April

Aristarchus ro rhiẹ Olele Kristi ro nẹ Macedonia rọ ha i Thessalonica rhe, ugbehian ro vwo atamwu kpahen ọnyikọ Paul. Ọwan i kiki se kpahen Aristarchus ọke i Paul o riẹ Ephesus uvwre ugbo onya owian aghwoghwo yi ọresa. Ọke Aristarchus o leli Paul, ilogbozighi ni mwurien. (Acts 19:29) Ọke aye e tiobọnie, ọ zẹ ji Paul vwo-o, ọrẹn ọ sẹrorẹ atamwu ro vwo kpahen Paul. Ibiamo ezẹko a vrẹn hin, uvuẹn Greece, Aristarchus ọ ji daji kẹri Paul udabọ ẹkparehaso ri Paul ọ dẹrughwaroghwu. (Acts 20:2-4) Uvuẹn ẹgbukpe 58 C.E. ọke re mwu i Paul rhẹ ekanron uvuẹn Rome, Aristarchus o lelirie nya, aye awanva ni ji rhiẹromẹrẹn ọkuna ro rhueri uvuẹn urhie. (Acts 27:1, 2, 41) Ọ họhọre taghene ọke ro te Rome hin, ọye o leli Paul daji ekanron ibiọke. (Col. 4:10) O fiotọre ra na ta taghene Paul ọ mẹrẹn urhebro mie omizu ọnana ro vwo atamwu na! Jerẹ Aristarchus, ana sabu rhiẹ ugbehian ro vwo atamwu nyoma re ne tigban imizu ọwan uvuẹn “ọke ebẹnbẹn,” orhiẹ ọke ro serhọ ọvo-o. w20.01 9 ¶4-5

Ohworho ra djẹha ọnọ sabu rhe roro taghene ọye o mwuovwan uphẹn ọghoghanren ọnana-a. Ọrẹn, o vwo vwo ẹhẹn eveva taghene Jehova ọ djẹriẹ ha-a. Oma ọ merhiẹn omamọ, no ji dje ọdaremẹro ọnẹyen phia ọke ro roro kpahen ifiẹrorhọ ro vwori. (1 Pet. 1:3, 4) Ọnana no mevirhọ taghene era djẹha na i guọlọ hwu? Ọnyikọ Paul ọ kpahenrhọ onọ ọrana. Ọ ha ugboma aye vwanvwọn oghwọgbọ, nọ tare: “Itiọrurhomẹmro, ọwan ri ha uvuẹn oghwọgbọ ọnana a guan, ẹhẹn ọwan o seriotọre, fọkime ọwan a guọlọ fiẹ ọnana rhotọre-e, ọrẹn a guọlọ ku ọreva na rhọ, neneyo arhọ ọ sabu mwu ugboma na rọ.” (2 Cor. 5:4) Akpọ ọnana ọ ji bẹn Ilele Kristi enana te erhirhiẹ aye a guọlọ hwu phẹphẹrẹ-ẹ. Ukpomaran, aye a riakpọ jeghwai kwomakugbe ekrun ọrhẹ igbehian aye ga i Jehova kẹdẹkẹdẹ. Ọrẹn, o toro oborẹ aye e ruẹ-ẹ, aye a karorhọ ifiẹrorhọ ọghoghanren aye kpahen obaro na ọke ephian.—1 Cor. 15:53; 2 Pet. 1:4; 1 John 3:2, 3. w20.01 23 ¶12-13

Jehova o yono ọwan, fọkime o vwo ẹguọlọ kpahen ọwan nọ ghwọghwu ọwan ọkezẹko. Jehova ọ nyoma izede buebun ghwọghwu ọwan. Jerẹ udje, ọwan e se ekete uvuẹn i Baibol yanghene rhon ẹmro ra haphia uvuẹn uyono rọ nọ sabu kpọ ọwan vi. Ọkezẹko, ekpako ukoko a ha userhumu ra guọlọre rẹn ọwan. O toro aruẹ ọghwọghwu ra yẹre ọwa-an, Jehova ọ ghwọghwu ọwan fọkime o vwo ẹguọlọ kpahen ọwan. (Jer. 30:11) Jehova ọ ha userhumu rẹn ọwan dien ebẹnbẹn. Jerẹ oborẹ ọsẹ ro vwo ọdamẹ ọ hobọtua emọyen uvwre ọke ebẹnbẹn, omaran yi Jehova ọ ji hẹrote ọwan uvwre ọke ebẹnbẹn. Ọ ha ẹhẹn ọfuanfon ọnẹyen sẹrorẹ ọwan nẹ ẹkuọn izede ọrẹ ẹhẹn. (Luke 11:13) Jehova ọ ji ha userhumu phia ọke ẹhẹn ọwan orho seriotọre. Jerẹ udje, ọ yẹrẹ ọwan obọdẹn ifiẹrorhọ. Ifiẹrorhọ kpahen obaro na yọ ha userhumu rẹn ọwan din ebẹnbẹn. Roro kpahen ọnana: O toro ekwakwa ibiobiomu ri na phia rẹn ọwa-an, Ọsẹ ọwan ono tiẹ ojẹriọ nie rẹn ọwan obaro na. Ebẹnbẹn ra mẹrẹn vwana erẹ ibiọke, ọrẹn ebrurhọ ri Jehova ọ yẹ ọwan eri bẹmẹdẹ.— 2 Cor. 4:16-18. w20.02 5 ¶14-15

Ana sabu ti omẹriọ ọsọsọ ni ọmudu ọwan! Roro kpahen udje imizu i Joseph. Ọke ẹgbukpe buebun a vrẹn rẹ imizu i Joseph e ruie gbalogbalo hin, aye ni vwariẹ uvuẹn Egypt. Bọmọke i Joseph o ki dje omayen rẹn imizie, nọ damirẹn aye ni sẹ aye i wene ne. No ruẹ ẹkwaphiẹrhotọre emaren, nọ ha emarẹn obuebun rẹn ubrevwiẹ aye re se Benjamin ji djẹ ọdamẹ okokodo riẹn. (Gen. 43:33, 34) Ọrẹn, o vwo iyẹnrẹn owuorowu ro djerie phia taghene aye i rioma kpahen Benjamin ro rhiẹ omizu aye-e. Ukpomaran, aye ni dje ọdamẹ okokodo rẹn omizu aye ọrhẹ ọsẹ aye Jacob. (Gen. 44:30-34) Fọkime imizu i Joseph i dobọ omẹriọ ji ne, aye ni sabu rharhumu rhua ufuoma rhiẹ ekrun aye. (Gen. 45:4, 15) Omaran ọ ji havwọ, erhe ti omẹriọ ọsọsọ nẹ ọmudu ọwan, ọnọ ha userhumu rẹn ọwan sẹrorẹ ufuoma uvuẹn ekrun ọrhẹ ukoko na. Jehova ọ guọlọre na wọnrọn haso omẹriọ, na jeghwai hatua ufuoma. Erhe vwo omeriotọre, ẹhẹn otemẹ, ọrhẹ ọdaremẹro, arha rioma kpahen awọrọ-ọ. w20.02 19 ¶17-18

