BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • mwbr25 Julho matsa. 1-13
  • Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki
  • Mareferensiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano—2025
  • Tumisolo twa nkhani
  • 7-13 JULHO
  • 14-20 JULHO
  • 21-27 JULHO
  • 28 JULHO–3 AGOSTO
  • 4-10 AGOSTO
  • 11-17 AGOSTO
  • 18-24 AGOSTO
  • 25-31 AGOSTO
Mareferensiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano—2025
mwbr25 Julho matsa. 1-13

Mareferentsiya ya Kabukhu ka Mitsonkhano ka Moyo Wathu na Utumiki

© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

7-13 JULHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 21

Mitemo Yanzeru Yomwe Ingathandize Banja Kukhala Lakukondwa

w03 15/10 tsa. 4 ndi. 5

Kodi Tingacite Tani Bzakusankhula Bzanzeru?

Kusankhula bzinthu mwamphuma-puma n’kusaya nzeru. Mimwani 21:5 ambalewa kuti: “Munthu wa nyongo an’dzagumana phindu pa bzakulinga bzace, koma nyakucita bzinthu na befu an’dzasauka.” Maswaka yomwe yambafunana yan’funika kukhala na nthawe kuti yasankhule penu yangadzalowolane ayai ne. Yakasaya kucita tenepo, yan’dzawona bzomwe William Congreve, nyakunemba drama za Cingerezi wa m’magole 1700 adalewa, bzakuti: “Munthu akafulumiza kulowola ayai kulowodwa, ambakhumbula kwa nthawe itali.”

g 7/08 tsa. 7 ndi. 2

Momwe Mungakhalire na Banja Lakukondwa

Khalani wakubzicepesa. “Lekani kucita bzinthu mwamapici ayai mwakubzikuza, koma khalani wakubzicepesa, mucimbawona winango kukhala wakukuposani.” (Afilipi 2:3) Mabanja mazinji yambanesana thangwe ra kubzikuza. M’bodzi ambayamba kupasa mulandu mwanzace m’mbuto mwa kubzicepesa acinyang’ana njira yakumalisira mabvutoyo. Tsono kubzicepesa kungakuthandizeni kuti muleke kumbangingimira kufuna kukhala na lazau.

w06 15/9 tsa. 28 ndi. 13

“Kondwa na Mkazi wa pa Utswaka Bwako”

13 Tani penu mwamuna na mkazi wace akugumana na mabvuto m’banja mwawo thangwe ra momwe ambacitirana bzinthu? Iwo an’funika kucita nyongo kuti amalise mabvutoyo. Pinango iwo adayamba kumbalewalewana mwakusaya kudeka mtima ndipo cimweci cakhala cizolowezi m’banja mwawo. (Mimwani 12:18) Ninga momwe tidawonera mu nkhani yomwe idapita ire, bzimwebzi bzingabwerese mabvuto makulu. Mwani unango wa m’Bibliya umbalewa kuti: “Bziri bwino kukakhala m’dambo m’mbuto mwakukhala na mkazi omwe ambandofuna kupopota na kukalipa.” (Mimwani 21:19) Penu imwepo ndimwe mkazi wakulowodwa ndipo mukugumana na bvuto limweri m’banja mwanu, bzibvunzeni kuti: ‘Kodi bzomwe nimbacita bzimbacitisa kuti mwamuna wangu aleke kufuna kukhala pafupi na inepano?’ Pakulewa bza amuna omwe mbakulowola, Bibliya limbati: “Pitirizani kumbafuna azikazanu ndipo lekani kumbacita nawo bzinthu mwa ukali.” (Akolose 3:19) Penu imwepo ndimwe mwamuna wakulowola, bzibvunzeni kuti: ‘Kodi ndine munthu wakunesa, ndipo nimbacitisa kuti mkazangu afune kunyang’ana thandizo kwa munthu munango?’ N’cadidi kuti palibe thangwe lomwe lingacitise munthu kufika pa kucita upombo. Tsono, pakuti bzimwebzi bzingacitike, bzingakhale bwino kuti mwamuna na mkazi acezerane bza mabvuto yawo.

Cuma Cauzimu

w05 15/1 tsa. 17 ndi. 9

Masomphenya Yakulewa bza Umambo bwa Mulungu Yakwanisika

9 Ntsiku zino, Jezu ni munthu lini pomwe omwe adapakira pa kabulu kang’ono, koma ni Mambo wamphanvu. Iye ambalewedwa kuti adapakira pa kavalo ndipo m’Bibliya ni cizindikiro ca nkhondo. (Mimwani 21:31) Apokalipse 6:2 ambalewa kuti: “Ndidawona kavalo mcena! Omwe akhadapakira pa kavaloyo akhana uta; ndipo adapasidwa korowa kuti ayende kukakunda nyamadulanthaka wace acikunda nkhondoyo.” Pakulewa bza Jezu, nyakunemba salimo Davide adalewa kuti: “Yahova an’dzafuthula mpsimbo yace ya Umambo kucokera ku Ziyoni acilewa kuti: ‘Ndoko ukakunde anyamadulanthaka wako.’”  —  Salimo 110:2.

14-20 JULHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 22

Mitemo Yanzeru Yomwe Ingathandize Abereki Kulera Bwino Wana

w20.10 tsa. 27 ndi. 7

Kodi Wana Wanu Akadzakula An’dzatumikira Mulungu?

