Akin a Tatakotan Da so Apocalipsis?

“DIAD loob la na saray dekada, ipapasakbay la na saray Kristianon pundamentalista a magano lan nagawa so [pigaran] nengneng na kakusbo na intiron komunidad,” so inkuan nen Damian Thompson, sakey a managsulat nipaakar ed relihyon, diad Time magasin. “Natan, diad kikekelawan da, aliwan sarayan senaryo labat so ipapasen dan seryoso, noagta saratan so ikakayat na mismon totoo a datin mamabalaw ed sikara: saray programmer na computer, saray lider ed negosyo tan saray politiko.” Lapud pepekderan ton say sankamundoan a katatakot ed pandepekto na computer ed taon 2000, “saray agmarelihyoson tuloy a totoo so nagmaliw ya agmaseguron manisia ed milenyo” a natatakot ed igapo na saray desyang a singa say “pakataranta na totoo, inkaparalisa lay gobierno, panlalaban lapud tagano, kidumbo na saray eroplano ed ataragey a bilding.”

Niarum ni ed kapapagaan na lapag et say makapaaburido iran aktibidad na nanduruman angkelag a grupo na relihyon, a mabetbet a tatawagen ya “apocalyptic.” Nen Enero 1999, onia so inkuan na sakey ya artikulon atituloan na “Say Jerusalem tan Saray Sirena na Apocalipsis,” ed Pranses a peryodikon Le Figaro: “Kinalkula na saray security service na [Israel] a masulok a sanlasus ed bilang na ‘saray manisia ed milenyo’ so wala la’d Palandey na saray Olibo odino asingger to a manaalagar ed isasabi odino apocalipsis.”

Lugan na 1998 Britannica Book of the Year so espisyal a report nipaakar ed “Saray Kulton Mangikakaral na Agew na Panangukom.” Arum ed saray sinalambit na satan et saray kulton manbibikkel, a singa say Heaven’s Gate, say People’s Temple, tan say Order of the Solar Temple, tan Aum Shinrikyo (Supremon Katuaan), ya angorganisa na inyataki ed subway na Tokyo nen 1995 ya inusaran day makapatey a samal a gas, ya inateyan na 12 totoo tan inkasakitan na nilibo. Diad impanegek ed sayan report, onia so insulat nen Martin E. Marty, propesor na relihyon diad Unibersidad na Chicago: “Say pangibukay ed pahina na kalendaryo ed 2000 so makapaliing​—tan maseguron mangapekta ed amin a nengneng na saray propesiya tan pakurang. Arum so nayarin magmaliw a peligro. Satan so panaon ya agnepeg a kampanten arapen.”

Makapataktakot so Awaran na Apocalipsis

Say Apocalipsis, odino Puyan, so ngaran na unor a libro ed Biblia, a nisulat ed pansamposampot na inmunan siglo K.P. Makasengeg ed mapropetikon nengneng tan simbolikon maong a lenguahe na sayan libro, say adjective ya “apocalyptic” so inyaplika ed sakey a porma na literatura a ginmapo sakbay nin nisulat so libro na Biblia ya Apocalipsis. Say mitolohikon simbolismo na sayan literatura et sani nen kadaanan a Persia tan sakbay ni ingen na satan a panaon. Kanian, sinaglawi na The Jewish Encyclopedia so nipaakar “ed nikabkabiig a komplikadon kanonotan tan walna na maslak iran kabiangan na mitolohiya na Babilonia a nilaok ed sayan [Judion] literatura [nipaakar ed apocalipsis].”

Say Judion literatura nipaakar ed apocalipsis so dinmakel manlapud gapo na komaduan siglo K.K.P. anggad sampot na komaduan siglo K.P. Onia so insulat na sakey ya iskolar na Biblia diad pangipapaliwawa to ed rason ed sarayan sulat: “Inapag na saray Judio so amin a panaon ed duaran panaon. Wadtan iyan peles a panaon, a sigpot a mauges . . . Kanian, saray Judio so nanalagar ed anggaan na bengabengatla. Wadtan so panaon ya onsabi a sigpot a maong, say maliket a panaon na Dios a walay pirmin kareenan, inkaaligwas tan inkatunong . . . Panon a magmaliw a panaon ya onsabi iyan peles a panaon? Sinisia na saray Judio a say pananguman so agbalot nagawaan na ahensia na too tan, sirin, kaukolan so direktan isasalet na Dios. . . . Say agew na isasabi na Dios so tinawag a Say Agew na Katawan tan magmaliw a makapakigtot a panaon na kadederal tan panangukom a gapoan na balon panaon. Amin a literatura nipaakar ed apocalipsis so manutukoy ed onia iran ebento.”

Kasin Makatunongan so Itakot ed Apocalipsis?

Tutukoyen na libro na Biblia ya Apocalipsis so nipaakar ed “bakal na baleg ya agew na Dios, a Makapanyarin-amin,” odino Armagedon, a ditan et naderal so marelmeng, a tumbokan na sanlibon taon a peryodo (no maminsan et natatawag a Milenyo) a legan na satan et nikalinsurong si Satanas tan ukomen nen Kristo so sankatooan. (Apocalipsis 16:14, 16; 20:1-4) Diad Kapegleyan iran Panaon, sarayan propesiya so lingon atalosan na pigara lapud inkuan nen Katolikon “Santo” a si Augustine (354-430 K.P.) a ginmapo so Milenyo diad inkianak nen Kristo tan tumbokan na Unor a Panangukom. Mapatnag ya agtanto ninonot nen Augustine so kipapasen na panaon, noagta legan a manasingger so taon 1000, pinmalalo so itatakot. Agmipakna iray managawaran ed laknab na sayan pakakataktakot nipaakar ed apocalipsis nen kapegleyan iran panaon. Anggan panon lay inkalaknab na satan, seguradon manresulta itan ya agmakatunongan.

Mipadpara natan, walaray relihyoso tan agmarelihyoson totoo a natatakot a walay itarok na taon 2000 odino 2001 a makapataktakot ya apocalipsis. Balet kasin makatunongan irayan takot? Tan kasin say mensahen lugan na libro na Biblia a Puyan, odino Apocalipsis, et takotan odino, diad kasunian, et bengatlan panilaloan tayo? Ipangasin ituloy a basaen.

[Litrato ed pahina 4]

Talagan agmakatunongan iray pakakataktakot nipaakar ed Apocalipsis nen kapegleyan iran panaon

[Credit Line]

©Cliché Bibliothèque Nationale de France, Paris

[Picture Credit Line ed pahina 3]

Maya/Sipa Press