Marso

No basaen tayo so unonan duaran kapitulo na Genesis, nanengneng tayon tampol ya nanliketan nen Adan tan Eva so klase na kawayangan ya pipirawaten na totoo natan​—bulos ed kairapan, takot, tan kaugsan. Talagan main-inawa so bilay na unonan sanasawa ta agda pampagaay nipaakar ed naakan, trabaho, sakit, tan patey. (Gen. 1:27-29; 2:8, 9, 15) No nipaakar ed kawayangan, balet, nepeg tayon tandaan ya si Jehova a Dios labat so walaan na sigpot tan anggapoy limitasyon ya kawayangan. Akin? Lapud pinalsa to so amin ya bengatla tan sikato so makapanyarin-amin a Soberano ed uniberso. (1 Tim. 1:17; Apo. 4:11) Balet amin ya pinalsa ed tawen tan diad dalin et walay limitasyon na kawayangan da. Kaukolan dan bidbiren ya si Jehova a Dios labat so walaan na sigpot ya autoridad a mangiletneg na dugaruga, nakaukolan, tan makatunongan iran limitasyon. Diad tua, ontan so ginawa nen Jehova a Dios manlapu lad gapo na impamalsa tod too. w18.04 4 ¶4, 6

Diad sayan sistema na mundo, makakapansungdo tayo labat lapud tulong nen Jehova. (2 Cor. 4:7, 8) Balet isipen pa iramay anggapoy maapit ya relasyon da ed Dios. Seguradon mair-irap parad sikara so manbilay ed sayan mundo ya anggapoy tulong nen Jehova. Singa si Jesus, nakakasian tayo ra, tan napapakiwas itayon ipaamta ed sikara so “maong a balita nipaakar ed magmaong a bengatla.” Kanian magmaliw ya maanos ed saray babangatan mo. Tandaan, nayarin say arum ya katuaan ed Biblia ya kabkabisado tayo la et balo ed sikara. Tan nayarin inar-aro da ray bangat ya papanisiaan da. Ompan importantin maong ed sikara iray papanisiaan da lapud nayarin satan so rason no akin ya maapit ira ed pamilya ra tan ed saray totoo ed lugar da, tan akaugalian da la iratan. Antis ya taynan na saray totoo so papablien dan “daan” iran bangat, ompan kaukolan tayo ni ran tulongan ya pabiskegen so apresasyon da ed saray “balo” ya katuaan​—saray bangat na Biblia ya agda amta antis iran manaral na Biblia. No agawaan tayo la itan, akaparaan la ran taynan iray datin papanisiaan da. Nayarin kaukolan so panaon pian natulongan iray totoo ya manggawa na ontan iran pananguman.​—Roma 12:2. w19.03 23 ¶10, 12; 24 ¶13

Samay imbalikas nen Jehova ya panangaro tan panamaseseg et mangipapanonot ed sikatayo ya nepeg tayoy mananap na pankanawnawan pasesegen so arum. (Juan 5:20) Onaaligwas tayo no walay pinabpabli tayo ya mangibalikas na panangaro tod sikatayo tan komendaan to itayo ed maabig ya gagawaen tayo. Ontan met, kaukolan na saray agagi ed kongregasyon tan saray kapamilya tayo so panangaro tan panamaseseg tayo. No kokomendaan tayoy arum, napabiskeg tayoy pananisia ra tan natulongan tayo ran manmatoor ed panlilingkor dad si Jehova. Nagkalalon kaukolan ya pasesegen na saray atateng iray ananak da. No impapuson komendaan na saray atateng iray ananak da tan ipanengneng day panangaro dad sikara, natulongan da ran onaligwas. Saray salita ya “Inabobonan ta ka” et mangipapanengneng ya walay talek nen Jehova ya matoor ya gawaen nen Jesus so linawa na Ama to. Ontan lay talek nen Jehova ed Anak to, kanian makapanmatalek tayo met ya matoor a gawaen nen Jesus so amin ya sipan nen Jehova. (2 Cor. 1:20) No dalepdepen tayoy alimbawa nen Jesus, ombiskeg so determinasyon tayon tumboken so bakat to tan makaaral tayod sikato.​—1 Ped. 2:21. w19.03 8 ¶3; 9 ¶5-6

No amta tayoy tuan kablian na sakey ya regalo, seguradon pisalamatan tayo so angiter ed satan. Ag-inapresya na saray Israelita so kawayangan ya inter nen Jehova ed sikara nen imbulos to rad impakaaripen dad Ehipto. Kayari labat na pigaran bulan manlapud inkibulos da, pinirawat da la ray naakan tan nainum ed Ehipto tan nanreklamo rad saray itatarya nen Jehova, tan labay da ni ingen so ompawil ed Ehipto! Imadyin mo pa, mas pinabli da ni ray ‘sira, pipino, pakwan, sibuyas, tan bawang’ nen say kawayangan ya inter na Dios a Jehova pian sikatoy dayewen da. Agtayo la pankelawan no akin ya amasnok a maong si Jehova ed totoo to. (Num. 11:5, 6, 10; 14:3, 4) Talagan pakaaralan tayo itan! Papasesegen nen apostol Pablo so amin a Kristiano ya ag-ibabaliwala so kawayangan ya maaron inter nen Jehova ed sikatayo panamegley na Anak to, si Jesu-Kristo.​—2 Cor. 6:1. w18.04 9-10 ¶6-7

