¿Por hanja hingi pa ha yä tuhni yä testigo rä Jeoba?
Yä testigo rä Jeoba hindi pahe ha yä tuhni po nuya yä raso:
Geꞌä mända Äjuä. Rä Mäkä Tꞌofo bi mää ge yä ꞌme̱go Äjuä pe̱ꞌtsi te xä «temhi yä majuai pa xä hyoki yä tꞌabi» ꞌne ge ya hingä ma xä bädi de yä tuhni (Isaías 2:4).
Geꞌä mända rä Hesu. Rä apostol Pedro bi hñäni nunä mhända de rä Hesu: «Pe̱ꞌtsä ri juai ha rä ntꞌoo ngeꞌä gatꞌho nuꞌu̱ toꞌo hote ko rä juai, ko rä juai di tho ꞌnehe» (Mateo 26:52). Ko nuya yä noya, rä Hesu bi ꞌñuti xä ñho yä de̱ni ge himi debe dä gu̱ yä majuai.
Rä Kristo ꞌnehe bi mää ge yä de̱ni «hingyä me̱ti rä xiꞌmhai». Po rängeꞌä hindi nthintꞌi ha yä politika (Juan 17:16). ꞌNehe hinxä ñho dä nkontraui yä soldado o dä hñäkuäbi nuꞌu̱ toꞌo ne dä yu̱tꞌi ha rä ejército.
Yä kristianu pe̱ꞌtsi te dä mädi rä mikꞌei. Rä Hesu bi ꞌñembäbi yä de̱ni: «Nꞌa rä rꞌayꞌo mhända di tsokꞌähu̱: ge gi mädihu̱ nꞌa ngu mä nꞌaa» (Juan 13:34, 35). Nuꞌu̱ xa mäjuäni yä kristianu di ñhandi ngu di nku po mäxo̱ge rä Xiꞌmhai ꞌne nunka ma dä ñhose̱ nꞌa ngu mä nꞌaa (1 Juan 3:10-12).
Yä mu̱di kristianu himi pa ha yä tuhni. Nꞌa rä mfistꞌofo udi ge nuꞌu̱ «yä mu̱di de̱ni rä Hesu himi faxte ha yä tuhni nixi mi pe̱fi rä servicio militar», ngeꞌä nuꞌu̱ mi pädi ge nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe «mi nkontraui näꞌä xki ꞌñudi rä Hesu de rä mhäte, ꞌne ko näꞌä rä mhända de dä mädi yä nkontra» (Encyclopedia of Religion and War). ꞌNe ha näꞌä rä mfistꞌofo, Historia de la decadencia y caída del Imperio romano, näꞌä rä historiador británico Edward Gibbon bi ꞌñenä: «Nixi nꞌa rä kristianu himi tsa dä nsoldado [...] nsinke xä zopu̱ näꞌä rä mäkä ꞌme̱fi».
Di faxtehe pa gatꞌho dä mꞌu̱i xä ñho
Yä testigo rä Jeoba di fatsꞌihe märꞌaa ꞌne hindi honihe yä tuhni ha nuꞌu̱ yä hnini habu̱ di ꞌmu̱ihe. Nuje di udihe rä tꞌekꞌei po yä tsꞌu̱tꞌhui, ngeꞌä di o̱dehe nuya yä mhända uni rä Mäkä Tꞌofo.
«Yꞌo̱te[hu̱] nuꞌu̱ toꞌo hä rä tsꞌu̱tꞌhui» (Romanos 13:1).
«Umfu̱ rä [...] Cesar nuꞌä ri ꞌñepäbiꞌä, ꞌnehe umfu̱ Äjuä nuꞌä ri ꞌñepäbi» (Mateo 22:21).
Hänge po rängeꞌä, di kumplihe ko yä ley, di jutꞌihe yä impuesto ꞌne di faxtehe ko näꞌä adi yä tsꞌu̱tꞌhui pa dä nja nꞌa rä hogä mꞌu̱i ha yä hnini.