Mootiin Balleessaa Hin Qabne Muka Irratti Dhiphate

Yesuus iddoo magaalichatti dhihoo, innii fi saamtonni lama itti fannifamanitti geeffame. Bakki kun Golgootaa ykn “Bakka Buqqee Mataa” jedhamee waamama. Bakka kana “fagoo dhaabatanii” ilaaluun ni dandaʼama.—Maarqos 15:40.

Namoonni duuti itti murteeffame kun sadan uffanni irraa baafameera. Wayinii qumbii fi hadhooftuun itti makame isaaniif kennan. Wantoota kana walitti makanii kan qopheessan dubartoota Yerusaalem taʼuu hin oolan. Warri Roomaa qoricha dhukkuba namatti dhagaʼamu hadoochu namoota akka ajjeefaman itti murteeffameef kennuu hin dhowwan. Yesuus garuu erga dhamdhamee booda dhuguu dide. Maaliif? Yeroo dhiphinni guddaan isa irra gaʼaa jiru kanatti, wanta dhukkubni akka isatti hin dhagaʼamne godhu fudhachuu mannaa, hamma duʼaatti amanamaa taʼuu waan barbaadeefi dha.

Yesuus muka irratti fannifame. (Maarqos 15:25) Loltoonni mismaara harkaa fi miilla isaa keessa baasanii muka irratti kan rukutan yommuu taʼu, kun immoo foonii fi ribuuwwan isaa waan kukkutuuf baayʼee akka isa dhukkubu taasisa. Mukichi yommuu ol dhaabamuu fi ulfaatinni qaama isaa bakki mismaarri seenee caalaatti akka balʼatu waan taasisuuf dhukkubni isatti dhagaʼamu baayʼee cimaa taʼa. Taʼus, Yesuus loltoota kanatti hamaa hin dubbanne. Kanaa mannaa, “Yaa Abbaa, isaan wanta gochaa jiran waan hin beekneef dhiifama godhiif” jedhee kadhate.—Luqaas 23:34.

Warri Roomaa barreeffama yakkamaan tokko ittiin himatame barreessanii mataa isaa olitti fannisu. Kanaaf, yeroo kanatti Philaaxos barreeffama, “Yesuus nama Naazireet, Mootii Yihudootaa” jedhu mukicha irratti fannise. Barreeffamichi afaan Ibrootaa, afaan Laatiinii fi afaan Giriikiitiin waan barreeffameef namoonni hedduun dubbisuu dandaʼu. Wanti Philaaxos godhe kun, Yihudoota warra Yesuus akka ajjeefamu isa kakaasan akka tuffate argisiisa. Dura buutonni lubootaa aaran, “‘Ani Mootii Yihudootaa ti’ akka inni jedhe barreessi malee, ‘Mootii Yihudootaa’ jettee hin barreessin” jedhaniin. Inni garuu ammas dhiibbaa isaan isa irratti godhaniin moʼamuu waan hin barbaanneef, “Egaa, ani wantan barreesse barreesseera” jedhee deebiseef.—Yohaannis 19:19-22.

Dura buutonni lubootaa aaran kun himata sobaa kanaan dura miseensota Saanhediriin duratti dhiheessan dubbatan. Namoonni karicha irra darban mataa isaanii raasuudhaan isatti qoosaa akkana jedhanii isa arrabsan: “Muu, ati yaa isa mana qulqullummaa diigdee guyyaa sadiitti ijaartu nana, mee muka irratti fannifamte irraa buʼii of oolchi.” Haaluma wal fakkaatuun, dura buutonni lubootaa fi barsiisonni seeraa, “Nuti kana arginee akka isatti amannuuf, mee Kiristoos Mootiin Israaʼel amma muka irratti fannifame irraa haa buʼu” waliin jedhan. (Maarqos 15:29-32) Balleessaa tokko malee kan fannifame Yesuus qofa taʼus, saamtonni bitaa fi mirga isaatti fannifamanii jiran illee isa arrabsan.

Loltoonni Roomaa arfanis Yesuusitti qoosan. Loltoonni kun daadhii wayinii dhangaggaaʼaa dhuganii taʼuu dandaʼa; amma Yesuus hiixatee isaan harkaa fudhachuu kan hin dandeenye taʼus, daadhicha isa duratti qabanii isatti qoosuu hin oolan. Warri Roomaa barreeffama mataa Yesuusii olitti argamu ilaalaa, “Ati Mootii Yihudootaa yoo taate of oolchi” jedhanii isatti qoosan. (Luqaas 23:36, 37) Mee yaadi! Namni karaa, dhugaa fi jireenya taʼuu isaa mirkaneesse miidhaan isa irratti raawwatamaa, akkasumas itti qoosamaa jira. Yesuus garuu, Yihudoota dhaabatanii isa ilaalan, loltoota Roomaa isatti qoosanii fi yakkamtoota isa cinaatti fannifaman lamaanitti hamaa tokko illee utuu hin dubbatin dhiphina isa irra gaʼe hunda dandaʼeera.

Loltoonni arfan uffata Yesuus irratti uffatu bakka afuritti hiran. Eenyu isa kam akka fudhatu murteessuufis carraa buufatan. Uffanni Yesuus keessatti uffatu garuu baayʼee adda kan taʼee fi ‘gubbaadhaa hamma gadiitti dhaʼaa tokkichaan kan baʼe malee, kan hodhame’ miti. Kanaaf loltoonni kun, “Kottaa, uffata kana hin tarsaasnu, carraa buufannee eenyuuf akka baʼu ilaalla” waliin jedhan. Haala kanaanis raajiin, “Uffata koo ni hirmaatan, wayyaa koo irrattis carraa buufatan” jedhu raawwii isaa argate.—Yohaannis 19:23, 24; Faarfannaa 22:18.

Yakkamaan inni tokko garuu Yesuus dhuguma mootii taʼuu isaa hubate. Kanaaf yakkamaa isaa wajjin fannifamee jirutti akkana jedhee dheekkame: “Murtiin isa irratti dabarfame si irrattis dabarfamee utuu jiruu Waaqayyoon illee hin sodaattuu? Adabni nuuf kenname sirrii dha, nuti wanta hojjenneef gatii keenya argachaa jirra; namichi kun garuu balleessaa tokko illee hin hojjenne.” Achiis, “Yommuu gara Mootummaa keetti dhuftu na yaadadhu” jedhee Yesuusiin kadhate.—Luqaas 23:40-42.

Yesuusis, “Ani dhuguman sitti hima harʼa, anaa wajjin Jannata keessa taata” jedheen. Taʼus, Yesuus anaa wajjin Mootummicha keessa taata isaan hin jenne. (Luqaas 23:43) Waadaan kun, waadaa inni Mootummaa isaa keessatti isaa wajjin akka taʼaniif ergamoota isaatiif gale irraa adda dha. (Maatewos 19:28; Luqaas 22:29, 30) Haa taʼu malee, yakkamaan Yihudii taʼe kun, waaʼee lafa Jannataa Yihowaan Addaamii fi Hewwaan, akkasumas ilmaan isaaniitiif jalqaba qopheessee dhagaʼee taʼuu hin oolu. Amma namichi saamtuu taʼe kun duʼus abdii qaba.