemuyopejela. (Mat. 11:19) Yove aliyelaŵile mawu onyoza olo kutilimula ŵanthu amene enzemuchitila vinthu viipa. Yesu ekwanisha kulilesha chifukwa “esiya vonse mmanja mwa Woweluza wamene oweluza mwachilungamo.” Yesu enzeziŵa kuti Yehova enzewona vinthu viliye chilungamo venzekumana navo. Yove enzekaikilalini kuti Yehova azasilije vinthu vonse viliye chilungamo nthawe yake ikezekwana.

11. Kansi tingakatishile ntchito njila zotyani polamulila kalaŵilidwe kasu? (Onanisoti chithunzi.)

11 Sewo tingamukonkheje Yesu ponkhala osamala na vinthu vatulaŵila keno ayakine otichitila vinthu viliye chilungamo. Pankhani zitontho-zitontho, nthawe ziyakine tingachite luweme kunkhala chelele olo kusachitapo kanthu kalikonse. Nthawe ziyakine tingasankhe kuti osati tilaŵilepo kalikonse, tikawona kuti kuchita vamene ivo kungalete mavuto anyinji. (Mlal. 3:7; Yako. 1:19, 20) Nthawe ziyakine tingafunike kulaŵilapo kuti titeteze munthu wamene ochitiliwa vinthu viliye chilungamo olo kuti titeteze vinthu vatukhulupilila. (Mach. 6:1, 2) Tikafuna kulaŵila, tikoyeja-yeja mwatingakwanishile kuti tikochita vinthu modekha komasoti mwaulemu ngako.—1 Pet. 3:15.b

Chithunzi: Kalongosi wachikulile ochitiliwa vinthu viliye chilungamo. 1. Yove opitilija mphela kukhala wodekha olo kuti wamangiwa na wapolisi wamene alivwale masiki ndipo muyakine osecha-secha m’ng’anda mwake. 2. Yove olaŵila mwaulemu mukhoti yotongela milandu. 3. Yove opemphela mudjeli ndipo kamalonda wapanama panja.

Keno ayakine aliye tichitile chilungamo, tikokonkheja Yesu ponkhala osamala nosankha luweme nthawe yatingalaŵile komasoti mwatingalaŵilile (Onani ndime 11-12.)


12. Kansi tingawoneshe tyani kuti tudalila “Woweluza wamene oweluza mwachilungamo”?

12 Tingakonkhejesoti Yesu powonesha kuti tukhulupilila “Woweluza wamene oweluza mwachilungamo.” Keno ŵanthu ayakine otiwona mophoniyeka olo kutinzunza, sewo tukaikilalini kuti Yehova owona. Kuziŵa kuti Yehova azawamye vinthu vonse kusogolo, kutiyavya kuti tikokwanisha kupilila vinthu viliye chilungamo vatukumana navo. Keno tumudalila Yehova noyembekezela kuti azafumyepo mavuto onse nthawe yake ikezekwana, tingapitilijelini kunkhala okalipa olo kuzonda ŵanthu ayakine. Kupitilija kunkhala okalipa ŵanthu ayakine akatichitila vinthu viliye chilungamo, kungatichitishe kuti tichite chinthu chiipa, kuluza chisangalalo chasu komasoti kuwononga ushamwali wasu na Yehova.—Sal. 37:8.

13. Kansi chinji chingatiyavye kuti tipitilije kupilila vinthu viliye chilungamo?

13 N’chendi kuti tingakwanishelini kukonkheja chisanzo chiweme cha Yesu mosaphoniyesha kalikonse. Nthawe ziyakine, tingalaŵile mawu olo kuchita chinthu chiyakine chamene pavuli pake tingaliimbe nacho mulandu. (Yako. 3:2) Komasoti vinthu viyakine viliye chilungamo vangatichitile ŵanthu ayakine, vingatikhuze ngako m’maganizo komasoti mwakuthupi ndipo tingavutike kupilila. Keno vili tetyo pamoyo wanu, osati mukokaikila kuti Yehova oziŵa mavuto ŵamukumana nawo. Komasoti Yesu naye oziŵa luweme mwamumvwila chifukwa nayesoti ŵanthu enzemuchitila vinthu viliye chilungamo. (Ahe. 4:15, 16) Kuyangijila potipasa Yesu wamene nichisanzo chasu chiweme ngako, Yehova otipasasoti malangizo aweme amene otiyavya kulimbana na vinthu viliye chilungamo. Tiyeni tikambilane mavesi aŵili am’buku ya Aloma amene angatiyavye.

“SIILANI MALO UKALI WA MULUNGU”

14. Kansi ‘kusiila malo ukali wa Mulungu’ kutanthauza chinji? (Aloma 12:19)

14 Ŵelengani Aloma 12:19. Kansi Paulo enzetanthauza chinji pechilimbikisa Akhilisitu kuti “siilani malo ukali wa Mulungu”? Mokatijana na vayunena nkhani yonse m’chapitala chamene ichi, yove enzenena za ukali wa Yehova. Sewo tusiila malo ukali wa Yehova, keno tulola kuti yove achite vinthu mwachilungamo panthawe yake komasoti munjila yoyenelela. Mkwasu muyakine zina yake John pechichitiliwa vinthu viliye chilungamo, enena kuti: “Newo nenzefunikila kulimbana na ntima wofuna kuwamya vinthu mokatijana na maganizo ŵangu. Lemba ya Aloma 12:19, yeniyavya kuti niyembekezele Yehova kuti achitepo kanthu.”

