NKHANI YAKUPFUNZA 29
NYIMBO 87 Bwerani Tidzalimbisane!
Momwe Tingambaperekere Malango
“Nin’dzakupasa malango ndicikunyang’anisisa.” — SALIMO 32:8.
CAKULINGA CA NKHANIYI
Mu nkhani ino tiniwona momwe tingaperekere malango yomwe yangathandize winango.
1. Mbani omwe an’funika kupereka malango? Fotokozani.
KODI imwepo mumbakomedwa kupasa winango malango? Wanthu winango ambakomedwa akapereka malango. Tsono winango ambacita mantha ayai ambabzibva lini bwino kupasa winango malango. Napo bziri tenepo, tentsenefe nthawe zinango timbafunika kupereka malango. Thangwe ranyi? Thangwe Jezu adalewa kuti ateweri wace wacadidi angadadziwika thangwe ra lufoyi lomwe ambalatizana. (Juwau 13:35) Ndipo njira ibodzi yakulatizira lufoyi limweri ndiyo kupereka malango kwa abale na mpfumakazi zathu bzikafunikira. Bibliya limbalewa kuti “uxamwali bwakutapira” bumbayamba ayai bumbakula thangwe ra malango yakufotokozedwa na “mtima wentse.” — Mimwani 27:9.
2. N’ciyani comwe akulu an’funika kukhala wakukonzeka kucita, ndipo thangwe ranyi? (Onani kwadru yakuti “Kupereka Malango pa Mitsonkhano ya Pakati pa Sumana.”
2 Akulu an’funika kukhala wakukonzeka kupereka malango yabwino kwa winango. Yahova mwakuphatisa basa Jezu adaikha amuna amwewa kuti atsogolere gwere. (1 Pedru 5:2, 3) Njira ibodzi yomwe angacitire bzimwebzo ndiyo kupereka malango mwakuphatisa basa Bibliya pomwe akufotokoza nkhani m’gwere. Iwo ambatipasambo malango tikafunikira ndipo ambathandizambo wale omwe adasiya kutumikira Yahova kubwerera pomwe m’gwere. Kodi akulu wa gwere kuphatanidzambo tentsenefe tingapereke tani malango yabwino?
3. (a) Kodi tingapfunze tani kumbapereka malango yabwino kwa winango? (Zaiya 9:6; onanimbo kwadru yakuti “Tewezerani Jezu Pakupereka Malango.”) (b) Kodi n’ciyani comwe tin’cezerana mu nkhani ino?
3 Tingapfunze momwe tingaperekere malango yabwino mwakupfunza momwe wanthu winango wa m’Bibliya akhaperekera malango. Jezu nthawe zentse akhapereka malango yabwino kwene-kwene. Libodzi mwa madzina yomwe iye adapasidwa ndakuti ni “Mulangizi Wakudabwisa.” (Werengani Zaiya 9:6.) Mu nkhani ino, tin’cezerana bzomwe tingacite tikakumbiridwa malango na bzomwe tingacite tikafunikira kupereka malango napo pomwe tiribe kukumbiridwa ndipo tin’cezeranambo kufunika kwa kupereka malango pa nthawe yabwino na mu njira yabwino.
TIKAKUMBIRIDWA MALANGO
4-5. Munthu akatikumbira malango, ni mbvunzo uponi omwe tin’funika kubzicita? Fotokozani.
4 Munthu akakukumbirani malango imwepo mungakomedwe kwene-kwene kudziwa kuti munthuyo ambakuthembani. Ndipo imwepo mungafune kumuthandiza munthuyo pa nthawe imweyoletu. Tsono cakuyamba mun’funika kubzibvunza kuti: ‘Kodi ndinedi wakuthemera kupereka malango pa nkhani imweyi?’ Nthawe zinango, njira yabwino ya momwe tingamuthandizire ndiyo lini kuperekeratu malango, m’mbuto mwace ni kumuthandiza kugumana munthu omwe angamupase malango yabwino pa nkhaniyo.
