1-3. (ੳ) ਯਹੋਸ਼ੁਆ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਿਹੜਾ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ ਸੀ? (ਅ) ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਦਿਆਂ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਯਾਦ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?

ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਇਕ ਆਦਮੀ ਸੜਕ ʼਤੇ ਤੁਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ਆ ਕੇ ਸੜਕ ਦੋ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਦਮੀ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵੇਗਾ? ਜੇ ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਲ ਪਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਕ ਰਾਹ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੰਜ਼ਲ ਤਕ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਦ ਕਿ ਦੂਸਰਾ ਰਾਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮੰਜ਼ਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸ ਆਦਮੀ ਵਾਂਗ ਅਸੀਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਮੋੜ ʼਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਰਾਹ ਚੁਣਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਰਾਹ ਚੁਣਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਦਾ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ।

² ਬਾਈਬਲ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਇਕ ਰਾਹ ਚੁਣਨਾ ਪਿਆ। ਕਇਨ ਤੇ ਯਹੋਸ਼ੁਆ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ʼਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ। ਇਕ ਵਾਰ ਕਇਨ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ʼਤੇ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਰੱਖੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। (ਉਤ. 4:6, 7) ਯਹੋਸ਼ੁਆ ਨੇ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰੇਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਹੋਰ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ। (ਯਹੋ. 24:15) ਯਹੋਸ਼ੁਆ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੇ ਉਹ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ ਜਿਸ ʼਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਉਹ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿ ਸਕਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਕਇਨ ਨੇ ਉਹ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਗਿਆ।

³ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਲ ਯਾਦ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਹਰ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਜਾਵੇਗੀ। (ਇਬਰਾਨੀਆਂ 3:12 ਪੜ੍ਹੋ।) ਇਸ ਲੇਖ ਤੇ ਅਗਲੇ ਲੇਖ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ʼਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਕੰਮ ਤੇ ਕੈਰੀਅਰ

4. ਕੰਮ-ਧੰਦਾ ਕਰਨਾ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਕਿਉਂ ਹੈ?

⁴ ਮਸੀਹੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਤੋਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਾਈਬਲ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਜੀਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਨਿਹਚਾ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬੁਰਾ ਹੈ। (2 ਥੱਸ. 3:10; 1 ਤਿਮੋ. 5:8) ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਕੰਮ-ਧੰਦਾ ਕਰਨਾ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਖ਼ਬਰਦਾਰ ਨਾ ਰਹੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਵੇਂ?

5. ਕੰਮ ਲੱਭਣ ਵੇਲੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ ʼਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

⁵ ਮੰਨ ਲਓ ਤੁਸੀਂ ਕੰਮ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹੋ। ਜੇ ਕੰਮ ਮਿਲਣਾ ਔਖਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੋ। ਪਰ ਉਦੋਂ ਕੀ ਜਦੋਂ ਕੰਮ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਵੇ? ਜਾਂ ਕੰਮ ʼਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਾਉਣਾ ਪਵੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਮੰਡਲੀ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਸਮਾਂ ਹੀ ਨਾ ਬਚੇ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਓਗੇ ਕਿ ਕੰਮ ਨਾ ਹੋਣ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਇੱਦਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੈ? ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਗ਼ਲਤ ਫ਼ੈਸਲਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। (ਇਬ. 2:1) ਚਾਹੇ ਤੁਸੀਂ ਕੰਮ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਕੰਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ?

6, 7. (ੳ) ਇਕ ਇਨਸਾਨ ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਹੜੇ ਦੋ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ? (ਅ) ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕਿਹੜਾ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲੈ ਆਵੇਗਾ ਤੇ ਕਿਉਂ?

⁶ ਜਿਵੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਲ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖੋ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਪੁੱਛੋ, ‘ਮੈਂ ਇਹ ਕੰਮ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ?’ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਤੋਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਰਹੋ, ਤਾਂ ਯਹੋਵਾਹ ਉਸ ਕੰਮ ʼਤੇ ਬਰਕਤ ਪਾਵੇਗਾ। (ਮੱਤੀ 6:33) ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਅਚਾਨਕ ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ ਛੁੱਟ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ? (ਯਸਾ. 59:1) ਉਹ “ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।”—2 ਪਤ. 2:9.

⁷ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਅਮੀਰ ਬਣਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ? ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਅਮੀਰ ਬਣ ਵੀ ਜਾਓ। ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਅਮੀਰ ਬਣਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋਵੇਗਾ। (1 ਤਿਮੋਥਿਉਸ 6:9, 10 ਪੜ੍ਹੋ।) ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਤੇ ਪੈਸੇ ਵੱਲ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਚਲੇ ਜਾਓਗੇ।

8, 9. ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਸੰਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਬਾਰੇ ਕੀ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਸਮਝਾਓ।

⁸ ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਸਾਲ ਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ʼਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ—ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ ਜਾਂ ਯਹੋਵਾਹ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਰਿਸ਼ਤਾ? ਜੇ ਉਹ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਹੈਸੀਅਤ, ਰੁਤਬਾ ਤੇ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਅਹਿਮ ਹਨ, ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗ ਜਾਣ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡਾ ਆਦਰ ਘੱਟ ਜਾਵੇ। ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਭੈਣ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਜਿੱਥੋਂ ਤਕ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਡੈਡੀ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਬਿਜ਼ੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ-ਪਹਿਲ ਤਾਂ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਇੰਨਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਭ ਕੁਝ ਮਿਲੇ ਤੇ ਸਾਡੀ ਚੰਗੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਘਰ ਵਿਚ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਸਾਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦੀ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਜੇ ਮੇਰੇ ਡੈਡੀ ਜੀ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਿਆਉਣ ਵਿਚ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ।”

⁹ ਮਾਪਿਓ, ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦੇ ਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਹੋਵੋ। ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਓ ਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਪੈਸੇ ਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।—ਮੱਤੀ 5:3.

10. ਕੈਰੀਅਰ ਚੁਣਨ ਵੇਲੇ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਕਿਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

¹⁰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨ ਹੋ ਤੇ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਜਿੱਦਾਂ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਲੈਣ ਜਾਂ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ, ਕੀ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਜਾਂ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ? (2 ਤਿਮੋ. 4:10) ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਟੀਚਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ʼਤੇ ਟਿਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਜਾਂ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਦਾਊਦ ਵਾਂਗ ਯਹੋਵਾਹ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖੋਗੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਲਿਖਿਆ: “ਮੈਂ ਜੁਆਨ ਸਾਂ ਅਤੇ ਹੁਣ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹਾਂ, ਪਰ ਮੈਂ ਨਾ ਧਰਮੀ ਨੂੰ ਤਿਆਗਿਆ ਹੋਇਆ, ਨਾ ਉਸ ਦੀ ਅੰਸ ਨੂੰ ਟੁਕੜੇ ਮੰਗਦਿਆਂ ਡਿੱਠਾ ਹੈ”? (ਜ਼ਬੂ. 37:25) ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਇਕ ਰਾਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਦਕਿ ਦੂਸਰਾ ਰਾਹ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਲਿਆਵੇਗਾ। (ਕਹਾਉਤਾਂ 10:22; ਮਲਾਕੀ 3:10 ਪੜ੍ਹੋ।) ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜਾ ਰਾਹ ਚੁਣੋਗੇ?

ਮਨੋਰੰਜਨ

11. ਬਾਈਬਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?

¹¹ ਬਾਈਬਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਹੈ। ਪੌਲੁਸ ਨੇ ਤਿਮੋਥਿਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ: ‘ਸਰੀਰਕ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤਕ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।’ (1 ਤਿਮੋ. 4:8) ਬਾਈਬਲ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ “ਇੱਕ ਹੱਸਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੈ” ਤੇ “ਇੱਕ ਨੱਚਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੈ।” ਨਾਲੇ ਇਸ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਦਾ ਆਰਾਮ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੈ।” (ਉਪ. 3:4; 4:6, CL) ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਖ਼ਬਰਦਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਵੇਂ? ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਵਿਚ ਜਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

12. ਮਨੋਰੰਜਨ ਚੁਣਨ ਵੇਲੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ʼਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

¹² ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਕੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਵਿਚ ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਿੰਸਾ, ਜਾਦੂਗਰੀ ਤੇ ਬਦਚਲਣੀ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਚੁਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਰਾ ਸੋਚੋ: ਇਸ ਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ʼਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਿੰਸਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਕੌਮ ਪ੍ਰਤੀ ਘਮੰਡ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ? (ਕਹਾ. 3:31) ਕੀ ਇਸ ʼਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਖ਼ਰਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਕੀ ਉਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਲੱਗੇਗਾ? (ਰੋਮੀ. 14:21) ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦਿਆਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰਦੇ ਹੋ? (ਕਹਾ. 13:20) ਕੀ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਗ਼ਲਤ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ?—ਯਾਕੂ. 1:14, 15.

13, 14. ਮਨੋਰੰਜਨ ਵਿਚ ਸਮਾਂ ਲਾਉਣ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ʼਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

¹³ ਇਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਵੀ ਗੌਰ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਾਉਂਦੇ ਹੋ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ, ‘ਕੀ ਮੈਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਵਿਚ ਇੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਬਚਦਾ ਹੈ?’ ਮਨੋਰੰਜਨ ਵਿਚ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਲਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਰੋ-ਤਾਜ਼ਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰੋਗੇ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਇ, ਜਿਹੜੇ ਹੱਦ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂ? ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ ਕਰ ਲਏ ਹਨ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਦੋਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।—ਫ਼ਿਲਿੱਪੀਆਂ 1:10, 11 ਪੜ੍ਹੋ।

¹⁴ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗੇ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। 20 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕਿਮ ਨਾਂ ਦੀ ਭੈਣ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਆਪਣੇ ਤਜਰਬੇ ਤੋਂ ਸਿੱਖੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਮੈਂ ਹਰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ, ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੇ ਐਤਵਾਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ʼਤੇ ਜਾਂਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਪਾਰਟੀਆਂ ʼਤੇ ਜਾਣ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਪਾਇਨੀਅਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ʼਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਉੱਠਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਅੱਧੀ-ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ʼਤੇ ਜਾਣਾ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਸਾਡਾ ਧਿਆਨ ਹਟ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ʼਤੇ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।”

15. ਮਾਪੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਚੁਣਨ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਵੇਂ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?

¹⁵ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮਾਪਿਓ, ਇਹ ਨਾ ਸੋਚੋ ਕਿ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਗ਼ਲਤ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਰੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਤੋਂ ਖ਼ਬਰਦਾਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (1 ਕੁਰਿੰ. 5:6) ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰ ਸਕੋਗੇ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇਵੇਗਾ।a ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਸਹੀ ਰਾਹ ਚੁਣੋਗੇ ਜਿਸ ʼਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਓਗੇ।

ਪਰਿਵਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤੇ

16, 17. ਕਈ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹੜੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਸਮਝਦਾ ਹੈ?

¹⁶ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਜਿਗਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਵੇਂ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਮਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਰਦੀ ਹੈ। (ਯਸਾ. 49:15) ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਜੀਅ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਛੱਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਭੈਣ, ਜਿਸ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਮੰਡਲੀ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਈ। ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਸੀ, ‘ਉਸ ਨੇ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ?’ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਵਿਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਰਹਿ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਚਲੀ ਗਈ।”

¹⁷ ਯਹੋਵਾਹ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ “ਮਨ ਵਿੱਚ ਦੁਖੀ ਹੋਇਆ” ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਬਾਗ਼ੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਵੀ ਦੁੱਖ ਲੱਗਾ ਜਦੋਂ ਜਲ-ਪਰਲੋ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ। (ਉਤ. 6:5, 6) ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਡੇ ਇਸ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਾ ਸਕਣ। ਪਰ ਛੇਕੇ ਗਏ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਗ਼ਲਤ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣਾ ਬੁੱਧੀਮਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਜੀਅ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਛੱਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿੱਦਾਂ ਸਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ?

18. ਜੇ ਬੱਚਾ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਛੱਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ?

¹⁸ ਜੋ ਵੀ ਹੋਇਆ ਉਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਸੂਰਵਾਰ ਨਾ ਠਹਿਰਾਓ। ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਹਰ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੱਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਬਪਤਿਸਮਾ ਲੈ ਚੁੱਕੇ ਹਰ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ “ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਾ ਭਾਰ ਆਪ ਚੁੱਕਣਾ ਪਵੇਗਾ।” (ਗਲਾ. 6:5) ਇਸ ਲਈ ਯਹੋਵਾਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ। (ਹਿਜ਼. 18:20) ਦੂਜਿਆਂ ʼਤੇ ਦੋਸ਼ ਨਾ ਲਾਓ। ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇਣ ਦੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰੋ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੰਡਲੀ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਨਾ ਕਰੋ ਜੋ ਮੰਡਲੀ ਨੂੰ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰੋ।—1 ਪਤ. 5:8, 9.

19, 20. (ੳ) ਛੇਕੇ ਗਏ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ? (ਅ) ਮਾਪੇ ਕੀ ਉਮੀਦ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ?

¹⁹ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵੋਗੇ। ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਛੇਕੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲੋਂ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮੰਡਲੀ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਰਹੋ। (ਕਹਾ. 18:1) ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਵਿਚ ਯਹੋਵਾਹ ਅੱਗੇ ਆਪਣਾ ਦਿਲ ਖੋਲ੍ਹੋ। (ਜ਼ਬੂ. 62:7, 8) ਛੇਕੇ ਗਏ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਜੀਅ ਨਾਲ ਫ਼ੋਨ ਜਾਂ ਈ-ਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਗੱਲ ਕਰਨ ਜਾਂ ਮਿਲਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਨਾ ਲੱਭੋ। (1 ਕੁਰਿੰ. 5:11) ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਰਹੋ। (1 ਕੁਰਿੰ. 15:58) ਜਿਸ ਭੈਣ ਦਾ ਉੱਪਰ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਰਹਿਣ ਤੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂਕਿ ਜਦ ਮੇਰੀ ਧੀ ਯਹੋਵਾਹ ਕੋਲ ਵਾਪਸ ਆਵੇ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਾਂ।”

²⁰ ਬਾਈਬਲ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ “ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਆਸ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।” (1 ਕੁਰਿੰ. 13:4, 7) ਮਾਪਿਓ, ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਰੱਖਣੀ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਸੀਹੀ ਤੋਬਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਯਹੋਵਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ “ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ” ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਹੈ।—ਜ਼ਬੂ. 86:5, CL.

ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰੋ

21, 22. ਖ਼ੁਦ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਇਰਾਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ?

²¹ ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। (ਬਿਵਸਥਾ ਸਾਰ 30:19, 20 ਪੜ੍ਹੋ।) ਪਰ ਇਸ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ʼਤੇ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰੀਏ। ਹਰ ਮਸੀਹੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: ‘ਮੈਂ ਕਿਸ ਰਾਹ ʼਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹਾਂ? ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਤੇ ਕੈਰੀਅਰ, ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਕਰਕੇ ਕਿਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹਾਂ?’

²² ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਪਿਆਰ ਕਦੇ ਘੱਟਦਾ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਗ਼ਲਤ ਰਾਹ ਚੁਣਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ। (ਰੋਮੀ. 8:38, 39) ਸਾਨੂੰ ਕਦੇ ਇੱਦਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਸਾਨੂੰ ਪੱਕਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵਾਂਗੇ। ਅਗਲੇ ਲੇਖ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਚਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇਖਾਂਗੇ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

1, 2. (ੳ) ਸ਼ੈਤਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਮਰਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਕਿਵੇਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ? (ਅ) ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ?

ਯਹੋਵਾਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਸ਼ੈਤਾਨ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿਚ ਇਹ ਗ਼ਲਤਫ਼ਹਿਮੀ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ੈਤਾਨ ਨੇ ਅਦਨ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਹੱਵਾਹ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਇਹ ਗ਼ਲਤਫ਼ਹਿਮੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। (ਉਤ. 3:4-6) ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇਸ ਗ਼ਲਤਫ਼ਹਿਮੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ।

² ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਫੰਦੇ ਵਿਚ ਫਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ “ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਨਹੀਂ ਹਾਂ।” (2 ਕੁਰਿੰ. 2:11) ਸ਼ੈਤਾਨ ਸਾਨੂੰ ਗੁਮਰਾਹ ਕਰ ਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਲੇਖ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਕੰਮ, ਮਨੋਰੰਜਨ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਛੇਕੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਦੇਖਾਂਗੇ ਕਿ ਸ਼ੈਤਾਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਸਿਹਤ, ਪੈਸੇ ਤੇ ਘਮੰਡ ਰਾਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲਿਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ “ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਨੇੜੇ” ਜਾਵਾਂਗੇ।—ਯਾਕੂ. 4:8.

ਤਕਨਾਲੋਜੀ

3. ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਕੇ ਸਮਝਾਓ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਸਹੀ ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

³ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿਚ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਮੋਬਾਇਲ ਤੇ ਹੋਰ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਮ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਹ ਫ਼ਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ʼਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ। ਇਹ ਰਸਾਲਾ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹੋ, ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਈ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ʼਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ʼਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਆਦੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਮਸ਼ਹੂਰੀਆਂ ਵਿਚ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਆਏ ਨਵੇਂ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਮੋਬਾਇਲ ਵਗੈਰਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ʼਤੇ ਟੈਬਲੈਟ ਕੰਪਿਊਟਰ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦਾ ਇੰਨਾ ਭੂਤ ਸਵਾਰ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਰੀਦਣ ਲਈ ਚੋਰੀ-ਛੁਪੇ ਆਪਣਾ ਇਕ ਗੁਰਦਾ ਹੀ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਕਿੰਨੀ ਮਾੜੀ ਗੱਲ!

4. ਇਕ ਭਰਾ ਨੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਆਦਤ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਕਿਵੇਂ ਪਾਇਆ?

⁴ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 30 ਕੁ ਸਾਲ ਦਾ ਜੌਨa ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: “ਮੈਨੂੰ ਬਾਈਬਲ ਦੀ ਇਹ ਸਲਾਹ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ‘ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਤੀਏ।’ ਪਰ ਮੈਂ ਸਟੱਡੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਮੋਹਰੇ ਬੈਠਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।” ਜੌਨ ਅੱਧੀ-ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ: “ਭਾਵੇਂ ਮੈਂ ਥੱਕਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕੰਪਿਊਟਰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਚੈਟਿੰਗ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਵਿਡਿਓ ਦੇਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਵਿਡਿਓ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।” ਆਪਣੀ ਇਸ ਆਦਤ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜੌਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ʼਤੇ ਇੱਦਾਂ ਸੈਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸੌਣ ਦਾ ਟਾਈਮ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।—ਅਫ਼ਸੀਆਂ 5:15, 16 ਪੜ੍ਹੋ।

5, 6. (ੳ) ਮਾਪਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਕੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਹਨ? (ਅ) ਮਾਪੇ ਕਿਵੇਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਚੰਗੀ ਸੰਗਤ ਕਰਨ?

⁵ ਮਾਪਿਓ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਹਰ ਗੱਲ ʼਤੇ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੰਦੀਆਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਦੇਖਣ, ਹਿੰਸਕ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣ, ਜਾਦੂਗਰੀ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ʼਤੇ ਬੁਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਨਾ ਕਰਨ ਦਿਓ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇੱਦਾਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ‘ਜੇ ਮੰਮੀ-ਡੈਡੀ ਨੂੰ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਦੇਖਣਾ ਠੀਕ ਹੋਣਾ।’ ਮਾਪੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨੀ ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਬੱਚੇ ਵੱਡੇ ਹੋਣ ਜਾਂ ਛੋਟੇ, ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਣ। ਸੋਚਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜਾਨਵਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।—ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੋਸ਼ੇਆ 13:8 ਦੇਖੋ।

⁶ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਚੰਗੇ ਮਸੀਹੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕਰਨ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੋ। ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੱਸੋ-ਖੇਡੋ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ‘ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਓ।’b

ਸਿਹਤ

7. ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਕਿਉਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ?

⁷ ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦਾ ਹਾਲ-ਚਾਲ ਪੁੱਛਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਸਾਡੀ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਇਨਸਾਨ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਬੀਮਾਰ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਪਹਿਲੇ ਮਾਪੇ ਆਦਮ ਤੇ ਹੱਵਾਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗ ਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ। ਸਾਡੇ ਬੀਮਾਰ ਹੋਣ ʼਤੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਬੀਮਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਾਲੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਵੀ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। (ਜ਼ਬੂ. 115:17) ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।c ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

8, 9. (ੳ) ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? (ਅ) ਸਾਡੇ ਲਈ ਖ਼ੁਸ਼ ਰਹਿਣਾ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਕਿਉਂ ਹੈ?

⁸ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਹੀ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਨਵੀਆਂ-ਨਵੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੇ ਸੋਹਣੇ ਦਿਸਣ ਲਈ ਬਿਊਟੀ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਤੇ ਡਾਈਟਿੰਗ ਕਰਨ ʼਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਰਾਜ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਕਿ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਜਾਂ ਅਸੈਂਬਲੀਆਂ ਜਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਿਉਂ?

⁹ ਅਸੀਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਤੇ ਆਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। (ਗਲਾ. 5:22) ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਕਿਆਂ ʼਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਸਲਾਹ ਦੇ ਕੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਹਟਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਸ਼ਾਇਦ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਜਾਣ। (ਰੋਮੀ. 14:17) ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਵੀ ਸਾਰੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਧੀਆ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਬੁੱਢੇ ਤੇ ਬੀਮਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਅਖ਼ੀਰ ਉਹ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇਕ ਪਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਸਕਦੇ। (ਲੂਕਾ 12:25) ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, “ਖੁਸ਼ ਦਿਲੀ ਦਵਾ ਵਾਂਙੁ ਚੰਗਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।”—ਕਹਾ. 17:22.

10. (ੳ) ਯਹੋਵਾਹ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਸੋਹਣਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ? (ਅ) ਅਸੀਂ ਵਧੀਆ ਸਿਹਤ ਦਾ ਆਨੰਦ ਕਦੋਂ ਮਾਣ ਸਕਾਂਗੇ?

¹⁰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਕਿੱਦਾਂ ਦੇ ਲੱਗਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਦਿਸਣ ਦੀ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਬਾਈਬਲ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਧੌਲਾ ਸਿਰ ਸਜਾਵਟ ਦਾ ਮੁਕਟ ਹੈ, ਉਹ ਧਰਮ ਦੇ ਮਾਰਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।” (ਕਹਾ. 16:31) ਯਹੋਵਾਹ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਸਿਆਣੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਹੈ। ਉਹ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅੰਦਰੋਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ, ਨਾ ਕਿ ਬਾਹਰੋਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (1 ਪਤਰਸ 3:3, 4 ਪੜ੍ਹੋ।) ਤਾਂ ਫਿਰ, ਕੀ ਸੋਹਣੇ ਬਣਨ ਲਈ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ? ਇਹ ਗੱਲ ਮਾਅਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੀ ਕਿ ਸਾਡੀ ਉਮਰ ਕਿੰਨੀ ਹੈ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹਾਂ, ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਅੰਦਰੋਂ ਸੋਹਣੇ ਬਣਾਂਗੇ। (ਨਹ. 8:10) ਨਵੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਤੇ ਜਵਾਨ ਹੋਵਾਂਗੇ। (ਅੱਯੂ. 33:25; ਯਸਾ. 33:24) ਉਦੋਂ ਤਕ ਸਾਨੂੰ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਤੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਖ਼ੁਸ਼ ਰਹਿਣ ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੀਆਂ।—1 ਤਿਮੋ. 4:8.

ਪੈਸਾ

11. ਪੈਸਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਫੰਦਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ?

¹¹ ਪੈਸਾ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। (ਉਪ. 7:12; ਲੂਕਾ 19:12, 13) ਪਰ “ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ” ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ। (1 ਤਿਮੋ. 6:9, 10) “ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ” ਯਾਨੀ ਰੋਜ਼ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਚਿੰਤਾ ਸਾਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਹਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਾਲੇ “ਧਨ ਦੀ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਤਾਕਤ” ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਅਸੀਂ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪਈਏ ਕਿ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਨਾਲ ਹੀ ਸੱਚੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। (ਮੱਤੀ 13:22) ਯਿਸੂ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ “ਕੋਈ ਵੀ” ਇਨਸਾਨ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਤੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।—ਮੱਤੀ 6:24.

12. ਅੱਜ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਫੰਦੇ ਆਮ ਹਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹² ਪੈਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਗ਼ਲਤ ਨਜ਼ਰੀਆ ਸਾਨੂੰ ਗ਼ਲਤ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। (ਕਹਾ. 28:20) ਕਈ ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਅਮੀਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਲਾਟਰੀਆਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਛੇਤੀ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਦੇ ਝਾਂਸੇ ਵਿਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ ਵਿਚ ਮੰਡਲੀ ਦੇ ਹੋਰ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਭਰਾ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਬਿਜ਼ਨਿਸ ਵਿਚ ਪੈਸਾ ਲਾਉਣ ਦੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਗਣਾ-ਤਿੱਗੁਣਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਲਾਲਚ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਇਸ ਬਿਜ਼ਨਿਸ ਵਿਚ ਪੈਸਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਮੰਨ ਜਾਣ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਡੁੱਬ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਲਾਲਚੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਖ਼ਬਰਦਾਰ ਰਹੋ। ਸਮਝਦਾਰੀ ਵਰਤੋ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚ ਨਾ ਪਓ।

13. ਪੈਸੇ ਸੰਬੰਧੀ ਯਹੋਵਾਹ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲੋਂ ਕਿਵੇਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ?

¹³ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ‘ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਰਾਜ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਹਿਲ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਸਹੀ ਹੈ ਉਹੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ,’ ਤਾਂ ਯਹੋਵਾਹ ਸਾਨੂੰ ਬਰਕਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰ ਸਕੀਏ। (ਮੱਤੀ 6:33; ਅਫ਼. 4:28) ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਥੱਕੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੌਂ ਜਾਈਏ ਜਾਂ ਕਿੰਗਡਮ ਹਾਲ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਰੀ ਜਾਈਏ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਤਾਂ ਇਹੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬੁਢਾਪਾ ਸੌਖਾ ਕੱਟਣ ਲਈ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਯਿਸੂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਚਣੀ ਗ਼ਲਤ ਹੈ। (ਲੂਕਾ 12:15-21 ਪੜ੍ਹੋ।) ਗੇਹਾਜੀ ਨੇ ਵੀ ਇਹੀ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਲਾਲਚ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਯਹੋਵਾਹ ਨਾਲ ਵੀ ਵਧੀਆ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ।—2 ਰਾਜ. 5:20-27.

14, 15. ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਪੈਸੇ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ? ਮਿਸਾਲ ਦਿਓ।

¹⁴ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਉਕਾਬ ਲਈ ਕੋਈ ਭਾਰੀ ਮੱਛੀ ਫੜ ਕੇ ਉੱਡਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਉਸ ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਮਸੀਹੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਐਲਿਕਸ ਨਾਂ ਦਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੱਸਦਾ ਹੈ: “ਮੈਂ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਪੈਸੇ ਖ਼ਰਚਦਾ ਹਾਂ। ਜੇ ਕਿਤੇ ਬੋਤਲ ਵਿੱਚੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ੈਂਪੂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਕਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਹ ਵਾਪਸ ਬੋਤਲ ਵਿਚ ਪਾ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।” ਪਰ ਐਲਿਕਸ ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੇ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚ ਪੈ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਪੈਸੇ ਕਮਾ ਕੇ ਛੇਤੀ ਕੰਮ ਛੱਡ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪਾਇਨੀਅਰਿੰਗ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਵੇਗਾ। ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਧਿਆਨ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਰੇਟਾਂ ਵਗੈਰਾ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਜਮ੍ਹਾ ਪੂੰਜੀ ਤੇ ਦਲਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਉਧਾਰ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਖ਼ਰੀਦ ਲਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੇਟ ਇਕਦਮ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਰੇਟ ਵਧਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਬਿਲਕੁਲ ਥੱਲੇ ਡਿਗ ਗਏ। ਐਲਿਕਸ ਦੱਸਦਾ ਹੈ: “ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਪੱਕਾ ਇਰਾਦਾ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਰੇਟ ਇਕ ਦਿਨ ਜ਼ਰੂਰ ਵਧਣਗੇ।”

¹⁵ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤਕ ਐਲਿਕਸ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਬਾਰੇ ਹੀ ਸੋਚਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਲਈ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰੀ ਗੱਲਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵੀ ਗੁਆ ਲਈ। ਪਰ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਰੇਟ ਨਹੀਂ ਵਧੇ। ਐਲਿਕਸ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜਮ੍ਹਾ ਪੂੰਜੀ ਡੁੱਬ ਗਈ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਵੀ ਵੇਚਣਾ ਪਿਆ। ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ: “ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ʼਤੇ ਦੁੱਖ ਲਿਆਂਦੇ।” ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਬਕ ਸਿੱਖਿਆ: “ਮੈਂ ਹੁਣ ਜਾਣ ਗਿਆ ਹਾਂ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਹੱਥ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਸਿਵਾਇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।” (ਕਹਾ. 11:28) ਦਰਅਸਲ ਆਪਣੀ ਜਮ੍ਹਾ ਪੂੰਜੀ, ਬਿਜ਼ਨਿਸ ਜਾਂ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ “ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਈਸ਼ਵਰ” ਸ਼ੈਤਾਨ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ। (2 ਕੁਰਿੰ. 4:4; 1 ਤਿਮੋ. 6:17) ਐਲਿਕਸ ਹੁਣ “ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ਬਰੀ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ” ਸਾਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਖ਼ੁਸ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਆਏ ਹਨ।—ਮਰਕੁਸ 10:29, 30 ਪੜ੍ਹੋ।

ਘਮੰਡ

16. ਮਾਣ ਕਰਨ ਤੇ ਘਮੰਡ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਹੈ?

