Say Sankabalgan a Toon Nambilay ed Kapiganman

Kapitulo 35

Say Sankabantogan a Sermon a Niiter ed Kapiganman

Say eksena so sakey ed saray makatantandan tuloy ed awaran na Biblia: akayurong si Jesus ed gilig na sakey a palandey. Say lugar so asingger ed Dayat na Galilea, nayarin asingger ed Capernaum. Kayarin sanlabin nampikasi, pinili nen Jesus so 12 ed babangatan to pian magmaliw ya apostoles. Insan, kaiba iran amin, sikato so linmeksab ed sayan patar a lugar na palandey.

Diad sayan bekta, isipen mo, si Jesus so naknaksawan tan pirawat toy onugip. Balet ta sinmabi so dakel a totoo, ya arum so nanlapu ni ed Judea tan Jerusalem, 100 ya anggad 110 kilometro ed kaarawi. Arum so nanlapu ni ed baybay na dayat na Tiro tan Sidon a walad amianen. Sikara so linma pian ondengel ed si Jesus tan pian napaabig ed saray sakit da. Wala ni ingen iray totoon sisigensigenen na saray demonyo, saray marelmeng ya anghel nen Satanas.

Legan ya onleleksab si Jesus, saray mansasakit a totoo so inmasingger pian sikatoy diwiten, tan pinaabig toran amin. Kayari na saya, mapatnag a tinmatdang si Jesus ed atagtagey a pasen na palandey. Diman et sikatoy inmirong tan nambangat ed saray karaklan ya akatayak ed patar a lugar ed arapan to. Tan isipen iman! Natan et anggapoy anggan sakey a too ed saray dumerengel a maniirap lapud seryoson sakit!

Labalabay na saray totoo so ondengel ed samay managbangat a makayarin manggawa ed sarayan makapakelkelaw a milagro. Anggaman ontan, intarok nen Jesus so sermon to manuna para’d kagunggunaan na saray babangatan to, a nayarin sankaapitan ya akapaliber ed sikato. Balet ta pian sikatayo so nagunggunaan met, namparan si Mateo tan Lucas so angikurit ed satan.

Say salaysay nen Mateo ed sermon so ngalngalin mamipat a danay ed karukey ed salaysay nen Lucas. Niarum ni, kabiangan ed inkurit nen Mateo, arum so imparungtal nen Lucas bilang imbaga nen Jesus ed sananey a panaon na ministeryo to, a singa naimano no pampaparengen so Mateo 6:9-13 ed Lucas 11:1-4, tan Mateo 6:25-34 ed Lucas 12:22-31. Ingen saya so agmakapakelaw. Mapatnag ya imbangat nen Jesus so parehon bengabengatla ya aliwa labat ya aminsan, tan nilabay nen Lucas ya ikurit so arum ed sarayan bangat ed duman kipapasen.

Say manggawa ed sermon nen Jesus a makanan tuloy et aliwa lambengat ed kaaralem na espiritual iran karga to noagta say inkasimpli tan inkalinew ed impangiparungtal to ed sarayan katuaan. Sikatoy manguusar ed ordinaryo iran eksperiensia tan bengabengatlan kabisado na totoo, kanian saray ideya to so mainomay a talosan na amin a manaanap na mas maabig a bilay unong ed paraan na Dios.

Siopara so Peteg a Maliket

Balang sakey so mankaliktan a magmaliw a maliket. Diad impakamoria ed saya, ginapoan nen Jesus so Sermon to ed Palandey diad impaniskrebi ed saramay peteg a maliket. A singa naumameng tayo, saya so tampol ya angala na imano ed dakel a dumerengel to. Ingen ta saray manangilukas a salita to so singano sumlang ed dakel.

Diad pangipapaarap ed komento to ed saray babangatan to, inggapo nen Jesus: “Mapalar [Maliket, NW] kayo a duruka: ta kien yo so panaria’y Dios. Mapalar [Maliket, NW] kayo a narasan natan: ta napesel kayo. Mapalar [Maliket, NW] kayo a mannangis natan: [ta] onele’kayo. Mapalar [Maliket, NW] kayo, sano busulenda kayo na saray totoo . . . Manliket kayo no saman ya agew, tan [onlokso] kayo ed gayaga: [ta] nia say tomang yo baleg ed tawen.”

