ONTHELE YOKULILONGESWA 7
OTYIIMBO 15 Hilivikei Omona Wa Huku Otyiveli
Ouwa Upola Kokweevela Kwa Siovaa
“Ove tyili-tyili upolela-po ovanthu oviponyo.” — OVII. 130:4.
ETYI MATYIPOPIWA-MO
Monthele ei matupopi omihe vimwe viapopiwa m’Ombimbiliya, vipopia oñgeni Siovaa etweevela, mavitukwatesako okupandula vali unene okweevela kwa Siovaa.
1. Oityi tyipwilisila okunoñgonoka omunthu wati nekweevela?
“AME NEKWEEVELA.” Tyikalesa nawa okwiiva onondaka ombo, haunene umwe tyina una etyi wapopia, hamwe una etyi walinga tyanumanesa mukwenyi. Mahi tyina omunthu wanumanesa amati, “ame nekweevela,” ngootyo wahanda okuti-wi? Okuti ngootyo wati oupanga wenyi wakondoka-po umwe, utupu vali onkhongo komutima? Ine ukahi vala nokuti tyikale-po hihande vali okupopia otyipuka otyo? Omunthu tyina amati nekweevela, tyipwilisa okunoñgonoka oityi tyili-tyili, tyili komutima wae.
2. Okweevela kwa Siovaa kwapopiwa ñgeni m’Ombimbiliya? (Tala okatoi.)
2 Otyipuka Siovaa etweevela onthwe vakwankhali, tyelikalela unene neetyi onthwe tulieevela na vakwetu. Petupu omunthu nawike utyivila okweevela ngeetyi tyeevela Siovaa. Omwiimbi umwe wapopia Siovaa wati: “Ove tyili-tyili upolela-po ovanthu oviponyo, opo utilwe owoma.”a (Ovii. 130:4) Siovaa oe vala “tyili-tyili upolela-po ovanthu oviponyo.” Oe ohekulu yatyo yokweevela, utyii otyityi tyitiwa okweevela tyotyotyili. Vokwahoneka Ombimbiliya, monovelesikulu mbumwe vapopia-mo ondaka imwe yo Hembeleu ipopia vala okweevela kwa Siovaa, yahapopiwa pokweevela kwovanthu.
3. Oityi tutila okweevela kwa Siovaa kwelikalela unene no kwetu? (Isaiya 55:6, 7)
3 Tyina Siovaa amaevela omunthu, ononkhali mbomunthu umbunyima umwe. Oupanga omunthu oo ankho ena-o na Siovaa, ukondoka-po vali, avakala vala ngoti petupu-ale etyi tyamonekele-po. Onthwe tupandula unene Siovaa mokonda tyina ametweevela, utweevela umwe ehesala vali nonkhongo. Ngwe otyo vala akalela tyokutweevela. — Tanga Isaiya 55:6, 7.
4. Oityi Siovaa alinga tyitukwatesako okunoñgonoka oityi tyili-tyili tyitiwa okweevela?
4 Ine okweevela kwa Siovaa kwelikalela no kwetu, opo onthwe vakwankhali matutyinoñgonoka ñgeni, oityi tyili-tyili tyitiwa okweevela? Siovaa wapopia omihe vimwe vikahi nawa vitukwatesako okunoñgonoka oityi alinga pokutweevela. Monthele ei, matupopi-mo omihe vimwe. Omihe ovio mavitukwatesako okunoñgonoka oñgeni Siovaa apola ononkhali ou welivela, neetyi alinga opo oupanga vali nao wanyonwa nonkhali, ukondoke-po. Okulilongesa nawa omihe ovio, matyitutwala kokupandula vali unene Tate yetu wolwembia utweevela movipuka ovinyingi.
SIOVAA UTUPOLA ONONKHALI
5. Oityi Siovaa alinga tyina ametweevela ononkhali twalinga?
5 M’Ombimbiliya ononkhali pamwe mbaelekwa nomutyindo walema. Ohamba Ndaviti wapopile ononkhali mbae ati: “Ononkhali mbange mbutangelela keulu liomutwe wange, ngomutyindo walema unene nehevili okutyinda.” (Ovii. 38:4) Mahi Siovaa weevela ononkhali mbaava valinga evi viapenga avelivele. (Ovii. 25:18; 32:5) Ondaka yo Hembeleu yapitiywa okuti “weevela,” mwene ipopia okuti: “Uhumphula,” ine “utyinda.” Naina, Siovaa ukahi ngatyina uti omunthu una ononkhono ononene utupola omutyindo wonkhali potyipepe, eutyindi-po.
