Kapitulo 16

Talinengen so Simbawa, Awaten so Disiplina

1. (a) Kasin wala ed anggan siopa ed sikatayo so agmankaukolan na simbawa, tan disiplina? (b) Balet antoran tepet so maabig ya imanoen tayo?

MASLAK ed sikatayo so sipaparaan a mipakna ed kasulatan a mangibabagan: “Amin tayo so nagapol a maminpigapiga.” (Santiago 3:2) Aliwan mairap ya isipen iray inkagawa a sikatayo so kinmulang diad pagmaliw a nengneng na toon ipapaseseg na Salita na Dios ed sikatayon pagmaliwan tan kaliktan tayo. Kanian bidbiren tayo a say Biblia so duga sanen ibabaga to ed sikatayo: “Talinengen so simbawa tan awaten so disiplina, ta pian sikayo komon so magmaliw a makabat ed arapen.” (Uliran 19:20) Kabat tayo a nakaukolan tayo so ontan a tulong. Agpanduaruwaan a ginawa tayoray panangiyarunsa ed bilay tayo a mitukoyan ed saraman so naaralan tayo ed Biblia. Balet panon so ikiwas tayo sano sikatayo so simbawaen a personal na sakey a kaparan Kristiano diad sakey ya espesipikon pamaakaran a kiniwasan tayon aliwan makabat? Odino anto no sikato lambengat so mangiyopresi na suhestion ed no panon so nayarin pamaaligwas tayo ed arum a kimey?

2. (a) Akin a nepeg tayon ipanengneng so panamabli ed personal a simbawa? (b) Panon so nepeg ya agtayo ikiwas?

² Anggaman ed saray akindalem a kiwas tayo nisengeg ed kipapasen tayon ag-ayadyari ed inkatoo, nepeg ya ibalikas tayon sisisimoon so apresasyon ed simbawa tan kimeyan so pangiyaplika ed satan. Say pansumpalan ed panggawa tayo na ontan so makagungguna. (Hebreos 12:11) Angangko, anggaman kuan, sanen asimbawa, et sinali tayon patunongen so inkasikatayo, ibaliwala so inkaseryoso na kipapasen odino ipasa so tetel ed sananey. Kasin sikayo la so kinmiwas ed ontan a nengneng? Legan a nonoten tayo so inkagawa, kasin sikatayo so sinmanok ed saman so angiter na simbawa? Kasin liknaan tayo met so ombuelta ed saray kakulangan na saman so animbawa ed sikatayo odino diad nengneng na impanimbawa to, a singano saya so angipukay ed saray kaleteyan tayo? Kasin natulongan na Biblia so sakey a toon manalona ed ontan iran liknaan?

Saray Ehemplon Nikurit a para ed Kasimbawaan Tayo

3. (a) Anto so kinarga na Biblia a nayarin ontulong ed sikatayo a mamayubo ed suston panmoria diad simbawa tan disiplina? (b) Usaren iray tepet a nitarya ed tagey diad pangusisa ed saray kiwas nen Saul tan si Uzzias ed simbawa.

³ Niarum ed pangitarya na daakan a direktan simbawa ed sayan tema, kinarga na Salita na Dios iray peteg-ed-bilay ya eksperiensia nipaakar ed saray totoon asimbawa. Mabetbet a say simbawa so disiplina met, unong ta say sakey a mangawat ed satan so mankaukolan na panguman ed awawey to odino kondukta to. Legan ya usaren yoray tepet ed leksab diad pangusisa na arum ed sarayan ehemplo, naromog yo a wala so malaem a nayarin pakagunggunaan tayon amin:

SAUL, ILALAK NEN KISH: Sikato so sinmaew a mangunor ed si Jehova a nagnap unong ta, sanen sikato so mibabakal a sumpad si Amalek, et inliktar to so ari tan saray sankaabigan ya ayayep da. (1 Samuel 15:1-11)

Diad kiwas nen Saul ed manamaat a simbawan inter nen Samuel, anto so mangipanengneng a sasalien ton ibaliwala so lingo? (Ber. 20) Diad siopa so sinali ton pangipasaan na tetel? (Ber. 21) Sanen diad kaunoran et inawat to so lingo, anton baraan so inyopresi to? (Ber. 24) Anto so singa nampagaan ton maong diad sayan punto? (Ber. 25, 30)

UZZIAS: Sikato so linma ed templo nen Jehova pian manpool na insenso, anggamano saray saserdote lambengat so autorisadon manggawa ed saya. (2 Awaran 26:16-20)

Sanen sinali na manunan saserdote a patundaen si Arin Uzzias, akin a say ari so kinmiwas a sisasanok? (Ipareng so bersikulo 16.) Anto so nansumpalan? (Ber. 19-21)

4. (a) Akin ya aromog nen Saul tan Uzzias a mairap so pangawat ed simbawa? (b) Akin a satan met so sakey a seryoson problema natan?

⁴ Diad sarayan inkagawa, akin a say balang sakey et aromog ton mairap ya arapen so pankaukolan to ed simbawa? Say manunan problema et say kinon, alabas a tuloy so paniisip to ed inkasikato. Dakel a totoo natan so mangitatarok na baleg ya ermen ed inkasikara lapud sayan liknaan. Diad impakagamor ed saman so impasen dan kagalangan, balanglan nisengeg ed edad odino posisyon, sikara so mairap a mangawat na personal a simbawa. Singa liknaen dan tutukoyan to so kakulangan ed sikara odino deralen to so kagalangan da. Balet say talagan nipapatnag a kaleteyan et say kinon. Saya so bengatlan pangipuera na sakey ed inkasikato lapud say agawan lingo so kaslakan. Sikato so patit nen Satanas pamilunget ed kaisipan na sakey a too ta pian sumlangen to so maaron tulong nen Jehova diad panamegley na Salita to tan say nanengneng a muyongan to. Ipapasakbay nen Jehova: “Say kinon so walad unaan na kageba, tan say mapangtan espiritu ed unaan na kagapol.”​—Uliran 16:18; nengnengen met so Roma 12:3; Uliran 16:5).

5. Usaren iray tepet a walad kabiangan na sayan parapo diad pamiho no antoran leksion so naaralan diad awaran nipaakar ed si Moises tan si David.

⁵ Diad biek a dapag, kinarga na Kasulatan so maabig iran ehemplo na saraman so angawat na simbawa. Naaralan met so makanakanan leksion ed saraya. Salaysayen:

MOISES: Sikato so inikdan nen katulangan-ton-laki na pigaran praktikal a simbawa ed no panon so panakbat to ed ambelat a kimey to ya agto deralen so bunigas na laman to. Tinmalineng si Moises tan satan so tampol ya inyaplika to. (Exodo 18:13-24)

Anggaman si Moises so walaan na baleg ya autoridad, akin a sikato so sipaparaan a mangawat ed maabig a simbawa? (Ipareng so Numeros 12:3.) Panon kaimportante itan a kalidad ed sikatayo? (Sofonias 2:3)

DAVID: Sikato so nankasalanan na pikakalugoran, insan ginetma ton impapatey so asawa na bii pian nayarian nen David ya asawaen tan sirin et nasakbongan so pikakalugoran. Pigaran bulan so linmabas insan imbaki nen Jehova si Natan a mamaat ed si David. (2 Samuel 11:2-12:12)

Kasin si David so sinmanok ed panamaat, ya imbaliwala to so kaugsan odino sinali ton impasa so tetel? (2 Samuel 12:13; Salmo 51:paunan-balikas tan ber. 1-3) Kasin say katuaan ya inawat na Dios so panagbabawi nen David et kabaliksan ton si David tan say sankaabungan to so alukpos la ed saray mauges ya epekto a manlapud mauges a ginawa to? (2 Samuel 12:10, 11, 14; Exodo 34:6, 7)

6. (a) Panon so liknaan nen David ed saraman so angiter ed sikato na maabig a simbawa? (b) Panon so kagunggunaan tayo no sikatayo so sipaparaan a mangawat ed ontan a simbawa? (c) Anto so nepeg ya agtayo lilingwanan no sikatayo so ansakit a dinisiplinaan?

⁶ Kabat nen David a maong so pankaabigan na italineng ed maabig a simbawa, tan sikato so akisalamat ed Dios ed sakey a diad panamegley to et sinmabi. (1 Samuel 25:32-35; nengnengen met so Uliran 9:8.) Kasin sikatayo so singa ontan? No ontan, sikatayo so nasalimbengan a sumpad pangibaga tan panggawa na dakel iran bengatla a pansengegan na pagbabawi. Balet no sikatayo so onsabi ed saray kipapasen a mangitonton ed kadisiplinaan tayo na ansakit, singa si David diad kasalanan to ed si Bat-seba, komon ta agtayo nabalang so pakamoria ed katuaan a say disiplina so pamatnagan na panangaro nen Jehova, tekep na maandon pankaabigan tayo.​—Uliran 3:11, 12; 4:13.

