1 Паддзӕхты
8 Уый фӕстӕ Соломон+ Израилы хистӕр лӕгты+, Израилы фырттӕн сӕ мыггӕгты хистӕрты+ ӕмӕ сӕ хӕдзарвӕндӕгты хистӕрты+ се ’ппӕты дӕр ӕрӕмбырд кодта+ Иерусалиммӕ паддзах Соломонмӕ, цӕмӕй Йегъовӕйы бадзырды чырын+ Давиды горӕтӕй+, ома Сионӕй+, рахастаиккой. 2 Ӕмӕ етанимы мӕйы, ома ӕвдӕм мӕйы+, израилӕгтӕ се ’ппӕт дӕр паддзах Соломонмӕ бӕрӕгбонмӕ ӕрцыдысты+. 3 Израилы хистӕр лӕгтӕ се ’ппӕт дӕр ӕрцыдысты, ӕмӕ сауджынтӕ бадзырды чырын+ ахастой+. 4 Уыдон хастой Йегъовӕйы бадзырды чырын, ӕмбырды+ цатыр+ ӕмӕ, цатыры цыдӕриддӕр табуйаг дзауматӕ уыд, уыдон. Хастой сӕ+ сауджынтӕ ӕмӕ левиттӕ+. 5 Паддзах Соломон ӕмӕ ӕппӕт Израилы адӕм, чи йӕм ӕрӕмбырд, уыдон, цыдысты бадзырды чырыны разӕй ӕмӕ нывондӕн хастой+ фыстӕ ӕмӕ галтӕ – уыйбӕрц уыдысты, ӕмӕ сын банымайӕн дӕр нӕ уыд+.
6 Стӕй сауджынтӕ Йегъовӕйы бадзырды чырын+ бахастой йӕ бынатмӕ+, хӕдзары рӕбинаг уатмӕ, ома Ӕппӕты сыгъдӕг бынатмӕ, ӕмӕ йӕ херувимты+ базырты бын ӕрӕвӕрдтой.
7 Херувимты базыртӕ уыдысты, бадзырды чырын кӕм лӕууыд, уыцы бынаты сӕрмӕ, ӕмӕ херувимтӕ сӕ базыртӕй ӕмбӕрзтой бадзырды чырын ӕмӕ йӕ хъилтӕ+. 8 Фӕлӕ хъилтӕ+ уыдысты даргъ ӕмӕ сӕ кӕрӕттӕ зындысты, рӕбинаг уаты разӕй чи уыд, уыцы уатмӕ, Сыгъдӕг бынатмӕ, ӕддӕмӕ та нӕ зындысты. Ӕмӕ абоны онг дӕр уым сты+. 9 Бадзырды чырыны уыди ӕрмӕстдӕр дыууӕ къӕйдуры+. Уыцы къӕйдуртӕ дзы нывӕрдта+ Моисей Хоривы, Израилы фырттӕ Египеты зӕххӕй куы рацыдысты+ ӕмӕ Йегъовӕ семӕ бадзырд куы скодта, уӕд+.
10 Сауджынтӕ сыгъдӕг бынатӕй куы рацыдысты, уӕд Йегъовӕйы хӕдзар мигъӕй байдзаг+. 11 Ӕмӕ уыцы мигъы тыххӕй сауджынтӕн+ сӕ бон нӕ уыд уым лӕууын ӕмӕ лӕггад кӕнын+, уымӕн ӕмӕ Йегъовӕйы хӕдзар байдзаг+ Йегъовӕйы кадӕй+. 12 Уӕд Соломон загъта: «Йегъовӕ, ды дӕхӕдӕг загътай, саудалынджы астӕу кӕй цӕрдзынӕ+. 13 Ӕз та дын сарӕзтон кадджын хӕдзар+, ӕнустӕм кӕм цӕрай+, ахӕм бынат»+.
14 Уый фӕстӕ паддзах адӕммӕ разылд ӕмӕ ӕгас Израилы адӕмӕн раарфӕ кодта+, Израилы адӕм та се ’ппӕт дӕр кодтой лӕугӕ. 15 Паддзах загъта: «Табу Израилы Хуыцау Йегъовӕйӕн+, мӕ фыд Давидимӕ йӕхи дзыхӕй чи ныхас кодта+ ӕмӕ йын зӕрдӕ цӕмӕй бавӕрдта, уый йӕхи къухӕй чи сӕххӕст кодта+, уыцы Хуыцауӕн. Уый афтӕ загъта: 16 „Мӕ адӕмы, Израилы, Египетӕй цы бон ракодтон, уыцы бонӕй фӕстӕмӕ Израилы ӕппӕт мыггӕгты горӕттӕй иу дӕр нӕ равзӕрстон+, цӕмӕй дзы, мӕ ном+ кӕм уа, ахӕм хӕдзар+ сарӕзтаиккой. Фӕлӕ равзӕрстон Давиды, цӕмӕй мӕ адӕмӕн, Израилӕн, уа разамонӕг“+. 17 Мӕ фыд Давидӕн йӕ зӕрды уыд Израилы Хуыцау Йегъовӕйы номыл хӕдзар саразын+. 18 Фӕлӕ Йегъовӕ мӕ фыд Давидӕн загъта: „Дӕуӕн дӕ зӕрды уыд мӕ номыл хӕдзар саразын – ӕмӕ, дӕ зӕрдӕйы ахӕм фӕнд кӕй уыд, уый хорз у+. 19 Фӕлӕ уыцы хӕдзар ды нӕ сараздзынӕ. Мӕ номыл хӕдзар сараздзӕн дӕ фырт, дӕуӕй чи рацӕуа, уый“+. 20 Ӕмӕ Йегъовӕ йӕ ныхас+ сӕххӕст кодта. Уый загъта, мӕ фыд Давиды бынат ӕз кӕй бацахсдзынӕн ӕмӕ Израилы паддзахбадӕныл кӕй ӕрбаддзынӕн+, Йегъовӕ зӕрдӕ куыд бавӕрдта, афтӕ, ӕмӕ Израилы Хуыцау Йегъовӕйы номыл хӕдзар кӕй сараздзынӕн+ 21 ӕмӕ дзы, Йегъовӕйы бадзырды къӕйдуртӕ+ кӕм сты, уыцы чырынӕн бынат кӕй скӕндзынӕн. Уыцы бадзырд нӕ фыдӕлтимӕ скодта, Египеты зӕххӕй сӕ куы ракодта, уӕд».
22 Уый фӕстӕ Соломон слӕууыд Йегъовӕйы нывондхӕссӕны раз+, ӕппӕт Израилы адӕмы раз, йӕ къухтӕ арвмӕ сдардта+ 23 ӕмӕ скуывта: «О Йегъовӕ, Израилы Хуыцау+, дӕу хуызӕн Хуыцау+ нӕй нӕдӕр уӕлӕрвты, нӕдӕр зӕххыл. Ды ӕххӕст кӕныс дӕ бадзырд ӕмӕ ӕнувыд уарзтӕй уарзыс+ дӕ лӕггадгӕнджыты+, ӕппӕт зӕрдӕйӕ дын чи лӕггад кӕны, уыдоны+. 24 Ды сӕххӕст кодтай, дӕ лӕггадгӕнӕг Давидӕн, мӕ фыдӕн, зӕрдӕ цӕмӕй бавӕрдтай, уый. Ды йын дӕхи дзыхӕй зӕрдӕ бавӕрдтай ӕмӕ йын цы загътай, уый дӕхи къухӕй сӕххӕст кодтай, абон куыд у, афтӕ+. 25 Ӕмӕ ныр, о Йегъовӕ, Израилы Хуыцау, сӕххӕст кӕн, дӕ лӕггадгӕнӕг Давидӕн, мӕ фыдӕн, зӕрдӕ цӕмӕй бавӕрдтай, уый, зӕгъгӕ, кӕд дӕ фырттӕ сӕ фӕндӕгтӕм кӕсой ӕмӕ, ды мӕ фӕндонмӕ гӕсгӕ куыд цардтӕ, афтӕ уыдон дӕр мӕ фӕндонмӕ гӕсгӕ цӕрой, уӕд дӕ байзӕддӕгтӕ ӕнустӕм баддзысты мӕ разы Израилы паддзахбадӕныл+. 26 Курын дӕ, о Израилы Хуыцау, дӕ лӕггадгӕнӕг Давидӕн, мӕ фыдӕн, зӕрдӕ цӕмӕй бавӕрдтай+, уый сӕххӕст уӕд.
27 Уӕвгӕ, Хуыцау зӕххыл цӕрдзӕн?+ Уӕлӕрвты+ ӕмӕ суанг арвы кӕрӕтты дӕр+ куы нӕ цӕуыс+, уӕд дын ӕз кӕй сарӕзтон, уыцы хӕдзары+ куыд хъуамӕ бацӕуай! 28 О мӕ Хуыцау Йегъовӕ, раздах де ’ргом дӕ цагъары куывдмӕ+ ӕмӕ йӕ лӕгъстӕмӕ+. Фехъус, абон дын дӕ цагъар цӕй тыххӕй лӕгъстӕ кӕны ӕмӕ дӕм цӕй тыххӕй кувы, уый+. 29 Ӕхсӕв дӕр ӕмӕ бон дӕр дӕ цӕст дар+ ацы хӕдзармӕ, афтӕ кӕмӕй загътай, уым уыдзӕн мӕ ном+, зӕгъгӕ, уыцы бынатмӕ, ӕмӕ фехъус, дӕ цагъар дӕм ацы бынаты ’рдӕм кӕсгӕйӕ цӕй тыххӕй кувы, уый+. 30 Дӕ цагъар ӕмӕ дын дӕ адӕм Израил ацы бынаты ’рдӕм кӕсгӕйӕ цӕй тыххӕй лӕгъстӕ кӕной+ ӕмӕ дӕм цӕй тыххӕй кувой, уый-иу фехъус. Фехъус-иу сӕ дӕ цӕрӕнбынатӕй, уӕлӕрвтӕй+, фехъус-иу сӕ ӕмӕ-иу сын ныххатыр кӕн+.
31 Иу адӕймаг иннӕйы исты хъуыддаджы куы аххосджын кӕна+ ӕмӕ йӕ куы расомы кӕнын* кӕна+, ӕмӕ уыцы адӕймаг, кӕй расомы кодта, уый тыххӕй ацы хӕдзармӕ дӕ нывондхӕссӕны размӕ куы ’рбацӕуа, 32 уӕд-иу ӕй фехъус уӕлӕрвтӕй ӕмӕ-иу дӕ лӕггадгӕнджытӕн сӕ хъуыддаг равзар: фыдгӕнӕджы банымай фыдгӕнӕгыл ӕмӕ, цы фыддзинад ракодта, уый йын йӕхи сӕрӕн бавзарын кӕн+, рӕстгӕнӕджы та банымай рӕстгӕнӕгыл+ ӕмӕ йын йӕ рӕстдзинадмӕ гӕсгӕ раарфӕ кӕн+.
33 Дӕ адӕм Израил дӕ разы тӕригъӕд куы аразой+ ӕмӕ сӕ уый тыххӕй знаг куы ныппырх кӕна+, фӕлӕ дӕм куы раздӕхой+ ӕмӕ дын дӕ ном куы скадджын кӕной+, ацы хӕдзары дӕм куы скувой+ ӕмӕ дын куы ныллӕгъстӕ кӕной+, 34 уӕд-иу сӕ фехъус уӕлӕрвтӕй ӕмӕ-иу дӕ адӕм Израилӕн сӕ тӕригъӕд ныххатыр кӕн+ ӕмӕ-иу сӕ фӕстӕмӕ ӕркӕн+, сӕ фыдӕлтӕн кӕй радтай, уыцы зӕхмӕ+.
35 Дӕ адӕм дӕ разы тӕригъӕд+ куы аразой ӕмӕ уый тыххӕй арвы дуар куы сӕхгӕна ӕмӕ къӕвда куы нал уара+, фӕлӕ сӕ кӕй бафхӕрдтай, уый тыххӕй дӕм ацы бынаты ’рдӕм кӕсгӕйӕ куы скувой+, дӕ ном дын куы скадджын кӕной ӕмӕ сӕ тӕригъӕдджын хъуыддӕгтӕ куы ныууадзой+, 36 уӕд-иу сӕ фехъус уӕлӕрвтӕй ӕмӕ-иу дӕ лӕггадгӕнджытӕн, дӕ адӕм Израилӕн, сӕ тӕригъӕд ныххатыр кӕн,– уымӕн ӕмӕ сын ды амоныс+ хорз фӕндаг, кӕуыл сӕ хъӕуы цӕуын+, уыцы фӕндаг,– ӕмӕ-иу дӕ зӕххыл, дӕ адӕмӕн бынӕн кӕй радтай, уыцы зӕххыл, къӕвда рауадз+.
37 Зӕххыл ӕххормаг+ заман куы скӕна, адӕмыл фыдниз+ куы сыста, судзгӕ дымгӕ куы рацӕуа кӕнӕ зайӕгойтыл низ+ куы фӕзына, бӕстӕ мӕтыхтӕй+ кӕнӕ хъӕндилтӕй*+ куы байдзаг уа кӕнӕ сын знаг сӕ горӕттыл куы ’ртыхса,– цыфӕнды бӕллӕх кӕнӕ цыфӕнды низ ма уа,– 38 ӕмӕ дӕм сӕ исчи кӕнӕ дӕ адӕм Израил се ’ппӕт дӕр+ куы скувой+, куы дын лӕгъстӕ кӕной+,– уымӕн ӕмӕ сӕ алчидӕр зоны йӕ зӕрдӕйы рыст+,– ӕмӕ ацы хӕдзармӕ сӕ къухтӕ куы ивазой+, 39 уӕд-иу сӕ фехъус уӕлӕрвтӕй+, дӕ цӕрӕнбынатӕй+, ӕмӕ-иу сын ныххатыр кӕн+ ӕмӕ-иу сӕ алкӕмӕн дӕр, йӕ хъуыддӕгтӕм+ гӕсгӕ йын цы ’мбӕлы, уый ратт+, уымӕн ӕмӕ ды зоныс, йӕ зӕрдӕйы цы ис, уый+,– о, ӕрмӕстдӕр ды зоныс, алы адӕймаджы зӕрдӕйы дӕр цы ис, уый+,– 40 цӕмӕй дӕ тӕрсой+, нӕ фыдӕлтӕн кӕй радтай, уыцы зӕххыл цалынмӕ цӕрой, уӕдмӕ+.
41 Дӕ адӕм Израилӕй чи нӕу, ахӕм ӕндӕрбӕстаг+ дард бӕстӕйӕ дӕ номы тыххӕй куы ’рцӕуа+,– 42 уымӕн ӕмӕ фехъусдзысты де стыр номы тыххӕй+, дӕ фидар къух+ ӕмӕ дӕ тыхджын цонджы тыххӕй,– о, куы ’рцӕуа ӕмӕ ацы хӕдзармӕ кӕсгӕйӕ куы скува+, 43 уӕд-иу ӕй фехъус уӕлӕрвтӕй, дӕ цӕрӕнбынатӕй+, ӕмӕ-иу сараз, ӕндӕрбӕстаг дӕм цӕй тыххӕй кува, уыдон иууылдӕр+, цӕмӕй дын зӕххыл ӕппӕт адӕмтӕ дӕр дӕ ном базоной+ ӕмӕ дӕ тӕрсой, дӕ адӕм Израил дӕ куыд тӕрсынц, афтӕ, ӕмӕ йӕ цӕмӕй зоной, ацы хӕдзар, ӕз кӕй сарӕзтон, уый, дӕ ном кӕй хӕссы+.
44 Дӕ адӕм, ды сӕ цы фӕндагыл арвитай+, ууыл се знаджы ныхмӕ хӕстмӕ+ куы рацӕуой ӕмӕ, дӕхицӕн кӕй равзӕрстай, уыцы горӕты ’рдӕм+ ӕмӕ, ӕз дӕ номыл кӕй сарӕзтон, уыцы хӕдзары ’рдӕм+ кӕсгӕйӕ Йегъовӕмӕ куы скувой+, 45 уӕд-иу сын уӕлӕрвтӕй сӕ куывд ӕмӕ сӕ лӕгъстӕ фехъус ӕмӕ-иу сын сӕ хъуыддаг рӕстӕй равзар+.
46 Дӕ разы тӕригъӕд куы саразой+,– уымӕн ӕмӕ иу адӕймаг дӕр ахӕм нӕй, тӕригъӕд чи нӕ аразы+,– ӕмӕ сӕм дӕ маст куы ссудза ӕмӕ сӕ се знӕгты къухмӕ куы раттай, ӕмӕ сӕ уыдон знаджы зӕхмӕ, дард уа ӕви хӕстӕг, уацары куы акӕной+, 47 ӕмӕ сӕ уацары кӕдӕм акӕной+, уыцы зӕххыл сӕхи куы ӕрӕмбарой ӕмӕ дӕм се ’ргом куы раздахой+ ӕмӕ дын куы лӕгъстӕ кӕной+, куы дзурой, мах тӕригъӕд ракодтам+, фӕрӕдыдыстӕм+ ӕмӕ фыдхъуыддӕгтӕ арӕзтам+, зӕгъгӕ, 48 ӕмӕ сӕ уацары чи акӕна, уыцы знӕгты зӕххыл дӕм+ ӕппӕт зӕрдӕйӕ+ ӕмӕ ӕппӕт удӕй куы раздӕхой ӕмӕ дӕм куы скувой, сӕ зӕххы ’рдӕм – сӕ фыдӕлтӕн сын кӕй радтай, уыцы зӕххы ’рдӕм кӕсгӕйӕ, дӕхицӕн кӕй равзӕрстай, уыцы горӕты ’рдӕм ӕмӕ, ӕз дӕ номыл кӕй сарӕзтон, уыцы хӕдзары ’рдӕм кӕсгӕйӕ+, 49 уӕд-иу сын уӕлӕрвтӕй, дӕ цӕрӕнбынатӕй+, сӕ куывд ӕмӕ сӕ лӕгъстӕ фехъус ӕмӕ-иу сын сӕ хъуыддаг рӕстӕй равзар+. 50 Ӕмӕ-иу ныххатыр кӕн+ дӕ адӕмӕн, дӕ разы тӕригъӕд+ чи сарӕзта, уыдонӕн, ныххатыр-иу сын кӕн, цы фыдракӕндтӕ сарӕзтой+, уыдон иууылдӕр ӕмӕ-иу ӕрфӕлмӕн кӕн+, уацары сӕ чи акодта, уыдоны зӕрдӕтӕ, цӕмӕй сын фӕтӕригъӕд кӕной,– 51 уымӕн ӕмӕ уыдон сты дӕ адӕм ӕмӕ дӕ бынтӕ+, ды сӕ ракодтай Египетӕй+ – уыцы ӕфсӕйнаг пецӕй+,– 52 ӕмӕ-иу де ’ргом раздах дӕ лӕггадгӕнӕджы лӕгъстӕмӕ+ ӕмӕ дӕ адӕм Израилы лӕгъстӕмӕ, байхъус-иу, цы дӕ курой, уымӕ+. 53 О Дунедарӕг Хуыцау Йегъовӕ, ды сӕ дӕхӕдӕг рахицӕн кодтай зӕххыл ӕппӕт адӕмтӕй дӕр+ ӕмӕ сӕ дӕхицӕн бынӕн равзӕрстай, нӕ фыдӕлты нын Египетӕй куы кодтай, уӕд дӕ лӕггадгӕнӕг Моисейы уылты куыд загътай, афтӕ»+.
54 Соломон Йегъовӕйы нывондхӕссӕны раз йӕ зонгуытыл лӕугӕйӕ+ ӕмӕ йӕ къухтӕ арвмӕ даргӕйӕ+ Йегъовӕйӕн уыцы ныхӕстӕ ӕмӕ курдиӕттӕ иууылдӕр куы загъта ӕмӕ куывд куы фӕци, уӕд сыстад. 55 Ӕмӕ куы сыстад+, уӕд ӕппӕт Израилы адӕмӕн хъӕрӕй раарфӕ кодта+: 56 «Табу Йегъовӕйӕн+, йӕ адӕм Израилӕн ӕнцойдзинад чи радта ӕмӕ, зӕрдӕ цӕмӕйдӕриддӕр бавӕрдта, уый чи сӕххӕст кодта+. Йӕ лӕггадгӕнӕг Моисейы уылты цы хорз ныхӕстӕ загъта+, уыдонӕй иу дӕр нӕ фӕмӕнг+. 57 Нӕ Хуыцау Йегъовӕ нӕ фыдӕлтимӕ куыд уыди+, афтӕ уӕд немӕ дӕр+. Макуы нӕ ныууадзӕд ӕмӕ нӕ макуы ферох кӕнӕд+, 58 фӕлӕ нын нӕ зӕрдӕтӕ йӕхирдӕм саразӕд+, цӕмӕй йын йе ’ппӕт фӕндӕгтыл цӕуӕм+ ӕмӕ, нӕ фыдӕлтӕн кӕй радта, уыцы фӕдзӕхстытӕ+, уагӕвӕрдтӕ+ ӕмӕ закъӕттӕ+ ӕххӕст кӕнӕм. 59 Ӕмӕ Йегъовӕйӕн цы ныхӕстӕй лӕгъстӕ кодтон, уыдон ӕхсӕвӕй-бонӕй уӕнт нӕ Хуыцау Йегъовӕйы раз+, цӕмӕй алы бон дӕр+ – кӕддӕриддӕр бахъӕуа, уӕд,– рӕстӕй ӕвзара йӕ лӕггадгӕнӕджы хъуыддӕгтӕ ӕмӕ йӕ адӕм Израилы хъуыддӕгтӕ, 60 цӕмӕй зӕххыл ӕппӕт адӕмтӕ дӕр зоной+, Йегъовӕ кӕй у ӕцӕг Хуыцау+. Уый йеддӕмӕ ӕндӕр Хуыцау нӕй+. 61 Уӕ зӕрдӕ ӕнӕхъӕнӕй дӕр+ уӕ Хуыцау Йегъовӕйӕн раттут, йӕ уагӕвӕрдтӕм гӕсгӕ йын цӕрут ӕмӕ йын йӕ фӕдзӕхстытӕ ӕххӕст кӕнут, абон куыд кӕнут, афтӕ».
62 Уый фӕстӕ паддзах ӕмӕ йемӕ израилӕгтӕ се ’ппӕт дӕр Йегъовӕйӕн стыр нывонд ӕрхастой+. 63 Соломон Йегъовӕйӕн ӕрхаста, цы фарны нывӕндтӕ+ йын уыд ӕрхӕссинаг, уыдон: дыууын дыууӕ мин галы ӕмӕ сӕдӕ дыууын мин фысы+. Афтӕмӕй паддзах ӕмӕ ӕппӕт Израилы фырттӕ Йегъовӕйы хӕдзар снывонд кодтой+. 64 Уыцы бон паддзахы бахъуыд, Йегъовӕйы хӕдзары раз цы кӕрт ис, уымӕн йӕ астӕуккаг хай ссыгъдӕг кӕнын+, цӕмӕй судзинаг нывӕндтӕ, хоры кувинӕгтӕ ӕмӕ фарны нывӕндты фиу уым ӕрхастаид, уымӕн ӕмӕ, Йегъовӕйы раз цы ӕрхуы нывондхӕссӕн+ ис, уый фаг нӕ уыд судзинаг нывӕндтӕ, хоры кувинӕгтӕ ӕмӕ фарны нывӕндты фиу+ ӕрхӕссынӕн. 65 Уӕд Соломон нӕ Хуыцау Йегъовӕйы раз бӕрӕгбон скодта+, ӕмӕ йемӕ уыд ӕгас Израил дӕр – дуне адӕм+, Хаматы арӕнтӕй+ суанг Египеты дӕлвӕзы онг+ цы зӕххытӕ уыд, уырдыгӕй чи ’рцыд, уыдон. Бӕрӕгбон ахаста авд боны, ӕмӕ ма стӕй ноджыдӕр авд боны+ – ӕдӕппӕтӕй цыппӕрдӕс боны. 66 Ӕстӕм бон паддзах адӕмы ауагъта+. Уыдон дӕр паддзахӕн раарфӕ кодтой ӕмӕ сӕ хӕдзӕрттӕм зӕрдӕрайгӕйӕ+ ацыдысты – цин кодтой+, Йегъовӕ йӕ лӕггадгӕнӕг Давидӕн ӕмӕ йӕ адӕм Израилӕн цы хорздзинӕдтӕ+ ракодта, уыдоныл.