Onthele Yokulilongeswa 17
Tavela Ekuateso lya Siovaa opo Ufinde Ovilulu
‘Tukahi nokulwa . . . no noandyu onombi keulu.’ — EFE. 6:12.
OTYIIMBO 55 Muhatilei Owoma!
ETYI MATULILONGESAa
1. Ngetyi tyipopia Efesu 6:10-13, oipi onkhalelo imwe Siovaa alekesa okuti wesuka nonthue? Hangununa.
ONKHALELO imwe Siovaa alekesa okuti wesuka novaumbili vae, oputyina evekuatesako okufinda onondyale mbavo. Onondyale mbetu mbutuluisa vali unene, o Satanasi novilulu viae. Siovaa utulondola konthele yonondyale ombo iya utuavela etyi tuesukisa opo tumbufinde. (Tanga Efesu 6:10-13.) Inkha tutavela ekuateso lya Siovaa atumuyumbu onthumbi nomutima auho, matutyivili okufinda Eliapu. Tupondola okukala nonthumbi apositolu Paulu ankho ena etyi ahoneka okuti: “Inkha Huku ukahi konthele yetu, olie metuluisa?” — Loma 8:31.
2. Oityi matulilongesa monthele ei?
2 Mokonda tuvaumbili va Siovaa katuesukile unene na Satanasi novilulu viae. Onthue tusuka vali unene nokulilongesa konthele ya Siovaa nokumuumbila. (Sal. 25:5) Mahi no ngotyo tuesukisa okunoñgonoka omaliva Satanasi aundapesa. Omokonda yatyi? Opo ehetyivile okutuyondya. (2 Kol. 2:11; okatoi) Monthele ei, matutale omaliva Satanasi novilulu viae vaundapesa opo vayondye ovanthu. Tupu matulilongesa etyi matyitukuatesako opo tuhatokele momaliva oo.
OÑGENI OVILULU VINYONA OVANTHU?
3-4. (a) Oumbanda oityi? (b) Oñgeni oumbanda weliyandyana?
3 Otyipuka tyimwe Satanasi novilulu viae vaundapesa unene opo vanyone ovanthu, oumbanda. Ovanthu vokulipaka moumbanda vapopia okuti vetyivila okulinga ovipuka ovanthu ovakuavo vehevili. Mongeleka, vamwe vapopia okuti vetyivila okutala etyi matyikamoneka komutwe, mokutapesa nokutala kononthungululu. Ovakuavo valinga ovipuka opo ovanthu vasoke okuti vekahi nokupopia novanthu vokuankhia. Tupu vamwe ononganga iya pamwe valoa vakuavo.b
4 Oityi ovanthu vasoka konthele youmbanda? Epulo olio lialingilwe kovanthu vovilongo 18 ko Amelika Latina, noko Caribe. Tala okuti povanthu vetatu, wike utavela okuti kuna oumbanda iya ovanyingi vasoka okuti tyitavela okupopia novanthu vokuankhia. Konyima, avakapula vali kovanthu vovilongo 18 ko Afrika. Povanthu vapulwa, ovanyingi vapopia okuti vetavela okuti kuna oumbanda. Tutyii nawa okuti katyesukisile otyilongo tukala, atuho tuna okulunguka kovilulu mokonda Satanasi uhanda “okuyapula ovanthu kombanda yohi aiho.” — Ehol. 12:9.
5. Oñgeni Siovaa atala oumbanda?
5 Siovaa o “Huku yotyili.” (Sal. 31:5) Ngotyo, oñgeni atala oumbanda? Uyele oumbanda! Siovaa wapopilile ova Isilayeli okuti: “Pokati kenyi pahakale nawike uyoka omona wae motupia, na una utapesa, notyimbanda, nonganga, na una ulinga omahuviso. Ine omunthu uyumba vakuavo owanga, na una wenda kotyitapi, nomutali wovipuka mavikamoneka, nomunthu wovola okupopia no vokuankhia. Mokonda, kese omunthu ulinga ovipuka ovio, utoyesa komaiho a Siovaa.” (Deu. 18:10-12) Ovaumbili va Huku hono kavalandula vali Ovitumino Viapelwe Moisesi. Mahi tutyii okuti onkhalelo Siovaa atala oumbanda kayapilulukile. — Mal. 3:6.
6. (a) Oñgeni Satanasi aundapesa oumbanda opo anyone ovanthu? (b) Ngetyi tyipopia Eclesiastes 9:5, otyipi otyili konthele yononkhia?
6 Siovaa utulondola konthele youmbanda mokonda utyii okuti eliva Satanasi aundapesa opo anyone ovanthu. Satanasi uundapesa oumbanda opo ayandyanese omatutu ae, ngetyi okupopia okuti vokuankhia veli komphangu onkhuavo. (Tanga Eclesiastes 9:5.) Satanasi tupu uundapesa oumbanda opo akalese ovanthu nowoma, nokuveyapula ku Siovaa. Uhanda ovanthu vayumbe onthumbi movilulu avahayumbu onthumbi mu Siovaa.
OITYI MATYITUKUATESAKO OKUFINDA OVILULU?
7. Oityi Siovaa etupopila?
7 Ngetyi tuelilongesa-le, Siovaa utupopila etyi tuesukisa okunoñgonoka opo tuhayondyue na Satanasi novilulu viae. Pahe matulilongesa ovipuka vimwe tuesukisa okulinga opo tufinde Satanasi novilulu viae.
8. (a) Oipi onkhalelo ikahi nawa yokuanya omatutu ovilulu? (b) Oñgeni omukanda wa Salmo 146:4, ukembulula omatutu a Satanasi konthele yononkhia?
8 Tanga osokolola Kondaka ya Huku. Okutanga nokusokolola Kondaka ya Huku onkhalelo ikahi vali nawa yokuanya omatutu ayandyaneswa novilulu. Ondaka ya Huku ikahi ngomutunga watwa uteta omatutu a Satanasi. (Efe. 6:17) Mongeleka, Ondaka ya Huku ikembulula omatutu a Satanasi okuti ovanthu vapondola okupopia no vokuankhia. (Tanga Salmo 146:4.) Tupu itupopila okuti Siovaa, oe vala utyivila okupopia etyi matyikamoneka komutwe wandyila. (Isa. 45:21; 46:10) Inkha apeho tutanga atusokolola Kondaka ya Huku, matukala tyafuapo opo tuanye, nokuyala omatutu ovilulu.
9. Ovituwa patyi tuna okulityilika?
9 Anya ovipuka aviho vielikuata noumbanda. Mokonda tuvaumbili va Siovaa, onthue katulipake movipuka vielikuata noumbanda. Mongeleka, onthue katutapesa, tupu katuovola okupopia no vokuankhia. Ngetyi tuelilongesa monthele yokualamba, onthue tulityilika ovituwa viyandyanesa olusoke luokuti omunthu wokuankhia una omuenyo komphangu onkhuavo. Tupu, onthue katutale kononthungululu opo tunoñgonoke etyi matyiya komutwe wandyila. (Isa. 8:19) Tutyii okuti okulinga ovipuka ovio otyiponga mokonda vielikuata nawa na Satanasi novilulu viae.
Hetekela Ovakilisitau vo potyita tyo tete mokulipola kese tyipuka tyelikuata noumbanda, nokuanya ovitalukiso vielikuata noumbanda (Tala ono palagrafu 10-12)
10-11. (a) Oityi Ovakilisitau vamwe potyita tyo tete valingile etyi vanoñgonoka otyili? (b) Ngetyi tyipopia 1 Kolindu 10:21, omokonda yatyi tuesukisila okuhetekela ongeleka yo Vakilisitau vo potyita tyo tete, iya oñgeni tupondola okuvehetekela?
10 Lipola ovipuka aviho vielikuata noumbanda. Ovanthu vamwe ankho vakala mo Efesu potyita tyo tete, ankho velipaka moumbanda. Mahi etyi vanoñgonoka otyili, avalingi omapiluluko ahuvisa. “Ovanyingi ankho vokulinga ovipuka viowanga avaeta omikanda viavo aveviyoko otyo aveho vatala.” (Ovil. 19:19) Ovanthu ovo ankho vatokola umwe okuyekapo oumbanda! Omikanda viavo vialandele onombongo ononyingi. Mahi okuti mokonda yotyo vevilandesile ine okuviava? Au, veviyokele. Ankho vesuka vali nokuhambukiswa Siovaa tyipona onombongo mbanyingila momikanda ovio.
11 Oñgeni tupondola okuhetekela ongeleka yavo? Otyiwa okulipola kese otyipuka tuna tyelikuata noumbanda. Otyo tyakutikinya ovilanda, novinunga, novifuta, nomaloi, novipuka ovikuavo ovanthu velipaka opo veliyakulile kovilulu. — Tanga 1 Kolindu 10:21.
12. Omapulo patyi kese umwe puonthue ena okulilinga konthele yovitalukiso?
12 Tala nawa ovitalukiso viove. Lipula: ‘Okuti ndyitanga omikanda no nonthele mbumwe mo Internete mbupopia konthele yovilulu? Okuti oviimbo ndyitehelela, novipuka ndyitala motelevisau vipopia konthele yovilulu? Okuti ovitalukiso viange vielikuata noumbanda? Okuti vilekesa ovanthu vatyituka? Okuti vilekesa okutapesa, nokutakela, nokutela ononkhano ngatyina ovipuka vihena etyi vilinga?’ Tutyii okuti haviho ovitalukiso vielikuata noumbanda. Tyina uholovona ovitalukiso, holovona vina mavikukuatesako okulityilika ovipuka Siovaa eyele. Onthue tulinga ononkhono “mbokutualako nomutima wasukuka.” — Ovil. 24:16.c
13. Oityi tuna okulityilika?
13 Lityilika okupopia omahipululo elikuata novilulu. Onthue tuhanda okuhetekela ongeleka ya Sesusi. (1 Pet. 2:21) Etyi Sesusi eheneye pano pohi, ankho ukala keulu iya ankho wii ovipuka aviho Satanasi novilulu viae valinga. Mahi ankho kapopi konthele yetyi ovilulu ankho vihole okulinga. Sesusi ankho kahande okuyandyanesa omahipululo a Satanasi, mahi ankho uhanda okuava oumbangi konthele ya Siovaa. Onthue tupondola okuhetekela Sesusi mokuhayandyanesa omahipululo apopia konthele yovilulu. Mahi, onthue tulekesa muetyi tupopia okuti ‘omutima wetu ulakauka mokonda yotyipuka otyiwa,’ ine otyili. — Sal. 45:1.
14-15. (a) Omokonda yatyi tuhapondola okutila owoma ovilulu? (b) Ovipuka patyi vilekesa okuti Siovaa ukahi nokuyakulila ovanthu vae hono?
14 Uhatile owoma ovilulu. Mouye uno, ovipuka ovivi vipondola okutumonekela tyihakevelela, ngetyi omauvela, nokunkhisa omunthu tuhole. Mahi tyina ovipuka ovio vitumonekela, katupondola okusoka okuti tukahi nokulowa. Ombimbiliya ilekesa nawa okuti “ovitateka viuhulukila” ovanthu aveho. (Ecl. 9:11) Siovaa walekesa-le okuti una vali epondolo tyipona ovilulu. Mongeleka, Siovaa kayekele Satanasi aipae Job. (Jó 2:6) Pononthiki mba Moisesi, Siovaa walekesile okuti una vali epondolo tyipona ovimbanda vyo mo Isitu. (Êx. 8:18; 9:11) Etyi Sesusi akondoka keulu, Siovaa wemuavela epondolo opo ataatele pano pohi Satanasi novilulu viae. Iya apa katutu, Sesusi makapaka Satanasi novilulu viae mokaleya opo vahaetele vali ovanthu ovitateka. — Ehol. 12:9; 20:2, 3.
Katuesukisile okutila owoma ovilulu mokonda Siovaa na Sesusi no noandyu vena vali epondolo (Tala ono palagrafu 14-15)d
15 Tyayandyuluka nawa okuti Siovaa ukahi nokuyakulila ovanthu vae hono. Soka ku etyi: Onthue tuivisa nokulongesa otyili mouye watyo auho. (Mat. 28:19, 20) Iya ovilinga ovio vikuatesako ovanthu okunoñgonoka okuti Satanasi omukalavi. Pahe soka: Inkha Satanasi wali nepondolo liokutyilinga, okuti ñgeno katalamekele ovilinga viokuivisa? Ngotyo, onthue katuesukisile okutila owoma ovilulu. Onthue tutyii okuti “omaiho a Siovaa ekahi nokutala kombanda yohi aiho, opo alekese ononkhono mbae ku vana vemuumbila nomutima auho.” (2 Crô. 16:9) Inkha tukala ovakuatyili ku Siovaa, ovilulu vitupu etyi mavitulingi.
OUWA TUPOLAKO TYINA TUTAVELA OKUKUATESUAKO NA SIOVAA
16-17. Popia ongeleka ilekesa okuti tuesukisa okukola omutima opo tuanye ovilulu.
16 Tuesukisa okukola omutima opo tufinde ovilulu, haunene tyina omapanga etu nombunga yetu vetukuluminya okulinga ovipuka vielikuata noumbanda. Mahi Siovaa ukuatesako vana vena omutima wakola. Tala ongeleka ya Erika ukala ko Gana. Erika wahimbika okulilongesa Ombimbiliya etyi ena omanima 21. Mokonda tate yae otyimbanda, ovanthu ankho vakevelela okuti nae mali kohitu itelekelwa ovikahuku vya tate yae. Etyi Erika aanya, ombunga yae ainumana unene nae iya aisoko okuti ovilulu mavimuvelesa.
17 Ombunga ya Erika aitualako okumukuluminya okulinga oviso ovio mahi ehetavela. Atundu meumbo lyo tate yae iya akakala novakuatate. Siovaa wayamba Erika nombunga onkhuavo, aveho avakala ngatyina velikuai nae. (Malu. 10:29, 30) Namphila ombunga yae yemupola ovipuka ankho ena aveviyoko, no ngotyo Erika watuaileko okukala omukuatyili ku Siovaa, ambatisalwa iya pahe omukokoli-ndyila. Erika utupu owoma novilulu. Iya konthele yombunga yae, wati: “Ndyilikuambela ononthiki ambuho opo ombunga yange inoñgonoke Siovaa, avakala neyovo lituka kokumuumbila.”
18. Ouwa patyi tupolako tyina tuyumba onthumbi mu Siovaa?
18 Ha atuho matulolwa nga Erika. Mahi atuho tuesukisa okuanya ovilulu, nokuyumba onthumbi mu Siovaa. Inkha tulinga ngotyo, matuyambwa unene iya kamatuyondyua nomatutu a Satanasi. Tupu kamatukala nowoma wovilulu. Iya tyakolela vali, matupameka oupanga wetu na Siovaa. Tiaku wahonekele okuti: “Tavelei ku Huku. Mahi yalei Eliapu, iya ngwe malikemuhateka. Fuenei ku Huku, nae mafuene ku onwe.” — Tia. 4:7, 8.
OTYIIMBO 150 Ovolei Huku Opo Muhupe
a Siovaa utulondola konthele yovilulu novitateka vieta. Oñgeni ovilulu vinyona ovanthu? Oityi tupondola okulinga opo vihetuhongiliye? Onthele ei maitulongesa oñgeni Siovaa etukuatesako okufinda ovilulu.
b ONONDAKA MBAHANGUNUNWA: Oumbanda omalongeso novituwa vielikuata novilulu. Tupu wakutikinya okutavela okuti tyina omunthu amankhi wenda komphangu onkhuavo. Vana vetavela komalongeso oo, vasoka okuti opo vapopie nomunthu wankhia, vena okuenda kotyimbanda. Oumbanda tupu wakutikinya okuloa nokutapesa. Monthele ei, ondaka oumbanda ipopia ovipuka aviho vielikuata novilulu. Tupu ipopia okukanena, nokuloa. Mahi kaipopi ounongo ovanthu vamwe vena wokulinga ovipuka vimwe nomankhanya, mokonda vamwe vetyilinga vala ngatyina otyitalukiso.
c Ovakulu vewaneno kavetupopila ovitalukiso tuna okuholovona. Ngotyo, kese omuumbili wa Siovaa, una okuundapesa omutima wae walongesua no Mbimbiliya tyina aholovona etyi matange netyi matale. Onkhalamutwe yombunga ikahi nawa, ilinga atyiho opo ombunga yae yuundapese onondonga mbo Mbimbiliya tyina vaholovona ovitalukiso. — Tala mo jw.org® onthele yati: “Okuti pena ovitalukiso vimwe, noviimbo, nomikanda viilikwa no Nombangi mba Siovaa?” Nyingila pana pati ONTHUE VALIE > OMAPULO ALINGWA NOVANTHU.
d ONONDAKA MBOKUHANGUNUNA OLUTALATU: Ohamba Sesusi ukahi nokuhongolela onoandyu keulu. Siovaa ukahi kombanda yavo.