¹⁶ ਮਾਣ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਘਮੰਡ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ʼਤੇ ਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਗਵਾਹ ਹਾਂ। (ਯਿਰ. 9:24) ਇਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਹੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ʼਤੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਉੱਤੇ ਘਮੰਡ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪਵਾਂਗੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।—ਜ਼ਬੂ. 138:6; ਰੋਮੀ. 12:3.

17, 18. (ੳ) ਬਾਈਬਲ ਵਿੱਚੋਂ ਘਮੰਡੀ ਤੇ ਨਿਮਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਦਿਓ। (ਅ) ਇਕ ਭਰਾ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਘਮੰਡ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ?

¹⁷ ਬਾਈਬਲ ਵਿਚ ਘਮੰਡੀ ਤੇ ਨਿਮਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਦਰਜ ਹਨ। ਰਾਜਾ ਦਾਊਦ ਨੇ ਯਹੋਵਾਹ ਨੂੰ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇ ਅਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਸੁਣੀ। (ਜ਼ਬੂ. 131:1-3) ਪਰ ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਘਮੰਡੀ ਰਾਜਿਆਂ ਨਬੂਕਦਨੱਸਰ ਤੇ ਬੇਲਸ਼ੱਸਰ ਨੂੰ ਨੀਵਿਆਂ ਕੀਤਾ। (ਦਾਨੀ. 4:30-37; 5:22-30) ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਨਿਮਰਤਾ ਦੀ ਵੀ ਪਰਖ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰਾਇਨ 32 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਹਾਇਕ ਸੇਵਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਰਾਇਨ ਦੱਸਦਾ ਹੈ: “ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਕ ਸਾਲ ਤਕ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।” ਰਾਇਨ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਕੀ ਸੀ? ਕੀ ਰਾਇਨ ਘਮੰਡ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਇਹ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣੀ? ਕੀ ਉਸ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਜਾਣਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਘਮੰਡ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ? ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਦੇ?

¹⁸ ਰਾਇਨ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: “ਮੈਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਸਾਰੇ ਲੇਖ ਪੜ੍ਹੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਮੀਦ ਪੂਰੀ ਨਾ ਹੋਣ ʼਤੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।” (ਕਹਾ. 13:12) “ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣ ਤੇ ਨਿਮਰ ਬਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।” ਰਾਇਨ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਮੰਡਲੀ ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਲੱਗਾ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਹ ਕਈ ਵਧੀਆ ਬਾਈਬਲ ਸਟੱਡੀਆਂ ਕਰਾਉਣ ਲੱਗਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: “ਜਦੋਂ ਡੇਢ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਸੀ।”—ਜ਼ਬੂਰਾਂ ਦੀ ਪੋਥੀ 37:3, 4 ਪੜ੍ਹੋ।

ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੋ!

19, 20. (ੳ) ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਈਏ? (ਅ) ਜਿਹੜੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ʼਤੇ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

¹⁹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਲੇਖਾਂ ਵਿਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ʼਤੇ ਅਸੀਂ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਹ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਗਵਾਹ ਹੋਣ ʼਤੇ ਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਮਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਤੇ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਤਰੋ-ਤਾਜ਼ਾ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੱਲ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਲਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

²⁰ ਅਸਲ ਵਿਚ ਸ਼ੈਤਾਨ ਤਾਂ ਇਹੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। (ਕਹਾਉਤਾਂ 22:3) ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਓ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੋ। ਬਾਈਬਲ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਹਨ ਜੋ ਸਾਡੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਨੋਕ ਤੇ ਨੂਹ ‘ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਸਨ।’ (ਉਤ. 5:22; 6:9) ਮੂਸਾ “ਅਦਿੱਖ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਹੋਇਆ ਆਪਣੀ ਨਿਹਚਾ ਵਿਚ ਪੱਕਾ ਰਿਹਾ।” (ਇਬ. 11:27) ਯਹੋਵਾਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਯਿਸੂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਹ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਸਵਰਗੀ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। (ਯੂਹੰ. 8:29) ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ʼਤੇ ਚੱਲੋ। ਬਾਈਬਲ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਹਮੇਸ਼ਾ ਖ਼ੁਸ਼ ਰਹੋ। ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਹਰ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰੋ।” (1 ਥੱਸ. 5:16-18) ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਕਰਕੇ ਯਹੋਵਾਹ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਹੋਵੋ!