Impriso Lapud Pananisia Ra—Eritrea

Diad dakel a taon, inaresto tan impriso na gobierno na Eritrea iray Tasi nen Jehova, kaiba la ray bibii tan mamatatken ya agla ra nilitis odino kinasoan. Kinansela nen Presidente Afwerki so citizenship na saray Tasi panamegley na sakey a ganggan ya impaakseb to nen Oktubre 25, 1994 lapud agsinmuporta iray Tasi ed pamboto pian pagmaliwen ya bulos so bansan Eritrea nen 1993 tan lapud agnaako na konsiensia na saray Tasi so pansundalo. Nensaman, antis ni na satan ya puersaan ya panagsundalo, walay probisyon ya iiter na saray autoridad na Eritrea parad alternatibon serbisyo ya anggapoy koneksion to ed militar. Dakel ya Tasi so akibiang ed satan ya serbisyo legan na termino na nanduruman manuley ed gobierno. Mauksoy ya mangiiter iray autoridad na “Saray Certificate na Impakasumpal ed Serbisyo Parad Bansa” tan mabetbet ya papagalangan iray mibibiang ed satan ya kimey. Balet lapud samay ganggan ya impaakseb na presidente et biglan ipripriso, papairapen, tan mamaltratoen la na saray pulis tan militar iray Tasi nen Jehova pian puersaen iran benegan so pananisia ra.

Natan et 64 ya Tasi nen Jehova (37 ya lalaki tan 27 ya bibii) so walad prisoan. Dinmakel iyan bilang nen Setyembre 2024 sanen nilooban na saray armadon opisyal so sakey ya abung tan ginulo da so nagagawan relihyoson pantitipon diman. Inaresto da so 24 ya totoo, balet imbulos da lanlamang imay duaran menor de edad. Kayari na pigaran agew, inaresto da met so sakey ya Tasin bii ya mantaon na 85, insan da inyalis ed Mai Serwa Prison irayan 23 ya Tasi. Nen Disyembre 7, 2024 nibulos so sakey ed sikara, si Saron Ghebru. Siameran bulan lan malukon si Saron ed panguloan ya anak to. Insan nen Enero 15, 2025 nibulos met si Mizan Gebreyesus ya 82 so taon to.

Nen Nobyembre 1, 2024 nilusob lamet na saray armadon opisyal iray Tasi tan inaresto da so apatiran Tasi ya estudyante ya mantaon na 16 anggad 18. Tinepet-tepetan da ra insan da ra inawit ya tampol ed Mai Serwa Prison. Nen Nobyembre 22, nila na saray pulis so eskuelaan na ugaw nin anak ya bii nen Almaz Gebrehiwot tan inawit day anak to ed istasyon na pulis. Nen linmay Almaz ed istasyon na pulis pian alaey anak to, imbulos na saray pulis so anak to pero sikatoy inkulong da. Akapriso natan si Almaz ed 5th Police Station diad Asmara.

Makapaliket balet ta nen imbebeneg ya bulan, nibulos so duaran bibii ya akapriso. Nen Pebrero 25, 2025 nibulos si Mikal Taddesse manlapud Mai Serwa Prison, tan nen Marso 12, 2025 nibulos met si Berekti Gebretatyos manlapud Adi Abeto Prison.

Saray Mair-irap ya Kipapasen ed Prisoan

Mair-irap ya maong so kipapasen na saray Tasi ed Mai Serwa tan ed arum ni ran prisoan. Napnapnoy priso iray angkekelag ya selda kanian ag-ira makatirakyang no ondukol ira tan kaukolan day manseseksekan tan ondiking no onugip ira. Anggapoy napanamesan tan napankasilyasan da. Mamidua labat ed kada agew ya naabuloyan iran manbawas o manirit. Pero wala labat so apilin oras tan balanglan laki o bii ira, kaukolan iran bantayan na saray sundalo. Anggapo met so naala dan magenap ya tulong no bilang ta mansasakit ira, tan kulang met so suplay na naakan tan danum.

Apatira ya Tasi so inatey lapud saratan ya mair-irap ya kipapasen. Tan kayarin nibulos so taloran maedad ya Tasi, inatey lanlamang ira lapud graben naeksperiensya da ed prisoan.

Nen 2011 tan 2012, duaran Tasi so inatey lapud marukruksan impantrato ed sikara diad Meitir Prison Camp. Si Misghina Gebretinsae et inatey diad edad ya 62 nen Hulyo 2011 lapud sobran petang diad “underground,” say tawag ed pasen ya pangiyaakaran ed saray priso pian dusaen. Si Yohannes Haile et inatey diad edad ya 68 nen Agosto 16, 2012 kayari na ngalngali apat taon ya impakapriso to diad kipapasen ya miparad satan.
Inatey so taloran maedad lan Tasi, sikara di Kahsai Mekonnen, Goitom Gebrekristos, tan Tsehaye Tesfamariam, kayari iran nibulos lapud saray mair-irap a kipapasen ya inanosan da legan iran walad prisoan diad Meitir Camp.
Nen 2018 duaran Tasi so inatey kayari iran inyalis ed Mai Serwa Prison. Si Habtemichael Tesfamariam et inatey diad edad ya 76 nen Enero 3, tan si Habtemichael Mekonnen et inatey diad edad ya 77 nen Marso 6. Sarayan lalaki et impriso na saray autoridad na Eritrea nen 2008 anggano anggapoy kaso ra.

Saray Agmalinew ya Sentensian Pakapriso

Kaslakan ed saray Tasin napripriso et anggapoy malinew ya sentensia ed sikara tan agda amta no kapigan ira nibulos. Nibulos labat ira no inatey la ra odino asingger la ran ompatey. Anggapoy legal ya paraan ed bansa ra ya makatulong ed sikara odino antokaman ya solusyon ya nagawaan da, kanian ompapaway ya asentensiaan lanlamang ira na legay bilay ya pakapriso.

Apriso Lapud Agnaako na Konsiensia To so Mansundalo

Wintana Shewaseged

Niyanak si Wintana Shewaseged nen 1989 diad Eritrea tan abautismoan bilang sakey ed saray Tasi nen Jehova nen Agosto 5, 2007. Nen Abril 27, 2014 naaresto si Wintana legan ya walad sakey ya relihyoson pantitipon, insan apriso lapud pananisia to. Manlapu lad saman ya anggad natan et wala nid prisoan tan aanosan to so pamapairap ed sikato lapu labat ed relihyon to.

Binmaleg si Wintana ya saksakey so ateng to. Inatey lay tatay to insan nen kien et inmalis ed arum ya bansa so nanay to pian naiwasan toy nagagawan panamasegsegang ed relihyon. Antis ya aprisoy Wintana, mantratrabaho ed negosyo na pamilya da. Ditan et madedesinyo, mandadait, tan manlalako na kawes. Nanaral met na accounting. Amta na totoo ya marundunong si Wintana ed panag-desinyo tan maite-iter ta mabetbet ya manggawa na saray iregalo to ed arum. Nai-enjoy to met so mandit-desinyo na nambabangil, kaiba lay panag-painting.

Sakey ni, amta na totoo ya mabiskeg so pananisia nen Wintana ta anggano wala ray subok ya dadalanen to, mansiasiansian mabiskeg so ilalo to tan malet so relasyon to ed Dios. Importantin maong ed sikato so Biblia tan atan so giya to ed bilay to kanian walay biskeg ton mananos legan ya walad prisoan. Say sakey ya tekston talagan akatulong ed sikato et amay nabasad 2 Corinto 4:7-9: “Anggaman ontan, walaan kami na sayan kayamanan ed saray pananginan a gawad pitek, pian napatnagan a say pakayari mi a mas mabiskeg nen say pakayari na too et manlalapud Dios, aliwan diad sikami. Nadedetdetan kami ed amin a paraan, balet aliwan diad paraan ya agkami la makagalaw; nawewetwet kami, balet wala nin siansiay napawayan mi; napapasegsegang kami, balet agkami tataynanan; itutumba kami, balet agkami nadederal.”

Imbaliwala so Rekomendasyon na Saray Makapanyarin Ahensia Parad Kanepegan na Too

Tuloytuloy nin ibabaliwala na Eritrea so estandarte ya tutumboken ed interon mundo parad kanepegan na too. Ag-aabobonan na saray makapanyarin ahensia ya mangidedepensa ed saray kanepegan na too so pangibabaliwala ed saray manunan kanepegan, tan kekerewen da ya umanen na Eritrea so situasyon diman.

Nen 2016 indeklara na Commission of Inquiry on Human Rights ed Eritrea ya saray autoridad na Eritrea et manggagaway “krimen ya inkaruksa ed too” diad “pamapasegsegang” da ed saray Tasi nen Jehova tan saray arum ni “lapud relihyon tan lahi da.”
Nen 2017 imbalikas na African Committee of Experts on the Rights and Welfare of the Child (ACERWC) so pampapaga da lapud anggaman wala ray legal ya proteksion, agminanabang “iray ananak na saray Tasi nen Jehova” ed saratan ya kanepegan tan maruksa so panagtrato ed sikara. Inrekomenda na ACERWC ya saray autoridad na Eritrea et nepeg dan “bidbiren tan sigpot ya iter ya anggapoy panaglabi ed saray ugugaw so Kawayangan ed Panagnonot, Konsiensia, tan Relihyon.”
Nen 2018 inrekomenda na African Commission on Human and Peoples’ Rights a kaukolan ya say Eritrea et “manggawan tampol na paraan pian nasolusyonan so impangekal ed saray manunan kanepegan na amin ya akapriso, pati . . . diad saray membro na relihyon ya Tasi nen Jehova” tan ingganggan na satan so pan-imbestiga ed saray inreport ya impatey na saray Tasi ya walad prisoan. Indanet na satan ya ahensia ya nepeg a seguroen na Eritrea ya saray Tasi nen Jehova et “napansiansia day kanepegan da bilang citizen.”
Nen Mayo 2019 binilin na UN Human Rights Committee (CCPR) so Eritrea ya nepeg a seguroen dan ipaakseb so pangiter na kawayangan ed relihyon tan papanisiaan tan “pangibulos ed amin ya toon inaresto odino impriso lapud uusaren day kawayangan ed relihyon da, kaiba ed saya iray Tasi nen Jehova.” Kinerew met na CCPR ed Eritrea ya “bidbiren dan legal so agpansundalo na sakey no ag-itan naako na konsiensia to, tan mangitarya so gobierno na alternatibon serbisyo ya anggapoy koneksion to ed militar parad saramay agda labay so mansundalo lapud agnaako na konsiensia ra.”
Diad sakey ya report ed UN Human Rights Council nen Mayo 7, 2024, oniay imbaga na UN Special Rapporteur nipaakar ed situasyon na kanepegan na too diad Eritrea: “Napapasegsegang ya maong iray Tasi nen Jehova diad Eritrea tan nandurumay gagawaen ya pamapairap ed sikara. Singa bilang aarestoen da ra, eekalen so citizenship da, ag-ira makala na legal iran dokumento tan arum nin serbisyon kanepegan da.” Base ed saman ya report, kinerew ed gobierno na Eritrea ya “ibulos da lan tampol ya anggapoy kondisyon iramay inaresto tan inkulong da ya agdinmalan ed legal ya proseso” tan “tundaan da la so gagawaen dan pangaaresto tan pangikukulong ya anggapoy legal ya basehan.”

Time Line

Mayo 20, 2025

Ami-amin et 64 ya Tasi so akapriso.
Nobyembre 22, 2024

Naaresto si Almaz Gebrehiwot ta agto labay so onsuporta ed partido na politika ed bansa ra.
Nobyembre 1, 2024

Naaresto so apatiran Tasi ya estudyante insan ira inyalis ed Mai Serwa Prison.
Setyembre 27, 2024

Naaresto so 23 ya Tasi insan ira inyalis ed Mai Serwa Prison; duara so nantumbokan ya nibulos.
Pebrero 1, 2021

Nibulos so taloran Tasi.
Enero 29, 2021

Nibulos so sakey ya Tasi.
Disyembre 4, 2020

Nibulos so 28 ya Tasi.
Marso 6, 2018

Inatey si Habtemichael Mekonnen diad edad ya 77 kayarin niyalis ed Mai Serwa Prison.
Enero 3, 2018

Inatey si Habtemichael Tesfamariam diad edad ya 76 kayarin niyalis ed Mai Serwa Prison.
Hulyo 2017

Amin ya Tasi ya akapriso ed Meitir Camp et inyalis ed Mai Serwa Prison diad paway na Asmara.
Hulyo 25, 2014

Kaslakan ed saramay naaresto nen Abril 14 et nibulos, balet 20 ed saramay naaresto nen Abril 27 so wala nid prisoan.
Abril 27, 2014

Naaresto so 31 ya Tasi legan iran manaaral na Biblia.
Abril 14, 2014

Masulok ya 90 ya Tasi so naaresto legan na tinaon ya selebrasyon na Memoryal na impatey na Kristo.
Agosto 16, 2012

Inatey si Yohannes Haile diad edad ya 68 legan ya akapriso tan sobran mair-irap so kipapasen to.
Hulyo 2011

Inatey si Misghina Gebretinsae diad edad ya 62 legan ya akapriso tan sobran mair-irap so kipapasen to.
Hunyo 28, 2009

Ni-raid na saray autoridad so abung na sakey a Tasi legan na pantitipon da tan naaresto so amin ya 23 a Tasi ya wadman ya manedad na 2 anggad 80.
Abril 28, 2009

Inyalis ed Meitir Prison Camp so amin ya Tasi nen Jehova ya akapriso ed saray istasyon na pulis, puera labat so sakey.
Hulyo 8, 2008

Ni-raid na saray autoridad iray abung tan pantratrabahoan na 24 ya Tasi, maslak ed sikara so manbibilay ed pamilya ra.
Mayo 2002

Impaisara na gobierno so amin ya grupo na relihyon ya agkabiangan na apatiran relihyon ya inaprobaan na gobierno.
Oktubre 25, 1994

Impaakseb na presidente so sakey a ganggan ya angekal ed citizenship tan saray kawayangan tan kanepegan na Saray Tasi nen Jehova.
Setyembre 17, 1994

Apriso si Paulos Eyassu, Isaac Mogos, tan Negede Teklemariam anggano anggapoy kaso ra tan ag-ira alitis.
1950’s

Aporma iray unonan grupo na Saray Tasi nen Jehova diad Eritrea.