Mabmabli ran Kalidad a Bayuboan

7. Anton kalidad so impanengneng nen Jesus a nepeg ya onwala ed totoo ta pian makaloob ed Panarian?

⁷ Pian nawalaan na maabig a relasyon ed si Jehova tan diad saray Kristianon agagi tayo, nakaukolan tayon bayuboan iray pigaran personal a kalidad. Sakey ed saraya so impabitar nen Jesus sanen inyakar to so sakey a melag ya ugaw ed pegley na saray babangatan to tan kuanto: “Anggad sikayo so ombeneg tan magmaong a singa angkelag ya ugugaw, agkayon balot makaloob ed panarian na katawenan. Sirin, siopaman a mangipaabeba na inkasikato a singa sayan ugaw a melag so sakey a sankabalgan ed panarian na katawenan.” (Mateo 18:3, 4) Saraman a babangatan so mankaukolan na pananguman. Nakaukolan dan ekalen so inkakinon da tan bayuboan so kaumildian.

8. (a) Diad arap na siopa a nakaukolan tayo so magmaliw a mapaabeba, tan akin? (b) No sikatayo so ontan, panon so ikiwas tayo ed simbawa?

⁸ Diad saginonor si apostol Pedro so nansulat ed saray kaparan Kristianos: “Amin yo so mangibalkes na kaabebaan na nonot ed balang sinansakey, lapud sumpaen na Dios iray mapangta, balet iter to so agkanepegan a panangasi ed saray mapaabeba.” (1 Pedro 5:5) Kabat tayo a nakaukolan tayo so pagmaliw a mapaabeba ed arap na Dios, balet sayan kasulatan so mangibabaga a nakaukolan tayo so pagmaliw a mapaabeba, odino mauyamo ed nonot, ontan met na relasyon tayo ed saray kapananisiaan. No sikatayo so ontan, sikatayo so aliwan makulangkulang ya onsanok ed saray suhestion a nayarin iyopresi ra ed sikatayo. Sikatayo so mabulos a manaaralan ed balang sinansakey. (Uliran 12:15) Tan no naromog na agagi tayon nakaukolan so pangiter ed sikatayo na manametek a simbawa, sirin, a bidbiren a si Jehova so simamaaron manguusar ed sayan paraan a mamayubo ed sikatayo, satan so agtayo ipulisay.​—Salmo 141:5.

9. (a) Anton importantin kalidad so maapit a nisiglaot ed kaumildian? (b) Akin a sikatayo so nepeg a mangimano nipaakar epekto na kondukta tayo ed arum?

⁹ Sananey a kalidad, maapit a nisiglaot ed kaumildian, et say puron panagpaga ed pankaabigan na arum. Ag-itayo makaarawi ed katuaan a say gagawaen tayo so mangapekta ed arum a totoo. Sinimbawa nen apostol Pablo iray inmunan Kristianos ed Corinto tan Roma diad pangipanengneng na panagpaga ed konsiensia na arum. Agto ibabaga ya ipireg da lan amin so personal a panlabay, noagta pinaseseg toran agmanggawa na antokaman a nayarin patepelen to so sananey a toon manggawa na ibabaga na konsiensia to ed sikato a mauges, sirin mangipugta ed espiritual a kadesyang. Malinlinew ya ibabalikas to so interamentin prinsipyo, insulat nen Pablo: “Itultuloy komon na balang sakey ya anapen, aliwan say dilin pankaabigan to, noagta diad sananey a too. . . . Sirin balanglan sikayo so mamangan odino oniinum odino manggagawa na antokaman a bengatla, gawaen so amin a bengatla diad gloria na Dios. Onarawi diad pagmaliw a sengegan na kagapolan na saray Judios ontan met ed saray Griegos tan diad kongregasyon na Dios.”​—1 Corinto 10:24-33; 8:4-13; Roma 14:13-23.

