Watchtower ONLINE YA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE YA LIBRARYA
Pangasinan
  • BIBLIA
  • PUBLIKASYON
  • ARAL
  • w91 3/1 p. 8-13
  • Sakey a Kasimbangan a Dondon ed Amin

Anggapoy available ya video ed pinilim.

Pasensya la, walay error na video.

  • Sakey a Kasimbangan a Dondon ed Amin
  • Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1991
  • Subheading
  • Miparan Topic
  • Saray Salisalan a Naresolbe
  • Dondon: Sakey a Pananakbong
  • Sakey a Kasimbangan a Dondon
  • Siopa so Mangitarok na Dondon?
  • “Walan Asumpal!”
  • Angiter si Jehova na “Panondon ed Amayamay”
    Onapit ed si Jehova
  • Say Dondon—Sankarakepan ya Regalo na Dios
    Antoy Ibabangat na Biblia?
  • Say Dondon​—Sankarakepan ya Regalo na Dios
    Anto so Peteg ya Ibabangat na Biblia?
  • Panon a say Impangisakripisyo nen Jesus ed Bilay To et “Panondon ed Amayamay”?
    Ebat ed Saray Tepet ed Biblia
Mannengneng ni
Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1991
w91 3/1 p. 8-13

Sakey a Kasimbangan a Dondon ed Amin

“Say Anak na too linma dia, aliwan pian panlinkoran, noag manlinkor tan iter toy kamarerwa to a panondon ed amayamay.”​—MATEO 20:28.

1, 2. (a) Akin a nikuan a say dondon so sankabalgan a regalo na Dios ed katooan? (b) Anto so gungguna a manlapud panusisa ed dondon?

SAY dondon so sankabalgan a regalo na Dios ed katooan. Diad panamegley na “kibulos ed dondon,” nawalaan tayo na “kaperdona ed saray kasalanan tayo.” (Efeso 1:7) Satan so letnegan na ilalo ed andi-anggaan a bilay, balangla ed tawen odino dia ed paraison dalin. (Lucas 23:43; Juan 3:16) Tan lapud satan, saray Kristiano so nayarin mangayaga ed sakey a malinis a talindeg ed arap na Dios ya anggan natan.​—Apocalipsis 7:14, 15.

2 Say dondon sirin so aliwan bengatlan agmalinew odino maborarak. Walaan na legal a letnegan ed madibino iran prinsipyo, say dondon so mangitarok na peteg, nanengneng iran gungguna. Pigaran aspekto na sayan doktrina so nayarin “mairap a talosan.” (2 Pedro 3:16) Balet naromog yon makagungguna so panusisa a maapapit ed dondon, ta mangiretrato ed manlipuan panangaro na Dios ed katooan. Say pantalos ed kabaliksan na say dondon so pantalos ed sakey a manunan nengneng ya agnatokor a “kayamanan tan kakabatan tan pikakabat” na Dios.​—Roma 5:8; 11:33.

Saray Salisalan a Naresolbe

3. Panon a nakakaukolan so dondon, tan akin ya agbasta ipulisay na Dios so kasalanan na katooan?

3 Nakakaukolan so dondon lapud kasalanan na inmunan toon, si Adan, ya angitarok ed kailalakan to na andi-kanan tawir a sakisakit, kaleteyan, ermen, tan irap. (Roma 8:20) Nisesengeg ed atawir ya ag-inkayadyari ra, amin ed ananak nen Adan so “ananak na sanok,” makanepegan na ipapatey. (Efeso 2:3; Deuteronomio 32:5) Say Dios so agmangiyabuloy ed andian na prinsipyon liknaan tan basta mamerdona ed katooan ya anggapoy kontrol. Ipanengneng na dilin Salita To a “say bayar na kasalanan et patey.” (Roma 6:23) Say pamaandi ed inkamakasalanan na katooan, so pangipulisay na Dios ed dilin matunong iran estandarte to, ya ikaindan so dilin legal a hustisya to! (Job 40:8) Ingen, “say inkatunong tan hustisya so niletneg a pasen na trono na [Dios].” (Salmo 89:14) Antokaman ya isiwawi ed inkatunong ed biang to so mamaseseg lambengat ed karawalan tan mamaabeba na kipapasen to bilang Sankatalbaan a Soberano.​—Ipareng so Ecclesiastes 8:11.

