NKHANI YAKUPFUNZA 23
Abereki, Thandizani Wana Wanu Kufuna Yahova
“Umbafune Yahova Mulungu wako na mtima wako wentse, moyo wako wentse na nzeru zako zentse.” — MATEU 22:37.
NYIMBO 134 Wana ni Mphaso Yakucokera kwa Mulungu
BZOMWE TIN’PFUNZAa
1-2. Thangwe ranyi nfundo zinango za m’Bibliya zimbakhala zakufunika kwene-kwene kwa ifepano bzinthu bzikacinja pa moyo wathu?
PA NTSIKU ya malowozi, mwamuna na mkazi omwe akulowolana, ambakhala adabvalira pomwe ambakhala akutetekera nkhani ya malowozi yomwe imbakhala ikufotokozedwa. Nfundo zomwe zimbakhala zikufotokozedwazo ambakhala adazibva kale kazinji-kentse. Tsono kuyambira ntsiku imweyo, nfundozo zimbakhala zakufunika kwene-kwene kwa iwo. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti iwo alowolana ndipo aniyamba kuziphatisa basa pa moyo wawo.
2 Bzimbacitikambo tenepo na banja lacikristau likakhala na mwana. Iwo ambakhala amala magole mazinji akubva nkhani za bzomwe abereki angacite pakulera wana wawo. Tsono kuyambira pa nthawe yomwe iwo ambakhalambo na mwana, nkhani zimwezi zimbakhalambo zakufunika kwene-kwene kwa iwo. Thangwe ranyi? Thangwe iwo ambakhala na mwana wawombo omwe an’funika kumulera. Limweri ni basa likulu kwene-kwene! Bzimwebzi bzikutithandiza kubvesesa kuti bzinthu bzikacinja pa moyo wathu, mavesi manango ya m’Bibliya yambakhala yakufunika kwene-kwene kwa ifepano. Ndipopa atumiki wa Yahova ambawerenga Fala la Mulungu ninga momwe amambo wa Jirayeri adauzidwira kuti ambacite. Iwo adauzidwa kuti ambawerenge Fala la Mulungu na kumbakumbukira bzomwe awerengabzo ‘ntsiku zentse za moyo wawo.’ — Bzakutonga 17:19.
3. Kodi tin’pfunza ciyani mu nkhani ino?
3 Abereki, imwepo muna mwayi ukulu kwene-kwene, wakupfunzisa wana wanu bza Yahova. Tsono mun’funika lini kundowapfunzisa bza Mulungu basi, koma pana bzinthu bzinango bzomwe mun’funikambo kucita. Imwepo mun’funika kuwathandiza wana wanu kuti ambafune Yahova. Kodi mungacite tani bzimwebzi? Mu nkhani ino, tin’pfunza nfundo zinai za m’Bibliya zomwe zingakuthandizeni imwepo abereki. (2 Timotio 3:16) Ndipo tiniwonambo phindu lomwe abereki winango wacikristau adakhala nalo thangwe ra kuphatisa basa malango ya m’Bibliya.
NFUNDO ZINAI ZOMWE ZINGATHANDIZE ABEREKI
Kodi n’ciyani comwe cin’dzacitika kwa wana wanu mukambathemba malango ya Yahova na kukhala na makhalidwe yabwino? (Onani ndime 4, 8)
4. Kodi njiponi nfundo ibodzi ya m’Bibliya yomwe ingathandize abereki kupfunzisa wana wawo kuti ambafune Yahova? (Tiyago 1:5)
4 Nfundo 1: Thembani nzeru za Yahova. Kumbirani Yahova kuti akupaseni nzeru kuti mukwanise kuthandiza wana wanu kumufuna. (Werengani Tiyago 1:5.) Iye ngwakuthemera kutipasa nzeru. Thangwe ranyi tikulewa tenepoyo? Pana mathangwe mazinji. Mbatiwoneni mawiri mwa iyo. Lakutoma, Yahova ambadziwa kuti kukhala pai n’ciyani thangwe iye ni Paimbo. (Salimo 36:9) Ndipo laciwiri ndakuti, malango yentse yomwe iye ambatipasa yambatithandiza kukhala na moyo wabwino. — Zaiya 48:17.
5. (a) Kodi n’ciyani comwe gulu la Yahova likukonza kuti lithandize abereki? (b) Kodi imwepo mwapfunza ciyani na vidiyo yakufotokoza bzomwe banja la m’bale Amorim lidacita pakulera wana wawo?
5 Yahova akuphatisa basa Fala lace pabodzi na gulu lace kuti apfunzise imwepo abereki nkhani zakusiyana-siyana zomwe zingakuthandizeni kupfunzisa wana wanu kumufuna. (Mateu 24:45) Imwepo mungagumane malango yakuthandiza mu nkhani zakuti “Mfundo Zothandiza Mabanja,” zomwe zikhabwera m’marevista ya Mukani! m’mbuyomu ndipo tsapano zikugumanika pa webisaite yathu. Ndipo pa webisaite yathu ya jw.org pana mavidiyo yakusiyana-siyana yomwe yangathandize abereki kuphatisa basa malango ya Yahova pakulera wana wawo.b — Mimwani 2:4-6.
6. Kodi m’bale m’bodzi adalewa ciyani pa nkhani ya malango yomwe timbayatambira kucokera ku gulu la Yahova?
6 Abereki azinji ambalewa kuti ambatenda kwene-kwene thandizo lomwe Yahova ambawapasa mwakuphatisa basa gulu lace. M’bale Joe, omwe ni pai, adalewa kuti: “Kupfunzisa wana wathu atatu kufuna Yahova ni basa lakunesa. Nthawe zentse inepano na mkazangu timbapemba kwa Yahova kuti atithandize. Ndipo timbakwanisa kuwona kuti Yahova ambatithandiza pa mabvuto yomwe timbagumana nayo mwakuphatisa basa nkhani ayai vidiyo ndipo nkhanizo zimbabwera pa nthawe yomwe tikuzifuna. Ifepano nthawe zentse timbathemba malango ya Yahova.” M’bale Joe na mkazace ambawona kuti Yahova akuwathandiza kupfunzisa wana wawo kumufuna.
7. Thangwe ranyi mpsakufunika kuti abereki akhale na makhalidwe yabwino pomwe akupfunzisa wana wawo? (Aroma 2:21)
7 Nfundo 2: Pfunzisani wana wanu mwa bzicito. Wana ambawona bzomwe abereki wawo ambacita ndipo ambatewezera bzomwe ambawonabzo. N’cadidi kuti pai ali-wentse angaphonye thangwe tentse ndife wakuperewera. (Aroma 3:23) Napo bziri tenepo, abereki an’funika kucita nyongo yakukhala na makhalidwe yabwino kuti wana wawo awatewezere. (Werengani Aroma 2:21.) Pa nkhani ya kulera wana, pai m’bodzi adalewa kuti: “Wana adakhala ninga thonje, lomwe tikalinyika m’madzi ayai m’mafuta iro limbakweweratu bzimwebzo.” Ndipo adalewa pomwe kuti: “Wana an’dzalatiza penu timbacita bzomwe timbawapfunzisa ayai ne.” Ndipopa, penu tin’funa kuti wana wathu ambafune Yahova, ifepano ndife tin’funika kulatiza kuti timbafuna kwene-kwene Yahovayo.
8-9. Kodi imwepo mwapfunza ciyani na bzomwe Andrew pabodzi na Emma adalewa?
8 Pana bzinthu bzizinji bzomwe abereki angacite kuti apfunzise wana wawo kufuna Yahova. Onani bzomwe m’bale Andrew, omwe ana magole 17, adalewa. Iye adati: “Nthawe zentse abereki wangu akhambatiuza kuti mpembo ngwakufunika. Usiku buli-bwentse pai wangu akhambapemba nande pabodzi, napo ndikakhala kuti ndapemba kale. Nthawe zentse abereki wathu akhambatiuza kuti: ‘Mucifuna, imwepo mungapembe kwa Yahova kazinji-kentse.’ Thangwe ra bzomwe akhambalewabzi, mpembo udadzakhala cinthu cakufunika kwene-kwene kwa inepano. Tsapano nimbapemba kwa Yahova ndipo nimbabva kuti iye ni Pai omwe ambandifuna.” Abereki, dziwani kuti mukambafuna kwene-kwene Yahova mungathandizembo wana wanu kumufunambo.
9 Onani bzomwe bzidacitikira Emma. Pomwe pai wace adacoka pamui, iwo adasiya mai wace na mangawa mazinji kwene-kwene. Emma adalewa kuti: “Nthawe zizinji mai wangu akhasaya kobiri, tsono nthawe zentse iwo akhalewa momwe Yahova ambathandizira atumiki wace. Ndidakwanisa kuwona kuti iwo akhakhulupiradi bzimwebzi. Ndipo bzomwe iwo akhacita bzikhalatizambo kuti iwo ambakhulupira bzimwebzi. Ningalewe kuti mai wangu akhacitadi bzomwe akhandipfunzisa.” Kodi tikupfunza ciyani na nkhani imweyi? Tikupfunza kuti abereki angakwanise kupfunzisa wana wawo mwa bzomwe iwo ambacita napo pomwe akugumana na mabvuto. — Agalatiya 6:9.
10. Kodi ni mipata iponi yomwe Ajirayeri akhanayo kuti ambaceze na wana wawo? (Bzakutonga 6:6, 7)
10 Nfundo 3: Mbacezani na wana wanu kawiri-kawiri. Yahova adauza Ajirayeri kuti akhafunika kumbapfunzisa wana wawo bza iye nthawe zentse. (Werengani Bzakutonga 6:6, 7.) Ntsiku iri-yentse Ajirayeri akhana nthawe izinji kuti ambaceze na wana wawo na kuwalimbikisa kuti ambafune Yahova na mtima wawo wentse. Pinango Ajirayeri akhapfunzisa wana wawo wacimuna pomwe akhaphata nawo pabodzi basa lakubzala ayai kubvuna. Ndipo pinango mkazi akhapfunzisa mwana wacikazi kufuna Yahova pa nthawe yomwe akhaphata basa pabodzi lakuluka, kusona na pomwe akhacita mabasa manango ya pamui. Pomwe abereki akhaphata basa pabodzi na wana wawo, iwo akhaceza nkhani zizinji zakufunika kwene-kwene. Iwo akhaceza bza makhalidwe yabwino ya Yahova na momwe iye akhathandizira banja lawo.
11. Kodi ni mpata uponi omwe abereki angauphatise basa kuti ambaceze na wana wawo?
11 Ntsiku zino, bzinthu bzacinja. M’madziko mazinji, abereki ambakhala alibe nthawe yakukhala pamui kuti ambaceze na wana wawo, thangwe iwo ambakhala ali ku basa ndipo wana ambakhalambo ali ku xikola. Ndipopa abereki an’funika kumbanyang’ana nthawe kuti ambaceze na wana wawo. (Aefezo 5:15, 16; Afilipi 1:10) Kunamata kwa pa banja kumbawacitisa kuti akhale na mpata wakucita bzimwebzi. M’bale munango omwe ni mulumbwana, wakucemeredwa Alexander, adalewa kuti: “Nthawe zentse pai wangu ambapambula nthawe kuti ticite kunamata kwa pa banja, ndipo ambabvuma lini kuti cinthu ciri-centse ciwatazise kukhala nafe pabodzi pa ntsiku imweyi ticipfunza. Tikamala kupfunzako, ifepano timbaceza.”
12. Kodi n’ciyani comwe msolo wa banja an’funika lini kucita pa nthawe ya kunamata kwa pa banja?
12 Penu imwepo ndimwe msolo wa banja, kodi mungacite ciyani kuti kunamata kwa pa banja kukhale kwakudekeza kwa wana wanu? Bzingakhale bwino kwene-kwene kupfunza pabodzi na wana wanu bukhu lipsa lakuti Khalani na Moyo Wakukondwa Mpaka Kale-Kale! Bukhu limweri lin’dzakuthandizani kuti mumbaceze bwino na wana wanu. Kodi imwepo mukufuna kuti wana wanu ambakutsudzukireni na kumbakuuzani bzomwe bzimbawacitisa thupo? Penu n’tenepo, lekani kumbaphatisa basa nthawe ya kunamata kwa pa banja kuti mumbawatsimule ayai kuwakalipira. Ndipo lekanimbo kumbakalipa wana wanu akalewa cinthu comwe cimbabverana lini na bzomwe Bibliya limbapfunzisa. Koma mbawatendani thangwe rakuti akuuzani bzomwe akukumbuka, ndipo mbawauzani kuti ambakhale wakutsudzuka kukuuzani cinthu ciri-centse. Dziwani kuti imwepo mungakwanise kuthandiza wana wanu mukadziwa bzomwe iwo akukumbuka.
Kodi abereki angaphatise tani basa cirengedwe kuti apfunzise wana wawo makhalidwe ya Yahova? (Onani ndime 13)
13. Kodi ni mpata pomwe uponi omwe abereki anawo kuti athandize wana wawo kukhala pa uxamwali na Yahova?
13 Abereki, mbanyang’anani mipata ntsiku iri-yentse kuti muthandize wana wanu kukhala pa uxamwali na Yahova. Mun’funika lini kucita kudikhirira nthawe ya pfunziro la Bibliya kuti muwapfunzise bza Yahova Mulungu wathu omwe ngwalufoyi. Onani bzomwe mai wakucemeredwa Lisa adalewa. Iye adati: “Ifepano timbaphatisa basa bzinthu bzomwe Yahova adalenga kuti tipfunzise wana wathu bza iye. Mbwaya yathu ikacita cinthu cakusekesa, ifepano timbauza wana wathuwo kuti bzimwebzi bzikulatiza kuti Yahova ni Mulungu wakukondwa, ndipo iye adatikonza kuti timbakomedwe na kupfatsa na bzinthu bzizinji bzakusekesa.”
Abereki, kodi imwepo mumbawadziwa axamwali wa wana wanu? (Onani ndime 14)d
14. Thangwe ranyi mpsakufunika kuti abereki athandize wana wawo kusankhula axamwali mwanzeru? (Mimwani 13:20)
14 Nfundo 4: Thandizani wana wanu kukhala na axamwali wabwino. Fala la Mulungu limbalewa mwakubveka bwino kuti axamwali wathu angaticitise kukhala wanthu wabwino ayai wakuipa. (Werengani Mimwani 13:20.) Abereki, kodi imwepo mumbawadziwa axamwali wa wana wanu? Kodi imwepo mudakhalambo kale na nthawe yakuceza nawo? Kodi n’ciyani comwe mungacite kuti muthandize wana wanu kukhala na axamwali omwe ambafunambo Yahova? (1 Akolinto 15:33) Imwepo mungawathandize kukhala na axamwali wabwino mwa kucemera wale omwe mbaxamwali wa Yahova kuti ambadzaceze namwe na kumbadzacezambo na wana wanu kumui kwanu. — Salimo 119:63.
15. Kodi n’ciyani comwe abereki angacite kuti athandize wana wawo kukhala na axamwali wabwino?
15 Pai wakucemeredwa Tony adafotokoza bzomwe iye na mkazace ambacita kuti athandize wana wawo kukhala na axamwali wabwino. Iye adati: “Papita magole mazinji, inepano na mkazangu tikumbacemera abale na mpfumakazi wa misinkhu yakusiyana-siyana na wakucokera m’madziko yakusiyana-siyana kuti adzaceze kumui kwathu. Iwo ambadya nafe pabodzi na kucita nafe kunamata kwa pa banja. Bzimwebzi ni bzinthu bzabwino kwene-kwene bzomwe timbacita kuti tidziwe abale na mpfumakazi omwe ambafuna Yahova na kumutumikira mwakukondwa. Ifepano timbakhala na mwayi wakuceza na anyakunyang’anira dera, amisiyonario pabodzi na abale na mpfumakazi omwe ambafikira kumui kwathu. Wana wathu ambapfunza bzizinji na bzomwe abalewa ambafotokoza, kukhulupirika kwawo na nyongo yomwe ambacita pakutumikira Yahova. Wentsenewa adathandiza wana wathu kukhala pa uxamwali bwakulimba na Yahova.” Abereki, pitirizani kuthandiza wana wanu kukhala na axamwali wabwino.
KHULUPIRANI KUTI MWANA WANU AN’DZATUMIKIRA YAHOVA!