5 Kumbukirani ibzi. Yezezerani kuti xamwali wanu akuduwala matenda makulu. Iye adakuuzani kuti adayamba kale kufufudza mtundu wa thandizo la ulapi omwe ungamuthandize pa matenda yaceyo, tsono iye wakukumbirani kuti mumuthandize kuwona kuti ni mtundu uponi wa thandizo la ulapi omwe ngwabwino. Napo kuti imwepo mungasankhule mtundu unango wa thandizo la ulapi, imwepo ndimwe lini dotolo ndipo mulibe kupfunzisidwa kuti mulape matendayo. Na tenepo, njira yabwino ya momwe mungathandizire xamwali wanuyo ndiyo kumuthandiza kugumana munthu wakuthemera kuti amulape matenda yaceyo.
6. Thangwe ranyi tin’funika kudikhira pang’ono pomwe tikanati kupereka malango?
6 Napo kuti tingawone kuti ndife wakuthemera kupereka malango pa nkhani inango tingacite bwino kudikhirira pang’ono tikanati kumutawira munthu omwe watikumbira malangoyo. Thangwe ranyi? Mimwani 15:28 ambalewa kuti: “Mtima wa nyakulungama umbatoma wakumbuka pomwe ukanati kutawira.” Tsono tani penu tikuwona kuti tikudziwa kale mtawiro wa nkhaniyo? Napo bziri tenepo, tingacite bwino basi kupambula nthawe kuti tifufudze, kupemba na kuikumbukira nkhaniyo. Tikacita bzimwebzo malango yathu yan’dzakhala yakubverana kwene-kwene na bzomwe Yahova akufuna kuti timuuze munthuyo. Mbatiwoneni bzomwe bzidacitikira mprofeta Natani.
7. Kodi imwepo mwapfunza ciyani na bzomwe mprofeta Natani adacita?
7 Mambo Davide adauza mprofeta Natani kuti akhafuna kumangira Yahova templo. Pa nthawe imweyoletu Natani adauza Davide kuti acite bzimwebzo. Tsono Nataniyo cakuyamba akhafunika kupambula nthawe kuti abvunze Yahova. Thangwe ranyi? Thangwe Yahova akhafuna lini kuti Davide amange templo. (1 Nkhani 17:1-4) Ninga momwe ikulatizira nkhani imweyi, tikakumbiridwa malango tingalatize kuti ndife wanzeru mwa “kumbacedwa kulewalewa.” — Tiyago 1:19.
8. Kodi ni thangwe linango liponi lomwe lin’funika kuticitisa kucita mphole pakupereka malango?
8 Mbatiwoneni thangwe linango lomwe lin’funika kuticitisa kucita mphole pomwe tikupasa malango munthu. Ifepano tikapasa munthu malango yomwe njakuphonyeka tingadzakhalembo na mulandu cinthu cakuipa cikadzamucitikira. Na tenepo, mpsakufunika kwene-kwene kuyamba takumbuka bwino-bwino pomwe tikanati kupasa munthu malango.
KUPEREKA MALANGO POMWE TIRIBE KUKUMBIRIDWA
9. N’ciyani comwe akulu an’funika kutsimikizira pomwe akanati kupereka malango? (Agalatiya 6:1)
9 Nthawe zinango, akulu ambafunika kupereka malango kwa m’bale ayai mpfumakazi omwe akufamba “m’njira yakuphonyeka.” (Werengani Agalatiya 6:1.) Munthu angakhale akucita bzakusankhula bzakusaya nzeru bzomwe na kupita kwa nthawe angadzacite pikado ikulu. Cakulinga ca akulu n’cakuthandiza munthuyo kupitiriza kufamba mu njira yomwe ikuyendesa ku moyo wakusaya kumala. (Tiyago 5:19, 20) Tsono kuti malango yawoyo yakhaledi yakuthandiza, iwo an’funika kutsimikizira kuti munthuyo akufambadi mu njira yakuphonyeka. Yahova ambalekerera kuti tentsefe tisankhule bzinthu mwakubverana na cikumbu-mtima cathu. (Aroma 14:1-4) Tsono akulu akazindikira kuti Mkristau wacita cinthu cinango comwe cingadzonge uxamwali bwace na Yahova, kodi angamupase tani malango munthu umweyo?
