EKICWEKA EKY’OKWEGA 34
EKYESHONGORO 107 Rukundo nk’Eya Ruhanga
Okugirira Abasiisi Rukundo n’Embabazi
“Embabazi za Ruhanga ziba ez’okukuhitsya aha kweteisa.”—ROM. 2:4.
ENTIMA
Oku abareeberezi barikuteeraho kuhwera ab’omu kibiina abakozire ekibi ky’amaani.
1. Abamwe abakozire ekibi ky’amaani nibabaasa kuhwerwa bata?
OMU kicweka ekihweire, tureebire obuhabuzi obu entumwa Paulo yaahaire, aha ku owaakozire ekibi ky’amaani omuri Korinso yaabaire aine kutwarizibwa. Omusiisi owaabaire atarikweteisa akaba aine kwihwa omu kibiina. Kwonka, nk’oku ekyahandiikirwe kikuru kirikworeka, abamwe abakozire ekibi ky’amaani nibabaasa kuhwerwa kuhika aha kweteisa. (Rom. 2:4) Abareeberezi nibabaasa kubahwera bata kweteisa?
2-3. Twine kukora ki twamanya ngu ow’eishe-emwe akozire ekibi ky’amaani, kandi ahabw’enki?
2 Abareeberezi batakahweraire okozire ekibi, baine kubanza baamanya gye ekibaireho. Mbwenu shi, twine kukora ki twamanya ngu ow’eishe-emwe akozire ekibi ky’amaani ekirikubaasa kumureetera kwihwa omu kibiina? Twine kuhiga omuntu ogwo kushaba abareeberezi obuhwezi.—Isa. 1:18; Byak. 20:28; 1 Pet. 5:2.
3 Kandi shi okozire ekibi ku yaakwanga kugambira abareeberezi? Nituba twine kubagambira kugira ngu omuntu ogwo atungye obuhwezi oburikwetengyesa. Ekyo nikiba kiri ekikorwa kya rukundo, ahakuba titurikwenda kufeerwa ow’eishe-emwe nari munyaanyazi-itwe. Okozire ekibi naayongyera kushiisha omukago gwe na Yehova yaagumizamu naakikora. Kandi naabaasa n’okushiisha eiziina ry’ekibiina. N’ahabw’ekyo nitugambira abareeberezi ahabw’okugira ngu nitukunda Yehova, n’okozire ekibi.—Zab. 27:14.
OKU ABAREEBEREZI BARIKUHWERA ABARIKUKORA EKIBI KY’AMAANI
4. Abareeberezi nibaba baine kigyendererwa ki baaba nibagamba n’okozire ekibi?
4 Omuntu omu kibiina yaakora ekibi ky’amaani, abareeberezi nibatoorana abareeberezi bashatu kukora nk’akakiiko.a Abashaija aba baine kuba nibatwaza gye, kandi bari abacureezi. N’obu barikuteeraho kuhwera okozire ekibi kweteisa, nibamanya ngu tibaine kumugyema kukora empinduka. (Bir. 30:19) Abareeberezi nibamanya ngu ti boona abarikukora ekibi ngu nibaikiriza obuhwezi nk’Omugabe Daudi. (2 Sam. 12:13) Abamwe nibabaasa kucwamu kwehuzya okuhana kwa Yehova. (Kut. 4:6-8) Kwonka nabwo, ekigyendererwa ky’Abareeberezi n’okuhwera okozire ekibi kweteisa. Ni misingye ki erikubahwera baaba nibagamba n’okozire ekibi?
5. Abareeberezi nibakuratira buhabuzi ki baaba nibagamba n’okozire ekibi? (2 Tim. 2:24-26) (Reeba n’ekishushani.)
5 Abareeberezi nibareeba omusiisi nk’entaama y’omuhendo ebuzire. (Luk. 15:4, 6) N’ahabw’ekyo baaba nibagamba n’omuntu tibarikugambisa kiniga, tibarikumugiraho emiteekateekyere etahikire, kandi tibarikumutwariza kubi. Ekindi, abareeberezi tibarikuteekateeka ngu eki baine kukora n’okubuuza ebibuuzo kyonka, reero akagarukamu. Kureka, baine kworeka emitwarize eri omu 2 Timoseo 2:24-26. (Kishome.) Abareeberezi baaba nibateeraho kuhika aha mutima gw’okozire ekibi, nibaguma bacureire, barikutwaza gye, kandi baine embabazi.
Nk’abariisa b’entaama aba ira, abareeberezi nibateeraho kusherura n’okugarura entaama ebuzire (Reeba akacweka 5)
6. Abareeberezi nibatebeekanisa bata emitima yaabo batakagambire n’okozire ekibi? (Rom. 2:4)
6 Abareeberezi nibatebeekanisa emitima yaabo. Nibateeraho kutooreza Yehova omu ku barikutwariza okozire ekibi, barikwijuka ebigambo bya Paulo ebi: “Embabazi za Ruhanga ziba ez’okukuhitsya aha kweteisa.” (Shoma Abarooma 2:4.) Abareeberezi baine kwijuka ngu n’abariisa abarikwebemberwa Kristo. (Isa. 11:3, 4; Mat. 18:18-20) Abareeberezi abari aha kakiiko nibashaba batakagambire n’okozire ekibi, kandi bashwijuma ekigyendererwa kyabo eky’okumuhwera kuhika aha kweteisa. Nibacondooza omu Byahandiikirwe n’omu bitabo by’ekibiina, kandi nibashaba kugira okwetegyereza. Nibashwijuma ebi baine kumanya ebirikukwata aha muntu okozire ekibi, ebirikubaasa kuba bimureeteire kugira emiteekateekyere egyo, n’okutwaza atyo.—Enf. 20:5.
7-8. Abareeberezi nibabaasa kutooreza bata Yehova barikugumisiriza baaba nibagamba n’okozire ekibi?
7 Abareeberezi nibatooreza Yehova barikugumisiriza. Nibaijuka oku Yehova yaatwariize abakozire ebibi ira. Nk’eky’okureeberaho, Yehova akagumisiririza Kaini arikumurabura aha byabaire nibiija kuruga omu kibi kye, kandi yaamuha n’amatsiko. (Kut. 4:6, 7) Yehova akakoresa nabi Nasani kuhana Omugabe Daudi, kandi Nasani akakoresa eky’okureeberaho ekyamuhikire aha mutima. (2 Sam. 12:1-7) Yehova ‘akaguma naayohereza’ baanabi be ‘atarikwosha’ kurabura eihanga rya Israeli erigomi. (Yer. 7:24, 25) Tarategyereize abantu be kubanza baayeteisa kubaasa kubahwera. Kureka, niwe yaabandiize kubahiga kweteisa.
8 Abareeberezi nibatooreza Yehova, baaba nibateeraho kuhwera abakozire ekibi ky’amaani. Nk’oku 2 Timoseo 4:2 harikworeka, ‘nibagumisiriza’ baaba nibagamba n’ow’eishe-emwe oine amaganya. Ebigambo by’okwegaho aha mushororongo ogu nibigamba aha mureeberezi nk’ogwo biti: “Butoosha naaba aine kworeka okwezibira, n’okugumisiriza yaaba naahiga okozire ekibi kugira ekihika ky’okukora ekihikire. Omureeberezi yaagira ekiniga, naabaasa kuteeza entsibo omusiisi nari amureetere kuteeteisa.”
9-10. Abareeberezi nibabaasa kuhwera bata okozire ekibi kuteekateeka aha ki akozire?
9 Abareeberezi nibateeraho kushwijuma embeera ezaareetaire ekibi kukorwa. Nk’eky’okureeberaho, Omukristaayo shi ahwairemu amaani mporampora ahabw’okuteeyegyesa nari okuteejumba omu buheereza? Mbwenu shi abaire atakishaba butoosha nari okushaba kwe kutarikuruga aha mutima? Atwiire naikiriza ebyetengo bibi kumutegyeka? Naatoorana kubi abanywani nari eby’okweshemeza? Ebi arikucwamu nibibaasa kuba bimukwatsireho bita? Naayetegyereza oku ebi acwiremu n’ebikorwa bye bikwatsire ahari Ishe, Yehova?
10 Abareeberezi baabuuza okozire ekibi ebibuuzo ebihikire, batarikwetaatsya omu bitabakwaitseho, nibamuhwera kugamba ekimuri aha mutima, n’okwetegyereza ekibi kye. (Enf. 20:5) Nibabaasa n’okukoresa eby’okureeberaho kuhwera omuntu ogwo kuteekateeka aha buhango bw’ekibi kye, nk’oku Nasani yaabikoreise kuhwera Daudi. Obundi, omurundi gw’okubanza kugamba nawe, naabaasa kworeka ngu naashaasha ahabw’ekibaireho. Kandi naabaasa n’okweteisa.