Amin tayo et labay tayoy naaro. Tan amin tayo et labay tayon patas so pantrato ed sikatayo. No aminpiga tayo lan asali so asibletan na panangaro tan hustisya, nayarin nalikna tayon anggapoy kana tayo tan pakaskasi tayo la. Amta nen Jehova ya labalabay tayoy naaro tan pipirawaten tayoy hustisya. (Sal. 33:5) Makaseguro tayo ya inar-aro itayo na Dios tan labay ton patas so pantrato ed sikatayo. Napaneknekan tayo itan no aralen tayon maong so Ganggan ya inter nen Jehova ed nasyon na Israel panamegley nen Moises. Legan tayon aaralen so Mosaikon Ganggan, naamtaan tayo so liknaan na maaron Dios tayo, si Jehova. (Roma 13:8-10) Natebek tayo ya say Mosaikon Ganggan et akabase ed aro lapud say aro so mamapakiwas ed si Jehova ed amin ya gagawaen to. (1 Juan 4:8) Amin ya walad Mosaikon Ganggan et imbase nen Jehova ed duaran manunan ganggan​—aroen so Dios, tan aroen so kaparan too. (Lev. 19:18; Deu. 6:5; Mat. 22:36-40) Walay naaralan tayo nipaakar ed panangaro nen Jehova diad kada sakey ed masulok ya 600 a ganggan ya walad Mosaikon Ganggan. w19.02 20-21 ¶1-4

Maalwar si Job ed pidedeneng tod saray bibii. (Job 31:1) Amta to ya agmanepeg so pangipanengneng na romantikon interes ed arum a bii likud ed asawa to. Manbibilay tayo natan ed mundo ya dakel so pakatuksoan ed sekso. Singa si Job, kasin papaliisan tayoy mangipanengneng na agmanepeg ya atension ed siopaman ya agtayo asawa? Kasin papaliisan tayo met so onnengneng ed mabanday odino pornograpiko iran litrato o babantayan? (Mat. 5:28) No gagawaen tayoy anggaay nayarian tayon kontrolen so sarili tayo ed inagew-agew, napabiskeg tayoy sarili tayo ya pansiansiaen so integridad tayo. Inunor met nen Job si Jehova no panon so pangipasen ed materyal iran bengatla. Atalosan nen Job ya no sikatoy manmatalek ed kaykayarian to, sikatoy makagawa na graben kasalanan a makanepegan na dusa. (Job 31:24, 25, 28) Manbibilay tayo natan ed mundo ya talagan materyalistiko iray totoo. No nawalaan tayoy balansin panmoria ed kuarta tan kaykayarian, ya singa ibibilin ed sikatayo na Biblia, ombiskeg so determinasyon tayo ya pansiansiaen so integridad tayo.​—Pro. 30:8, 9; Mat. 6:19, 20. w19.02 6 ¶13-14

Perpekton nipatnag nen Jesus so baleg ya panangaro nen Jehova ed sikatayo diad amin ya ginawa to. (1 Juan 4:8-10) Balet say sankaimportantian ed amin et samay interon puso ya impangiter nen Jesus ed bilay to parad sikatayo. Balanglan kaiba tayo ed saray alanaan odino ed ‘arum a karnero,’ nagugunggonaan tayo ed panangaro ya impanengneng nen Jehova tan si Jesus panamegley na satan a bagat. (Juan 10:16; 1 Juan 2:2) Isipen met iray emblema ya uusaren diad pangdem ed Memoryal; napatnagan ed saratan so panangaro tan konsiderasyon nen Jesus ed saray disipulo to. Panon? Impanengneng nen Jesus so panangaro to ed saray alanaan ya papatumbok to sanen ginawa ton simpli tan aliwan komplikado so pangdem ya ingganggan ton nodnonoten da. Diad inlabas na panaon, saray alanaan ya disipulo to et kaukolan dan nodnonoten so Memoryal kada taon, ya gagawaen da itan diad nanduruman kipapasen, anggan sano wala rad prisoan. (Apo. 2:10) Kasin atumbok day ingganggan nen Jesus? On! Manlapu nen inmunan siglo anggad panaon tayo, pansasagpotan na saray tuan Kristiano ya nodnonoten so impatey nen Jesus. w19.01 24 ¶13-15

Walad sikatayo so kawayangan lapud bulos tayo ed palson relihyon, aliwa tayon ignorante ed katuaan, tan bulos tayo ed saray anito. Ontan met, diad kaunoran et kaiba ed satan so “maglorian kawayangan bilang ananak na Dios.” (Roma 8:21) Natan ni labat et sarag mon naeksperiensya itan ya kawayangan no ‘mansiansia kad salita [odino saray bangat] na Kristo.’ (Juan 8:31) Diad ontan, ‘naamtaan mo so katuaan’ aliwan diad panaral labat ed satan noagta diad pambilay unong ed satan. Diad sayan daan a sistema na mundo, anggan say ibabaga ran marakep ya bilay et anggapoy kaseguroan tan magano labat. Agtayo amta no antoy nagawa nabuas. (Sant. 4:13, 14) Kanian say sankaabigan ya gawaen et mansiansia ed dalan ya mamaarap ed “tuan bilay”​—say andi-anggaan ya bilay. (1 Tim. 6:19) Siempre, ag-itayo pipiliten na Dios ya manakar ed satan ya dalan. Sikatayon mismo so mandesisyon. Komon ta magmaliw ya “nabebetangan” mo si Jehova. (Sal. 16:5) Pablim so dakel ya “maong iran bengatla” ya iiter tod sika. (Sal. 103:5) Tan manmatalek ka ya iter tod sika so “baleg a gayaga” tan “liket ya anggad angga.”​—Sal. 16:11. w18.12 28 ¶19, 21

Nepeg ya pansagpotan na amin a Kristiano a pablien so panangasawa, a singa ipapanengneng nen Jesus tan si Jehova. Balet nayarin ag-itan nagagawaan na arum lapud ag-inkaperpekto. (Roma 7:18-23) Kanian agtayo la nabigla ya arum ed saray sanasawan Kristiano nen inmunan siglo et awalaan na seryoson problema. Insulat nen Pablo ya “say asawan bii et nepeg ya agmisian ed asawa to.” Balet wala ray akisian. (1 Cor. 7:10) Ag-impaliwawa nen Pablo no anto ray sengegan na impansian na arum ya sanasawa. Singa bilang, say problema et aliwan lapud nanggaway imoral so asawan laki, ya basiyan na asawan bii parad diborsyo tan piasawa lamet. Insulat nen Pablo ya say asawan bii ya akisian ed asawa to et nepeg ya “mansiansian anggapoy asawa odino mipawilan ed asawa to.” Kanian sanasawa ni ran siansia ed pakanengneng na Dios. Insimbawa nen Pablo ya antokaman so problema, no aliwa itan ya seksual ya imoralidad, pansagpotan day manpawilan. Nayari dan kerewen so tulong na saray elder. w18.12 13 ¶14-15

Natan, linawa na Dios ya saray totoo to et makapikaaro ed sikato tan anggad posible et sigpot iran makapibiang ed kimey to. (Mat. 28:19, 20; Sant. 4:8) Wala ray totoon maong met so intension da ya nayarin mangiyarawi ed sikatayo ed satan ya kimey. Singa bilang, panon to no inopresian ka na amom ya i-promote to ka tan ontagey so sueldom balet lapud satan et naapektoan so espiritual iran aktibidad mo? Odino no maneeskuela ka, panon to no walay opresi ed sikan manaral ed arum ya lugar balet makaarawi ka ed pamilyam? No ontan so situasyon mo, kasin manpikasi ka, man-research, tan mitongtong kad arum antis kan mandesisyon? Agta maabig no natan ni labat et aaralen mo lay kanonotan nen Jehova ed saratan ya bengatla tan pansasagpotan mon aligen so panagnonot to? Kanian no walay ontan iran opresi, nayarin agmo la iratan ipasen ya tukso. Wala la ray goal mod espiritual, determinado ka la, kanian say kaukolan mo labat ya gawaen et sumpalen no antoy ginawam ya desisyon. w18.11 27 ¶18

Ugaw ni si Solomon nen sikatoy nagmaliw ya ari ed Israel. Diad gapo na uley to, nampanengneng si Jehova ed sikato diad sakey ya kugip tan imbaga To: “Ibagam no antoy labay mon iter kod sika.” Inmebat si Solomon: “Ugaw ak ni tan anggapo ni eksperiensyak. . . . Kanian ikdan mo komon so lingkor mo na maunor a puso a mangukom ed totoom.” (1 Ara. 3:5-10) “Maunor a puso”​—talagan mapaabeba itan ya kerew! Kampegan inaro nen Jehova si Solomon! (2 Sam. 12:24) Aliketan ya maong so Dios ed ebat na ugaw nin ari kanian inikdan toy Solomon na “marunong tan makatalos a puso.” (1 Ara. 3:12) Dakel ya bendisyon so inawat nen Solomon legan ya sikatoy matoor. Sikatoy awalaan na pribilehyo ya ipaalagey so templo “parad ngaran nen Jehova a Dios na Israel.” (1 Ara. 8:20) Sikatoy akabkabat lapud karunongan ya inter na Dios ed sikato. Tan saray imbaga to nen sikatoy pinuyanan na Dios et walad taloran libro na Biblia. Sakey ed saratan so libro na Proverbio. w19.01 14 ¶1-2

Aglabay na arum ya walay siopaman ya mangimpluensya ed panagnonot da. “Agak manpapaimpluensya ed arum,” so ibabaga da. Nayarin say labay dan ibaga et sikaran mismo so mandesisyon parad sarili ra tan duga labat itan. Agda labay ya walay mangontrol ed sikara odino aligen so gagawaen na arum. Balet makaseguro itayo ya no aaligen tayoy kanonotan nen Jehova, agto labay ya ibagan anggapo lan balot so sarili tayon panagnonot odino opinyon. Singa nabasa ed 2 Corinto 3:17, “no iner so kawalaay espiritu nen Jehova, wadman so kawayangan.” Bulos itayon nawalaan na sarilin personalidad. Sarag tayoy manpili no antoy labay tayo tan gawaen no antoy makapainteres ed sikatayo. On, ontan so impandesinyo nen Jehova ed sikatayo. Balet siansian walay limitasyon na kawayangan tayo. (1 Ped. 2:16) No nipaakar ed pandesisyon no antoy duga tan aliwa, labay nen Jehova ya paigiya itayo ed kanonotan to ya naamtaan tayod Salita to. w18.11 19 ¶5-6

Nen naaralan tayoy katuaan, nagmaliw ya komadua labat ed bilay tayo so materyal iran bengatla. Maliket tayon insakripisyo iratan pian makapanakar tayo ed katuaan. Balet diad ilalabas na panaon, ompan lapud nanenengneng tayoy arum ya makakasaliw iray sankabaloan iran gadyet odino mani-enjoy ira ta dakel so kaykayarian da, et nalikna tayon singa natitilak tayo la. Lapud agtayo la kontento ed saray manunan pankaukolan tayo, ompan mas niyuna tayo lay pananap na materyal nen say espiritual iran bengatla. Ipanonot na satan ed sikatayo so agawad si Demas. Lapud inaro toy “kaplesan a sistema na mundo,” tinaynan toy panlilingkor to a kaiba si apostol Pablo. Akin et tinaynan nen Demas si Pablo? Balanglan lapud mas inaro toy materyal iran bengatla nen say espiritual iran aktibidad odino agto la labay so mansakripisyo ed panlilingkor to a kaibay Pablo, anggapoy ibabaga na Biblia. Seguradon agtayo labay ya ompawil so pilalek tayod materyal iran bengatla tan samsamen na saratan so panangaro tayod katuaan. w18.11 10 ¶9

Makaderal so impantila nen Satanas lapud amta to ya no napanisia toy Eva tan mangan na bunga, sikatoy ompatey. Ag-inunor nen Eva tan Adan so ganggan nen Jehova kanian diad saginonor et inatey ira. (Gen. 3:6; 5:5) Tan say mas grabe ni, lapud kasalanan, “say patey et kinmayat ed amin a totoo.” Diad tua, “say patey et nan-ari . . . , anggan diad saramay say kasalanan da et aliwan singa ed insumlang nen Adan.” (Roma 5:12, 14) Kanian imbes ya panliketan natan na totoo so perpekto tan andi-anggaan ya bilay ya singa orihinal a gagala na Dios, maliket la ra no nasabi day “70 taon, odino 80 taon no say sakey et makmaksil.” Tan mabetbet ya say bilay et “napno . . . na gonigon tan ermen.” (Sal. 90:10) Talagan makapaermen—amin iratan et resulta na impantila nen Satanas! Impaliwawa nen Jesus no akin ya ginawa iman na Diablo, imbaga to: “Sikatoy . . . agnansiansia ed katuaan, ta anggapod sikato so katuaan.” (Juan 8:44) Siansian anggapod si Satanas so katuaan, ta sikatoy tuloytuloy ya “mangibabalang ed interon mundo” panamegley na saray tila to. (Apo. 12:9) Agtayo labay ya nibalang itayo na Diablo. w18.10 6-7 ¶1-4

Saramay manggagaway paraan pian mikareenan ed arum et walay rason dan magmaliw ya maliket. Oniay imbaga nen disipulon si Santiago: “Say bunga na inkatunong et intanem diad mareen iran kipapasen parad saramay mikakareenan.” (Sant. 3:18) No aderal so relasyon tayo ed sakey ya agi odino kapamilya, sarag tayon kerewen so tulong na Dios pian magmaliw itayon mikakareenan. Kanian pakiwasen itayo na masanton espiritu nen Jehova, matunong a kondukta, tan say liket. Indanet nen Jesus ya importantin sikatayo la so unonan mikareenan sanen imbaga to: “Kanian no mangiyaapay kad altar tan anonotan mon say agim et walay babarongan tod sika, itilak moy apay mo ed arap na altar tan anap mo so agim. Mikareenan ka nid sikato, insan kapawil mo, iter mo so apay mo.”​—Mat. 5:23, 24. w18.09 21 ¶17

Diad samay sampot lan labi ya kaiba nen Jesus iray disipulo to, binitla to so aro ya ngalngali 30 ya beses. Binilin to ray disipulo to ya nepeg iran “manaaroan.” (Juan 15:12, 17) Importante ya manaaroan ira lapud satan so malinew a pakabidbiran ya sikara so tuan papatumbok to. (Juan 13:35) Satan ya panangaro et ag-angangga ed liknaan labat. Tutukoyen nen Jesus so sankaimportantian ya kualidad​—say masakripisyon aro. Imbaga to: “Anggapo lay walaan na mas baleg a panangaro nen saya, a say sakey et iter toy bilay to parad kakaaro to. Kakaaro ta kayo no gagawaen yoy igaganggan kod sikayo.” (Juan 15:13, 14) Say tua tan masakripisyon aro tan agnaderal ya pankakasakey na saray lingkor nen Jehova natan so pakabidbiran ya sikara so totoo na Dios. (1 Juan 3:10, 11) Talagan misalsalamat tayo ta say singa-Kriston aro et ipapatnag na saray lingkor nen Jehova antokaman so bansa, tribu, lenguahe, odino binalegan da! w18.09 12 ¶1-2

Iilaloan nen Jehova iray lingkor to ya asikasoen day pamilya da. Singa bilang, nayarin kaukolan moy mantrabaho pian itaryay pinansyal ya pankaukolan na saray inad-arom. Dakel ya ina so wala ed abung pian asikasoen so angkekelag nin ananak da. Tan arum ya ananak balet et nayarin kaukolan dan asikasoen so matatken lan atateng da. Importante iratan ya gawaen. No walay ontan iran responsabilidad mo, ompan anggapo lay dakel ya panaon mo ed saray teokratiko iran kimey anggano labalabay mo komon a gawaen iratan. Balet agka nadidismaya! Naliliketan si Jehova no itataryam so pankaukolan na pamilyam. (1 Cor. 10:31) No anggapoy ambelat ya responsabilidad mo ed pamilyam, kasin sarag moy ontulong ed saray agagi ya mangaasikaso ed kapamilya da tan ed saramay makapuy lay laman da, matatken la, odino saramay mankaukolan? Maabig no imanoen mo iramay mankaukolan ed kongregasyon yo. No gagawaen mo iratan, nayarin mikikimeyan ka ed si Jehova pian ebatan so sakey a pikakasi.​—1 Cor. 10:24. w18.08 24 ¶3, 5

Si Jose et manga 17 so taon to nen inlako na saray maimon ya agagi to pian magmaliw ya aripen. Antis na satan, si Jose so paborito nen ama to. (Gen. 37:2-4, 23-28) Diad loob na manga 13 ya taon, kaukolan nen Jose so mananos bilang sakey ya aripen tan priso ed Ehipto, ya arawi ed inar-aro ton ama ya si Jacob. Antoy akatulong ed si Jose pian agnaandian na ilalo tan agmanem-em na sakit na linawa? Legan ya walad prisoan si Jose, seguradon lanang ton sankanonot iray ebidensya ya sikatoy bebendisyonan nen Jehova. (Gen. 39:21; Sal. 105:17-19) Nayarin akatulong met ed si Jose iray makabaliksan ya kugip to nen ugaw ni pian manmatalek ya walad sikatoy pabor nen Jehova. (Gen. 37:5-11) Seguradon aminpiga ton imbalikas ed si Jehova so ermen ya nalilikna to. (Sal. 145:18) Bilang ebat ed saray impapuson pikakasi to, pinaseguroan nen Jehova si Jose ya Sikatoy “walad sikato” diad amin ya subok ya dadalanen to. w18.10 28 ¶3-4

Say kipapasen ed panagbilay so sakey ya nayarin makaapekto ed inenengneng tayod arum. Balet panon ya nayarin naapektoan so pakanengneng tayod sakey lapud kipapasen to ed panagbilay? Pinakiwas na masanton espiritu si Solomon pian isulat so sakey ya makapaermen a katuaan nipaakar ed agperpekton totoo a singa ipapanengneng na teksto tayo ed sayan agew. Antoy ibabangat na satan ed sikatayo? No agtayo manalwar, nayarin mas labayen tayoy mikaaro ed saray agagin mayaman, balet ta aarawian tayo iramay mairap. Akin et mapeligro ya say panamabli tayod arum et ibase tayo ed materyal ya kaykayarian da? Lapud say panggawa ed satan et ompan pansengegan laingen na inkaapag-apag ed kongregasyon. Angiter na pasakbay so disipulon si Santiago ya sayan problema so sengegan na inkaapag-apag ed pigaran kongregasyon nen inmunan siglo. (Sant. 2:1-4) Nepeg tayon manalwar ya agtayo aabuloyan so onian panagnonot ed saray kongregasyon tayo natan tan nepeg tayon labanan so panaghusga ya base labat ed nanenengneng tayo. w18.08 10 ¶8-10

Say pisasalamat tayod si Jehova lapud espisyal ya pikakaaro tod sikatayo et napatnagan diad paraan na panagtrato tayo ed agagi. Kayarian met ira nen Jehova. No lanang tayon sankanonot itan, naynay tayon nipanengneng so kaabigan tan panangaro ed agagi tayo. (1 Tes. 5:15) Imbaga nen Jesus ed saray papatumbok to: “Diad saya et naamtaan na amin a sikayo iray disipulok​—no manaaroan kayo.” (Juan 13:35) Imbaga nen Malaquias ya si Jehova et “maniimano tan onderengel” no mantotongtong iray totoo To. (Mal. 3:16) Seguradon “kabat nen Jehova iramay kayarian to.” (2 Tim. 2:19) Naiimano to so amin ya gagawaen tan ibabaga tayo. (Heb. 4:13) No aliwan maabig so ipapanengneng tayod saray agagi tayo, ‘iimanoen tan dedengelen’ itan nen Jehova. No maparawes, maiter, manamerdona, tan maong tayo ed sakey tan sakey, segurado tayon iimanoen met iratan nen Jehova.​—Heb. 13:16. w18.07 26 ¶15, 17

Talagan makabat so pansiansian maapit ed si Jehova. Anggapo lay mas makapanyari, marunong, odino maaro nen say Dios tayo! Siopa ed sikatayo so agmalabay ya ondapag ed si Jehova? (Sal. 96:4-6) Balet wala ray mandadayew ed Dios ya ag-akapansiansian matoor ed sikato nen nipaarap irad subok ya kaukolan dan paneknekan a wala rad dapag nen Jehova. Imanoen so agawa ed si Cain. Sikatoy agmet nandayew ed arum ya dios noagta si Jehova labat. Balet ag-inabobonan na Dios so panagdayew to. Anengneng nen Jehova ya wala ray kaugsan ed dalem na puso to. (1 Juan 3:12) Kanian pinasakbayan toy Cain: “No manggawa kay maong, agta abobonan ta ka? Balet no agka manggaway maong, say kasalanan so manatalaran ed puerta, tan pilalek to kan uleyan; balet agmo kasi daegen itan?” (Gen. 4:6, 7) Singa ibabaga nen Jehova ed si Cain, “No magbabawi ka tan mansiansia kad dapag ko anggan antoy nagawa, siak met so walad sika.” Balet agdinmengel si Cain ed simbawa. w18.07 17 ¶1, 3; 18 ¶4

Say sakey ya paraan pian nisindag tayoy liwawa tayo et diad pangipulong tayo na maong a balita tan pangibangat ed arum. (Mat. 28:19, 20) Ontan met, nigloria tayo si Jehova panamegley na ugali tan kagagawa tayo. Oobserbaan itayo na saray totoon nakakatongtong tayod kaabungan tan saray ondadalan. Baleg so nagawaan na makaaron imis tan pangibano ed sikara pian nakabat da no siopa itayo tan no anton klase na Dios so dadayewen tayo. “Sano onloob kayod abung,” kuan nen Jesus ed saray disipulo to, “ibano yo so akan-abung.” (Mat. 10:12) Diad saray lugar ya mabetbet ya nampulongan nen Jesus tan saray apostol to, niyugali la na totoo ya palooben ed abung da iramay agda kabat. Diad panaon tayo, aliwa lan ontan iray totoo diad dakel a lugar. Balet, no ipatnag tayoy maong ya ugali tan makaaro tayon ipaliwawa so rason no akin ya linma tayod sikara, maslak et naaandi so paga ra odino magmaliw iran relaks. Mabetbet ya say balibalin imis so sankaabigan ya pangigapo na tongtongan. Tua met itan ed saray agagi tayon manpa-public witnessing panamegley na cart. Nayarin naimanom ya positibo so maslak ya reaksion na totoo no balibali imis mo tan no ibanom ira. w18.06 22 ¶4-5

Saray Judio labat so apasalan nen apostol Pedro ya piulopan. Balet kayarin impalinew na Dios ya nepeg a paliisan na saray Kristiano so panangidumaduma, pinulongan nen Pedro si Cornelio, sakey a Romanon sundalo. (Gawa 10:28, 35) Kayari na satan, labalabay la nen Pedro so midungo tan miulop ed saray mananisian Gentil. Balet kalabas na pigaran taon, agla labay nen Pedro so midungo ed saray aliwan Judio ya Kristiano diad syudad na Antioquia. (Gal. 2:11-14) Kanian, sikatoy impetek nen Pablo, tan mapatnag ya inawat to itan. Diad unonan pankanawnawa ya sinulatan nen Pedro iray Judio tan Gentil ya Kristiano diad Asia Minor, maliket ton tinukoy so panaaroan na amin ya agagi. (1 Ped. 1:1; 2:17) Mapatnag ya akaaral iray apostol ed alimbawa nen Jesus ya aroen so “amin a klase na totoo.” (Juan 12:32; 1 Tim. 4:10) Anggaman kinaukolan ni panaon, inuman da so paraan na panagnonot da. Lapud isusulong na saray Kristiano nensaman so “balon personalidad,” naaralan dan ipasen ya parepareho so amin ya totoo diad pakanengneng na Dios.​—Col. 3:10, 11. w18.06 11 ¶15-16