Saya so salaysay nen Lucas ed introduksyon na sermon nen Jesus. Balet unong ed salaysay nen Mateo, imbaga met nen Jesus a saray maoyamo, saray mapangasi, saray maralus ed puso, tan saray mapareen so maliket. Saraya so maliket, kuan nen Jesus, lapud tawiren day dalin, sikara so panengnengan na panangasi, nanengneng day Dios, tan sikaray tawagen ya ananak na Dios.

Anggaman ontan, say labay ya ibaga nen Jesus ed pagmaliw a maliket et aliwa lambengat ed pagmaliw a maelek odino maimis, a singa sano manliliket so sakey. Say tuan liket, so mas aralem, walaay inkakontento, liknaan na inkapenek tan inkatalona ed bilay.

Kanian impanengneng nen Jesus, a saramay peteg a maliket et saramay totoon mamibidbir ed espiritual a pankaukolan da, a sikaray apaermen diad kipapasen dan makasalanan, tan onkakabat tan manlilingkor ed Dios. Insan, anggaman sikara so busolen odino pasegsegangen lapud panggagawa na linawa na Dios, sikara so maliket lapud amta ra a paliliketen da so Dios tan mangawat na tumang to ya andi-anggaan a bilay.

Anggaman ontan, dakel ed saray dumerengel nen Jesus, a singa met ed totoo natan, so manisian say pagmamaliw ya asensado tan say pangayaga ed likeliket so mamaliket ed sakey a too. Aliwan ontan so amta nen Jesus. Diad pangipanengneng na pandumaan a seguradon anurpresa ed saray dumerengel to, inkuanto:

“Balet; abagey kayo la sikayo’n mayayaman! ta inawat yo la so ligliwa yo. Abagey kayo la, sikayo a napsel natan! ta naerasan kayo. Abagey kayo la, sikayo a maneelek natan! ta maningel kayo naani tan mannangis kayo. Abagey kayo la, sano amin a totoo mansalita ra na maong ed sikayo! ta ontan lanlamang so ginawa na saray ama ra ed saray matila a profeta.”

Anto so labay ya ibaga nen Jesus? Akin a say pakawalaan na kayamanan, say makakalek a pangegemtan na likeliket, tan say pangagayaga ed saray panamagalang na totoo so mangitatarok na ermen? Satan so lapud sano say sakey a too so walaan tan mamapabli ed sarayan bengatla, say serbisyo ed Dios, a mogmon mangitatarok na tuan liket, so ipupulisay to manlapud bilay to. Diad parehon bekta, aglabay ya ibaga nen Jesus a say simplin pagmaliw a duka, naeerasan, tan mannanangis so mamaliket ed too. Anggaman kuan, maslak ed saratan a totoon walad asalambit a kipapasen so nayarin onkiwas ed saray bangabangat nen Jesus, tan diad ontan et sikaray makakagamor na tuan liket.

Ontumbok, ipapaarap to’d saray babangatan to, inkuanto: “Sikayo so asin na dalin.” Siyempre, agto labay ya ibaga a sikara so literal ya asin. Imbes, say asin so manangipreserba. Sakey a baleg a bunton na satan so akapasen asingger ed altar diad templo nen Jehova, tan saray saserdote a mangaasikaso diman so manguusar ed satan pian asinan iray bagat.

Saray babangatan nen Jesus so “asin na dalin” diad paraan a walaan ira na manangipreserban impluensya ed saray totoo. On, say mensahen bebenbenan da so mangipreserba ed saray bilay na amin ya onkiwas ed satan! Satan so mangitarok ed saray bilay na ontan a totoo na saray kualidad na inkapermanente, inkamatoor, tan inkamatua, a mangaamper ed antokaman ya espiritual tan moral a kabulok da.

“Sikayo so silew na mundo,” imbaga nen Jesus ed saray babangatan to. Say sakey a lamparaan so ag-ipapasen ed silong na salop noagta ipapasen ed sakey a candelero, kanian ibabaga nen Jesus: “Ontan met pasindagen yo komon so silew yo ed arap na saray totoo.” Gagawaen na saray babangatan nen Jesus iya diad panamegley na mapublikon panagtasi ra, ontan met ed panseserbin masnag iran alimbawa na kondukta a mitunosan ed saray prinsipyo na Biblia.

Sakey ya Atagey ya Estandarte Para’d Saray Patumbok To

Saray relihyoson pangulo so mangipapasen ed si Jesus a managsumlang na Ganggan na Dios tan agano ni et nankukumplot ni ingen pian sikatoy pateyen. Kanian legan ya itutuloy nen Jesus so Sermon to ed Palandey, impaliwawa to: “Agyo isipen a linma ak dia a mamagbag na gangan ono saray sinalita na saray profetas: agak linmadia a mamagbag, noag say manumpal.”

Si Jesus so walaan na sankatageyan a panangipasen ed Ganggan na Dios tan mamapaseseg ed arum a nawalaan na ontan met. Diad tua, inkuanto: “Kanian siopaman ya agmangonor na sakey ed sarayan ankekelag a gangan, tan mangibangat na ontan ed saray totoo, ingaran naani kamelagan ed panaria’y tawen,” a mankabaliksan a say ontan a too so agbalot makaloob ed Panarian.

Arawi manlapud panangibaliwala na Ganggan na Dios, kinondena ni ingen nen Jesus iray awawey a mangiyaarum ed pakasumlang na too ed satan. Kayarin iimanoen ya ibabaga na Ganggan ya, “Ag ka mamatey,” inyarum nen Jesus: “Balet kuan ko ed sikayo a balang sakey a manpasnok ed agi to wala naani ed kaatapan na kaokom.”

Lapud say pantutultuloy ya isanok ed sakey a kalimog so seryoson tuloy, a nayari ni ingen a mansumpal ed panagpatey, inyilustra nen Jesus so nepeg a laen na sakey pian nagamoran so kareenan. Imbangat to: “Kanian no isasaklang mo so bagat mo ed altar, et nanonotan mod’man ya say agim et wala’y bengatla’n pamosolan to ed sika, Itilak mod’man so panangaro’m ed arap na altar, et onla ka, ta mipulangan ka ni’n onona ed agim, insan ka ed satan onla tan isaklang mo so panangaro’m.”

Diad pangimano ed komapito ed Samploran Ganggan, intuloy nen Jesus: “Nadngelan yo ya nikuan, Ag ka mikalugoran ed ag mo asawa.” Anggaman ontan, kokondinaen nen Jesus anggan say malukak ya awawey ed pikakalugoran. “Kuan ko ed sikayo, a balang sakey ya onlimgis ed sakey a bii ed pangagum to, akilawanan la ed sikato dia’d puso to.”

Si Jesus so agmansasalita dia nipaakar lambengat ed sakey ya onlalabas ya imoral a kaisipan noagta nipaakar ed ‘mantultuloy ya onlimgis, NW.’ Say ontan a mantultuloy ya ilimgis so mamaliing na makapaayat a pilalek, a no iyabuloy na pankanawnawa, so nayarin mamaarap ed pikakalugoran. Panon iyan naamper na sakey manlapud kagawa? Inyilustra nen Jesus no panon a say nikadkaduman ikiwas so nayarin kaukolanen, ya ibabaga: “Et no say matam a kawanan so makapagapol ed sika, sukit mo, tan ipulisay mo’d sika. . . . Et no say limam a kawanan so makapagapol ed sika: potot mo, tan ipulisay mo ed sika.”

Mabetbet a labay na totoon isakripisyo so kaputot na sakey a literal a nabubulok a kabiangan na laman da diad kisalbay bilay da. Balet unong ed kinen Jesus, nagkalalo nin importante so ‘pangipulisay’ ed antokaman, anggaman ed sakey a bengatlan mabli a singa say sakey a mata odino sakey a lima, pian naalwaran so imoral a nonot tan saray kiwas. Tano andi, impaliwawa nen Jesus, say ontan a too so nibantak ed Gehenna (sakey a napopoolan a bunton na basura asingger ed Jerusalem), a mangisisimbolo na andi-anggaan a kadederal.

Insalaysay met nen Jesus no panon so pideneng ed totoon mamasakit tan makaopendi. “Ag yo sasalngaten iman so mauges,” so simbawa. “Noag say siopaman a manampal ed aping mo’n kawanan, ipaarap mo ed sikato met so pagpag.” Aglabay ya ibaga nen Jesus a say sakey so agnepeg a mangiyagel ed sikato odino say pamilya to no inatake. Say sakey a tampal so ag-inter pian pisikal a sakitan so arum noagta, imbes, pian manginsulto. Kanian, say ibabaga nen Jesus et no siopaman a manalin mamasagyat na sakey a tulot odino sakey a sangsangan, balanglan diad panamegley na literal ya akalukas a liman panagtampal odino diad panamegley na makapautot ya atekepan na makapainsulto iran salita, magmaliw ya aliwa so ibales.

Kayari impangala na imano ed ganggan na Dios ya aroen so kaparan too, inkuan nen Jesus: “Et ingen kuan ko ed sikayo, Aroen yo ray kabosol yo, tan pikasi [iray] mamasegsegang ed sikayo.” Mangitatarok na sakey a makapanyarin rason para’d panggawa ed satan, inyarum to: “[Diad ontan et] nayarian yo’y magmaliw ya anak ira nen Ama yo’n wala ed tawen: ta sikato pabutayen to so banua to ed saray mauges tan maong.”

Sinampotan nen Jesus iyan kabiangan na sermon to diad pamibilin: “Nayadyari kayo komon a singa say mangatatawen ya Ama yo sikato so ayadyari.” Aglabay ya ibaga nen Jesus a saray totoo so nayarin magmaliw ya ayadyari ed sigpot a pantalos. Imbes, nayarian da, diad pangalig ed Dios, a pababalegen so aro ra pian lakapen so anggaman kalaban da. Say miulibayan a salaysay nen Lucas so angikurit ed saray salita nen Jesus: “Mapangasi kayo komon, onong a mapangasi so Ama yo.”

Pikakasi, tan Talek ed Dios

Legan ya itutuloy nen Jesus so sermon to, kinondena nen Jesus so pansimpisimpitan na totoon mangipapanengneng na konkuanan ed inkamaridios da. “Sano mamayabol ka,” inkuanto, “agmo papaknolen so trumpeta ed arap mo, a singa gawaen daray mansimpisimpitan.”

“Tan,” intuloy nen Jesus, “bangno mikasi kayo ag kikomon singa saray mansimpisimpitan: ta labalabay day manalagey a manpikasi dia ed saray sinagogas tan dia ed saray soysuyok na polpolong, pian nanengneng ira na totoo.” Imbes, imbangat to: “Bangno mikasi ka, onloob ka ed silir mo, et no nikapot mo la so pintom, insan ka mikasi ed Amam ya wala ed amot.” Si Jesus a mismo so angibaga na mapublikon pikakasi, kanian agto kokondinaen iraya. Say ikakaindan to et saray pikakasin imbaga pian pandinayewen iray dumerengel tan alaen iray mandinayew a balikas da.

Intuloy ya insimbawa nen Jesus: “Dia’d panagpikasi, agmo agamilen so andi kakanaan a pangolioli na salita, a singa gawa na saray Gentiles.” Aglabay ya ibaga nen Jesus a say panag-ulit so aliwa ed inkasikato. Aminsan, sikaton mismo so angusar na “saraman lanlamang a salita” sanen mampipikasi. Balet no anto so agto aabobonan et say pangibaga na impatlep iran balikas “a paulit-ulit, NW,” a singa saramay manrurosaryo legan ya uulit-uliten day pikakasi ra.

Pian tulongan iray dumerengel ton mampikasi, si Jesus so angitarok na modelon pikakasi a mangilalaktip na pitoran kerew. Say unaan a talora so direktan mangiiter na panamidbir ed inkasoberano na Dios tan saray gagala to. Sikara so kerew para’d kasantosan na ngaran na Dios, say isabi na Panarian to, tan say kagawa na linawa to. Say nakekeraan ya apatira so personal iran kerew, salanti, para’d inagew-agew a tagano, para’d kaperdona na saray kasalanan, agpakatukso ed labas nen say nasungdoan na sakey, tan pian iliktar manlapud marelmeng a sakey.

Diad pantutultuloy, tinukoy nen Jesus so patit na pangiyan na agmakanepegan a panangidanet ed material iran kaykayarian. Impaseseg to: “Ag kayo mantipon a nipaakar ed sikayo na kaykayamanan ed tapew na dalin, a sikara’y deralen na saray bokbok tan lati, tan sikara’y kotkoten tan takewen dia na saray matakew.” Aliwa lambengat a nayarin nabalang iratan a kayamanan noagta sikaray agmamapabaleg na merito ed Dios.

Kanian, inkuan nen Jesus: “Noag say mantipon kayo a nipaakaar ed sikayo na kaykayamanan ed tawen.” Saya so nagawaan diad pangipasen ed serbisyo ed Dios a manuna ed bilay mo. Anggapo so makapangala na meriton nisimpen ed Dios odino say engranden tumang to. Insan inyarum nen Jesus: “Ta no iner so kawalaa’y kayamanan mo, diman met so kawalaa’y pusom.”

Malaglaem nin tutukoyen so patit na materialismo, intarok nen Jesus so ilustrasyon: “Say mata sikato’y lampara na laman: kanian no say matam ed maralus, say amin a laman mo [nalimbos] na liwawa. Bangbalet no say matam ed mauges; say amin a laman mo [nalimbos] na bilunget.” Say mata ya onkakanan susto so diad laman et singa aselselan a lampara ed sakey ya ambilunget a pasen. Balet ta pian makanengneng na susto, say mata so nepeg a simpli, salanti, satan so nepeg ya akaapasakey ed sakey a bengatla. Say sakey ya anggapo’d-panangiyaapasakey a mata so mamaarap ed sakey a lingon padiser ed bengabengatla, ed pangipasen ed material iran gegemtanen a manuna nen say serbisyo ed Dios, a say resulta et “amin a laman” so magmamaliw ya ambilunget.

Sinampotan nen Jesus iyan bengatla diad panamegley na makapanyarin ilustrasyon: “Angapo’y too a makapanlinkor ed duaran katawan: ta balang laya gulaen to so sakey et aroen to so sananey; ono andi mansiansia ed sakey et balawen to so sananey. Ag yo nayarian so manlinkor ed Dios tan saray kayamanan.”

Kayari na impangitarok ed sayan simbawa, pinaseguroan nen Jesus iray dumerengel to a sikaray agnepeg a manpaga nipaakar ed material iran pankaukolan da sano ipasen da ya ununa so serbisyo ed Dios.

“Imano yo ray kamanokan ed tawen,” inkuanto, “ya ag ira mantatanaman, ag ira met manaani, tan ag ira met mantipon ed kamkamalir; et say mangatatawen ya Ama yo tataganoen to ra.” Insan intepet to: “Ag kayo ta mamabli nen sikara?”

Ontumbok, tinukoy nen Jesus iray lirio ed uma tan inimano ya “angan si Salomon dia ed amin a karakpan to ag akawesan a singa sakey ed saraya. Et no onia,” intuloy to, “so panangawes na Dios ed dika na uma, ya natan wala, insan nabuas et nibontok ed dalikan, ag kasi nagkalalo so pangawes to ed sikayo, Oh sikayo melag a pananisia?” Kanian sinampotan nen Jesus: “Ag kayo sirin mapaga, ya ikuanyo, Anto kasi kanen mi? ono, Anto kasi inumen mi? [ono], Anto kasi pankawes mi? . . . Say Ama yo’n mangatatawen amta to ya nakaokolan yo so saraya ya amin a bengatla. Ingen anapen yo ni’n onona so panarian, tan say inkatonong to; et amin iraya a bengatla niarum ira ed sikayo.”

Say Dalan a Mamaarap ed Bilay

Say dalan na bilay et say pansiansia ed saray bangabangat nen Jesus. Balet saya so aliwan mainomay a gawaen. Bilang alimbawa, saray Pariseo so onkiling a maruksan mangukom ed arum, tan nayarin dakel so mangaalig ed sikara. Kanian legan na pantutultuloy nen Jesus ed Sermon to ed Palandey, intarok to iyan bilin: “Ag kayo mangokom, pian ag kayo naokom. Ta say pangokom a pangokom yo, sikato so kaokoman yo.”

Mapeligro so itumbok ed panangiwanwan na alablabas a kritiko iran Pariseo. Unong ed salaysay nen Lucas, inyilustra nen Jesus iyan kapeligroan diad pangibabagan: “Nayarian kasi na bulag so mangidawat na bulag? Ag ira kasi napelag a dua ed abut?”

Say pagmamaliw ya alablabas a kritiko ed arum, a pababalegen iray lingo ra tan paningongotan ira, so sakey a seryoson kasalanan. Kanian intepet nen Jesus: “Panon so panangibagam ed agim, Maya ka, ta ekalen ko so taep ed matam; et anta, wala’d matam a dili so pagsen? Sika mansimpisimpitan, ekal [mo] ni’n onona so pagsen a wala’d matam a dili; et saman la makanengneng ka’n maliwliwawa a mangekal na taep ya wala’d mata na agim.”

Saya so agmankabaliksan a saray babangatan nen Jesus so agla mangusar na pakatebek sano nipaakar ed arum a totoo, lapud inkuanto: “Ag yo iter so bengatla’n sagrado ed saray aso, ag yo met ibuyandak so saray perlas yo ed arap na saray [baboy].” Saray katuaan a malalapud Salita na Dios so sagrado. Singara no piguratibon perlas. Balet sano arum a totoo, a singara aso odino baboy, so agmangipanengneng na panangapresya para’d saraya, saray babangatan nen Jesus so nepeg a manaynan ed saratan a totoo tan anapen iramay mas ondengel.

Anggaman insalaysay la nen Jesus so pikakasi ed asasakbay a Sermon to ed Palandey, indanet to natan so pankaukolan a mantultuloy ed satan. “Mankerew kayo,” paseseg to, “et naitdan kayo.” Pian iyilustra so inka-akaparaan na Dios a mangebat ed saray pikakasi, intepet nen Jesus: “Siopa ta’n too so wala’d sikayo, ya, no onkerew so anak to ed sikato na sakey a tinapay, et itdan to’y bato? . . . No sikayo sirin, anta mauges kayo, amta yo’y mangiter na maong iran panangaro ed saray anak yo, agni ingen nagkalalo a mangiter na maong ira’n [panangaro] so Ama yo ya wala’d tawen ed saray onkerew ed sikato?”

Ontumbok et intarok nen Jesus no anto so nagmaliw a bantog a pananontonan na kondukta, ya inkalapagan a tatawagen a Binmalitok a Totontonen. Inkuanto: “Amin a bengabengatla sirin a labay yo a gawaen na totoo ed sikayo, ontan so gawaen yo met ed sikara.” Say pambilay unong ed sayan pananuntonan so mangilalanor na positibon kundang diad panggawa na maabig ed arum, ya ipapasen ira unong ed labay mon pangipasen ed sika.

A say dalan na bilay so aliwan mainomay so impabitar na bilin nen Jesus: “Onloob kayo ed mainget a pinto: ta maawang so pinto, tan malapar so dalan, ya mamaarap ed kaderalan, et dakel so saray onloob diman. Ta mainget so pinto, tan makisir so dalan, ya mamarap ed bilay, et daiset so saray makaromog ed sikato.”

Say kapeligroan na pakapalikdo so agayla, kanian ipapasakbay nen Jesus: “Manaluar kayo ed saray aliwa’n tua’n profetas, ya onala’rad sikayo a sikakawes na kawes na karnero, balet dia ed loob da sikara’y lobon mangasiba.” No panon a saray maabig tan makapuy iran kiew so nabidbir ed saray bunga ra, ontan met ya impabitar nen Jesus, saray palson propeta so nabidbiran ed kondukta tan bangabangat da.

Diad impangituloy, isasalaysay nen Jesus ya aliwa lambengat a say ibabaga na sakey so manggawa ed sikaton babangatan To noagta no anto so gagawaen to. Ibabaga na arum a si Jesus so Katawan da, balet no agda gagawaen so linawa na Ama to, kuanto: “Et saman ko la ipaliwawa naani ed sikara, Agta kayo apikabkabatan a balot: arawi kayo’d siak, sikayo ya managgawa na kaugsan.”

Kaunoran, intarok nen Jesus imay makatantandan konklusyon ed sermon to. Inkuanto: “Ganagana sirin a makadngel na saraya ya salitak, et sumpalen to ra, sikato so niolibay ed sakey a too’n makalakal, ya inpaalagey to’y abung to ed tapew na baton dampay: Et pinmelag so uran, tan sinmabi danas, tan sinmibok so saray dagem, tan binmasig ira ed saman ya abung; et ag nagba: lapu’d nipaletneg ed tapew na baton dampay.”

Diad biek a dapag, inyabawag nen Jesus: “Tan balang sakey a makadngel na sarayan salitak, et ag to sumpalen, sikatoy niolibay ed sakey a too ya andikalakal, ya inpaalagey to so abung to ed tapew na buer: Et pinmelag so uran, tan sinmabi danas, tan sinmibok so saray dagem, tan binmasig ira’d saman ya abung, et nagba: tan makapakebbiew so inkagba to.”

Sanen asumpal nen Jesus so sermon to, saray ulop so nikelawan ed paraan na panagbangat to, ta sikato so mangibabangat ed sikara bilang toon walaan na autoridad tan aliwan singa saray relihyoson pangulo ra. Lucas 6:12-23; Mateo 5:1-12; Lucas 6:24-26; Mateo 5:13-48; 6:1-34; 26:36-45; 7:1-29; Lucas 6:27-49.

▪ Iner so kawalaan nen Jesus sanen intarok to so sankamakatantandan sermon to, siopara so presente, tan anto so agawa sakbay lambengat na impangitarok to ed satan?

▪ Akin ya aliwan makapasurpresa a si Lucas so angikurit ed pigaran bangabangat ed duman kipapasen?

▪ Anto so manggawa ed sermon nen Jesus a makanan tuloy?

▪ Siopara so peteg a maliket, tan akin?

▪ Siopara so mangawat na kaermenan, tan akin?

▪ Panon a saray babangatan nen Jesus so “asin na dalin” tan “silew na mundo”?

▪ Panon ya impanengneng nen Jesus so atagey a panangipasen to para’d Ganggan na Dios?

▪ Anton bangat so intarok nen Jesus pian lamuten iray lapuan na panagpatey tan pikakalugoran?

▪ Anto so labay ya ibaga nen Jesus sanen sinaglawi to so nipaakar ed pangiyarap na pagpag ya aping?

▪ Panon tayon magmaliw ya ayadyari a singa say Dios ya ayadyari?

▪ Anton bangabangat so intarok nen Jesus nipaakar ed pikakasi?

▪ Akin a matalona iray mangatatawen a kayamanan, tan panon so pakagamor ed sikara?

▪ Anton ilustrasyon so intarok pian tulongan so sakey a naalwaran so materyalismo?

▪ Akin ya imbaga nen Jesus ya agnakaukolan so pagmaliw a mapaga?

▪ Anto so imbaga nen Jesus nipaakar ed panangukom ed arum; tan ingen panon ton impanengneng a saray babangatan to so kaukolan a mangusar na pakatebek nipaakar ed totoo?

▪ Anto ni so imbaga nen Jesus nipaakar ed pikakasi, tan anton pananontonan na kondukta so intarok to?

▪ Panon ya impanengneng nen Jesus a say dalan a mamaarap ed bilay so aliwan mainomay, a wala so kapeligroan na pakapalikdo?

▪ Panon a sinampotan nen Jesus so sermon to, tan anto so walan epekto to?