11. Yesu akatwariza ata abasiisi?
11 Abareeberezi nibateeraho kutooreza Yesu. Yesu ku yaazookire, akabuuza Saulo owa Taruso ati: “Saulo, Saulo, nompiigira ki?” Omu muringo ogwo, Yesu akamuhwera kuteekateeka aha nshobe ye. (Byak. 9:3-6) Kandi aha bikwatiraine ‘n’omukazi Yezebeeli,’b Yesu akagira ati: “Nkamuha omwanya gw’okweteisa.”—Kush. 2:20, 21.
12-13. Abareeberezi nibabaasa kuha bata okozire ekibi obwire bw’okweteisa? (Reeba n’ekishushani.)
12 Abareeberezi nibatooreza Yesu, batarikurahuka kuteekateeka ngu omusiisi taraayeteise. N’obu abamwe barikweteisa aha murundi gw’okubanza gw’okugamba n’ab’akakiiko, abamwe nikibaasa kubatwarira obwire. N’ahabw’ekyo abareeberezi nikibaasa kubeetengyesa kugamba n’okozire ekibi emirundi erengire ahari gumwe. Obundi bwanyima y’okugamba nawe omurundi gw’okubanza, naabaasa kuteekateeka munonga aha bi baamugambira, kandi ayeeshengyereze Yehova omu kushaba. (Zab. 32:5; 38:18) N’ahabw’ekyo baagaruka kugamba nawe, naabaasa kuba aine emiteekateekyere erikutaana aha y’omu kubanza.
13 Abareeberezi kubaasa kuhwera okozire ekibi kweteisa, baine kworeka esaasi n’embabazi. Nibashaba Yehova baine amatsiko ngu naija kuha omugisha okuteeraho kwabo, kandi ahwere Omukristaayo okozire ekibi kuhuguuka, ayeteise.—2 Tim. 2:25, 26.
Abareeberezi nibabaasa kugamba n’okozire ekibi emirundi erengire ahari gumwe, kugira ngu atungye obwire burikumara kweteisa (Reeba akacweka 12)
14. N’oha orikuba aine kusiimwa okozire ekibi ku arikweteisa, kandi ahabw’enki?
14 Okozire ekibi ku arikweteisa, ekyo nikireeta okushemererwa. (Luk. 15:7, 10) N’oha orikuba aine kusiimwa? N’abareeberezi? Ijuka ngu entumwa Paulo akahandiika aha bikwatiraine n’abasiisi ati: “Ku kiraabe nikibaasika, Ruhanga abahe okweteisa.” (2 Tim. 2:25) Ebigambo by’okwegaho aha mushororongo ogu nibigira biti: “Ohikire kusiimwa ahabw’okuhindura emiteekateekyere ye nari okweteera omu kifuba, ti muntu weena, kureka Yehova orikuhwera Omukristaayo orikuba ahabire kukora empinduka y’amaani. Paulo naagumizamu kugamba bimwe aha birungi ebirikuruga omu kweteisa okwo ati: “Nikureetera omusiisi kwongyera kumanya amazima, nikumuhwera kuhuguuka akagira emiteekateekyere ehikire, kandi nikumubaasisa kuhunga emitego ya Sitaane”.—2 Tim. 2:26.”
15. Abareeberezi nibabaasa kugumizamu nibahwera bata omusiisi oyeteisize?
15 Okozire ekibi yaayeteisa, akakiiko nikataho entebeekanisa y’abareeberezi kumutaayaayira kugira ngu agumizemu naatunga obuhwezi oburikwetengyesa kusingura emitego ya Sitaane, n’okugumizamu naakora ebihikire. (Heb. 12:12, 13) Kwonka, abareeberezi tibarikugambira muntu weena ebirikukwata ahari ogwo okozire ekibi. Kwonka shi ekibiina nikiba kiine kumanyisibwa ki?
“OBATEISIZE OMU MAISHO GA BOONA”
16. Kurugiirira ahari 1 Timoseo 5:20, Paulo akaba naamanyisa baahi obu yaagira ngu “boona”?
16 Shoma 1 Timoseo 5:20. Paulo akahandiikira omureeberezi mugyenzi we Timoseo ebigambo ebyo kumumanyisa oku aine kutwariza ‘abarikukora ekibi.’ Akaba naamanyisa ki? Akaba atarikumanyisa “boona” omu kibiina. Kureka, akaba naagamba ahari bakye abarikumanya ekibi ekikozirwe, abaakireebire, nari abu omusiisi yaagambiire. Abareeberezi nibakoresa obwengye kumanyisa abantu nk’abo ngu enshonga z’omuntu ogwo zikozirweho, kandi ngu ahanirwe.
17. Ekibi ky’amaani kyaba nikimanywa baingi omu kibiina nari kirikubaasa kwija kumanywa, nihabaho kirango ki, kandi ahabw’enki?