Say sakey a klase na samben ya isusulong na Romanon sundalo nen inmunan siglo et gawad maimpis a balatyang ya nanlalaktipan. Kaukolan ton naynay ya nengnengen iray balatyang no kasin malet iratan ya akapeket pian naprotektaan so puso to tan arum nin importantin parte na laman to. Talagan dugaruga itan ya simbolo na matunong iran estandarte nen Jehova ya manprotekta ed piguratibon puso tayo! (Pro. 4:23) No panon ya ag-isalat na sakey a sundalo so samben ton gawad balatyang ed sakey ya samben a gawad abeban klase na metal, agtayo met isalat iray estandarte nen Jehova ed no antoy iisipen tayon duga. Limitado so dilin pakatalos tayo, agniiter na satan so proteksion ya kaukolan tayo. (Pro. 3:5, 6) Imbes, nepeg ya lanang tayon nengnengen no say samben tayo ya inter nen Jehova et akapeket a malet ed puso tayo. Tan no kapigan tayo naaaro so katuaan diman tayo met mas mainomay ya awiten so “samben,” say pambilay base ed saray maptek ya estandarte na Dios.​—Sal. 111:7, 8; 1 Juan 5:3. w18.05 28 ¶3-4, 6-7

Anggano abaybayag la ya masakripisyon idadaulo nen Moises iray totoo, nanreklamo ni ran siansia. Aglabat ira nanreklamo ya anggapoy danum noagta tinetel da met si Moises, ya singa kasalanan to no akin ya apaet ira. (Num. 20:1-5, 9-11) Sinmanok a maong si Moises kanian agto apansiansia so inkaulimek to. Imbes ya mansalita ed bato, ya singa ingganggan nen Jehova, nampasnokan to ray totoo tan inggloria toy sarili to. Insan, amidua ton imbasig so baston to ed baleg a bato tan pinmaway so amayamay a danum. Lapud inkamapaatagey tan sanok, balbaleg ya lingo so agawaan nen Moises. (Sal. 106:32, 33) Tan lapud temporaryon naandi so kauyamoan to, sikatoy agnaabuloyan ya onloob ed Insipan a Dalin. (Num. 20:12) Makaaral tayo na importante iran leksion ed sayan inkagawa. Unona, nepeg ya naynay tayon pansagpotan ya pansiansiaen so mauyamon ugali tayo. No agtayo nipanengneng itan anggan magano labat, nayarin magmaliw tayon mapaatagey tan ompan makapansalita tan makagawa tayo na aliwa. Komadua, mairap so mansiansian mauyamo no nai-stress tayo, kanian pansagpotan tayon ipatnag itan anggano aliwan mainomay. w19.02 12-13 ¶19-21

Kasin mairap ya unoren so ganggan nen Jesus ya manpulong? Andi. Kayarin insalaysay nen Jesus so ilustrasyon nipaakar ed sengeg na ubas, imbaga to ya bilang managpulong na Panarian, nalikna tayo so liket. (Juan 15:11) Diad tua, impaseguro to ya nalikna tayo so liket ya nalilikna to. Panon? Inkompara nen Jesus so sarili to ed sengeg na ubas tan saray disipulo to ed saray sanga. (Juan 15:5) Susuportaan na sengeg iray sanga. Anggad akapeket iray sanga ed sengeg, makakaala ra na danum tan sustansia ya manlalapud sengeg. Mipadpara, anggad mansiasiansia tayod si Kristo diad maapit ya itumbok ed saray bakat to, naeksperiensya tayo met so liket ya nalilikna to diad panggagawa tod linawa na Ama to. (Juan 4:34; 17:13; 1 Ped. 2:21) Oniay imbaga nen Hanne, a masulok lan 40 taon ya payunir: “Say liket ya naliliknak kada kayarik ya manpulong so mamapakiwas ed siak ya mantultuloy a manlingkor ed si Jehova.” On, say tuan liket so mamabiskeg ed sikatayon mantultuloy ya manpulong anggan diad saray teritoryan daiset so interesado.​—Mat. 5:10-12. w18.05 17 ¶2; 20 ¶14

Nen inmunan siglo, nayarin say apostol ya amaseseg a maong ed saray agagi to et si apostol Pablo. Sikatoy imbaki na masanton espiritu ya pulongan iray totoo ed saray nasyon ya sakop na Gresya tan Roma, ya mandadayew ed dakel ya dios. (Gal. 2:7-9) Pinulongan nen Pablo so ararawi tan maawang ya lugar a tatawagen natan ya Turkey, ontan met ed Greece tan Italy, pian iletneg so Kristianon kongregasyon ed saray aliwan Judio. Sarayan balon nagmaliw ya Kristiano et ‘pinairap na saray kabaleyan da’ kanian kakkaukolan day panamaseseg. (1 Tes. 2:14) Nen manga 50 C.E., sinulatan nen apostol Pablo so balon kongregasyon diad Tesalonica: “Naynay kamin misasalamat ed Dios sano bibitlaen mi kayon amin ed saray pikakasi mi, ta diad arapan na Dios tan Ama tayo et sankanonot min naynay so matoor a pankikimey yo, maaron pansasagpot yo, tan pansusungdo yo.” (1 Tes. 1:2, 3) Binilin to met iran pabiskegen day sakey tan sakey, ya imbaga to: “Itultuloy yon pasesegen tan pabiskegen so sakey tan sakey, a singa gagawaen yo la.”​—1 Tes. 5:11. w18.04 18-19 ¶16-17

Say sakey ya kabataan ya akapokus diad pamaliket ed si Jehova et manunad bilay to so ministeryo. Lapud apuraan lay panagpulong a kimey, nepeg tayon iprayuridad itan. Sarag mo kasin gawaen ya goal so mabetbet ya pibiang ed ministeryo? Sarag mo kasi manpayunir? Panon to balet no agmo nai-enjoy so manpulong? Tan antoy gawaen mo pian magmaliw kan mas epektibo ed panagpulong? Makatulong iyan duaran paraan: Manparaan ya maong, tan agka onsasawa ya ibangat ed arum so nanaaralan mo. Ompan agmo ilaloan so liket ya naliknam no manpupulong ka. Nayarin igapom diad pananap na ebat ed maslak ya itetepet na kaeskuelam singa say tepet ya, “Akin et manisia kad Dios?” Wala ray artikulo ed website tayon jw.org ya makatulong ed saray kabataan pian naamtaan da no panon dan ebatan itan ya tepet. Nanengneng mo ditan so worksheet ya “Akin et Manisia Ak ed Dios?” Makatulong itan ya worksheet pian niparaan moy ebat mo. w18.04 27 ¶10-11

Anggano nanliketan nen Adan tan Eva so kawayangan diad dakel ya paraan, siansian wala ray limitasyon ya niiter ed sikara. Say arum ed saratan et nisipor la, balet siansian limitasyon iratan. Singa bilang, amta na inmunan atateng tayo ya pian tuloytuloy iran manbilay, kaukolan day oningas, mangan, onugip, tan arum ni. Kasin isipen dan anggapoy kawayangan da no gawaen da iratan? Andi, ta amta nen Jehova ya diad panggawa dad saratan ya rotina, naliketan tan napenek ira. (Sal. 104:14, 15; Ecl. 3:12, 13) Espisipikon ingganggan nen Jehova ed si Adan tan Eva ya manparakel ira tan asikasoen day dalin. Kasin singa abawasan so kawayangan da lapud satan ya ganggan? Siempre andi! Inter itan ed too pian makapibiang irad gagala na Manamalsa ra​—pian gawaen ya paraiso so interon dalin a panayaman na perpekton totoo diad andi-anggaan. (Sal. 127:3; Isa. 45:18) Na-enjoy komon nen Adan tan Eva so maliket a bilay da bilang sanasawa tan pakawalaan na pamilya diad andi-anggaan. w18.04 4-5 ¶7-8

Pian nipanengneng tayo ya maanos tayo ed saray nakakatongtong tayo diad ministeryo, agtayo iisipen ya natalosan odino awaten dan tampol iray katuaan ed Biblia no primero dan narengelan itan. Bilang alimbawa, imanoen no panon tayon tulongan so sakey ya too pian natalosan to so ilalon bilay ya andi-anggaan diad paraison dalin. Dakel so manisia ya no ompatey so sakey a too et manampot lan amin odino amin ya maong a totoo et onlad tawen. Imbaga na sakey a brother so paraan ya apaneknekan ton epektibo. Unona, ibabasa to so Genesis 1:28. Insan to tepetan so unabung no iner so labay na Dios ya panayaman na totoo tan no anton klase na bilay so labay to parad sikara. Say maslak ya ebat na totoo, “Diad dalin. Labay ton marakep so bilay tayo.” Insan to natan ibasa so Isaias 55:11 tan itepet to no kasin anguman so gagala na Dios. Mabetbet ya say iyebat na unabung et andi. Insan say sampot ya ibasa na brother et say Salmo 37:10, 11 tan itepet to no antoy nagawad saray totoo diad arapen. Diad impangusar toy Biblia ed onian paraan, atulongan to so pigaran totoo ya natalosan da ya labay nin siansia na Dios a manbilay na andi-anggaan iray totoo diad Paraiso ed dalin. w19.03 24 ¶14-15; 25 ¶19

Malinew ya labay nen Jehova ya ondengel tayo ed saray ibabaga na Anak to tan unoren tayo iratan. Maaron imbangat nen Jesus iray papatumbok to no panon ya ipulong so maong a balita, tan aminpiga to ran pinanonotan ya mantultuloy iran manbantay. (Mat. 24:42; 28:19, 20) Binilin to met ira ya manpursigi, tan pinaseseg to iran ag-onsuko. (Luc. 13:24) Indanet nen Jesus ed saray papatumbok to ya kaukolan ya manaaroan ira, mansiansia ran nankakasakey, tan unoren da ray ganggan to. (Juan 15:10, 12, 13) Saratan ya simbawa et importante ni anggad natan ya singa nen inter iratan nen Jesus. Imbaga nen Jesus: “Ondedengel ed siak so amin a walad dapag na katuaan.” (Juan 18:37) Ipapanengneng tayon ondedengel tayo ed si Jesus no ‘itultuloy tayon itepel so sakey tan sakey tan mabulos tayon perdonaen so sakey tan sakey.’ (Col. 3:13; Luc. 17:3, 4) Ipapanengneng tayo met ya ondedengel tayo ed sikato no maseseg tayon ipupulong so maong a balita “diad maabig a panaon tan diad mairap a panaon.”​—2 Tim. 4:2. w19.03 10 ¶9-10