Siovaa Omunene Kokwevela

1. Oityi Ohamba Salomau apopia tyivasiwa mu Eclesiastes 7:20?

OHAMBA Salomau wapopile okuti: “Kombanda yeheke kutupu omunthu nawike omuviuki ulinga vala etyi tyaviuka ahalingi onkhali.” (Ecl. 7:20) Otyo otyili umwe, onthwe atuho tuvakuankhali. (1 Suau 1:8) Ngotyo, apeho matusukisa okuevelwa na Huku nokuevelwa navakuetu.

2. Oñgeni ukala tyina wamaevelwa nepanga liove?

² Tyipondola hamwe uhinangela onthiki imwe walingile otyipuka tyanumanesile epanga liove. Mokonda ankho uhanda mukale vali amapanga, oende okemuiita otyiponyo. Oñgeni wakalele etyi epanga liove ekweevela? Mokutala wahambukilwe unene, hatyo?

3. Oityi matulilongesa monthele ei?

³ Onthwe tuhanda Siovaa akale epanga lietu, mahi pamwe matulingi evi vimunumanesa. Oityi tuesukisila okukala nonthumbi yokuti apeho Siovaa metueevele? Oñgeni okueevelwa na Huku tyelikalela nokuevelwa nomunthu? Iya ovalie Huku aevela?

SIOVAA WAFUAPO PALA OKWEVELA

4. Oityi tyitukalesa nonthumbi yokuti Siovaa wafuapo pala okuevela?

⁴ Ondaka ya Huku itupopila okuti Siovaa wafua-po pala okuevela. Etyi Siovaa elilekesa ku Moisesi pokati ko andyu komphunda sinai wapopile okuti: “Siovaa, Siovaa Huku yokankhenda una omutima omuwa vokuapwa elundo una oluembia olunene apeho ufuisapo ondaka yae ulinga oluembia olunene ovanthu ovanyingi-nyingi mokuevela etyi tyapenga noviponyo nononkhali.” (Êx. 34:6, 7) Siovaa Huku yokankhenda uhanda okueevela vana velivela. — Nee. 9:17; Sal. 86:15.

5. Ngetyi tyipopia o Salmo 103:13, 14, mokonda Siovaa wii nawa ovanthu otyo tyimulunda okulinga-tyi?

⁵ Mokonda Siovaa oe omutungi wetu utwii umwe nawa. Siovaa wii umwe nawa ovanthu aveho kombanda yeheke. (Sal. 139:15-17) Ngotyo, wii oviponyo aviho tulinga mokonda youkuankhali.Tupu wii avipuka aviho viamoneka momuenyo wetu, vitulingisisa okukala ngetyi hono tukahi. Ngotyo, mokonda Siovaa utwii umwe nawa otyo tyimulunda okulinga-tyi? Tyimuavela ondundo yokukala nokankhenda nonthwe. — Sal. 78:39; tanga Salmo 103:13, 14.

6. Oñgeni Siovaa alekesa okuti wafuapo pala okuevela?

⁶ Siovaa apeho wafuapo pala okuevela. Ngwe utyii okuti mokonda yeetyi tyalinga Andau, onthwe atuho tuapiñgana onkhali nononkhia. (Loma 5:12) Onthwe katutyivili okulipola onkhali oyo, tupu ankho kutupu omunthu nawike upondola okutupolayo. (Sal. 49:7-9) Mahi Huku yetu woluenbia pena tyimwe alinga opo etuyovole konkhali. Oityi alingile? Omukanda wa Suau 3:16, upopia okuti Siovaa watuma omona wae wongunga opo etunkhile. (Mat. 20:28; Loma 5:19) Sesusi eiya umwe pano pohi amoneswa ononkhunbi atee aipawa opo ayovole vana vena ekolelo mwee. (Heb. 2:9) Siovaa tyemuihamene unene okutala omona wae ukahi nokumoneswa ononkhunbi atee aipawa. Ine ankho kahande okutuevela, ñgeno katumine omona wae pano pohi opo etunkhile.

