Noobaasa ‘Kuza Kubuurira Omuri Makedonia’?
1. Niki ekyareeteire Paulo na bagyenzi be kuza Makedonia?
1 Nk’omu mwaka 49 C.E., entumwa Paulo akaruga Antiokia orurembo rw’omuri Siria arikuza omu rugyendo rwe orw’obumiisani orwa kabiri. Ekigyendererwa kye kikaba kiri okutaayaayira Efeso n’ezindi ndembo omuri Asia. Kwonka, akatunga okworekwa arikuhwerwa omwoyo ogurikwera ‘kuza kubuurira omuri Makedonia.’ We na bagyenzi be bakaikiriza n’okushemererwa kandi baatunga omugisha gw’okutandikaho ekibiina ky’okubanza omu kicweka ekyo. (Byak. 16:9, 10; 17:1, 2, 4) Obunaku obu, ebicweka ebimwe omu nsi yoona biine ekyetengo ky’amaani ky’okutunga abagyesi. (Mat. 9:37, 38) Noobaasa kuhwera?
2. Ahabw’enki abamwe batakateekateekire aha kuza omu ihanga erindi nari ekicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga?
2 Obundi naiwe nooyenda kuba omumiisani nka Paulo kwonka noobaasa kuba otakateekateekire aha ky’okuza omu ihanga erindi. Nk’eky’okureeberaho, embeera zaawe nizibaasa obutakubaasisa kuza omu ishomero eririkutendeka abamiisani ahabw’emyaka yaawe nari ahabw’okugira ngu tori mu bushwere nari ahabw’okugira abaana abakiri bato. Obundi noobaasa kuba otakateekateekire kuza omu ihanga erindi ahabw’okugira ngu nooreeba okwega orurimi orundi nk’ekigumire. Nari noobaasa kuba waafurukiire omu ihanga eri orikutuuramu hati ahabw’embeera y’eby’entaasya kandi ahabw’ekyo torikwenda kugaruka kufuruka. Waashaba kandi okashwijuma embeera zaawe noobaasa kushanga ngu hati nizikubaasisa kuza omu ihanga erindi nari ekicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga.
3. Ahabw’enki otarikwetenga kuba otendekirwe nk’omumiisani okubaasa kubuurira ahu ababuurizi barikwetengwa munonga?
3 Mbwenu shi Nikyetengyesa Kuba Otendekirwe nk’Omumiisani? Niki ekyahwereire Paulo na bagyenzi be kuba abasinguzi? Bakeesiga Yehova n’omwoyo gwe ogurikwera. (2 Kor. 3:1-5) N’ahabw’ekyo, n’obu embeera zaawe ziraabe zitarikukubaasisa kutunga okutendekwa okw’omutaano, noobaasa kuba omusinguzi omu kubuurira omu ihanga erindi nari ekicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga. Kandi ijuka ngu oriyo nootunga okutendekwa kurabira omu Eishomero ry’Obuheereza hamwe n’omu Ruteerane rw’Obuheereza. Kandi ku oraabe oine ekigyendererwa ky’okuza omu ishomero eririkutendeka abamiisani nari eishomero erindi ryona eriri nk’eryo, okuza ahu ababuurizi barikwetengwa munonga kureeba oku okuheereza nk’omumiisani kiri, nikiija kukuhwera kugira ebi waamanya ebi orikubaasa kukoresa bwanyima ku waakwikirizibwa kutunga okutendekwa.
4. Ahabw’enki abakuzire omu myaka batashemereire kuteekateeka ngu tibarikubaasa kuza kubuurira omu bicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga?
4 Abakuzire omu Myaka: Abakuzire omu myaka n’omu by’omwoyo abataine magara mabi nibabaasa kuhwera munonga omu bicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga. Ohuumwire aha murimo? Bamwe abarikutuura omu mahanga agakirikutunguuka nari omu byaro ahu batarikushohoza munonga aha by’obujanjabi n’ebindi bintu, empiiha nkye ezi barikutunga nizibabaisaho.
5. Ha eky’okureeberaho eky’ow’eishe-emwe owaahuumwire aha murimo akaza omu ihanga erindi.
5 Ow’eishe-emwe owaahuumwire aha murimo ori omureeberezi kandi payoniya owaabaire ari omu ihanga ahu barikugamba Orungyereza, akaza omu kicweka ekirikukira kuzamu abarambuzi omu bukiizi-bwa-buryo bw’oburugwa-izooba bwa Asia kuhwera guruupu eyaabaire erimu ababuurizi mwenda abarikugamba Orungyereza. Guruupu egyo ekabuurira abantu 30,000 abaabaire nibatuura omu mwanya ogwo abaarugire omu mahanga agandi. Omu myaka ebiri abantu 50 bakaba nibaija omu nteerane. Ow’eishe-emwe ogwo akahandiika ati: “Okwija omu kicweka eki kimpwereire kutunga emigisha mingi ei ntakatungahoga. Buzima ntungire emigisha mingi munonga!”