4. Say rebelyon nen Satanas so amalesa na anto iran salisalan?

4 Nepeg met a resolbien na Dios so arum iran salisalan nisengeg ed rebelyon nen Satanas, saray salisalan a lalon importanti nen say kairapan na katooan. Angyan si Satanas na ambilunget ya anino ed say maong a ngaran na Dios diad pangakusa ed si Jehova a matila tan sakey a manamairap a diktador a sikato so masiblet na pikakabat tan kawayangan ed saray palsa to. (Genesis 3:1-5) Niarum ni, diad panamegley na singa no pinasaew to so gagala na Dios a panoen so dalin a tekep na matunong iran totoo, si Satanas ginawa ton ompatnag a say Dios et sinmaew. (Genesis 1:28; Isaias 55:10, 11) Pinabiskeg met nen Satanas so inkasikaton mamalikdo ed saray matoor ya ariripen na Dios, a manakusa a sikaray manlingkor ed Sikato lambengat lapud sinisiblet a motibo. No ipasen ed silong na subok, ilastog nen Satanas, ya anggapod sikara so mansiansian matoor ed Dios.​—Job 1:9-11.

5. Akin ya ag-ikaindan na Dios iray anggat nen Satanas?

5 Sarayan anggat so agnakaindan. No sikaray itilak ya agnaebatan, say talek tan panuporta ed uley na Dios so diad kaunoran et naderal. (Uliran 14:28) No say ganggan tan uksoyan so naderal, agta say kapeligroan so manuley ed talba? Sirin utang a mismo na Dios ed inkasikato tan ed matunong iran dalan to ya anlangonen so inkasoberano to. Utang to ed saray matoor ya ariripen to a mangyabuloy ed sikaran mangidemostra ed agnabuyak a katooran ed sikato. Kabaliksan na saya so pideneng ed kurang na makasalanan a katooan diad dalan a mangyuna ed atagtagey iran salisalan. Imbaga to ed Israel ed saginonor: “Siak​—siak so samay Sakey a mamunas ed saray inpakasumlang yo nisesengeg ed inkasiak.”​—Isaias 43:25.

Dondon: Sakey a Pananakbong

6. Anto iray arum a terminon inusar ed Biblian maneskribe ed saray pamaakaran ed pangiliktar ed katooan?

6 Nabasa tayo, ed Salmo 92:5: “Agaylan kinabalgan na saray gawagawam, O Jehova! Aralem a tuloy iray kanonotan mo.” Sirin mankaukolan itan na gunaet ed sikatayo a mantalos no antoy ginawa na Dios parad katooan. (Ipareng so Salmo 36:5, 6.) Makapaliket, say Biblia so ontulong ed sikatayon mantalos ed saray bengatla diad panamegley na pangusar na pigaran termino a maneskribe o mangiyulustra na engrande iran kimey na Dios a manlapud nanduruman punto-de-vista. Salitaen na Biblia so say dondon ed saray termino a pansaliw, sakey a pipulangan, sakey a bagat, sakey a pangibulos, tan sakey a makapapa. (Salmo 49:8; Daniel 9:24; Galacia 3:13; Colosas 1:20; Hebreos 2:17) Balet say sankaabigan a balikas a maneskribe ed saray bengatla et samay inusar nen Jesus a mismo ed Mateo 20:28: “Say Anak na too linma dia, aliwan pian panlikoran, noag manlinkor tan iter toy kamarerwa to a panondon [Griego, lyʹtron] ed amayamay.”

7, 8. (a) Anto so naaralan tayo manlapud saray salitan Griego tan Hebreo ed dondon? (b) Iyilustra no panon a say dondon et mangilanor ed pakasimbang.

7 Anto so dondon? Say Griegon salitan lyʹtron so nanlapud verb a mankabaliksan na “mangibulos.” Satan so nausar a maneskribe na kuartan ibayar a kasalat na pangibulos na saray priso ed bakal. Diad Hebreon Kasulatan, anggaman ontan, say salita parad dondon, koʹpher, so nanlapud verb a “manakbong” o “galagalaen.” Alimbawa, imbaga na Dios ed si Noe a galagalaen (ka·pharʹ) so biung. (Genesis 6:14) Manlapud sayan panmoria, sirin, say panondon, odino manakbong na saray kasalanan, so mankabaliksan na panakbong na saray kasalanan.​—Salmo 65:3.

8 Naimano na Theological Dictionary of the New Testament a say koʹpher so “lawas mangipanengneng na kapetekan,” o pakasimbang. Sirin, say sakbong (kap·poʹreth) na biung na sipan so misimbangan ed ohas na mismon biung. Mipadpara, diad panakbong na kasalanan, o panondon, say madibinon hustisya so mankaukolan na ‘kamarerwa parad kamarerwa, mata ed mata, ngipen ed ngipen, lima ed lima, sali ed sali.’ (Deuteronomio 19:21) No maminsan, anggaman ontan, say hustisya so napenek no say sakey a kasimbangan so niopresi imbes ya estrikton dusa. Pian iyilustra: Say Exodo 21:28-32 so mansalita nipaakar ed sakey a bakan manbono na sakey a too ed ipapatey. No kabat na akankayaryan so kiwas na say baka balet agnanggawa na manepeg na pasakbay, sikatoy nagawan manakbong, o manbayar, ed bilay na pinatey na kayaryan to! Anto no say akankayaryan so kabiangan lambengat a responsable? Nakaukolan to so koʹpher, bengatlan manakbong ed lingo to. Saray aturon ukom so mangipasakbat ed sikato na sakey a dondon, o multa, a bilang pananondon a balor.

9. Panon ya iyilustra na kipapasen na panguloan ed Israel so inka-eksakto na kakaukolanen a presyo na pananondon?

9 Sananey a Hebreon termino ya ontukoy ed “panagdondon” so pa·dhahʹ, sakey a verb a manunan mankabaliksan na pananondon. Iyilustra na Numeros 3:39-51 no panon eksakto so presyo na pananondon. Unong ta inbulos so panguloan na Israelita a manlapud ipapatey nen Paskua na 1513 K.K.P., sikara so kayaryan na Dios. Sirin nayarian ton kaukolanen ed balang panguloan ya Israelita a manlinkor ed sikato ed templo. Imbes, inawat na Dios so “pananondon a presyo” (pidh·yohmʹ, sakey ya inaon a noun a nanlapud pa·dhahʹ), a mangigaganggan: “Alam iray Lebitas parad siak . . . a nipasen imbes ed amin a panguloan ed limog na ananak na Israel.” Balet say salat so kaukolan ya eksakto. Sakey a panagbilang so inala a manlapud tribo nen Levi: 22,000 a lalaki. Insan, sakey a panagbilang ed amin na panguloan ya Israelita: 22,273 a lalaki. Dia lambengat ed panbayar na “presyo na dondon” na limara siklo ed balang indibidual a nayarin say sobran 273 a panguloan et narondon, napuera ed panlinkor ed templo.

Sakey a Kasimbangan a Dondon

10. Akin a saray panagbagat na ayayep so agmagenap a makapanakbong ed kasalanan na katooan?

10 Saray inmuna et mangiyulustra a say dondon so nepeg a kapetekan na saman so salatan to, o sakbongan to. Saray panagbagat na ayayep na matoor iran totoo a manlapud si Abel a manpatuloy ya inyapay so diad peteg et agmanakbong ed saray kasalanan na totoo, ta say katooan et mas-atagtagey nen saray atap ya ayep. (Salmo 8:4-8) Nayari sirin ya isulat nen Pablo ya “ag posibli ed saray dala na baka tan ed saray kanding a makaekal ed saray kasalanan.” Say ontan iran bagat so makapanserbi lambengat a bilang pangiretrato, o simbolikon, panakbong ed panilalo na dondon ya onsabi.​—Hebreos 10:1-4.

11, 12. (a) Akin ya agkakaukolan parad nilibo iran milyon a totoo ya ompatey ed panagbagat ya ipapatey a manakbong ed kasalanan na katooan? (b) Siopa lambengat so makapanlinkor a bilang “kasimbangan a dondon,” tan antoy gagala na impatey to?

11 Sayan, angiyanino so dondon ya eksakto a kapetekan nen Adan, ta say dusa na ipapatey ya inyaplika na Dios ed Adan so nansumpal ed kakondena na atooan a rasa. “Diad si Adan amin et ompatey,” kuan na 1 Corinto 15:22. Kanian agkakaukolan parad nilibo iran milyon a sinansakey a totoo ya ompatey ed panagbagat ya ipapatey a mipetekan ed balang indibidual ya anak nen Adan. “Diad panamegley na sakey a too [Adan] a say kasalanan et linmoob ed mundo tan ipapatey diad kasalanan.” (Roma 5:12) Tan “lapud say ipapatey et diad panamegley na sakey a too,” say panondon ed katooan so nayari met ya onsabi “ed panamegley na sakey a too.”​—1 Corinto 15:21.

12 Say too a nayarin sikatoy dondon so kaukolan ya ayadyarin too ed laman tan dala​—say eksakton kapetekan nen Adan. (Roma 5:14) Sakey ya espiritun palsa o sakey a “toon-Dios” so agmakabalanse ed kiloan na hustisya. Say ayadyarin too lambengat, sakey ya anggapod silong na Adamikon patey a sentensya, so nayarin mangitarok na “kasimbangan a dondon,” sakey a mipara ed ayadyarin Adan. (1 Timoteo 2:6)a Diad panamegley na boluntaryon panagsakripisyo na bilay to, sayan “unor ya Adan” so makabayar na kasalanan na “inmunan Adan.”​—1 Corinto 15:45; Roma 6:23.

13, 14. (a) Nagunggunaan kasi si Adan tan si Eva na dondon? Ipaliwawa. (b) Panon a say dondon et makagungguna ed saray ilalak nen Adan? Iyilustra.

13 Anggaman ontan, nisay si Adan ni Eva et nagunggunaan ed dondon. Karga na Mosaikon Ganggan iyan totontonen: “Agkayo mangaala na panondon ed bilay na sakey ya akapatey a makanepegan na ipapatey.” (Numeros 35:31) Si Adan so ag-apalikdo, kanian say kasalanan to so ginagala, ginegemtan. (1 Timoteo 2:14) Nansumpal itan ed ipapatey na ilalak to, ta sikara natan so akatawir na ag-inkayadyari to, sirin onsabi ed leksab na sentensya na ipapatey. Malinlinew, si Adan so makanepegan na patey, ta bilang sakey ya ayadyarin too, sikatoy walan nangagalan amili ed itutunganga ed ganggan na Dios. Onsumlang itan ed matunung iran prinsipyos nen Jehova so pangiyaplika ed dondon ed biang nen Adan. Anggaman ontan, say panbayar ed kasalanan nen Adan, so mangitarok na pakaekal ed dusan ipapatey ed anak nen Adan! (Roma 5:16) Diad legal a pantalos, say makaderal a pakayari na kasalanan so nakal a sigpot a manlapud lapuan to. Say mananondon ‘so makasali na patey parad balang too,’ ya awit toray pansumpalan na kasalanan parad amin ya ananak nen Adan.​—Hebreos 2:9; 2 Corinto 5:21; 1 Pedro 2:24.

14 Pian iyilustra: Isipen so sakey a baleg a gawaan a walaan na nilasus ya empleyado. Say agmatuwan manedyer na gawaan so manlugi ed negosyo; say gawaan so mankaput. Diad satan nilasus so naandian na trabaho tan agmakayarin manbayar na saray gagastosen. Saray kaasawaan, ananak, tan on saray akautangan dan amin so manirap lapud saman so inkabulok na sakey a too! Insan kabebekta sakey a mayaman a mapalangkap so onsabin manbayar ed utang na kompanya tan lukasan lamet so gawaan. Say pakaekal ed saman a sakey ya utang, so, mangitarok na nagnap na ligliwa ed dakel ya empleyado, saray pamilya da, tan saray amautang. Balet kasin say orihinal a manedyer et minabang ed balon inyaligwas? Andi, sikato so nipisok tan sirin permanentin naandian na trabaho! Mipadpara, say pangekal ed saman ya utang nen Adan so mangitarok na gungguna ed nilaksalaksan ilalak to​—balet aliwan si Adan.

Siopa so Mangitarok na Dondon?

15. Siopa so makapangitarok na dondon parad katooan, tan akin?

15 Nantagleey so salmista: “Anggapo anggan sakey ed sikara so makapanondon anggan sakey ya agi, nisay mangiter ed Dios na sakey a dondon parad sikato; (tan say panondon a bili na kamarerwa ra so ontanlan mabli a satan so tinmunda ed andi-geter).” Say The New English Bible kuanto a satan a bili na dondon so “ed ando lan ando a walad labas na pakayari ton manbayar.” (Salmo 49:7, 8) Siopa, sirin, so mangitarok na dondon? Si Jehova lambengat so makapangitarok na ayadyarin “Kordero . . . a mangekal ed kasalanan na mundo.” (Juan 1:29) Ag-angibaki so Dios na anghel a mangiliktar ed katooan. Sikatoy nanggawa na supremon bagat diad pangibaki na bogbogtong ya Anak to, “say sakey a panggayagaan.”​—Uliran 8:30; Juan 3:16.

16. (a) Panon a say Anak na Dios et asabin nianak a bilang sakey ya ayadyarin too? (b) Anto so pakatawagan ed legal a pantalos ed si Jesus?

16 Diad panamegley na mabulos a pibiang to ed madibinon areglo, say Anak na Dios et “nilokpos to so inkasikato” ed mangatatawen ya inkapalsa to. (Filipos 2:7) Inalis nen Jehova so puersa-na-bilay tan say padron na personalidad na panguloan a mangatatawen ya Anak to ed anakan na Judion marikit a mangngaran a Maria. Insan say masanton espiritu et ‘sinmakolob ed sikato,’ a mangarantiya a say anak a binmaleg ed anakan to so masanto, absoluton bulos ed kasalanan. (Lucas 1:35; 1 Pedro 2:22) Bilang sakey a too, sikato so natawag a Jesus. Balet ed legal a pantalos, sikatoy natawag a ‘komaduan Adan,’ ta sikato so ayadyarin mipetekan ed si Adan. (1 Corinto 15:45, 47) Si Jesus sirin so makayarin mangitarok ed inkasikato a bilang “sakey ya andi dumsis tan andi tilol a kordero,” sakey a dondon parad makasalanan a katooan.​—1 Pedro 1:18, 19.

17. (a) Diad siopa so panbayaran na dondon, tan akin? (b) Lapud say Dios so namparan angitarok tan angawat na dondon, akin a say panalat et parad amin?

17 Anggaman ontan, diad siopa, so panbayaran na saman a dondon? Diad loob na saray siglo saray teologo na Kakristianoan so nansingbat a satan et imbayar ed si Satanas a Diablo. Say katuaan et say katooan so walan “inlako ed leksab” na kasalanan tan sirin sinmabi ed silong na pangontrol nen Satanas. (Roma 7:14; 1 Juan 5:19) Siansia, si Jehova, aliwan si Satanas, “so manamales” ed kaugsan. (1 Tesalonica 4:6) Sirin, unong a mapekder ya ibaga na Salmo 49:7, say dondon so ibayar “ed Dios.” Si Jehova so angitarya na dondon, balet kayarin imbagat so Kordero na Dios, say balor na dondon to so nepeg ya ibayar ed Dios. (Ipareng so Genesis 22:7, 8, 11-13; Hebreos 11:17.) Saya so agmamawas ed dondon ya andi kana, mekanikon panalat, a kuanmono inala so kuarta a manlapud bulsam tan iyan ed sananey. Aglanoren na dondon so pisikal a pansalat a singa no sakey a legal a transaksyon. Diad pamilit a say dondon so bayaran​—anggan ed baleg a balor ed inkasikato​—​pekderan nen Jehova so agnatawtaw a panumbok to ed matunong iran prinsipyo to.​—Santiago 1:17.

“Walan Asumpal!”

18, 19. Akin a nakakaukolan a manirap si Jesus?

18 Diad subol na 33 K.P., a panaon parad dondon a bayaran. Si Jesu-Kristo so inerel ed palson dalem, naukom a makasalanan, tan nipasak ed kiew na panangukom. Sikato so nanpikasi ed Dios a tekep na “mabiskeg ya eyag tan nanggis” lapud masyadon irap tan say panagpaabeban alanor. (Hebreos 5:7) Kasin nakakaukolan a manirap si Jesus? On, ta diad pansiansia a “matoor, andi-kasalanan, andi-tilol, nisian ed saray makasalanan,” ya angga ed kasampotan, si Jesus ed dramatikon kasumpalan et akaresolbe na salisalan ed katooran na ariripen na Dios.​—Hebreos 7:26.

19 Say impanirap nen Kristo so nanserbin pamayadyari ed sikato ed betang to a bilang Atagey a Saserdote parad katooan. No ontan, sikato so aliwan sakey ya indeperenti, biig a manuley. “Ta unong a sikaton dili et nantepel nen niiyan ed subok, sikatoy makatulong ed saramay nasubok.” (Hebreos 2:10, 18; 4:15) Nen manpapanabus, si Jesus so inmeyag ed pananalo, “Walan asumpal!” (Juan 19:30) Aliwa lambengat a pinaneknekan to so dilin katooran to balet sikato so walan tinmalona ed pangiletneg na basiyan na kilalaban parad katooan​—tan nagkalalo ni ya importante, say kialangon na inkasoberano nen Jehova!

20, 21. (a) Akin a pinaoli si Jesus a manlapud ipapatey? (b) Akin a si Jesu-Kristo et “agawan mabilay ed espiritu”?

20 Anggaman ontan, diad anton nengneng, a say dondon et nausar ed makasalanan a katooan? Kapigan? Panon? Sarayan pamaakaran so agtsansa. Diad komatlon agew kayariy impatey nen Kristo, sikatoy pinaoli nen Jehova a manlapud patey. (Gawa 3:15; 10:40) Diad sayan makapagayagan aksyon, sakey a katuaan a pekderan na nilasus iran tasi, aglabat la pinalangkapan nen Jehova so matoor a kimey na Anak to noagta initdan to na pankanawnawan nasumpal so pananondon a kimey to.​—Roma 1:4; 1 Corinto 15:3-8.

21 Si Jesus so “agawan mabilay ed espiritu,” say mangaraldalin a laman to so nisinop ed arum ya ag-inparungtal a dalan. (1 Pedro 3:18; Salmo 16:10; Gawa 2:27) Bilang sakey ya espiritun palsa, say apaolin Jesus so makapanggawa na matalunggaring ya ipapawil ed tawen. Agaylan agnapokpokan a gayaga diman ed tawen ed saman ya okasyon! (Ipareng so Job 38:7.) Agpinmawil si Jesus lambengat pian mangayaga ed pangabrasa ed sikato. Sikato so pinmawil pian gawaen so sananey a kimey, a mangilaktip ed panggawan posibli parad interon rasa na katooan a manggunguna ed dondon to. (Ipareng so Juan 5:17, 20, 21.) No panon ton sumpalen iya tan anto so kabaliksan to parad katooan so nasingbat ed ontumbok ya artikulo.

[Footnote]

a Say Griegon salita dia a nausar et an·tiʹly·tron, so ag-onapireng ed arum a pasen ed Biblia. Satan so misiglaotan ed salitan inusar nen Jesus parad dondon (lyʹtron) ed Marcos 10:45. Anggaman ontan, say The New International Dictionary of New Testament Theology so mangituro ed satan a an·tiʹly·tron ‘mangipatnag na nonot na pansalat.’ Matukotukoy, say New World Translation so mangipatalos ed satan a “Kasimbangan a dondon.”

Repason Tepetepet

◻ Anto iray salisalan a nagkalalon babaleg a makana nen say kilalaban na katooan?

◻ Anto so kabaliksan na “panondon” ed saray makasalanan?

◻ Siopa so walan pisimbangan nen Jesus, tan akin?

◻ Siopa so angitarok na dondon, tan siopa so panbayaran?

◻ Akin a nakakaukolan a si Kristo so napaoli a manlapud patey a bilang espiritu?

[Litrato ed pahina 11]

Agmagenap so panagbagat ed saray ayayep a manakbong ed saray kasalanan na katooan; iretrato ra so babaleg a bagat ya onsabi

    Publikasyon a Pangasinan (1988-2026)
    Man-Log Out
    Man-Log In
    • Pangasinan
    • Share
    • Setting Mo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisyon ed Pangusar
    • Totontonen ed Privacy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Man-Log In
    Share