Izede owu ene ru dje ọdaremẹro phia rẹn ẹguọlọ i Jehova yẹ, nyoma ẹrhomo. Ẹguọlọ wu vwo kpahen Jehova ọnọ gbanhonrhọ ọke wa rha ta riẹn kpahen edamẹ wu vwori, ji kpẹmiẹ fọkiẹ ọsoso oborẹ o ru wẹn ne. Onyerẹnkugbe ọnọ rhẹ i Jehova ọnọ gbanhonrhọ ọke wa mẹrẹn oborẹ ọ kpahenrhọ ẹrhomo enọ. No no mwuo ẹro taghene ọ dabu vwẹruọ. Ọrẹn na sabu tikẹrẹ i Jehova, o fori ne vwẹruọ oborẹ o ruẹ ekwakwa ye lele. O ji fo ne wu rhe oborẹ ọ guọlọ mie owẹwẹ. Izede owu ọvo ra na sabu vwo irherhe ọrana yẹ nyoma uyono i Baibol na. Omarana, vwo ọdaremẹro kpahiẹn. Baibol na ọvo yo vwo urhomẹmro kpahen Jehova ọrhẹ ọhọriẹ. We djephia taghene wu vwo ọdaremẹro kpahen i Baibol na we rhe se yi kẹdẹkẹdẹ, mwuegbe hẹrhẹ uyono ọnọ, ji ha oborẹ wu yonorin na ruiruo. (Ps. 119:97, 99; John 17:17) Wu vwo ẹkwaphiẹrhotọre isese i Baibol omobọ? Wa nyamwu ẹkwaphiẹrhotọre ọrana, nyoma we se i Baibol na kẹdẹkẹdẹ? w20.03 5 ¶8-9

Orhianẹ wu vwa sabu nya ugbo oseseri-i, wu na sabu guọlọ ekete afiede wu ne siyẹ ne wu sabu ghwoghwo rẹn ihworho ra nyavrẹn. Wu na ji sabu ruẹ aghwoghwo kpregede, ya ileta, yanghene ghwoghwo nyoma ifonu. Ighwoghwẹmro buebun re vwa sabu ghwoghwo nẹ oghwa riẹ oghwa fọkiẹ erhirhiẹ aye, a mẹrẹn aghọghọ nẹ izede enana aye a ha ghwoghwo na. Udabọ emiamo, wu na sabu wian owian Uvie na vuọnvuọn. Paul nọ tare: “Mi vwo omẹgbanhon mie ru ekwakwa ephian nyoma ohworho rọ yẹre mẹ omẹgbanhon.” (Phil. 4:13) Paul ọ guọlọ omẹgbanhon ọrana ọke ro kpomẹ uvuẹn owian imishọnari ọnẹyen. Nọ ta rẹn itu i Galatia: “Ọrẹn, are i rheri taghene fọkiẹ emiamo yi mie vwo uphẹn ukukaro ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na rẹn are.” (Gal. 4:13) Omaran ọ ji havwọ, emiamo ọnọ ji sabu yẹ ọwan uphẹn re ne ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na rẹn awọrọ jerẹ idọkitọ, inọsu, ọrhẹ era hẹrote ihworho re kpomẹ. Ihworho enana buebun i ha owian ọke erhe ghwoghwo te eghwa aye. w19.04 4-5 ¶10-11

Uvuẹn ẹgbukpe 2018, ighwoghwẹmro ri bun vrẹn 223,000 e rhirhiẹ ekete ra dobọ owian Uvie na ji, yanghene ekete ẹkparehaso ọgbogbanhon ọ havwọ. Ọnana o gbe ọwan unu-u. Ilele Kristi urhomẹmro i fiẹrorhọ taghene ana kparehaso aye. O toro ekete ọwan e rhirhiẹ-ẹ, igọmẹti ọnọ sabu dobọ ogame ra harẹn Jehova Osolobrugwẹ ọwan ro vwo ẹguọlọ ji kpregede. Orhianẹ igọmẹti ọ dobọ owian Uvie na ji, ana sabu roro taghene ọwan e vwo ekwerhọ Osolobrugwẹ ghwomara-an. Ọrẹn, karorhọ taghene ẹkparehaso o vwo djephia taghene Jehova o biomevwan kpahen ọwa-an. Jerẹ udje, roro kpahen ọnyikọ Paul. Ọye o vwo ekwerhọ Osolobrugwẹ. O vwo uphẹn rọ ya ileta 14 uvuẹn obọrẹ a ha edjadjẹ i Greek ya uvuẹn Eyaya Ọfuanfon na, jeghwai rhiẹ ọnyikọ harẹn egbamwa na. Ọrẹn ọ dẹrughwaroghwu ẹkparehaso ọgbogbanhon. (2 Cor. 11:23-27) Udje ọnyikọ Paul o djephia taghene Jehova ọ ha uphẹn rẹn idibo yi na kparehasuẹ aye. w19.07 8 ¶1, 3

Izede owu kirighwo ri Jehova o ru dje ọdamẹ rẹn idibo yi, yẹ ọrẹ ọ ha userhumu rẹn aye wọnrọn hasuẹ evwreghrẹn aye. Evwreghrẹn ọwan kirighwo yẹ Echu ọrhẹ ikpodje yi. Jehova o tiri ọwan orhọ kpahen evwreghrẹn enana, nọ ji yẹ ọwan oborẹ a guọlọre na sabu fi aye kparobọ. (Eph. 6:10-13) Erhe rhiabọ dede userhumu i Jehova jeghwai hẹrosuiẹ, ana sabu kparehasuẹ i Dẹbolo. Ana sabu vwo aruẹ imwẹro ọnyikọ Paul o vwori. Nọ tare: “Orhianẹ Osolobrugwẹ ọ ha obọrẹ ọwan, ọrọmo yọ nọ sabu haso ọwan?” (Rom. 8:31) Re rhiẹ Ilele Kristi urhomẹmro na, ọwan i vwa tẹnroviẹ Echu ọrhẹ ikpodje na-a. Ọwan a tẹnroviẹ oborẹ ene ru yono kpahen Jehova jeghwai ga ye. (Ps. 25:5) Ọrẹn, o fori ne rhe kpahen ena rẹ Echu ọ ha ruiruo. Mesoriẹ? Neneyo Echu o jo rho fi ọwan kparobọ.—2 Cor. 2:11; ekete ra djokarhọ. w19.04 20 ¶1-2

Ọke re lele ohworho rẹ aye o seriotọre ruẹ kugbe, ọwan a dabu kerhọ awọrọ? Uruemru ra kerhọ ọ vrẹn ọrẹ ene kudu, jeghwai rhe ni ohworho na, ọrẹn a vwa tẹmro-o. Ana sabu dje aruẹdọn ọrhẹ ẹguọlọ rẹn awọrọ ọke ra kerhọ aye. Ọkezẹko, ẹmro bọrọbọrọ ra ha ona ta ọnọ sabu dje oborẹ e vwo ọdamẹ te. Wu na sabu ta: “Ọ dare mẹ omamọ taghene emru ọnana ọ phia wẹn! O fo ne ruẹ ọmọvwerhe owuorowu izede omara-an!” Ọkezẹko wu na sabu nọ onọ owu yanghene eva ne wu djephia taghene wu vwẹruọ omiamiamo rẹ ohworho na ọ dẹrughwaroghwu. Wu na sabu nọ, “Biko wu na sabu dje fiotọre mẹ oborẹ wa ta?” yanghene “Mi mẹrẹnvwrurhe taghene ọnana oborẹ wa ta . . . Gbinẹ rhẹ omaran?” Aruẹ ẹmro bọrọbọrọ erana ina sabu lẹrhẹ ohworho na rhe taghene wa dabu kerhọ ye neneyo wu sabu vwẹruọ ye. (1 Cor. 13:4, 7) O fori ne wu jomarhotọre ne wu ja ‘kiki tẹmro.’ Wu vwe bru ẹmro ohworho na ze yanghene kpọ iroro yi vi-i. Vwo erhionrin! Ukperẹ ana damoma ta rẹn aye oborẹ aye ine ru lele, ọwan i dje arodọmẹ ọrhẹ aruẹdọn rẹn aye.—1 Pet. 3:8. w19.05 17-18 ¶15-17

Uvuẹn ekrun na, o fori nẹ esa i vwo ẹguọlọ kpahen ane aye “jerẹ oborẹ Kristi ọ jeghwai vwo ẹguọlọ kpahen ukoko na.” (Eph. 5:28, 29) Esa ọnọ vi hẹrokele ẹguọlọ okokodo ri Kristi o djephia nyoma rọ nọ ha edamẹ aniẹ karo rẹn enẹyen. Ọkezẹko, ọnọ sabu bẹn harẹn ehworhare ezẹko nẹ aye i dje aruẹ ẹguọlọ ọnana phia, fọkime uvuẹn ekete aye i nurhe ihworho e vwo uruemru re dje ẹguọlọ phia jeghwai brorhiẹn ọsoso-o. Ọnọ sabu bẹn nẹ aye i wene iruemru ibiobiomu enana, ọrẹn o fori nẹ aye i ru ewene enana neneyo aye i sabu nyalele urhi ọrẹ i Kristi na. Esa ro djẹ aruẹ ẹguọlọ ọnana phia, aniẹ ọnọ họghọ riẹn. Ọsẹ ro ghini vwo ẹguọlọ kpahen emọyen, ọ vwọ ha ẹkuọn vwẹ aye nyoma oborẹ ọ ta jeghwai ruẹ-ẹ. (Eph. 4:31) Ukpomaran, o dje ẹguọlọ ọrhẹ ekwerhọ ye phia izede ri na lẹrhẹ emọyen vwo omefuon ọrhẹ ẹhẹn ro totọre. Aruẹ ọsẹ ọrana, emọyen ina họghọ riẹn jeghwai vwo ẹguọlọ kpahiẹn. w19.05 6 ¶21

Ana sabu nọ oma ọwan oborẹ ẹmro i Gabriel o mevirhọ rẹn Mary. Ẹmro i Gabriel na nọ lẹrhẹ i Mary roro taghene Jesu ọnọ ha ẹrhẹ Orodje Herod—yanghene rhiẹ owuọwan ro no suon uvuẹn Israel? Jesu orho rhiẹ orodje, Mary no no rhiẹ izu orodje, ekrun ọnẹyen ni ne rhe rhirhiẹ uvuẹn oghwa orodje. Ọrẹn, o vwo iyẹnrẹn owuorowu rọ tare taghene Mary o lele i Gabriel gbe aruẹ ikun ọrana-a; habaye iyẹnrẹn owuorowu ọ ta taghene Mary ọ nekpẹn ẹrhẹ ọduado uvuẹn Uvie na-a. Mary ghini ọmase ro vwo obọdẹn omeriotọre! O fori na karorhọ taghene oborẹ o mwu ọwan yono i Baibol na ọrhẹ ẹbe ukoko na yẹ ọrẹ ene ti kẹrẹ i Jehova. Ọwan i guọlọ rhe “aruẹ ohworho” ra havwọ, jeghwai rhe ewene ro fori ne ru neneyo oma ọ merhen Osolobrugwẹ. (Jas. 1:22-25; 4:8) Na ki tuẹn uyono omobọ ọwan rhọ, o fori na nẹrhomo vwe i Jehova nọ yẹ ọwan ẹhẹn ọfuanfon ọnẹyen. O fori na rẹ ye nọ ha userhumu rẹn ọwan mẹrẹn erere nẹ ọbe re ne yono na, jeghwai djokarhọ ewene ro fori ne ru. w19.05 31 ¶18-19

Ọkezẹko ọwan ina sabu dẹrughwaroghwu ọfiamu sansan ukwọgbọ. Roro kpahen idje enana. Omizu ọhworhare owu re se John, ro vwo emiamo rọ lẹrhẹ iriẹn omayen hwuẹ, ẹhẹn yen no seriotọre ọke aniẹ rọ rọnmọren emrẹ ẹgbukpe 19 ne ọ sẹrerhumuje vwo. Ọke oru, emọyen egbọtọ awanva ni dobọ i Jehova ẹga ji. Esa ọrhẹ ane owu re se Bob ọrhẹ Linda, i dẹrughwaroghwu aruẹ ebẹnbẹn sansan. Iruo ọrhẹ oghwa aye awanva i varẹ aye obọ. Haba ebẹnbẹn erana, idọkitọ nọ ta rẹn i Linda taghene o vwo emiamo ọmudu rọ nọ sabu kpe yi hwu, ọrhẹ emiamo ọrọrọ rọ lẹrhẹ oma bẹn yen. Ana sabu vwo imwẹro taghene Ọmemama ọrhẹ Ọsẹ ọwan ro vwo ẹguọlọ Jehova, o vwẹruọ ebẹnbẹn ra dẹrughwaroghwẹ. Ọ guọlọ ha userhumu rẹn ọwan nyerẹn ghele ebẹnbẹn ra mẹrẹn. (Phil. 4:6, 7) Baibol na o vwo iyẹnrẹn buebun ro dje kpahen ebẹnbẹn sansan rẹ idibo yi i dinrin. O ji vwo iyẹnrẹn kpahen oborẹ i Jehova o ru ha userhumu rẹn aye nyerẹn ghele erhirhiẹ na. w19.06 14 ¶2-3

Ọwan i rhe ru iruo esiri rẹn ihworho ri vwe vwo esa yanghene ane, ne djephia taghene e ghini vwo ẹguọlọ kpahen aye. Maido ọke ọnana, aye i guọlọ obọdẹn igbehian. Marhẹ wu ne ru djephia taghene wẹwẹ obọdẹn ugbehian? Wu na sabu se aye rhiẹ oghwa ọnọ me leluo riẹ emaren. Wu na ji sabu lele aye ruiruẹn kugbe yanghene riẹ aghwoghwo. Wu na ji sabu ha use rẹn aye nẹ aye i homaba uvuẹn ogame ekrun ọnọ. Wu rhe ruẹ ọnana, wu na lẹrhẹ oma merhen i Jehova fọkime “ọ kẹrẹ ihworho rẹ ẹhẹn aye o seriotọre,” ọrhẹ “ọro simi emẹse uku.” (Ps. 34:18; 68:5) Phẹrẹkpẹ, ọke Uvie Osolobrugwẹ ono suẹn otọrakpọ na, “ana kpare iroro vrẹn ikpokpogho” ephian. Ọwan a hẹrhẹ ọke ra na ja ‘karorhọ ekwakwa ahwanren na ghwomaran, aye i rha tobọ kọn ruẹ ọmudu na-a.’ (Isa. 65:16, 17) Bọmọke ọke ọrana ono te, o fori na rha hobọtua owuowọnwan jeghwai djephia nyoma ẹmro ọrhẹ idjaghwẹ ọwan taghene e vwo ẹguọlọ kpahen ekrun ọwan ro rhiẹ ukoko i Jehova.—1 Pet. 3:8. w19.06 25 ¶18-19

Ẹgbukpe buebun ri vrẹn ne, Oghwa Odẹrẹ na nọ tare: “Ohworho ro rhe Osolobrugwẹ ọ hẹrosuiẹ omamọ ọke edamuni.” Ọrana ghini urhomẹmro! Na sabu din ẹkparehaso, ene vi vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova ji hẹrosuiẹ nẹ ọmudu ọwan rhe. (Matt. 22:36-38; Jas. 5:11) Se i Baibol na kẹdẹkẹdẹ, ne wu bru ẹkẹ wu ne vwo omamọ onyerẹnkugbe rhẹ i Jehova rhọ. (Jas. 4:8) Ọke we se yi, tẹnrovi iruemru ẹguọlọ eri Jehova. Damoma vwẹruọ oborẹ o vwo ẹguọlọ kpahuọn te ọke we rhe se kpahen oborẹ ọ tare ọrhẹ ekwakwa ro ruru. (Ex. 34:6) Ọnọ sabu bẹn rẹ ihworho ezẹko ine kwe taghene Jehova o vwo ẹguọlọ kpahen aye, nime e ji dje ẹguọlọ rẹn aye dẹ-ẹ. Wu rha dẹrughwaroghwu obẹnbẹn ọrana, damoma ya rhotọre kẹdẹkẹdẹ oborẹ i Jehova o ru dje arodọmẹ ọrhẹ uruemru esiri wẹn ne. (Ps. 78:38, 39; Rom. 8:32) Ọke we roro kpahen oborẹ wu rhiẹromẹrẹn ne, ọrhẹ eroro kodo kpahen oborẹ wu seri uvuẹn i Baibol na, ne wu na sabu djokarhọ ekwakwa buebun ri Jehova o ru wẹn ne. We rhe dje ọdaremẹro phia kpahen oborẹ i Jehova o ru wẹn ne, onyerẹnkugbe are nọ nọ kpẹnkpẹnrhọ.—Ps. 116:1, 2. w19.07 2-3 ¶4-5

Jehova ọ yẹ ọwan omẹgbanhon re ne brorhiẹn omobọ rẹn awọrọ-ọ. Ohworho ro jurhi ri vwe fiemru rẹn imizu na, ọ vwọ hẹrote aye-e, ukpomaran ọ damoma ro no sun esegburhomẹmro aye. Echu re se Dẹbolo ọnọ rhọ kparehaso idibo i Jehova. (1 Pet. 5:8; Rev. 2:10) Echu ọrhẹ ihworho yi ina damoma aye ina dobọ ogame i Jehova ji. Ọrẹn, o fo nẹ ofẹn ọ lẹrhẹ ọwan ja ga i Jehova-a! (Deut. 7:21) Jehova rhẹ ọwan i gba havwiẹ, ọnọ ji rha hobọtua ọwan arha tobọ dobọ owian Uvie na ji. (2 Chron. 32:7, 8) O fori ne brorhiẹn jerẹ Ilele Kristi erukaro na, ọke aye a ta rẹn ihworho re suẹn taghene: “Sẹ orhomurun uvuẹn ikẹro Osolobrugwẹ nẹ ame i kerhọ are ukperẹ ono rhiẹ Osolobrugwẹ, are i brorhiẹn yen rẹn oma are. Ọrẹn harẹn ame, ekwakwa ame i mẹrẹnren jeghwai rhon ame i sabu dobọ ẹta ye jẹ-ẹ.”—Acts 4:19, 20. w19.07 13 ¶18-20

Ọke re ghwoghwo, o fori na dabu vwẹruọ oborẹ ọsoriẹ ihworho ra vware e vwo aruẹ iroro aye i vwori na. Ọnyikọ Paul ọ ghwanranren uvwre itu i Jew. Ọrẹn, no wene ona aghwoghwo yi lele erhirhiẹ ihworho ri vwe rhiẹ itu Jew, ri vwe rhe kpahen i Jehova ọrhẹ i Baibol na. Ọkezẹko, ana guọlọ iyẹnrẹn erọrọ na sabu vwẹruọ iroro ihworho ri ha uvuẹn okogho re ghwoghwo. (1 Cor. 9:20-23) Ẹkẹ ọwan ọrẹ ana guọlọ ihworho ri vwo “omwemẹ.” (Matt. 10:11) Na sabu ru ọnana, o fori na nọ ihworho oborẹ aye i vwo imwẹro kpahen jeghwai dabu kerhọ ẹkpahenrhọ aye. Omizu ọhworhare owu ro rhirhiẹ England, ọ nọ ihworho nẹ aye i ta riẹn oborẹ ọnọ yẹ orọnmo omamerhomẹ, oborẹ ana mọrọn emọ lele, yanghene oborẹ ene ru nyerẹn ghele osehiẹn. Ọrhọ kerhọ ẹkpahenrhọ aye hin, nọ ta, “Me wu roro kpahen urhebro ọnana ra yare emrẹ ẹgbukpe rọ joma te 2,000 ne?” Omizu na nọ nyoma ifonu ọnẹyen dje ekete i Baibol ezẹko rẹn ihworho na, ọrẹn ọ vwọ hunute i Baibol na-a. w19.07 21-22 ¶7-8

Marhẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Osolobrugwẹ ono kodo te? Jesu ọ kpahenrhọ onọ ọrana ọke rọ ta rẹn onyẹ i Pharisee owu: “Wu ne vi vwo ẹguọlọ kpahen Jehova Osolobrugwẹ ọnọ rhẹ ọsoso ọmudu ọnọ ọrhẹ ọsoso ugboma ọnọ kugbe ọsoso ẹhẹn ọnọ.” (Matt. 22:36, 37) Ọwan i guọlọ vwo ẹguọlọ kpahen Jehova rhẹ ọsoso ọmudu ọwan. Ọwan i guọlọre nẹ ẹguọlọ re vwo kpahiẹn nọ rhọ gbanhanrhọ gbanhanrhọ. O fori ne rhe Osolobrugwẹ na sabu vwo ẹguọlọ kpahiẹn. Baibol na ọrhọ ta: “Kohworho kohworho ro vwo vwo ẹguọlọ, o ji rhe Osolobrugwẹ-ẹ, fọkime Osolobrugwẹ yẹ ẹguọlọ.” (1 John 4:8) Ọnyikọ Paul o djephia taghene ẹguọlọ ọwan kpahen Osolobrugwẹ ọnọ rhọ gbanhanrhọ erhe vwo “irherhe rọ gbare ọrhẹ ọmẹrẹnvwrurhe.” (Phil. 1:9) Ọke ra tuẹn uyono i Baibol rhọ obọ, ne vwo ẹguọlọ kpahen Jehova dedevwo ibiẹ irherhe ọvo ye vwo kpahiẹn. Ọrẹn, ọke re yono kpahen Jehova riarorhọ, ẹguọlọ ọwan kpahiẹn nọ gbanhanrhọ. Ọrana yẹ ọsoriẹ ọwan e ni uyono i Baibol ọke ephian ọrhẹ e roro kodo kpahen oborẹ e seri na rhiẹ emru ọghoghanren uvuẹn akpenyerẹn ọwan!—Phil. 2:16. w19.08 9 ¶4-5

Wu rhe vwo owian ọkpokpọ, o fori ne wu vwo igbehian ekpokpọ. Karorhọ taghene ne wu sabu vwo igbehian, wu ne rhiẹ omamọ ugbehian vwẹre. Ta rẹn awọrọ kpahen ekwakwa irhorhomu wu rhiẹromẹrẹn uvuẹn ogame i Jehova ne, jenẹ awọrọ i mẹrẹn aghọghọ wu vwori uvuẹn ogame i Jehova. Orhianẹ wu nyaji owian ọnọ vwo fọkime ane yanghene esa ọnọ o kpomẹ, wu vwe kperie-e. Habaye, orhianẹ wẹwẹ ye kpomẹ, wu vwe jẹ ẹhọn seriotọre-e. Karorhọ taghene are “ugboma owu,” are i ji ve obaro i Jehova taghene are ina hẹrote omomare uvuẹn erhirhiẹ ephian. (Matt. 19:5, 6) Orhianẹ are i nyaji owian are vwo fọkime anuọ ọ mẹrenvwan are i vwe fiẹrorhọ, yẹ ọmọ na imwẹro taghene ọ ghanren ghwẹ owian ọnọ. Yẹ ye imwẹro taghene ọye “uku” ro nẹ obẹ Osolobrugwẹ rhe. (Ps. 127:3-5) Habaye, ji ta riẹn kpahen ekwakwa irhorhomu wu rhiẹromẹrẹn uvuẹn owian ọnọ. Ọnana ọnọ sabu lẹrhẹ ọmọ na brorhiẹn rọ nọ ha akpenyerẹn ye ga i Jehova vuọnvuọn jerẹ oborẹ wu ruru. w19.08 22 ¶10-11

Babylon Rode ro rhiẹ okugbe ẹga efian ọrẹ akpọ na, ọ rhua ephien buebun vwe odẹ Osolobrugwẹ ne. Ọye ọ mọrenfian baren Osolobrugwẹ ne. Ọ ghwọwe izede ọrẹ ẹhẹn, nyoma ro lele ere suẹn uvuẹn akpọ na riẹ ọphọ kugbe. Ọ ha omẹgbanhon ọnẹyen sehiẹn ihworho re lelie, jeghwai so igho aye. O kpe ihworho buebun hwu ne, tobọ te idibo i Jehova ezẹko. (Rev. 18:24; 19:2) Jehova ọnọ ha ighoro ikpe ọrẹ aranmo rọ djoma na ghwọghọ “igberadja rode na.” Aranmo rọ djoma ọrana o mevirhọ Ukoko Okugbe Egbamwa Akpọ na. Ighoro ikpe na i mevirhọ usun oseghe ri havwiẹ vwana, ra hobọtua ukoko ọrana. Uvuẹn ọke i Jehova o verhọ, usun oseghe akpọ na, nọ nọ kparehaso i Babylon Rode. Aye ina “ghwọghiẹ ji ban ye firhọ,” nyoma aye ina ghwọghọ efe enẹyen jeghwai dje rẹn ihworho ephian taghene ọye ọvwọkon. (Rev. 17:3, 16) Oghwọghọ na ọnọ phẹrẹ omamọ, nọ nọ họhọ taghene ẹdẹ owu ọvo, rọ nọ lẹrhiẹ gbe ihworho ra hobọtua ye unu, fọkime o jiri ne rọ kparoma, ji ta: “Mi ji mwuomarhọ-ọ.”—Rev. 18:7, 8. w19.09 10 ¶10-11

Use ọrana o rhie firhọ rẹn ihworho ephian, Jesu ọ vwọ samọ le ohworho rọ ghini guọlọ ga Osolobrugwẹ-ẹ. (John 6:37, 38) Ọsoso idibo i Kristi i vwo uphẹn aye ine vwobọrhọ owian ri Jehova ọ yẹ i Jesu no ru na. O mwurun ọwan ẹro taghene Jesu ọnọ rhọ ha userhumu rẹn ọwan wian owian ọrana. (Matt. 28:18-20) Ihworho ri vwo omeriotọre yi bru i Jesu nya. (Matt. 19:13, 14; Luke 7:37, 38) Mesoriẹ? Roro kpahen ovẹnẹ rọ ha uvwre i Jesu ọrhẹ otu i Pharisee na. Ilori ẹga erana i vwe roro rẹn awọrọ-ọ, aye a ji kparoma. (Matt. 12:9-14) Ọrẹn, Jesu o roro rẹn awọrọ, o ji vwo omeriotọre. Otu i Pharisee na i vwo uruemru ra kparoma fọkiẹ ẹrhẹ aye i havwọ. Ọrẹn, Jesu o vwo uruemru ọrana-a, ukpomaran no yono idibo yi nẹ aye i ni oma aye jerẹ evrẹn. (Matt. 23:2, 6-11) Otu i Pharisee na, a ha ẹrhẹ aye sehiẹn ihworho na. (John 9:13, 22) Ọrẹn, Jesu ọ rhuọnrhuọn awọrọ oma nyoma irueruo ẹguọlọ ọrhẹ ẹmro esiri. Wu yono emru owuorowu mie i Jesu ne? w19.09 20 ¶1; 21 ¶7-8; 23 ¶9

Ana kparehaso ọsoso ihworho ri guọlọ hẹrokele i Kristi Jesu. Uyono ọ ha userhumu rẹn ọwan tikẹrẹ i Jehova rhọ. Uruemru ọwan kpahen uyono ẹnya, o dje oborẹ ene vwo edirin lele obaro na ọke ẹkparehaso ọrhọ homaphia. (Heb. 10:24, 25) Mesoriẹ? Ọwan i rha ha uphẹn rẹn ekwakwa ekokamu nẹ aye i lẹrhẹ ọwan je riẹ uyono vwana, me yọ nọ phia obaro na orhianẹ ene fi arhọ ọwan rhẹ erhirhiẹ imwofẹn na ki sabu kwomakugbe imizu ukoko na ruẹ uyono? Habaye, erhe vwo omwemẹ re ne riẹ uyono ukoko ọke ephian, ọwan i fiobọrhotọre-e, ọke ihworho i rha kparahaso ọwan ne je kwomakugbe. Ọke ọnana ya na sabu bọn ẹguọlọ re vwo kpahen uyono ẹnya gbanhon. Erhe vwo ẹguọlọ kpahen uyono ẹnya, ẹkparehaso owuorowu, tobọ te igọmẹti, i sabu da ọwan obọ jẹ na huvwele Osolobrugwẹ-ẹ. (Acts 5:29) Yono ekete i Baibol ri mai jo rhẹ urhomu. (Matt. 13:52) Itiọrurhomẹmro, wu sabu karorhọ i kemru kemru wu seri-i, ọrẹn Jehova ọnọ sabu nyoma ẹhẹn ọfuanfon ọnẹyen lẹrhuọ rha karorhọ ekete i Baibol ri mai jo. (John 14:26) Ekete i Baibol erana ina userhumu wẹn daji kẹrẹ i Jehova jeghwai fuevwan vwo edirin. w19.07 3 ¶5; 4 ¶8-9

Ẹgbukpe 1914 ọ vrẹnren e ki vwiọ? Orho rhiomaran, wu nyerẹn ọsoso akpọ ọnọ uvuẹn “ẹdẹ ri koba” ọrẹ enyerakpọ ọnana ne. Ọwan ephian i rhon kpahen iyẹnrẹn ri Jesu ọ ta kpahen ọke ọnana ne. Aye i sekpahen ivweri, emaren ri na kanren, etọre ekpogho, emiamo, irhi egbeghwu ro no bunrhọ, ọrhẹ ẹkparehaso ihworho i Jehova. (Matt. 24:3, 7-9, 12; Luke 21:10-12) A ji mẹrẹn iruemru ri gberi ihworho rẹ ọnyikọ Paul ọ ta kpahen. Re rhiẹ idibo i Jehova na, o mwurun ọwan ẹro taghene e nyerẹn uvuẹn “ẹdẹ ri koba na” ne. (Mic. 4:1) Ra mẹriẹn taghene ẹgbukpe 1914 ọ vrẹn jiri ne na, ọwan e vi nyerẹn uvuẹn oba ọrẹ “ẹdẹ ri koba na.” Fọkime oba na o tikẹrẹ ne, o fori ne rhe ẹkpahenrhọ rẹn enọ eghoghanren enana: Ekwakwa ego yi na phia uvuẹn ehion “ẹdẹ ri koba na”? Me yi Jehova o fiẹrorhọ taghene ọwan ine ruo ne ki te ọke ọrana? w19.10 8 ¶1-2