6. Ha eky’okureeberaho kya munyaanyazi-itwe muto owaagiire omu ihanga erindi ahu ababuurizi baabaire nibetengwa munonga.
6 Banyaanyazi-itwe Abatari mu Bushwere: Yehova akoreise banyaanyazi-itwe kujanjaaza amakuru marungi omu mahanga nari ebicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga. (Zab. 68:11) Munyaanyazi-itwe omwe omuto akaba aine ekigyendererwa ky’okuheereza omu ihanga erindi kwonka abazaire be bakaba nibeerarikirira aha ku araatuureyo wenka. Kwonka akatoorana eihanga eryabaire ritebeekaine omu by’obutegyeki n’entaasya, yaahandiikira ofiisi y’eitaagi reero yaatunga ebirikukwata aha ihanga eryo. Omu myaka mukaaga ei yaamazire omu ihanga eryo, akatunga emigisha mingi. Akagira ati: “Omu ihanga ryaitu nkaba ntaine mugisha gw’okutunga abeegi ba Baibuli. Kwonka okuheereza ahu ababuurizi barikwetengwa munonga kikambasisa kwegyesa baingi Baibuli n’okwongyera kuba omwegyesa wa Baibuli murungi.”
7. Ha eky’okureeberaho ky’eka emwe eyagiire omu ihanga erindi kubuurirayo.
7 Amaka: Waaba oine abaana, ekyo nikikuzibira kuza kubuurira amakuru marungi ahu ababuurizi barikwetengwa munonga? Eka emwe eyaabaire erimu abaana babiri, omwe w’emyaka munaana ondiijo w’emyaka ikumi ekacwamu kuza omu ihanga erindi. Nyinabo akahandiika ati: “Tushemereirwe munonga ahabw’okureeba ngu tukuriize abaana baitu omu ihanga eri, ahabw’okuba bakaba bakira kuba bari na baapayoniya ab’omutaano n’abamiisani. Twine okumarwa ahabw’okuheereza ahu ababuurizi barikwetengwa munonga.”
8. Nikibaasika okuheereza omu kicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga oteegire rurimi orundi? Shoboorora.
8 Okwerarikirira Kwega Orurimi: Okwerarikirira kwega orurimi orundi nikikuzibira kuza omu ihanga nari ekicweka ekindi kubuurirayo? Orurimi rw’eihanga ryawe nirubaasa kuba nirugambwa omu mahanga agandi ahu ababuurizi b’Obukama barikwetengwa munonga. Omushaija n’omukazi we abarikugamba Orungyereza bakaza omu ihanga ahu barikugamba orurimi Oruspania eririmu abaafurukiireyo baingi abarikugamba Orungyereza. Bwanyima ya ofiisi y’eitaagi kubagambira ebibiina by’Orungyereza ebyabaire biine ekyetengo, bakatooranaho kimwe baakitaayaayira kabiri. Bakagaruka omu ihanga ryabo, baatuubya aha nshohoza yaabo eya buri kwezi, kandi baabiika empiiha ezi baabaire nibaza kukoresa kumara omwaka gwona. Ku baahikize obunaku bw’okuza omu ihanga eryo, ab’eishe-emwe omu ihanga eryo bakabahwera kutunga enju y’empiiha nkye.
9, 10. Abo abaafurukire omu ihanga ryabo nibabaasa kuteekateeka ahari ki, kandi ahabw’enki?
9 Abafuruki: Okafuruka waaza omu ihanga erindi otakeegire mazima? Omu ihanga eri waazariirwemu nihabaasa kuba hariyo ekyetengo ky’amaani ky’ababuurizi. Mbwenu noobaasa kuteekateeka aha kugarukayo kubaasa kuhwera? Nikiija kukworobera kutunga omurimo n’ah’okutuura okukira omuntu orikuruga omu ihanga erindi. Noobaasa kuba noogamba orurimi rw’eihanga eri waarugiremu. Kandi abantu nibabaasa kuhurikiza amakuru g’Obukama agu oraababuurire okukira omuntu ou barikureeba nk’ow’aheeru.