7. Ovanthu patyi vapopiwa Mombimbiliya vaevelelwe na Siovaa?

⁷ Mombimbiliya muapopiwa ovanthu ovanyingi vaevelelwe na Siovaa. (Efe. 4:32) Ovalie ove uhinangela? Hamwe wasoka ko Hamba Manasesi. Manasesi walingile ovipuka ovinyingi ovivi vianumanesile Siovaa. Ankho ufenda ono huku mbomatutu aipa ovana vae opo evelinge ovilikutila ko huku mbo matutu, iya mondyuo ya Huku ngamo umwe atungila omitala oku ankho kulingila ovilikutila pala ono huku mbo matutu. Ombimbiliya ipopia okuti “walingile ovipuka ovivi unene komaiho a Siovaa opo emunumanese.” (2 Crô. 33:2-7) Mahi tyilinga ovipuka, etyi Manasesi elivela umwe nomutima auho, Siovaa emuevela. Huku atee umwe emukondola vali kouhamba. (2 Crô. 33:12, 13) Tyipondola hamwe wasoka vali Ohamba Daviti nae walingile ononkhali mbumwe onene. Daviti walingile oumbalehi tupu aipaa. Mahi etyi elivela Siovaa emuevela umwe. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Otyo tyitukuatesako okunoñgonoka okuti Siovaa kasete okuevela, iya ngetyi matulilongesa monthele ei, Siovaa kaevela ngetyi tyievela ovanthu.

SIOVAA KAELEKWA NOMUNTHU NAWIKE KOKWEVELA

8. Mokonda Siovaa omukoyesi omunene, oñgeni otyo tyimukuatesako okuevela?

⁸ Siovaa “Omukoyesi wouye auho.” (Gên. 18:25) Omukoyesi omunongo wesukisa okunoñgonoka umwe nawa ovitumino. Siovaa hamukoyesi vala, mahi tupu oe Uhinda Ovitumino. (Isa. 33:22) Petupu vali omunthu wii etyi tyapenga netyi tyaviuka wapona pu Siovaa. Oityi vali omukoyesi esukisa okunoñgonoka? Wesukisa okunoñgonoka ovipuka aviho viaendapo tyina nkhele ehenehimbike okukoyesa. Naina Siovaa oe vala omukoyesi ukahi nawa.

9. Ovipuka patyi Siovaa anoñgonoka tyina aevela?

⁹ Tyelikalela novanthu ovakoyesi, Siovaa una wii umwe nawa ovipuka aviho viendapo tyina omunthu ehenelinge ovipuka ekahi nokukoyesilwa. (Gên. 18:20, 21; Sal. 90:8) Siovaa pokukoyesa ketei vala kuetyii eiva netyi amona. Oe utyii okuti ovipuka vimwe tuvilinga tupu omokonda apa tuekulila ankho ovio vilinguapo, tupu pamwe tuevilongeswa no tate yetu. Siovaa wii etyi tyili momutima wetu. Oe utyii umwe nawa omokonda yatyi tulingila ovipuka vimwe. Ovipuka aviho tulinga Siovaa uvimona. (Heb. 4:13) Naina tyina Siovaa aevela omunthu utyilinga mokonda wii umwe atyiho tyaendapo.

10. Oityi tupopila okuti onkhalelo Siovaa akoyesa apeho yaviuka? (Deuteronômio 32:4)

¹⁰ Onkhalelo Siovaa akoyesa apeho yaviuka. Siovaa kalingi okapungulula. Tyina Siovaa aevela katalela kotyivala tyomunthu, nokolumono ena nounongo wae. (1 Sam. 16:7; Tia. 2:1-4) Petupu omunthu nawike utyivila okueenda kohi Siovaa. (2 Crô. 19:7) Tyina Siovaa aevela omunthu ketyilingi nonyengo nokuanumana. (Êx. 34:7) Naina Siovaa omukoyesi ukahi nawa mokonda unoñgonoka ovipuka aviho, tupu utwii umwe nawa. —  Tanga Deuteronômio 32:4.