Edirin ọwan, o sekpahen erhirhiẹ ri rhomuru-un. Ana sabu ru edirin ọwan gbanhonrhọ, arha hẹroso i Jehova. (Rom. 12:12) Ive i Jesu uvuẹn isese i kẹdẹkẹdẹ inyenana o mevirhọ taghene ana vi sẹrorẹ atamwu udabọ ebẹnbẹn ra dẹrughwaroghwu. Erhe vwo edirin udabọ ebẹnbẹn re rhiẹromẹrẹn ọke ọnana, ana sabu vwo esegburhomẹmro ọgbogbanhon bọmọke ukpokpogho rode na ọnọ ki tonrhọ. Jerẹ oborẹ i Jehova ọ yẹ ọwan edirin, omaran ọ ji yẹ ọwan uduefigbere. Me yọ nọ ha userhumu rẹn ọwan na sabu rha hẹrosuẹ i Jehova ọke ephian? Nyoma isese i Baibol kẹdẹkẹdẹ, ọrhẹ eroro kodo kpahen oborẹ i Jehova o simi ihworho yi lele ọke ahwanren. (Ps. 68:20; 2 Pet. 2:9) Egbamwa na i rha kparehaso ọwan uvuẹn ukpokpogho rode na, o fori ne fiudugbere jeghwai hẹroso i Jehova vrẹn oborẹ e ruẹ bi. (Ps. 112:7, 8; Heb. 13:6) Arha hẹroso i Jehova vwana, ene vwo uduefigbere rọ nọ ha userhumu rẹn ọwan dẹrughwaroghwu ẹkparehaso i Gog. E vwo imwẹro taghene ana sabu vwo omefuon fọkime Jehova ọ hẹrote ọwan.—1 Cor. 13:8. w19.10 18 ¶15-16

Dẹbolo yo suẹn akpọ ọnana, o ruie nẹ ọwan i vwo ojemẹ kpahen ekwakwa ugboma, nọ jeghwai lẹrhiẹ bẹn na tiẹn ojemẹ esọsọ. (Eph. 2:1-3) Ọ guọlọre taghene a ghalẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Jehova. Ọke ọnyikọ Peter ọ ya kpahen oba enyerakpọ Echu, ọrhẹ akpọ ọkpokpọ rọ sa obaro na hin, nọ tare: “Imizu mi vwo ẹguọlọ kpahen, ra mẹriẹn taghene are a hẹrhẹ ekwakwa enana, are i damoma je vwo oka ọrhẹ upe uvuẹn oma are, nẹ are i ji vwo ufuoma.” (2 Pet. 3:14) Arha nyalele urhebro ọrana jeghwai damoma nyerẹn akpọ ọwan izede ri Jehova o vwo ekwerhọ kpahen, ọwan e djephia taghene a ha ẹga ro fiotọre rẹn i Jehova. Echu ọrhẹ akpọ ye ina rha damoma riẹriẹ ọwan na ha ojemẹ ugboma karo rẹn ogame i Jehova. (Luke 4:13) Ọrẹn udabọ ebẹnbẹn ra dẹrughwaroghwu, ọwan i ha uphẹn rẹn ohworho owuorowu yanghene emru owuorowu nọ ha ẹrhẹ i Jehova uvuẹn ọmudu ọwa-an. Ọwan i brorhiẹn ra na yẹ i Jehova oborẹ ọye ọvo o mwuovwan yen, nọyẹ ẹga ro fiotọre! w19.10 27 ¶4; 31 ¶18-19

Aruẹ ọfiamu ezẹko i serhọ. Jerẹ udje, o fori ne roro kpahen oborẹ ene ru lẹrhẹ oma merhen i Jehova ọrhẹ Jesu. (1 Cor. 7:32) Erhe ruẹ ọdandan ọghwaghwa, ne roro kpahen oborẹ ene ru kwaphiẹ onyerẹnkugbe ọwan rhẹ Osolobrugwẹ rhọ. Ọwan i vwo ọfiamu re ne ruẹ oborẹ ọnọ lẹrhẹ oma merhen esa yanghene ane ọwan, jeghwai hẹrote edamẹ ekrun ọwan ọrhẹ imizu ukoko na. (1 Cor. 7:33; 2 Cor. 11:28) Obọreva ye, ọfiamu ọgbogbanhon ọnọ sabu ghwọghọ esegburhomẹmro ọwan. Jerẹ udje, ana sabu rhe brudu kpahen oborẹ ene ru vwo emaren ọrhẹ iwun. (Matt. 6:31, 32) Omarana, ana sabu tẹnrovi oborẹ ene ru vwo ekwakwa ugboma rhọ. Arha ha uphẹn rẹn ọrana nọ phia, esegburhomẹmro re vwo kpahen Jehova no no seriotọre, onyerẹnkugbe ọwan nọ nọ ghwọghọ. (Mark 4:19; 1 Tim. 6:10) Ana sabu serhọ ufi re ne vwo ekwerhọ awọrọ. Ana sabu rha zofẹn ra na kparehaso ọwan yanghene ha ọwan djechẹẹ, ghwẹ ọrẹ ene ruẹ oborẹ i Jehova o vwo utuoma kpahen. Na sabu sẹrorẹ oma ọwan nẹ imwofẹn ọrana, ana vi rẹ i Jehova nọ yẹ ọwan esegburhomẹmro ọrhẹ uduefigbere ra guọlọre na ha din ebẹnbẹn.—Prov. 29:25; Luke 17:5. w19.11 15 ¶6-7

Orhienbro eghoghanren ezẹko i vwe wene-e. Jerẹ udje, ọwan a damoma nyamwu orhienbro re bruru taghene ana ga i Jehova, e ji brorhiẹn ra na nyamwu ive orọnmo ọwan. (Matt. 16:24; 19:6) Ọrẹn, ana sabu wene orhienbro ezẹko. Mesoriẹ? Fọkime erhirhiẹ e wene. Idjaghwẹ ego yi na ha userhumu rẹn ọwan brorhiẹn ri mai serhọ? Nẹrhomo na yọ ẹghwanren. Uvuẹn erhirhiẹ ezẹko, ọwan e “vwo ẹghwanre-en.” Omarana nẹrhomo vwe i Jehova ọke wa rha guọlọ brorhiẹn, ọrhẹ ọke wa rha guọlọ wene orhienbro ọnọ. Jehova nọ nọ ha userhumu wẹn brorhiẹn ri serhọ. Dabu guọlọ kodo rhọ. Se i Baibol na, se ẹbe ukoko na, jeghwai lele ihworho wu hẹroso tẹmro. (Prov. 20:18) Bọmọke wu ne ki brorhiẹn sẹ wu ne wene owian ọnọ, kwa riẹ ekete ọrọrọ, yanghene djẹ aruẹ isukuru rọ nọ ha userhumu wẹn sabu hobọtua owian aghwoghwo na, dabu guọlọ kodo rhọ. w19.11 27 ¶6-8