16. Kodi n’ciyani comwe abereki an’funika lini kukumbuka mwana wawo akalewa kuti an’funa lini kutumikira Yahova?
16 Tani penu imwepo mwacita nyongo yakupfunzisa wana wanu, tsono m’bodzi wa iwo alewa kuti an’funa lini kutumikira Yahova? Lekani kukumbuka kuti mulibe kumupfunzisa bwino mwanayo. Yahova adapasa tentsenefe ufulu bwa kusankhula, ndipo wana wanu anabombo ufulu bumwebu. Iwo angasankhule kutumikira Yahova ayai ne. Penu mwana wanu wasiya kutumikira Yahova, khulupirani kuti ntsiku ibodzi iye an’dzabwerera. Kumbukirani nkhani ya m’Bibliya ya mwana wakutaika. (Luka 15:11-19, 22-24) Mulumbwana wakufotokozedwa mu nkhani imweyi adacita bzinthu bzizinji bzakuipa, tsono pakumalizira, mulumbwanayo adadzabwerera kumui. Wanthu winango angalewe kuti: “Imweyi ikhali nkhani yakundoyezezera basi. Kodi bzimwebzi bzingacitikedi?” Inde, bzingacitike! Ndipo ndibzo bzomwe bzidacitikira mulumbwana wakucemeredwa Elie.
17. Kodi bzomwe bzidacitikira Elie bzakulimbikisani tani?
17 Pakufotokoza bzomwe abereki wace adacita, Elie adati: “Iwo adacita nyongo yakundipfunzisa kuti nimbafune Yahova na Fala lace, Bibliya. Tsono pomwe ndikhali mulumbwana, ndidayamba kupanduka.” Elie adayamba kumbacita bzinthu bzakuipa mwakabise-bise. Pai wace adayezera kumuthandiza kuti akhale pomwe pa uxamwali na Yahova tsono iye adalamba ndipo adadzacoka pamui. Iye adayamba kukhala na makhalidwe yakuipa kwene-kwene. Napo bzikhali tenepo, nthawe zinango iye akhambaceza na axamwali wace nkhani za m’Bibliya. Elie adati: “Pomwe ndikhambaceza na mwanzangu bza Yahova, ndidayamba kumbakumbuka kwene-kwene bza Yahovayo. Ndipo pang’ono na pang’ono, mbeu ya cadidi ca m’Bibliya yomwe abereki wangu adayezera kuibzala mu mtima mwangu idayamba kumera ndipo na kupita kwa nthawe idayamba kukula.” Elie adadzayamba pomwe kutumikira Yahova.c Pamwepa tikukwanisa kuwona kuti abereki wace adakomedwa kwene-kwene thangwe rakuti iwo adapfunzisa mwana wawo kufuna Yahova kuyambira pomwe iye akhali mwana! — 2 Timotio 3:14, 15.
18. Kodi imwepo mumbabva tani mukakumbukira abereki omwe akucita nyongo kuti apfunzise wana wawo kufuna Yahova?
18 Abereki, imwepo mudapasidwa mphaso yabwino kwene-kwene, yomwe ni kupfunzisa wana kuti akadzakula adzanamate Yahova. (Salimo 78:4-6) Limweri ni basa lakunesa, ndipo tikukutendani kwene-kwene thangwe ra nyongo yomwe mumbacita kuti muthandize wana wanu! Dziwani kuti Yahova, omwe ni Baba wathu wa kudzulu, an’dzakomedwa kwene-kwene mukapitiriza kupfunzisa wana wanu kumufuna na kumubvera. — Aefezo 6:4.
NYIMBO 135 Mwa Lufoyi, Yahova Ankukumbira kuti: “Mwanangu, Khala Wanzeru”
a Abereki wacikristau ambafuna kwene-kwene wana wawo. Iwo ambaphata basa na nyongo kuti awapase bzinthu bzakufunika pa moyo na kuwathandiza kukhala wakukondwa. Ndipo cinthu cakufunika kwene-kwene comwe aberekiwo ambacita, ni kupfunzisa wana wawo kuti ambafune kwene-kwene Yahova. Mu nkhani ino, tin’pfunza nfundo zinai za m’Bibliya zomwe zingathandize abereki kuti akwanise kucita bzimwebzi.
b Onani vidiyo yakuti Yahova Adatithandiza Kulera Wana Wathu pa jw.org.
c Onani nkhani yakuti “Bibliya Limbacinja Moyo wa Wanthu” mu Ntsanza ya Mulindiri ya 1 Abril, 2012 (Chichewa).
d BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Pai akumenya bola na mwana wace pabodzi na xamwali wa mwana waceyo. Iye akucita bzimwebzi kuti amudziwe bwino xamwali wa mwana waceyo.