7 Penu imwepo muli pa banja ndipo mukufuna kukhala na wana, bzibvunzeni kuti: ‘Kodi ndife wakubzicepesa ndipo timbafuna Yahova na fala lace? Kodi ndife wanthu omwe Yahova angadawasankhula kuti asamalire wana omwe ni mphaso yakucokera kwa iye?’ (Salimo 127:3, 4) Tsono penu ndimwe kale m’bereki, bzibvunzeni kuti: ‘Kodi nimbapfunzisa wana wangu kuti ambawone kuti mpsabwino kuphata basa na nyongo?’ (Mpalizi 3:12, 13) ‘Kodi nimbacita ciri-centse comwe ningakwanise kuti ndikhotcerere wana wangu ku bzinthu bzakuipa bzomwe bzikucitika mu dziko la Sathaniri?’ (Mimwani 22:3) Mpsakubveka kuti imwepo mungakwanise lini kukhotcerera wana wanu ku mabvuto yentse yomwe akugumana nayo. Koma imwepo mungawakonzekerese ku mabvuto yomwe angadzagumane nayo kutsogolo, mwa kuwapfunzisa mu njira ya lufoyi na kuwathandiza kuti ambathembe Bibliya. (Werengani Mimwani 2:1-6.) Mwa ciratizo, penu wacibale wanu angasankhule kusiya kutumikira Yahova, athandizeni wana wanu kupfunza bza Fala la Mulungu na kuwona thangwe race mpsakufunika kupitiriza kukhala wakukhulupirika kwa Yahova. (Salimo 31:23) Ayai penu munthu omwe mumbamufuna afa, alatizeni wana wanu mavesi ya m’Bibliya yomwe yangawatsangalaze.  —  2 Akolinto 1:3, 4; 2 Timotio 3:16.

w19.12 tsa. 26 ndi. 17-19

Abereki  —  Mbapfunzisani Wana Wanu Kuti Ambafune Yahova

17 Mbapfunzisani wana wanu akali ang’ono. Bzimbakhala bwino kwene-kwene abereki akambapfunzisa wana wawo akali ang’ono. (Mimwani 22:6) Kumbukirani bza Timotio, pomwe adakula adacita ulendo bza umisiyonario na mpostolo Paulo. Kodi ni mbani omwe adamupfunzisa? Iye adapfunzisidwa ‘kuyambira [ali] tcece’ na mai wace Eunise, pabodzi na yavu wace Loide.  —  2 Timotio 1:5; 3:15.”

18 Banja linango la ku Costa do Marfim, Jean-Claude na Peace, adakwanisa kupfunzisa wana wawo atanthatu kuti ambafune na kutumikira Yahova. Kodi n’ciyani comwe cidawathandiza kuti akwanise kuwapfunzisa? Iwo adatewezera ciratizo ca Eunise na Loide. Iwo adalewa kuti: “Ifepano tidakhomereza wana wathu Fala Mulungu kuyambira ali atcece, ayai akandobadwa.”  —  Deuteronomiyo 6:6, 7.

19 Kodi ‘kukhomereza’ Fala la Yahova wana wanu kumbathandauza ciyani? ‘Kukhomereza’ kumbathandauza kupfunzisa (cinthu) mwakubwereza-bwereza. Tenepo, abereki an’funika kumbakhala na nthawe yakumbaceza na wana wawo. Nthawe zinango bzingakhale bzakunetesa kwa abereki kubwerezera-bwerezera malango yabodzi-bodzi kwa wana wawo. Napo bziri tenepo, abereki an’funika kuwona kuti ni mwayi kuthandiza wana wawo kubvesesa na kuphatisa basa Fala Mulungu.

w06 1/4 tsa. 9 ndi. 4

Abereki, Khalani Ciratizo kwa Wana Wanu

Mwacibadwa, wana ambacita bzinthu ninga wana, winango ambakhala na makani ndipo ambafuna lini kubvera. (Genesesi 8:21) Kodi n’ciyani comwe abereki an’funika kucita? Bibliya limbati: “Utsiru bumbakhala mu mtima mwa mwana, tsono mtcamu umbathamangisa utsirubo.” (Mimwani 22:15) Winango ambawona kuti kucita bzimwebzi n’kwakuipa ndipo ni bzinthu bzakale-kale. Tsono Bibliya limbabvumiza lini ciwembo ne mtundu uli-wentse wa ndewo. Napo kuti nthawe zinango “mtcamu,” ungathandauze kumenya, tsono umbaimira udindo bomwe abereki anabo bwa kulanga wana wawo mwamphanvu koma mu njira ya lufoyi. Bzomwe bzimbalatiza kuti ambacita thupo na wanawo nakuti ambafuna kuti akhale na moyo wabwino.  —  Ahebereu 12:7-11.

Cuma Cauzimu

w21.08 tsa. 23 ndi. 11

Mbakondwani na Bzinthu Bzomwe Mumbakwanisa Kucitira Yahova

11 Mwakundendemerana na kapolo waciwiri ule, ifepano tingathimizire kukondwa kwathu tikambaphata basa na nyongo pa bzentse bzomwe tingakumbiridwe pa basa la Yahova. Khalani ‘wakutanganidwa kwene-kwene’ pa basa lakupalizira, ndipo mbaphatani mabasa ya pa gwere na nyongo. (Mabasa 18:5; Ahebereu 10:24, 25) Mbakonzekerani bwino mitsonkhano kuti mumbapereke mitawiro yakulimbikisa. Mbakonzekerani bwino mbali ya nyakupfunza yomwe mwapasidwa pa mtsonkhano wa pakati pa mdzinga. Mukakumbiridwa kuti mukathandizire basa linango la gwere, mbafikani na nthawe yabwino ndipo mbakhalani wakukhulupirika. Lekani kumbakumbuka kuti basalo ndakusaya kufunika, ndipo lekanimbo kumbakumbuka kuti mukudzonga nthawe yanu papezi mukakhala mukucita basalo. Citani nyongo kuti mukulise luso lanu pa basalo. (Mimwani 22:29) Mukambatumikira Yahova na nyongo, uxamwali bwanu na iye bun’dzalimba ndipo mun’dzakhala wakukondwa kwene-kwene na bzomwe mukucita. (Agalatiya 6:4) Ndipo mun’dzakomedwambo na anzanu akatambira udindo bomwe imwepo mukhabufuna.  —  Aroma 12:15; Agalatiya 5:26.