10. Anto so nayarin mangipanengneng no kasin gawaen tayo so ugali na panangiyaplika ed satan a simbawan Makasulatan?

¹⁰ Kasin sakey kan toon ugalim so pangiyuna ed pankaabigan na arum a totoo nen say personal a labay mo? Walaray dakel a dalan a nayarin pakagawa ed saya, balet imanoen so sakey ya ehemplo: Inkalapagan a panagsalita, say panangawes tan panag-ayos so simplen pamaakaran na personal a pantaway, basta sikatayo so masimpit, mauksoy tan malinis. Balet no naaralan mo a, lapud panagbilay na totoo ed lugar mo, et say nengneng na panangawes mo odino panag-ayos et amperen to so arum diad italineng ed mensahe na Panarian, kasin gawaen mo so panangiyarunsa? Kasin say bilay na sananey a too so lalon importante nen say pamaliket mo ed inkasika?

11. Anto so mangipanengneng ya importante so pamayubo ed sarayan kalidad no peteg a kaliktan tayo so magmaliw a Kristianos?

¹¹ Sano saray kalidad ya asingbat ed tagey so magmaliw a kabiangan na personalidad tayo, saya so mangiter na ebidensya ya igagapo tayo so pakawalaan na kanonotan nen Kristo. Diad pagmaliw a mapaabeba, inletneg nen Jesus so ayadyarin ehemplo. (Juan 13:12-15; Filipos 2:5-8) Diad pangipanengneng na panagpaga ed arum, imbes a basta paliketen to so inkasikato, iletneg to so padron a tumboken tayo.​—Roma 15:2, 3.

Ag-ipupulisay So Disiplina nen Jehova

12. (a) Antoran pananguman so nakaukolan tayon amin ta pian nawalaan itayo na personalidad a makapaliket ed Dios? (b) Anto so ontulong ed sikatayo?

¹² Lapud amin tayo so makasalanan, nakaukolan so pananguman ed awawey tayo, panagsalita tan kondukta tayo ta pian sikatayo so mangisindag ed personalidad na Dios. Nakaukolan tayon isulong so “balon personalidad.” (Colosas 3:5-14; Tito 2:11-14) Say simbawa tan disiplina so ontulong ed sikatayon mangibiig ed saray pasen a kawalaan na pankaukolan ed panangiyarunsa tan insan nengnengen no panon so panggawa ed saraya.

13. (a) Diad panamegley na anton paraan so angitaryaan nen Jehova na simbawa tan disiplina ed sikatayon amin? (b) Anto so nepeg tayon gawaen ed satan?

¹³ Say manunan lapuwan na satan a panamilin et say Biblia a mismo. (2 Timoteo 3:16, 17) Insan diad panamegley na literatura na Biblia tan saray miting ya intarya na nanengneng a muyongan nen Jehova so ontulong ed sikatayon makanengneng ed no panon so pangiyaplika ed satan. Kasin sikatayo so mapaabeban mamidbir ed personal a pankaukolan tayo ed satan​—anggamano satan so nadngel tayo lan akauna​—tan pirmin gawaen so panamaaligwas?

14. Anton malaknab a tulong so itatarya nen Jehova ed sikatayo bilang sinansakey?

¹⁴ Sikatayo so agtaynanan nen Jehova a mipuligesgesan a bukbukor ed saray pamaakaran a nayarin nikaduman problema tayo. Diad maaron panangimano, iter to so personal a tulong. Minilmilyon a totoo so agungguna ed satan a tulong diad panamegley na saray pangiyaral na Biblia. Saray atateng so walaan na nikabiig a responsabilidad a manisiplina ed saray anak da ta pian nasalimbengan ira a sumpad konduktan pansengegan na mapalalon sulit na puso ed bilay diad saginonor. (Uliran 6:20-35; 15:5) Diad dalem na kongregasyon, met, saraman so walaan na espiritual a kualipikasyon so manasakbat na responsabilidad a mangusar ed Kasulatan diad pametek ed arum sano natebek da so pankaukolan, balet gawaen da ed espiritu na kaumildian. (Galacia 6:1, 2) Diad sarayan dalan et sikatayo so sisimbawaen tan didisiplinaan nen Jehova ta pian sikato so dayewen tayo komon a bilang nankakasakey a katooan.

Repason Diskusyon

● Panon so simamaaron panulong nen Jehova ed sikatayo a makanengneng ed no iner so personal a pankaukolan tayo na panangiyarunsa?

● Akin a mairap na dakel a totoo so pangawat ed simbawa? Panon so inkaseryoso na saya?

● Antoran mabmablin kalidad so ontulong ed sikatayo pian sipaparaan a mangawat ed simbawa? Panon nen Jesus ya inletneg so ehemplo ed saraya?