Siovaa ‘weevela.’ (Ovii. 32:5)
6. Tyina Siovaa ametupolo ononkhali mbetu apa embutwala tulikala ñgeni nambo?
6 Omuhe omukwavo, upopia opi Siovaa apaka ononkhali mbetu tyina ametupolo-mbo. Oviimbo 103:12 yati: “Ovivi tulinga uvipakela kokule unene noonthwe, atulikala umwe navio ngeetyi outundilo welikalela kokule noutakelo.” Outundilo welikalela unene kokule noutakelo, nii kaulii-ale noutakelo. Otyipuka otyo Siovaa apopia ongatyina ati, utupola ononkhali mbetu embutwala umwe kokule-kule, oku onthwe twehei-ale. Otyo tyituyumbisa-ko onthumbi okuti Siovaa tyina ati pokutweevela, utweevela umwe alimbwa-ko.
‘Ovivi tulinga tulikala umwe navio kokule, ngeetyi outundilo welikalela kokule noutakelo.’ (Ovii. 103:12)
7. Ombimbiliya yati ononkhali mbomunthu ulivela Siovaa umbulinga ñgeni? (Mikeya 7:18, 19)
7 Siovaa tyina ametweevela, ulinga ngatyina uti ononkhali mbetu wembutwala kokule noonthwe. Mahi okuti oku embutwala nako ukembuholeka vala nawa otyo embutala-tala? Au. Ohamba Isekiya wapopia Siovaa wati: “Ononkhali mbange ambuho, wembuyumba konyima yove.” Okatoi kati: “Ononkhali mbange ambuho, wembupola komaiho ove.” (Isa. 38:9, 17; nokatoi) Onondaka ombo mbulekesa okuti, Siovaa ukwata ononkhali mbomunthu welivela, embuyumbuhi umwe kokule ehembutale-tale vali. Onondaka mbotesitu oyo, tupu tupondola okumbweenda ñgaa: “Ononkhali mbange wembulinga ngatyina uti kambali-ko-ale.” Ombimbiliya yatoneka-po vali unene ponondaka ombo nomuhe omukwavo uli mu Mikeya 7:18, 19. (Itanga). Otesitu oyo yapopia okuti ononkhali mbetu Siovaa umbuyumba kohi yelunga. Kohale omunthu ine ankho una otyipuka tyae atyiyumbwa kohi yelunga, utupu vali etyi etyipola-ko natyo.
“Ononkhali mbange ambuho, wembuyumba konyima yove.” (Isa. 38:17)
‘Mokayumba ononkhali mbetu ambuho kohi yelunga.’ (Mik. 7:19)
8. Aloo apa oityi twanoñgonoka?
8 Omihe ovio tweiva, vilekesa okuti tyina Siovaa ametweevela, utupola umwe omulemo wononkhali mbetu. Tyienda umwe ngeetyi tyapopile Ndaviti watile: “Vahambukwa ovava vapikiyile ovitumino avaevelwa, vononkhali mbahikwa; uhambukwa oyou una onkhali mahi Siovaa ehesuku vali nayo.” (Loma 4:7, 8) Otyo, otyo tyitiwa okweevela tyotyotyili!
SIOVAA UNYIMA ONONKHALI MBETU
9. Oityi Ombimbiliya yapopia tyitukwatesako okunoñgonoka okuti Siovaa utweevela umwe ahasi-po?
9 Mokonda yotyilikutila tyeyovo, Siovaa utyivila okunyima ononkhali mbaava velivela. Tala onondaka mbumwe Ombimbiliya yapopia mbulekesa oñgeni etyilinga. Siovaa watiwa ukoha ovanthu ononkhali mbavo, uvesukula-mbo, avakala tyasukuka namphila ovakwankhali. (Ovii. 51:7; Isa. 4:4; Sele. 33:8) Mwene Siovaa yatyo wapopia etyi tyituka-ko wati: “Ononkhali mbenyi mbahula okulinga ngatyina uti mbakuhuka, mambutweleswa ngomeva elikwata. Mbahula okukuhuka ngotyinyanga, mambutwele umwe ngomainya ongi.” (Isa. 1:18) Tyipwilisa unene okupola onotwa onkhuhu kotyikutu otyinthwelu. Mahi Siovaa wapopia umwe omuhe oo, tutyimone okuti ononkhali mbetu tupondola okumbukohwa apehesala vali okanotwa nakeke.
Ononkhali mbenyi mbahula okulinga ngatyina uti mbakuhuka, mambutweleswa ngomeva elikwata.” (Isa. 1:18)
10. Oityi Ombimbiliya yapopia tyilekesa okuti Siovaa utweevela tupu okankhenda ena-ko?
10 Ngeetyi twatala monthele yokwalamba, ononkhali mbetu, tupu mbaelekwa “nonongele.” (Mat. 6:12; Luka 11:4) Naina, apeho tyina tulinga onkhali ku Siovaa, ongatyina tuli nokuyawisa kongele tuna-yo-ale, pahe ailingi umwe ongele onene. Mahi tyina Siovaa ametweevela ongatyina ati, ongele oyo ikale-po. Tyina ametweevela, ketupulu vali ononkhali ombu aevela-le. Ngeetyi omunthu ankho una ongele atiwa ikale-po, atula omutima, noonthwe tutula omutima tyina twamaevelwa na Siovaa.
“Twevele onongele mbetu.” (Mat. 6:12)
11. Oityi Ombimbiliya yahanda okupopia tyina iti ononkhali mbetu “mbunyimwa-po”? (Ovilinga 3:19)
11 Siovaa, onongele mbetu, ononkhali mbetu, kati vala mbukale-po, mahi umbunyima umwe. (Tanga Ovilinga 3:19.) Pahe soka komunthu walevala ahonekwa pomukanda, ou alevala emuti ongele oyo ikale-po mahi otyo enyina lili vala pomukanda. Apeho tyina atala-po, opo lili vala. Okuti vala tyikale, tyelikalela unene nokulinyima-po. Opo tunoñgonoke omuhe oo, tuna okuhinangela okuti kohale ankho otinda vahoneka nayo, omakala ahonya nomaka, nomaande. Omunthu okukwata vala esipondya liatalala, utyinyima-po umwe atyiho. Naina, kohale ankho tyina ongele yomunthu ‘yamanyimwa-po,’ inyima-po umwe ayahamoneka vali, apakala ngatyina pehena-le etyi tyahonekelwe-po. Tyikalesa nawa omutima okunoñgonoka okuti Siovaa ononkhali mbetu kati vala mbukale-po, mahi tupu umbunyima-po umwe ambahamonaika vali! — Ovii. 51:9.
“Opo ononkhali mbenyi mbunyimwe.” (Ovil. 3:19)
12. Oityi omuhe wononkhali mbuhikwa nekaka enene utulongesa?
12 Pena vali otyipuka otyikwavo Siovaa apopia tyilekesa oñgeni anyima-po ononkhali mbetu. Wati: “Mandyikanyima ovivi viove, avikala ngatyina nevihika nekaka limwe enene.” (Isa. 44:22) Tyina Siovaa ametweevela, ulinga ngatyina uti ononkhali mbetu wembuhika nekaka limwe enene, atyiti umwe onthwe katumbumono vali, ngwe nae kembumono vali.
“Mandyikanyima ovivi viove, avikala ngatyina nevihika nekaka.” (Isa. 44:22)
13. Tyina Siovaa ametweevela tuna okukala ñgeni?
13 Oityi omuhe oo ulekesa? Ulekesa okuti tyina Siovaa ametweevela ononkhali twalinga, onthwe twahakalelei vali okumbusoka. Onongele mbetu ambuho mbatiwa-le mbukale, twayovokela mohonde ya Sesusi Kilisitu. Tyina Siovaa ametweevela onkhali twalinga, wiinyima umwe atukala ngatyina uti katweilingile-ale. Ongootyo Siovaa etweevela tyina twamelivele.
SIOVAA UTUTAVELA TUKALE VALI NOUPANGA OMUWA NAE
Okweevelwa na Tate yetu wo keulu, tyitukalesa noupanga omuwa nae. (Tala opalangalafu 14)
14. Oityi tuyumbila onthumbi mokweevela kwa Siovaa? (Tala omalutalatu.)
14 Tyina Siovaa ametweevela, utuyeka tukale vali noupanga omuwa nae. Otyo tyitutulisa omutima atwahakalela vala okulivela onombei. Twahatilei owoma atuti hamwe Siovaa utupakela onkhongo, hamwe atuti haa meketupula ononkhali twalingaile. Otyo nii vala kapii kametyilingi-ale. Oityi tuyumbila-ko onthumbi okuti tyina Siovaa amati wetweevela, ngootyo wetweevela umwe? Tuyumba-ko onthumbi mokonda Siovaa watumine omuuli Selemiya apopie okuti: “Mandyikevepolela-po oviponyo viavo, nononkhali mbavo hikeembweeta-le vali komutima.” (Sele. 31:34) Omutumwa Paulu, onondaka ombo nae wembuwana wati: “Ononkhali mbavo hikeembweeta-le vali komutima.” (Hemb. 8:12) Onondaka ombo mbuhanda okuti-wi?
