Kapitulo 9
Siopa So Mangitonton ed Dalan a Mamaarap ed Kililiktar?
1. (a) Diad anto so nepeg a sukoan tayo ta pian niliktar a maligen diad “baleg a kairapan”? (b) Panon so inkiilustra na saya diad dalan ya impangusar na Dios ed Moises?
1 No awaten tayo lambengat so panangipangulo nen Jesu-Kristo tan mangiter na makakumbinsen ebidensya a sikatayo so tuan ontatalineng ed sikato tan manakar ed saray bakat to a sikatayo so makaliktar a manlapud sayan marelmeng a mundo tan nipreserban mabilay ed onsasabin “baleg a kairapan.” (Gawa 4:12) Saya so niilustran maong ed saray agawgawan nanliktub ed inkiliktar na silalaman ya Israelitas a manlapud Ehipto nen 1513 K.K.P. Mamilagron pinadalan nen Jehova so Israel diad kaligenan ed Ambalangan Dayat tan dineral toray manguusil ya armada na Ehipsio. Diad amin na saya, inusar na Dios si Moises a mangipangulo ed totoo to.—Josue 24:5-7; Exodos 3:10.
2. (a) Siopa so “baleg ya alaoklaok ya ulop” a tinmaynan ed Ehipto a kaiba so Israel? (b) Anto so andi-duaruwan akatangguyor diad dakel ed sikara? (c) Diad anton pamaakaran a sikara so agnambayag et niiyan ed subok?
2 Sanen saray Israelitas so nanmartsan pinmaway ed Ehipto diad panilalon onloob ed Insipan a Dalin, arum so akiulop ed sikara. A singa insulat nen Moises ed saginonor: “Sakey a baleg ya alaoklaok ya ulop so akila ed sikara.” (Exodo 12:38) Siopa iraya? Sikara so Ehipsio odino arum a sankailin akiulop ed Israel. Anengneng daray makapataktakot a bakbak ya indapo nen Jehova ed maruksan nasyon na Ehipsio pian ipanengneng a sikato so alenleneg a tuan Dios tan saray dirios na palso tan agda nayarian ya iliktar iraman so mandadayew ed sikara. Andi duarua, met, say nadngelan da a manlapud saray Israelita nipaakar ed ilalo ed bilay diad “sakey a dalin a panag-agusan na gatas tan dilo” so maabig ed sikara. (Exodo 3:7, 8; 12:12) Balet kasin sigpot met a binidbir da si Moises a bilang say sakey a pinatalindeg na Dios a manuley tan manangiliktar ed totoo To? Agnambayag et sikara so asubok.—Gawa 7:34, 35.
3. (a) Akin a makana so panumbok diad panangidirihe nen Moises? (b) Anto so kabaliksan na ‘kabautismoan ed si Moises’? (c) Akin a satan so importante ed saray espiritual ya Israelitas?
3 Legan a say Israel, a pati say “baleg ya alaoklaok ya ulop,” so inmasingger ed aplaya na Ambalangan Dayat, say ari na Ehipto tan say puersa na militar to so angusil ed sikara pian sunsonen da ran papawilen ed inkaaripen. Pian niliktar, nakaukolan da so mansiansian mankakasakey tan tumboken da so panangidirihe nen Moises, lapud si Jehova so manguusar ed si Moises a mangipangulo ed sikara. Diad panamegley na mabiskeg-nen-natural a lurem et inamper nen Jehova so kakabusol legan a pinaldua to so danum na dayat tan pinamaga to. Diad mabitar a piduma ed samay agawa ed saray Ehipsios ed saginonor, amin ya Israel tan say “baleg ya alaoklaok ya ulop” so akaliktar a kaiba ra si Moises a binmeltang ed pinamagan dayat. (Exodo 14:9, 19-31) Legan a sikara so manmamartsan ondaralan, saray bakor na danum ed nikawanan tan nikawigi ra tan say lurem na kiwawala na Dios ed tagey, bengatlan nikadkaduman agawa. Sasalitaen na Biblia iman a bilang sakey a bautismo—aliwan literal ya inkabautismoan ed danum, noagta sakey a simboliko ed si Moises a bilang propeta nen Jehova, say sakey ya imbaki na Dios a Manangiliktar da. (1 Corinto 10:1, 2) Ontan met, amin ya espiritual ya Israelitas a makaliktar ed kaderal na sayan marelmeng a mundo so nepeg ya ondalan ed miulibay a bautismo ed si Kristo a bilang manangiliktar tan mangiter na makakumbinsen ebidensya a sikara so maapit a manutumbok ed panangipangulo to. Say modernon-agew ya “alaoklaok ya ulop” so nepeg a miulop ed sikara.
4. Panon kabaleg so autoridad ya inter nen Jehova ed si Kristo?
4 Impabtang nen Jehova so baleg a pakauley ed Anak to, si Jesu-Kristo. Diad panamegley to et ginawa na Dios a posibli ed sikatayo so ‘kiliktar a manlapud peles a marelmeng a sistema na bengabengatla,’ ta pian agnakaukolan a sikatayo so minabang ed makapasinagem a pansumpalan to. (Galacia 1:3-5; 1 Tesalonica 1:9, 10) Diad panamegley nen Moises, inter nen Jehova ed Israel iray ganggan a mangapekta ed maapit ya ilalo ed bilay na totoo. Sanen saraman a ganggan so tinulok da sikara so agunggunaan na baleg. Balet arum ed saray ganggan met so angitarok na dusan patey diad katutunganga. Saginonor, si Jesus so nagmaliw a propetan babaleg nen si Moises. Say imbangat to so “balbalikas na andi-anggaan a bilay,” tan say ginagalan isaew a panulop ed sarayan balbalikas so mangitonton ed patey a ditan et anggapo la so kililiktar. Agaylan importante, sirin, ya ipapuso tayo so ibabaga to!—Juan 6:66-69; 3:36; Gawa 3:19-23.
5. Anto so manggawan makapasagyat so itulok ed si Jesus?
5 Diad arum a totoo, say ideya na katutulok ed sakey a pangulo so singa aliwan kalkaliktan. Anengneng da so alablabas a panangabuso ed autoridad. Balet saray dilin salita nen Jesus so mangisindag na sakey ya espiritun manangipaseguro. Sikatayo so ampetapetang ya iimbitaan to: “Dago kayo ed siak, amin yon nasasagpotan tan nabebelatan tan painawaen ta kayo. Alaen yo so pakok tan manaral kayo ed siak, lapud siak so mauyamo tan mapaabeba ed puso, tan makaromog kayo na pakainawaan ed saray kamarerwa yo. Ta say pakok so mapangasi tan say awit ko so anlemew.” (Mateo 11:28-30) Agaylan makapasagyat ya ilalo! Saramay mangimano ed satan ya ampetang ya imbitasyon, a mangiteen na nagnap a talek da ed sikato, so agnadismaya. (Roma 10:11) Sikara so makasagmak na kaligenan a singa say karnero ed pulok na sakey a maarong pastol.
Say Puron Maabig a Pastol
6. (a) Panon a say nasyon na Israel so singa karnero ed panangipukokan? (b) Anton sipan so ginawa nen Jehova nipaakar ed sakey a pastol a para ed sarayan “karnero,” tan panon so inkasumpal to?
6 Say nasyon na Israel so singa sakey a pulok na karnero a kayarian nen Jehova. Intarya to so Ganggan na sipanan, a nanserbin singa sakey a manalimbeng a bakor na sakey a simpukokan, ya inalar to ra a manlapud dalan na bilay na agmaridios iran Hentil a nasyones. Impaarap to met iraman so kinmiwas diad Mesias. (Efeso 2:14-16; Galacia 3:24) Nipaakar ed saman a Mesianicon Pastol-Ari, impasakbay nen Jehova: “Patalindegen ko ed [karnerok] so sakey a pastol, tan sikato so mamakan ed sikara, anggan say aripen ko a David.” (Ezequiel 34:23, 31) Agkabaliksan na saya a si David, ya inatey la ed saman, so personal lamet a manuley bilang ari ed totoo na Dios. Noag ingen, manlapud maarin linya nen David et patalindegen nen Jehova so sakey a pastol-ari a diad panamegley to et itarya na Dios so kaligenan. (Jeremias 23:5, 6) Diad nanduruman panaon et saray totoo so sititilan mangibabagan sikara so Mesianicon manangiliktar, balet nen taon 29 K.P., inusar nen Jehova si Juan a Managbautismo a mangiparungtal ed si Jesu-Kristo ed “karnero” na Israel a bilang say sakey a tuan imbaki na Dios, say Mesias a walaan na autentikon pakabidbiran. Saman so mangatatawen ya Anak na Dios, a say prinsipyo na bilay to so niyalis ed panag-anakan na sakey a Judion birhen ta pian nianak ed maarin linya nen David. Say ngaran nen David et kabaliksan to so “inad-aro,” sirin, matukotukoy, kayari na inkabautismoan nen Jesus ed danum, et inyabawag nen Jehova a narengel a manlapud tawen: “Sika so Anako, say inad-aro; inabobonan taka.”—Marcos 1:11.
7. (a) Bilang “say maabig a pastol,” panon so impangipanengneng nen Jesus na kaaralman na maaron panangimano to ed “karnero”? (b) Panon a satan so miduma ed kondukta na akadkauna, palson mesias?
7 Kulang ya apatiran bulan sakbay na impatey to, inkuan nen Jesus: “Siak so maabig a pastol; say maabig a pastol et isuko to so kamarerwa to a nisesengeg ed karnero.” (Juan 10:11) Induma to so kipapasen to ed saraman so palson mesias a sinmabin akadkauna, a kuanto: “Siopaman ya ag-onloob ed simpukokan ya ondalan ed puerta noagta onkalab ed sananey a pasen, satan a sakey so matakew tan managsamsam. Balet samay onloob ya ondalan ed puerta so pastol na karnero. Say bantay-pinto so mangilukas ed sayan sakey, tan say karnero so ontalineng ed boses to, tan tawagen to so dilin karnero to ed ngaran tan sikara so ipaway to. Sano nala to la so amin a kayarian to, sikato so onla ed unaan da, tan say karnero so ontumbok ed sikato, lapud kabat da so boses to. Say sankaili so agbalot ontumbok noagta ontaynan ed sikato, lapud agda amta so boses na saray sankaili.”—Juan 10:1-5, 8.
8. (a) Diad anton balon “panangipukokan” so angitontonan nen Jesus ed saray Judios a tinmumbok ed sikato? (b) Panon karakel so intarok to ed sayan simpukokan?
8 Saraman so wala ed Judion simpukokan a kinmiwas ed panangipangulo na Ganggan na sipanan so angawat ed si Jesus a bilang Mesias sanen si Juan a Managbautismo a bilang “bantay-pinto” so angiparungtal ed sikato. Pinaneknekan da a sikara so “dilin karnero” nen Jesus, tan sikara so impaarap to ed sakey a piguratibon simpukokan, odino pananangipukokan a kayarian nen Jehova. Sayan panangipukokan so angirepresenta ed maapabor a relasyon ed si Jehova diad letnegan na balon sipanan, ya agawa ed espiritual ya Israel tan apekderan diad panamegley na dilin dala nen Jesus. Diad panamegley na sayan sipanan et nagmaliw a posibli ed sikatayo so pakagamor na mangatatawen a bilay a kaiba ra si Kristo a bilang say “bini” nen Abraham a diad panamegley to et saray bendisyon so onsabi ed totoo ed amin a nasyones. (Hebreos 8:6; 9:24; 10:19-22; Genesis 22:18) Si Jesu-Kristo, a pinaoli na Dios a nanlapud saray inaatey tan nipawil ed mangatatawen a bilay, so “puerta” na sayan balon-sipanan a simpukokan. Mitukoyan ed gagala nen Ama to, intarok to ed sayan panangipukokan so sakey a limitadon bilang lambengat—144,000—inmuna diad limog na saray Judios, tan saginonor diad limog na saray Samaritanos tan saray Hentiles. Bilang Maabig a Pastol, kabat nen Jesus so kada karnero to diad ngaran tan iter to ed sikara so maaron personal a panangasikaso tan panangimano.—Juan 10:7, 9; Apocalipsis 14:1-3.
9. Siopa so “arum a karnero” a tutukoyen nen Jesus, tan kapigan so katitipon da?
9 Anggaman kuan, agnilimitaan nen Jesus so panangipastol to ed sayan “melag a pulok” a makagamor na mangatatawen a Panarian. (Lucas 12:32) Inkuanto met: “Siak so walaan na arum a karnero ya anggapo ed sayan panangipukokan; saraya met so awiten ko, tan sikara so ontalineng ed boses ko, tan sikara so magmaliw a sakey a pulok, sakey a pastol.” (Juan 10:16) Siopa iraya? Sikara so totoon anggapo ed balon sipanan; sikara so aliwan espiritual ya Israelitas. Balet sikara so nitarok ed maapit a pililimog ed saray membro na espiritual ya Israel legan a saraya so wadia ni ed dalin tan mankaukolan ed nengneng na panangipastol a dineskribre nen Jesus. Say “arum a karnero” so totoo a, legan na sarayan kaunoran ya agew, so natitipon ed dalem na probisyon nen Jehova a para ed maandon bilay ed dalin diad letnegan na pananisia ra ed sakripisyon bili na dala nen Jesus. Sikara so kapara na “baleg ya ulop” ed Apocalipsis 7:9, 10, 14, tan sirin sikara so walaan na ilalo ed pakaliktar diad onsasabin baleg a kairapan.
10. Pian magmaliw a sakey ed saraman so “arum a karnero,” anto so nakaukolan?
10 Pian onnepeg ed salaysay na Biblia ed ontan ya “arum a karnero” a salimbengan tan iliktar na Maabig a Pastol, say sakey a too so nepeg ya “ontalineng” ed boses To tan mangiter na pamatnagan na tuan kabiangan na “sakey a pulok” a sasakupen toray puron mananawir ed mangatatawen a Panarian. Kasin satan so gagawaen mo? Panon inkamaalwar so itatalineng mo ed boses to?
11. Anto so mangiter na ebidensya a sikatayo so tuan “ontalineng” ed imbaga nen Jesus diad Juan 15:12?
11 Andi-duaruwan kabat mo ya inkuan nen Jesus: “Saya so ganggan ko, a manaarowan so sakey tan sakey a singa impangarok ed sikayo.” (Juan 15:12) Panon so pangaapekta na satan a ganggan ed bilay mo? Kasin say aron ipapanengneng mo so nengneng ya inter nen Jesus ya uliran? Kasin tuan dilin-manangisakripisyo? Kasin saray kiwas mo tan liknaan mo so mangiter na ebidensya ed ontan ya aro ed amin diad Kristianon kongregasyon tan diad saray membro na dilin sankaabungan mo?
12. (a) No sikatayo so peteg a ‘nibangat ed panamegley nen Jesus,’ panon kalaknab na panamasimbalo so gawaen na satan ed sikatayo? (b) Sirin, anto so nepeg tayon gawaen ed saray bengatlan naaralan tayo ed Biblia?
12 Imbaga nen apostol Pablo a no tuan ‘dengelen’ tayo si Jesus tan “imbangat to,” say interon personalidad tayo so manguman. Lakseben tayo so personalidad a mitukoyan ed datin nengneng na panagbilay tayo tan isulong “so balon personalidad,” a mangisisindag na maabig a kalidad nen Jehova. (Efeso 4:17-24; Colosas 3:8-14) Legan ya aaralen mo so Biblia, kasin seryoson iisipen moray pasen a pankaukolan mon personal a panggawaan na panangiyarunsa ta pian napaliket so Dios? Kasin sika so magunaet a manggagawa na ontan a panamasimbalo? Kasin iimanoen mo so makanan kimey ya ingganggan nen Jesus ed agew tayo—say panangipulong ed maong a balita na niletneglan Panarian na Dios—tan kasin aanapen mo so dalan na pibiang ed satan? Kasin say apresasyon ed agkanepegan a panangasi na Dios ed sika so mamakiwas ed sika na impapuson pilalek a manggawa na ontan?—Mateo 24:14.
13. (a) No sikatayo so aliwan maalwar, panon a nayarin saray kapusoan tayo so nayarin mamalikdo ed sikatayo? (b) Diad anton kalaknab, sirin, a nepeg tayo so ontumbok ed saray bakat nen Kristo?
13 Nepeg a sikatayo so maalwar ya agtayo abuloyan iray kapusoan tayon mamalikdo ed sikatayo. Nilaksalaksan totoo so mangibabagan manisia ed si Jesu-Kristo, tan angangko et nayarian da so mangaon ed arum a bengatlan imbangat to, balet iyaaplika da lambengat so naromog dan kumbeniente. Arum so ompaliis diad pibiang ed saray gawan ipapasen dan mauges a tuloy. Say ilalo ed bilay diad Paraison dalin ed leksab na Panarian na Dios so nayarin maabig ed sikara, tan nayarin panggayagaan da so pilimog natan ed saraman so masimoon a manbabanikel a mangiyaplika ed saray Kristianon prinsipyo ed bilay da. Balet no labay tayo so magmaliw a kaiba na saraman so makaliktar ya onloob ed “balon dalin,” nepeg tayon talinengen a mapetepet so amin a bengatlan ibabaga nen Jesus. Makana so pangapresya ya agtayo nayarian a matalonan idirihe iray kurang tayo. Nepeg tayo so ontalineg ed Anak na Dios, say sakey ya ingganggan nen Jehova a Manangiliktar ed totoo To, tan manakar a maalwar ed saray bakat to.—Jeremias 10:23; Mateo 7:21-27; 1 Pedro 2:21.