Yihowaan waadaa kana Abrahaamiif kan gale utuu inni mucaa hin godhatin, yeroo umuriin isaa waggaa 75 turetti. Maarree, Abrahaam waadaan kun yeroo raawwatamu argeeraa? Guutummaatti yeroo raawwatamu hin argine. Abrahaam laga Efraaxis ceʼee waggaa 25 booda ilmi isaa Yisihaaq dinqiidhaan yeroo dhalatu argeera; achiis waggaa 60 booda ijoolleen Yisihaaq Yaaqoobii fi Esaawu yeroo dhalatan argeera. (Ibr. 6:15) Taʼus, Abrahaam sanyiin isaa saba guddaa yeroo taʼuu fi Biyyattii Abdachiifamte yeroo dhaalu hin argine. Haa taʼu malee, namni amanamaan kun Uumaa isaa wajjin michummaa cimaa qabaachuu dandaʼeera. (Yaq. 2:23) Abrahaam duʼaa kaʼee amantii fi obsi isaa saboota hundumaaf eebba akka argamsiise yeroo beeku baayʼee gammada. (Uma. 22:18) Kanarraa maal baranna? Waadaan Yihowaan gale hundi yeroo raawwatamu dhuunfaatti arguu dhiisuu dandeenya. Akkuma Abrahaam yoo obsine garuu Yihowaan yeroo ammaatti, caalaattimmoo addunyaa haaraa waadaa gale keessatti akka nu badhaasu mirkanaaʼoo taʼuu dandeenya.—Mar. 10:29, 30. w23.08 24 key. 14

Ooziyaa Mootichi ijoollummaa isaatti nama gad of qabu ture. ‘Waaqa dhugaa sodaachuu’ akka qabus barateera. Umurii isaa waggaa 68 keessaa harka caalaa isaa eebba Yihowaa argatee jiraateera. (2 Sen 26:1-4) Ooziyaan diinota Israaʼel hedduu injifateera; Yerusaalemis eegumsa cimaa akka qabaattu godheera. (2 Sen. 26:6-15) Ooziyaan wanta Waaqayyo akka raawwatu isa gargaare hundumaatti akka gammade ifadha. (Lal. 3:12 13) Ooziyaa Mootichi yeroo baayʼee warri kaan qajeelfama isaa akka hordofan ajajaa tureera. Tarii kun wanta barbaade hunda gochuu akka dandaʼu akka isatti dhagaʼamu godhee taʼuu dandaʼa. Gaaf tokko Ooziyaan of tuulummaadhaan gara mana qulqullummaa Yihowaa seenee iddoo aarsaarratti ixaana aarsuuf yaale; taʼus mootonni kana akka godhan isaaniif hin heyyamamu ture. (2 Sen. 26:16-18) Azaariyaan inni luba olaanaa taʼe isa dhorkuuf kan yaale taʼus, Ooziyaan garuu baayʼee aare. Kan nama gaddisiisu Ooziyaan amanamaa taʼee itti hin fufne; kanaan kan kaʼes Yihowaan dhukkuba Nadaayiitiin isa adabe. (2 Sen. 26:19-21) Gad of qabee itti fufeera utuu taʼee jireenyi isaa kanarraa baayʼee adda taʼa ture. w23.09 10 key. 9-10

Pheexiros Kiristiyaana dibamaa erga taʼee boodallee dadhabina isaa wajjin waldhaansoo gochuun isa barbaachiseera. Dhaloota Kiristoos Booda bara 36​tti Waaqayyo Pheexirosiin gara Qorneelewos isa Yihudii hin taanetti ergee ture. Yeroo sanatti Waaqayyo Qorneelewosiin hafuura qulqulluudhaan dibe; kunis “Waaqayyo akka hin loogne” akkasumas namoonni Yihudoota hin taanes kutaa gumii Kiristiyaanaa taʼuu akka dandaʼan ifa godheera. (HoE. 10:34, 44, 45) Pheexiros sana dura akkas godhee kan hin beekne taʼus amma namoota Yihudoota hin taane wajjin nyaata nyaachuuf bilisummaan isatti dhagaʼameera. Yihudoonni Kiristiyaanota taʼan tokko tokko garuu Yihudoonnii fi namoonni Yihudoota hin taane waliin nyaachuu akka hin qabne isaanitti dhagaʼama ture. Kiristiyaanonni ilaalcha akkasii qaban tokko tokko yeroo Anxokiyaadhaa dhufanitti Pheexiros obboloota isaa Yihudoota hin taane wajjin nyaachuu ni dhiise; akkas kan godhe obboloota isaa Yihudoota taʼan akka hin mufachiisne sodaatee taʼuu hin oolu. Phaawulos ergamaan wanta Pheexiros godhe kana yeroo argu namoota duratti isa ifate. (Gal. 2:13 14) Pheexiros dogoggora akkasii kan raawwate taʼus abdii hin kutanne. w23.09 22 key. 8