RAIBURARE Y'AHA INTANEETI eya Watchtower
Omunaara gw'Omurinzi
RAIBURARE Y'AHA INTANEETI
Runyankore
  • BAIBULI
  • EBITABO
  • ENTEERANE
  • w14 5/1 rup. 18-22
  • Yehova ni Ruhanga w’Entebeekanisa

Vidiyo ei waatoorana teriho.

Haine ekyashoba omu kutaho vidiyo.

  • Yehova ni Ruhanga w’Entebeekanisa
  • Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova—2014
  • Emitwe Emikye
  • Ebirikushushana
  • ABAHEEREZA BA RUHANGA ABA IRA ABAABAIRE BATEBEEKANISIIBWE GYE
  • ABAKRISTAAYO ABA IRA BAKABA BATEBEEKANISIIBWE GYE
  • BAINGI BAKACWEKYEREZIBWA, KWONKA ABAHEEREZA BA RUHANGA BAKAHONOKAHO
  • Noogyenda Hamwe n’Ekibiina kya Yehova?
    Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova—2014
  • Yehova Naayebembera Ekibiina Kye
    Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (OgwʼOkwega)—2020
  • Ahabw’Enki Ruhanga Aine Abantu Abatebeekanisiibwe Gye?
    Amakuru Marungi Kuruga Ahari Ruhanga!
Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova—2014
w14 5/1 rup. 18-22
Noa n’abatabani babiri barikutebeekanisa ebintu omwegyemure gutakaizire

Yehova ni Ruhanga w’Entebeekanisa

“Ruhanga ti Ruhanga w’okujagarara, kureka n’ow’obusingye.”​—1 KOR. 14:33.

NOOBAASA KUGARUKAMU OTA?

  • Ebihangirwe eby’omu iguru bitebeekanisiibwe bita?

  • Ahabw’enki Yehova yaagiriire Noa na Rahabu embabazi?

  • Ebirikukwata aha Baisraeli n’Abakristaayo omu kyasha ky’okubanza, nibyoreka bita ngu Yehova ni Ruhanga w’entebeekanisa?

1, 2. (a) Ruhanga akabanza kuhanga oha, kandi akamukoresa kukora ki? (b) Niki ekirikworeka ngu baamaraika batebeekanisiibwe gye?

YEHOVA omuhangi w’ebiri omu nsi n’omu iguru, naakora ebintu omu muringo ogutebeekanisiibwe gye. Akabanza kuhanga Omwana we omwe nyamunegyere ow’omwoyo orikwetwa “Kigambo” ahabw’okugira ngu niwe mugambirizi we omukuru. Kigambo ogwo aheereize Yehova kumara emyaka mingi, nk’oku Baibuli erikworeka eti: “Bwa mbere na mbere hakaba hariho Kigambo; Kigambo ogwo akaba atuura na Ruhanga.” Kandi Baibuli neegaruka egira eti: “Ebintu byona” bikahangwa kurabira omuriwe kandi tihaine ekyabaireho ahu atari. Emyaka nka 2000 ehingwire, Ruhanga akatuma Kigambo omu nsi nk’omuntu ohikiriire, yaakora ebi Ishe yaabaire naayenda.​—Yoh. 1:1-3, 14.

2 Yesu obu yaabaire atakaizire mu nsi, akaba aheereza Ishe ari “omukozi mukuru.” (Enf. 8:30) Yehova akakoresa Yesu kuhanga ebihangirwe eby’omwoyo ebindi nyamwingi omu iguru. (Kol. 1:16) Baibuli neegamba aha baamaraika abo eti: “Rukumi emirundi enkumi baamuheereza, n’akakumi emirundi obukumi baayemerera omu maisho ge.” (Dan. 7:10) Ebihangirwe ebyo eby’omwoyo nibigambwaho ‘nk’amahe’ ga Yehova agatebeekanisiibwe gye.​—Zab. 103:21.

3. Enyonyoozi nizingana ki obwingi, kandi zitebeekanisiibwe zita?

3 Kandi shi ebindi ebi Yehova yaahangire nk’enyonyoozi, ensi, n’ebigyetoroire? Orupapura rw’amakuru orurikwetwa Chronicle omuri Houston, Texas rurikugamba aha mubaro gw’enyonyoozi oguherize kumanywa, nirugira ruti: “Hariho obuhumbi n’obuhumbi bw’enyonyoozi nari nizikira emirundi eshatu aha zi abaasayansi baabaire baabazire ira. Orupapura orwo nirugumizamu rugira ruti: “Nizingana 3 ekuratiirwe zeero 23. Nari tuririyooni 3 waabazamu obuhumbi 100.” Enyonyoozi zitebeekanisiibwe omu bizinga buri kimwe kirimu obuhumbi bw’enyonyoozi nari tuririyooni z’enyonyoozi. Kandi ebizinga ebi birimu ebihagara by’enyonyoozi.

4. Ahabw’enki nitubaasa kugira ngu abaheereza ba Yehova ab’omu nsi batebeekanisiibwe gye?

4 Ebihangirwe eby’ahaiguru ebirikureebwa bitebeekanisiibwe gye nk’ebihangirwe eby’omwoyo ebiri omu iguru. (Isa. 40:26) N’ahabw’ekyo, nitubaasa kugira ngu Yehova n’abaheereza be ab’omu nsi naabatebeekanisa gye. Naayenda ngu bagume omu buteeka, kandi ekyo ni kikuru ahabw’okuba baine omurimo mukuru gw’okukora. Abaheereza ba Ruhanga aba ira n’ab’obunaku obu, batwire nibaheereza n’obwesigwa kandi obu n’obuhame ngu atwire naabahwera kandi ngu “ti Ruhanga w’okujagarara, kureka n’ow’obusingye.”​—Shoma 1 Abakorinso 14:33, 40.

ABAHEEREZA BA RUHANGA ABA IRA ABAABAIRE BATEBEEKANISIIBWE GYE

5. Entebeekanisa nungi y’abantu ey’okwijuza ensi ekateganisibwa eta?

5 Yehova ku yaahangire abantu b’okubanza, akabagira ati: “Muzaare, mukanye, mwijure ensi, ebe eyaanyu; mutegyekye eby’omu nyanja, n’ebirikuguruka omu mwanya, na byona ebiine amagara ebirikwegyendesa ahansi.” (Kut. 1:28) Eka egyo ey’okubanza ekaba eine kukanya omu muringo ogutebeekanisiibwe gye kubaasa kuhindura ensi yoona Paradiso. Entebeekanisa nungi egyo ekateganisibwa obugomi bwa Adamu na Haawa. (Kut. 3:1-6) Obwire ku bwahingwireho, Yehova akareeba “obubi bw’abantu buri bwingi omu nsi, na buri kiteekateeko ky’omu mitima yaabo kiri kibi obutoosha.” Ekyarugiremu, “ensi ekaba esiisikaire omu maisho ga Ruhanga, eijwire eiraro.” N’ahabw’ekyo, Ruhanga akacwamu kureeta omwegyemure kucwekyereza abantu boona ababi.​—Kut. 6:5, 11-13, 17.

6, 7. (a) Ahabw’enki Yehova yaagiriire Noa embabazi? (Reeba ekishushani aha kutandika.) (b) Niki ekyahikire aha bantu abaabaire bataine kwikiriza omu bwire bwa Noa?

6 ‘Kwonka Noa we, Ruhanga akamugirira embabazi’ ahabw’okugira ngu “akaba ari ohikiriire, otaine kabara omu busingye bwe.” Ahabw’okugira ngu Noa akaguma “naagyenda na Ruhanga,” akamuragiira kwombeka obwato buhango. (Kut. 6:8, 9, 14-16) Bukombekwa gye burikubaasa kukiriramu abantu n’enyamaishwa. Noa akooroba yaakora byona nk’oku Yehova yaamuragiire, kandi arikuhwerwa ab’omu ka ye, akabaasa kuheza omurimo ogu yaahairwe omu muringo ogutebeekanisiibwe gye. Ku baaherize kutaatsya omu bwato ebiine amagara byona, Yehova ‘yaabakingiranamu.’​—Kut. 7:5, 16.

7 Omwegyemure gukabaho omu gwa 2370 Yesu atakazairwe, “buri kintu kyona ekihuriire ekyabaire kiri ahansi” kikacwekyerezibwa, kwonka Yehova akakiza Noa n’ab’omu ka ye abaabaire bari omu bwato. (Kut. 7:23) Buri omwe ori omu nsi obunaku obu, akakomooka ahari Noa, abatabani n’abakazi baabo. Abantu abaabaire bataine kwikiriza abaagumire aheeru y’obwato boona bakacwekyerezibwa ahabw’okwanga kuhurikiza Noa “omurangi w’okuhikiirira.”​—2 Pet. 2:5.

Noa, eka ye, hamwe n’enyamaishwa bwanyima y’omwegyemure

Entebeekanisa nungi ekahwera abantu munaana kukira omwegyemure (Reeba akacweka 6, 7)

8. Ni buhame ki oburikworeka ngu obu Ruhanga yaaragiira Abaisraeli kutaaha omu Nsi Eyaaraganisiibwe, bakaba batebeekanisiibwe gye?

8 Bwanyima y’ebyasha ebirikurenga omuri munaana omwegyemure guherize kubaho, Ruhanga akatebeekanisa Abaisraeli nk’eihanga. Entebeekanisa nungi ekaba eine kubaho omu buri kimwe eki baabaire nibakora, okukira munonga okuramya kwabo. Oyihireho abanyamurwa n’Abaleevi, hakaba hariho ‘abakazi, abaabaire beeteeranira hamwe kuheereza aha muryango gw’eihema ry’okubugaabuganiramu.’ (Kur. 38:8) Yehova ku yaaragiire Abaisraeli kutaaha omuri Kanaani kwonka bakanga kwikiriza, akabagira ati: “Buzima timurihika mu nsi ei naimukiize omukono nindahira kubaha ngu mugituuremu, kureka Kalebu mwene Yefune na Yoshua mwene Nuuni” ahabw’okureeta amakuru marungi bwanyima y’okutata Ensi Eyaraganisiibwe. (Kub. 14:30, 37, 38) Arikugyendera aha ki Yehova yaamuragiire, Musa akatoorana Yoshua kuba omuhunguzi we. (Kub. 27:18-23) Obu Yoshua yaabaire ari haihi kwebembera Abaisraeli kutaaha omuri Kanaani, akagambirwa ati: “Ba ow’amaani, ogume omutima; otatiina, n’obu kwakuba okuhahaaza omutima; ahabw’okuba [Yehova] Ruhanga waawe aryaguma naiwe, ei oriza yoona.”​—Yos. 1:9.

9. Rahabu akatwara ata Yehova hamwe n’abaheereza be?

9 Yehova Ruhanga buzima akaguma na Yoshua buri hamwe ahu yaagiire. Nk’eky’okureeberaho, teekateeka aha byabaireho obu Abaisraeli baabaire bacumbiikire haihi na Yeriko. Omu gwa 1473 Yesu atakazairwe, Yoshua akoohereza abashaija babiri kutata Yeriko baashangayo maraaya orikwetwa Rahabu. Omukazi ogwo akabashereka ahaiguru aha nju ye, arikubakiza abaabaire baizire kubakwata abaayohereziibwe omugabe wa Yeriko. Rahabu akagira entatsi ezo ati: “Nimmanya ku [Yehova] abahaire egi nsi . . . , ahakuba tukahurira oku [Yehova] yaayomize amaizi g’Enyanja erikutukura omu maisho gaanyu . . . kandi n’oku mwagizire abagabe b’Abaamori bombi.” Akongyeraho ati: Yehova “Ruhanga waanyu niwe Ruhanga ow’ahaiguru omu iguru, kandi ow’ahansi omu nsi.” (Yos. 2:9-11) Ahabw’okugira ngu Rahabu akashagika abaheereza ba Yehova ab’obunaku obwo, Ruhanga akahamya ngu we n’ab’omu ka ye baahonokaho obu Abaisraeli baacwekyereza Yeriko. (Yos. 6:25) Rahabu akooreka okwikiriza, kandi akaba naaha Ruhanga ekitiinisa hamwe n’abaheereza be.

ABAKRISTAAYO ABA IRA BAKABA BATEBEEKANISIIBWE GYE

10. Yesu akagambira ki abeebembezi b’ediini y’Ekiyudaaya, kandi ahabw’enki?

10 Abaisraeli barikwebemberwa Yoshua, bakaba basingura buri rurembo kuhitsya obu baahungura ensi ya Kanaani. Kwonka bwanyima hakabaho ki? Kumara ebyasha bingi, Abaisraeli bakaba bahenda ebiragiro bya Ruhanga. Obu Yehova yaatuma omwana we omu nsi, Abaisraeli bakaba bagomiire Yehova na baanabi be, nikyo Yesu yaagiriire ngu bakaba bari abaitsi ba baanabi. (Shoma Matayo 23:37, 38.) Ruhanga akangira kimwe abeebembezi b’ediini y’Ekiyudaaya ahabw’okugira ngu bakaba bari abagomi. N’ahabw’ekyo, Yesu akabagira ati: “Obukama bwa Ruhanga buryabaakwa, buheebwe eihanga eririkwana ebyana byabwo.”​—Mat. 21:43.

