NKHANI YAKUPFUNZA 7
NYIMBO 15 Atumbizidwe Mwana Wakuyamba Kubadwa wa Yahova!
Phindu Lomwe Timbakhala Nalo Thangwe ra Kulekerera kwa Yahova
“Imwepo mumbalekerera na mtima wentse.” — SALIMO 130:4.
CAKULINGA CA NKHANIYI
Mu nkhani ino, tin’pfunza bziratizo bza m’Bibliya bzomwe bzin’tithandiza kulatiza kutenda kulekerera komwe Yahova ambacita kwa munthu ali-wentse payekha.
1. Kodi munthu akalewa kuti “ndakulekerera” ambakhala akufuna kulewanyi maka-maka?
“NDAKULEKERERA.” Imwepo mumbabva bwino kwene-kwene mu mtima mwanu munthu akakuuzani mafala yamweya, maka-maka bzikakhala kuti mwalewa ayai mwacita cinthu comwe camusunamisa! Tsono kodi iye ambakhala akufuna kulewanyi akalewa kuti “ndakulekerera”? Pinango iye ambakhala akulewa kuti nkhaniyo yamala ndipo mun’pitiriza kukhala pa uxamwali na iye. Ayai pinango ambandokhala akulewa mwapadzaulu-dzaulu uko pantsi pa mtima nkhaniyo ikalipo. Bzimwebzi bzikulatiza kuti wanthu ambakhala akuthandauza bzinthu bzakusiyana-siyana akalewa kuti “ndakulekerera.”
2. Kodi kulekerera kwa Yahova kumbafotokozedwa tani m’Bzinembo? (Onani mafala ya m’nyantsi.)
2 Kulekerera kwa Yahova n’kwakusiyana na kwa wanthufe. Palibe munthu angakwanise kulekerera ninga momwe Yahova ambacitira. Pakulewa bza Yahova, nyakunemba salimo adanemba kuti: “Imwepo mumbalekerera na mtima wentse, kuti wanthu akugopeni.”a (Salimo 130:4) Inde, Yahova ‘ambalekerera na mtima wentse.’ Iye ndiye omwe ambalatiza thandauzo cairo la kulekerera. M’mavesi manango ya Bzinembo Bzacihebereu, anembi wa Bibliya adafotokoza momwe Yahova ambalekererera mwakuphatisa basa fala lomwe limbaphatisidwa lini basa pakulewa bza kulekerera kwa wanthu.
3. Kodi n’kusiyana kuponi komwe kulipo pakati pa kulekerera kwa Yahova na kwa wanthufe? (Zaiya 55:6, 7)
3 Yahova akalekerera munthu, pikado ya munthuyo imbapfudzidwa. Munthuyo ambakhala pomwe pa uxamwali na Yahova. Timbatenda kwene-kwene Yahova thangwe ra kutilekerera na mtima wentse napo kuti timbaphonya kazinji-kentse. — Werengani Zaiya 55:6, 7.
4. Kodi Yahova ambatithandiza tani kubvesesa thandauzo la kulekerera na mtima wentse?
4 Pakuti kulekerera kwa Yahova n’kwakusiyana na kwa wanthufe, kodi tingakwanise tani kubvesesa thandauzo la kulekerera na mtima wentse? Yahova adaphatisa basa bziratizo bzakusiyana-siyana kuti atithandize kubvesesa momwe iye ambatilekererera. Mu nkhani ino, tin’pfunza bzinango mwa bziratizobzi. Bziratizobzi bzin’latiza momwe Yahova ambapfudzira pikado zathu, ticipitiriza kukhala pomwe pa uxamwali na iye. Ndipo bzin’tithandiza kutenda Baba wathu wantsisi na wakudeka mtima, Yahova, omwe ambatilekerera mu njira zakusiyana-siyana.