10-12. N’ciyani comwe akulu an’funika kucita pomwe akupereka malango yomwe alibe kukumbiridwa? Fotokozani. (Onanimbo bzithunzi-thunzi.)
10 Mpsakupusa lini kwa akulu kupasa malango munthu omwe alibe kuwakumbira. Thangwe ranyi? Mpostolo Paulo adalewa kuti munthu angafambe mu njira yakuphonyeka mwakusaya kudziwa. Ndipopa pomwe akulu akanati kupasa malango munthu pana bzinthu bzinango bzomwe angacite bzomwe bzingacitise kuti bzikhale bzakupusa kwa munthuyo kutetekera malangoyo.
11 Kupereka malango pomwe tiribe kukumbiridwa kuli ninga kuyezera kubzala mbeu pa mataka yakuuma. Pomwe munthu akanati kubzala mbeu cakuyamba iye ambayamba kukonzekeresa matakayo. Patsogolo pace, iye ambabzala mbeu. Ndipo pakumalizira pace, iye ambathirizira mbeuyo kuti ikule. Mwa njira ibodzi-bodziyi, pana bzinthu bzinango bzomwe akulu angacite kuti bzikhale bzakupusa kuti m’bale abvume malango. Iwo ambadikhirira nthawe yakuthemera ndipo ambauza m’baleyo kuti ambacita naye thupo nakuti pana cinthu cinango comwe akufuna kucezerana naye. Penu nyakupereka malangoyo ambadziwika ninga munthu walufoyi na wakudeka mtima, bzin’dzakhala bzakupusa kuti winango abvume malango yace.
12 Pomwe akuceza na munthuyo mkuluyo angacitise kuti bzikhale bzakupusa kuti iye abvume malangoyo mwa kumukumbusa kuti munthu ali-wentse nthawe zinango ambafunika kupasidwa malango. (Aroma 3:23) Mwakugwa mpfuwa na mwa ulemu, mkuluyo angaphatise basa Bzinembo kuti alatize munthuyo momwe afambira mu njira yakuphonyeka. M’baleyo akabvuma kuphonya kwace, mkuluyo “ambabzala mbeu” mwa kumufotokozera mu njira yakusaya kunesa bzomwe iye an’funika kucita kuti acinje. Pakumalizira pace, mkuluyo “ambathirizira” mbeuyo mwa kumutenda m’baleyo na mtima wentse na kupemba naye pabodzi. — Tiyago 5:15.
Kupereka malango pomwe tiribe kukumbiridwa pambafunikira lufoyi na luso (Onani ndime 10-12)
13. Kodi akulu angatsimikizire tani kuti munthu abvesesa malango?
13 Nthawe zinango, munthu angapereke malango tsono munthu omwe akutambira malangoyo angayabvesese mu njira yakusiyana. N’ciyani comwe akulu angacite kuti bzimwebzi bzileke kucitika? Mwakudeka mtima akulu angacite mibvunzo munthuyo kuti awone penu abvesesa malangoyo na penu akudziwa bzomwe an’funika kucita kuti acinje. — Mpalizi 12:11