“Nononkhali mbavo hikeembweeta-le vali komutima.” (Sele. 31:34)
15. Etyi Siovaa ati ononkhali mbetu kekembweeta vali komutima, ngootyo wati-wi?
15 M’Ombimbiliya, ondaka “okweeta komutima,” pamwe yatiwa “okuhinangela.” Mahi ha apeho ipopia okusoka kotyipuka tyalingilwe. Pamwe ipopia omunthu ulinga otyipuka tyimwe. Otyo tutyitalela kweetyi tyapopile ondingavivi ina yokwaipaelelwe kumwe na Sesusi, yatile: “Sesusi kanthyinangele-vo tyina wamehiki Mouhamba wove.” (Luka 23:42, 43) Apa ankho kaili nokupopia okuti tyina Sesusi amehiki Mouhamba wae haa emusoke vala. Sesusi pokwemukumbulula wapopia etyi haa malingi, wati mekemututilisa. Naina, tyina Siovaa ati ononkhali mbetu kekembweeta vali komutima, kekembuhinangela vali, ngootyo uli nokuti utupu vali etyi meketulinga mokonda yononkhali twalingaile, ononkhali aevela-le.
16. Omu mutyipopila Ombimbiliya okweevelwa na Siovaa tyituyovola kutyi?
16 Ombimbiliya yapopia omuhe omukwavo utukwatesako okunoñgonoka okuti okweevelwa na Siovaa tyituyovola. Onthwe twakala ngatyina uti “tuvapika vonkhali,” mokonda tutyitwa-le nayo. Mahi tupandula okweevela kwa Siovaa “kwetuyovola moupika wonkhali.” (Loma 6:17, 18; Ehol. 1:5) Tyina twametyimono okuti Siovaa wetweevela, tuhambukwa umwe ngomupika wayovoka.
“Mwayovolwa konkhali.” (Loma 6:18)
17. Oityi tutila okweevela kwa Siovaa kutuhakula? (Isaiya 53:5)
17 Tanga Isaiya 53:5. Onthwe mokonda tuvakwankhali, Ombimbiliya yetweeleka novanthu vena ouvela wahahupisa, wiipaa. Mahi otyilikutila tyeyovo Siovaa ayeka pweetyi elipola Omona wae, tyalinga ngatyina uti tyetuhakula. (1 Pet. 2:24) Tyina twalinga onkhali, tunyona oupanga wetu na Siovaa atukala ngatyina uti twavela. Mahi mokonda yotyilikutila tyeyovo, Siovaa utuhakula atuveluka, atukala vali noupanga omuwa nae. Ngeetyi omunthu wahakulwa kouvela maa umwiipaa ahambukwa unene, noonthwe tuhambukwa tyina Siovaa ametweevela, atuveluka, atukala vali noupanga omuwa nae.
“Kombanda yovipute viae, onthwe twahakulwa.” (Isa. 53:5)
OKWEEVELA KWA SIOVAA KUTUKALESA ÑGENI?
18. Oityi twelilongesila komihe vili m’Ombimbiliya vipopia okweevela kwa Siovaa? (Tala okakasa kati: “Oñgeni Siovaa Etweevela”?)
18 Oityi twanoñgonoka etyi twelilongesa nawa omihe vili m’Ombimbiliya vipopia okweevela kwa Siovaa? Twetyimona okuti tyina Siovaa amaevela omunthu walinga onkhali, omunthu oo ukala umwe ngoti kalingile-ale onkhali. Nii kekemupula-yo vali. Otyo tyitukalesa noupanga omuwa na Tate yetu wo keulu. Twetyimona okuti, okweevelwa otyali tyimwe otyinene twalingwa. Siovaa wetyilinga tupu ovanthu ovakwankhali, omokonda yolwembia lwae, nokankhenda kae okanene. Hakuti ankho twatamo-ale mokweevelwa, tupu hatyipuka tupondola okutantha ku Siovaa. — Loma 3:24.
19. (a) Oityi tuna okupandula? (Ova Loma 4:8) (b) Oityi matulilongesa monthele ilandula kweei?
19 Tanga Ova Loma 4:8. Atuho tupandulei Siovaa mokonda o Huku “tyili-tyili upolela-po ovanthu oviponyo”! (Ovii. 130:4) Mahi opo tweevelwe, noonthwe tuna otyipuka tyimwe tyesukisa unene tuna okulinga. Sesusi wetyipopia wati: “Tyina onwe mwahapolelapo vakwenyi oviponyo valinga, na Tate yenyi keulu kamemupolelapo oviponyo onwe mulinga.” (Mat. 6:14, 15) Naina, tyesukisa unene noonthwe tuhetekele okweevela kwa Siovaa. Mahi pahe matumuhetekela ñgeni? Matutyipopi vali nawa monthele ilandula kweei.
OTYIIMBO 46 Onthue Tukupandula Jeova
a Mo Hembeleu, mwapopiwa ondaka “okweevela,” ondaka oyo ipopia umwe okweevela kwotyotyili, namphila pena vali onondaka ononkhwavo mbupopia okweevela. Mon’Ombimbiliya ononyingi, olusoko lwondaka oyo kalumo, mahi m’Ombimbiliya Ikola Yaava Ekevelelo Liouye Omupe omoluli, ondaka yatyo oyo, yapopiwa vala ngootyo momukanda Oviimbo 130:4.