YAHOVA AMBACOSA PIKADO ZATHU
5. N’ciyani cimbacitika Yahova akatilekerera pikado zathu?
5 Kazinji-kazinji m’Bibliya, pikado zathu zimbandendemezeredwa na mtolo wakulemera. Pakulewa bza pikado zace, Mambo Davide adati: “Bzakuphonya bzangu bzakwira mpaka kupitirira msolo wangu. Bzandilemera kwene-kwene ninga mitolo yakulemera.” (Salimo 38:4) Tikakungula, Yahova ambatilekerera pikado zathu. (Salimo 25:18; 32:5) Fala la Cihebereu lomwe lidasanduliziridwa kuti “kulekerera” limbathandauza “kudzusa” ayai “kunyamula.” Na tenepo, Yahova akalekerera pikado zathu, iye ambaticosera pikadozo. Bzimbakhala ninga kuti tanyamula mtolo pa phewa pathu ndipo iye ambaticosera mtoloyo.
“Mudandilekerera” (Salimo 32:5)
6. Kodi komwe Yahova ambataya pikado zathu kudatalimpha tani?
6 Pana ciratizo cinango comwe cimbalatiza momwe Yahova ambafundusira pikado zathu kutali na ifepano. Salimo 103:12 ambatiuza kuti: “Ninga ku mabvadzuwa kuli kutali na ku madokero, tenepombo iye ambafundusa bzakuphonya bzathu kutali na ife.” Kumabvadzuwa n’kutali kwene-kwene na kumadokero. Mbali ziwirizi zimbagumana lini. Kulewa kunango, Yahova ambatenga pikado zathu acizifundusira kutali na ifepano. Bzimwebzi bzimbatitsimikizira kuti Yahova ambatilekerera na mtima wentse!
“Ninga ku mabvadzuwa kuli kutali na ku madokero” (Salimo 103:12)
7. Kodi Bibliya limbafotokoza tani mwakubveka bwino momwe Yahova ambalekererera pikado zathu? (Mika 7:18, 19)
7 Napo kuti Yahova ambafundusira kutali pikado zathu, tsono kodi bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti iye ambapitiriza kuzikumbukira? Ne. Mambo Ezekiya adalewa bza Yahova kuti: “Mwathusira kumbuyo kwanu pikado zangu zentse.” Mafala ya m’nyantsi ya vesiri yambalewa kuti: “Mwacosa pikado zangu zentse pamaso panu.” (Zaiya 38:9, 17) Ciratizo cimweci cimbalatiza kuti Yahova ambalekerera pikado zathu tikakungula ndipo ambazikumbukira lini pomwe. Mafala yamweya yangasanduliziridwembo kuti: “Imwepo mwacitisa kuti pikado zangu ziwoneke ninga kuti ziribe kucitika.” Bibliya limbabvekesa bwino nfundo ibodzi-bodziyi pa ciratizo cinango comwe cimbagumanika pa Mika 7:18, 19. (Werengani.) Pamwepa pambalewa kuti Yahova wathusa pikado zathu mu nyanza yakuzika. Kale-kale, bzikhali bzakunesa kuti munthu agumane cinthu cace cikathusidwa mu nyanza yakuzika.
“Mwathusira kumbuyo kwanu pikado zangu zentse” (Zaiya 38:17)
“Imwepo mun’dzathusa pikado zawo zentse pa mbuto yakuzika m’nyanza” (Mika 7:19)
8. Kodi tapfunza ciyani mpaka pano?
8 Mwakuphatisa basa bziratizo bzimwebzi, tapfunza bzomwe Yahova ambacita akalekerera pikado zathu, iye ambazipfudziratu kuti tileke kubzipasa mulandu. Ndipopa Davide adalewa kuti: “An’kondwa mbale omwe acita bzinthu bzakuphonyera lamulo, tsono alekereredwa ndipo pikado zawo zapfudziwa; an’kondwa mbale omwe pikado zawo Yahova an’dzazikumbukira lini.” (Aroma 4:7, 8) Kumweku ndiko kulekerera na mtima wentse!
YAHOVA AMBATSUKA PIKADO ZATHU
9. Kodi ni ciratizo ciponi comwe Yahova adaciphatisa basa kuti alewe bza momwe iye ambalekererera?
9 Mwakuphatisa basa ntsembe ya cakulombolera, Yahova ambapfudza pikado za wale omwe ambalatiza kukungula. Onani ciratizo comwe Bibliya limbaphatisa basa pakufotokoza momwe iye ambacitira bzimwebzi. Bibliya limbalewa kuti Yahova ambatsuka na kupsinya pikado zathu. Bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti munthu wa pikadoyo ambacenesedwa. (Salimo 51:7; Zaiya 4:4; Jeremiya 33:8) Yahova caiyeyo adafotokoza bzakutewera bzace. Iye adati: “Napo pikado zanu n’zifuira ninga mulopa, inepano nin’dzazicenesa ninga thonje; nin’dzazicenesa ninga matalala.” (Zaiya 1:18) Mpsakunesa kwene-kwene kucosa mulopa pa cakubvala. Na ciratizoci, Yahova akutitsimikizira kuti pikado zathu zingatsukidwe zicicena mwakuti zingawoneke lini pomwe.
“Napo pikado zanu n’zifuira ninga mulopa, inepano nin’dzazicenesa ninga thonje” (Zaiya 1:18)
10. Kodi ni ciratizo ciponi cinango comwe Yahova adaciphatisa basa kuti afotokoze bza kukula kwa kulekerera kwace?
10 Ninga momwe nkhani yomwe idapita ire idalatizira, pikado imbandendemezeredwa na mangawa. (Luka 11:4; Mateu 6:12) Tenepo, mangawa yathu yambathimizirika tikapitiriza kucita pikado. Tina mangawa mazinji kwene-kwene na iye! Tsono Yahova akatilekerera pikado zathu bzimbakhala ninga kuti wamalisa mangawa yomwe tikhanayo yomwe tikhafunikira kupagali. Iye ambakumbusa lini pomwe pikado yomwe adailekerera kale. Ninga momwe munthu ambakhalira wakukondwa akalekereredwa mangawa yace, ifepanombo timbakhala wakukondwa Yahova akatilekerera pikado zathu!
“Tilekerereni bzakuphonya bzathu” (Mateu 6:12)
11. Bibliya likalewa kuti pikado zathu zapfudzidwa, bzimwebzi bzimbathandauza ciyani? (Mabasa 3:19)
11 Yahova ambandolekerera lini mangawa yathu ayai pikado zathu; iye ambazipfudza. (Werengani Mabasa 3:19.) Tingayezezere bzimwebzi na munthu omwe akuikha X pa mangawa yomwe munayo kuti muleke kuyapagali. Napo bziri tenepo, X omwe aikhayo akukwanisa lini kubisa mangawayo ndipo wanthu akupitiriza kuyawona basi. Kucita bzimwebzi n’kwakusiyana na kupfudza. Kuti tibvesese ciratizo cimweci, tin’funika kukumbukira kuti mu nthawe za m’Bibliya, wanthu akhanemba mwakuphatisa basa tinta yomwe ikhali yakupusa kupfudzika na madzi. Bzikhali bzakupusa munthu kutenga thonje lakutota acipfudza bzomwe anemba. Tenepo, mangawa “yakapfudzidwa,” yakhawoneka lini pomwe. Wanthu akhakwanisa lini pomwe kuwona bzomwe bzikhadanembedwabzo. Bzikhali ninga kuti mangawayo kukhalibe. Timbatenda kwene-kwene Yahova thangwe ra kudziwa kuti iye akalekerera pikado bzimbakhala ninga kuti tiribe kuicita pikadoyo! — Salimo 51:9.
“Kuti pikado zanu zipfudzidwe” (Mabasa 3:19)
12. Kodi ciratizo cakulewa bza mtambo ukulu cimbathandauza ciyani kwa ifepano?
12 Pana ciratizo cinango comwe Yahova adalewa comwe cimbalatiza momwe iye ambalekerera pikado zathu. Iye adati: “Nin’dzapfudza bzakuphonya bzako, ninga kuti ndabzimpsinkha na mtambo ndipo pikado zako ninga kuti ndazimpsinkha na mtambo ukulu.” (Zaiya 44:22) Yahova akatilekerera bzimbakhala ninga kuti ampsinkha pikado zathu na mtambo ukulu kuti iye aleke kuziwona pomwe.
“Nin’dzapfudza bzakuphonya bzako, ninga kuti ndabzimpsinkha na mtambo” (Zaiya 44:22)
13. Yahova akatilekerera pikado zathu, kodi timbabzibva tani?
13 Kodi bziratizobzi bzikutipfunzisa ciyani? Yahova akalekerera pikado zathu, tin’funika lini kupitiriza kubzipasa mulandu thangwe ra pikadozo. Mwakuphatisa basa mulopa wa Jezu, mangawa yathu yadalekereredwa. Yahova akatilekerera pikado zathu, bzimbakhala ninga kuti tiribe kucita na pikadoyo. Tikakungula pikado zathu, Yahova ambatilekerera mwa njira imweyi.
YAHOVA AMBATIBVUMA POMWE NINGA AXAMWALI WACE
Kulekerera kwa Yahova kumbaticitisa kuti tikhale pa uxamwali na iye (Onani ndime 14)
14. Thangwe ranyi tin’funika kutsimikizira kuti Yahova ambatilekerera na mtima wentse? (Onani bzithunzi-thunzi.)
14 Yahova akatilekerera, timbakhala pomwe pa uxamwali na iye. Bzimwebzi bzimbatithandiza kutcenkha kubzipasa mulandu thangwe ra bzakuphonya bzathu. Tin’funika lini kukhala na mantha ticimbakumbuka kuti Yahova akunyang’ana njira zinango kuti atilange. Iye angacite lini bzimwebzi. Thangwe ranyi tin’funika kukhulupira Yahova, iye akalewa kuti atilekerera? Yahova adauza mpolofeta Jeremiya kuti: “Nin’dzalekerera kuphonya kwako ndipo nin’dzakumbukira lini pomwe pikado yawo.” (Jeremiya 31:34) Pakulewa bza mafala yamweya, mpostolo Paulo adaphatisa basa mafala yakundendemerana na yamweya yakuti: “Nin’dzakumbukira lini pomwe pikado zawo.” (Ahebereu 8:12) Kodi bzimwebzi bzimbathandauza ciyani?
“Nin’dzakumbukira lini pomwe pikado yawo” (Jeremiya 31:34)
15. Kodi ni mwa njira iponi Yahova ambakumbukira lini pomwe pikado zathu?
15 M’Bibliya, fala lakuti “kukumbukira” limbandothandauza lini munthu omwe akukumbukira cinthu comwe cidacitika m’mbuyo. Koma limbafuna kulewambo bza munthu omwe akucita cinthu cinango. Kapondo omwe akhadakhomereredwa pafupi na Jezu, adakumbira Jezuyo kuti: “Jezu, mudzandikumbukirembo mukadzapita mu Umambo bwanu.” (Luka 23:42, 43) Iye akhauza lini Jezu kuti amukumbukire pa nthawe imweyire. Jezu adauza kapondo ule kuti angadadzamulamusa. Na tenepo, Yahova akalewa kuti an’dzakumbukira lini pomwe pikado zathu bzikuthandauza kuti iye an’dzatilanga lini thangwe ra pikadozo. Iye an’dzaphatisa lini basa pikado zomwe tidacita m’mbuyo kuti adzatilange kutsogolo.
16. Kodi timbabzibva tani tikalekereredwa na Yahova?
16 Yahova akatilekerera timbabzibva bwino. Bibliya limbaphatisa basa ciratizo cinango kuti litithandize kubvesesa bwino nkhani imweyi. Thangwe ra kuperewera, timbandendemezeredwa na “akapolo wa pikado.” Tsono thangwe ra kulekerera kwa Yahova, takhala ninga akapolo omwe ‘atsudzulidwa ku pikado.’ (Aroma 6:17, 18; Apokalipse 1:5) Tikadziwa kuti Yahova watilekerera pikado zathu, timbakhala wakukondwa ninga momwe ambakhalira kapolo omwe atsudzulidwa.
“Mwatsudzulidwa ku pikado” (Aroma 6:18)
17. Kodi cakulombolera cimbatipoza tani? (Zaiya 53:5)
17 Werengani Zaiya 53:5. Ciratizo comwe tin’cezerana pakumalizira cikutindendemezera na wanthu omwe akuduwala matenda makulu. Thangwe ra ntsembe ya cakulombolera yomwe Yahova adaipereka mwakuphatisa basa Mwana wace, ifepano tidapozedwa. (1 Pedru 2:24) Tikacita pikado, timbadzonga uxamwali bwathu na Yahova. Koma cakulombolera cimbatipoza thangwe cimbacitisa kuti tikaphonya Yahova ambatilekerere ticipitiriza kukhala pa uxamwali na iye. Ninga momwe munthu ambakhalira wakukondwa akapozedwa matenda makulu, ifepanombo timbakomedwa kwene-kwene uxamwali bwathu na Yahova bukabwezeresedwa ticiyamba pomwe kufunidwa na iye.
“Timbapozedwa thangwe ra bzironda bzace” (Zaiya 53:5)
KODI KULEKERERA KWA YAHOVA KUMBATHANDAUZA CIYANI KWA IFEPANO?
18. N’ciyani comwe tapfunza na bziratizo bzakusiyana-siyana bza m’Bibliya pakulewa bza kulekerera kwa Yahova? (Onani kwadru yakuti “Kodi Yahova Ambatilekerera Tani?”)
18 Kodi tapfunza ciyani na bziratizo bza m’Bibliya bzakulewa bza kulekerera kwa Yahova? Tapfunza kuti iye akatilekerera ambapfudziratu pikado zathu mpaka kale-kale. Bzimwebzi bzimbaticitisa kuti tikhale pa uxamwali bwakulimba na Baba wathu wakudzulu. Tsono, ifepano timbadziwa kuti kulekerera kwa Yahova ni mphaso yomwe iye adatipasa thangwe ra lufoyi na kudeka mtima kwace sikuti thangwe rakuti tikhathemera. — Aroma 3:24.
19. (a) Thangwe ranyi tin’funika kumbatenda Yahova? (Aroma 4:8) (b) Kodi tin’dzacezerana ciyani mu nkhani yomwe ikubwerayi?
19 Werengani Aroma 4:8. Timbatenda kwene-kwene Yahova thangwe rakuti ‘ambatilekerera na mtima wentse’! (Salimo 130:4) Tsono, penu tikufuna kuti Yahova atilekerere tin’funika kucita cinthu cinango. Jezu adalewa kuti: “Mukasaya kulekerera bzakuphonya bza winango, Baba wanu wakudzulu an’dzalekererambo lini bzakuphonya bzanu.” (Mateu 6:14, 15) Tin’funika kutewezera Yahova ticimbalekerera anzathu. Mu nkhani yomwe ikubwerayi, tin’dzawona momwe tingacitire bzimwebzi.
NYIMBO 46 Tinkukutendani Yahova
a Bzinembo Bzacihebereu bzidaphatisa basa fala lakuti “kulekerera,” lomwe limbathandauza kulekerera na mtima wentse pakufuna kulewa bza kulekerera komwe Mulungu ambacita. Mabibliya mazinji yalibe kusiyanisa fala limweri pa kusandulizira, kupambula Baibulo la Dziko Latsopano la Malemba Opatulika lomwe lidasandulizira falali mwakusiyana pa cinembo ca Salimo 130:4.