11. Oñgeni Siovaa elikalela novanthu kokuevela?

¹¹ Vokuahonekele ovihonekwa mo Hebeleu vetyimuene okuti Siovaa kaelekwa nomunthu nawike kokuevela. Onondaka mbumwe vapopia mbayemba kokuevela, vapopia onondaka imwe ipopia vala Siovaa yahapopi vali omunthu omukuavo. Omukanda umwe wapopia okuti ondaka oyo ipopia vala okuevela kwa Huku omunthu walinga onkhali, kaipopi omunthu weevela mukuavo. Siovaa oe vala utyivila okuevela omunthu walinga onkhali. Ouwa patyi tupolako tyina tuevelwa na Siovaa?

12-13. (a) Oñgeni omunthu akala tyina aevelwa na Siovaa? (b) Oviwa tupolako tyina tuevelwa na Siovaa vikala omuvo ulifwepi?

¹² Tyina tutavela okuti Siovaa wetuevela tyituhambukiswa unene mokonda tukala nombembwa nombungo yasukuka. Onthwe matukala vala ngotyo tyina ‘tuevelwa na Siovaa.’ (Ovil. 3:19) Tyina Siovaa etuevela, ukala umwe vali epanga lietu atukala ngatyina uti ankho petupwale etyi tualinga tyapenga.

¹³ Tyina Siovaa ametuevela, ngotyo wetuevela umwe katale vali koviponyo tualingile. (Isa. 43:25; Jer. 31:34) Siovaa ovivi tulinga “uvipakala kokule nonthwe.”b (Sal. 103:12) Tyina tusoka umwe nawa oñgeni Siovaa aavela tyituavela ondundo yokumupandula. (Sal. 130:4) Mahi muene ovalie Siovaa aevela?

OVALIE SIOVAA AEVELA?

14. Atee apa, oityi tuelilongesa tyayemba konkhalelo Siovaa aevela?

¹⁴ Ngetyi tuelilongesa, tuamona okuti Siovaa kaevela omunthu okutalela apa pelifwe onkhali alinga. Tupu tuelilongesa okuti tyina Siovaa etuevela utalela kovipuka ei viayemba kuonthwe mokonda oe Omutungi wetu. Oe vala uhinda ovitumino iya oe o mukoyesi. Mahi ovipuka patyi Siovaa atala nawa tyina aevela omunthu umwe?

15. Ngetyi tyipopia Luka 12:47, 48, oityi Siovaa atala nawa pokuevela?

¹⁵ Pokuevela, Siovaa utala umwe nawa ine omunthu walinga onkhali wetyimona umwe okuti walinga etyi tyapenga. Otyo Sesusi wetyiyandyulula umwe nawa mu Luka 12:47, 48. (Tanga.) Inkha omunthu umwe ulingila umwe tyawina otyipuka tyapenga otyo etyi okuti etyi alinga Siovaa utyiyele, mahi muene etyilingi vala, omunthu ngoo Siovaa upondola okuehemuevela. (Malu. 3:29; Suau 9:41) Mahi mokonda tuvakuankhali pamwe matulingi umwe otyipuka tyapenga, muene nonthwe atutyimono umwe okuti tyapenga. Okuti no ngotyo matuevelwa? Yoo matuevelwa. Otyo pahe tyitutuala kotyipuka otyikuavo Siovaa atala nawa pokuevela omunthu.

16. Okulivela oityi, iya omokonda yatyi tyesukisila opo Siovaa etuevele?

¹⁶ Otyipuka otyikuavo Siovaa atala umwe nawa pokuevela, okutala ine vokualinga onkhali welivela umwe nomutima auho. Mahi muene okulivela umwe oityi? Okulivela okupiluluka atuyekepo ovipuka ankho tulinga ovivi. Tupu tyitusokesa komunthu umwe waihamenwa unene mokonda yotyipuka tyimwe otyivi alinga, aa mokonda yotyipuka tyimwe otyiwa ankho ina okulinga mahi ehetyilingi. Omunthu vokuelivela kaihamenwa vala mokonda yonkhali alinga, mahi tupu wihamenwa unene tyina asoka kotyipuka tyemutuala kokulinga onkhali. Tuhinangela okuti ohamba Manasesi no hamba Daviti, aveho valingile ononkhali mbumwe onene, mahi no ngotyo Siovaa eveevela mokonda ankho velivela umwe nomutima auho. (1 Reis 14:8) Naina Siovaa utuevela vala tyina amona okuti tyotyili tuelivela umwe. Mahi okuihamenwa vala mokonda yonkhali imwe tualingile kohale katyituuka, pena etyi tuna okulinga.c Otyo tupu, tyitutuala kotyipuka otyikuavo Siovaa atala nawa pokuevela.

17. Okuyekapo ovipuka ovivi oityi iya omokonda yatyi tyesukisila unene opo tuhawane vali onkhali tualingile kohale? (Isaías 55:7)

¹⁷ Pokuevela Siovaa utala umwe nawa inkha omunthu ‘wayekapo umwe ovipuka ovivi’ ankho alinga kohale. Okuyekapo ovivi tyihangununa okupiluluka. Monondaka ononkhuavo, omunthu uyekapo ovivi ankho alinga kohale pahe alingi ngetyi Siovaa ahanda. (Tanga Isaías 55:7.) Omunthu upilulula onondunge mbae opo etyivile okusoka ngetyi Siovaa asoka. (Loma 12:2; Efe. 4:23) Okutuka opo, ayekepo umwe ovipuka ovivi ankho alinga kohale nonkhalelo yae ombi yokusoka. (Kolo. 3:7-10) Tyotyili Siovaa metuevela vala oviponyo vietu inkha tulivela atuyekepo umwe ovipuka ovivi ankho tulinga kohale iya atukala neyumba-nthumbi motyilikutila tya Kilisitu. — 1 Suau 1:7.

YUMBAKO ONTHUMBI, SIOVAA MEKWEVELA

18. Oityi tuelilongesa tyayemba konkhalelo Siovaa aevela?

¹⁸ Pahe matupitulula vimwe tuelilongesa. Kouye kutupu vali omunthu utyivila okuevela nga Siovaa. Oityi tupopila ngotyo? Tyo tete, Siovaa kasete okuevela. Tya vali, Siovaa utwii umwe nawa. Ngwe wii nawa oñgeni tuatuwa iya oe vala utyivila okutala inkha tyilityili omunthu welivela umwe.Tya tatu, tyina Siovaa etuevela kakalela vali okusoka kovipuka ovivi tualingile. Otyo tyitukuatesako okutula omutima atukala nehambu.

19. Namphila tuvakuankhali iya tulinga oviponyo, oityi tyituhambukiswa?

¹⁹ Tyotyili mokonda nkhele tuvakuankhali, onthwe matutualako umwe okulinga oviponyo. Mahi etyi tyipopia omukanda Estudo Perspicaz, Volume 2 pefo 210, tyitupameka unene. Omukanda oo wati:” Mokonda Siovaa utyii umwe nawa okuti ovaumbili vae ovakuankhali, oe kahande vakalele vala okulivela onombei mokonda yoviponyo valingile mokonda utyii unwe okuti vapiñgana onkhali. (Sal. 103:8-14; 130:3) Inkha tuendela movitumino vya Huku matukala nehambu enene. (Fili. 4:4-6; 1 Suau 3:19-22) Tyotyili onondaka ombo mbutupameka unene.

20. Oityi matulilongesa monthele mailandula-ko?

²⁰ Onthwe tupandula unene Siovaa uhasete okutuevela tyina tuemuita otyiponyo mokonda yokualinga tyimwe tyapenga. Mahi oñgeni tupondola okuhetekela Siovaa? Oñgeni okuevela kuetu kuelifwa no kwa Siovaa, mahi tupu oñgeni kuelikalela? Omokonda yatyi otyiwa okunoñgonoka otyipuka otyo? Onthele mailandulako maikumbulula omapulo oo.