Ọrẹ omamerhomẹ, Osolobrugwẹ o ruẹ ẹkwaphiẹrhotọre re ne simi ọwan nẹ ọdandan. Jesu yọ nọ yẹ ọwan ugbomọphẹ na. Emrẹ ẹgbukpe rọ vrẹn 700 bọmọke e ki vwiẹ Jesu, ọmẹraro Isaiah nọ mẹraro kpahen ugbomọphẹ ọduado. Ugbomọphẹ ọrana ọnọ tobọ rhomu ghwẹ ọrẹ emọ Israel i vwori ọke aye a riorẹ ọrẹ ẹgbukpe 50 na. Nọ yare: “Ẹhẹn ọfuanfon Osunsuiensun Rọmaido Ọrovwori Jehova o gbereri mẹ, fọkime Jehova ọ djẹre mẹ ha ni mi ghwoghwo iyẹnrẹn esiri harẹn ihworho dẹndẹn. O djeri mẹ me simi ihworho rẹ ẹhẹn aye e ghwọghọre, ni mi ghwoghwo ugbomọphẹ harẹn evrẹn.” (Isa. 61:1) Ayọmo yẹ aruẹmẹrẹn ọnana o sekpahen? Aruẹmẹrẹn ọghoghanren ọrana kpahen ugbomọphẹ, o rugba ọke i Jesu ọ tuẹn owian aghwoghwo na rhọ. Ọke i Jesu o riẹ synagogue rọ ha uvuẹn amwa yen Nazareth, no se aruẹmẹrẹn Isaiah na rẹn itu i Jew ri kokori avwaye. Jesu nọ ha aruẹmẹrẹn na ruiruo sekpahen omayen.—Luke 4:16-19. w19.12 9-10 ¶6-8

Na sabu fi ẹkparehaso kparobọ, a guọlọ uduefigbere. Wu rhe roro taghene we vwo uduefigbere-e, me wu na sabu ru? Karorhọ taghene obọdẹn uduefigbere, o surhobọmwu oborẹ ohworho ọ do te yanghene omẹgbanhon ro vwori-i. Roro kpahen udje i David ọke rọ dẹrughwaroghwu i Goliath. Arha ha i David vwavwọn i Goliath, ọye ọmọvwerhe, ro vwo vwo ekwakwa owọnren. David ọ tobọ vwo odan ọlọkọ-ọ. Ọrẹn, o vwo uduefigbere. David no fiudugbere wọnrọn ọduaran ọrana. Mesoriẹ i David o vwo aruẹ uduefigbere ọrana? O vwo imwẹro ọgbogbanhon taghene Jehova rhẹ ọye i gba havwiẹ. (1 Samuel 17:37, 45-47) David ọ tẹnrovi oborẹ i Goliath ọ do te-e. Ukpomaran, ọ tẹnrovi oborẹ i Goliath ọ kamu te obaro i Jehova. Me yẹ iyẹnrẹn ọnana o yonirin ọwan? Ana sabu fiudugbere erhe vwo imwẹro taghene Jehova ọrhẹ ọwan i gba havwiẹ, jeghwai vwo imwẹro taghene evwreghrẹn ọwan i kamurun obaro Osolobrugwẹ Ọrọmaigbanhon na.—2 Chron. 20:15; Ps. 16:8. w19.07 5 ¶11-13

Tychicus ugbehian ro vwo atamwu kpahen ọnyikọ Paul. (Acts 20:4) Emrẹ ẹgbukpe 55 C.E., Paul no ruẹ ẹkwaphiẹrhotọre re ne koko igho rẹn Ilele Kristi ri ha Judea, ọkezẹko ọ nyaji Tychicus vwo nọ hẹrote owian ọghoghanren ọnana. (2 Cor. 8:18-20) Ọke i Paul ọ ha ekanron uvuẹn Rome ọke ọrukaro, Tychicus yọ nya urhomu riẹn. Ọye yọ kpare ileta ọrhẹ ẹmro urhebro i Paul vwe ikoko ri ha ẹkwotọre Asia. (Col. 4:7-9) Tychicus no rhiẹ obọdẹn ugbehian ra hẹrosua rẹn Paul. (Titus 3:12) Orhiẹ Ilele Kristi ephian ọke ọrana ya sabu hẹrosua jerẹ Tychicu-us. Emrẹ ẹgbukpe 65 C.E., ọke ra rharhumu mwu i Paul rhẹ ekanron ọgbọreva ye, nọ tare taghene ehworhare Ilele Kristi ezẹko ri ha ẹkwotọre Asia a kẹnoma riẹn, ọkezẹko ofẹn o mwu aye taghene ana kparehaso aye. (2 Tim. 1:15) Ọrẹ ovẹnẹ, Paul ọ hẹrosuẹ Tychicus, nọ ji yẹ ye owian ọrọrọ. (2 Tim. 4:12) Oma ọ ghini merhen i Paul ro vwo obọdẹn ugbehian jerẹ Tychicus. w20.01 10 ¶7-8

Ọkezẹko, we roro sẹ a djẹruọ ha ne. Orhiomaran, roro kpahen enọ enana: Wu vwo oruru ọgbogbanhon wu ne ruẹ ọhọre i Jehova? We roro taghene wu vwo oruru ọgbogbanhon kpahen owian aghwoghwo na? Wu vwo omamerhomẹ wu ne yono rhọ kpahen “ekwakwa ikokodo Osolobrugwẹ” ri ha uvuẹn i Baibol na? Wu mẹrẹn oka ro djerie phia taghene Jehova ọ yẹruọ erere eduado uvuẹn owian aghwoghwo na ne? Wu vwo omwemẹ wu na ha userhumu rẹn awọrọ ru riarorhọ uvuẹn ogame i Jehova? Wu mẹrẹn oborẹ o djephia taghene Jehova ọ ha userhumu wẹn omamọ uvuẹn akpenyerẹn ọnọ ne? Ẹkpahenrhọ ọnọ orho rhiẹ ee, ọnana no mevirhọ taghene a djẹruọ ha ne wu riẹ odjuwu? Ẹjo. Mesoriẹ? Fọkime idibo Osolobrugwẹ ephian e rhiẹromẹrẹn ebrurhọ enana, sẹ a djẹrẹ aye ha yanghene a djẹ aye ha-a. Nyoma ẹhẹn ọfuanfon na, Jehova ọnọ sabu ha omẹgbanhon ọnana rẹn idibo yi, o toro ifiẹrorhọ aye-e. Orhianẹ we roro sẹ a ha ẹhẹn ọfuanfon djọ ha ne, nọyẹ a ji djọ ha-a. Ihworho ri Jehova ọ djẹha i vwe vwo iroro eveva-a! O mwurun aye ẹro dẹn! w20.01 23 ¶14