11, 12. (a) Niki ekirikuhamya ngu omu kyasha ky’okubanza Yehova akarekyera aho kuha emigisha Abayudaaya yaagiha ekibiina ekindi? (b) Ekibiina eki ekirikusiimwa Ruhanga kikaba nikitwariramu baahi?

11 Omu kyasha ky’okubanza Yesu aherize kuzaarwa, Yehova akanga eihanga rya Israeli. Kwonka ekyo kikaba kitarikumanyisa ngu tarikwija kugaruka kugira abaheereza abeesigwa omu nsi abatebeekanisiibwe gye. Yehova akatandika kuha emigisha ekibiina Ekikristaayo ekyabaire nikikuratira Yesu Kristo n’enyegyesa ze. Ekibiina ekyo kikatandikaho aha Pentekoote 33 Yesu aherize kuzaarwa. Omu bwire obwo, abeegi ba Yesu nka 120 bakaba bari omu mwanya gumwe omuri Yerusaalemu “ahonaaho, okuhoorera kwaruga omu iguru, nk’omuyaga oku guhoorera n’amaani, kwaijuriza kimwe enju.” Bwanyima “haareebeka endimi nk’ez’omuriro, zeebaganiisemu, nizaakira ahari buri omwe omuribo.” Boona baijura Omwoyo gurikwera, baatandika kugamba endimi ezindi, nk’oku Omwoyo gwababaasiise kuzigamba. (Byak. 2:1-4) Eki kikooreka ngu Yehova akaba naashagika ekibiina Ekikristaayo ekyabaire kirimu abeegi ba Kristo.

12 Aha izooba eryo, abakuratsi ba Yesu bakeeyongyeraho “abantu nk’enkumi ishatu.” Kwongyerera ahari ekyo, Yehova akaguma “naabongyeraho abarikujunwa.” (Byak. 2:41, 47) Ababuurizi ab’omu kyasha ky’okubanza bakaba nibabuurira n’omujinya “ekigambo kya Ruhanga kyayeyongyera kubuga; omubaro gw’abeegi gwakanya munonga omuri Yerusaalemu.” Kandi ‘abanyamurwa baingi’ bakooreka okwikiriza. (Byak. 6:7) N’ahabw’ekyo, abantu baingi bakaikiriza amazima agaabaire nigabuurirwa ab’ekibiina ekyo ekisya. Bwanyima, Yehova akooreka obushagiki bwe obu yaatandika kureeta “abanyamahanga” omu kibiina kye Ekikristaayo.​—Shoma Ebyakozirwe 10:44, 45.

13. Ekibiina Ekikristaayo kikaba kiine kukora murimo ki?

13 Hakaba hatariho kubanganisa aha murimo ogu abakuratsi ba Kristo baabaire bahairwe. Akabateeraho eky’okureeberaho obu yaatandika kubuurira aha ‘bukama bw’omu iguru’ bwanyima y’okubatizibwa. (Mat. 4:17) Yesu akeegyesa abeegi be kukora omurimo nigwo gumwe. Akabagira ati: “Muryaba baakareebi bangye omuri Yerusaalemu, n’omuri Buyudaaya yoona, n’omuri Samaria, n’okuhitsya aha muheru gw’ensi.” (Byak. 1:8) Abakuratsi ba Yesu ab’okubanza, bakaba nibamanya eki baabaire bashemereire kukora. Nk’eky’okureeberaho, omuri Antiokia ey’omuri Pisidia, Paulo na Barunaba bakagambira Abayudaaya abaabaire nibabahakanisa bati: “Kikaba kishemereire kuba niimwe mwabanza kugambirwa ekigambo kya Ruhanga; mbwenu obu mwakyanga, mukeeyoreka ku matashemereire magara agatahwaho, reeba twahindukira Abanyamahanga. Ahakuba Mukama waitu nikwo yaaturagiire ati: Nkutaireho kuba Omushana gw’Abanyamahanga ngu otware okujunwa, okuhitsya aha muheru gw’ensi.” (Byak. 13:14, 45-47) Kuruga omu kyasha ky’okubanza, ekicweka eky’omu nsi eky’ekibiina kya Yehova kitwire nikibuurira aha ntebeekanisa y’okujuna abantu.

BAINGI BAKACWEKYEREZIBWA, KWONKA ABAHEEREZA BA RUHANGA BAKAHONOKAHO

14. Niki ekyahikire ahari Yerusaalemu omu kyasha ky’okubanza kandi ni baahi abaahonokireho?

14 Abayudaaya abaingi tibaraikiriize makuru marungi agarikukwata ahari Yesu, kandi tibarahurikiize ebi Yesu yaabagambiire aha kucwekyerezibwa kwa Yerusaalemu. Akaba yaarabwire abakuratsi be ati: “Ku murireeba Yerusaalemu eyehinguririziibwe engabo, obwo muryamanya ngu okuhwerekyerera kwayo kuri haihi. Obwo abari Buyudaaya bahungire omu nshozi, n’abariba bari omu rurembo bashohore, n’abariba bari omu byaro batarirutaahamu.” (Luk. 21:20, 21) Eki Yesu yaagambire kikabaho. Ahabw’okweshariinga kw’Abayudaaya, amahe g’Abarooma garikwebemberwa Cestius Gallus gakeehiguririza Yerusaalemu omu gwa 66, Yesu aherize kuzaarwa. Kwonka amahe ago, gakagarukayo kitaraariire kandi ekyo kyahwera abakuratsi ba Yesu kuruga omuri Yerusaalemu na Buyudaaya. Kurugiirira aha munyabyafaayo orikwetwa Eusebius, baingi bakahunga baayambuka omugyera Yorudaani baaza omuri Pella ey’omuri Perea. Omu gwa 70 Yesu aherize kuzaarwa, amahe g’Abarooma garikwebemberwa Titus, gakagaruka reero gaacwekyereza Yerusaalemu. Kwonka, Abakristaayo abeesigwa bakahonokaho ahabw’okukuratira obuhabuzi bwa Yesu.

15. Ni bintu ki ebitararemeise Bakristaayo kuguma bahami kandi barikweyongyera?

15 N’obu abakuratsi ba Yesu baabaire baine oburemeezi, barikuhiiganisibwa, n’ebindi ebyabaire nibigyeza okwikiriza kwabo, tibirabaremeise kuguma bahami kandi barikweyongyera. (Byak. 11:19-21; 19:1, 19, 20) Abakristaayo abo bakaguma nibakora gye omu by’omwoyo, ahabw’okugira ngu Ruhanga akaba naabaha emigisha.​—Enf. 10:22.

16. Kubaasa kuguma bahami omu by’omwoyo, buri Mukristaayo akaba aine kukora ki?

16 Buri Mukristaayo akaba aine kuteeraho munonga kubaasa kuguma ahami omu by’omwoyo. Okushoma Ebyahandiikirwe n’obweziriki, okuguma nibaza omu nteerane buri saabiiti, n’okwejumbira kimwe omu murimo gw’okubuurira bikaba biri bikuru. Okukora batyo, kikabahwera kurinda obumwe n’okuhama omu by’omwoyo, kandi n’ab’obunaku obu nikwo barikukora. Abaabaire nibakwatanisa n’ekibiina ekyo ekyabaire kitebeekanisiibwe gye, bakagasirwa omu buhwezi bw’abareeberezi n’abaheereza. (Fil. 1:1; 1 Pet. 5:1-4) Ka nibabaasa kuba baabaire nibashemererwa kutaayaayirwa abareeberezi nka Paulo! (Byak. 15:36, 40, 41) Oku Abakristaayo ab’omu kyasha ky’okubanza baabaire nibaramya, naitwe nikwo turikuramya obunaku obu. Ka nikitushemeza kumanya ngu Yehova atwire naatebeekanisa abaheereza be!a

17. Niki eki turikuza kushwijuma omu kicweka ekirikukurataho?

17 Obu ensi ya Sitaane eri haihi kucwekyerezibwa, ekicweka eky’omu nsi eky’ekibiina kya Yehova nikyeyongyera kugyenda omu maisho n’obwira. Mbwenu shi iwe noogyenda nakyo? Nootunguuka omu by’omwoyo? Ekicweka ekirikukurataho nikiija kutworeka oku turikubaasa kukikora.

a Reeba ekicweka “Abakristaayo Nibaramya omu Mwoyo n’Amazima” na “Nibagumizamu Nibagyendera omu Mazima” omu Watchtower eya Gyuraayi 15, 2002. Ebirikwongyera kushoboorora aha kicweka ky’omu nsi eky’ekibiina kya Yehova, nibyorekwa omu kitabo Jehovah’s Witnesses​—Proclaimers of God’s Kingdom.

    Ebitabo Ebiri omu Runyankore (1996-2025)
    Shohora
    Taahamu
    • Runyankore
    • Yoherereza ondiijjo
    • Ebi Orikukunda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiine Kukuratirwa
    • Okurinda Ebirikukukwataho
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Yoherereza ondiijjo