17 Omu mbeera ezimwe, ekibi nikibaasa kuba nikimanywa baingi omu kibiina nari kirikwija kumanywa. Ekyo kyabaho, “boona” omu kibiina nibaba nibatwarirwamu. N’ahabw’ekyo omureeberezi naaranga omu kibiina ngu ow’eishe-emwe nari munyaanyazi-itwe ahanirwe. Ahabw’enki? Paulo akagira ati: “N’abandi babone kutiina,” batagwa omu kibi.
18. Abareeberezi nibatwaza bata omwana obatiziibwe ori ahansi y’emyaka 18 yaakora ekibi ky’amaani? (Reeba n’ekishushani.)
18 Kandi shi omwana obatiziibwe ori ahansi y’emyaka 18 yaakora ekibi ky’amaani? Akakiiko k’abareeberezi nikakora entebeekanisa kugira ngu abareeberezi babiri bagambe n’omwana gwo ari n’abazaire be Abakristaayo.c Abareeberezi nibateeraho kumanya ebi abazaire baakozire kuhwera omwana waabo kweteisa. Omwana yaaba aine emiteekateekyere mirungi kandi abazaire be barikuteeraho kumuhwera, abareeberezi abo babiri nibabaasa kucwamu ngu tikirikwetengyesa kwongyerayo enshonga ezo. Ahakuba Ruhanga ahaire abazaire obujunaanizibwa bw’okuhana abaana baabo omu muringo gwa rukundo. (Bir. 6:6, 7; Enf. 6:20; 22:6; Efe. 6:2-4) N’ahabw’ekyo abareeberezi nibaija kuguma nibagamba n’abazaire, kuhamya yaaba omwana naatunga obuhwezi oburikwetengyesa. Kwonka shi, omwana obatiziibwe yaayanga kweteisa akagumizamu naakora ekibi? Ekyo kyabaho, akakiiko nikaija kugamba nawe ari hamwe n’abazaire be Abakristaayo.
Omwana obatiziibwe ori ahansi y’emyaka 18 yaakora ekibi ky’amaani, abareeberezi babiri nibagamba nawe ari n’abazaire be Abakristaayo (Reeba akacweka 18)
“[YEHOVA] AINE EMBABAZI NYINGI N’OKUSAASIRA”
19. Abareeberezi nibateeraho bata kutooreza Yehova omu ku barikutwariza abakozire ekibi?
19 Yehova ahaire abareeberezi abarikuza aha bukiiko obwo obujunaanizibwa bw’okurinda ekibiina kuguma kiri ekirikwera. (1 Kor. 5:7) Kandi nabo nibaba nibenda kuhwera okozire ekibi kweteisa kyaba nikibaasika. N’ahabw’ekyo, nibateeraho kuguma baine emiteekateekyere mirungi n’amatsiko. Ahabw’enki? Ahakuba nibatooreza Yehova oine “embabazi nyingi n’okusaasira.” (Yak. 5:11) Yetegyereze oku entumwa Yohaana owaabaire akuzire yaayorekire emiteekateekyere nk’egyo. Akahandiika ati: ‘Baana bangye abato, naabahandiikira ebigambo ebyo, ngu murekye kushiisha, kwonka omuntu weena ku araashiishe, twine omutonganirizi ahari Isheboona, niwe Yesu Kristo ohikiriire.’—1 Yoh. 2:1.
20. Nituza kugamba ahari ki omu kicweka ky’aha muheru omu bicweka ebi ebikurataine?
20 Eky’obusaasi, hariho obu Omukristaayo arikwanga kweteisa. Ekyo kyabaho, naaba aine kwihwa omu kibiina. Abareeberezi nibatwaza bata omu mbeera egyo? Nituza kugamba aha nshonga egyo omu kicweka ky’aha muheru omu bicweka ebi ebikurataine.
EKYESHONGORO 103 Abareeberezi n’Ebiconco omu Bantu
a Enyima, abareeberezi abo baabaire nibeetwa akakiiko k’emanja. Kwonka ahabw’okugira ngu okucwa orubanja tikyo kyonka eki barikukora, tituraagarukye kukoresa ebigambo ebyo. Omu mwanya gw’ekyo, nituza kubeeta akakiiko akatoorainwe abareeberezi.
b Abarikureeberera omwana ogwo nari abandi abaine obujunaanizibwa nk’obwo, baine kuba bari Abajurizi ba Yehova.
c Ebigambo “omukazi Yezebeeli” nibibaasa kumanyisa omukazi nari guruupu y’abakazi abarikukora ebirikushiisha ekibiina.