¿Hanja dä za gä udihu̱ ge drä hogä amigohu̱?

¿XKÄ thogi po nꞌa rä xuñha ꞌne gä senti ge hinto bi rꞌaꞌä rä mfatsꞌi? Koꞌmu̱ di ꞌmu̱hu̱ ha yä «pa xä ntsꞌo», rꞌabu̱ ma gä sentihu̱ ge di ꞌmu̱se̱hu̱ ꞌne ge hinto faxkägihu̱. Mu̱ nuꞌi gi senti njabu̱, beni ge hingi ꞌmu̱se̱ (2 Tim. 3:1). Rä Mäkä Tꞌofo enä ge dä za gä pe̱ꞌtsihu̱ yä hogä amigo nuꞌu̱ dä za dä maxkägihu̱ ora «ja yä xuñha» (Prov. 17:17).

¿HANJA FAXKÄGIHU̱ YÄ AMIGO?

Rä apostol Pablo bi me̱ꞌtsi ndunthi yä hogä amigo nuꞌu̱ mi pe̱ui ha nuꞌu̱ yä biahe mi ja ꞌne mi umbäbi rä mfatsꞌi (Col. 4:​7-11). Nuꞌmu̱ bi tꞌe̱ntꞌä fadi ha rä hnini Roma, bi yꞌapäbi rä mfatsꞌi yä amigo ko rꞌa yä ꞌme̱fi nuꞌu̱ himi tsa dä jase̱. Por ejemplo, Epafrodito bi hñäꞌtsuäbi rꞌa yä nkargo rä apostol Pablo nuꞌu̱ xki me̱mpäbi yä ku de rä mhuntsꞌi Filipos (Filip. 4:18). Tíquico bi ntregabi yä mhuntsꞌi nuꞌu̱ yä karta xki yꞌopäbi rä apostol Pablo (Col. 4:7).a Ko rä mfatsꞌi nuꞌu̱ yä amigo, rä apostol Pablo bi za bi kumpli ko rä mäkä ꞌme̱fi mäske bri jotꞌi ha rä nguu ꞌne mꞌe̱fa ha nꞌa rä fadi. Xi nuju̱, ¿hanja dä za gä udihu̱ ge drä hogä amigohu̱?

Mäpaya ndunthi de nuꞌu̱ mä zi kuhu̱ udi ko näꞌä pe̱fi ꞌne näꞌä mää ge nꞌa rä hogä amigo o amiga. Ma gä handihu̱ te bi thogi rä zi nju Elísabet —nꞌa rä precursora regular bi ꞌmu̱i ha rä dähni España—. Nuꞌmu̱ bi sipäbi ge rä nänä mi pe̱ꞌtsi rä cáncer, bi mꞌu̱pu̱ nꞌa rä zi nju ge bi udi ge mi nꞌa rä hogä amiga ngeꞌä nzäntho mi opäbi yä mensaje ko nꞌa rä testo de rä Mäkä Tꞌofo pa mi nupäbi rä mfeni. Rä zi nju Elísabet enä: «Nuꞌu̱ yä mensaje mi pe̱nkägi mä amiga, geꞌä bi maxkägi pa hindä senti ge ndi ꞌmu̱se̱ ꞌne pa bi za dä ñhantꞌmee näꞌä rä xuñhaꞌä» (Prov. 18:24).

Pa dä ze̱di näꞌä rä hogä ntsitsꞌi di pe̱ꞌtsihu̱ ko mä zi kuhu̱, dä hogi gä fatsꞌihu̱ ora di japäbi mꞌe̱di. Por ejemplo, ¿dä za gä fatsꞌihu̱ nꞌa de nuꞌu̱ mä zi kuhu̱ ya rä zi däta jäꞌi dä ma ha yä mhuntsꞌi o ha rä tꞌungä ntꞌo̱de? Mu̱ gi jabu̱, gi nuhmä ge ma gi nupä mfenihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa ꞌne ri ntsitsꞌihu̱ mänꞌa ma dä ze̱di (Rom. 1:12). ¿Pe te dä za gi pe̱fi po nuꞌu̱ yä zi ku hingi tsa dä bo̱ni de yä nguu? Ma gä handihu̱.

¿HANJA DÄ ZA GÄ UDIHU̱ GE DRÄ HOGÄ AMIGOHU̱ O AMIGAHU̱ KO NUꞌU̱ HINGI TSA DÄ BO̱NI DE YÄ NGUU?

Ndunthi de nuꞌu̱ mä zi kuhu̱ hingi tsa dä ntini ha yä mhuntsꞌi ngeꞌä di ñheni o thogi po mä nꞌa rä xuñha. Geꞌä bi thogi mä zi kuhu̱ David. Nuni zi ku bi tꞌembäbi ge mi pe̱ꞌtsi rä cáncer ꞌne po nunä raso bi thuꞌtsuäbi yä quimioterapia po thogi de rꞌato zänä. Durante näꞌä tiempoꞌä, näꞌä zi ku ko rä zi ꞌme̱hñä Lidia, mi conectaꞌu̱ ha yä mhuntsꞌi dende ha yä nguu.

¿Te bi me̱fi yä ku de rä mhuntsꞌi pa bi nupäbi yä mfeni? Nde, ora mi huadi rä mhuntsꞌi, rꞌa de nuꞌu̱ yä zi ku xki ntini ha rä Ngu de gä Mhuntsꞌi mi ꞌueke nꞌa tu̱i rä tiempo ꞌne mi mplatika po videoconferencia. ꞌNehe, rꞌa de nuꞌu̱ mä zi kuhu̱ mi pe̱mpäbi yä mensaje xa mähotho nuꞌmu̱ David ꞌne Lidia mi ungä yä zi noya ha yä mhuntsꞌi dende ha yä nguu. ¿Te bi logra gatꞌho näꞌä bi me̱fi yä zi ku de rä mhuntsꞌi? Rä zi ku David ꞌne Lidia bi senti ge yä ku xa mi mädi.

¿Te dä za gi pe̱fi pa gi fatsꞌi nuꞌu̱ yä zi ku hingi tsa dä bo̱ni de yä nguu pa dä ungä ntꞌo̱de? Dä hogi gä ꞌuekehu̱ nꞌa tu̱i de mä tiempohu̱ pa gä uñhu̱ ntꞌo̱de kongeꞌu̱ ha yä nguu ꞌne njabu̱ gä udihu̱ ge hixtä pumfrihu̱ (Prov. 3:27). Por ejemplo, ¿dä za gä hokihu̱ yä karta o gä uñhu̱ ntꞌo̱de po rä telefono kongeꞌu̱? ꞌNehe yä anciano dä za dä desidi mu̱ nuꞌu̱ yä ku dä za dä conecta po videoconferencia ha näꞌä rä mhuntsꞌi di tꞌo̱tꞌe änte de rä tꞌungä ntꞌo̱de. ¡Hängu bi jamädi David ꞌne Lidia po näꞌä bi me̱fi yä anciano po geꞌu̱! Rä zi ku David enä: «Mäske ho̱nse̱ mi tsa gä conecta ko yä zi ku ha näꞌä rä mhuntsꞌi pa rä tꞌungä ntꞌo̱de, gä ungä rꞌa yä zi noya de hanja dä za gä fu̱dihu̱ gä ñäuihu̱ yä jäꞌi ꞌne gä ja rä sadi, xa mi nupkägi mä mfeni». Mu̱ nuꞌi gi nxadi rä Mäkä Tꞌofo ko nꞌa rä zi jäꞌi, ¿por hanja hingi mbitabi dä kompañäꞌi ha rä nguu näꞌä zi ku hingi tsa dä bo̱ni de rä nguu pa ja dä nxadini? Pe änte de gi jabu̱, mꞌe̱tꞌo yꞌambäbi näꞌä zi ku mu̱ dä hogi gi mbitabi näꞌä zi jäꞌi ha rä nguu.

Ora di thogihu̱ rä tiempo ko mä zi kuhu̱ nuꞌu̱ hingi tsa dä bo̱ni de yä nguu, geꞌä jakägihu̱ gä hanthu̱ nuꞌu̱ yä hogä mꞌu̱i pe̱ꞌtsi ꞌne mä ntsitsꞌihu̱ kongeꞌu̱ mänꞌa di ze̱di. Por ejemplo, ora di handihu̱ hanja usaꞌu̱ rä noya Äjuä pa dä zo̱mbäbi ha rä koraso nꞌa rä jäꞌi, mä mhätehu̱ po geꞌu̱ mänꞌa di ze̱di. Hää, ora di thogihu̱ rä tiempo ko yä zi ku, geꞌä faxkägihu̱ gä pe̱ꞌtsihu̱ mä ndunthi yä amigo (2 Cor. 6:13).

Rä apostol Pablo xa bi hñuꞌmpäbi rä mu̱i dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä amigo ngu Tito (2 Cor. 7:​5-7). Näꞌä bi thogi rä apostol Pablo benꞌgägihu̱ ge nuju̱ ꞌnehe dä za gä hñuꞌmpäbihu̱ rä mu̱i mä amigohu̱ ko nuꞌu̱ yä hogä noya di xipäbihu̱. Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, ꞌnehe dä za gä fatsꞌihu̱ ora thogi nꞌa rä xuñha o ko näꞌä di japäbi mꞌe̱di (1 Juan 3:18).

¿HANJA DÄ ZA GÄ UDIHU̱ GE DRÄ HOGÄ AMIGOHU̱ O AMIGAHU̱ ORA TSO̱HO̱ YÄ NTꞌU̱TSATE?

Nuꞌu̱ mä zi kuhu̱ de rä hnini Rusia di mfatsꞌi nꞌa ngu mänꞌaa ꞌne xa nꞌa rä hogä ejemplo pa nuju̱ mäpaya. Ma gä handihu̱ te bi thogi rä zi ku Sergéi ꞌne rä zi ꞌme̱hñä Tatiana. Rä polisia bi yu̱tꞌi ha yä nguu pa bi nxeni ꞌne bi tsꞌitsꞌi pa bi tꞌo̱ꞌtuäbi yä ntꞌani. Mꞌe̱tꞌo bi the̱gi Tatiana pa dä mengi ha rä nguu. Rä zi ku Sergéi pede näꞌä bi thogi rä zi ꞌme̱hñä, näꞌä enä: «Mꞌe̱tꞌo bi zo̱ni nꞌa rä zi nju. Mꞌe̱fa bi zo̱ho̱ märꞌaa yä zi ku pa bi maxkägihe dä komudahe gatꞌho nuꞌu̱ yä kosa xki päntsꞌi yä polisia».

Rä ku Sergéi sigi enä: «Xa di ho näꞌä mängä Proverbios 17:​17, habu̱ enä: “Nꞌa rä hogä amigo nzäntho ma dä mäꞌi, ꞌne ꞌñenä geꞌä nꞌa ri ku xä mꞌu̱i pa nuꞌmu̱ ja yä xuñha”. Xtä handi hanja nuya yä noya mäjuäni nubye̱ xtä thogi po nuya yä ntꞌu̱tsate ꞌne di mbeni ge hinxä za xtä ze̱ti se̱he̱. Rä Zi Dada Jeoba nzäntho xä rꞌakägi yä hogä amigo nuꞌu̱ hinxä hye̱gäse̱».b

Ja ngu thogi yä pa mänꞌa di nheki yä xuñha, hänge ja mꞌe̱di gä pe̱ꞌtsihu̱ yä hogä amigo pa dä za gä mfatsꞌihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa. Xti zo̱ho̱ näꞌä rä däta mbidi fädi ngu rä däta tribulación, mänꞌa ma gä honihu̱ rä mfatsꞌi de nꞌa rä hogä amigo. Po rängeꞌä dende nubye̱, ma gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä ñhogä amigohu̱ (1 Ped. 4:​7, 8).