KUPEREKA MALANGO PA NTHAWE YABWINO NA MU NJIRA YABWINO
14. Kodi tin’funika kupereka malango pomwe tidakalipa? Fotokozani.
14 Tentsenefe ndife wakuperewera ndipopa tingacite ayai kulewa bzinthu bzomwe bzingakalipise winango. (Akolose 3:13) Fala la Mulungu limbalewa kuti nthawe zinango tingafike pakucita bzinthu bzomwe bzingacitise kuti winango akalipe. (Aefezo 4:26) Tsono tin’funika kutcenkha kupereka malango pomwe tidakalipa. Thangwe ranyi? Thangwe “ukali bwa munthu bumbabweresa lini cirungamo ca Mulungu.” (Tiyago 1:20) Tikapereka malango pomwe tidakalipa tingacitise kuti bzinthu bzifike pakuipiratu. Tsono bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti tin’funika lini kumuuza munthu omwe watikalipisayo momwe tikubvera. M’mbuto mwace, tin’funika kudikhirira kuti ukali bwathubo bumale pomwe tikanati kumuuza munthuyo ciri-centse. Tingapfunze bzinthu bzabwino na Eliu omwe adapasa malango yabwino Djobi.
15. Kodi tapfunza ciyani na bzomwe Eliu adacita? (Onanimbo cithunzi-thunzi.)
15 Eliu adamala ntsiku zizinji akutetekera Djobi akubzipasa lazau pa bzinthu bzomwe axamwali wace wakunama akhadalewa pakulewa bza iye. Eliu adamubvera ntsisi Djobi. Tsono pomwe Djobi akhayezera kulatiza kuti akhali wakulungama, iye adalewa bzinthu bzakunama pakulewa bza Yahova. Bzimwebzi bzidakalipisa kwene-kwene Eliu. Napo bziri tenepo, iye adadikhirira kuti nthawe yace yakulewalewa ifikembo. Ndipo pomwe nthaweyo idafika, iye adalewalewa mwakugwa mpfuwa na mwa ulemu pomwe akhapasa malango Djobi. (Djobi 32:2; 33:1-7) Bzomwe Eliu adacitabzi bzikutipfunzisa cinthu cakufunika kwene-kwene cakuti: Malango yambakhala yabwino yakaperekedwa pa nthawe yabwino, mu njira yabwino, mwaulemu na mwalufoyi. — Mpalizi 3:1, 7.
Napo kuti pakuyamba Eliu akhadakalipa, iye adapereka malango mu njira yabwino na mwa ulemu (Onani ndime 15)
PITIRIZANI KUPEREKA NA KUBVUMA MALANGO
16. Kodi imwepo mwapfunza ciyani na Salimo 32:8?
16 Vesi lomwe likutsogolera nkhani ino likulewa kuti ‘Yahova ambatipasa malango mwakutinyang’anisisa.’ (Werengani Salimo 32:8.) Bzimwebzi bzikulatiza kuti iye ambapitiriza kutithandiza. Iye ambandotipasa lini malango koma ambatithandizambo kuyaphatisa basa. Ifepano tingatewezerembo Yahova! Pomwe tikupasa malango winango tingapitirizembo kuwalimbikisa na kuwathandiza kuti acite bzakusankhula bzanzeru.
17. Akulu akambapereka malango yakubveka bwino mwakuphatisa basa Bibliya, ambakhala ninga ciyani? Fotokozani. (Zaiya 32:1, 2)
17 Ntsiku zino, ifepano timbafunikira kwene-kwene kupereka na kutambira malango. (2 Timotio 3:1) Akulu omwe ambapereka malango yakubveka bwino mwakuphatisa basa nfundo za m’Bibliya ambakhala ninga “mikulo ya madzi mu dziko lakusaya madzi.” (Werengani Zaiya 32:1, 2.) Timbatenda kwene-kwene axamwali omwe ambazeza lini kutipasa malango yomwe tikufunikira. Mafala yawo yali ninga “masaa ya oro m’palato yakukonzedwa na prata.” (Mimwani 25:11) Tentsenefe mbatipitirizeni kupfunza momwe tingaperekere na kutambira malango.
NYIMBO 109 Lufoyi Lamphanvu Lakucokera mu Mtima