15. Ndaŵa yanji nichinthu chiweme kuyembekezela kuti Yehova awamye vuto yatili nayo?

15 Sewo tupindula ngako keno tuyembekezela Yehova kuti awamye vinthu. Keno tuchita vamene ivi, tizapewe kunkhala okhumudwa komasoti mavuto ayakine anyinji ŵatingakumane nawo keno tuyeja kusilija mavuto munjila yasu-yasu. Yehova niwokonzeka kutiyavya. Yove otilimbikisa kuti tikomuyembekezela, komasoti otilonjeza kuti azafumyepo vinthu vonse viliye chilungamo vatukumana navo. Keno tukaikilalini kuti Yehova azapeleke chiweluzo kuli ŵanthu amene ochitila ayawo vinthu viliye chilungamo, tingapitilijelini kunkhala okalipa, chifukwa tuziŵa kuti yove azachite vinthu mwanjila iweme. Kuziŵa vamene ivi niye kwemuyavya John watatomola poyamba. Yove enena kuti: “Keno nuyembekezela kuti Yehova awamye mavuto ŵanukumana nawo, vokonkhapo vake vingankhale viweme ngako kupambana kuyeja-yeja kulikonse kwaningachite paneka.”

“PITILIJANI KUGONJESA CHIIPA POCHITA CHIWEME”

16-17. Kansi pemphelo ingatiyavye tyani kuti ‘tipitilije kugonjesa chiipa pochita chiweme’? (Aloma 12:21)

16 Ŵelengani Aloma 12:21. Paulo elimbikisasoti Akhilisitu kuti ‘apitilije kugonjesa chiipa pochita chiweme.’ Pa ulaliki wake wapalupili, Yesu enena kuti: “Pitilijani kukonda adani ŵanu komasoti kupemphelela ŵanthu amene okunzunzani.” (Mat. 5:44) Vamene ivi niye vechichita yove. Payakine tuganizila mwechimvwila Yesu masodja Achiloma penzemukhomelela pachimuti chotamanilapo. Yesu echitiliwa vinthu vankhanza komasoti epilila vinthu voŵaŵa ngako, sewo tingakwanishelini kumvwisha luweme mwechitamanila yove.

17 Yesu aliyelole kuti vinthu viliye chilungamo venzekumana navo vimugonjese. M’malo mosenga Mulungu kuti apeleke chilango kuli masodja amene awo, yove epemphela kuti: “Atata, ŵakhululukileni chifukwa oziŵalini vakuchita.” (Luk. 23:34) Keno tupemphelela ŵanthu amene atichitila vinthu viliye chilungamo, vingatiyavye kupewa kuŵasungila chakuntima komasoti kunkhala okalipa ndipo vingatiyavye kuchinja mwatuŵawonela.

18. Kansi pemphelo iyavya tyani Alberto na John kuti apilile vinthu viliye chilungamo?

18 Pemphelo, yeyavya enekwasu aŵili ŵatatomola poyamba munkhani ino kuti akwanishe kulimbana na vinthu viliye chilungamo vechikumana navo. Alberto enena kuti: “Newo nenzeŵapemphela enekwasu amene awo kuti Mulungu aŵayavye. Komasoti nenzemusenga Yehova moweleja-weleja kuti aniyavye kuluŵa vinthu viliye chilungamo vechinichitila.” Nivokondwelesha ngako kuti Alberto, otumikilasoti Yehova mokhulupilika. John enena kuti: “Kwa maulwendo anyinji, nenzepemphela kwa Yehova kuti ayavye mkwasu wamene enichitila vinthu viliye chilungamo komasoti kuti aniyavye kuti nimukhululukile. Yehova eniyavya kuti nileke kunkhala wokalipa komasoti kuti nileke kumuweluza mophoniyeka. Komasoti mapemphelo amene awo eniyavya kufwana ntendele wa m’maganizo.”

19. Kansi tufunika kupitilija kuchita tyani mapeto achino chalo chiipa akaliyefwika? (1 Petulo 3:8, 9)

19 Tingaziŵiletulini kuti nivinthu votyani viliye chilungamo vatingakumane navo chino chalo chiipa chikaliye wonongewa. Koma tufunikalini kuleka kusenga Yehova kuti atiyavye mosasamala kanthu kuti takumana na vuto yotyani. Komasoti tikokonkheja venzechita Yesu akachitiliwa vinthu viliye chilungamo nopitilija kukatishila ntchito mfundo za m’Baibolo pamoyo wasu. Tikachita vamene ivi tingankhale na chidalilo chakuti Yehova azatidalise ngako.—Ŵelengani 1 Petulo 3:8, 9.

KANSI MUNGAYANKHE KUTI TYANI?

  • Kansi tingamukonkheje tyani Yesu pankhani yolimbana na vinthu viliye chilungamo?

  • Kansi mawu akuti “siilani malo ukali wa Mulungu” otanthauza chinji?

  • Kansi pemphelo ingatiyavye tyani kuti tipilile vinthu viliye chilungamo?

NYIMBO N.° 38 Mulungu akupase mphamvu

a M’buku ya 1 Petulo chapitala 2 komasoti 3, Petulo elaŵila za vinthu viliye chilungamo venzechitiliwa Akhilisitu na mabwana ŵawo ankhanza, komasoti venzechitiliwa anakazi amene analume ŵawo enze osakhulupilila.—1 Pet. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.

b Onani vidiyo pa jw.org yakuti Mwamene chikondi mwachusogolelela ku n’tendele ngawo-ngawo.

    Mabuku a Chinsenga (2014-2025)
    Fumani
    Loŵani
    • Chinsenga (Mozambique)
    • Tumijilani muyanu
    • Yamukonda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible Tract Society of Pennsylvania
    • Malangizo okatishila ntchito
    • Nkhani yosunga chisinsi
    • Kuika chitetezo
    • JW.ORG
    • Loŵani
    Tumijilani muyanu