10 Omushaija omwe akaruga omuri Albania yaaza omuri Italy nk’empungi, yaatunga omurimo, kandi akaba naayoherereza ab’eka ye empiiha omuri Albania. Ku yaaherize kwija omu mazima, akatandika kwegyesa orurimi rwa Albania baapayoniya ab’omutaano abaabaire nibaruga Italy barikuza kuheereza omuri Albania ahu ababuurizi baabaire nibetengwa munonga. Ow’eishe-emwe ogwo akagira ati: “Bakaba bariyo nibaza omu ihanga eri naabaire ndugiremu. Bakaba batarikumanya rurimi rwayo kandi bakaba baine ekihika ky’okuzayo. Nkaba ndi owa Albania kandi nkaba ningamba n’orurimi rwayo. Nkebuuza eki naabaire ninkora omuri Italy.” Ow’eishe-emwe ogwo akacwamu kugaruka Albania kuhwera omu kujanjaaza amakuru marungi. Naagira ati: “Mbwenu shi ninyefuuza ahabw’okutsigaho omurimo n’empiiha omuri Italy? Ngaaha buzima! Nkatunga omurimo ogwabuzima omuri Albania. Okurugiirira aha kuteekateeka kwangye, omurimo mukuru kandi ogurikureeta okushemererwa okwabuzima n’okuheereza Yehova n’ebi oine byona!”
11, 12. Abo abarikwenda kuza omu ihanga nari ekicweka ahu ababuurizi barikwetengwa munonga bashemereire kukora ki?
11 Oku Kirikubaasa Kukorwa: Batakagiire Makedonia, Paulo na bagyenzi be bakaba nibenda kuza oburengyerwa eizooba, kwonka ‘omwoyo ogurikwera gwabazibira’ baahinduka baatoora bukiizi-bwa-bumosho. (Byak. 16:6) Ku baahikire haihi na Bisunia, Yesu yaabazibira. (Byak. 16:7) Yehova arikukoresa Yesu nakigumizamu kwebembera omurimo gw’okubuurira. (Mat. 28:20) N’ahabw’ekyo, waaba nooyenda kuza omu ihanga nari ekicweka ekindi shaba Yehova kukuha obuhabuzi.—Luk. 14:28-30; Yak. 1:5; reeba akabokisi “Oku Orikubaasa Kumanya ngu Eihanga Nari Ekicweka Eki Orikwenda Kuzamu Nikyetenga Ababuurizi.”
12 Buuza abareeberezi nari abandi Bakristaayo abakuzire omu by’omwoyo kukuhwera kumanya yaaba ohikire kuza kubuurira ahu ababuurizi barikwetengwa. (Enf. 11:14; 15:22) Shoma ebirikukwata aha kuheereza omu ihanga erindi ebiri omu bitabo byaitu kandi condooza aha birikukwata aha ihanga nari ekicweka eki orikwenda kuzamu. Obundi noobaasa kutaayaayira eihanga eri orikwenda kuzamu kumara ebiro bikye. Ku oraabe buzima nooyenda kuza omu ihanga nari ekicweka ekindi, noobaasa kuhandiikira ofiisi y’eitaagi omu ihanga eryo kubaasa kumanya ebirikukiraho orikukoresa endagiriro eziri omu Yearbook ensya. Kwonka omu mwanya gw’okuba niiwe waayohereza ebaruha yaawe aha ofiisi y’eitaagi, gihe abareeberezi b’omu kibiina kyawe, abarahandiikyeho ebirikukukwataho batakagyohereize.—Reeba akatabo Organized to Do Jehovah’s Will, orupapura 111-112.
13. Ofiisi y’eitaagi neija kukuhwera eta, kwonka iwe oine bujunaanizibwa ki?
13 Ofiisi y’eitaagi neija kukwoherereza ebirikukwata aha ihanga nari ekicweka ebiraakuhwere kucwamu, kwonka tiyo eine obujunaanizibwa bw’okukuha ebihandiiko by’okuza omu ihanga eryo kubuurirayo nari kukurondera ah’okuraara. Ebyo n’ebi oshemereire kutebeekanisa nk’omuntu otakagyenzire. Kandi nikiija kukwetengyesa kuza omu ofiisi erikujwekyera eihanga eri orikwenda kuzamu eri omu ihanga ryanyu kubaasa kumanya ebirikwetengyesa aha bikwatiraine n’okwikirizibwa kuza omu ihanga eryo n’okukorerayo. Abo abarikuza omu ihanga erindi nari ekicweka bashemereire kuba nibabaasa kwereeberera n’okwetungira ebihandiiko ebirikubaikiriza kuzayo.—Gal. 6:5.
14. Oine kubanza waakora ki otakagiire omu ihanga ahu omurimo gwaitu gurikutaahataahwamu?
14 Omu Mahanga Ahu Okubuurira Kurikutaahataahwamu: Omu mahanga agamwe ab’eishe-emwe baine kuba abeegyendesereza omu kuramya kwabo. (Mat. 10:16) Ababuurizi abarikuza omu ihanga nk’eryo nibabaasa kureetera ab’obushoboorozi kwongyera kutaahataaha omu murimo gwaitu gw’okubuurira kandi kite amagara g’ab’eishe-emwe b’omu ihanga eryo omu kabi. Waaba nooyenda kuza omu ihanga nk’eryo, nyabura ‘we otakagyenzire handiikira ofiisi y’eitaagi ey’eihanga ryawe kurabira omu kakiiko k’abareeberezi.
15. Abo abu embeera zaabo zitarikubaasisa kuza omu ihanga nari ekicweka ekindi nibabaasa kwongyera bata aha buheereza bwabo?
15 Waaba Otarikubaasa Kuza omu Ihanga Erindi Nari Ekicweka Ekindi: Waaba otarikubaasa, otakaahwamu amaani. Obundi noobaasa kuba oyiguriirweho orundi “orwigi ruhango kuza omu mirimo.” (1 Kor. 16:8, 9) Omureeberezi w’ekyanga kyanyu naabaasa kuba naamanya ahu ekyetengo kiri omu kicweka kyanyu. Obundi noobaasa kuhwera omu kibiina nari guruupu ekuri haihi erikugamba orurimi rutari rw’eihanga ryanyu. Nari noobaasa kwongyera aha buheereza bwawe omu kibiina eki orimu. N’obu waakuba oine mbeera ki, ekikuru n’okuramya Ruhanga n’omutima gwawe gwona.—Kol. 3:23.
16. Tushemereire kutwaza tuta haaba hariho abarikwenda kuza kuheereza omu ihanga erindi?
16 Haine Omukristaayo okuzire omu by’omwoyo ou orikumanya oine ekigyendererwa ky’okuheereza omu ihanga nari ekicweka ekindi? Noobaasa kumuhiga kandi omuhe obushagiki. Obu Paulo yaaruga Antiokia orurembo rw’omuri Siria, nirwo rwabaire ruri orurembo rwa kashatu omu buhango omu bugabe bw’Abarooma (kugaruka ahari Rooma na Alegizanderia). Ahabw’ekicweka ekyo kuba kihango, ekibiina ky’omuri Antiokia nikibaasa kuba kyabaire nikyetenga munonga obuhwezi bwa Paulo kandi kikaba nikiija kufeerwa kihango ahabw’okugyenda kwe. Kwonka Baibuli terikworeka ngu ab’eishe-emwe bakazibira Paulo kugyenda. Nikireebeka omu mwanya gw’okuteekateeka aha kicweka kyabo kyonka, bakaijuka ngu “omusiri n’ensi.”—Mat. 13:38.
17. Ni nshonga ki ezishemereire kutureetera ‘kuza kubuurira omuri Makedonia’?
17 Paulo na bagyenzi be bakatunga emigisha mingi ahabw’okwikiriza kwetwa kuza kubuurira omuri Makedonia. Ku baabaire bari omuri Filipi orurembo rwa Makedonia, bakabuurira Ludia, kandi ‘Yehova yaigura omutima gwe kweta aha bigambo ebyagambirwe Paulo.’ (Byak. 16:14) Teekateeka aha kushemererwa oku Paulo na bagyenzi be baatungire, Ludia n’ab’omu ka ye ku baabatiziibwe! Omu mahanga maingi, harimu abarikwenda kumanya amazima nka Ludia abatakabuuriirwe amakuru g’Obukama. ‘Waabuurira omuri Makedonia’ noobaasa kutunga okushemererwa okurikuruga omu kuhwera abantu nk’abo.
[Akabokisi aha rupapura 5]
Oku Orikubaasa Kumanya ngu Eihanga Nari Ekicweka Eki Orikwenda Kuzamu Nikyetenga Ababuurizi
• Reeba ebiri omu Yearbook ensya. Yetegyereze abantu abu buri mubuurizi aine kubuurira nari buuza ofiisi y’eitaagi kumanya ahu ababuurizi barikwetengwa.
• Koresa Index kucondooza aha by’okureeberaho kuruga omu ihanga eryo n’ebirikurikwataho.
• Buuza ababuurizi abaragiireho omu ihanga eryo nari ekicweka ekyo.
• Waaba nooyenda kuza omu ihanga nari ekicweka ahu orikubaasa kubuurira omu rurimi rwawe, buuza ofiisi y’eitaagi nari ekibiina ekiri omu kicweka ekyo kubaasa kumanya omuhendo gw’abantu abariyo abarikugamba orurimi rwawe.