21-27 JULHO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 23

Mitemo Yanzeru pa Nkhani ya Bzakumwa Bzakuledzeresa

w04 1/12 tsa. 19 ndi. 5-6

Mbawonani Bzakumwa Bzakuledzeresa mu Njira Yakuthemera

5 Tsono tani penu munthu ambamwa bzakumwa bzakuledzeresa koma ambalatiza lini kuti aledzera? Wanthu winango ambalatiza lini kuti aledzera napo acimwa bzakumwa bzizinji bzakuledzeresa. Tsono omwe ambakumbuka kuti kucita bzimwebzi kulibe kuipa akubzinamiza. (Jeremiya 17:9) Pinango angayambe pang’ono na pang’ono kumbafuna kumwa mpaka acifika pa “[kumbamwa] kwene-kwene vinyu.” (Tito 2:3) Pakulewa bza bzinthu bzomwe bzimbacitisa munthu kumbamwa kwene-kwene, nyakunemba nkhani munango wakucemeredwa Caroline Knapp adalewa kuti: “Kuti munthu afike pa kumbamwa kwene-kwene ambayamba pang’ono-pang’ono mwakusaya kudziwa mwakuti ambakwanisa lini kufotokoza kuti adayamba tani kucita bzimwebzo.” Kulewa cadidi, kumwa kwene-kwene ni ngozi ikulu kwene-kwene!

6 Onanimbo mcenjezo omwe Jezu adalewa. Iye adati: “Cenjerani kuti mitima yanu ileke kulemedwa na kudya kwene-kwene, kumwa kwene-kwene pabodzi na thupo la pa moyo, kuti ntsikuyo ingadzakufikireni mwakudzidzimusa ninga diwa. Thangwe ntsikuyo in’dzafikira wanthu wentse wakukhala pa dziko la pantsi.” (Luka 21:34, 35) Napo kuti munthu angafike lini pa kuledzera na bzakumwa bzakuledzeresa, koma angawodzire na kukhala mtofu mwakuthupi na mwauzimu. Iye akapitiriza tenepayu, n’ciyani comwe cin’dzamucitikira ntsiku ya Yahova ikadzafika?

it-1 tsa. 656

Kuledzera

Bzomwe Bibliya limbalewa. Bibliya limbaletsa kumwa kwene-kwene mpaka kufika pa kuledzera. Munembi wa Mimwani ambafotokoza bzomwe bzimbacitika munthu akamwa kwene-kwene bzakumwa bzakuledzeresa. Iye ambacenjeza kuti: “Mbani omwe akubonera? Mbani omwe ana thupo? Mbani omwe akunesana na mwanzace? Mbani omwe akudandaula? Mbani omwe ana bzironda pakusaya mathangwe? Mbani omwe ana maso mafuira? Ni wale omwe ambamala nthawe ikulu akumwa vinyu; omwe ambalinga vinyu wakusanganiza. Leka kunyang’anisa kufuira kwa vinyu pomwe ikuyetima m’kopo [vinyuyo ikakhala ikuwoneka bwino, ikuyetima], ndipo ikukoma pa kumwa [ikambapita pang’ono-pang’ono na pa ngololo]. Thangwe pakumalizira pace imbaluma ninga nyoka, ndipo imbacosa veneno ninga nyoka ya veneno [ndipo ingacitise munthu kufika pa kuduwala mwakuthupi, m’makumbukidwe acifika pa kufa]. Maso yako yan’dzawona bzinthu bzacirendo [bzakumwa bzakuledzeresa bzingacitise munthu kuleka kukumbuka bwino-bwino, kuwona bwino-bwino, kubva mazungu na kubwebweteka], ndipo mtima wako un’dzalewalewa bzinthu bzakuipa [ambayamba kulewalewa bzinthu bzomwe akhafuna lini kubzilewa].”  —  Mim 23:29-33; Oze 4:11; Mat 15:18, 19.

Munembi wa Mimwaniyu akupitiriza kufotokoza bzomwe bzimbacitikira munthu omwe ni muledzeri, iye akuti: “Un’dzakhala ninga munthu omwe wagona pakati pa nyanza [iye ambabzibva ninga munthu omwe akumira m’madzi acileka kumbakumbuka bwino-bwino], ninga munthu omwe wagona pa ntsonga ya mtanda wa mu naviyo [ninga momwe naviyo imbatekenyekera kwene-kwene pa mbali imweyi, munthu omwe ni muledzeri ambakhala pa ngozi ya kucita asidente, ndewo na bzinthu bzinango]. ‘Adandimenya, tsono ndiribe kubva kuwawa, adandimenya, tsono ndiribe kubva cinthu [bzimwebzi ndibzo bzomwe muledzeri ambakhala akulewa pomwe ali yekha; pakuti ambakhala akudziwa lini bzomwe bzikumucitikira na mabvuto yomwe ambakhala akugumana nayo thangwe ra kuledzerako]. Kodi ndinilamuka nthawe zanyi? Ndikufuna ndikamwe pomwe inango [iye ambafunikira kugona kuti kuledzerako kumale, tsono pakuti ambafuna kwene-kwene kumwa, ambandodikhirira nthawe kuti akamuka akamwe pomwe basi].’” Iye an’dzasauka thangwe ra kumala kobiri na bzakumwa bzakuledzeresa ndipo thangwe ra kukhala munthu wakusaya kuthembeka na omwe ambakwanisa lini kuphata basa.  —  Mim 23:20, 21, 34, 35.

Cuma Cauzimu

w04 1/11 tsa. 31 ndi. 2

Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga

N’cadidi kuti munthu anganenepe thangwe ra kudya kwene-kwene, tsono ni nthawe lini zentse zomwe bzimwebzi bzimbacitika. Munthu anganenepe thangwe ra matenda. Pinango anganenepe thangwe ra kutengera thupi la abereki wace ayai adzinza wace. Tin’funika kukumbukira kuti tikalewa kuti munthu adanenepa kwene-kwene timbakhala tikulewa bza thupi lace ndipo tikalewa kuti munthu ambadya kwene-kwene timbakhala tikulewa bza makumbukidwe yace ayai momwe iye ambaciwonera cakudya. Kunenepa kwene-kwene “ni kuwanda kwa mafuta m’thupi,” pomwe kudya kwene-kwene “ni umbombo ayai kudya mwakupitirira malire.” Na tenepo, kunenepa kwene-kwene kumbafuna lini kulatiza kuti munthuyo ambadya kwene-kwene. Bzomwe bzimbalatiza kuti munthu ambadya kwene-kwene ni momwe iye ambaciwonera cakudya. Munthu angakhale na thupi labwino ayai ling’ono koma acimbadya kwene-kwene. Kuthumizira bzimwebzi, momwe wanthu wa mbuto inango angawonere nkhani ya kukhala na thupi labwino bzingasiyane na momwe wanthu wa mbuto inango angawonere.

28 JULHO–3 AGOSTO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 24

Konzekerani Mabvuto Yakunesa Yomwe Mungadzagumane Nayo

it-2 tsa 610 ndi 8

Cizunzo

Akristau ambatenda kwene-kwene bzisimbo bzomwe an’dzakhala nabzo wale omwe ambapirira. Pakulewa bza bzisimbo bzimwebzi, Jezu adalewa kuti: “An’kondwa mbale omwe akuzunzidwa thangwe ra kucita cirungamo, pakuti Umambo bwa kudzulu ni bwawo.” (Mat 5:10) Kudziwa bza cidikhiro ca kulamusidwa kwa anyakufa na kudziwambo ule omwe ambapereka cidikhiro cimweci bzimbawalimbisa. Bzimbawapasa mphanvu kuti akhale wakukhulupirika kwa Mulungu napo akagopswedwa na wale omwe ambawazunza. Pakuti iwo ambakhulupira bza mphanvu yomwe infa ya Jezu inayo, ambacita lini mantha na infa. (Ahe 2:14, 15) Bzomwe Akristauwo ambacita mpsakufunika kuti apitirize kukhala wakukhulupirika napo kuti angazunzidwe. “Pitirizani kukhala na makumbukidwe mabodzi-bodzi ninga yomwe Kristu Jezu akhanayo [omwe] . . . adakhala wakubvera mpaka infa, inde, infa pa muti wakuzunzidwira.” (Afi 2:5-8) “Thangwe ra cikondweso comwe cikhali patsogolo pace, [Jezu] adapirira pa muti wakuzunzidwira ndipo akhalibe basa na kupasidwa manyazi.”  —  Ahe 12:2; onanimbo 2Ak 12:10; 2At 1:4; 1Pe 2:21-23.

w09 15/12 tsa. 18 ndi. 12-13

Pitirizani Kukhala Wakukondwa pa Nthawe za Mabvuto

12 Mimwani 24:10 ambati: “Ukatepa pa ntsiku ya matsautso, mphanvu zako zin’dzacepa.” Mwani unango umbalewa kuti: “Tsono mtima wa kusweka umbacitisa kuti munthuyo asuname.” (Mimwani 15:13) Akristau winango ambasunama mwakuti ambasiya kuwerenga Bibliya na kumbalikumbukira. Iwo ambapemba lini na mtima wentse ndipo ambabzipambula acileka kukhala pabodzi na abale wawo wacikristau. Kulewa cadidi, kupitiriza kukhala wakusunama kungabwerese mabvuto.  —  Mimwani 18:1, 14.

13 Mwakusiyana na bzimwebzi, tikambawona bzinthu mu njira yakuthemera bzimwebzi bzimbatithandiza kuikha makumbukidwe yathu pa bzinthu bzomwe bzimbaticitisa kukhala wakukondwa. Davide adanemba kuti: “Nimbakomedwa kucita kufuna kwanu, imwe Mulungu wangu.” (Salimo 40:8) Bzinthu bzikasaya kutifambira bwino pa moyo wathu tin’funika lini kusiya kucita bzinthu bzauzimu. Kulewa cadidi, mankhwala yomwe yangamalise msunamo ni kucita bzinthu bzomwe bzingaticitise kukhala wakukondwa. Yahova akutiuza kuti ifepano tingakhale wakukondwa tikambawerenga na kumbafufudza Fala lace ntsiku zentse. (Salimo 1:1, 2; Tiyago 1:25) Tikambawerenga Bibliya na kuyenda ku mitsonkhano ya gwere timbabva “mafala yabwino” yomwe yambatitsangalaza na kukondwesa mtima wanthu.  —  Mimwani 12:25; 16:24.

w20.12 tsa. 15

Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga

Mimwani 24:16 ambalewa kuti: ‘Nyakulungama angagwe kanomwe kentse, ndipo iye an’dzalamuka pomwe.’ Kodi bzimwebzi bzikuthandauza munthu omwe ambacita pikado mwakubwereza-bwereza, koma na kupita kwa nthawe ambadzalekereredwa na Mulungu?

Kulewa cadidi, vesiri likulewa lini bzimwebzi. M’mbuto mwace, vesiri likulewa bza munthu omwe akugumana na mabvuto mazinji tsono akukwanisa kuyapirira.

Mafalaya yakulatiza kuti Mimwani 24:16 akulewa lini bza ‘kugwa’ mwakucita pikado, koma akulewa bza mabvuto ayai madede yomwe munthu ambagumana nayo napo mwakubwereza-bwereza. Mu ntsiku zino zakuipa zakumalizira kwa dzikoli, munthu wakulungama angasaye thanzi la bwino ndipo angagumanembo na mabvuto yanango. Iye angazunzidwe na atongi thangwe ra cikhulupiro cace. Iye angafunike kukhulupira kuti Mulungu ni mthandizi wace, ndipo an’dzamuthandiza kulimbana na mabvuto yomwe akugumana nayoyo. Bzibvunzeni mwekha kuti: ‘Kodi ndikanati kuwona kale bzinthu bzimwebzi bzikucitikira atumiki wa Mulungu?’ Inde, bzimbawacitikira. Tsono ifepano tikutsimikiza kuti ‘Yahova ambathandiza wentse omwe ali kugwa, ndipo ambalamusa wentse omwe adatsulima thangwe ra mabvuto.’  —  Salimo 41:1-3; 145:14-19.

Cuma Cauzimu

w09 15/10 tsa. 12

Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga

Mu nthawe za m’Bibliya mwamuna akafuna kumanga nyumba ayai kulowola akhafunika kubzibvunza kuti: ‘Ndine wakukonzeka kudzasamalira mkazangu na wana omwe tingadzakhale nawo?’ Iye akanati kuyamba kumanga banja, cakuyamba iye akhafunika kulima munda na kuusamalira. Bibliya linango lidasandulizira vesiri mwakubveka bwino kuti: “Leka kumanga nyumba ayai kumanga banja mpaka bzinthu bza m’munda mwako kukhuma, ucikhala na citsimikizo cakuti un’dzakhala na moyo.” Kodi vesiri limbaphatambo basa ntsiku zino?

Inde. Mwamuna omwe an’funa kulowola an’funika kukonzekera udindo bumwebu. Penu ana thanzi labwino an’funika kuphata basa. Tsono mwamuna an’funika lini kuphata basa kuti anyang’anire banja lace bzinthu bzakuthupi basi. Fala la Mulungu limbalatiza kuti mwamuna omwe ambasamalira lini banja lace mwakuthupi na mwauzimu ngwakuipa kwene-kwene kuposa munthu omwe alibe cikhulupiro! (1 Timotio 5:8) Ndipopa, pomwe akukonzekera banja na moyo wa m’banja, mwamunayo an’funika kubzibvunza kuti: ‘Kodi ndine wakukonzeka kudzasamalira banja? Kodi ndine wakukonzeka kudzakhala msolo wa banja mwauzimu? kodi nin’dzakwanirisa udindo bwa kucitisa pfunziro la Bibliya mkazangu na wana wangu ntsiku zentse?’ Fala la Mulungu limbabvekesa bwino udindo bumwebu.  —  Deuteronomiyo 6:6-8; Aefezo 6:4.

Na tenepo, tswaka lomwe likunyang’ana mkazi kuti limange naye banja lin’funika kukumbukira mafala yomwe yali pa Mimwani 24:27. Mu njira ibodzi-bodziyi, mpfumakazi ingacitembo bwino kubzibvunza penu njakukonzeka kupita m’banja na kukhala na wana. Banja lacitswaka lin’funikambo kubzicita mibvunzo imweyi penu likufuna kudzakhala na wana. (Luka 14:28) Kuteweza malango yamweya kumbathandiza wanthu wa Mulungu kutcenkha mabvuto ndipo ambakhala na banja lakukondwa.

4-10 AGOSTO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 25

Mitemo Yanzeru Yomwe Imbatithandiza Kulewalewa Bwino

w15 15/12 tsa. 19 ndi. 6-7

Phatisani Bwino Basa Mphanvu ya Lirime Lanu

6 Mafala ya pa Mimwani 25:11 yambalatiza bwino kufunika kwa kulewalewa pa nthawe yakuthemera, yomwe yambati: ‘Mafala yakulewalewedwa pa nthawe yakuthemera yali ninga bzisapo bza maçã ya oro mu mbale za siriva.’ Maçã ya oro payokha njakudeka kale. Koma yakaikhidwa mu mbale za siriva kudekako kumbathumizirikiratu. Mpsibodzi-bodzimbo kusankhula nthawe yabwino yakulewalewa kungacitise kuti mafala yathu yakhale yabwino na yakuthandiza. Kodi njakuthandiza mu njira iponi?

7 Napo mafala yathu yangakhale yakufunika kwa munthu kuyabva, koma tikasaya kunyang’ana nthawe yabwino yakuyalewa, yangakhale yakusaya kuthandiza kwa munthuyo. (Werengani Mimwani 15:23.) Mwa ciratizo, mwezi wa Março gole la 2011 kudacitika citeke-teke ca mphanvu comwe cidadzonga mizinda yense ya kumabvadzuwa kwa Japão. Wanthu wakupitirira 15 000 wadaluza moyo. Napo wa Mboni za Yahova adagumanambo na mabvuto ninga yomwe yakhadacitikira wanthu winango, koma iwo adakhala na mpata wakuphatisa basa Bibliya kuti atsangalaze wale womwe akhadaferedwa. Wanthu azinji wa kumweko ambakhulupira kwene-kwene cipembedzo ca Cibuda ndipo ni wanthu ang’ono-ng’ono womwe ana cidziwiso ca bzipfunziso bza m’Bibliya. Tenepo, abale wathu adawona kuti bzikhali lini bwino kuyambiratu kufotokoza bza cidikhiro ca anyakufa pambuyo pakucitika kwa citeke-teke ca mphanvu cire. M’mbuto mwace, iwo adaphatisa basa mphaso yawo ya kulewalewa mwa kutsangalaza anzawo, pa kuwafotokozera kucokera m’Bibliya thangwe lomwe limbacitisa kuti bzinthu bzakuipa bzimbacitikire wanthu wabwino.

w15 15/12 tsa. 21 ndi. 15-16

Phatisani Bwino Basa Mphanvu ya Lirime Lanu

15 Tikanati talewa cinthu cakufunika, timbatoma takumbuka bzomwe tin’funa kulewa. Pomwe Jezu akhalewalewa mu sinagoga ku mzinda wa kwawo ku Nazaleti, wanthu ‘akhadabwa kwene-kwene na mafala yakuphata mtima yomwe yakhacoka pa mulomo pace.’ (Luka 4:22) Mafala yabwino yambakondwesa mtima ndipo yambatepesa lini mphanvu ya lirime lathu. N’cadidi, mafala yabwino yambacitisa kuti bzakulewa bzathu bzikhale bzakuthandiza. (Mimwani 25:15) Tingatewezere Jezu mwa kulewa mafala yabwino na ya lufoyi, ticimbakumbukirambo momwe winango angabvere mu mtima. Pomwe akhawona nyongo yomwe thimu la wanthu likhacita pakufuna kutetekera mafala yace, Jezu adabva nsisi ndipo ‘adayamba kuwapfunzisa bzinthu bzizinji.’ (Marko 6:34) Napo pomwe wanthu winango akhamutukwana, iye alibe kuwatukwanambo.  —  1 Pedru 2:23.

16 Kulewalewa mwa luso na mwakuderekha bzimbakhala bzakunesa tikakhala tinkulewalewa na munthu omwe timbamudziwa bwino. Thangwe rakuti timbakhala wakutsudzuka kwene-kwene pomwe tinkulewalewa naye. Bzimwebzi bzimbacitika tikakhala tinkulewalewa na wanthu wa m’banja mwathu ayai xamwali wathu wa pa mtima wa mu gwere. Kodi Jezu bzidamucitisa kulewalewa mafala yakuipa thangwe ra kukhala pa uxamwali bwakulimba na anyakupfunza wace? Ne na pang’onopo! Ndipo pomwe anyakupfunza wace akhambakalipizana pa kufuna kudziwa mbani mkulu pakati pawo, iye adawatsimula mwa kulewa mafala ya lufoyi acipereka ciratizo ca mwana mng’ono. (Marko 9:33-37) Akulu an’funikambo kutewezera ciratizo ca Jezu mwa kupereka malango mwa ‘mzimu wakupfatsa.’  —  Agalatiya 6:1.

w95 1/4 tsa. 17 ndi. 8

Momwe Tingambalimbikisire Winango pa Lufoyi na Mabasa Yabwino

8 Pomwe tikutumikira Mulungu wathu, tentse tingambalimbikisane na bzomwe timbacita. Jezu akhambalimbikisa omwe akhamutetekera. Iye akhafuna kwene-kwene basa lakupalizira ndipo akhalilemekeza. Iye adalewa kuti basa lakupalizira likhali ninga cakudya cace. (Juwau 4:34; Aroma 11:13) Kucita bzinthu mwa njira imweyi, kungacitise winango kufuna kutewezerambo. Kodi imwepo mungalatize tani kuti mumbakomedwa na basa lakupalizira? Mbafotokozerani winango m’gwere bzinthu bzabwino bzomwe bzakucitikirani mu upalizi ndipo mucitcenkha kumbalewalewa mwakubzikuza. Pomwe mukuphata basa lakupalizira na wanthu winango athandizeni kumbaceza na wanthu mu njira yakukomedwa bza Mulengi wathu Mkulu, Yahova.  —  Mimwani 25:25.

Cuma Cauzimu

it-2 tsa. 399

Kuderekha

Munthu omwe ngwakuderekha ana cikhulupiro ndipo ana mbuto yomwe ambagumana mphanvu. Iye ambacita lini bzinthu mwakusaya kukumbuka bwino. Munthu omwe ngwakuderekha lini ambabzibva kuti ngwakukhotcerereka lini, ngwaukali, alibe cikhulupiro, alibe cidikhiro ndipo ambacita thupo. Pakulewa bza munthu umweyu mimwani ambati: “Munthu wakusaya kuphata mtima wace, ali ninga mzinda omwe wapfudzidwa ndipo ulibe litsito.” (Mim 25:28) Bzimbakhala bzakupusa kukhala na makumbukidwe yakuipa yomwe yangamucitise kufika pakucita bzinthu bzakuipa.

11-17 AGOSTO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 26

Khalani Kutali na “Munthu Wakupusa”

it-2 tsa. 729 ndi. 6

Nvula

Nyengo. Nyengo ziwiri zakuyambirira zomwe zikhambacitika mu Dziko Lakupiciridwa zomwe ni cirimo na mainza zingacemeredwembo kuti nthawe yomwe nvula ikhabvumba lini na nthawe yomwe nvula ikhabvumba. (Ndendemezerani na Sl 32:4; Nyi 2:11.) Kuyambira pakati pa mwezi wa Abril mpaka pa mwezi wa Outubro nvula imbabvumba lini kwene-kwene. Pa nthawe yakubvunai nvula imbabvumba lini kwene-kwene. Mimwani 26:1 ambalatiza kuti nvula ikambabvumba pa nthawe yakubvuna ikhambawonedwa kuti yabwera pa nthawe yakusaya kudikhiririka. (Ndendemezerani na 1Sa 12:17-19.) Nthawe ya nvula ikafika, nvulayo imbabvumba lini ntsiku zentse; imbacita ntsiku inango kubvumba ntsiku inango ne. Pakuti nthawe imweyi imbakhalambo ya mphepo munthu akatota na nvula ambabva mphepo kwene-kwene. (Eza 10:9, 13) Pa nthawe imweyi, kukhala pa mbuto yabwino n’kwakufunika kwene-kwene.  —  Zai 4:6; 25:4; 32:2; Djb 24:8.

w87 1/10 tsa. 19 ndi. 12

Malango Yambabala Bzisapo bza Mtendere

12 Wanthu winango ambafunikira kulangidwa mwamphanvu ninga momwe Mimwani 26:3 ambalatizira, iye ambati: “Mtcamu ngwakutcangira kavalo, cingwe n’cakumangira mulomo wa bulu, ndipo mpsimbo njakumenyera kumsana kwa wanthu wakupusa.” Nthawe zinango, Yahova akhalekerera kuti Ajirayeri agumane na mabvuto thangwe ra bzakuphonya bzawo: “Pakuti iwo akhadaphonyera fala la Mulungu; ndipo akhanyozera malango ya Mulungu Mkululetu. Tenepo iye adapasisa manyazi mtima wawo mwakuwabweresera mabvuto; iwo adakhukhumudwa ndipo palibe omwe adawathandiza. Iwo adadandaulira Yahova kuti awathandize thangwe ra kubonera kwawo; ndipo adawapulumusa ku mabvuto yawo.” (Salimo 107:11-13) Winango ambaumisa mitima yawo kuti aleke kubvera malango yali-yentse yomwe yangawathandize: “Munthu omwe ambatsimulidwa kazinji kentse acipitiriza kucita mtimbo an’dzatcoledwa mwadzidzidzi ndipo an’dzapozedwa lini.”  —  Mimwani 29:1.

it-2 tsa. 191 ndi. 4

Kupunduka Minyendo

Kaphatisidwe basa ninga mwani. Mambo Salomau adalewa kuti: “Munthu omwe ambasiya bzinthu bzace m’manja mwa munthu wakupusa [bzomwe bzingamucitise kupunduka minyendo], ali ninga ule omwe ambagwata minyendo yace acibziboneresa yekha.” Kulewa cadidi, munthu omwe ambapitisa basa munthu wakupusa, ambakhala akubzidzongera yekha basalo. Iye an’dzawona kuti basalo likumufambira lini bwino ndipo an’dzagumana lini phindu liri-lentse.  —  Mim 26:6.

Cuma Cauzimu

it-1 tsa. 846

Atsiru

Kutawira tsiru “mwakubverana na utsiru bwace” mu njira ya kutawiriza bzomwe iye akulewabzo bzimbacitisa kuti munthu acite bzinthu mwakubverana na tsiruyo. Kuti tileke kukhala atsiru mwa njira imweyi, mimwani ambati: “Leka kutawira tsiru mwakubverana na utsiru bwace.” Mwa njira inango, Mimwani 26:4, 5 ambalatizambo kuti bzingakhale bzakuthandiza kutawira tsiru “mwakubverana na utsiru bwace” mu njira yakukumbukira bzomwe iye akulewa, kulatiza kuti bzomwe iye akulewabzo mpsakuthandiza lini na kulatizambo kuti bzomwe iye akulewabzo bzin’citika lini mwakubverana na momwe iye akhakumbukira.

18-24 AGOSTO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 27

Phindu Lomwe Tingakhale Nalo Thangwe ra Axamwali Wacadidi

w19.09 tsa. 5 ndi. 12

Yahova Ambafuna Kuti Atumiki Wace Akhale Wakubzicepswa

12 Munthu wakubzicepswa ambatenda kwene-kwene akapasidwa malango. Kumbukirani cakucitika ici: Yezezerani kuti imwepo muli pa mitsonkhano m’Nyumba ya Umambo. Ndipo pambuyo pa mitsonkhano mwamusana na abale wakusiyana-siyana, tsono pomwe mwamala, m’bale munango akukutengerani pa mbali, acikuuzani mwakazewe-zewe kuti: “M’mano mwanu mudaphatirira cakudya.” Tikupenukira lini kuti imwepo, mungabve manyazi kwene-kwene. Koma, kodi mungatende lini m’baleyo thangwe rakuti wakudziwisani? Pinango mungadafuna kuti iye akuuzeni mitsonkhano ikanati kuyamba! Mpsibodzi-bodzimbo, m’bale akacita nyongo yakutipasa malango yomwe tikufunikira, tin’funika kubzicepswa na kutenda malangoyo. Ndipo tin’funika kuwona m’baleyo ninga xamwali, sikuti nyamadulanthaka wathu.  —  Werengani Mimwani 27:5, 6; Agalatiya 4:16.

it-2 tsa. 491 ndi. 3

Vizinyu

Mimwani ambatilimbikisa kukhulupira na kuthemba mwanzathu ndipo mpsanzeru kumbamukumbira thandizo pa nthawe zakunesa. Iye ambati: “Leka kusiya xamwali wako ayai xamwali wa pai wako, ndipo leka kumbandoyenda kumui kwa m’bale wako pa ntsiku yomwe wagumana na tsoka basi. Bziri bwino kukhala na vizinyu [sha·khenʹ] pafupi kuposa m’bale omwe ali kutali.” (Mim 27:10) Bzikuwoneka kuti munembiyu akufuna kulewa kuti vizinyu an’funika kuwonedwa kukhala wakufunika kwene-kwene ndipo mpsakufunika kumbakumbira iye thandizo. M’mbuto mwa kukumbira thandizo m’bale omwe ali kutali thangwe pinango bzingakwanisike lini kuti iye atipase thandizo lomwe tikufunikira.

w23.09 tsa. 10 ndi. 7

Maswaka, Kodi Moyo Wanu Un’dzakhala Tani Mukadzakula?

7 Cinthu cibodzi comwe tingapfunze na bzakusankhula bzakuipa bzomwe Jehowasi adacita n’cakuti tin’funika kumbasankhula axamwali omwe ambafuna Yahova na omwe ambafuna kumukondwesa. Axamwali amwewa an’dzatithandiza kuti timbacite bzinthu mwanzeru. Ifepano tingakhale pa uxamwali napo na wanthu omwe mbakulu na ifepano. Kumbukirani kuti Jehowasi akhali mng’ono kwene-kwene na Jehoyada. Pakulewa bza axamwali, mbabzibvunzani kuti: ‘Kodi axamwali wangu ambandithandiza kuti ndilimbise uxamwali bwangu na Yahova? Kodi iwo ambandilimbikisa kuti nimbabvere mitemo ya Yahova? Kodi iwo ambalewa bza Yahova na bzinthu bzomwe apfunza m’Bibliya? Kodi iwo ambandipasa malango bzikafunikira, ayai ambandondiuza bzinthu bzomwe bzimbandidekera basi?’ (Mimwani 27:5, 6, 17) Kulewa cadidi, penu axamwali wanu ambafuna lini Yahova, imwepo mun’funika kumalisa uxamwalibo. Tsono penu axamwali wanuwo ambafuna Yahova, iwo an’dzakuthandizani nthawe zentse.  —  Mimwani 13:20.

Cuma Cauzimu

w06 15/9 tsa. 19 ndi. 12

Nfundo Zikulu-zikulu za m’Bukhu la Mimwani

27:21. Bzomwe ifepano timbacita tikatendedwa na wanthu bzimbalatiza kuti ndife wanthu wa mtundu wanyi. Timbalatiza kuti ndife wakubzicepesa tikazindikira kuti takwanisa kucita cinthuco na thandizo la Yahova ticipitiriza kumutumikira. Munthu omwe ngwakubzikuza akatendedwa na winango ambayamba kuwona kuti ngwakufunika kwene-kwene kuposa winango.

25-31 AGOSTO

CUMA CA M’FALA LA MULUNGU MIMWANI 28

Kusiyana Komwe Kulipo Pakati pa Munthu Wakuipa na Wakulungama

w93 15/5 tsa. 26 ndi. 2

Tewerani Yahova na Mtima Wentse

“ANYAKULUNGAMA ali ninga mphondolo yomwe njakulimba mtima.” (Mimwani 28:1) Iwo ambalatiza cikhulupiro mwa kuthemba Fala la Mulungu ndipo ambatsimikiza kupitiriza kutumikira Yahova napo pomwe akugumana na mabvuto.

it-2 tsa. 1139 ndi. 3

Kubvesesa

Wale omwe ambasankhula kuleka kubvera cadidi. Wale omwe ambasankhula kusaya kubvera Mulungu ambawona kuti mpsakufunika lini kumukumbukira Mulunguyo pomwe akucita bzakusankhula na bzinthu bzinango pa moyo wawo. (Djb 34:27) Munthu omwe ambacita bzinthu mwa njira imweyi ambalekerera kuti mtima wace umupambuse ndipo ambabvesesa lini bzinthu. (Sl 36:1-4) Napo ambabziti ambatumikira Mulungu, iye ambaikha bzakufuna bza wanthu pa mbuto yakuyamba m’mbuto mwa bzakufuna bza Mulungu. (Zai 29:13, 14) Iye ambawona kuti bzomwe akucitabzo bziribe kuphonyeka ndipo ambabzipasa lazau acimbawonambo ninga “masenzeka” (Mim 10:23) iye ambakumbuka mwakupusa acibzinamiza yekha kuti Mulungu akuwona lini bzomwe iye akucitabzo thangwe ambawoneka lini, bzomwe kwa iye bzimbakhala ninga kuti mphanvu ya Mulungu yakuzindikira ikuphata lini basa. (Sl 94:4-10; Zai 29:15, 16; Jer 10:21) Kulewa cadidi bzomwe iye ambalewa na kucita bzimbakhala ninga akulewa kuti “Yahova kulibe” (Sl 14:1-3) ndipo ambakhala ‘alibe naye basa.’ Pakuti ambatsogoleredwa lini na Mulungu, iye ambatonga lini bwino bzinthu, ambabziwona lini bzinthubzo mu njira yakuthemera, ambakumbukira lini bzinthu bzentse pakulewa bza nkhaniyo ndipo ambacita lini bzakusankhula bzabwino.  —  Mim 28:5.

it-1 tsa. 1211 ndi. 4

Kukhulupirika

Munthu ambakhala wakukhulupirika sikuti mwa mphanvu zace koma thangwe ra kukhulupira na kuthemba Yahova na mphanvu yace yakupulumusa. (Sl 25:21) Mulungu ambapicira kuti an’dzakhala “mkhotco” na “mbuto yakukhotcerereka,” kwa wale omwe ambafamba mwakukhulupirika. (Mim 2:6-8; 10:29; Sl 41:12) Thupo lawo la kufuna kukondwesa Yahova limbacitisa kuti aleke kubwerera m’mbuyo acipitiriza kuyenda kutsogolo kuti akwanirise cakulinga cawo. (Sl 26:1-3; Mim 11:5; 28:18) Ninga momwe Djobi adawonera kuti napo munthu wakusaya mulandu angabonere thangwe ra kutongedwa na wanthu wakuipa acifika pakufa pabodzi na wanthu wakuipawo, Yahova ambatsimikizira kuti akudziwa bza moyo wa munthu umweyu, ndipo ambatsimikizirambo kuti utaka bwa munthu umweyu bun’dzapitiriza kukhala bulipo, tsogolo lace lin’dzakhala la mtendere ndipo an’dzatambira bzinthu bzabwino. (Djb 9:20-22; Sl 37:18, 19, 37; 84:11; Mim 28:10) Ninga Djobi, bzomwe bzimbacitisa kuti munthu akhale wakufunika na wakuthemera kulemekezedwa ni kukhala wakukhulupirika sikuti kukhala wakudala. (Mim 19:1; 28:6) Wana omwe ana pai na mai wa mtundu umweyu an’funika kuwonedwa kuti mbakukondwa (Mim 20:7), iwo ambatambira utaka bwabwino thangwe ra ciratizo cabwino ca pai wawo na kukomedwa na dzina na ulemu bomwe ambakhala nabo thangwe ra pai wawoyo.

Cuma Cauzimu

w01 1/12 tsa. 11 ndi. 3

Imwepo Mungatcenkhe Matenda ya Mtima Yauzimu

Kubzithemba kwene-kwene. Wanthu azinji omwe ambaduwala matenda ya mtima akhathemba kwene-kwene thanzi lawo pomwe akhanati kuduwala matendayo. Kazinji-kazinji iwo akhawona kuti mpsakufunikira lini kuyenda kwa adotolo kuti akawonewe matendayo. Mwa njira ibodzi-bodziyi, Akristau winango angakumbuke kuti palibe comwe cingawacitikire thangwe rakuti akutumikira Yahova kwa nthawe itali. Pinango angasiye kubziyeza mwauzimu acigumana na mabvuto. Mpsabwino kumbakumbukira malango ya Paulo yakuti: “Ule omwe akukumbuka kuti adaima, akhale tceru kuti aleke kugwa.” Mpsakufunika kumbakumbukira kuti ndife wakuperewera ndipo nthawe zinango timbafunika kubziyeza mwauzimu.  —  1 Akolinto 10:12; Mimwani 28:14.

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani